توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ابلیس (دانشنامه‌حج) ۶۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابلیس (دانشنامه‌حج) ۶۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ابلیس (دانشنامه‌حج) ۶۳ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل ابلیس (دانشنامه‌حج) ۶۳ اسلاید در PowerPoint

ابلیس، موجودی سرکش از فرمان الهی است و بسیاری از مفسران ابلیس را از جن شمرده و از وی با عنوان پدر جن (ابوالجن) یاد کرده‌اند و گروهی دیگر از مفسران، ابلیس را از جنس ملائک دانسته‌اند. مصداق بارز شیطان در قرآن، ابلیس است که وسوسه‌گر در برابر‌ آدم هنگام انجام مناسک حج، و نیز برابر ابراهیم هنگام ذبح اسماعیل است.

فهرست مندرجات

۱ – واژه‌شناسی
۲ – ماهیت
۳ – ابلیس در قرآن
۴ – ابلیس در روایت
۵ – ابلیس در داستان آفرینش آدم
۶ – وسوسه‌ آدم
۷ – وسوسه ابراهیم
۸ – ابلیس و تغییر تلبیه قریش
۹ – حضور ابلیس در دار الندوه و غدیر
۱۰ – فهرست منابع
۱۱ – پانویس
۱۲ – منبع

۱ – واژه‌شناسی

ابلیس به معنای یاس، حُزن، ترس و پشیمانی آمده است و ابلیس از آن رو به این نام خوانده شد که از رحمت الهی مایوس شد.

[۱] فراهیدی، خلیل، العین، ج۷، ص۲۶۲.

[۲] ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج۱، ص۲۲۹-۳۰۰، «بلس.

[۳] راغب اصفهانی، مفردات راغب، ص۶۰.

برخی لغت‌شناسان

[۴] زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۸، ص۲۰۹.

و مفسران

[۵] طبری، محمد، جامع البیان، ج۱، ص۳۲۵.

[۶] ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۶، ص۳۳۹.

[۷] آلوسی، شهاب‌الدین، روح المعانی، ج۱، ص۲۲۹.

بر این باورند که ابلیس واژه‌ای عربی است؛ ولی بسیاری از خاورشناسان

[۸] . مستر‌هاکس، قاموس کتاب مقدس، ص۵۴۵.

[۹] سید اروس و سلیم دکاش یسوعی، معجم اللاهوت، ص۴۶۶.

این واژه را برگرفته از کلمه یونانی دیابولس (diabolos) معادل لغت عبری stive (شیطان) دانسته‌اند که در عهد عتیق به کار رفته است. در میان یهودیان و مسیحیان نیز ابلیس موجودی منفی و منفور شناخته می‌شود. در کتاب مقدس، ابلیس مترادف شیطان است

[۱۰] . کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، ۹: ۱۲.

و درباره وسوسه‌ها و فریب‌هایش هشدار داده شده

[۱۱] کتاب مقدس، اعمال رسولان، ۲۶: ۱۸.

و از وی با عنوان «پدر واقعی کفر پیشگان»

[۱۲] . کتاب مقدس، یوحنا، ۸: ۴۳، ۴۵.

تعبیر کرده‌اند.

۲ – ماهیت

بسیاری از مفسران

[۱۳] طوسی، محمد بن حسن، التبیان، ج۱، ص۱۵۱.

[۱۴] زمخشری، ابوالقاسم، الکشاف، ج۱، ص۱۲۷.

[۱۵] رازی، ابوالفتوح، روض الجنان، ج۱، ص۲۱۲.

ابلیس را از جن شمرده و از وی با عنوان پدر جن (ابوالجن) یاد کرده‌اند.

[۱۶] طوسی، محمد بن حسن، التبیان، ج۱، ص۱۵۲.

[۱۷] میبدی، ابوالفضل رشیدالدین، کشف الاسرار، ج۳، ص۵۷۰.

صاحبان این رای، افزون بر برخی روایت‌ها،

[۱۸] . عیاشی، ابی نصر، تفسیر عیاشی، ج۱، ص۳۴.

[۱۹] بحرانی،‌ هاشم، البرهان، ج۱، ص۱۷۰.

[۲۰] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۴.

به آیاتی همچون {فَسَجَدُوا اِلّا اِبلِیسَ کَانَ مِنَ الجِنِّ فَفَسَقَ عَن اَمرِ رَبِّهِ… }

[۲۱] کهف/سوره۱۸، آیه۵۰.

استناد کرده‌اند.
بر اساس آیات قرآن، انسان از خاک و جن از آتش آفریده شده

[۲۲] حجر/سوره۱۵، آیه۲۶.

[۲۳] حجر/سوره۱۵، آیه۲۷.

و برپایه روایت‌ها، آفرینش ملائک از نور، ریح و روح بوده است.

[۲۴] . فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، ج۲، ص۲۱۴.

[۲۵] قرطبی، محمد، تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۲۳-۲۴.

ابلیس، جنس خود را از آتش معرفی کرده است: {خَلَقتَنِی مِن نَارٍ وَخَلَقتَهُ مِن طِینٍ}،

[۲۶] ص/سوره۳۸، آیه۷۶.

بر این اساس، ابلیس از جنیان است که از آتش آفریده شده‌اند. گروهی دیگر از مفسران، ابلیس را از جنس ملائک دانسته‌اند.

[۲۷] . طبری، محمد، جامع البیان، ج۱، ص۳۲۱.

[۲۸] طوسی، محمد بن حسن، التبیان، ج۱، ص۱۵۰.

[۲۹] بیضاوی، ناصرالدین، تفسیر بیضاوی، ج۱، ص۲۹۴.

آلوسی این رای را به بیشتر صحابه و تابعان نسبت داده است.

[۳۰] . آلوسی، شهاب‌الدین، روح المعانی، ج۱، ص۲۳۱.

صاحبان این نظر افزون بر روایت‌ها

[۳۱] . طبری، محمد، جامع البیان، ج۱، ص۳۲۱.

[۳۲] بلعمی، ابوعلی، تاریخ بلعمی، ج۱، ص۱۶.

[۳۳] حضرت علی (علیه‌السلام)، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۴۵، خ۱۹۲.

به ظاهر آیاتی مانند {وَاِذ قُلنَا لِلمَلائِکَهِ اسجُدُوا}

[۳۴] بقره/سوره۲، آیه۳۴.

تمسک کرده‌اند

[۳۵] طوسی، محمد بن حسن، التبیان، ج۱، ص۱۵۲.

و درباره آیه {کَانَ مِنَ الجِنِّ}

[۳۶] کهف/سوره۱۸، آیه۵۰.

توجیه‌هایی آورده‌اند.

[۳۷] فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، ج۲، ص۴۲۸.

[۳۸] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۲۳۹.

از بررسی مجموع ادلّه و روایت‌ها برمی‌آید که ابلیس از جنّ بوده؛ ولی به سبب عبادت فراوان، در جایگاه قدسی فرشتگان قرار داشته و از همین رو، امر به سجده او را نیز در برگرفته است.

۳ – ابلیس در قرآن

واژه شیطان و شیاطین ۸۸ بار در قرآن به کار رفته که در بسیاری از موارد به معنای ابلیس است. از بررسی کاربرد واژه شیطان در قرآن و گفتار مفسران برمی‌آید که معمولاً مقصود از شیطان یا مصداق بارز آن، ابلیس است.

[۳۹] . طبری، محمد، جامع البیان، ج۱، ص۳۳۶.

[۴۰] رازی، ابوالفتوح، روض الجنان، ج۸، ص۱۵۱.

[۴۱] علامه طباطبایی، المیزان، ج۱۴، ص۳۴۳.

در قرآن کریم پس از سرباززدن ابلیس از سجده، از وی با عنوان (الشَّیطان} یاد شده است.

[۴۲] بقره/سوره۲، آیه۳۶.

[۴۳] اعراف/سوره۷، آیه۲۰.

[۴۴] طه/سوره۲۰، آیه۱۲۰.

از این رو، به نظر برخی، مقصود از (الشَّیطان} همه جا ابلیس است.

[۴۵] . شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، ص۸۳.

۴ – ابلیس در روایت

برابر برخی روایت‌ها، نام اصلی ابلیس، حارث: حرث بوده است که به سبب عبادت طولانی، او را عزازیل (عزیز خدا) خطاب می‌کردند. وی پس از غرور ورزیدن، ابلیس و پس از امتناع از سجده بر آدم و رانده شدن از درگاه الهی، شیطان نام گرفت.

[۴۶] . بلعمی، ابوعلی، تاریخ بلعمی، ج۱، ص۱۶.

[۴۷] شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص۱۳۸.

[۴۸] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۱، ص۵۹.

۵ – ابلیس در داستان آفرینش آدم

واژه ابلیس در قرآن کریم ۱۱ بار از جمله نُه بار در داستان آفرینش آدم و فرمان سجده برای وی آمده است. بر پایه آیات قرآن

[۴۹] ص/سوره۳۸، آیه۷۱.

[۵۰] ص/سوره۳۸، آیه۷۶.

پس از خلقت آدم (علیه‌السلام) خداوند به فرشتگان فرمان داد نزد وی سجده کنند. فرشتگان اطاعت کردند؛ اما ابلیس که خود را برتر از آدم می‌پنداشت، با این فرمان الهی مخالفت کرد و خداوند او را از مقامش راند و لعنت کرد. از آن پس ابلیس از خداوند خواست که او را تا روز قیامت مهلت دهد: {قَالَ رَبِّ فَاَنظِرنِی اِلَی یَومِ یُبعَثُونَ• قَالَ فَاِنَّکَ مِنَ المُنظَرِینَ}

[۵۱] حجر/سوره۱۵، آیه۱۵، ۳۶-۳۷.

؛ آن‌گاه که ابلیس مهلت یافت، سوگند یاد کرد که غیر از بندگان مُخْلَص همه را گمراه کند: {اِلَی یَومِ الوَقتِ المَعلُومِ• قَالَ فَبِعِزَّتِکَ لاُغوِیَنَّهُم اَجمَعِینَ• اِلّا عِبَادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ}

[۵۲] ص/سوره۳۸، آیه۸۱.

[۵۳] ص/سوره۳۸، آیه۸۲.

بر پایه آیه {لاَقعُدَنَّ لَهُم صِرَاطَکَ المُستَقِیمَ} ابلیس بر سر راه راست بندگان خداوند کمین کرده است.

[۵۴] اعراف/سوره۷، آیه۱۶.

۶ – وسوسه‌ آدم

بر پایه آیات قرآن، ابلیس و خاندان و دستیارانش حتی در برابر پیامبران به دشمنی برخاسته‌اند: {وَکَذَلِکَ جَعَلنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیَاطِینَ الانسِ وَالجِنِّ}

[۵۵] انعام/سوره۶، آیه۱۱۲.

و برای رویارویی با اهداف و آرزوهای انبیا، کوشش‌هایی فریبکارانه پی افکنده‌اند.

[۵۶] نحل/سوره۱۶، آیه۶۳.

؛

[۵۷] حج/سوره۲۲، آیه۵۲.

تلاش‌های دشمنانه ابلیس بر ضد آدم (علیه‌السلام) مشتمل بر وسوسه: {فَوَسوَسَ اِلَیهِ الشَّیطَانُ}،

[۵۸] طه/سوره۲۰، آیه۱۲۰.

سوگند دروغ خیرخواهی: {وَقَاسَمَهُمَا اِنِّی لَکُمَا لَمِنَ النَّاصِحِینَ}،

[۵۹] اعراف/سوره۷، آیه۲۱.

فریبکاری و ایجاد زمینه هبوط از بهشت: {فَاَزَلَّهُمَا الشَّیطَانُ عَنهَا فَاَخرَجَهُمَا مِمَّا کَانَا فِیهِ وَقُلنَا اهبِطُوا}

[۶۰] بقره/سوره۲، آیه۳۶.

است.
بر پایه روایتی، هنگامی که خداوند خواست توبه آدم را بپذیرد، جبرئیل را نزد او فرستاد تا مناسک حج را که زمینه پذیرش توبه‌اش را فراهم می‌کرد، به او بیاموزد. آن دو نخست به سوی بیت ‌الله و سپس عرفات و مزدلفه رفتند. جبرئیل به آدم (علیه‌السلام) فرمان داد تا سنگریزه‌هایی از آن مکان جمع‌ کند و با خود همراه ببرد.

[۶۱] معزی ملایری، اسماعیل، جامع احادیث الشیعه، ج۱۰، ص۴۲۴.

پس از ورود به منا و انجام اعمال ویژه آن، آن دو به سوی خانه خدا حرکت کردند و در محل جمره عقبه با ابلیس روبه‌رو شدند. ابلیس خواست آدم (علیه‌السلام) را از ادامه همراهی با جبرئیل منصرف سازد. آدم به امر جبرئیل، با پرتاب هفت سنگ او را از خود دور کرد و با پرتاب هر سنگ تکبیر ‌گفت. در روز دوم نیز ابلیس در مکان جمره اول و دوم و سوم به آدم (علیه‌السلام) نزدیک شد که به فرمان جبرئیل هر بار با زدن هفت سنگ همراه با تکبیر او را از خود دور کرد. همین کار در روزهای سوم و چهارم نیز ادامه یافت. آن‌گاه جبرئیل به آدم گفت: از این پس هرگز او را نخواهی دید.

[۶۲] شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۴۳۷.

[۶۳] معزی ملایری، اسماعیل، جامع احادیث الشیعه، ج۱۰، ص۴۲۶.

بر پایه روایتی از امام صادق (علیه‌السّلام)، نخستین کسی که رمی جمرات کرد، آدم (علیه‌السلام) بود که به فرمان جبرئیل چنین کرد؛ زیرا شیطان در آن مکان بر او نمایان شده بود.

[۶۴] شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۴۳۷.

[۶۵] معزی ملایری، اسماعیل، جامع احادیث الشیعه، ج۱۰، ص۴۲۱.

۷ – وسوسه ابراهیم

نمونه دیگر از وسوسه‌های ابلیس، وسوسه ابراهیم (علیه‌السلام) بود. بر پایه آیات قرآن، پس از آن که ابراهیم (علیه‌السلام) در خواب دید فرزندش اسماعیل (علیه‌السلام) را قربانی می‌کند، از خود او در این باره نظر خواست. اسماعیل (علیه‌السلام) گفت: آنچه را بدان امر شده‌ای، انجام ده. من به خواست خدا صبر خواهم کرد: {قَالَ یَا بُنَیَّ ‌اِنِّی اَرَ