پاورپوینت کامل ثنویت ۵۸ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ثنویت ۵۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ثنویت ۵۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ثنویت ۵۸ اسلاید در PowerPoint :

محتویات

۱ مفهوم شناسی

۱.۱ معانی اصطلاحی

۲ اقسام
۳ تاریخچه

۳.۱ فرقه‌های ثنوی

۳.۱.۱ مانویه
۳.۱.۲ دیصانیه
۳.۱.۳ مَرقِیوُنیه
۳.۱.۴ فرقه‌های دیگر

۳.۲ افراد شاخص در ثنویت

۴ ثنویت در قرآن و تفسیر
۵ ثنویت در روایات
۶ ثنویت در کلام اسلامی
۷ دیدگاه‌های ثنویان
۸ رابطه ثنویت با بحث شر
۹ نسبیت خیر و شر
۱۰ صدور افعال متضاد از فاعل واحد
۱۱ اشکال: حدوث و قدم دو خدا
۱۲ پیدایش عالم
۱۳ اشکال: نحوه فاعلیت نور و ظلمت
۱۴ دیگر اشکالات
۱۵ منابع در رد ثنویت
۱۶ پانویس
۱۷ منابع
۱۸ پیوند به بیرون

مفهوم شناسی

ثنویت از صفت نسبی ثَنَوی (منسوب به اثنَین) و ریشه آن ث ن ی است.[۱] و به معنای دوگانگی است.

معانی اصطلاحی

اصطلاح ثنویت، به معانی مختلفی به کار رفته که از جمله آنهاست:

قول به دو خدا یا دو مبدأ
تفکیک صفات و ذات خدا( دیدگاه اشاعره)[۲]
قول به اراده‌ای در برابر اراده خدا( دیدگاه منسوب به مفوضه و معتزله) [۳]
قول به وجودی غیر از وجود خدا و تفکیک میان واجب و ممکن[۴]

علاوه بر اینها، ثنویت به معنای قول به دو مبدأ (نه دو خدا) مثلاً قول به ماده و صورت[۵] و قول به دوگانگی روح و جسم[۶] هم به کار رفته است.

معنای اخیر را می‌توان در اندیشه‌های اسلامی و حتی در روایات، در بیان حقیقت انسان یافت.[۷]

با صرف نظر از دو معنای اخیر، سایر معانی ثنویت، از دیدگاه مخالفان آن نظریات، به معنای اول ثنویت بر می‌گردد

اقسام

ثنویت به اقسام زیر قابل تقسیم است:

دوگانه انگاری افراطی و دوگانه انگاری میانه رو
در دوگانه انگاری افراطی دو مبدأ مفروض، هم‌عرض و هر دو قدیم‌اند. ( مانند دین مانی)
در دوگانه انگاری میانه رو یکی از دو مبدأ، ازلی و دیگری برآمده از آن است. (مانند بسیاری از فرقه‌های گنوسی)
دوگانه انگاری جدالی و دوگانه انگاری معادباور
در دوگانه انگاری جدالی هر دو مبدأ خیر و شر جاودانی‌اند و تا ابد با یکدیگر رقابت دارند (مانند مایا و آتمن در باور هندی)
در دوگانه انگاری معادباور، برای تاریخ پایان و غایتی در نظر گرفته می‌شود که در آن نهایتاً خیر بر شر غلبه می‌کند ( مانند دین زردشت)

دوگانه انگاری جدالی غالباً افراطی هم هست اما دوگانه انگاری معادباور با هر دو نظر افراطی و میانه رو سازگار است.

دوگانه انگاری کیهانی و دوگانه انگاری ضدکیهانی
در دوگانه انگاری کیهانی نفس خلقت خیر است و شر امری خارجی و تحمیل شده به آن است.(مانند دین زردشت)
در دوگانه انگاری ضدکیهانی شر لازمه ذات خلقت عالم است.(مانند دین مانی)[۸]

تاریخچه

فرقه‌های ثنوی

در آثار مورخان مسلمان سه فرقه عمده مانویه، دیصانیه و مرقیونیه مورد توجه بودند.

مانویه

پیروان مانی (درگذشت ۲۲۶ میلادی). این فرقه با نام‌های دیگر، مانند مانیه و منانیه یا مانانیه، نیز ذکر شده است.[۹]

دیصانیه

پیروان ابن دَیصان (۱۵۴۲۲۲ میلادی) از متفکران سریانی مسیحی.[۱۰]

مَرقِیوُنیه

پیروان مرقیون که در ۱۴۴ میلادی از نظر کلیسا بدعتگذار شناخته شد.[۱۱]

ترتیب این فرقه ها، بر اساس تقدم و تأخر تاریخی آنها نیست ولی مؤلفان مسلمان به رغم آگاهی از این امر، در اغلب گزارش‌ها درباره فرقه‌های ثنوی، آنها را به همین ترتیب آورده‌اند.

فرقه‌های دیگر

در منابع ملل و نحل از زردشتی و مزداییان که هر دو با عنوان عام مجوس نیز معرفی شده‌اند، مزدکیه، ماهانیه (از شاخه‌های مانویه)، مِقلاصیه، خُرَّمیه، و مُسلمِیه.[۱۲] نیز به عنوان فرقه‌های ثنوی یاد شده است.

آرای فرقه‌های مختلف ثنوی و بزرگان آن فرقه ها، به رغم وحدت در قول به دو خدا (فاعل خیر و فاعل شر)، در فروع با هم متفاوت است. بحث از قدیم بودن دو خدا یا حادث بودن خدای فاعل شر، نحوه حدوث خدای فاعل شر، پیدایی عالم و ویژگی‌های هریک از دو خدا، از مهم‌ترین اختلاف نظرهای فرعی در میان فرقه‌های ثنوی است.

افراد شاخص در ثنویت

افراد شاخص ثنوی مذهب در دوره اسلامی عبارتند از:

ابن طالوت
ابوشاکر دیصانی
نعمان بن ابی العَوجاء،
جَعد بن دِرهَم،
ابن اخی ابی شاکر
صالح بن عبدالقدوس(متوفی حدود۱۶۰ق)[۱۳]

گفته‌اند شاعرانی چون بَشّار بن بُرْد (متوفی۱۶۷ق)، اسحاق بن خلف (متوفی ق۳۱۸)، ابن سَیابَه (از شاگردان امام صادق(ع))، علی بن خلیل، علی بن ثابت و بُحتُری نیز به مذاهب ثنویه گرایش داشته‌اند[۱۴]

در منابع گزارش‌هایی متعارض از ثنوی بودن برخی اشخاص وجود دارد؛ این تعارضات گاهی ناشی از اشتباهات و گاهی از روی اتهام و یا به جهت نفی اتهام است. مثلاً، نام کسانی چون هشام بن حکم از اصحاب امام صادق(ع)، ابوعیسی وراق و نَظّام معتزلی را در زمره قائلان به ثنویت آورده‌اند[۱۵] در صورتی که چنانکه گزارش شده است این اشخاص خود از پیشگامان ردیه نویسی بر ثنویان بوده‌اند.[۱۶]

ثنویت در قرآن و تفسیر

هرچند واژه ثنویت عیناً در قرآن به کار نرفته ولی چون لازمه اثبات و اعتقاد به توحید نفی ثنویت است، می‌توان ثنویون را از جمله مخاطبان آیاتی دانست که به اثبات توحید می‌پردازند.

از دیدگاه مفسران، در قرآن علاوه بر آیات بسیاری که به طور مطلق به اثبات توحید و رد شرک می‌پردازد، آیاتی هم هست که به انکار وجود دو خدا یا دو فاعل و مؤثر اختصاص دارد. البته مفسران در شرح برخی از آنها گفته‌اند که مراد صرفاً نفی وجود دو خدا نیست بلکه مراد نفی وجود بیش از یک خداست. بعنوان نمونه:

آیه ۲۲ سوره انبیاء و آیه ۹۱ سوره مؤمنون که برخی مفسران این دو آیه را در رد ثنویون و برخی آنها را تقریری از برهان تمانع تلقی کرده‌اند.[۱۷]
در آیه ۷۸ سوره نساء مردم از این که امور خیر را از جانب خداوند و امور شر را از جانب غیر او (در اینجا پیامبر اسلام(ص) بدانند، منع شده‌اند. بر این اساس می‌توان آن را رد معنای خاص تری از ثنویت دانست. این آیه درباره افرادی نازل شده که پیروزی در جنگ‌ها و کسب غنایم جنگی را از جانب خدا، و کشته و مجروح و اسیر شدن در جنگها را از جانب پیامبر اکرم(ص) می‌دانستند.[۱۸] در ادامه آیه با تأکید بر اینکه همه اینها از جانب خداست قُلْ کلٌّ مِنْ عِندِاللّهِ، توحید و نفی اِسناد امور شر به غیر خدا، به مخاطبان یادآوری شده است.
در آیه نخست سوره انعام که در رد سه گروه دهریه، ثنویه و مشرکان عرب نازل شده، عبارت دوم آیه و جَعَلَ الظُّلُماتِ و النورَ را ناظر به دیدگاه ثنویون و رد آن دانسته‌اند.[۱۹] در احادیث نیز این نکته از قول علی(ع) به نقل از امام صادق(ع) ذکر شده است.[۲۰]
مفسران در تفسیر آیه ۱۰۰ سوره انعام و جَعَلُو لِلّهِ شُرَکآءَ الجِنَّ، مخاطب آیه را مجوس و ثنویانی دانسته‌اند که معتقد به دو خدا، یزدان و اهریمن، بوده‌اند. از دیدگاه مفسران مقصود از جن در این آیه، شیطان(اهریمن) است که به عقیده ثنویون، آنها خالق شُرور و موجودات آسیب رسان و شر هستند.

در ادامه آیه (سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّایصِفُون) خداوند از هر گونه شریکی منزّه دانسته شده است.[۲۱]

آیه ۱۶ سوره رعد (أم جَعَلُوا لِلّهِ شُرَکاءَ و… قُل اللّهُ خالقُ کلِّ شی ءٍ…) با تأکید بر اینکه خداوند خالق همه چیز است، باورهای غیرتوحیدی، از جمله نظر ثنویون را نفی می‌کند.[۲۲]
در آیه ۵۱ سوره نحل نیز خداوند اعتقاد به دو اِله (خدای خالق و خدای مدبر) را نادرست می‌خواند.[۲۳]
در شرح آیه ۸۴ سوره زخرف (وَ هُوَ الَّذی فِی السَّمآءِ الهٌ و فِی الاَرضِ الهٌ)، که در قرن نخست هجری بر سر آن بسیار بحث و مناقشه بوده، آمده است که ابوشاکر دَیصانی، از ثنویون مشهور زمان [[امام صادق(ع)، نزد هشام بن حکم ادعا کرد این آیه در تأیید نظر ثنویون است. هشام این مطلب را به امام عرضه داشت و امام با بیانی جدلی سخن ابوشاکر را نفی کرد و فرمود خدای تعالی هم در آسمان هم در زمین، هم در دریاها هم در بیابانها و در همه مکانها اِله است.[۲۴]

ثنویت در روایات

در منابع حدیثی و روایی درباره معتقدان به ثنویت نکاتی آمده که از آن جمله است : بعضی گزارش‌های مختصر از آرای ثنویون با ذکر نام برخی از آنها[۲۵] و در مواردی بیان استدلال‌های کلامی در نقد آرای ثنویان، خصوصاً صورت‌های مختلف برهان تمانع[۲۶] یا ردیاتی در قالب مناظرات پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین علیهم السلام با ثنوی مذهبان یا با کسانی که شبهات ثنویون را مطرح می‌کردند.[۲۷]

پیامبر اکرم(ص) در مناظره‌ای خطاب به ثنویون به تفاوت و تضاد میان طبیعت و جهت نور و ظلمت، از دیدگاه آنها، اشاره کرده و ترکیب دو امر متضاد را که هر یک در جهت مخالف دیگری در حرکت باشد، غیرممکن دانسته است.[۲۸] حضرت همچنین بر مبنای عقیده امتناعِ صدورِ افعال متضاد از فاعلِ واحد، ثنویه را به پذیرش بی‌نهایت صانع قدیم، که البته بطلان آن روشن است،