توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ابن سهل ۷۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابن سهل ۷۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ابن سهل ۷۳ اسلاید در PowerPoint :

ابوزید بلخی

اَبوزِیدِ بَلخی، احمد بن سهل (ح ۲۳۵ ـ ۳۲۲ق/ ۸۴۹ ـ ۹۳۴م)، ادیب ، متکلم، فیلسوف و جغرافی‌دان و متفنن درعلوم گوناگون بود.

فهرست مندرجات

۱ – منابع درباره وی
۲ – تولد
۳ – آغار سفر وی
۴ – توجه امرا و بزرگان به ابوزید
۵ – منصب وی
۶ – پیروی از روش فلاسفه و اصحاب عقل
۷ – دیدگاه ابوالقاسم بلخی کعبی درباره ابوزید
۸ – به سر داشتن هوای امامت
۹ – مباحثه و مکاتبه با دانشمندان زمان خویش
۱۰ – شاگردان وی
۱۱ – دیدگاه توحیدی درباره ابوزید
۱۲ – نظر شهرستانی درباره وی
۱۳ – آثار
۱۴ – آثار مهم وی
۱۵ – مقالات کتاب مصالح الابدان و الانفس
۱۶ – ابواب مقاله اول
۱۷ – محتوای مقاله دوم و ابواب آن
۱۸ – افکار و عقاید
۱۹ – فهرست منابع
۲۰ – پانویس
۲۱ – منبع

۱ – منابع درباره وی

قدیمی‌ترین منابع آگاهی ما درباره این دانشمند کتاب الفهرست ابن‌ندیم و کامل‌ترین آن‌ها معجم الادباء یاقوت است. منابع متأخر تمام اطلاعات خود را از یاقوت گرفته‌اند و یاقوت اخبار مربوط به ابوزید را از کتابی که ابوسهل احمد بن عبیدالله بن احمد تألیف کرده بود. به دست آورده است. منبع سخنان ابوسهل نیز ابومحمد حسن بن محمد وزیری است که از شاگران ابوزید بوده و کتابی با عنوان اخبار ابی‌زید داشته است.

[۱] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۸ ـ ۶۹.

[۲] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۱.

[۳] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۶.

۲ – تولد

ابوزید در ناحیه شامیستیان، از روستاهای نزدیک نهر غربنکی، یکی از از ۱۲ نهر بلخ ، متولد شد. پدرش سیستانی و معلم کودکان بود. ظاهراً ابوزید نیز یک چند همین شغل را داشته است.

[۴] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۵.

[۵] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۸ ـ ۶۹.

۳ – آغار سفر وی

در جوانی همراه قافله حاجیان به عراق سفر کرد تا در مذهب امامیه ـ که خود از پیروان آن بود ـ تحقیق کند و «امام» را دریابد.

[۶] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۳ ـ ۷۴.

در آن‌جا به محضر یعقوب بن اسحاق کندی (۱۸۵ ـ ۲۵۸ق) راه یافت و نزد او به کسب علوم عقلی پرداخت. وی ۸ سال در عراق به سر برد و با بزرگان و دانشمندان در ارتباط بود. در این مدت فلسفه ، نجوم ، طب و طبیعات را آموخت و در علم کلام و دیگر دانش‌های متداول اسلامی تبحر یافت.

[۷] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۲ ـ ۷۳.

سپس از راه هرات به بلخ بازگشت.

[۸] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۵.

۴ – توجه امرا و بزرگان به ابوزید

به سبب دانش وسیع و اطلاعات فراوانی که در علوم گوناگون و زمینه‌های مختلف داشت، مورد توجه امرا و بزرگان قرار گرفت و نزد ابوعلی جیهانی، وزیر نصر بن احمد سامانی، (۳۰۱ ـ ۳۳۰ق)، راه یافت. جیهانی و همچنین بزرگانی مانند حسین بن علی مرورودی و بردارش صعلوک، مقدم او را گرامی شمردند و برای وی مستمری و عطایایی مقرر داشتند، اما پس از مدتی رابطه میان آنان تیره شد و صله‌ها وعطایا قطع گردید. علت این امر، چنانکه ابوزید خود اشاره می‌کند، این بود که وی دو کتاب تألیف کرده بوده است: یکی کتابی درباره کیفیت تأویل آیات قرآن و ایراد به تأویلات اسماعیلیا ـ روشی که مبلغان اسماعیلی از جمله مرورودی در آن مبالغه می‌کردند ـ و دیگری کتاب القرابین و الذبائج که به مذاق جیهانی ـ که تمایلات ثنوی (مانوی؟) داشت ـ خوش نیامد.

[۹] ابن‌ندیم الفهرست، ج۱، ص۱۳۵.

کتابی که ابوزید درباره کیفیت تأویلات نوشت و موجب تیرگی رابطه او با مروردی گردید. بعدها مورد توجه دانشمندان اسلامی و تمجید و تحسین مجامع مذهبی قرار گرفت و حسن قبول یافت، تا بدانجا که یاقوت می‌گوید: «ما صنّف فی الاسلام کتاب انفع للمسلمین من کتاب البحث عن التأویلات، صنّفه ابوزید البلخی».

[۱۰] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۸۰.

۵ – منصب وی

هنگامی که احمد بن سهل بن هاشم مروزی در ۳۰۶ ق به بلخ آمد و بر آن سامان مستولی شد، وزارت خود را به ابوزید پیشنهاد کرد، اما او نپذیرفت، سرانجام ابوالقاسم بلخی کعبی را که با ابوزید دوستی داشت، وزارت داد و ابوزید را به کاتبی برگزید. کعبی نیز به ابوزید توجه خاصی داشت و در استفاده از مستمری‌ها جانب او را مراعات می‌کرد.

[۱۱] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۵ ـ ۷۶.

[۱۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۴۱۱_۴۱۲، به کوشش ددرینگ، ویسبادن، ۱۳۹۲ق/ ۱۹۷۲م.

ابوزید به زادگاه خویش علاقه بسیار داشت. به همین جهت پس از بازگشت به بلخ و بهبود وضع معاش خود، در ناحیه شامستیان ضیاع و عقاری خرید. این املاک پس از او در اختیار خویشاوندان و فرزندان و نوادگان او بوده است.

[۱۳] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۹.

ابوزید در علوم اوایل و نیز علوم اسلامی دست داشت.

۶ – پیروی از روش فلاسفه و اصحاب عقل

در نوشته‌های خود از روش فلاسفه و اصحاب عقل پیروی می‌کرد، با این تفاوت که کتاب‌هایش به نوشته‌های اهل ادب شبیه‌تر و به آنان نزدیک‌تر بود. به علت آگاهی از فلسفه و به کار بردن روش فیلسوفان، متهم به کفر و الحاد گردید،

[۱۴] ابن‌ندیم الفهرست، ج۱، ص۱۳۵.

اما به رغم این اتهامات، به گزارش برخی منابع مردی نیکو اعتقاد بود و در به جای آوردن وظایف مذهبی و عمل به احکام دین غفلت نمی‌ورزید.

[۱۵] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۳.

علما و فقهای بلخ نیز او را دارای اعتقادی نیک و مذهبی استوار می‌دانستند و بر آن بودند که در مصنفات انبوه وی کلمه‌ای که دلالت بر سستی عقیده و قدح در اعتقاد او کند، پیدا نمی‌شود.

[۱۶] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۵.

۷ – دیدگاه ابوالقاسم بلخی کعبی درباره ابوزید

ابوالقاسم بلخی کعبی که از معاصران و دوستان نزدیک او بوده است، در ردّ این اتهامات می‌گوید: ابوزید مردی مظلوم است، مردی است موحد و من به حال او آگاه‌تر از دیگران هستم، چرا که با یکدیگر بزرگ شده‌ایم وبا یکدیگر منطق خوانده‌ایم و سپاس خدای را که ملحد نشده‌ایم.

[۱۷] ابن‌ندیم الفهرست، ج۱، ص۱۳۵.

[۱۸] ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۸۳ ـ ۱۸۴، ‌ بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.

۸ – به سر داشتن هوای امامت

ابوزید به گفته معاصران و دوستانش هوای امامت (طلب امام) در سر داشت و گفته شده که یکی از انگیزه‌های سفر او به عراق همین امر بوده است.

[۱۹] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۴.

در مقابل این نظر، برخی عقیده دارند که ابوزید با این‌که در جوانی مذهب امامیه داشت، بعدها از آن بازگشت و به تسنّن گرایید،

[۲۰] ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۸۴، ‌ بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.

اما ابوحیّان توحیدی از زیدی بودن وی سخن گفته است.

[۲۱] ابوحیان توحیدی، الامتاع و المؤانس، ج۲، ص۱۵، ‌ به کوشش احمد امین واحمد زین، قاهره، ۱۹۴۲م.

۹ – مباحثه و مکاتبه با دانشمندان زمان خویش

ابوزید با دانشمندان زمان خود مباحثه و مکاتبه داشت و از شهرهای دور و نزدیک سؤالات علمی و مذهبی برای او می‌فرستادند تا پاسخ گوید. رساله‌های اجوب ابی‌اسحاق المؤدّب، اجوب ابی‌القاسم الکعبی، اجوب ابی‌الفضل السُکری، اجوب اهل فارس، جواب رساله ابی‌علی بن المنیر الزیادی که از نوشته‌های او بوده است،

[۲۲] ابن‌ندیم الفهرست، ج۱، ص۱۳۵.

[۲۳] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۷_۶۸.

شاهد بر این مدعاست.

۱۰ – شاگردان وی

ابوزید علاوه بر تألیفات گران‌قدر، شاگردانی نیز داشته است که از آن جمله‌اند: ابن‌فریغون که کتاب جوامع العلوم از آثار اوست، ابوالحسن محمد بن یوسف عامری (د ۳۸۱ق) که در فلسفه از ابوزید استفاده کرد

[۲۴] ابوسلیمان سجستانی، محمد بن طاهر، صوان الکحم، ‌ ج۱، ص۳۰۷، به کوشش عبدالرحمن بدوی، تهران، ۱۹۷۴م.

و همچنین ابومحمد حسن بن محمد وزیری که کتابی در شرح احوال استاد خود نوشته بوده است.

[۲۵] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۹.

[۲۶] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۷۶.

برخی از محققان، محمد بن زکریای رازی (۲۵۱ ـ ۳۱۳ق) را نیز در فلسفه از شاگردان ابوزید دانسته و گفته‌اند رازی به سبب تعلیمات او به فلسفه نوفیثاغوری متوجه گردید.

[۲۷] صفا، ذبیح الله، تاریخ علوم عقلی، ج۱، ص۱۶۵_۱۶۶، تهران، ۱۳۳۶ش.

[۲۸] صفا، ذبیح الله، تاریخ علوم عقلی، ج۱، ص۱۶۸، تهران، ۱۳۳۶ش.

[۲۹] نعمه، عبدالله، فلاسفه شیعه، ج۱، ص۱۳۱، ترجمه جعفر غضبان، تهران، ۱۳۶۷ش.

۱۱ – دیدگاه توحیدی درباره ابوزید

ابوزید به سبب وسعت دانش و عمق اندیشه و فصاحت و بلاغت نوشته‌هایش، مورد ستایش و تمجید متقدمان و متأخران قرار گرفته است. ابوحیان توحیدی که مردی دشوار پسند بوده، او را «بحرالبحور» و «عالم العلماء» خوانده است

[۳۰] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۲۷.

[۳۱] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۲۹.

و در کتاب الامتاع و المؤانس نیز از او با عبارت «سید اهل المشرق فی انواع الحکم» یاد کرده است.

[۳۲] ابوحیان توحیدی، الامتاع و المؤانس، ج۲، ص۳۸، ‌ به کوشش احمد امین واحمد زین، قاهره، ۱۹۴۲م.

۱۲ – نظر شهرستانی درباره وی

شهرستانی در کتاب الملل و النحل وی را در ردیف کندی، ابن‌مسکویه، ابوسلیمان سجستانی، ‌ فارابی ، ابن‌سینا و ابوالحسن عامری و در شمار فلاسفه متأخر اسلامی ذکر می‌کند.

[۳۳] شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۳۴۸، لایپزیک، ۱۹۲۳م.

۱۳ – آثار

آز آن‌جا که ابوزید در علوم گوناگون دست داشته است، ‌ نوشته‌هایش بسیاری در زمینه‌های مختلف: فلسفه، کلام، احکام نجوم، طب، سیاست ، تفسیر ، تاریخ ، جغرافیا، اخلاق و آداب امم، لغت، صرف و نحو ، طبقه‌بندی علوم و حتی جانورشناسی، به او نسبت داده‌اند. به گفته علی بن محمد بن ابی‌زید، نوه ابوزید، وی نزدیک به ۷۰ تألیف داشته است.

[۳۴] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۸۱.

ابن‌ندیم از ۴۲ کتاب و رساله از جمله شرایع الادیان، اقسام العلوم، اختیارات السیر، السیاسه الکبیر، السیاسه الصغیر نام می‌برد

[۳۵] ابن‌ندیم الفهرست، ج۱، ص۱۳۵.

و یاقوت بر این شمار ۱۳ اثر

[۳۶] یاقوت حموی، معجم‌ الادباء، ج۳، ص۶۷ ـ ۶۸.

و بیهقی دو اثر افزوده است.

[۳۷] بیهقی، علی بن زید، تتم صوان الحکم، ج۱، ص۲۶، لاهور، ۱۳۵۱ق.

افزوده‌های بیهقی یکی الامد الاقصی و دیگری بیان وجوه الحکم فی اوامر ونواهی الشریعه یا الابان عن علل الدیان است

[۳۸] بیهقی، علی بن زید، تتم صوان الحکم، ج۱، ص۲۶، لاهور، ۱۳۵۱ق.

و نیز حمدالله مستوفی، در نزهه القلوب،

[۳۹] حمدالله مستوفی، نزهه القلوب، ج۱، ص۲۴، به کوشش محمد دبیرسباقی، تهران، ۱۳۳۶ش.

ضمن برشمردن منابع کار خود، از کتاب صور الاقالیم ابوزید بلخی نام می‌برد. سیوطی نیز در بغیه الوعاء، کتاب المختصر فی الفقه را به ابوزید نسبت می‌دهد.

[۴۰] سیوطی، بغیه الوعاء، ج۱، ص۳۱۱، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، مصر، ۱۳۸۴ق/ ۱۹۶۴م.

تألیف دیگر او به گفته کحّاله العلم و التعلیم است.

[۴۱] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ‌ ج۱، ص۲۴۰، بیروت، ۱۳۷۶ق/ ۱۹۵۷م.

کتابی دیگر با عنوان البده و التاریخ به ابوزید نسبت داده شده است. کلمان هوار این کتاب را به نام وی در پاریس (۱۸۹۹ ـ ۱۹۰۶م) منتشر کرده است، اما چنان‌که محققان نوشته‌اند و خود هوار نیز یادآور می‌شود، این کتاب از ابوزید نیست، بلکه مؤلف آن مطهر بن طاهر مقدسی است.

[۴۲] سرکیس، یوسف الیان، معجم المطب