توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بنی‌لیث بن بکر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بنی‌لیث بن بکر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل بنی‌لیث بن بکر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

بنی لیث بن بکر

برای مقالات مرتبط، بنی لیث بن بکر (دائرهالمعارف‌قرآن‌کریم) را ببینید.

پاورپوینت کامل بنی‌لیث بن بکر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint از زیرمجموعه‌های کنانه از عرب عدنانی و از قبایل ساکن در حجاز بودند؛ از فرزندان آن‌ها تیره‌ها و طوایفی پدید آمدند که بنی‌جندع و بنی‌سعد از شاخه‌های اصلی آن‌ها به شمار می‌آیند. بنی‌لیث نیز چون نیای خود، بت پرست بودند؛ اما برخی از آنها با دعوت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، به دین اسلام گرویدند و در جنگ‌ها و نیز فتح مکه همراه ایشان بودند. آنها در دوران جاهلی با دیگر طوایف و تیره‌های هم‌عصر خود جنگ‌ها وکشمکش‌های گوناگون داشته و نیز در جنگ‌های فجار نیز حضور داشتند. طبق گزارشات تاریخی، برخی از بنی‌لیث در دوران خلفا، در نبردها و شورش‌هایی حضور داشتند؛ در دوره خلافت امام علی (علیه‌السّلام) نیز، همراه ایشان در نبردهای جمل، صفین و نهروان شرکت کرده و به شهادت رسیدند. بعضی از آنها در روزگار جاهلیت و اسلام در عرصه‌های فرهنگی، ادبی، مذهبی و نظامی شهره بودند.

فهرست مندرجات

۱ – معرفی اجمالی
۲ – سکونت
۳ – اقتصاد
۴ – اعتقادات
۵ – آداب و رسوم
۶ – جنگ‌ها
۷ – بنی‌لیث و پیامبر
۸ – بنی‌لیث در دوران خلفا
۹ – بنی‌لیث و امام علی
۱۰ – مشاهیر جاهلی بنی‌لیث
۱۰.۱ – بلعاء بن قیس
۱۰.۲ – فزاره بن ثور
۱۱ – مشاهیر اسلامی بنی‌لیث
۱۱.۱ – نمیله بن عبدالله
۱۱.۲ – غالب بن عبدالله لیثی
۱۱.۳ – ابوواقد لیثی
۱۱.۴ – واثله بن اسقع
۱۱.۵ – قیس بن مسحّر
۱۱.۶ – ابوحبیب عبدالله بن عمیر
۱۱.۷ – صمیته اللیثیه
۱۱.۸ – قسیط بن اسامه
۱۱.۹ – بکیر بن شداد
۱۱.۱۰ – ابوطفیل عامر بن واثله
۱۱.۱۱ – قیس و بکر پسران صقیر
۱۱.۱۲ – حذیفه و سلیمان پسران داب
۱۱.۱۳ – متوکل بن عبدالله
۱۱.۱۴ – عروه بن اذینه
۱۱.۱۵ – نصر بن سیار
۱۱.۱۶ – عبید بن عمیر
۱۱.۱۷ – محمد بن عمرو بن علقمه
۱۲ – فهرست منابع
۱۳ – پانویس
۱۴ – منبع

۱ – معرفی اجمالی

بنی‌لیث قبیله‌ای از نسل ابوحی لیث بن بکر بن عبد مناه از زیرمجموعه‌های کنانه از عرب عدنانی بودند.

[۱] مذهن، سلطان طریخم، جامع انساب قبائل العرب، ص۱۲۴.

[۲] کحاله، عمر، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۰۱۹-۱۰۲۰.

افراد این قبیله به لیثی شهرت یافتند.

[۳] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۱، ص۲۴۱.

[۴] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۲، ص۴۳۴.

لیث پسرانی به نام سعد، جُنُدع، عامر، عبدالله و عدی داشت.

[۵] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۹۴-۱۹۵.

[۶] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۸۵.

از فرزندان آن‌ها تیره‌ها و طوایفی پدید آمدند که بنی‌جندع و بنی‌سعد از شاخه‌های اصلی آن‌ها به شمار می‌آیند.

[۷] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۸.

[۸] دینوری، ابن قتیبه، المعارف، ص۴۰۹.

[۹] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۳، ص۳۴۶.

۲ – سکونت

قبیله بنی‌لیث پیش از اسلام در پیرامون شهرهای مکه،

[۱۰] مذهن، سلطان طریخم، جامع انساب قبائل العرب، ص۱۲۴.

[۱۱] کحاله، عمر، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۰۲۰.

مدینه

[۱۲] ذهبی، شمس‌الدین، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۳۷۴.

و نقاطی از تهامه می‌زیستند.

[۱۳] بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق، ص۱۱۳.

[۱۴] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۵، ص۳۱۴-۳۱۵.

گزارش‌ها از سکونت تیره‌های گوناگون این قبیله و اعضای آن در کُدید،

[۱۵] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۷۵۰.

[۱۶] ابن سیدالناس، محمد بن عبدالله، عیون الاثر، ج۲، ص۱۶۱.

[۱۷] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۷، ص۲۰۴-۲۰۶.

وَدّان

[۱۸] ابن خیاط، خلیفه، الطبقات، ص۶۷.

[۱۹] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۵، ص۳۶۵.

[۲۰] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۹، ص۱۳۲-۱۳۴.

و یَنْبُع

[۲۱] ابن جوزی، ابوالفرج، المنتظم، ج۱، ص۱۴۲.

[۲۲] ابن خلدون، عبدالرحمن، تاریخ ابن خلدون، ج۶، ص۸.

[۲۳] کحاله، عمر، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۰۲۰.

حکایت دارند. کوه بلند شراه/سراه

[۲۴] عبدالمومن بغدادی، صفی‌الدین، مراصد الاطلاع، ج۲، ص۷۰۲.

در عُسْفان

[۲۵] بکری اندلسی، ابی عبید، معجم ما استعجم، ج۳، ص۷۸۶.

[۲۶] عبدالمومن بغدادی، صفی‌الدین، مراصد الاطلاع، ج۲، ص۷۸۸.

[۲۷] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۵، ص۲۷، ۲۹-۳۰.

[۲۸] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۶، ص۹۹-۱۰۲.

و دو کوه بزرگ نهبان در تَهامه

[۲۹] بکری اندلسی، ابی عبید، معجم ما استعجم، ج۳، ص۱۰۵۲.

[۳۰] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۵، ص۳۱۴-۳۱۵.

[۳۱] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۹، ص۹۷-۹۸.

از کوه‌ها و سکونت‌گاه‌های بنی‌لیث بود؛ شهرهای مکه،

[۳۲] ابن خیاط، خلیفه، الطبقات، ص۶۸-۶۹.

مدینه،

[۳۳] ابن خیاط، خلیفه، الطبقات، ص۲۱۶‌.

[۳۴] ابن شبه، عمر، تاریخ المدینه، ج۱، ص۲۴۶.

[۳۵] ابن شبه، عمر، تاریخ المدینه، ج۱، ص۲۶۲.

[۳۶] ابن شبه، عمر، تاریخ المدینه، ج۱، ص۲۶۸.

[۳۷] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۵، ص۲۶۷.

بصره،

[۳۸] ابن خیاط، خلیفه، الطبقات، ص۶۷-۶۸.

[۳۹] ابن اثیر، عزالدین، الکامل، ج۵، ص۵۶۳.

[۴۰] ابن خلدون، عبدالرحمن، تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۲۴۵.

کوفه

[۴۱] ابن الفَقیه، احمد بن محمد، البلدان، ص۲۵۳.

[۴۲] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۴، ص۱۶۹۶.

[۴۳] ابن اثیر، عزالدین، اسد الغابه، ج۱، ص۲۸۵.

و مناطقی از شام

[۴۴] ابن سعد، محمد، الطبقات، ج۷، ص۲۸۸.

[۴۵] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۱، ص۲۴۱.

و مصر

[۴۶] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۳، ص۲۲.

[۴۷] قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی، ج۱، ص۴۰۴.

[۴۸] کحاله، عمر، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۰۲۰.

از اقامت‌گاه‌های برخی اعضای بنی‌لیث پس از ظهور اسلام بود. در شهرهای مدینه

[۴۹] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۴-۴۵.

[۵۰] ابن شبه، عمر، تاریخ المدینه، ج۱، ص۲۴۷.

و بصره

[۵۱] ابن اثیر، عزالدین، الکامل، ج۵، ص۵۶۳.

محله‌ای به نام آن‌ها مشهور بوده است.

۳ – اقتصاد

بر پایه گزارش‌هایی، اقتصاد بنی‌لیث بیشتر بر اساس کشاورزی و دامداری استوار بود؛ زیرا برخی سکونت‌گاه‌های آن‌ها همچون تهامه از زمین‌های حاصل‌خیز بود و چشمه‌ها و آب‌های فراوان داشت.

[۵۲] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۲، ص۴۷.

آنان در سرزمین تهامه، نخلستان‌های خرما و باغ‌های میوه و کشتزارهایی داشتند.

[۵۳] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۵، ص۳۱۴-۳۱۵.

[۵۴] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۱۰، ص۳۷.

۴ – اعتقادات

گزارشی روشن از پیشینه بت‌پرستی بنی‌لیث در دست نیست؛ اما از گزارش‌هایی که درباره پرستش بت هُبل به دست خزیمه،

[۵۵] کلبی، هشام بن محمد، الاصنام، ص۲۸.

جدّ کنانه و نیز بت سعد به دست فرزندان کنانه

[۵۶] کلبی، هشام بن محمد، الاصنام، ص۳۷.

موجود است، برمی‌آید که بنی‌لیث نیز چون نیای کنانی خود، همان بت‌ها را می‌پرستیدند. با توجه به پیوند نسبی بنی‌لیث با بنی‌کنانه، می‌توان همان دین و باورها و آداب حج‌گزاری دوران جاهلیت بنی‌کنانه را به بنی‌لیث نیز نسبت داد. بر پایه برخی گزارش‌ها، بنی‌کنانه افزون بر بت‌پرستی و شرک‌ورزی، به فرزنددار بودن خداوند نیز باور داشتند.

[۵۷] قرطبی، شمس‌الدین، تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۱۱۶.

[۵۸] قرطبی، شمس‌الدین، تفسیر قرطبی، ج۱۵، ص۱۳۴-۱۳۵.

[۵۹] طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ج۱۲، ص۲۷۵.

آن‌ها اجرای برخی مناسک و شعائر حج را بر عهده داشتند

[۶۰] علی، جواد، المفصل، ج۴، ص۱۵.

و بر امور مکه مدیریت می‌کردند

[۶۱] علی، جواد، المفصل، ج۴، ص۴۳-۴۴.

و بدعت‌ها و تغییر‌هایی نیز در مراسم و مناسک حج پدید آوردند؛ از جمله تغییر ماه‌های حرام (نسیء)،

[۶۲] بلاذری، أحمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۴۱-۱۴۴.

ترک وقوف در عرفات

[۶۳] طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج۳، ص۵۲۸۸-۵۲۹.

و طواف با بدن عریان.

[۶۴] ابن اثیر، عزالدین، الکامل، ج۱، ص۴۵۲.

۵ – آداب و رسوم

آنچه از آداب دوران جاهلیت بنی‌لیث بیش از همه شهرت دارد و در قرآن (سوره نور)

[۶۵] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

نیز بازتاب یافته، مهمان‌نوازی آن‌ها است. گزارش‌ها بر این نکته تاکید دارند که بنی‌لیث بدون مهمان غذا نمی‌خوردند.

[۶۶] بغوی، ابومحمد، تفسیر بغوی، ج۳، ص۴۳۱.

[۶۷] میبدی، رشیدالدین، کشف الاسرار، ج۶، ص۵۶۸.

[۶۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۲۷۴.

آورده‌اند که بنی‌لیث خوی مهمان‌نوازی را از حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) به ارث برده بودند.

[۶۹] قرطبی، شمس‌الدین، تفسیر قرطبی، ج۱۲، ص۳۱۷.

اما مسلمانانِ آن‌ها با نزول آیه ۶۱ سوره نور

[۷۰] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

در عمل به این سنت مخیر شدند:

[۷۱] واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، ص۳۳۹-۳۴۰.

[۷۲] بغوی، ابومحمد، تفسیر بغوی، ج۳، ص۴۳۱.

[۷۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان، ج۷، ص۲۷۴.

«لَیسَ عَلَیکُم جُناحٌ اَن تَاکُلُوا جَمیعاً اَو اَشتاتاً؛ بر شما گناهی نیست که گروهی یا جداگانه غذا بخورید.»

۶ – جنگ‌ها

بنی‌لیث با دیگر طوایف و تیره‌های هم‌عصر خود جنگ‌ها وکشمکش‌های گوناگون داشتند. درگیری بنی‌لیث با قریش،

[۷۴] بغدادی، محمد بن حبیب، المحبر، ص۲۴۶.

[۷۵] بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق، ص۱۱۳-۱۲۳.

هذیل،

[۷۶] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۵.

[۷۷] یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۱۰.

هوازن،

[۷۸] بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق، ص۱۸۴.

[۷۹] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۲، ص۳۰۷-۳۱۰.

خزاعه،

[۸۰] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۸۶.

[۸۱] بغوی، ابومحمد، تفسیر بغوی، ج۵، ص۳۱۸-۳۱۹.

[۸۲] مذهن، سلطان طریخم، جامع انساب قبائل العرب، ص۱۲۴.

بنی‌غفار،

[۸۳] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۲، ص۳۰۷-۳۰۸.

بنی‌ضمره،

[۸۴] بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق، ص۱۳۲-۱۳۵.

بنودیل

[۸۵] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۲، ص۳۰۹.

و همکاری آن‌ها با بنی‌کنانه در نبردهای فجار، بخشی از تاخت‌ و تازهای این قوم در روزگار جاهلی بوده است؛ پیامدها و آثار درگیری و اختلاف بنی‌لیث با دیگر طایفه‌ها، گاه تا هنگام حکومت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نیز ادامه می‌یافت. همین موجب می‌شد که او، خود، دخالت کند و دستورهایی را صادر نماید. از جمله در فتح مکه (۸ق) قبیله خزاعه، مردی از بنی‌لیث را از آن رو که یکی از خزاعه را در روزگار جاهلیت کشته بود، به قتل رساندند. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) پس از این حادثه، سخنانی را در باب حرمت سرزمین مکه بیان کرد و به خویشاوندان مقتول دستور داد یا دیه بگیرند و یا قصاص کنند.

[۸۶] بخاری، محمد بن إسماعیل، صحیح البخاری، ج۹، ص۵.

[۸۷] بیهقی، ابوبکر، دلائل النبوه، ج۵، ص۸۴.

نیز آنگاه که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) با یارانش از حنین برمی‌گشت، در ناحیه «لَیَّه» از سرزمین‌های طائف

[۸۸] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۵، ص۳۰.

مسجدی بنا کرد و پس از برپایی نماز در آن جا، دستور داد مردی از بنی‌لیث را به جرم کشتن مردی از قبیله هذیل قصاص کنند. این نخستین خونی بود که در اسلام قصاص شد.

[۸۹] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۳، ص۹۲۴.

[۹۰] طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۳، ص۸۳.

[۹۱] بلادی، عاتق بن غیث، معجم معالم الحجاز، ج۱، ص۱۸۳.

۷ – بنی‌لیث و پیامبر

با آغاز دعوت عمومی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) گروهی از بنی‌لیث با انکار پیامبر به مخالفت با او برخاستند. برخی در جنگ‌ها بر ضد پیامبر، قریش را همراهی کردند. شهادت حنظله غسیل الملائکه در نبرد اُحد (۳ق) به دست یکی از اینان صورت پذیرفت.

[۹۲] هروی، ابن سلّام، النسب، ص۲۲۴.

[۹۳] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۵.

نقشه ترور پیامبر به دست یکی از بنی‌لیث و بر اثر تحریک و تطمیع مشرکان قریش، از دیگر کوشش‌های این تیره بود.

[۹۴] متقی هندی، علاء‌الدین، کنز العمال، ج۱۲، ص۳۹۴.

گزارش‌هایی از رویارویی آن‌ها با مسلمانان در فتح مکه و کشته شدن برخی از آن‌ها حکایت دارند.

[۹۵] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۲.

پیامبر در این سال گروهی از مسلمانان را برای سرکوب بنوملوح، از شاخه‌های بنی‌لیث، فرستاد که به اسارت یک تن و یافتن غنایمی انجامید.

[۹۶] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۴۲.

[۹۷] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۷۵۰-۷۵۱.

[۹۸] ابن جوزی، ابوالفرج، المنتظم، ج۳، ص۳۱۴-۳۱۵.

به رغم دشمنی بنی‌لیث با پیامبر، برخی از آن‌ها دعوت او را در آغازین روزهای بعثت پذیرفتند و با هجرت به مدینه و شرکت در نبردهای بدر، بئر معونه، رجیع، اُحد، خیبر

[۹۹] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۶۹۵.

و حنین

[۱۰۰] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۳، ص۹۱۹.

پیامبر را یاری کردند. برخی همچون پسران بکیر در نبردهای بدر، رجیع، بئر معونه و یمامه (۱۲ق) در روزگار خلیفه اول حضور داشتند. آورده‌اند که عاقل بن بکیر در غزوه بدر شهید شد.

[۱۰۱] ابن خیاط، خلیفه، تاریخ خلیفه، ص۶۰.

خالد بن بکیر در غزوه رجیع به شهادت رسید.

[۱۰۲] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۹.

بر پایه گزارشی، عامر بن بکیر در نبرد بئر معونه به شهادت رسید

[۱۰۳] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۹.

و ایاس بن بکیر در نبرد یمامه کشته شد.

[۱۰۴] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۹.

شجاعت و توان نظامی مسلمانان بنی‌لیث باعث شد که پیامبر از آن‌ها در نبردهای گوناگون بهره گیرد و فرماندهی برخی سریه‌ها را به آن‌ها بسپارد.

[۱۰۵] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۹۴.

[۱۰۶] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۷۵۰.

[۱۰۷] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۰۴-۱۰۵.

مسلمانان بنی‌لیث در فتح مکه (۸ق) به پرچم‌داری صعب بن جثامه حضور داشتند.

[۱۰۸] یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۷۹.

در این رخداد، پیامبر از خون فردی از بنی‌هاشم که در روزگار جاهلیت در ستیز بنی‌لیث و هذیل کشته شده بود، درگذشت و مسلمانان را از هر‌گونه انتقام پرهیز داد و آنان را به دریافت دیه یا قصاص قاتل سفارش کرد.

[۱۰۹] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۵.

برخی این رویداد را مربوط به سال دهم و حجه الوداع دانسته‌اند.

[۱۱۰] حمیری، ابن هشام، السیره النبویه، ج۴، ص۱۰۲۲.

برخی مفسران ذیل آیات ۲۷۸-۲۷۹ سوره بقره،

[۱۱۱] بقره/سوره۲، آیه۲۷۸-۲۷۹.

[۱۱۲] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۲، ص۲۱۱.

[۱۱۳] رازی، ابوالفتوح، روض الجنان، ج۴، ص۱۰۹.

آیه ۳۴ سوره نساء

[۱۱۴] نساء/سوره۴، آیه۳۴.

[۱۱۵] سیوطی، جلال‌الدین، الدر المنثور، ج۲، ص۱۵۶.

و آیه ۶۷ سوره مائده

[۱۱۶] مائده/سوره۵، آیه۶۷.

[۱۱۷] قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، ج۱، ص۱۷۱.

از این رویداد یاد کرده‌اند.

۸ – بنی‌لیث در دوران خلفا

از نقش بنی‌لیث در بیعت با خلیفه اول گزارشی در دست نیست. در روزگار خلیفه اول، با آغاز نبردهای ردّه، برخی از آن‌ها زیر فرماندهی خالد بن ولید در نبرد یمامه (۱۲ق) حضور یافتند. کشته شدن ایاس بن بکیر در این نبرد، از این امر حکایت دارد.

[۱۱۸] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۹.

خلیفه دوم، قسیط بن اسامه لیثی را برای آموزش قرآن به سوی بادیه (بادیه الشام) گسیل داشت.

[۱۱۹] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۴.

اُم‌ کلیب از تیره بنی‌سعد، ابولؤلؤ قاتل عمر را با همان خنجری که عمر را کشته بود، به قتل رساند.

[۱۲۰] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۹.

خلیفه سوم به سال ۳۵ق یکی از مردان بنی‌لیث را در مدینه به کار گمارد.

[۱۲۱] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۹۸.

بکیر بن شداد، از سواران و دلیران بنی‌لیث، در نبرد آذربایجان که در دوره عثمان رخ داد، شرکت کرد و در همین نبرد کشته شد.

[۱۲۲] هروی، ابن سلّام، النسب، ص۲۲۳.

[۱۲۳] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۸۷.

[۱۲۴] ابن درید ازدی، محمد بن حسن، الاشتقاق، ص۱۷۱.

در شورش بر ضد عثمان (۳۵ق) برخی از بنی‌لیث شرکت داشتند. عروه بن شُییم، از تیره بنی‌سعد و از شورشیان مصر، از جمله افرادی بود که بر کشتن عثمان اصرار داشت و در درگیری با مروان بن حکم او را زخم زد.

[۱۲۵] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۰۰.

[۱۲۶] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۹۴.

برخی نیز همچون ابوطفیل عامر بن واثله لیثی به رغم حضور در ماجرای قتل عثمان، از یاری او خودداری کرد.

[۱۲۷] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۴۶.

[۱۲۸] هروی، ابن سلّام، النسب، ص۲۲۵.

[۱۲۹] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۷.

بر پایه گزارشی، مردی از بنی‌لیث گزارش قتل عثمان و همایش مردم برای بیعت با علی (علیه‌السّلام) را به عایشه گزارش داد.

[۱۳۰] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۴، ص۴۴۸.

۹ – بنی‌لیث و امام علی

در دوران خلافت امام علی (علیه‌السّلام) برخی از بنی‌لیث همراه او در نبردهای جمل، صفین و نهروان شرکت کردند.

[۱۳۱] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۵۱.

[۱۳۲] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۴، ص۵۵۷.

[۱۳۳] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۱.

یکی از مردان بنی‌لیث که در نبرد جمل حضور داشت، با مشاهده هزیمت و فرار اصحاب جمل به ویژه قوم ازد که بیشترین آن‌ها بودند، به سرایش شعری در این زمینه پرداخت و پیروزی سپاه امام علی (علیه‌السّلام) بر اصحاب جمل را ستود.

[۱۳۴] طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۴، ص۵۱۲.

قیس و بکر، پسران صُقیر بن حارث از تیره بنی‌یعمر، دو تن از مردان بنی‌لیث بودند که در نبرد صفین در سپاه امام علی حضور داشتند و در این رخداد به شهادت رسیدند.

[۱۳۵] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۱.

دوستی و ارادت برخی از ایشان چون ابوطفیل عامر بن واثله

[۱۳۶] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۴۶.

[۱۳۷] هروی، ابن سلّام، النسب، ص۲۲۵.

[۱۳۸] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۷-۹۸.

و‌ ام سنان دختر جثمه

[۱۳۹] ابن عبدربه، احمد، العقد الفرید، ج۱، ص۳۴۹-۳۵۱.

تا بدان جا بود که پس از شهادت امام، در حضور معاویه بر مهر علی پای فشردند.

۱۰ – مشاهیر جاهلی بنی‌لیث

بنی‌لیث که به تیره‌ها و طوایف گوناگون گسترش یافته بودند، در دو دوره جاهلیت و اسلام چهره‌هایی بنام داشتند. بعضی از آن‌ها در روزگار جاهلیت به ریاست، بلاغت، خطابه، شعر و جنگ‌آوری شهره بوده‌اند و برخی در دوره اسلام با درآمدن به این دین، در عرصه‌های آموزش قرآن، فرماندهی، فقاهت، قضاوت، حدیث، شعر و ادب نام‌آور شدند. از مشاهیر جاهلی بنی‌لیث می‌توان به این نمونه‌ها اشاره کرد:

۱۰.۱ – بلعاء بن قیس

بلعاء بن قیس، از بنی‌یعمر، تیره‌ای بزرگ از بنی‌لیث بود و در بعضی نبردهای دوران جاهلیت، بنی‌لیث را رهبری کرد. وی از سواران و دلیران بنی‌لیث و در زمره شاعران این قبیله به شمار می‌آمد.

[۱۴۰] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۳۹.

[۱۴۱] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۸۸.

[۱۴۲] ابن درید، محمد بن حسن، الاشتقاق، ص۱۷۱.

برادرش، جثامه/کثامه، پس از مرگ بلعاء جانشین او شد و رهبری بنی‌لیث را در نبرد یوم الحُریره، چهارمین نبرد از نبردهای فجار، بر عهده گرفت.

[۱۴۳] هروی، ابن سلّام، النسب، ص۲۲۳.

[۱۴۴] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۸۹.

[۱۴۵] حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۲، ص۲۵۰.

۱۰.۲ – فزاره بن ثور

فزاره بن ثور، از دیگر رهبران بنی‌لیث از تیره بنی‌یعمر بود و در نبرد یوم العریش، بنی‌کنانه را فرماندهی کرد.

[۱۴۶] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۴۰.

[۱۴۷] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۱-۹۲.

۱۱ – مشاهیر اسلامی بنی‌لیث

مشاهیر بنی‌لیث در دوره اسلامی بدین شرح هستند: ایاس، خالد، عاقل و عامر، پسران بُکیر، از تیره بنی‌سعد و نخستین مسلمانانی بودند که در دار ارقم در مکه به دین اسلام گرویدند و همگی در این راه به شهادت رسیدند.

[۱۴۸] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۸-۹۹.

[۱۴۹] ابن خیاط، خلیفه، تاریخ خلیفه، ص۳۲.

[۱۵۰] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۹۷-۲۹۸.

۱۱.۱ – نمیله بن عبدالله

نمیله بن عبدالله، از بنی‌کلب و در شمار نخستین مسلمانان بنی‌لیث بود. او که از یاران پیامبر به شمار می‌آمد، در بعضی غزوه‌ها جانشین او شد. او در غزوه فتح مکه، هم‌قبیله خود، مقیس بن صحابه، را که مرتد شده بود، به فرمان پیامبر کشت.

[۱۵۱] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۸۶۰-۸۶۱.

[۱۵۲] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۲-۹۴.

۱۱.۲ – غالب بن عبدالله لیثی

غالب بن عبدالله لیثی از تیره بنی‌کلب

[۱۵۳] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۴۲۴.

و در زمره یاران پیامبر به شمار می‌آمد. او فرماندهی مسلمانان را در چندین سریه بر عهده داشت. برخی او را غالب بن فضاله گفته‌اند.

[۱۵۴] بغوی، ابومحمد، تفسیر بغوی، ج۲، ص۲۶۸.

[۱۵۵] قرطبی، شمس‌الدین، تفسیر قرطبی، ج۵، ص۳۳۷.

پیامبر (علیه‌السّلام) در ماه رمضان سال هفتم‌ ق وی را به فرماندهی ۳۰۰ تن از مسلمانان گمارد و به سوی بنی‌عوال و بنی‌ثعلبه در منطقه میفعه فرستاد.

[۱۵۶] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۹۱.

او به سال هشتم ق فرماندهی برخی مسلمانان را در نبرد با بنوملوح بر عهده داشت.

[۱۵۷] واقدی، محمد، المغازی، ج۲، ص۷۵۰.

[۱۵۸] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱، ص۳۷۹.

[۱۵۹] ابن جوزی، ابوالفرج، المنتظم، ج۳، ص۳۱۴.

پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در غزوه بنی‌لحیان وی را به جای خود در مدینه نشاند. او در واپسین سریه‌ای که به سوی اهل فدک فرستاده شد، به شهادت رسید.

[۱۶۰] ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج۱، ص۱۴۲.

۱۱.۳ – ابوواقد لیثی

نام او حارث بن عوف یا حارث بن مالک و یا عوف بن حارث بود و از تیره بنی‌شِجع به شمار می‌آمد. وی از نخستین مسلمانان بنی‌لیث بود

[۱۶۱] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۷۴.

[۱۶۲] عسقلانی، ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۷۰.

که در غزوه فتح مکه و حنین، پرچم این قبیله را بر دوش داشت.

[۱۶۳] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۸۲۰.

[۱۶۴] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۳، ص۸۹۶.

[۱۶۵] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۶.

پیامبر در نبرد تبوک، ابو واقد را به میان قبیله‌اش بنی‌لیث فرستاد تا برای این نبرد نیرو بطلبد.

[۱۶۶] واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۳، ص۹۹۰.

[۱۶۷] ابن جوزی، ابوالفرج، المنتظم، ج۶، ص۷۱.

وی به سال ۶۸ق در مکه درگذشت و در قبرستان مهاجران دفن شد.

[۱۶۸] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۹۶.

[۱۶۹] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۷۴.