پاورپوینت کامل لا جبر و لا تفویض ۴۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل لا جبر و لا تفویض ۴۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل لا جبر و لا تفویض ۴۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل لا جبر و لا تفویض ۴۲ اسلاید در PowerPoint :

محتویات

۱ پیشینه نظریه
۲ توضیح نظریه
۳ موافقان این نظریه
۴ دلایل اثبات نظریه

۴.۱ آیات قرآن
۴.۲ احادیث

۴.۲.۱ توضیح برخی احادیث

۴.۳ دلایل عقلی

۵ کارکردهای این نظریه

۵.۱ مسئولیت‌پذیری
۵.۲ اخلاق‌پذیری
۵.۳ رهایی از مشکلات نظریه جبر و تفویض

۶ جستارهای وابسته
۷ پانویس
۸ منابع
۹ پیوند به بیرون

پیشینه نظریه

مسئله جبر و اختیار در طول تاریخ مسئله‌ای همگانی و در ادیان و مذاهب مختلف مطرح بوده است؛[۱] این مسئله افزون بر جنبه نظری، جنبه عملی هم دارد[۲] و با مسائلی چون عدل الهی[۳] و آزادی اجتماعی در ارتباط است.

الامر بین الامرین را نخستین بار امیرمؤمنان مطرح کرد. فردی درباره معنای قدر پرسید، امام(ع) از او خواست تا وارد این مسئله پیچیده نشود؛ ولی او بر درخواستش اصرار کرد. امام فرمود: اکنون که از درخواست خود صرف‌نظر نمی‌کنی، بدان که در باب قدر، نه جبر در کار است و نه تفویض؛ بلکه امری میان دو امر است[۴].

درباره این مسئله، از دیگر ائمه به‌ویژه امام صادق(ع) و امام رضا(ع) احادیث فراوانی در دست است. از امام هادی(ع) در توضیح این مسئله، رساله‌ای مفصل نقل شده است[۵].

توضیح نظریه

مراد از امرین (به معنای دو امر) جبر و تفویض است. بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه تفویض، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و قدرت خداوند هیچ تأثیری در آنها ندارد، بلکه خداوند فقط انسان و قدرت او را به وجود آورده است. «امر بین الأمرین» این دو نظریه را باطل می‌شمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان را مؤثر می‌شمرد و این دو اراده را در طول هم می‌داند؛ این، همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.[۶]

در روایات نقل شده از امامان(ع)، گاهی برای اشاره به این نظریه، از اصطلاح (منزله بین المنزلتین) استفاده شده است که غیر از آن چیزی است که معتزله برای تعیین جایگاه فاسق، از این اصطلاح در نظر داشتند.[۷]

موافقان این نظریه

فیلسوفان و متکلمان امامیه، طرفداران «امر بین الامرین» بوده‌اند[۸]. در میان دیگر مذاهب کلامی، ماتریدیه اگرچه درباره افعال اختیاری انسان نظریه کسب را مطرح کرده‌اند، تفسیری از «کسب» ارائه کرده‌اند که با مذهب امامیه در مسئله امر بین الامرین هماهنگ است[۹].

دیدگاه طحاویه پیروان ابو جعفر مصری طحاوی (۲۲۹ـ۳۲۱ق) در این مسئله، با امامیه همراه است[۱۰].

برخی از متکلمان اشعری نیز بی آنکه اصطلاح امر بین الامرین را به کار گیرند، آن را پذیرفته‌اند؛ مانند شمس‌الدین محمود اصفهانی[۱۱]، عبدالوهاب شعرانی[۱۲]، عبدالعظیم زرقانی[۱۳]، شیخ محمد عبده[۱۴] و شیخ محمود شلتوت[۱۵].

دلایل اثبات نظریه

به گفته متکلمان شیعه، آیات قرآن و احادیث معصومان و برهان‌های عقلی، درستی این نظریه را اثبات می‌کنند.

آیات قرآن

از آیات قرآن می‌توان به آیه إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ ۵[ حمد–۵] اشاره کرد. این آیه با اعتقاد به جبر سازگار نیست؛ زیرا اگر خداوند خالق افعال ما باشد و اراده ما دخالتی در آنها نداشته باشد، بی‌معناست که عبادت را به خود نسبت دهیم و بگوییم: «نعبد: عبادت می‌کنیم»؛ چنانکه آیه مذکور، با عقیده به تفویض هم که مبتنی بر عدم دخالت خداوند در افعال بندگان است، سازگار نیست؛ زیرا استعانت (نستعین: یاری می‌طلبیم) از کسی که دخالتی در تحققِ عمل ندارد، بی‌معناست[۱۶]. امام صادق(ع) در پاسخ به سوالی درباره این مسئله، به آیه مذکور استدلال کرده‌ است[۱۷].

علاوه بر این، آیه ۱۷ سوره انفال هم در این مسئله مورد استناد قرار گرفته است:

فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَـکِنَّ اللَّـهَ قَتَلَهُمْ وَمَا رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَلَـکِنَّ اللَّـهَ رَمَى…۱۷ (ترجمه: شما آنان را نکشتید، بلکه خدا آنان را کُشت. و چون [ریگ به سوى آنان‌] افکندى، تو نیفکندى، بلکه خدا افکند…)[ انفال–۱۷]

این آیه شریفه، فعل «کُشتن» و «تیراندازی» را ابتدا با عبارت «تقتلوهم» و «رمیت» برای مؤمنان و پیامبر(ص) اثبات و سپس از آنان نفی کرده و به خداوند نسبت داده است. این نفی و اثبات از یک جهت نیست؛ چرا که تناقض‌گویی خواهد بود، بلکه آیه، مستقل بودن مؤمنان و پیامبر را در افعالشان نفی کرده، اما این را اثبات کرده است که آنان در این اعمال دخالت داشته‌اند. این همان چیزی است که امر بین الامرین خوانده شده است[۱۸].

همچنین دسته‌ای از آیات، انسان را مختار معرفی کرده‌اند و افعال را به او نسبت داده‌اند، مانند وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى ۳۹ (ترجمه: و اینکه براى انسان جز حاصل تلاش او نیست.)[ نجم–۳۹] و در دسته‌ای دیگر، اذن و مشیت خداوند مؤثر در افعال معرفی شده است، مانند وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّـهِ…۶۴ (ترجمه: و ما هیچ پیامبرى را نفرستادیم مگر آنکه به توفیق الهى از او اطاعت کنند…)[ نساء–۶۴] دسته اول آیات، مقابل عقیده جبر و دسته دوم مقابل عقیده تفویض است و جمع بین آنها این است که گفته شود خداوند به بندگان خود اختیار و مشیت داده است؛ ولی این اختیار و مشیت در طول مشیت الهی است.

احادیث

در کتاب‌های حدیثی مختلف در باب‌های خاصی مانند «باب الجبر و القدر و الأمر بین الأمرین»[۱۹] و «باب المشیه والاراده»[۲۰] و «باب الإستطاعه»[۲۱] روایت‌هایی درباره این موضوع آمده است که در مجموع می‌توان آنها را به پنج دسته تقسیم کرد:

روایاتی که جبر را منافی تکلیف، وعد و وعید، ثواب و عقاب و در نتیجه منافی با ملاک و حکمت خداوند معرفی می‌کند.[۲۲]
روایاتی که جبر و قدر را منافی عمومیت قدرت خداوند معرفی کرده و در نهایت نظریه جبر را با توحید در خالقیت و تدبیر ناسازگار می‌داند.[۲۳]
روایاتی که عقیده حق را منزلی میان جبر و تفویض مطرح می‌کند.[۲۴]
روایاتی که کشف حقیقت «امر بین الامرین» را مشکل و متوقف بر داشتن قدمِ استوار می‌داند و برای مؤمن اعتقاد به باطل‌بودن جبر و تفویض را کافی شمرده است.[۲۵]
روایاتی که برای هدایت ذهن‌های مردم عادی، حقیقت امر بین الامرین را در قالب مثال‌هایی بیان کرده است.[۲۶