توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بدعت (دانشنامه‌حج) ۸۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بدعت (دانشنامه‌حج) ۸۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل بدعت (دانشنامه‌حج) ۸۲ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل بدعت (دانشنامه‌حج) ۸۲ اسلاید در PowerPoint

بدعت بنیاد نهادن عقیده یا عملی از پیش خود به نام دین است؛ در اصطلاح، به معنای ایجاد پدیده‌ای بی‌سابقه است که در کتاب، سنت، اجماع و دیگر ادله شرعی بنیادی ندارد. حرمت بدعت اصطلاحی، از مسلمات شریعت اسلامی است و ضروری دین به شمار می‌رود و گاه در قلمرو عقاید، موجب کفر و شرک می‌گردد. برخی از مسلمانان بر اثر آشنایی با مسائل نوپیدا، دیدگاه نظریه تقسیم بدعت را ارائه دادند؛ اما این نظریه، با مجموعه احادیث شیعی سازگار نیست. بدعت گناهی است که توبه از آن پذیرفته نیست و بدعت‌گزار دچار خواری در دنیا و خشم الهی می‌گردد. در بیان علل و اسباب گرایش به بدعت و بدعت‌گزاری باید به عواملی از این دست اشاره کرد: آگاه نبودن از سازوکارهای خطاب‌ها و عموم‌های قرآن، جهل به مقاصد شریعت، گرایش‌های گمان‌پردازانه، میل‌گرایی و هواپرستی و فرورفتن در متشابهات.

فهرست مندرجات

۱ – معنای لغوی
۲ – معنای اصطلاحی
۳ – نظریه تقسیم بدعت
۳.۱ – ریشه نظریه
۳.۲ – بدعت نیک و بد
۳.۳ – بدعت حقیقی و نسبی
۳.۴ – تقسیم پنج بخشی
۳.۵ – نقد بر نظریه تقسیم
۴ – حرمت بدعت اصطلاحی
۵ – تاریخ و مصداق‌های بدعت
۵.۱ – بدعت در حرمین
۵.۲ – تقدم خطبه‌ها
۵.۳ – اذان دوم یا سوم در روز جمعه
۵.۴ – حرمت متعه الحج
۵.۵ – اهل سنت و بدعت‌های منتسب به شیعه
۶ – تک‌نگاری‌ها در موضوع بدعت
۷ – فهرست منابع
۸ – پانویس
۹ – منبع

۱ – معنای لغوی

بدعت به معنای ایجاد کردن چیزی بدون پیشینه است

[۱] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۲، ص۵۴.

[۲] ابن درید، محمد بن حسن، جمهره اللغه، ج۱، ص۲۹۸.

[۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۸، ص۶، «بدع».

و از ریشه «ب ـ د ـ ع» به معنای ایجاد امر تازه، انقطاع و جدایی است.

[۴] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۲، ص۵۴.

[۵] جوهری، ابونصر، الصحاح، ج۳، ص۱۱۸۳، «بدع».

[۶] فیومی، ابوالعباس، المصباح، ج۱، ص۳۸، «بدع».

در آیه ۲۷ سوره حدید: «رَهْبانِیَّهً ابْتَدَعُوها ما کَتَبْناها عَلَیْهِم»

[۷] حدید/سوره۵۷، آیه۲۷.

به رهبانیتی اشاره شده که خداوند آن را پدید نیاورد، بلکه خود مسیحیان وضع نمودند.

۲ – معنای اصطلاحی

بدعت در اصطلاح به معنای ایجاد پدیده‌ای بی‌سابقه است که در کتاب، سنت، اجماع و دیگر ادله شرعی بنیادی ندارد.

[۸] طرطوشی، أبو بکر، الحوادث و البدع، ص۲۱.

[۹] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۱۶۴، «بدع.».

این پدیده نو، خواه ساخته قلب و خواه زبان یا رفتاری جوارحی باشد،

[۱۰] طرطوشی، أبوبکر، الحوادث و البدع، ص۴۰.

می‌بایست با نیت شرعی‌سازی و دین‌گذاری همراه باشد تا بدعت بر آن اطلاق گردد.

[۱۱] شاطبی، إبراهیم بن موسی، الاعتصام، ج۱، ص۴۶.

از دیدگاه ابن حجر (م،۸۵۲ق) مراد از «هر بدعتی گمراهی است» که در تعابیر احادیث آمده، وضع اموری است که دلیل خاص و عام شرعی نداشته باشد.

[۱۲] عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج۱۳، ص۲۵۴.

او در تحلیلی دیگر آورده که آن چه در شرع بنیادی ندارد، بدعت است؛ اما اموری که اساسی در شرع دارند، بدعت نیستند.

[۱۳] عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج۱۳، ص۲۵۴.

[۱۴] عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج۱۳، ص۲۱۲.

پاره‌ای از دانشوران شیعه، بدعت را به افزودن چیزی به دین یا کاستن چیزی از دین و آن را به نام دین انجام دادن، تعریف کرده‌اند.

[۱۵] سید شریف‌مرتضی، علی بن حسین، رسائل المرتضی، ج۲، ص۲۶۴.

[۱۶] امین، سید محسن، کشف الارتیاب، ص۱۰۲.

تعریف موجز و مشهور بدعت به «داخل کردن آن چه از دین نیست در دین»

[۱۷] امین، سید محسن، کشف الارتیاب، ص۱۰۳.

مورد توجه شماری از معاصران قرار گرفته است.

[۱۸] سبحانی، جعفر، البدعه، ص۳۲.

در تعریف دقیق‌تر، بدعت چنین وصف شده است: امری تازه در دین که در پی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) رواج یافته، نصی ویژه بر آن نیاید و مصداق عمومات هم نباشد و یا صریحاً از آن نهی شده باشد.

[۱۹] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۲، ص۲۶۴.

[۲۰] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۷۱، ص۲۰۲-۲۰۳.

بنابراین، نوآوری در دین که مستند به دلیل عام شرعی باشد، مصداق بدعت نیست.

[۲۱] جیزانی، محمدحسین، قواعد معرفه البدع، ص۲۳.

این نوآوری تا هنگامی که دلیلی بر حرمت آن نباشد، مشمول اصل برائت به شمار می‌رود و حلال است.

[۲۲] بیانی، جعفر، بدعت، ص۲۸.

به باور برخی، با تکیه بر این عمومات، بسیاری از پیچیدگی‌های مسئله بدعت رفع شدنی است؛ زیرا موضوعات بی‌سابقه که نص ویژه در رد آن‌ها نیامده باشد، در گستره این عمومات قرار می‌گیرند. برای نمونه در آیه ۶۰ سوره انفال: «وَ اَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّه»

[۲۳] انفال/سوره۸، آیه۶۰.

دفاع از کیان اسلام در برابر دشمنان، یک قاعده کلی است که شامل فراهم ساختن سلاح و ابزار نو هم می‌شود. از این رو، خدمت سربازی که از روش‌های نظامی جدید است، بدعت به شمار نمی‌رود؛ زیرا مشمول عنوان کلی ضرورت دفاع قرار می‌گیرد.

[۲۴] نک:سبحانی، جعفر، البدعه، ص۳۷-۳۸.

بدین سان، سه ویژگی تعیین کننده معنی اصطلاحی بدعت است: درون کردن چیزی بی‌سابقه در دین و شریعت، اشاعه و تبلیغ آن، نبودن اصلی به طور عام یا خاص در مشروعیت آن.

[۲۵] سبحانی، جعفر، البدعه، ص۲۸-۳۷.

شماری از معاصران با بررسی و دسته‌بندی تعاریف بدعت و نقد و تحلیل و بیان اختلافات موجود، از خلط معنی لغوی و اصطلاحی سخن گفته‌اند.

[۲۶] عطیه، عزت، البدعه، ص۱۶۰-۱۸۲.

بدعت لغوی و شرعی، دارای رابطه عموم و خصوص مطلق هستند. هر بدعت شرعی در بدعت لغوی جای دارد؛ اما برای نمونه، نوآوری‌های مادی و صنعتی گرچه از لحاظ لغوی بدعت‌ هستند، شرع آن‌ها را مصداق بدعت ندانسته است.

[۲۷] جیزانی، محمدحسین، قواعد معرفه البدع، ص۲۴.

۳ – نظریه تقسیم بدعت

نگرش دانشوران اسلامی به ویژه اهل سنت درباره بدعت، دستخوش تحولاتی شده است. مسلمانان به تدریج بر اثر آشنایی با مسائل مستحدثه و نوپیدا، به تحلیل نسبت این مسائل با احکام دین پرداختند. طرد و رد این مسائل نو، ممکن و مقبول نبود. در نتیجه، نگرش نخست به بدعت که هر چیز نو و بی‌سابقه را شامل می‌شد، دگرگون گشت. حاصل این تغییر دیدگاه، نظریه تقسیم بدعت بود.

۳.۱ – ریشه نظریه

برخی ریشه نظریه تقسیم بدعت را یک رخداد تاریخی در روزگار خلیفه دوم دانسته‌اند

[۲۸] مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۲۱۶.

که به دستور وی از سال ۱۴ق در شب‌های ماه رمضان، نماز تراویح به صورت جماعت برگزار شد. عمر این را بدعتی خوب شمرد: «نعم البدعه هذه.»

[۲۹] بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۳، ص۴۵.

[۳۰] ابن انس، مالک، الموطّا، ج۱، ص۱۱۴-۱۱۵.

[۳۱] شرف‌الدین موسوی، سید عبدالحسین، النص و الاجتهاد، ص۲۵۱-۲۵۲.

این گفتار وی با مجموعه میراث حدیثی

[۳۲] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۵۶-۵۷.

[۳۳] ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند احمد، ج۲۸، ص۳۷۳-۳۷۴.

مسلمانان به ویژه مضمون «هر بدعتی گمراهی است» سازگار نیست. از این رو، دانشوران اهل سنت به تکاپو افتادند تا تعارض میان سخن عمر و روایت‌های نبوی را از میان ببرند. شماری از آن‌ها تراویح را به سنت نبوی ملحق کردند و بی‌سابقه بودن آن را زیر سؤال بردند.

[۳۴] نک:طرطوشی، ابوبکر، الحوادث و البدع، ص۶۹.

۳.۲ – بدعت نیک و بد

اما بیشتر آن‌ها از راهکار تقسیم بدعت به نیک و بد بهره گرفتند و برخی از تقسیم دو بخشی و شماری از تقسیم پنج بخشی و… سخن گفتند؛ شافعی (م،۲۰۴ق) به تقسیم دو بخشی بدعت باور دارد: یکی امری تازه که با دانسته‌ای از قرآن، حدیث، سنت و اجماع مخالفت ورزد. این بدعت موجب گمراهی است.
دیگری بدعت در کارهای نیک است که با مخالفت دانشوران دین روبه‌رو نشود و مذموم به شمار نیاید.

[۳۵] ورعی، توفیق‌یوسف، البدعه، ص۸۸.

[۳۶] عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، ج۱۳، ص۲۵۳.

سیوطی (م،۹۱۱ق) تقسیم بدعت به نیک و بد را پی گرفته و دیدگاه‌های پیشینیان را پایه سخن خود قرار داده و از جمله به تقسیم شافعی استناد کرده و در پی طرح مبانی و یادکرد پاره‌ای از مصداق‌ها، قلمرو بدعت بد را از خوب متمایز ساخته است.

[۳۷] نک:سیوطی، جلال‌الدین، الامر بالاتباع، ص۸۹.

[۳۸] سیوطی، جلال‌الدین، الامر بالاتباع، ص۱۶۶-۱۷۱.

۳.۳ – بدعت حقیقی و نسبی

شاطبی (م،۷۹۰ق) بدعت را به حقیقی و نسبی تقسیم نموده است. بدعت حقیقی آن است که دلیل شرعی از کتاب، سنت و اجماع بر آن دلالت نکند. بدعت نسبی دو جنبه دارد. به یک اعتبار، مستند به ادله شرعی است و نمی‌توان آن را بدعت شمرد، مثل نماز نافله که فی نفسه مشروع است؛ اما اگر کسی آن را واجب تلقی کند، مرتکب بدعت شده است.

[۳۹] شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ص۴۵۰-۴۵۱.

۳.۴ – تقسیم پنج بخشی

نظریه تقسیم پنج بخشی بدعت به تعداد احکام شرعی را نخستین بار عز بن عبدالسلام (م،۶۶۰ق) طرح کرد. بر پایه دیدگاه او، خواندن نحو برای فهمیدن کلام خدا بدعتی واجب است. ساختن مهمان‌سرا و مدرسه و خواندن نماز تراویح در شمار بدعت‌های مستحب است. پدیدار شدن مذاهبی همچون جبریه و قدریه از بدعت‌های حرام است (برای تفصیل بیشتر در باب مذاهب بدعت‌گزار،

[۴۰] نک:طرطوشی، ابوبکر، الحوادث و البدع، ص۳۳.

[۴۱] نک:طرطوشی، ابوبکر، الحوادث و البدع، ص۳۵.

) آراستن مسجدها از بدعت‌های مکروه و مصافحه در پی نماز صبح و عصر از بدعت‌های مباح است.

[۴۲] عبدالسلام، عزالدین، قواعد الاحکام، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۳.

[۴۳] شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ج۱، ص۲۴۵، دار ابن عفان.

باید برای استنباط نوع این‌گونه بدعت‌ها، به قواعد فقهی و شرعی رجوع کرد.

[۴۴] عبدالسلام، عزالدین، قواعد الاحکام، ج۲، ص۱۷۳.

شاطبی مثال‌های یاد شده را در پرتو قواعد فقهی و اصولی، مشمول بدعت اصطلاحی ندانسته و خود این تقسیم را هم امری تازه شمرده که مشروعیت ندارد.

[۴۵] شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ص۲۴۵-۲۷۰.

۳.۵ – نقد بر نظریه تقسیم

در نقد و رد چنین تقسیماتی برای بدعت، باید به مضمون مشترکی اشاره کرد که با تعبیر «کل بدعه ضلاله» آمده

[۴۶] متقی هندی، علاءالدین، کنز العمال، ج۱، ص۱۷۳.

و به طور کلی و مطلق گمراهی دانسته شده است. بر پایه این سخن، بدعت اصطلاحی حرام قطعی است و تقسیم کردن آن به نیک و بد نادرست است. البته بدعت لغوی را که عام‌تر از معنی اصطلاحی است، می‌توان تقسیم کرد. از همین‌جا می‌توان دریافت که مدافعان بحث تقسیم، به معنای لغوی و نه اصطلاحی بدعت نظر داشته‌اند.

[۴۷] سبحانی، جعفر، البدعه، ص۶۹.

گروهی از دانشوران اهل سنت تقسیم بدعت به نیک و بد را نپذیرفته و هر‌گونه بدعت را ناپسند دانسته‌اند.

[۴۸] ورعی، توفیق‌یوسف، البدعه، ص۱۰۳.

از باورداران این تحلیل، مالک بن انس (م،۱۷۹ق) ، امام بیهقی (م. ۴۵۸ق) ، طُرطُوشی (م. ۵۲۰ق) ، ابن تیمیه (م. ۷۲۸ق) ، زَرکَشی (م. ۷۹۴ق) ، ابن رجب حنبلی (م. ۷۹۵ق) ، ابن حجر (م. ۸۵۲ق) ، محمد عبده، محمد رشیدرضا و حسن البنا را می‌توان نام برد. اینان به آیات، روایت‌ها و سخنان صحابه و تابعین در رد تقسیم‌های یاد شده استناد کرده‌اند.

[۴۹] نک: ورعی، توفیق‌یوسف، البدعه، ص۱۰۴-۱۰۸.

۴ – حرمت بدعت اصطلاحی

حرمت بدعت اصطلاحی، از مسلمات شریعت اسلامی است و ضروری دین به شمار می‌رود و گاه در قلمرو عقاید، موجب کفر و شرک می‌گردد.

[۵۰] مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۲۱۶.

[۵۱] نک:شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ص۴۹-۵۷.

در آیه ۲۱ سوره شوری: «اَمْ لَهُمْ شُرَکاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّینِ ما لَمْ یَاْذَنْ بِهِ الله»

[۵۲] شوری/سوره۴۲، آیه۲۱.

خداوند کسانی را که بدون اجازه او دینی بسازند، سخت نکوهش کرده است. در حدیث‌نامه‌های شیعه

[۵۳] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۵۴.

[۵۴] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۲، ص۲۶۱.

[۵۵] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۲، ص۲۶۳.

و اهل سنت

[۵۶] ابن حنبل، محمد، مسند احمد، ج۲۳، ص۲۳۴.

[۵۷] قشیری نیسابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۲، ص۵۹۲.

[۵۸] متقی هندی، علاءالدین، کنز العمال، ج۱۶، ص۱۸۴.

و نیز آثار پژوهشی، در نکوهش بدعت نکات گوناگون گوشزد شده و بدعت گناهی بزرگ و حرامی آشکار به شمار آمده است. از برنهادن امور تازه در دین باید پرهیز کرد؛ زیرا هر بدعتی گمراهی است.

[۵۹] قزوینی، ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۱، ص۳۱.

بدعت‌گزار دچار خواری در دنیا و خشم الهی می‌گردد. سرنوشت بدعت‌گزاران همانند سرنوشت گوساله‌پرستان قوم موسی است.

[۶۰] شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ج۱، ص۱۶۶.

بدعت گناهی است که توبه از آن پذیرفته نیست.

[۶۱] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۲، ص۲۹۶.

ساده‌ترین چیزی که انسان را به مرز کفر می‌کشاند، این است که آن چه را مورد نهی خداوند قرار گرفته، مورد فرمان او بداند و ا