پاورپوینت کامل نگاهی به مبانی معرفت شناسی تحقیق در علوم رفتاری ۴۳۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگاهی به مبانی معرفت شناسی تحقیق در علوم رفتاری ۴۳۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۳۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگاهی به مبانی معرفت شناسی تحقیق در علوم رفتاری ۴۳۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از مطالب داخلی اسلاید ها

پاورپوینت کامل نگاهی به مبانی معرفت شناسی تحقیق در علوم رفتاری ۴۳۱ اسلاید در PowerPoint

اسلاید ۴: اصالت تحصلیاثبات گراییپسا اثبات گرایی

اسلاید ۵: پارادایم اثبات گرایی مفروضه اصلی آن است که واقعیت را می توان از طریق عملیاتی کردن فرایند عینی تحقیق، بدون آلوده شدن با ارزش های محیطی کشف کرد

اسلاید ۶: پارادایم پسا اثبات گرایی ضمن اینکه مستقل بودن واقعیت از ارزش های پژوهشگر را مفروض می دارد به این امر اذعان می کند که نمی توان فرایند پی بردن به واقعیت راکاملا“ به طور عملیاتی کرد و واقعیت را شناخت. روش های تحقیق مورد استفاده شامل روش های آزمایشی، شبه آزمایشی و سایرروش های کمی است که در ان متغیرهای ناخواسته را می توان کنترل یا حذف کرد.

اسلاید ۷: دیدگاه تفسیریواقعیت مشروط به تجربه انسان و تفسیر اوست.انسان از طریق تجربه می تواند دانش مربوط به واقعیت را در ذهن خود بسازد. پژوهشگر از طریق تعامل با موضوع مورد پژوهش، به شناخت آن نایل می شود.روش های تحقیق در این دیدگاه شامل مطالعه موردی، قوم نگاری، پدیدارشناختی و تحقیق تاریخی است.

اسلاید ۸: دیدگاه انتقادیمفروضه اصلی آن است که واقعیت مادی و مستقل از ذهن انسان است اما اذعان می کند که هرگز نمی توان آن را به طور عینی و کامل شناخت.روش تحقیق مورد استفاده شامل شیوه هایی مانند اقدام پژوهی و قوم نگاری انتقادی است که از طریق مشارکتی انجام می شود.

اسلاید ۹: دیدگاه پساساخت گراییپژوهشگر به بازنمایی های چندگانه ای از واقعیت های اجتماعی از طریق زبان و گفتمان در بافت های گوناگون محیطی می پردازد.روش پژوهش در این دیدگاه، تحلیل گفتمان است.

اسلاید ۱۰: جنبه های هستی شناسی،معرفت شناسی،روش شناسی و روش تحقیق بر اساس چهار پارادایممعرفت شناساییهستی شناسیدیدگاه فلسفی

اسلاید ۱۱: تاثیر دیدگاه های معرفت شناسی بر روش تحقیق درعلوم رفتاری با تاکید بر علوم تربیتی

اسلاید ۱۲: علم: (منابع شناخت) (Mouly,1970)1. شیوه استناد به مقام صلاحیت دار؛ (Authorization) 2. شیوه شهود (سیر و سلوک)؛ (Mystical Mode)3. شیوه خرد گرایانه (تجربه شخصی)؛ (Rationalistic)4. روش علمی؛ (Scientific Method)

اسلاید ۱۳: پی بردن به مسئلهجستجوی پیشینهتدوین فرضیهمشاهده و آزمون فرضیهپذیرش، رد و یا تعدیل کردن فرضیهعلم: (مراحل روش علمی) (Dewey)

اسلاید ۱۴: نظریه‌هاتصمیم گیری برای قبول یا رد فرضیه ها مشاهدهفرضیه هاتعمیم تجربی یافته هامفهوم پردازی و پردازش گزاره استدلال قیاسیاستدلال استقراییآزمون فرضیه هااندازه گیری و برآورد پارامترهاتفسیر فرضیه هاتدوین ابزار و …اقتباس از wallace, 1971عناصر اصلی فرایند پژوهش علمی

اسلاید ۱۵: ۱- انتخاب موضوع تحقیق ۴- بیان گزاره های مسئله (هدف / فرضیه / سوال ها)۵- مشخص کردن متغیرها و مقیاس سنجش آنها ۶- تعیین ابزار اندازه گیری ۷- مشخص کردن جامعه کورد بررسی، نمونه و حجم نمونه ۸- انتخاب روش تحقیق۱۰- تنظیم و تلخیص داده ها ۹- گردآوری داده ها ۱۱- تحلیل داده ها و نتیجه گیری۱۲- تدوین گزارش و اشاعه یافته ها ۲- بیان مسئله ۳- پیشینه تحقیق مراحل تفضیلی اجرای طرح تحقیق علمی

اسلاید ۱۶: منابع مختلف شناخت۱. استناد به مقام صلاحیت دار ۲. شیوه‌های مبتنی بر سیر و سلوک و رمز و راز ۳. شیوه خرد گرایانه۴. روش علمی

اسلاید ۱۷: پی بردن به مسئله جستجوی پیشینه تدوین فرضیهمشاهده و آزمون فرضیهپذیرش, رد یا تعدیل کردن فرضیه روش علمی

اسلاید ۱۸: جلسه دومموضوع یابیعنوان نویسی بیان مسألهگزاره‌های تحقیق

اسلاید ۱۹: مراحل تدوین و اجرای یک طرح پژوهشیانتخاب موضوع تحقیقشناسایی و بیان مسئلهگزاره‌های مسئله و نحوه بیان آن‌هااولین مرحله در تدوین و اجرای یک طرح پژوهشی است.عرضه شواهدی دال بر وجود مسئله توسط پژوهشگر می‌باشدبخش‌های یک مطالعه حاوی یک بیان کلی، اهمیت مسئله و گزاره‌های خاص مسئله تحقیق است

اسلاید ۲۰: شرایط انتخاب موضوع۴اهمیت و الویت۵توانایی پژوهشگر۶منابع مادی۷منابع اطلاعاتی۸به صرفه بودن۳پژوهش پذیر بودن۲بدیع بودن۱علاقه پژوهشگر

اسلاید ۲۱: شرایط تدوین موضوع تحقیقموضوع به صورت یک جمله مثبت خبری؛عدم استفاده از کلمات زائدی بدون نقش و باری در تحقیق؛آزمون پذیر مطرح شدن موضوع؛ریشه داشتن در علم مربوطه؛محدود بودن موضوع تحقیق( ماهیتی/زمانی/مکانی/ جامعه آماری)

اسلاید ۲۲: منابع و مراجع موجود برای انتخاب موضوع تحقیق ۱ . استفاده از تجارب شخصی و فردی محقق؛ ۲. استنتاج از نظریه ها و فرضیات موجود و مطرح؛ ۳. استفاده از متون مربوط به موضوع تحقیق؛

اسلاید ۲۳: مسأله تحقیقعبارتست از یک جمله استفهامی که رابطه موجود بین دو یا چند متغیر را مورد بررسی قرار می دهد و پاسخ این پرسش چیزی است که در تحقیق مورد جستجو است. اگر یک مسئله علمی باشد، همواره شامل دو یا چند متغیر خواهد بود.

اسلاید ۲۴: روش تبدیل موضوع به مسئلهروش استخوان ماهیموضوع مسأله

اسلاید ۲۵: طبقه بندی مسائل تحقیقمسائل توصیفی / استنباطی؛مسائل تک متغیری / چند متغیری؛مسائل همبستگی / تجربی؛مسائل حاوی قضاوت های اولیه؛

اسلاید ۲۶: ویژگی‌های مسأله تحقیقبیان کننده یک رابطه بین دو یا چند متغیر؛صورت سوالی داشتن، به روشنی و بدون ابهام ؛قابل آزمون بودن، با متغیرهایی قابل اندازه گیری؛ موضع اخلاقی یا آرمانی نداشتن؛محدود بودن و قابل سنجش دامنه و اثر؛

اسلاید ۲۷: محتوای بیان مسألهمقدمهویژگی های مسألهابعاد یا گستردگی مسألهمحیط مسألهعوامل احتمالی بروز مسألهنتایج حل مسألهاهمیت و ضرورت حل مسألهپیامدهای ناشی از عدم حل مسألهچگونگی حل مسأله

اسلاید ۲۸: ویژگی‌های موضوع تحقیق۱. علاقه پژوهشگر: موضوع تحقیق باید مورد علاقه پژوهشگر باشد.۲. بدیع بودن: نو و تازه باشد و بصورت خلاقانه مطرح شود.۳. پژوهش پذیر بودن: موضوع پژوهش باید به حل مشکل یا کاهش آن منجر شود.۴. اهمیت واولویت: انجام دادن پژوهش جدید تا چه اندازه اهمیت دارد.۵. توانایی پژوهشگر: پژوهشگر در انتخاب موضوع باید توانایی خود را مورد نظر قرار دهد.۶. منابع مادی: نیروی انسانی، ابزار اندازه‌گیری، بودجه، تجهیزات و سایر لوازم مادی باید در دسترس پژوهشگر باشد.۷. منابع اطلاعاتی: در انتخاب موضوع تحقیق باید به منابع اطلاعاتی دسترسی داشت. تا امکان بازنگری پژوهش‌های قبلی و بررسی پیشینه تحقیق فراهم شود.۸. به صرفه بودن: انجام دادن تحقیق پیرامون موضوع مورد نظر باید از جنبه‌های علمی و نظری مقرون به صرفه باشد.

اسلاید ۲۹: ویژگی‌های یک بیان مسئله خوب۱. انتقال اهمیت مسئله۲. تحدید مسئله در یک حوزه تخصصی۳. اطلاعات کلی در باره تحقیقات انجام شده۴. چارچوبی برای ارائه نتایج تحقیق

اسلاید ۳۰: گزاره‌های مسئله و نحوه بیان آن‌ها تعریف و ویژگی: بخش‌های اولیه یک مطالعه حاوی یک بیان کلی مسئله، اهمیت مسئله و گزاره‌های خاص مسئله تحقیق است.ملاک های ارزیابی مسئله و گزاره‌های تحقیق

اسلاید ۳۱: اجزاء گزاره مسئله۱ . هدف‌های تحقیق: در اجرای پژوهش‌های علمی پس از بیان مسئله تحقیق پژوهشگر, قصد خود را به صورت عملیاتی بیان می‌کند.۲. سئوال‌های تحقیق: مسئله تحقیق در مطالعات کیفی و کمی می‌تواند بصورت سوال بیان شود.۳. فرضیه‌های تحقیق: حدس بخردانه‌ای در باره رابطه دو یا چند متغیر است.

اسلاید ۳۲: رده‌بندی سئوالات تحقیق۱. سوال‌های توصیفی: در این گونه سوال‌ها معمولاً از کلمات چه می‌باشد؟ چیست؟و چگونه است؟ استفاده می‌شود.۲. سوال‌های رابطه‌ای: در این گونه سوال‌ها چگونگی رابطه دو یا چند متغیر مورد نظر قرار می‌گیرد.۳. سوال‌های تفاوتی: این سوال‌ها با تفاوت سطوح متغیرها سرو کار دارد.

اسلاید ۳۳: منطق زیر بنایی فرضیه‌ها۱. مفاهیم و یا نظریه‌های مرتبط با مسئله۲. مشاهده‌های تجربی ناشی از تحقیقات قبلی

اسلاید ۳۴: فرضیه تحقیقتعریف: حدس بخردانه‌ای درباره رابطه دو یا چند متغیر است.منطق زیربنایی فرضیه‌ها: فرضیه را بر دو اساس می‌توان تدوین کرد.فرضیه تحقیق و فرض آماری

اسلاید ۳۵: سازه و متغیرتعریف مفهومیبه تعریف یک واژه توسط واژه‌های دیگر اشاره دارد.تعریف عملیاتیبر ویژگی‌های قابل مشاهده استوار است.

اسلاید ۳۶: تعریف عملیاتی اندازه پذیر: عملیاتی که باید انجام پذیرد تا اندازه‌گیری یک مفهوم یا سازه میسر شود.تعریف عملیاتی آزمایشی: ایجاد شرایط آزمایشی لازم برای بروز پدیده مورد مطالعه انواع تعریف عملیاتی

اسلاید ۳۷: جلسه سومسازه, مفهوم, متغیر انواع متغیرها

اسلاید ۳۸: سازه Construct برخی واژه‌ها مانند هـوش, انـگیزش, مفهوم خـود, اضطراب شغلی و … به صورت مستقیم قابل مشاهده نیستند که به آنها سازه گفته می‌شود.سازه‌ها از نظریه‌ها مشتق می‌شوند.

اسلاید ۳۹: مفهوم Concept تجریدی از رویدادهای قابل مشاهده است .کمیتی است که می‌تواند از واحدی به واحد دیگر یا از یک شرایط مشاهده به شرایط دیگر مقادیر مختلفی را اختیار کند. رنگمثل صندلی مفهومی که متغیرهای آن اندازه وزنمی‌تواند باشد.

اسلاید ۴۰: انواع متغیرهاکیفیاین متغیر ها را متغیرهای مقوله‌ای نیز می‌نامند که شامل حالت‌های گوناگون یک ویژگی است. مانند جنسیت، مذهب ، شغل و غیرهکمیمتغیـرهایی هستند که برای اندازه‌گیری آن‌ها می‌توان اعداد را به وضعیت آزمودنی و بر طبق قاعده‌ای معین منتسب کرد..

اسلاید ۴۱: ۱. متغیر مستقل: (Independent variable) یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت یا دستکاری شدن توسط محقق مقادیری را می پذیرد تا تاثیرش بر روی متغیر دیگر (متغیر وابسته) مشاهده شود.۲. متغیر وابسته: (Dependent variable) متغیری است که تغییرات آن تحت تاثیر متغیر مستقل قرار می‌گیرد.۳. متغیر تعدیل کننده: (Moderator varable) متغیر کیفی یا کمی است که جهت یا میزان رابطه مین متغیرهای مستقل و وابسته را تحت تاثیر قرار می‌دهد.۴. متغیر کنترل: (Control varialbe)زمانی که محقق اثر برخی متغیرها را کنترل نموده و آن‌ها را خنثی کند.۵. متغیر مداخله‌گر: (Intervening Varialbe) متغیری است که محقق برای استنتاج از نحوه تاثیرمتغیر مستقل بر متغیر تابع مورد نظر قرار می دهد.تشخیص و نامگذاری متغیرها

اسلاید ۴۲: مقیاس‌های اندازه‌گیری متغیرها انواع مقیاسها:مقیاس اسمی (Normal scale) مثل جنسیت: زن – مردمقیاس رتبه‌ای (ترتیبی) (Ordinal Scale) طبقه اجتماعی-اقتصادیمقیاس فاصله‌ای (Interval Scale) عملکرد در آزمون ریاضیمقیاس نسبتی (Ratio Scale) قد – سن – وزن تبدیل مقیاسها

اسلاید ۴۳: سطوح ارزیابی

اسلاید ۴۴: مقیاس اسمی: عبارت اسمی یعنی نامگذاری کردن (زن-مرد)مقیاس رتبه‌ای(ترتیبی): عبارت ترتیبی یعنی ترتیب دادن (طبقات اجتماعی)مقیاس فاصله‌ای: مقیاس فاصله‌ای نه تنها ترتیب اشیاء را نمایان می‌نماید بلکه فاصله بین آن‌ها را نیز مشخص می‌کند. (عملکرد در آزمون ریاضی) مقیاس نسبتی: مقیاس نسبتی دقیق‌ترین مقیاس اندازه‌گیری است. (قد – سن – وزن)مقیاس‌های اندازه‌گیری متغیرها

اسلاید ۴۵: انواع تعاریف:مفهومی Conceptual definitionعملیاتی Operational definitionانواع تعریف عملیاتی الف: تعریف عملیاتی اندازه پذیرب: تعریف عملیاتی آزمایشیمشخص کردن متغیرها و تعریف عملیاتی و مقیاس سنجش متغیرها

اسلاید ۴۶: (دسته‌بندی دیگر)مشخص کردن متغیرها و تعریف عملیاتی و مقیاس سنجش متغیرها (ادامه)تقسیم بندی متغیرها بر اساس نقش در تحقیق:متغیر مستقلمتغیر وابستهمتغیر تعدیل کنندهمتغیر کنترل:۱. کنترل های تحقیقی ۲. کنترل های آماری۵. متغیر مداخله گر(مزاحم)

اسلاید ۴۷: انواع متغیرها (دسته‌بندی دیگر)۱متغیر مستقلIndependent Variables2متغیر وابستهDependent Variables3متغیر کمی یا کیفیQuality VS. Quantity Variables3متغیر فعال یا خصیصه ایActive VS. Attribution Variables3متغیر تعدیل کنندهModerating Variables3متغیر کنترلControl Variables3متغیر مداخله کنندهIntervening Variables

اسلاید ۴۸: نکته مهم در تعیین متغیرهایک متغیر اعم از اینکه مستقل، وابسته، مداخله‌گر، یا تعدیل کننده باشد، باید نوع آن با مطالعه دقیق عواملی که در هر وضعیت عمل می‌کنند، معین شود.

اسلاید ۴۹: بهای سهام در بازارکامیابی فرآورده جدیدمتغیر وابستهمتغیرمستقلفاصله قدرتارزشهای مدیرانمتغیر وابستهمتغیرمستقلرابطه متغیر مستقل و متغیر وابسته

اسلاید ۵۰: رابطه متغیر مستقل و وابسته همراه با متغیر تعدیل کنندهتوانایی خواندنشمار کتاب هامتغیر وابستهمتغیرمستقلسواد والدینمتغیر تعدیل کنندهاثربخشی سازمانیتنوع نیروی کارمتغیر وابستهمتغیرمستقلتخصص مدیریتیمتغیر تعدیل کننده

اسلاید ۵۱: هم افزایی خلاقتنوع نیروی کارمتغیر وابستهمتغیرمستقلاثربخشی سازمانیمتغیرمداخله گرزمان :t1t2t3هم افزایی خلاقتنوع نیروی کارمتغیر وابستهمتغیرمستقلاثربخشی سازمانیمتغیرمداخله گرزمان :t1t2t3تخصص مدیریتیمتغیر تعدیل کنندهرابطه متغیرهای مستقل،مداخله‌گر، تعدیل کننده و وابسته

اسلاید ۵۲: حالات روان شناختیابعاد اساسی کارمتغیر های وابستهمتغیرهای مستقلنتیجه کاریمتغیر های مداخله گراحساس داشتن کاری مهمتنوع کاریهویت کاریاهمیت کاریافزایش انگیزهمسئولیت در قبال کاراستقلال کاریبهبود کیفیت کاریآگاهی از نتایج عملکردبازخورکاهش غیبت و ترک کارافزایش رضایت شغلیشدت نیاز به رشد کارکنان متغیرتعدیل کننده مدل / نظریه مشخصات شغلی

اسلاید ۵۳: مشخص کردن متغیرها و تعریف عملیاتی و مقیاس سنجش متغیرهاانواع تعاریفمفهومیعملیاتیانواع تعریف عملیاتیالف: تعریف عملیاتی اندازه پذیرب: تعریف عملیاتی آزمایشی

اسلاید ۵۴: انواع تعاریفتعریف مفهومیتعریف یک مفهوم با استفاده از مفاهیم دیگراست. (مانند فرهنگ لغت)۱. تعریف با مفاهیمی جز مفهوم مورد اشاره؛۲. برتری تعریف مثبت بر تعریف منفی؛ویژگی‌هاتعریف عملیاتی عبارت از مشخص کردن فعالیت‌های محقق برای اندازه‌گیری یا دستکاری یک متغیراست، متغیر عملیاتی راهنما و دستورالعمل پژوهشگر است.۱. تعریف عملیاتی اندازه پذیر ۲. تعریف عملیاتی ازمایشی-تجربیانواع

اسلاید ۵۵: جلسه چهارمبررسی پیشینه تحقیق

اسلاید ۵۶: بررسی پیشینه تحقیقمقاصد بررسی پیشینه تحقیقمنابع اطلاعاتی برای بررسی پیشینه تحقیقفرایند بررسی پیشینه تحقیقتنظیم گزارش پیشینه تحقیق

اسلاید ۵۷: تعریف و تحدید مسئلهقرار دادن یافته‌های تحقیق در چارچوب تحقیقات قبلیاجتناب از دوباره کاریانتخاب روش‌ها و ابزار اندازه‌گیری دقیق‌ترمقاصد بررسی پیشینه تحقیق

اسلاید ۵۸: پی بردن به پژوهش‌های انجام شده درباره مسألهآشنایی با روش‌های انجام پژوهش‌های مشابهبدست آوردن چارچوب نظری درباره مسألهجلوگیری از دوباره کاریهدف از بررسی پیشینه تحقیق (دسته‌بندی دیگر)

اسلاید ۵۹: کشف و شناسایی کلید واژگان مرتبط (key words)پی بردن به اسناد و مدارک مربوط به کلید واژگانانتخاب اسناد و مدارک مرتبط (از نظر موضوع و زمان)مطالعه و فیش برداری (نقل قول مستقیم یا مفهومی)چگونگی انجام بررسی پیشینه تحقیق

اسلاید ۶۰: ویژگیهای چهارچوب نظریمتغیرهای مرتبط با موضوع پژوهش باید به روشنی شناسایی و مشخص شوند.چگونگی ارتباط، روابط مهمی که بین متغیرها بر پایه نظریه ها تصویر شده اند، باید در تحقیق بیان شوند.اگر در پژوهشهای پیشین روابط بررسی شده باشند باید به مثبت یا منفی بودن این روابط در چهارچوب نظری اشاره شود.روابط منتظره را باید حداقل به کمک پژوهشهای پیشین تبیین کرد.باید چهارچوب نظری را طی یک نمودار نمایش داد.

اسلاید ۶۱: بیان گزاره های مسئلهالف: هدف‌های تحقیق Good goals are (SMART) goals Specific S Measurable M AttainableA RelevantR TrackableT

اسلاید ۶۲: منابع اطلاعاتی برای بررسی پیشینه تحقیقمنابع دست اولمطالعات، نوشته‌های اولیه یک نظریه پرداز، محقق یا شاهد زنده در یک واقعه است. (یادداشت‌ها – گزارشات – دستنویس‌های مستقیم)…(هم نهاده) یعنی ادبیات نظری و تجربی قبلی است. کتاب‌ها، مقاله‌های منتشر شده و …منابع دست دوم

اسلاید ۶۳: برخی منابع تحقیقات روان‌شناختی و علوم تربیتی انتشار یافته در ایرانمجله نمایهچکیده پایان‌نامه‌های ایرانچکیده پایان نامه‌های فارغ‌التحصیلان ایرانی خارج از کشوراطلاعات علوم تربیتینمایه‌ها و چکیده‌های علوم تربیتی و روان‌شناسی ایرانکتاب هفتهسایر منابع

اسلاید ۶۴: منابع دست اولنمایه جاری مجله‌های علوم تربیتی, مدیریتمنابع تعلیم و تربیت, مدیریت, علوم اجتماعی نمایه تربیتی, روان‌شناسی, مدیریتیچکیده‌های روان‌شناختیچکیده‌های جامعه‌شناختیمنابع تعلیم وتربیت حرفه‌ای, مدیریت سازمانیچکیده‌های مدیریتچکیده بین‌المللی پایان‌نامه‌هانمایه جامع پایان‌نامه‌هانمایه‌های استنادی

اسلاید ۶۵: جلسه پنجمروشهای تحقیق مبحث اول دسته بندی روش‌های تحقیق در علوم رفتاری و مدیریت

اسلاید ۶۶: دسته‌بندی تحقیقات بر مبنای هدف دسته‌بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها سایر روشها

اسلاید ۶۷: دسته‌بندی تحقیقات بر حسب هدفتحقیق بنیادی: (Basic Research)هدف اساسی این نوع تحقیقات آزمون نظریه‌ها، تبیین روابط بین پدیده‌ها و افزودن به مجموعه دانش در یک زمینه خاص است.تحقیق کاربردی: (Applicd Research)هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است.تحقیق و توسعه: (R&D Research & Development) فرایندی است که منطور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فرآورده آموزشی انجام می شود.

اسلاید ۶۸: جلسه ششمتحقیق توصیفی و آزمایشی دسته‌بندی تحقیقات بر مبنای نحوه گردآوری داده‌ها

اسلاید ۶۹: شامل مجموعه روشهایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده‌های مورد بررسی است. تحقیق توصیفیبه منظور برقراری (رابطه علت و معلولی) میان دو یا چند متغیر از طرحهای آزمایشی استفاده می‌شود.تحقیق آزمایشی

اسلاید ۷۰: دسته‌بندی تحقیق توصیفیتحقیق پیمایشی: (Survey Research) برای بررسی توزیع ویژگی‌های یک جامعه آماری از روش تحقیق پیمایشی بکار می‌رود.تحقیق همبستگی: (Correlational Research) در این تحقیق رابطه میان متغیرها براساس هدف تحقیق تحلیل می‌گردد.اقدام پژوهی: (Action Research) هدف این دسته از پژوهش‌های آموزشی، توصیف شرایط یا پدیده‌های مربوط به نظام آموزشی می‌باشد.

اسلاید ۷۱: دسته‌بندی تحقیق توصیفی (ادامه)بررسی موردی: (Case Study)برخلاف پژوهش‌های آزمایشی پزوهشگر به دستکاری متغیر مستقل و مشاهده اثر آن بر متغیر وابسته نمی‌پردازدتحقیق پس – رویدادی(علی – مقایسه‌ای) (Ex-postfacto research)پژوهشگر با توجه به متغیر وابسته به بررسی احتمالی وقوع آن می‌پردازد و از نوع تحقیقات گذشته نگر است و سعی بر آن است که از معلول به علت احتمالی پی ببرد مثال: علل احتمالی شکست فروش یک محصول را می‌توان از این روش بررسی کرد.

اسلاید ۷۲: دسته‌بندی تحقیق پیمایشیروش مقطعیروش طولی روش دلفیگردآوری داده‌ها درباره یک یا چند صفت در یک مقطع از زمان (مثال: تحول مهارتهای علمی کارگران بخش بسته‌بندی در قسمت‌های الف تا د)گردآوری داده‌ها در طول زمان و یا به عبارت دیگر در زمان‌های مختلف (مثال: بررسی تغییرات رشد درآمد شرکت A در طول ۵ سال)گردآوری داده از طریق اتفاق نظر یک جمع صاحب نظر در باره یک موضوع خاص(Cross sectional )(Longitudingal )(Dephi Techniqqe )

اسلاید ۷۳: انواع بررسی‌ها در روش طولی بررسی روند فرایندهابررسی یک گروه ویژهبررسی یک گروه منتخب

اسلاید ۷۴: مراحل اقدام پژوهیتشخیص و برنامه‌ریزیمرحله اولاقدام برای رفع مشکلمرحله دوممشاهدهمرحله سومتحلیل و تعدیلمرحله چهارم

اسلاید ۷۵: مراحل مطالعه موردیبیان مسئله و انتخاب موردانجام عملیات میدانیسازماندهی داده‌هاتدوین گزارش

اسلاید ۷۶: دسته‌بندی تحقیقات همبستگی بر حسب هدفمطالعه همبستگی دو متغیری: در این تحقیقات هدف تعیین میزان هماهنگی تغییرات دو متغیر است.تحلیل رگرسیون: هدف پیش بینی یک یا چند متغیر ملاک از یک یا چند متغیر پیش بین است.تحلیل ماتریس همبستگی(کواریانس): در مواقعی که محقق از همبستگی مجموعه‌ای از متغیرها بخواهد تغییرات متغیرها را در عامل‌های محدودتر خلاصه کند.

اسلاید ۷۷: روش‌های ورود متغیرهای پیش بین در تحلیل رگرسیونروش همزمان: تمام متغیرهای پیش بین با هم وارد تحلیل می‌شود.روش گام به گام: ترتیب ورود متغیرها در دست محقق نیست.روش سلسله مراتبی: ترتیب ورود متغیرها بر اساس یک چارچوب نظری یا تجربی مورد نظر محقق صورت گیرد.

اسلاید ۷۸: سه اصل عمده تصمیم‌گیری ورود متغیرها به تحلیل تصمیم‌گیریرابطه علت و معلولی۱رابطه متغیرها در تحقیقات قبلی۲ساختار طرح پژوهشی۳

اسلاید ۷۹: تحلیل ماتریس همبستگی (کواریانس)تحلیل عاملی: با دو هدف متفاوت می‌تواند تحلیل شود. مدل معادلات ساختاری: در تحقیقاتی که هدف آزمودن مدل خاصی از رابطه بین متغیرها است، از تحلیل مدل معادلات ساختاری استفاده می‌شود.

اسلاید ۸۰: اهداف ماتریس کواریانس در تحلیل عاملیدر صورتی که محقق در باره تعداد عامل‌های خصیصه‌ها, فرضیه‌ای نداشته باشد.هدف اکتشافیهدف تأییدیدر صورتی که درباره تعدد عامل‌های خصیصه, فرضیه موجود باشد.

اسلاید ۸۱: رویکردهای هدف اکتشافیبوسیله ابزارهای اندازه گیری خاصی ارزیابی شده‌اند.تعیین سازهتلخیص داده‌هامتغیرهای بدست آمده, بصورت شاخص‌های خلاصه‌تری در می‌آیند.

اسلاید ۸۲: روش تحقیق پس رویدادی (علی – مقایسه‌ای) نکات ضروری در تفسیر تحقیقات علی- مقایسه‌ای:۱. بین متغیر مستقل و وابسته یک رابطه آماری برقرار باشد.۲. محقق باید مطمئن شود که متغیر مستقل قبل از متغیر وابسته بوقوع پیوسته است.۳. محقق باید دلایل کافی برای رد فرضیه های رقیب داشته باشد. کنترل در تحقیقات علی- مقایسه‌ای مقایسه تحقیقات پس رویدادی و همبستگی

اسلاید ۸۳: تعریف: به منظور برقراری رابطه علت – معلولی میان دو یا چند متغیر از طرح های آزمایشی استفاده می‌شود.ویژگی روش تحقیق آزمایشیروش‌های کنترل آزمودنی‌هاروش های تحقیق آزمایشی

اسلاید ۸۴: شیوه کنترل آزمودنی‌ها در روش‌های تحقیق آزمایشی۱. انتساب تصادفی: هر یک از آزمودنی‌ها با شانس مساوی, به گروه آزمایشی یا گروه گواه منتسب می‌شوند.۲. همتا کردن تصادفی: آزمودنی‌های انتخاب شده, از نظر متغیر ناخواسته همگن باشند.۳. انتخاب همگن: نمونه‌ای از آزمودنی‌ها که از نظر متغیر ناخواسته همگن هسنتند, انتخاب می‌شوند.۴. تحلیل کواریانس: برای کنترل متغیر ناخواسته, می‌توان از این شیوه استفاده کرد.۵. استفاده از آزمودنی‌ها به عنوان کنترل خودشان

اسلاید ۸۵: دسته‌بندی طرح‌های تحقیقی آزمایشی۱. تحقیق تمام آزمایشی: در این روش محقق آزمودنی‌ها را بطور تصادفی به گروه‌های آزمایشی منتسب کرده و تاثیر متغیر مستقل را بر متغیر وابسته بررسی کند.۲. تحقیق شبه آزمایشی: طرح‌های آزمایشی که در آن‌ها نتوان از انتساب تصادفی استفاده کرد.۳. تحقیق تک آزمودنی: در این طرح محقق به بررسی تاثیر یک متغیر بر متغیر دیگر می‌پردازد. اما بررسی اثرهای متغیر بر یک آزمودنی متمرکز است.

اسلاید ۸۶: دسته‌بندی طرح‌های تمام آزمایشیطرح‌های آزمایشی با گروه گواه و انتساب تصادفی: برای بررسی اثر یک متغیر مستقل بر متغیر وابسته می‌توان از این طرح استفاده کرد. طرح یک عاملی با سطوح مختلف: چنانچه در طرح‌های آزمایشی با گروه گواه و انتساب تصادفی به جای دو گروه سه یا چند گروه منظور شود.طرح‌های عاملی: وقتی محقق بخواهد اثر بیش از یک متغیر مستقل را بر متغیر وابسته بررسی کند از این طرح استفاده می‌شود.

اسلاید ۸۷: حالات اجرای طرح‌های آزمایشی با گروه گواه و انتساب تصادفیحالت دوم : طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترلحالت اول: طرح پس- آزمون با گروه کنترلگروه آزمایشی (E)گروه کنترل (C)RXO1RXO1گروه آزمایشی (E)گروه کنترل (C)ROَ۱XO1ROَ۲XO2

اسلاید ۸۸: ۱. طرح تصادفی شده کامل: برای اجرای تحقیق سه گام برداشته می‌شود.۱. بیان فرض آماری۲. تعیین شرایط آزمایش و اندازه‌گیری متغیر وابسته و چگونگی کنترل متغیرهای ناخواسته۳. مشخص کردن تعداد آزمودنی‌ها و جامعه‌ای که باید از آن نمونه‌گیری کرد.۲. طرح بلوکی تصادفی شده: در این طرح تخصیص آزمودنی‌ها به شرایط ازمایشی فقط از طریق انتساب تصادفی آزمودنی‌ها به سطوح متغیر مستقل صورت می گیرد.۳. طرح مربع لاتین: در این طرح محقق اثرات دو متغیر ناخواسته را کنترل می‌کند و متغیر مستقل را در سطوح مختلف آزمایش می‌کند.۴. طرح عاملی تصادفی شده کامل: محقق اثر دو متغیر مستقل را همزمان در یک آزمایش بررسی کند.دسته‌بندی طرح‌های تحقیقات تمام آزمایش مبنا

اسلاید ۸۹: انواع طرح‌های تحقیق شبه آزمایشیطرح های تک – گروهی سری‌های زمانی :بسط طرح تک گروهی با مشاهده قبل و بعدطرح‌های شبه آزمایشی با گروه گواهطرح‌های تک آزمودنی: بررسی تاثیر یک متغیر بر متغیر دیگرOَ۱ Oَ۲ Oَ۳ Oَ۴XO1 O2 O3 O4

اسلاید ۹۰: انواع طرح‌های تحقیق شبه آزمایشی با گروه گواهالف( طرح دو گروهی نا همسان با پیش آزمون و پس آزمون: متداولترین طرح تحقیقی شبه آزمایشیب( طرح دو گروهی سری‌های زمانی: اجرای بیش از یک پیش آزمون و پس آزمونگروه آزمایشی (E)گروه کنترل (C)Oَ۱XO1Oَ۲XO2Oَ۱۱Oَ۱۲Oَ۱۳Oَ۱۴XO11O12O13O14Oَ۲۱Oَ۲۲Oَ۲۳Oَ۲۴XO21O22O23O24

اسلاید ۹۱: جلسه هفتمسایر روشهای تحقیق

اسلاید ۹۲: سایر روش‌های تحقیقروش تحیقیق تاریخی : هدف بکار بردن داده‌های مربوط به واقعیت‌های مرتبط با رویدادهای گذشته و تفسیر آن‌هاستروش تحقیق فلسفی: تجزیه و تحلیل مفاهیم مورد مطالعهتحقیق قوم نگاری: محقق به توصیف علمی فرهنگ‌های مختلف می‌پردازد.تحلیل محتوا: بررسی محتوای آشکار پیام‌های موجود در یک متن

اسلاید ۹۳: مراحل تحقیق تاریخیالف) بیان مسئله: مرحله آغازین تحقیق تاریخیب) گردآوری داده‌ها : گردآوری آرا و ردپای وقایع

اسلاید ۹۴: ویژگی تحقیقات قوم‌نگاریویژگی محیط گراییماهیت کیفی – پدیدار شناختیاستفاده از روش شرکت کننده – مشاهده گردیدگاه کل گرا

اسلاید ۹۵: تحقیق فلسفی تعریف روش اجرا

اسلاید ۹۶: ویژگی تحقیقات قوم‌نگاریویژگی محیط گراییماهیت کیفی – پدیدار شناختیاستفاده از روش شرکت کننده – مشاهده گردیدگاه کل گرا

اسلاید ۹۷: فرایند تحقیق قوم نگاریشناسایی پدیده مورد مطالعه: زمینه و اندیشه کلی رویدادشناسایی آزمودنی‌ها: شناسایی آزمودنی‌ها و زمان و مکان مورد مشاهدهتدوین فرضیه‌هاتحلیل: تنظیم داده‌های حاصل از مشاهده، مصاحبه، اسناد و مدارکنتیجه‌گیری: انجام نتیجه‌گیری پس از هر مرحله از مشاهدات

اسلاید ۹۸: مراحل تحلیل محتوامرحله آماده سازی و سازمان دهی بررسی مواد(پیام) : رمزگذاری داده‌های خامپردازش نتایج(داده ها) : بررسی داده‌های رمزگذاری شده به دو شیوه دستی و کامپیوتری

اسلاید ۹۹: جلسه هشتمابزار جمع آوری اطلاعات و مقیاس‌های اندازه‌ گیری

اسلاید ۱۰۰: ابزار اندازه‌گیری در تحقیق پرسشنامهمصاحبهمشاهده

اسلاید ۱۰۱: پرسشنامهQuestionnaire

اسلاید ۱۰۲: مصاحبهمشاهدهپرسشنامهبررسی مدارک و اسنادروشهای گردآوری اطلاعات

اسلاید ۱۰۳: پرسشنامهتعریف: پرسشنامه مجموعه‌ای از سوال‌هاست که پاسخ دهنده با ملاحظه آن‌ها پاسخ لازم را ارائه می‌کند.اصول کلی تنظیم پرسشنامه: دارای اهداف و سوال‌های تحقیق, جذاب بودن برای پاسخگو, کوتاه و حاوی کلیه اطلاعات مورد نیاز تحقیق

اسلاید ۱۰۴: پرسشنامهپرسشنامه مجموعه‌ای است از سئوالات کتبی و غالباً مبتنی بر گزینه‌های مشخص که پاسخ دهنده جوابهای خود را بر آن درج می‌کند.

اسلاید ۱۰۵: موارد استفادهدر مواردی که از راه مشاهده یا مصاحبه نتوانیم حقایق و اطلاعات مورد نیاز را بدست آوریم و یا اگر هم اطلاعاتی بدست آمدنی باشد پردامنه و وسیع و همه جانبه نباشند و یا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که منابع لازم برای کسب اطلاعات در دسترس نباشند و ما ناگزیر باشیم از طریق پرسش از افراد بصیر در آن راه گام برداریم. همچنین پرسشنامه در موردی بکار می‌رود که محقق بخواهد نظر جمعی را در مورد مسأله ای بدست آورد. طرز تلقی مردم را از یک مسأله بداند، فلسفه‌ای را جستجو کند، از دیدگاه مثبت و منفی مردم نسبت به امری سر در آورد.

اسلاید ۱۰۶: مزایای پرسشنامه از نظر تعداد سئوالات و دامنه آن انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به مصاحبه دارد.از طریق آن با گروه وسیع‌تری در داخل و خارج جامعه می‌توان تماس گرفت و اطلاعات وسیع و قابل اعتمادتری را می‌توان بدست آورد.سرعت عمل، هزینه پایین، سادگی و آسانی اجرا، همانندی سیالات برای همه، مشخص‌تر بودن حد و مرز سئوالات، آسانی استخراج مطالب و ارزیابی باعث آن می‌شود که از این شیوه بیشتر استفاده شود.

اسلاید ۱۰۷: محدودیت‌های پرسشنامهمطلق بودن هر سئوال, عدم امکان توضیح، عدم رابطه روانی بین پرسشگر و پاسخگو.مبتنی بودن پاسخ‌ها بر محافظه کاری، راز داری

اسلاید ۱۰۸: پرسشنامهحضوریپستیالکترونیکی

اسلاید ۱نامه حضوریهرگاه بررسی در سازمان کوچکی صورت می گیرد و آمادگی و توانایی جمع کردن کارکنان در یک محل وجود داشته باشد تا به پرسش‌ها پاسخ دهند اجرای حضوری بهترین روش گردآوری اطلاعات است. امتیاز این شیوه آن است که خود پژوهشگر می‌تواند شخصاً پرسشنامه‌های تکمیل شده را در مدت زمان کوتاه گردآوری کند و هرگونه تردیدی را که پاسخ دهندگان در مورد هر یک از سئوالات دارند بی‌درنگ برطرف کند.

اسلاید ۱۱۰: پرسشنامه پستیمزیت برجسته آن این است که منطقه جغرافیایی گسترده‌ای را در بر می‌گیرد. پرسشنامه ها از طریق پست برای پاسخ دهندگان ارسال می‌شود تا آنان هر گونه که راحت ترند آنها را تکمیل کنند.یکی از دشواریهای آن این است که چنانچه پاسخ دهنده با ابهامی روبرو باشد آن را نمی‌توان برطرف کرد.

اسلاید ۱۱۱: در روش ارسال پرسشنامه از طریق پست باید نکات زیر رعایت شود:الف) روی پاکت آدرس گیرنده و فرستنده به طور کامل نوشته شود.ب) پرسشنامه و راهنمای آن در پاکت قرار داده شود.ج) برای سهولت کار عودت پرسشنامه تکمیل شده، پاکت تمبر زده ای را که روی آن آدرس محقق نوشته شده است ضمیمه کند تا پاسخگو برای ارسال پرسشنامه ناچار به تهیه پاکت و تمبر نباشد.د) در صورت امکان نامه جداگانه یا کارت یا نشانه‌ای یادگاری به عنوان هدیه برای پاسخگو بفرستد.

اسلاید ۱۱۲: پرسشنامه الکترونیکتکمیل پرسشنامه ( آن لاین ) با اتصال میکرو کامپیوترها به شبکه های رایانه ای برای پاسخ دهندگان میسر است. همچنین می توان دیسکهای داده ها را برای پاسخ دهندگانی که از رایانه شخصی استفاده می کنند ارسال کرد.البته زمانی می توان از این ابزار استفاده کرد که پاسخ دهنده طرز کار با رایانه را بداند و تمایل به پاسخگویی بدین طریق را داشته باشد.

اسلاید ۱۱۳: اجزاء اصلی پرسشنامهالف) نامه همراه یا مقدمه‌ای برای آماده کردن پاسخ دهنده جهت تکمیل پرسشنامه.ب) دستورالعملهاج) سیال‌ها (گویه‌ها)

اسلاید ۱۱۴: اصول نگارشپرسشهامحتوا و هدفپرسشهاواژگان و زبانتقدم و تأخرپرسشهاداده های طبقه بندی یا اطلاعات شخصیدسته بندی مقوله هااستخراج پاسخهامقیاسها و مقیاس بندیاعتبار و رواییشکل ظاهری پرسشنامهطول و اندازه پرسشنامهنامه درخواست تکمیل برای پاسخ دهندهراهنمائیهای مربوط به تکمیل پرسشنامهاصول واژگاناصولاندازه گیریشکل کلیاصول طراحی پرسشنامه

اسلاید ۱۱۵: به پاسخ دهنده اجازه می‌دهد هر گونه مایل است جواب دهد.از پاسخ دهنده می‌خواهد از میان گزینه‌هایی که پژوهشگر ارائه می‌کند یکی را برگزیند.پرسشهای بازپرسشهای بسته

اسلاید ۱۱۶: انواع سوالات بسته پاسخالف) حالت چند جوابی :در این سئوالات پاسخ دهنده یکی از گزینه‌های ارائه شده را انتخاب نموده و علامت گذاری می‌کند.مثال)مسیر مهاجرت شما به چه صورتی بوده است ؟از جامعه عشایری به روستا از جامعه عشایری به شهر از جامعه روستایی به شهر

اسلاید ۱۱۷: مثال)- نقش علوم در زندگی انسان انکار ناپذیر است.کاملاً موافقموافقبی طرفمخالفکاملاً مخالفب) حالت مقیاس چند درجه‌ایدر این نوع سئوالات، پاسخ دهنده موضع خود را در مورد موضوعی بر روی یک طیف با انتخابی که به بهترین وجه نمایانگر باورها ، عقاید یا نگرش او درباره آن گونه باشد مشخص می کند.

اسلاید ۱۱۸: ج) حالت تعیین اولویت نسبت به موارد ارائه شدهدر این حالت یک سری گویه ارائه شده و از پاسخ دهنده خواسته می شود تا ترتیب اهمیت آنها را مشخص کند.مثال )مشاغل زیر را به ترتیب اهمیت رده بندی کنید :معلمی پزشکی تجارت اداری کشاورزی کارگر صنعتی

اسلاید ۱۱۹: سوالهای باز پاسخ سوالهای بسته پاسخ- آزادی برای پاسخگویی وجود داردساختن آن راحت تر است – امکان پیگیری از طرف مصاحبه گروجود دارد.- ثبات پاسخها در میان پاسخ دهندگان بالا می رود – جدول بندی کردن سریعتر و راحت تر صورت می گیرد.- توسط پاسخ دهندگان مردم پسندتر است. – پاسخها منجر به بی ثباتی در طول و محتوا می شود.هم سیالها و هم پاسخها در معرض تفسیر اشتباه قرار می گیرند.- جدول بندی و نتیجه گیری مشکل استوسعت پاسخها ممکن است محدود شود.- برای ساختن آن زمان بیشتری به کار برده می شود.- برای پوشش دادن به موضوع تحقیق نیاز به سیالهای بیشتری است .مزایا و معایب سئوالات بسته-پاسخ و باز-پاسخمزایا معایب

اسلاید ۱۲۰: پرسشهای همراه با واژگان مثبت و منفیبه جای اینکه همه پرسشها را به صورت مثبت بنویسیم، شایسته است پرسشهایی همراه با واژگان منفی نیز در نظر گرفته شود تا گرایش پاسخ دهنده به علامت زدن در یک سمت مقیاس به حداقل برسد.یک پرسشنامه خوب آمیزه‌ای از پرسشهای مثبت و منفی را در خود دارد.

اسلاید ۱۲۱: سئوالهای مشروطغالباً بعضی از سئوال‌های پرسشنامه به بعضی از پاسخگویان مربوط می‌شود و به پاسخگویان دیگر ربطی ندارند. زمانی این نوع موقعیت بروز می‌کند که می‌خواهید مجموعه سئوال‌هایی درباره موضوعی خاص مطرح کنید. سئوال‌های متعاقب این مجموعه از سئوالها را “سئوال‌های مشروط“ می‌نامند. اینکه آیا باید آنها را پرسید یا به آنها پاسخ داد، مشروط به پاسخ‌هایی است که به نخستین سئوال در این مجموعه داده می‌شود. استفاده از سئوال‌های مشروط ممکن است کار پاسخگویان را در تکمیل پرسشنامه آسان سازد، زیرا آنان مواجهه با پاسخ دادن به سئوال‌هایی نیستند که به ایشان مربوط نیست.

اسلاید ۱۲۲: مثال )آیا تا کنون درباره « برنامه پاسداری از محله » چیزی شنیده اید ؟[ ] بلی[ ] خیر اگر بلی : الف) آیا کلاً آن برنامه را تأیید می کنید یا تأیید نمی کنید ؟ [ ] تأیید می کنم [ ] تأیید نمی کنم [ ] نظری ندارم ب) آیا تا کنون در جلسه ساکنان برای پاسداری از محله شرکت کرده اید ؟ [ ] بلی [ ] خیر اگر بلی : آخرین بار چه زمانی در جلسه شرکت کردید ؟

اسلاید ۱۲۳: انواع سئوال‌های ممکن در یک پرسشنامهپرسشهای دو وجهی: پرسشهایی که احتمالاً دو پاسخ دارند. پرسشهای مبهم: پرسشهایی که به گونه‌ای نگاشته می‌شوند که پاسخ دهنده معنای آنها را به درستی درک نمی‌کند و ممکن است آنها را به گونه‌ای دیگر تفسیر کند و در نهایت این پرسشها مجموعه‌ای از پاسخهای نادرست را به همراه می‌آورند. پرسشهای مبتنی بر یادآوری گذشته: ممکن است برخی پرسشها پاسخ دهنده را بر آن دارند که تجربه‌هایی از گذشته خود را که برایش روشن نیستند به یاد آورد. این پاسخها می‌تواند همراه با سوگیری باشد. چنین اطلاعاتی را به سادگی می‌توان از پرونده استخدامی افراد بدست آورد.

اسلاید ۱۲۴: پرسشهای هدایت کننده: پرسشها نباید به گونه‌ای نگاشته شوند که پاسخ دهنده را به دادن پاسخ‌هایی هدایت کند که مورد نظر پژوهشگر است.پرسشهایی که بار عاطفی دارند: نوع دیگری از سوگیری در پرسشها زمانی روی می‌دهد که آنها با احساسات و عواطف درآمیخته شوند.پرسشهای پیچیده: این گونه سئوال به دشواری قابل درک است و بنابراین پاسخ دهنده وقت زیادی را صرف درک معانی آن می‌کند. پرسشهای منفی: پاسخ دهنده در برابر سیال منفی ممکن است به طور ناخود آگاه کلمات منفی را نادیده گرفته و متوجه آنها نشود. در این حالت پاسخهای او با واقعیت مطابقت نخواهد داشت. در صورتی که ناچار به استفاده از سئوال‌های منفی باشید بهتر آن است که زیر کلمات منفی خط کشیده ویا این کلمات را با حروف درشت مشخص کنید.

اسلاید ۱۲۵: مثال )نظر شما درباره عدم اعطای گواهینامه آموزش ضمن خدمت به افرادی که دارای حداقل دو سال سابقه خدمت می باشند چیست ؟نظر شما درباره عدم اعطای گواهینامه آموزش ضمن خدمت به افرادی که دارای حداقل دو سال سابقه خدمت می باشند چیست ؟

اسلاید ۱۲۶: اصول اندازه‌گیریاصولی برای اندازه‌گیری وجود دارد که باید پیگیری شود تا اطلاعات گردآوری شده برای آزمودن فرضیه‌ها متناسب شوند. این اصول، مقیاسها و فنون مقیاس بندی را که در مفاهیم اندازه‌گیری به کار می‌روند و نیز سنجش اعتبار و روایی ابزار اندازه‌گیری که به کار رفته است در بر می‌گیرد. مقیاسها را باید متناسب با نوع اطلاعات مورد نیاز به کار برد. ساز و کارهای مختلف مقیاس‌بندی به ما کمک می‌کند تا مقیاس‌های خود را به درستی مورد استفاده قرار دهیم.

اسلاید ۱۲۷: سئوالات باید اعتبار داشته باشند به گونه ای که اگر در فواصل زمانی مختلف از افراد مورد نظر پرسش شوند حاصل آن واحد باشد و یک گونه از آنها استنباط شود و طبیعی است به شرطی این هدف قابل وصول است که سیالات استاندارد باشد.رواییپایایییعنی سئوالات آنچه را که موضوع بررسی ماست بپرسند و جز آن چیزی را مورد پرسش قرار ندهند.روایی و اعتبار (پایایی) پرسشنامه

اسلاید ۱۲۸: ظاهر کلی پرسشنامهیک پرسشنامه جذاب و مرتب که دارای مقدمه خوب برای درخواست تکمیل، راهنماهای مناسب و مجموعه‌های منظم و دسته‌بندی شده‌ای از پرسشها و گزینه‌ها باشد پاسخ‌دهی را برای تکمیل کننده ساده‌تر می‌کند. پرسشنامه باید جادار و مرتب باشد، قرار دادن بیش از یک سیال در یک سطر روی هم رفته موجب می‌شود که پاسخگویان متوجه سیال دوم نشوند و یا نوشتن سئوالات به صورت اختصار ممکن باعث شود که برخی پاسخگویان اینگونه سیالات را غلط تعبیر کنند.

اسلاید ۱۲۹: پرسشهای باز در انتهای پرسشنامهدر انتهای پرسشنامه می توان چند پرسش باز نیز قرار داد تا افراد هرگونه دیدگاهی دارند بنویسند و آنگاه پرسشنامه با یک عبارت تشکر آمیز به پایان می رسد.

اسلاید ۱۳۰: معمولاً برای تکمیل هر پرسشنامه ۴ نوع دستورالعمل می توان صادر کرد ۱- دستور کلی :باید شامل معرفی هدف پرسشنامه، قول محرمانه ماندن اطلاعات، اینکه پاسخگو چگونه انتخاب شده است، پرسشنامه ها چگونه و چه وقت برگردانده شود.۲- دستورالعمل مربوط به هر بخش :زمانی که پرسشنامه به بخشهایی تقسیم شده است بهتر است مقدمه مختصری درباره هر بخش فراهم شود.

اسلاید ۱۳۱: ۳- دستورالعمل مربوط به تعداد سئوالها و گزینه ها :مشخص کنید که پاسخگو می تواند چه تعداد از گزینه‌ها را علامت بزند.۴- دستورالعمل مرتبط به هدایت به مرحله بعدی :هنگام استفاده از سئوالهای مشروط باید این نوع دستورالعملها را به کار بگیرید .

اسلاید ۱۳۲: آزمون مقدماتی پرسشنامهمطمئن ترین عامل محافظت در برابر خطاها در پرسشنامه، این است که کل پرسشنامه یا بخشی از آن را آزمون مقدماتی کنید. معمولاً ضرورتی ندارد آزمودنیهایی که مورد آزمون مقدماتی قرار می گیرند نمونه معرف باشند، اما دست کم باید از افرادی استفاده کنید که پرسشنامه به آنان مربوط می شود. به طور کلی به جای آنکه با خواندن سراسر پرسشنامه به جستجوی خطاها بروید، بهتر است از عده ای بخواهید که آنها را تکمیل کنند.

اسلاید ۱۳۳:

اسلاید ۱۳۴:

اسلاید ۱۳۵:

اسلاید ۱۳۶:

اسلاید ۱۳۷: طراحی و اجرای پرسشنامه الکترونیکتکمیل پرسشنامه«آن لاین» با اتصال میکرو کامپیوترها به شبکه های رایانه ای برای پاسخ دهندگان میسر است. CAPPAدر پژوهشهای بازاریابی استفاده می شود. (گرین,کیدیا,نیک هیل,۱۹۸۵)نکات مثبت سیستم CAPPAفرد میتواند در پاسخهای خود تجدیدنظرکند. به گونه ای است که علاقه فرد رابرمی انگیزد.خطاهای معنایی و منطقی را به هنگام استخراج اطلاعات کنترل می کند.در بر دارنده برنامه های تحلیل داده ها همچون تحلیل واریانس,رگرسیون چندگانه و نظایر آن می باشد.انتخاب تصادفی پرسشها وسبک وسنگین کردن پاسخ دهندگان . بیگمان در آینده انواع مختلف برنامه ها برای پرسشنامه به صورت الکترونیکی تهیه خواهد شد.

اسلاید ۱۳۸: نکات ضروری در تدوین سوالات پرسشنامهاز سوال های نامفهوم و مبهم پرهیز شودسوالاتی که پاسخ دهنده را به پاسخ خاصی هدایت می‌کند باید اجتناب کرداز سوال پیچیده پرهیز گردداز سوال‌های دو وجهی که شامل دو سوال در یک پرسش است اجتناب شودتا جایی که امکان دارد از ارائه سوال‌های منفی خودداری شوداز بیان سوال‌های مستقیم که موجب تحریک حساسیت آزمودنی شده و یا در وی ایجاد مقاومت می‌کند پرهیز شوداز تنظیم سوال هایی که آزمودنی پاسخ آن ها را در دسترس ندارد خودداری شود.

اسلاید ۱۳۹: دو اصل مهم در ترتیب ارائه سوال‌هاسوال‌های اولیه باید به حدی جالب باشد که پاسخ دهنده را به پاسخ دادن ترغیب کندسوال‌ها از ساده ترین به پیچیده‌ترین عرضه شود

اسلاید ۱۴۰: نکات عمده در تدوین پرسشنامهتصمیم‌گیری در باره محتوای سوال‌هاتصمیم گیری درباره صورت بندی سوال هاتصمیم گیری درباره شکل پاسخ هاتصمیم گیری درباره ترتیب قرار گرفتن سوال در پرسشنامه

اسلاید ۱۴۱: سایر روشهای گردآوری اطلاعاتمشاهده فردمی تواندبه مشاهده رفتارافراددرمحیط کار واقعی یا در محیط آزمایشگاهی بپردازد.مشاهده بدون مشارکت(غیر فعال)پژوهشگر می‌تواند صرفاً در نقش پژوهشگر و بدون آنکه به عنوان یک عضو سازمان عمل کند، به گردآوری اطلاعات بپردازد.مشاهده توأم با مشارکت(فعال)پژوهشگر نقش یک مشاهده گر فعال را ایفا می کند.وی به درون سازمان یا مکان پژوهش پای می گذارد و عملاً به عنوان عضو یک گروه کاری تلقی می شود. (پژوهشهای مردم شناسی)

اسلاید ۱۴۲: مشاهده هدایت شده و اتفاقیهنگامی که پژوهشگرمجموعه ای از مقوله های فعالیت یا پدیده را که قصد مطالعه آنها را دارد از پیش در نظر می‌گیرد، مشاهده هدایت شده نامیده می‌شود.هنگامی که مشاهده‌گر اندیشه معینی برای جنبه‌های بخصوصی که باید مورد توجه قرار دهد دردست نداشته باشد، مشاهده اتفاقی یا غیرهدایت شده نامیده می‌شود.سوگیریهای مطالعات مشاهده ایداده‌هایی که پژوهشگر با مشاهده از زاویه دید خود گردآوری می‌کند در معرض سوگیریهایی توسط او می‌باشد. خستگی مشاهده‌گر عامل سوگیری می‌باشد. برای آنکه سوگیری به حداقل برسد، مشاهده گران را در زمینه چگونگی ثبت رویدادها آموزش می‌دهند.

اسلاید ۱۴۳: روشهای برون فکنیبرخی اندیشه ها ودیدگاههایی را که نمی توان به سادگی به زبان آورد یا به هنگام پاسخگویی در سطح ناخودآگاه باقی می مانند، اغلب به یاری پژوهش های انگیزشی آشکار میشوند.فنون آشنا برای گردآوری چنین داده هایی عبارت اند از: تداعی واژگان، تکمیل جمله، آزمونهای لکه جوهر، آزمونهای(TAT)ونظایر آن.فن تداعی واژگان : با ارائه واژهایی به پاسخ دهنده از او می خواهند بی درنگ نخستین چیزهایی را که به ذهنش می رسد بازگو کند. فن تکمیل جمله: از افراد می خواهند جمله ای را کامل کنند.آزمون : TATازآزمودنی می خواهند که درباره تصویری که به او نشان می دهند یک داستان پدید آورد.آزمون لکه جوهر: از آزمودنی می خواهند انواع لکه های رنگی را تعبیروتفسیر کند.

اسلاید ۱۴۴: برخی منابع اطلاعاتی ویژهگروههای کارآنها می توانند در مدت اندک داده‌هایی را بدست آورند که قابل اعتماد است.هر گروه دارای هشت یا دوازده عضو است که به طور تصادفی برگزیده می‌شوند.گروههای ایستا و پویاهنگامی که بخواهیم تأ ثیرات برخی تغییرات یا نوآوریها را در طول مدتی معین بررسی کنیم از این گروه استفاده می‌کنیم. چند نفر به عنوان اعضای گروه مطالعه برگزیده می‌شوند.منابع غیر مستقیمگونه مهمی که افراد انسانی را در بر نمی‌گیرد. مثلاً میزان رد و بدل شدن مجله‌ها.

اسلاید ۱۴۵: روشهای چند گانه گردآوری اطلاعاتاز آنجا که تقریباً همه روشهای گردآوری اطلاعات همراه با سوگیریهایی هستند، گردآوری اطلاعات به روشهای چند گانه از منابع مختلف به پژوهش استحکام می بخشد. در اینصورت اگر در داده‌ای سوگیری وجود داشت آن را نادیده می‌گیریم. پژوهشگران خوب کوشش میکنند از چند منبع و یا چند روش داده‌ها را گردآوری کنند، هرچند این پژوهشها پر هزینه و وقتگیر است.

اسلاید ۱۴۶: برتریها و کاستیهای روشهای گردآوری داده‌ها و محل کاربرد هر یکمصاحبه چهره به چهرهکشف و درک مسایل پیچیده را میسر می سازد. می‌توان دیدگاه‌هایی را که بیان آنها به طور عادی میسر نیست، مطرح کرد.بعد منفی: پاسخ دهنده می‌تواند سوگیریهایی داشته باشد و هزینه مطالعه گزاف است.مصاحبه تلفنیبرای پرسیدن سئوال‌های معین، دریافت پاسخهای فوری و آزمودنی‌هایی که در مناطق جغرافیایی پراکنده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد.بعدمنفی: نمی توان بازتابهای غیر کلامی افراد را مشاهده کردومصاحبه شونده هر لحظه می‌تواند مکالمه را قطع کند.

اسلاید ۱۴۷: پرسشنامه حضوریمیتوان راهنمایی های مورد نیازپاسخ دهنده را در هر مرحله ارائه کرد وپرسشنامه را بی‌درنگ پس از تکمیل گردآوری کرد.بعد منفی: اجرای پرسشنامه حضوری پر هزینه است به ویژه اگر گروه نمونه از نظر جغرافیایی پراکنده باشد.پرسشنامه پستیهنگامی که لازم باشد اطلاعات فراوانی با هزینه اندک از پاسخ دهندگان پراکنده گردآوری شود، بهترین روش می باشد.بعد منفی: میزان برگشت پرسشنامه های پستی معمولاً اندک است.

اسلاید ۱۴۸: بررسی روش مصاحبه به عنوان یکی از روشهای جمع آوری اطلاعات

اسلاید ۱۴۹: روشی که اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق ارتباط مستقیم بین پرسشگر و پاسخگو گرداوری می‌شود. مصاحبهInterview

اسلاید ۱۵۰: تعریف مصاحبه مصاحبه ، فرایندی است اجتماعی که به صـورت ملاقــاتی همدلانه، رویـاروی و گفت و شنودی، بین مصـاحبه گـر و مصاحبه شونده ، با هدف دستیـابی به اطلاعــاتی معیـن، در شرایطی که پرسشگـر و پاسخگو در کنــار یکدیگر قرار گرفته‌اند، صورت می‌گیرد. (ظهوری، ۱۳۷۸، ص ۱۷۷)

اسلاید ۱۵۱: مصاحبه روشی است که در آن اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طــریق ارتبــاط مستقیـم بیـن پرسشگر یا محقـق باپـاسخگو گردآوری می‌شود. در واقـع، مصاحبه یک مکـالمه دو طرفه است که با طرح سئوال مصاحبه‌گر به منظور کسب اطلاعات مربوط به تحقیق آغـاز می‌شود این امـر می‌تواند به صــورت رو در رو یا برقراری ارتبــاط تلفنی انجام پذیرد. (حافظ نیا، ۱۳۸۱، ص ۱۹۹) تعریف دیگر:

اسلاید ۱۵۲: زمینه‌های اطلاعاتی زمینــه‌های اطلاعــاتی که از طریق مصــاحبه بهتـر به دست می‌آید، عبارتند از: طرز فکر، عواطف، احساسات و خصوصیات افراد، طرز تلقی آنان نسبت به یک مسأله یا پدیده، علل وابستگی یـا وازدگی آنها از افراد یا گروه ها یـا زمینه‌های خاص.دو نویسنده جوان کنل و کان وجود سه شرط زیر را برای توفیق در مصاحبه لازم دانسته اند : پاسخگو، اطلاعـات لازم را داشته باشد – پاسخگو، سوال را درک کند – پاسخگــو ، انگیزه لازم را داشته باشد. (ظهوری، ۱۳۷۸، ص ۱۷۷)

اسلاید ۱۵۳: کارآیی مصـاحبه برای آنکه مصاحبه دارای کارآیی بوده و در رسیدن به هدفها تحقیق به محقق یاری نماید ، توجه به نکات زیر ضروری است :۱- ایجـاد جو دوستـانه ۲- توجه و علاقه مصاحبه گر ۳- نظم در ارائـه سئوالها ۴- نشـان ندادن عکس العمل به پـاسخ‌های آزمودنی ۵- مطرح کردن سوال‌ها به شیوه مشابه در طول مصاحبه ۶- مصاحبه نباید برای تندرستی و مناعت طبع مصاحبه شونده تهدیدی به حساب آید .

اسلاید ۱۵۴: ۷- مصاحبه گر باید مصاحبه شونده را از اهداف مصاحبه و علت انتخاب او برای این کار آگاه کند. ۸- مصاحبه شونده باید از روش ثبت و ضبط داده‌ها مطلع باشد و آنهــا را بپذیرد، یعنی اینکه باید با روش های ثبت نظیر نوشتن، علامت زدن، ضبط کردن با دستگــاه ضبط صوت، میکروفون، عکسبرداری و فیلم برداری موافق باشد. ۹- مصاحبه گر باید تلاش خود را به کار برد تـا اعتماد مصاحبه شونده را جلب نماید و به او اطمینان دهد که موضوعات و اظهارات مصاحبه مکتوم و مخفی باقی خواهد ماند.۱۰- مصاحبه کننده باید از دادن پاسخ مستقیم و صریح که مبین عقیده اش در خصوص موضوع مورد سوال مصاحبه شونده باشد پرهیز کند.

اسلاید ۱۵۵: ۱۱- مصاحبه کننده باید توجه داشته باشد که اگر پاسخگو در مـورد موضوعی قادر به تداوم جریان پرسش و پاسخ نیست، بر ادامه آن اصرار نورزد.۱۲- مصاحبه کننده باید تا حد ممکن با مصاحبه شونده همزبان، هم فرهنگ و هم جنس باشد تا بتوانند با همدیگر تفاهم نمایند. ۱۳- در مواقعی که مصاحبه‌گر احساس می‌کند جریان مصاحبه از مسیر طبیعی خود خارج شده است باید با ظرافت و هوشیاری لازم و با طرح سوالات مناسب جریان مصاحبه را به مسیر طبیعی بازگرداند.۱۴- مصاحبه کننده باید سعی کند حتی‌المقدور سوالات مصاحبه را به خاطر بسپارد و به ترتیب منطقی نسبت به طرح آن اقدام کند.

اسلاید ۱۵۶: ۱۵- مصاحبه کننده باید عین مطـالب مصاحبه شونده را روی کارت مصاحبه منتقل کند و از دخالت دادن نظریات شخصی خود در آن و نیز جدل با مصاحبه شونده پرهیز نماید.۱۶- مصاحبه کننده باید محیط مصاحبه را خلوت کند تا در آن وسایل منحرف کننده تمرکز حواس و نیز سر و صداهای مزاحم و همچنین افراد دیگر وجود نداشته باشد. ۱۷- مصاحبه گر پس از اتمام کار مصاحبه باید پاسخ‌های ثبت شده را بلافاصله مورد بازبینی و بازنگری قرار دهد. ۱۸- حالت مصاحبه‌گر و نحوه طرح سوالات باید به گونه‌ای باشد که اولاً: حالت بازجویی به خود نگیرد و موجبات کدورت خاطر و واکنش منفی مصاحبه شونده را فراهم نکند، ثانیاً: با تغییر حالت بدن و اندام‌ها و اشارات و کنایات موجبات بیان اظهارات اغراق‌آمیز یا کتمان حقایق از طرف مصاحبه شونده را فراهم نکند.

اسلاید ۱۵۷: انواع مصاحبه از نظر روش کار۱.مصاحبه منظم:در این نوع مصاحبه تعداد و نوع پرسشها و ترتیب و راهنمای حل انها از قبل اماده میباشد.۲.مصاحبه نامنظم:در این روش مصاحبه کننده میتواند جمله بندی پرسشها را برای هر پاسخ دهنده خاصی به تناسب حال وی تنظیم کرده وبا نظمی که برایش مناسب است مطرح کند.

اسلاید ۱۵۸: تفاوت مصاحبه منظم و نامنظمهدف از مصاحبه منظم:به دست آوردن اطلاعات کمی و قابل مقایسه و سطحی با استفاده از روش یکنواخت و بسیار رسمی است. هدف از مصاحبه نا منظم:جمع آوری اطلاعات کیفی و عمیق از تمام جنبه های موضوع با استفاده از روش انعطاف پذیر و غیر رسمی است.

اسلاید ۱۵۹: انواع مصاحبه از نظر هدف ۱.مشاوره ای۲.تحقیقیالف: مصاحبه اطلاعاتیب: مصاحبه ارزشیابی

اسلاید ۱۶۰: اشخاص مناسب برای مصاحبهکارشناسان خبرهشاهدان عینیافراد ذی نفع

اسلاید ۱۶۱: فنون پرسش سوالات۱. حرکت قیفی۲. پرسشهای عاری از سوگیری۳. روشنگری مطالب۴. کمک به مصاحبه شونده برای اندیشیدن به مسائل

اسلاید ۱۶۲: انواع دیگر مصاحبهمصاحبه حضوریمصاحبه تلفنیمصاحبه رایانه ای

اسلاید ۱۶۳: روش مناسب برای مطالعه افراد جامعه‌ای که بی‌سوادند یا سواد کافی ندارند.روش مناسب برای مطالعه کودکان و افراد ناسازگارایجاد اطمینان خاطر به افراد و دسترسی به مطالب محرمانه آنهارفع ابهام برای پاسخگواعمال کنترل بیشتر بر وضعیت مصاحبهمزایای مصاحبه

اسلاید ۱۶۴: معایب و محدودیت های مصاحبه۱.هزینه بسیار زیاد۲.وقت گیر بودن۳.عدم دسترسی به تعداد زیادی از افراد در یک مدت کوتاه۴.نیاز به مصاحبه گران مجرب و کار ازموده و لزوم آموزش۵.سخت بودن قابلیت تعبیر و تفسیر اطلاعات

اسلاید ۱۶۵: مصاحبه حضوریبرتری ها : مهم ترین ویـژگی مصاحبه حضوری یـا مستقیـم آن است که پژوهشگر می‌تواند پرسشها را با وضعیـت تطبیق دهد، تردید‌ها را برطرف کند و اطمینان یابد که با تکرار و بازگویی پاسخها آنها را به درستی درک می‌کند. همچنین می‌تواند نشانه‌های غیر کلامی را که مصاحبه شونده از خود نشان می‌دهد (ناشی از هرگونه احساس ناراحتی، تنش یا مشکل دیگری که دارد) با مشاهده گره‌های ابروان، تکـان دادن قسمتی از بدن و ســایر نشانه های ناخود آگاه کشف کنـد. چنین کاری در مصاحبه تلقی میسر نیست.

اسلاید ۱۶۶: کاستی‌ها: نارسایی‌های اساسی مصاحبه حضوری چنانچه قرار باشد مطــالعه به صورت ملی یا فراملی صورت گیرد، محدودیت‌های جغرافیایـی و منابع گسترده‌ای است که باید بدان دسترسی یافت. هـزینه آموزش مصاحبه کنندگان برای کاستن سوگیری‌های آنها (مثــلاً تفاوت‌های موجود در روش های پرسش سوالات و تفسیر پاسخ‌ها) نیز گزاف است. نقص دیگر آن است که افـراد احتمالاً در مورد افشا شدن بازتاب هایشان احساس ناراحتی می‌کنند. (اوماسکاران، صائبی ، ۱۳۸۱، ص ۲۵۵)

اسلاید ۱۶۷: مصاحبه تلفنیبرتـری‌ها: مزیت اساسی مصاحبه تلفنی از دیدگاه پژوهشگر آن است که میتوان در مدت کوتاهی به گروهی از افراد مختلف دسترسی پیدا کرد (اگر ضرورت ایجاب کند در سراسر کشور یا حتی خارج از کشور). از نظر پاسخ دهندگانی که تمایل به روبرو شدن با مصاحبه کننده را ندارند مشارکت آسان می شود . همچنین ، امکان دارد که بیشتر پاسخ دهندگان در ارائه اطلاعات شخصی از طریق تلفن احساس ناراحتی داشته باشند.

اسلاید ۱۶۸: کاستـی ها : دشواری عمده مصاحبه تلفنی آن است که پاسخ دهنده می تواند با قطع کردن مکالمه در هر لحظه که میل داشته بـاشد به مصاحبه پایان دهد. برای آنکه این دشواری به حداقل برسد، شایسته است از قبل با مصاحبه شونده تماس حاصل شود و با بیان مدت تقریبی مصاحبه و توافق در مورد زمان آن، از وی درخواست مشارکت در پژوهش مورد نظر بشود. بهتر است مصاحبه های طولانی تر از مدتی که توافق شده است نشود.

اسلاید ۱۶۹: مصاحبه رایانه ای اکنون که فن آوری نوین عرصه‌های گوناگونی را در برگرفته است ، مصاحبه به کمک رایانه نیز میسر است ، به گونه‌ای که پرسشها برصفحه نمایش رایانه ظاهر می‌شود و مصاحبه کننده می‌تواند پاسخ‌های مصاحبه شوندگان را مستقیماً در رایانه وارد کند. صحت گردآوری اطلاعات بدین صورت به طور چشم‌گیری افزایش می یابد زیرا نرم افزار را می‌توان بر پـایه تشخیص پاسخ‌های نامرتبط برنـامه‌ریزی کرد. نرم افزار مصاحبه رایانه‌ای همچنین موجب می شود مصاحبه کننده پرسشهای نـادرست نپرسد و ناگزیر باشد ترتیب تقدم پرسشها را رعایت کند چرا که پرسشها به طور خودکار و به ترتیب برای پاسخ دهنده ظاهر می‌شود . این امکانات موجب می شود سوگیریهای برخاسته از مصاحبه کننده تا حدودی از میان برود .

اسلاید ۱۷۰: انواع مصـاحبهســازمان یافتهنیمه سازمان یافتهســازمان نـایافته

اسلاید ۱۷۱: مصاحبه سازمان یافته در این نوع مصاحبه ، مصاحبه گر از قبل سوال‌های مورد نظر را فراهم کرده و در زمان مصاحبه آن‌ها را در اختیار مصاحبه شوندگان قرار می‌دهد. نوعی از این مصاحبه به پرسشنامه بسته – پاسخ شباهت دارد. (بازرگان ، ۱۳۸۴ ، ص ۱۵۰)

اسلاید ۱۷۲: مصاحبه نیمه سازمان یافته در این نوع مصاحبه، سوال‌ها از قبل طـراحی شده‌اند و هدف کسب اطلاعات عمیق از مصاحبه شونده است. روش بالینی پیاژه در مصاحبه را می‌توان از انواع مصاحبه های نیمه سازمان یافته دانست. این روش با انعطاف پذیری به تنظیم سوال‌ها براساس پاسخ‌های آزمودنی می پردازد . در محدوده روان شناسی تحولی و بررسی برخی مفاهیم، این روش بسیار مناسب است. در مصاحبه نیمه سازمان یافته، هر پاسخ با سوال وارسـی مورد بررسی بیشتر قـرار می‌گیرد و از آزمودنی با سوال‌های «چرا» خواسته می شود توضیح بیشتری در مورد پاسخهای خود بدهد. (بازرگان‌، ۱۳۸۴‌، ص ۱۵۱)

اسلاید ۱۷۳: مصاحبه سازمان نایافته این نوع مصاحبه (آزاد) بیشتر در مشاوره و روان درمـانی به کار می‌رود. مصاحبه شونده با آزادی کامل تمام مطالب را به روش و زبانی که خود انتخاب می‌کند بیان می‌دارد. مصاحبه‌گر با استفاده از ویژگی انعطاف‌پذیری این روش، به کشف اطلاعات عمیق و دقیقی پی می‌برد. هدف مصاحبه آزاد، جمع‌آوری اطلاعات کیفی است. (بازرگان ، ۱۳۸۴، ص ۱۵۱)

اسلاید ۱۷۴: ملاحظات اجرایی در روش مصــاحبهمحقق برای برنـامه‌ریزی و شروع کار و اتمام مصـاحبه لازم است به بعضی نکات اجرایی توجه داشته باشد. این نکات عبارتند از:از روایی و پایایی ابزار سنجش و گردآوری اطلاعات مطمئن شود. شرایط مساوی را از هر حیث برای مصاحبه شوندگان رعایت نماید.برای توجیه ابزار سنجش و نحوه تکمیل آن و نیز شیوه اجرای مصاحبه راهنمای ویژه‌ای تهیه و ضمیمه کند تا مصاحبه‌گر از طریق مراجعه به آن پاسخ سوالات و ابهامات احتمالی را بیابد.

اسلاید ۱۷۵: مصاحبه‌گر سعی کند از ابزارهای کمکی نظیر ضبط صوت و دوربیـن برای ثبت و نگهداری اطلاعات استفاده کند، اما باید قبل از شروع مصاحبه و به کارگیری آنها، موضوع را با مصاحبه گر در میان بگذارد و رضایت وی را جلب نماید. همانند روش پرسشنامه ای باید مصاحبه گران قبـلاً در دوره توجیهی شرکت نمایند و با مسائل گوناگون تحقیق و مصاحبه آشنا شوند . این آموزشها شــامل آموزش نظری و عملی هر دو خوهد بود تا بدین ترتیب مصاحبه کننده مهارت لازم را کسب نماید.

اسلاید ۱۷۶: حرکت قیفـیتـوصیه می شود در آغاز مصاحبه آزاد, سوالات باز مطرح شود تا برداشت کلی و گسترده فرد به دست آید، مثلاً « در مـورد کار کردن در این سازمان چه احسـاسی دارید؟ »

اسلاید ۱۷۷: سوگیـری در مصـاحبه تاکنون چندین عامل سوگیری را در گردآوری اطلاعات بیان کرده‌ایم. اطلاعات مبتنی بر سـوگیری زمانی به دست می‌آید کـه مصاحبه شونده به شدت گرفتار است یا روحیه خوبی ندارد. پاسخ‌های مربوط به مسائلی مانند اعتصاب، اخراج موقت و نظایر آن نیز ممکن است همراه با سوگیری بـاشند. ویژگیهای شخصیتی مصاحبه کننده، جمله آغازین مصاحبه، نوع و نحوه صدای او و جنبه‌های دیگری از این دست می‌توانند بر سوگیری بیفزایند. حساس بودن مصاحبه کننده به عوامل فراوان سوگیری به وی کمک می‌کند تا اطلاعاتی را فراهم آورد کـه از روایی نسبی برخوردار باشد. (اوماسکاران، صائبی، ۱۳۸۱، ص ۲۵۶)

اسلاید ۱۷۸: تفاوت میان مصاحبه و پرسشنامه ۱- مصاحبه در مقایسه با پرسشنامه دارای انعطاف‌پذیری بیشتری است. مصاحبه گر می‌تواند پاسخ‌ها را پی‌گیری نموده و با دوباره تعریف کردن سوال‌ها، ابهام‌ها را رفع نماید. پرسشنامه امکان چنین عملی را فراهم نمی‌آورد. ۲- مصاحبه اطلاعات کامل‌تری را در اختیار مصاحبه‌گر قرار می‌دهد. ۳- در مقایسه با پرسشنامه، مصاحبه نیاز به زمان و هزینه بیشتری دارد. (بازرگان، ۱۳۸۴، ص ۱۵۱)

اسلاید ۱۷۹: برخی ازمحاسن روش مصاحبه۱- در مورد افراد بیسواد بهترین وسیله کسب اطلاعات است.۲- در مورد بدست آوردن اطلاعات محرمانه، اگر به مصاحبه شونـده اطمینان داده شود که اظهارات او در جای دیگر منعکس نخواهد شد، بهترین وسیله است. ۳- در مصاحبه می توان پاسخگو را در مسیر واقعی راهنمایی کرد، و هیچ نوع ابهامی در سوالات مصاحبه وجود نخواهد داشت. ۴- مصاحبه‌گر با تجربه کافی و ممارست قادر است پس از دریافت مطالب، نکات ضروری را مورد استفاده قرار دهد. ۵- در مصاحبه، کلیه افرادی که بصورت نمونه انتخاب شده‌اند مورد مطالعه قرار خواهند گرفت .

اسلاید ۱۸۰: برخی ازمحدودیت‌های روش مصاحبه۱- نمی‌توان تعداد زیادی از افـراد را در مدت کوتاه مورد مطــالعه قرار داد. ۲- هزینه تحقیق در مصاحبه بالا است. ۳- استخراج اطلاعات و تجزیه و تحلیل در مصاحبه مشکل است. (خلیلی، دانشور، ۱۳۷۸ ، ص ۱۰۵)۴- این روش وقتگیر و پرخرج است و زمان زیادی را طلب نموده، جامعه محدودی را مورد شناسایی و مطالعه قرار می دهد . ۵- اطلاعات به دست آمده از طریق روش مصاحبه را نمی‌توان همـانند روش پرسشنامه به جامعه بزرگتری تعمیم داد، زیرا ایـن اطلاعات بر پایه تعـداد محدود و موردی جمع آوری می‌شود و تنها می‌توان نتایج را به افراد مشابه تعمیم داد.

اسلاید ۱۸۱: شرایط مصاحبه شونده خصوصیات فرد مصاحبه شونده و روش انتخاب او، به نـوع اطلاعات و داده های مورد نیاز تحقیق ، بستگی دارد . ولی به طور کلی می توان گفت که باید نسبت به موضوع مورد پرسش ، آگاهی داشته ، دارای صداقت و امانت کافی برای ارائه مطالب واقعی باشد. به نحوی که بتوان نظــرات او را سند قرار داد .

اسلاید ۱۸۲: شرایط مصـاحبه کننده مصاحبه گر، علاوه بر اینکه باید دارای شرایط و تخصص کافی، که به محقق و تحقیق مربوط می‌شود، باشد، باید دارای ذوق و علاقه بوده، از دیدگاه، آداب، رسوم و سنن مصاحبه شونده، آگاه باشد، تا بتواند خود را به مصاحبه شونده نزدیک کند و او را به حرف در آورد. یعنی بـاید بتواند نظر او را به خود جلب کند.

اسلاید ۱۸۳: مشاهدهObservation

اسلاید ۱۸۴: تعـریف مشاهدهیکی از ابزار جمع آوری داده‌ها در علوم رفتاری خصوصا در روان شناسی تحولی واجتماعی، مشاهده است. مشاهده عبارتست است از شناسایی، نامگذاری، مقایسه، توصیف و ثبت انچه روی میدهد.روش مشاهده، ابزار اساسی برای جمع‌آوری اطلاعات درباره رفتار غیر کلامی است. مشاهده معمولابه جمع‌آوری اطلاعات از طریق ملاحظه صحیح و یادداشت برداری ازپدیده‌ها، آنطور که در طبیعت و روابط علت و معلولی یا روابط متقابل .

اسلاید ۱۸۵: برای یک مشاهده خوب محقق باید به سه پرسش زیر پاسخ دهد:چه چیزی را مشاهده کند؟چه زمانی و کجا مشاهده کند؟چگونه مشاهده کند؟

اسلاید ۱۸۶: ۱) چه چیزی را مشاهده کند؟تعریف داده های مناسب: یک محقق برای آزمون فرضیه هایش به کدام داده ها نیاز دارد؟ به داده هایی که با شاخصها تعیین شده اند. نیز مشاهده باید شاخص های فرضیه های مکمل را نیز در بر بگیرد. در بررسی های مشاهده ای ۴ نوع رفتار برای مشاهده وجود دارد.

اسلاید ۱۸۷: در بررسی‌های مشاهده‌ای ۴نوع رفتار برای مشاهده وجود دارد :رفتار غیر کلامی رفتار پیرامونیرفتار مبتنی بر محتوای زبانرفتار ماورای زبان

اسلاید ۱۸۸: برخی منابع اطلاعاتی ویژه برای مشاهدهگروه‌های کار : هر گروه بطور مرسوم دار