پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
1 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint

پاورپوینت کامل ابن بابک ۹۸ اسلاید در PowerPoint ابوالقاسم‌ عبدالصمد بن‌ منصور بن‌ بابک‌ (د ۴۱۰ ق‌/ ۱۰۱۹ م‌)، شاعر عهد دیلمیان‌ و از خاندانی‌ ایرانی‌ بوده‌ است‌. دیوان‌ ابن‌ بابک‌ مشتمل‌ است‌ بر صدها قصیده‌ها در ستایش‌ امیران‌ دیلمی‌ و وزیران‌ و کاتبان‌ و فرماندهان‌ و حکام‌ و اعیان‌ وابسته‌ به‌ دربارهای‌ متعدد آنان‌ در سراسر فارس‌ و عراق‌ است. شعر ابن‌ بابک‌ غالباً روان‌ و بی‌تکلف‌ و دلنشین‌ و از اطناب‌های‌ خسته‌ کننده شعرا تهی‌ است‌. تقریباً در هم قطعات‌ و حتی‌ برخی‌ قصائد مستقیماً به‌ موضوع‌ مورد نظر پرداخته‌ و از آرایش‌های‌ لفظی‌ و معنوی‌ پرهیز کرده‌ است‌. هجای‌ او نیز بسیار صریح‌ و گزنده‌ و ناشایست‌ است‌. این‌ دیوان‌، از نظر تاریخ‌ دیلمیان‌، و نیز از نظر لغت‌شناسی‌ و جامعه‌شناسی‌ سده ۴ ق‌ ایران‌، اهمیت‌ فراوان‌ دارد. سرانجام وی‌ سال ۴۱۰ ق در بغداد وفات‌ یافت‌.

فهرست مندرجات

۱ – نسب
۲ – سفرها و بهره‌های علمی
۳ – اشعار
۴ – دیوان و سبک نگارشی آن
۴.۱ – باب خواندن آخر قوافی و بحر خواندن فصل‌ها
۴.۲ – عنوان قرار دادن در آغاز قصیده
۵ – فعالیت‌های سیاسی
۵.۱ – مدح‌ شاهان‌ و شاهزادگان‌
۵.۲ – شاعر دربار امیران
۵.۳ – مدایح در جشن مهرگان
۵.۴ – ممدوحان بغدادی
۵.۵ – مدح بزرگان شهرهای دیگر
۶ – توسعه زبان فارسی
۶.۱ – نگارش‌ دانشنامه‌ به‌ زبان‌ فارسی‌
۶.۲ – ستودن نژاد کهن‌ ایرانی
۶.۳ – کلمات‌ فارسی در اشعار او
۷ – سبک شعری
۸ – فهرست منابع
۹ – پانویس
۱۰ – منبع

۱ – نسب

اِبْنِ بابَک‌، ابوالقاسم‌ عبدالصمد بن‌ منصور بن‌ بابک‌ شاعر عهد دیلمیان‌ (د ۴۱۰ ق‌/ ۱۰۱۹ م‌). از نام‌ نیایش‌ بابک‌ چنین‌ برمی‌آید که‌ از خاندانی‌ ایرانی‌ بوده‌ است‌،

[۱] لغت‌نامه‌ دهخدا.

اما خُضیر او را عربی‌ پاک‌نژاد از قبیله سلیم‌ که‌ شاخه‌ای‌ از عدنان‌ است‌ پنداشته‌.

[۲] کحاله،‌ عمر رضا، المستدرک‌، ج۱، ص۳۸۲، به‌ نقل‌ از المورد، بیروت‌، ۱۴۰۶ ق.

چون‌ وی‌ بخشی‌ از هر سال‌ را در بغداد می‌گذرانید و در آن‌ شهر منزل‌ و مأوایی‌ داشت‌، برخی‌ به‌ او نسبت‌ بغدادی‌ داده‌اند.

[۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱۷، ص۱۰۹، به‌ کوشش‌ شعیب‌ الارنؤوط و محمد نعیم‌ العرقسوسی‌، بیروت‌، ۱۴۰۳ ق‌/ ۱۹۸۳ م‌.

[۴] عباسی،‌ عبدالرحیم‌ بن احمد، معاهد التنصین‌، ج۱، ص۶۴، به‌ کوشش‌ محمد محیی‌الدین‌ عبدالحمید، بیروت‌، ۱۳۶۷ق‌/ ۱۹۴۷م.

۲ – سفرها و بهره‌های علمی

منابع‌ ما، از این‌ شاعر پرگوی‌ بی‌آرام‌ سرگردان‌ چندان‌ اطلاعی‌ به‌ دست‌ نمی‌دهند. از ثعالبی‌ (د ۴۲۹ ق‌/ ۱۰۳۸ م‌) گرفته‌ تا نویسندگان‌ متأخر، همه‌ به‌ تکرار دو سه‌ روایت‌ کوتاه‌ بی‌حاصل‌ دربار او اکتفا کرده‌اند، حال‌ آن‌ که‌ دیوان‌ بسیار مفصل‌ او، آکنده‌ از آگاهی‌های‌ تاریخی‌ و اجتماعی‌ و ادبی‌ است‌ که‌ می‌تواند پژوهشگران‌ را سخت‌ مفید افتد. گزارش‌ منابع‌ ما به‌ این‌ خلاصه‌ می‌شود که‌ او به‌ صاحب‌ بن‌ عباد (د ۳۸۵ ق‌/ ۹۹۵ م‌) پیوست‌، زمستانها را نزد او، و تابستانها را در موطن‌ خویش‌ می‌گذرانید،

[۵] ثعالبی،‌ عبدالملک‌، یتیمه الدهر، ج۳، ص۴۳۶-۴۳۷، به‌ کوشش‌ علی‌محمد عبداللطیف‌، قاهره‌، ۱۳۵۲ ق‌/ ۱۹۳۴ م‌.

[۶] ابن‌ جوزی، عبدالرحمن‌ بن علی، المنتظم‌، ج۱۵، ص۱۳۶، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۵۸ ق‌/ ۱۹۳۹ م‌.

علاوه‌ بر این‌، به‌ بلاد گوناگون‌ نیز سفر می‌کرد.

[۷] ابن‌ خلکان‌، وفیات، ج۳، ص۱۹۶.

[۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱۳، ص۶۱، به‌ کوشش‌ شعیب‌ الارنؤوط و محمد نعیم‌ العرقسوسی‌، بیروت‌، ۱۴۰۳ ق‌/ ۱۹۸۳ م‌.

روزی‌ در مجلس‌ صاحب‌ او را به‌ سرقت‌ اشعار ابن‌ نباته‌ (ه‌ م‌) متهم‌ کردند. صاحب‌ او را آزمود و چون‌ به‌ زبردستی‌ او ایمان‌ یافت‌، اتهام‌ زننده‌ را سرزنش‌ کرد.

[۹] عباسی،‌ عبدالرحیم‌ بن احمد، معاهد التنصین‌، ج۱، ص۶۸-۷۰، به‌ کوشش‌ محمد محیی‌الدین‌ عبدالحمید، بیروت‌، ۱۳۶۷ق‌/ ۱۹۴۷م.

وی‌ عاقبت‌ در بغداد وفات‌ یافت‌.

[۱۰] ابن‌ تغری،‌ بردی‌، النجوم‌، ج۴، ص۲۴۶-۲۴۵.

از اشعار او پیداست‌ که‌ زندگیش‌ از برخی‌ حوادث‌ تهی‌ نبوده‌ است‌. مثلاً می‌دانیم‌ که‌ او هنگام‌ کشمکش‌های‌ دیلمیان‌ با امیران‌ جنوب‌ عراق‌، چندی‌ در کوفه‌ پنهان‌ شد،

[۱۱] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۲۵۹، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

یا چون‌ از ری‌ به‌ بغداد رفت‌، چندی‌ به‌ زندان‌ شرف‌الدوله‌ افتاد.

[۱۲] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۱۳۷، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

اما هیچ‌یک‌ از این‌ ماجراها در منابع‌ ما منعکس‌ نیست‌.

۳ – اشعار

شعر او را همه‌ ستوده‌اند: ثعالبی‌

[۱۳] ثعالبی،‌ عبدالملک‌، یتیمه الدهر، ج۳، ص۴۳۶، به‌ کوشش‌ علی‌محمد عبداللطیف‌، قاهره‌، ۱۳۵۲ ق‌/ ۱۹۳۴ م‌.

گوید شعر او گاه‌ استواری‌ و فصاحت‌ قدما را دارد و گاه‌ ظرافت‌ نوخاستگان‌ را. نیز ملاحظه‌ می‌کنیم‌ که‌ نویسندگانی‌ چون‌ جرجانی‌

[۱۴] جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن، اسرار البلاغه، فهرست‌، به‌ کوشش‌ سیدمحمد رشید رضا، بیروت‌، ۱۳۹۸ ق‌/ ۱۹۷۸ م‌.

و راغب‌

[۱۵] راغب‌ اصفهانی،‌ حسین‌ بن محمد، محاضرات‌ الادبا، فهرست‌.

بارها به‌ ابیات‌ او استشهاد کرده‌اند. با این همه‌ دیوان‌ او چندان‌ شهرت‌ نیافت‌ و نسخ‌ آن‌ نادر ماند. نخستین‌ مجموع اشعارش‌ را، او خود تدوین‌ کرد.

۴ – دیوان و سبک نگارشی آن

ثعالبی‌

[۱۶] ثعالبی،‌ عبدالملک‌، یتیمه الدهر، ج۳، ص۳۷۴، به‌ کوشش‌ علی‌محمد عبداللطیف‌، قاهره‌، ۱۳۵۲ ق‌/ ۱۹۳۴ م‌.

که‌ در صدد یافتن‌ اشعار ابن‌ بابک‌ بود، آگاه‌ شد که‌ ابونصر سهل‌ بن‌ مرزبان‌ از بغداد، مجموع اشعار شاعر را از خود او خواسته‌ است‌ و ابن‌ بابک‌ نیز آثار خود را در مجلدی‌ سخت‌ زیبا و به‌ خطی‌ بسیار خوش‌ برای‌ او فرستاده‌ است‌. نمونه‌هایی‌ که‌ ثعالبی‌ در یتیمه‌ از اشعار او داده‌، از همین‌ نسخه‌ استخراج‌ شده‌ است‌. حدود دو قرن‌ و نیم‌ پس‌ از آن‌، ابن‌ خلکان‌

[۱۷] ابن‌ خلکان‌، وفیات، ج۳، ص۱۹۶-۱۹۷.

و ذهبی‌

[۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۸، به‌ کوشش‌ فؤاد سید، کویت‌، ۱۹۶۱ م‌.

دیوان‌ را در ۳ مجلد دیده‌اند.

[۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱۳، ص۶۱، به‌ کوشش‌ شعیب‌ الارنؤوط و محمد نعیم‌ العرقسوسی‌، بیروت‌، ۱۴۰۳ ق‌/ ۱۹۸۳ م‌.

از آن‌ پس‌ دیگر کسی‌ از دیوان‌ کامل‌ او اطلاعی‌ به‌ دست‌ نداده‌ است‌ تا در زمان‌ حاضر که‌ بروکلمان

[۲۰] GAL, S, v1, p 445

دو نسخه‌، یکی‌ ناقص‌ و دیگری‌ به‌ ظاهر کامل‌ از آن‌ را معرفی‌ کرده‌ است‌،

[۲۱] سزگین،‌ فؤاد، تاریخ‌ التراث‌ العربی‌، ج۲، ص۲۵۳-۲۵۴، ریاض‌، ۱۴۰۳ ق‌/ ۱۹۸۳م.

اما نسخه‌ای‌ بسیار مفصل‌

[۲۲] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ‌۲۷۸، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

و منقح‌ از دیوان‌ او در کتابخان ملی‌ تهران‌ موجود است‌

[۲۳] ملی، خطی، ج۷، ص۴۱۱.

که‌ متأسفانه‌ یکی‌ دو برگ‌ از آغاز و بخشی‌ از انجام‌ آن‌ افتاده‌ است‌.

۴.۱ – باب خواندن آخر قوافی و بحر خواندن فصل‌ها

این‌ دیوان‌ به‌ شیوه‌ای‌ خاص‌ تنظیم‌ شده‌ است‌، بدین‌گونه‌ که‌ ناسخ‌ (یا خود شاعر؟) قافی اشعار را بر حسب‌ حروف‌ الفبا منظم‌ کرده‌ و هر حرف‌ را «باب‌» خوانده‌ است‌ (در درون «باب‌ها» دیگر ترتیب‌ الفبایی‌ مرتب دوم‌ و سوم‌ مراعات‌ نشده‌)، سپس‌ اشعار را بر حسب‌ بحر شعر گردآورده‌ و هر بحر را «فصل‌» خوانده‌ است‌. پیداست‌ که «فصل‌های» دیوان‌، بر حسب‌ ساخته‌های‌ شاعر و دشواری‌ قوافی‌، متفاوت‌ است‌؛ مثلاً باب‌ دوم‌ (حرف‌ ب‌) شامل‌ یازده فصل‌ (یا بحر) است‌ که‌ از طویل‌ آغاز شده‌ به‌ متقارب‌ ختم‌ می‌گردد.
حال‌ آنکه‌ باب‌ ۴ (حرف‌ ث‌) بیش‌ از سه فصل‌ (بحرهای‌ وافر، سریع‌، متقارب‌) ندارد. کاتب‌ تا دو سوم‌ کتاب‌، همین‌ شیوه‌ را ادامه‌ داده‌ است‌، اما از آن‌ پس‌ (از حرف‌ سین‌ به‌ بعد) ناگهان‌ ترتیب‌ فصل‌بندی‌ را فرو گذاشته‌، به‌ ذکر قافی اشعار هر دسته‌ بسنده‌ کرده‌ و این‌ کار را تا پایان‌ قافی لام‌ که‌ پایان‌ کتاب‌ است‌، ادامه‌ داده‌ است‌. در همین‌جا با کمال‌ تأسف‌ ملاحظه‌ می‌کنیم‌ که‌ کاتب‌ نوشته‌ است‌: «این‌ مجموعه اشعاری‌ بود که‌ از آثار استاد عبدالصمد بن‌ بابک‌ یافتم‌». بدین‌ ترتیب‌ در می‌یابیم‌، علاوه‌ بر چند صفحه‌ای‌ که‌ از آغاز کتاب‌ افتاده‌ (زیرا کتاب‌ از باب‌ ۱، فصل‌ ۴ آغاز می‌شود)، کاتب‌ خود دیوان‌ را از روی‌ نسخه‌ای‌ که‌ بخش‌ پایانی‌ آن‌ نابوده‌ شده‌ بوده‌، استنساخ‌ کرده‌ است‌.

۴.۲ – عنوان قرار دادن در آغاز قصیده

یکی‌ از مزایای‌ کم‌نظیر این‌ دیوان‌، آن‌ است‌ که‌ در آغاز هر قصیده‌، عنوانی‌ نهاده‌اند که‌ مضمون‌ و هدف‌ شعر را از آغاز آشکار می‌کند. حال‌ اگر موضوع‌ مدح‌ باشد ــ که‌ لااقل‌ نُه‌ دهم‌ دیوان‌ مدح‌ است‌ ــ، نام‌ و لقب‌ ممدوح‌، مناسبت‌ مدیحه‌ و حتی‌ گاه‌ تاریخ‌ سرودن‌ آن‌ ذکر شده‌ است‌ از آن‌جا که‌ این‌ شاعر پرگوی‌ مداح‌جو، از ستایش‌ هیچ‌ خرد و کلانی‌ روی‌ برنمی‌تافت‌ و نیز از آن‌جا که‌ او در یکی‌ از درخشان‌ترین‌ و در عین‌ حال‌ پیچیده‌ترین‌ دوران‌های‌ تاریخ‌ ایران‌ می‌زیست‌، لاجرم‌ از دیوان‌ او می‌توان‌ ــ مانند کتیبه‌ها و سکه‌ها ــ بهره‌های‌ تاریخی‌ پرارجی‌ به‌ دست‌ آورد.

۵ – فعالیت‌های سیاسی

دیوان‌ ابن‌ بابک‌ مشتمل‌ است‌ بر صدها قصیده‌ها در ستایش‌ امیران‌ دیلمی‌ و وزیران‌ و کاتبان‌ و فرماندهان‌ و حکام‌ و اعیان‌ وابسته‌ به‌ دربارهای‌ متعدد آنان‌ در سراسر فارس‌ و عراق‌. بدین‌سان‌ پژوهشگر با دو مسأل اساسی‌، یکی‌ سیاسی‌ و دیگری‌ زبان‌شناختی‌ مواجه‌ می‌گردد که‌ به‌ آسانی‌ نمی‌توان‌ پاسخی‌ برای‌ آنها یافت‌.

۵.۱ – مدح‌ شاهان‌ و شاهزادگان‌

ابن‌ بابک‌ خصوصاً در زمانی‌ می‌زیست‌ که‌ عضدالدوله‌ درگذشته‌ بود و شاهزادگان‌ دیلمی‌ هر یک‌ گوشه‌ای‌ از خاک‌ ایران‌ و عراق‌ را گرفته‌، آرزوی‌ شاهنشاهی‌ در سر می‌پروراندند. هرچه‌ زمان‌ بیشتر می‌گذشت‌، جدایی‌ و دشمنی‌ میان‌ آنان‌ فزون‌تر می‌شد و اندک‌ اندک‌ آتش‌ جنگ‌ از آن‌ میان‌ زبانه‌ می‌کشید. وزیران‌ و امیران‌ و اعیان‌ هر ناحیه‌ نیز البته‌ از شهریاران‌ خویش‌ پیروی‌ می‌کردند و به‌ ناچار دامن‌شان‌ به‌ کشمکش‌های‌ سیاسی‌ آلوده‌ می‌شد.
اما شگفتی‌ کار ابن‌ بابک‌ در آن‌ است‌ که‌ وی‌ هم شاهان‌ و امیران‌ عصر خویش‌ را از بغداد گرفته‌ تا کرمان‌ و گرگان‌ مدح‌ گفته‌ و کمتر در دام‌ جدال‌های‌ سیاسی‌ گرفتار آمده‌ است‌. وی‌ حتی‌ از مدح‌ سلطان‌ محمود که‌ از خاور برآمد و قدرت‌ روز افزون‌ می‌یافت‌ و کیان‌ پادشاهی‌ دیلمی‌ را تهدید می‌کرد، چشم‌ نپوشید، فهرست‌ ممدوحان‌ او سخت‌ مفصل‌ است‌.
از این‌ میان‌، ذکر شاهان‌ و شاهزادگان‌ شاید سودمند باشد: فخرالدوله‌ شاهنشاه‌، در ری‌ و اصفهان‌، پس‌ از مرگ‌ صاحب‌ بن ‌عباد

[۲۴] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ‌۱۴۶، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

شمس‌الدوله‌ پسر فخرالدوله‌، حاکم‌ همدان‌ و قرمیسین‌.

[۲۵] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۷، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

این‌ مدیحه‌ رادر تاریخ‌ ۴۰۷ ق‌/ ۱۰۱۶ م‌ سروده‌ است‌.

[۲۶] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۲۳۱، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

بهاءالدوله‌ پسر عضدالدوله‌، فارس‌ و عراق‌، ۴ قصیده‌،

[۲۷] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ۱۲، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

[۲۸] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ۲۸، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

[۲۹] برگ ۷۶، ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

[۳۰] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ۲۷۰، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

اما دو قصیده‌ (سوم‌ و چهارم‌) را خود موفق‌ نشد نزد شهریار بخواند؛ شرف‌الدوله‌ پسر عضدالدوله‌، فارس‌ و عراق‌. بنابر عنوان‌ قصیده‌، هنگامی‌ که‌ شاعر از ری‌ به‌ بغداد رفت‌، شرف‌الدوله‌ او را گرفته‌ به‌ زندان‌ انداخت‌.

[۳۱] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۱۳۷، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

شاهنشاه‌ کهف‌الامه (رکن‌الدوله‌)، ری‌، ۳۹۵ق‌

[۳۲] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۲۳۱، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

ابوکالیجار مرزبان‌ بن‌ ویهان‌، خوزستان‌

[۳۳] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۷۸، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

امیر ابوالعباس‌، خسرو فیروز بن‌ رکن‌الدوله‌، پس‌ از مرگ‌ صاحب‌

[۳۴] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۵۱، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

فلک‌ المعالی‌ منوچهر بن‌ شمس‌المعالی‌، گرگان‌

[۳۵] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۲۱۳، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

کیا ابومظفر بن‌ کیا ابی‌ العباس‌، نهاوند.

[۳۶] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۱۳۲، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

قصیده‌ای‌ دیگر در باب‌ وداع‌ و گلایه‌ از او

[۳۷] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۲۵۶، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

سلطان‌ محمود غزنوی‌، قصید اول‌، بی‌تاریخ‌،

[۳۸] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ۴۱-۴۲، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

قصید دوم‌ به‌ مناسبت‌ فتح‌ خوارزم‌ در ۴۰۷ ق‌/ ۱۰۱۶ م‌

[۳۹] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۸۸، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

و تنها امیری‌ که‌ شاعر جسارت‌ ورزیده‌ و او را هجا گفته‌ است‌، بدر بن‌ حسنویه‌ (۳۶۵- ۴۰۵ ق‌/ ۹۷۹-۱۰۱۴ م‌) است‌.
می‌دانیم‌ که‌ بدر به‌ شیوه‌ای‌ زیرکانه‌ با امیران‌ آل‌ بویه‌ روابطی‌ نیکو برقرار کرده‌ و در بخش‌ بزرگی‌ از جبال‌، دولت‌ نیمه‌ مستقلی‌ تشکیل‌ داده‌ بود. با این همه‌ بدر در نظر آل‌ بویه‌ پیوسته‌ شخصیتی‌ مزاحم‌ جلوه‌ می‌کرد، به‌ همین‌ جهت‌ ابن‌ بابک‌ آن‌ قدر گستاخی‌ یافت‌ که‌ او را مورد انتقاد قرار دهد.

[۴۰] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ‌ ۱۲۳، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

در عوض‌ شاعر، فرزند او هلال‌ (۴۰۰- ۴۰۵ ق‌/ ۱۰۱۰-۱۰۱۴ م‌) را به‌ گونه‌ای‌ ستوده‌ است‌: در ۲ قصیده‌

[۴۱] ابن‌ بابک،‌ عبدالصمد بن منصور، دیوان‌، برگ ۱۲۰، نسخ خطی‌ کتابخان ملی‌، شم‌ ۴۹۴.

فخرالملک‌ وزیر را مدح‌ گفته‌ و به‌ خلعت‌ گرفتن‌ از هلال‌ اشاره‌ می‌کند. نکت جالب‌ آنکه‌ در عناوین‌ قصاید، نام‌ این‌ امیر کرد همه‌ جا هُلَیل‌ آمده‌ نه‌ هلال‌.

۵.۲ – شاعر دربار امیران

با توجه‌ به‌ تعداد اندک‌ قصایدی‌ که‌ وی‌ در مدح‌ شاهان‌ و شاهزادگان‌ گفته‌، البته‌ نمی‌توان‌ او را شاعر دربار خواند. در عوض‌، اشعاری‌ که‌ در ستایش‌ وزیران‌ بزرگ‌ و کوچک‌ دیلمی‌ پرداخته‌، سخت‌ فراوان‌ است‌ و در وهل اول‌ می‌توان‌ او را شاعر صاحب‌ بن‌ عباد نامید، زیرا چنانکه‌ گذشت‌ وی‌ زمستان‌ها را نزد صاحب‌ می‌گذراند و اشعاری‌ که‌ در مدح‌ او سروده‌ به‌ ۲۲ قصیده‌ می‌رسد که‌ دو تای‌ آنها را در ری‌ و بقیه‌ را در گرگان‌ به‌ او تقدیم‌ کرده‌ است‌.
با این همه‌، تعداد قصایدی‌ که‌ برای‌ ابوسعد محمد ابن‌ اسماعیل‌ بن‌ فضل‌ سروده‌، بیشتر است‌ و به‌ ۲۷ قصیده‌ بالغ‌ می‌گردد. از این‌ قصاید چنین‌ برمی‌آید که‌ رابط شاعر ب

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.