پاورپوینت کامل چگونگی ترتیب سوره‌ها ۸۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل چگونگی ترتیب سوره‌ها ۸۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل چگونگی ترتیب سوره‌ها ۸۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل چگونگی ترتیب سوره‌ها ۸۲ اسلاید در PowerPoint :

ترتیب سوره‌ها

کلیدواژه: قرآن، پیامبر، سوره.

پرسش: آیا ترتیب کنونی سوره‌های قرآن، توقیفی است و به فرمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) انجام شده یا این کار بعد از آن حضرت (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و به دست صحابه انجام گرفته است؟

فهرست مندرجات

۱ – ترتیب کنونی سوره‌های قرآن
۲ – توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها
۳ – شواهد نقلی و تاریخی دیدگاه یکم
۳.۱ – نقد دیدگاه نخست
۴ – دیدگاه دوم
۵ – شواهد دیدگاه دوم
۵.۱ – گردآوری قرآن به امر خلیفه اول
۵.۱.۱ – نقد
۵.۲ – گزارش زید بن ثابت
۵.۲.۱ – نقد
۵.۳ – استمرار نزول قرآن
۵.۳.۱ – نقد
۵.۴ – نبودن نص
۵.۴.۱ – نقد
۵.۵ – اختلاف مصاحف صحابه
۵.۵.۱ – نقد
۵.۶ – مصحف امام علی
۵.۶.۱ – نقد
۶ – دیدگاه سوم
۶.۱ – نمونه
۶.۲ – نظر ابوجعفر بن زبیر
۷ – نظریه نهایی
۸ – پانویس
۹ – منبع

ترتیب کنونی سوره‌های قرآن

در این که ترتیب کنونی سوره‌های قرآن، توقیفی است و به فرمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) انجام شده یا این کار بعد از آن حضرت (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و به دست صحابه انجام گرفته است، اختلاف جدی وجود دارد. طبعاً مدعیان توقیفی بودن ترتیب سور، جمع و گردآوری قرآن را مربوط به زمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌دانند، هر چند قرآن در نوشت افزارهای مختلف بوده و بعد از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) میان دو جلد قرار گرفته باشد. اما کسانی که ترتیب سوره‌ها را اجتهادی می‌دانند، جمع قرآن (به معنای مرتّب کردن سوره‌ها در چینش کنونی) را مربوط به بعد از آن حضرت می‌دانند. کسانی نیز قائل به تفصیل‌اند که در این جا به بررسی دیدگاه‌های مختلف می‌پردازیم.

توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها

جمع فراوانی از جمله ابن اشته اصفهانی (م ۲۳۶ق)، حارث بن اسد محاسبی (م ۲۴۳ ق) بلخی (م ۳۱۹ ق)، ابن انباری (م ۳۲۸ ق)، سید مرتضی (م ۴۳۶ ق)، حاکم جِشَمی (م ۴۹۴ ق)، کرمانی (م ۵۰۰ ق)، طَبْرِسی (م ۵۴۸ ق)، ابن شهر آشوب (م قرن ۶ ق)، ابن حصار (م ۶۱۱ ق)، نیشابوری (م ۸۲۷ ق)، ابوشامه مَقدِسی (م ۶۶۵ق) و جمع زیادی از معاصران، معتقدند که جمع قرآن با ترتیب کنونی، در زمان پیامبر خدا و با اشراف ایشان انجام گرفته است.
برخی ادّعای اجماع کرده، مدّعی‌اند که روایات صحیح فراوانی دلالت دارند که پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و صحابه، قرآن را به ترتیب کنونی تلاوت می‌کردند. برخی به ادله عقلی نیز استناد کرده‌اند. قاضی ابوبکر (م ۴۰۳ ق) این نظر را ترجیح داده و قُرطُبی آن را مقبول‌تر دانسته است. شواهد این دیدگاه به شرح زیر است:

شواهد نقلی و تاریخی دیدگاه یکم

۱. قرآن در زمان پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) تدریس و حفظ و بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) عرضه می‌شد و جمعی مانند ابن مسعود و ابی بن کعب و دیگران، آن را چندین بار بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) خوانده‌اند.
۲. روایات فراوانی وجود دارد که اصحاب پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرآن را ختم می‌کردند، یا این که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، آنان را به ختم قرآن تشویق می‌کرد. بنا بر این، قرآن در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آغاز و پایانی داشته است.
۳. بنا به روایتی که نزد اهل سنت، «صحیح» شمرده شده، زید بن ثابت می‌گوید که نزد پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بودیم و قرآن را از برگه‌ها جمع می‌کردیم. پس معنای تالیف قرآن، مرتّب کردن آیات و سوره‌های آن با نظارت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است، نه نگارش محض.
۴. در روایات، نام عده‌ای (چهار یا شش نفر یا بیشتر) از صحابه آمده است که قرآن را در زمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) جمع کرده‌اند و این کار زیر نظر آن حضرت بوده است. حمل «جمع» در این روایات بر «حفظ» (آن گونه که بعضی پنداشته‌اند) بی‌دلیل به نظر می‌رسد، ضمن آن که حافظان قرآن در عصر رسالت، به مراتب، بیش از این عدّه بوده‌اند.
۵. بر پایه روایتی، پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «لا صَلاهَ الّا بِفاتِحَهِ الکِتابِ» و چون سوره حمد نخستین سوره نازل شده نیست، وصف آن به «فاتحه الکتاب»، دلیل چینش سوره‌های قرآن در زمان آن حضرت است.
۶. بر اساس روایتی، پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرآن را به چهار قسمت (طُوَال، مئین، مثانی و مفصلات) تقسیم کرده است. هماهنگی چینش سورها دربخش‌های چهارگانه مذکور با چینش کنونی، بیانگر وجود همین نظم و ترتیب فعلی قرآن در آن زمان است.
۷. بر اساس نقلی، سوره‌های بنی اسرائیل، کهف، مریم، طه و انبیاء را از سوره‌های نخستین (العتاق الاُوَل) می‌شمارند. نیز بنا به روایتی، قرآن در زمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به هفت جزء تقسیم شده بود. ترتیب سوره‌ها در این دو روایت، با ترتیب کنونی قرآن، همسان است. ابن حجر پس از نقل روایت اخیر، آن را دلیل توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها می‌داند.
۸. روایاتی که بر پایه آنها پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) «تلاوت قرآن از روی مصحف» را تشویق می‌کند، تاییدی بر جمع قرآن در زمان آن حضرت‌اند.

نقد دیدگاه نخست

شایان ذکر است که دلیل‌ها و روایات یاد شده، بر ترتیب همه سوره‌های قرآن از سوی پیامبر، حتی سوره‌های نازل شده در ماه‌های آخر زندگانی ایشان دلالت ندارند. افزون بر این که ضعف سند در برخی از این روایات و اضطراب متن در برخی دیگر، ایرادهایی هستند که بر آنها وارد شده‌اند. با این همه می‌توان از این شواهد، اهمیت دادن پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به امر تدوین، ترتیب و حفظ وجود کتبی قرآن را نتیجه گرفت و گفت: با توجه به نزول بیش از هشتاد سوره در مکه و نزول بیشتر سوره‌های مدنی پیش از سال‌های پایانی عمر پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، تعداد بسیار زیادی از سوره‌ها، تحت نظارت ایشان مرتب شده و تعداد‌ اندک باقی مانده نیز از سوی امام علی (علیه‌السّلام) و سایر نزدیکان مرتب شده است؛ همان‌گونه که از سفارش آن حضرت هنگام وفات به علی (علیه‌السّلام) فهمیده می‌شود. پیامبر فرمود: «قرآن، کنار بستر من، در جزوه‌ها، حریرها و کاغذهاست. آنها را جمع کن و نگذار ضایع شود، چنان که یهود تورات را ضایع کردند» و علی (علیه‌السّلام) به وصیت آن حضرت عمل کرد.

دیدگاه دوم

جمعی معتقد به اجتهادی بودن ترتیب کنونی قرآن‌اند. مالک (م ۱۷۹ق)، طبری (م ۳۱۰ق)، ابن فارس (م ۳۹۵ق)، مکی بن ابی طالب (م ۴۳۷ق)، عز الدین بن عبد السلام (م ۶۶۰ق)، خطابی (م ۳۸۸ق)، و از بزرگان شیعه: محدث نوری (م ۱۳۲۰ق)، علامه طباطبایی، آیه اللَّه معرفت و جمعی دیگر، بر این باورند. درمیان قدما، قاضی ابوبکر ضمن تاکید بر توقیفی بودن ترتیب آیات، بارها بر اجتهادی بودن ترتیب سوره‌ها تاکید کرده است.

شواهد دیدگاه دوم

این قول به جمهور نسبت داده شده است؛ اما ممکن است استناد این نظر به برخی، ناشی از ذکر روایات جمع قرآن پس از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و سکوت آنها در برابر آن باشد و نه تصریح به این دیدگاه.
مهم‌ترین شواهد این گروه عبارت‌اند از:

گردآوری قرآن به امر خلیفه اول

کسانی بر این باورند که در زمان پیامبر، قرآن در حافظه افراد نگهداری می‌شد و چون در دوران ابوبکر و در جنگ یمامه، جمع فراوانی از حافظان قرآن شهید شدند، خلیفه با هشدارِ عمر، از ترس ضایع شدن قرآن، به فکر جمع قرآن افتاد. او زید بن ثابت را با عده‌ای (سعید بن عاص، عبد الرحمن بن حارث بن هشام و عبد اللَّه بن زبیر) مامور این کار کرد و بدین ترتیب، نسخه‌ای از قرآن را نگاشتند. این نسخه، ابتدا نزد ابوبکر و پس از وی نزد عمر و سپس نزد دخترش حفصه نگهداری می‌شد. به گزارش یعقوبی، این کار را گروهی متشکل از ۲۵ نفر از قریش و پنجاه نفر از انصار به سرپرستی زید عهده‌دار شدند و ابوبکر به آنها دستور داد قرآن را بنویسند و بر سعید بن عاص که مردی فصیح بود عرضه کنند. گفته شده: این گروه هر روز در مسجد گرد می‌آمدند و کسانی که آیه یا سوره‌ای از قرآن نزدشان بود به آنها مراجعه می‌کردند و آنان با ارائه دو شاهد، می‌پذیرفتند. تنها از خزیمه بن ثابت از آن رو که پیامبر شهادت او را دو شهادت به شمار آورده بود. دو آیه آخر سوره برائت، بدون ارائه شاهدی دیگر پذیرفته شد.

نقد

برخی نکات تامل برانگیز در مضمون این نقل‌ها، سبب تردید محققان در آن شده است؛ از جمله:
یک. با وجود فراوانی روایات جمع قرآن بعد از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، اختلاف مضمون میان برخی از آنها، سبب تردید در آن روایات است. برخی نخستین جمع قرآن را مربوط به زمان ابوبکر و برخی زمان عمر و برخی مربوط به زمان عثمان می‌دانند. از برخی از این روایات بر می‌آید که بعضی از آیات قرآن تا زمان عثمان فقط در سینه افراد نگهداری می‌شد و تدوین نشده بود. به نظر می‌رسد برخی از این گزارش‌ها که از زید یا فرزندش خارجه، منقول شده است، سعی دارد با بزرگ نمایی موضوع و بازگویی دشواری و پیچیدگی جمع قرآن، برای زید، فضیلت سازی کند.
همچنین ترس عمر از نابودی قرآن، آن‌گونه که در برخی از این روایات آمده است، با این نکته که نسخه تهیه شده در زمان ابوبکر در اختیار عموم قرار نگرفت، سازگار نمی‌نماید؛ زیرا تدوین یک مصحف شخصی و خصوصی، کار تازه و پیچیده‌ای نبود و عمومی نساختن آن، به حفظ آن کمکی نمی‌کرد. از این رو احتمال دارد به دست آوردن فضیلتِ در اختیار داشتن نسخه‌ای از قرآن همانند دیگر صحابه برجسته و در اختیار داشتن قانون اساسی جامعه، یکی از انگیزه‌های دستگاه حاکم در این کار بوده است.
دو. بر اساس نقل یعقوبی، ابوبکر دستور داد قرآن را بر سعید بن عاص عرضه کنند، در حالی که او در آن زمان، حدود ده سال داشته است، و چون بر اساس برخی گزارش‌ها، او در ماجرای یکسان سازی مصاحف توسط عثمان حضور داشته است، احتمالاً ذکر او در این جا بر اثر خلط این دو ماجرا باشد.
سه. این روایات، با اجماع مسلمانان مبنی بر اثبات قرآن از طریق تواتر، مخالفت دارد؛ زیرا در آنها آمده است که با شهادت دو نفر قرآن ثبت می‌شد. توجه به این اشکال سبب شده است که برخی به توجیه ثبت قرآن با شهادت دو شاهد دست بزنند. برای نمونه، ابن حجر مقصود از دو شاهد را، نه دو فرد عادل، که به معنای حفظ و کتابت دانسته است. مقصود ابن حجر شاید این باشد که هر آیه و عبارتی در صورتی در مصحف ثبت می‌شد که در حفظ حافظان کل یا اجزاء قرآن و نیز در دست نوشته‌های اصحاب، موجود باشد.
توجیه‌های دیگری هم موجود است مانند این که شهادت دو شاهد بر این اقامه می‌شد که آنچه نوشته شده، پیش روی پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نوشته شده و مورد تایید آن حضرت بوده است، یا شهادت بر این که یکی از وجوه قرائت بوده و پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آن را شنیده و تایید نموده است و یا توجیه‌های دیگر.
چهار. این روایات، یکی از انگیزه‌های جمع قرآن را کشته شدن بسیاری از حافظان قرآن در جنگ یمامه دانسته‌اند؛ اما در فهرست شهدای این جنگ، تنها نام افراد معدودی ذکر شده است که حافظ بودنِ بیشینه قرآن در حقّ آنان محتمل است.

گزارش زید بن ثابت

دلیل دیگرِ جمع اجتهادی قرآن، گزارش زید بن ثابت است. او می‌گوید: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از دنیا رفت در حالی که قرآن گردآوری نشده بود. «عن زید بن ثابت قال: قبض النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و لم یکن القرآن جمع فی شیء.» این بدان معناست که قرآن کنونی حاصل ترتیب دهی صحابه و مربوط به پس از پیامبر است.

نقد

این گزارش، مبتلا به روایت معارض است. روایات قول نخست و نیز گزارش دیگرِ خود زید (که از جمع قرآن در زمان پیامبر خدا خبر می‌دهد)، وثوق به آن را از میان می‌برد. ثانیاً محتوای این روایت، در مدعا صراحت ندارد؛ زیرا احتمال دارد مراد، این باشد که در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرآن، میان دو جلد یا در یک مصحف، گردآوری نشده بود یا نتوانستند قرآنِ منظّم یا مدوّنی از نظر سوره‌ها فراهم آورند، هر چند پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برخی اصحاب را به نظم و ترتیب خاصی در مورد آیات و سور آگاه ساخت.

استمرار نزول قرآن

گفته شده است که چون نزول قرآن تا آخرین سال حیات پیامبر استمرار داشته و همیشه احتمال نزول آیات جدید در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وجود داشت، جمع و تالیف نهایی آن در زمان حضرت، امکان نداشته است.

نقد

با توجه به آن که ۸۶ سوره در مکه و بیشترِ ۲۸ سوره دیگر پیش از آخرین سال زندگی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌