پاورپوینت کامل مبانی برنامه نویسی کامپیوتر ۴۶۶ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مبانی برنامه نویسی کامپیوتر ۴۶۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۶۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مبانی برنامه نویسی کامپیوتر ۴۶۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از مطالب داخلی اسلاید ها

پاورپوینت کامل مبانی برنامه نویسی کامپیوتر ۴۶۶ اسلاید در PowerPoint

اسلاید ۴: اجزاء تشکیل دهنده کامپیوتر عبارتند از : سخت افزار نرم افزار

اسلاید ۵: سخت افزارInputOut putprocessپردازشورودیخروجی

اسلاید ۶: کامپیوترهای امروزی معمولاً از قطعات زیر تشکیل می‌شوند: دستگاههای ورودی حافظه‌های جانبی حافظه‌های اصلی واحد پردازشگر مرکزی دستگاههای خروجی

اسلاید ۷: نرم‌افزار یکی از بخش‌های اساسی کامپیوتر به شمار می‌آید، که در واقع سخت‌افزار را بکار می‌گیرد. بعبارت دیگر رابط بین کاربر و سخت‌افزار را نرم‌افزار می‌نامند. نرم‌افزار در حقیقت روح و جان یک کامپیوتر است، که به سخت‌افزار هویت می‌بخشد. یک سری سیگنال الکتریکی است که توانایی ایجاد مفاهیم صفر و یک منطقی را دارد، که این یکها و صفر ها در کنار هم کدهایی را برای سیستم کامپیوتری ایجاد میکنند. نرم افزار

اسلاید ۸: سیستم عامل (OS: Operating System) مشهورترین نوع نرم‌افزارهای سیستمی می‌باشد. که مدیریت منابع سیستمی را بر عهده دارد. سیستم‌عامل، همچنین ارتباط بین کاربر و اجزاء سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دیگر را برقرار می‌کند. سیستم عامل کنترل و نظارت دارد بر عمل کرد کلیه اجزاء سیستم کامپیوتری.نرم افزار سیستم عامل

اسلاید ۹: سخت‌افزارسیستم‌عاملبرنامه کاربردیکاربر

اسلاید ۱۰: زبانهای برنامه‌نویسی نرم‌افزارها توسط زبانهای برنامه‌نویسی نوشته می‌شوند. زبانهای برنامه‌نویسی، یک سیستم ارتباطی هستند که توسط آنها می‌توان دستورات لازم را به ماشین انتقال داد.هرزبان برنامه‌نویسی به مجموعه‌أی از علایم، قواعد و دستورالعمل‌ها گفته می‌شود که امکان ارتباط با کامپیوتر را جهت بیان کاری یا حل مسئله‌ای فراهم می‌کند.

اسلاید ۱۱: زبانهای سطح بالازبانهای سطح پایینزبانهای سطح میانیدر حالت کلی زبانهای برنامه‌نویسی را به سه دسته زیر تقسیم‌بندی می‌کنند:

اسلاید ۱۲: Source programObject programCompilerکامپایلر برنامه نوشته در یک زبان سطح بالا را به برنامه مقصد تبدیل می‌کند.

اسلاید ۱۳: در زندگی روزمره، انسان با مسائل مختلفی روبروست و برای هر کدام از این مسائل (حل مشکلات) راه حلی و روشی را بر می‌گزیند. مسائلی از قبیل راه رفتن، غذا خوردن، خوابیدن و غیره که بشر تقریباً هر روز آنها را پیش روی خود دارد. همه این مسائل نیاز به روشی برای حل کردن دارند مثلا راه رفتن باید با ترتیب خاصی و مراحل معینی انجام شود. تا مسئله راه رفتن برای بشر حل شود. اصطلاحاً روش انجام کار یا حل مسئله را الگوریتم آن مسئله می‌نامند

اسلاید ۱۴: تعریف الگوریتم الگوریتم مجموعه‌ای از دستورالعمل ها، برای حل مسئله می‌باشد که شرایط زیر را باید دارا باشد: دقیق باشد جزئیات کامل حل مسئله را داشته باشد.پایان‌پذیر باشد.

اسلاید ۱۵: مراحل الگوریتم برای حل یک مسئله باید الگوریتم آن مسئله را مشخص کنیم (یا بیابیم). که اصطلاحاً طراحی الگوریتم برای آن مسئله نامیده می‌شود. در طراحی الگوریتم معمولاً سه مرحله زیر را از هم جدا می‌کنند:شناخت مسئله خواندن داده‌ها(شناسایی ورودیها)انجام محاسبات( پردازش)خروجی‌ها(شناسایی خروجیها)۲ . پیاده سازی۳ . اجرا

اسلاید ۱۶: مثال : الگوریتمی بنویسید که دو عدد از ورودی دریافت کرده مجموع دو عدد را محاسبه و چاپ نماید. خروجی‌ها انجام محاسبات ورودیها مجموع دو عدد جمع دو عدد a , b 0ـ شروع ۱ـ b ,a را بخوان.۲ـ مجموع b , a را محاسبه و در sum قرار بده.۳ـ sum را در خروجی چاپ کن ۴ـ پایان

اسلاید ۱۷: خروجی‌ها انجام محاسبات ورودیها چاپ مجموع محاسبه مجموع a چاپ میانگین محاسبه میانگین b c مثال: الگوریتمی بنویسید که سه عدد از ورودی دریافت کرده مجموع و میانگین سه عدد را محاسبه و چاپ کند.۰ـ شروع۱ـ سه عدد از ورودی بخوان۲ـ مجموع سه عدد را محاسبه و در sum قرار بده.۳ـ sum را بر سه تقسیم کرده،در ave قرار بده.۴ـ ave , sum را در خروجی چاپ کن.۵ـ پایان.

اسلاید ۱۸: معمولا درک یک الگوریتم با شکل راحتر از نوشتن آن بصورت متن می‌باشد. لذا الگوریتم را با فلوچارت( flowchart )نمایش می‌دهند. فلوچارت از شکل‌های زیر تشکیل می‌شود.BeginEndخواندن یا Readچاپ کردن writeعلامت‌های شروع و پایان: که معمولا از یک بیضی استفاده می‌کنند: علامتهای ورودی و خروجی: که معمولا از متوازی‌الاضلاع استفاده می‌شود:

اسلاید ۱۹: علامتهای محاسباتی و جایگزینی: برای نمایش دستورات جایگزینی و محاسباتی از مستطیل استفاده می‌کنند:جایگزین یا محاسباتعلامت شرط: برای نمایش شرط از لوزی استفاده می‌شود.علامت اتصال: برای اتصال شکل‌های مختلف بهم از فلش‌های جهت‌دار استفاده می‌کنند.

اسلاید ۲۰: BeginRead(a,b,c)Sum a+b+cAve sum/3Write(sum,ave)Endفلوچارت مجموع سه عدد

اسلاید ۲۱: مثال: فلوچارتی رسم نمائید که دو عدد از ورودی دریافت کرده سپس محتویات دو عدد را با هم جابجا ‌نماید.برای حل این مسئله b , a را دو متغیر که در آنها دو عدد خوانده شده، قرار می‌گیرند در نظر می‌گیریم. سپس با استفاده از یک متغیر کمکی محتویات این دو عدد را جابجا می‌کنیم :

اسلاید ۲۲: ۱۲۱۵temptempab121512abtemp151512abtemp151212abtemp

اسلاید ۲۳: BeginRead(a,b)temp aa bWrite(a,b)Endb tempفلوچارت مسئله بالا بصورت زیر خواهد بود:

اسلاید ۲۴: تمرین۱ـ فلوچارتی رسم نمائید که طول و عرض مستطیل را از ورودی دریافت کرده محیط و مساحت آنرا محاسبه و چاپ کند.۲ـ فلوچارتی رسم نمائید که شعاع دایره‌ای را از ورودی دریافت کرده، محیط و مساحت آنرا محاسبه و چاپ نماید.۳ـ فلوچارتی رسم کنید که سه عدد Third , second, first را از ورودی دریافت کرده، محتویات آنها را جابجا نموده، حاصل را در خروجیچاپ کند.

اسلاید ۲۵: ۴ـ فلوچارتی رسم نمائید که دو عدد از ورودی دریافت کرده، سپس محتویات دو عدد را بدون استفاده از متغیر کمکی جابجا کند.۵ـ فلوچارتی رسم نمائید که عددی (درجه حرارت برحسب سانتیگراد) را از ورودی دریافت کرده سپس آنرا به درجه فارنهایت تبدیل کند.

اسلاید ۲۶: زبان Pascal در این کتاب زبان پاسکال (Pascal) را برای آموزش و نوشتن برنامه‌ها انتخاب کردیم. این زبان که به افتخار بلز پاسکال دانشمند فرانسوی قرن هفدهم میلادی، پاسکال نامگذاری شده است، در اواخر سال ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰ توسط پروفسور نیکلاس ویژت در انستیتو فنی فدرال سوئیس مطرح گردید

اسلاید ۲۷: فصل ۲ ساختار برنامه در زبان پاسکال هدفهای کلیشناخت ساختار یک برنامه در زبان پاسکال شناخت اجزای تشکیل دهنده یک برنامه بررسی دستگاههای خروجی و دستورات لازم در زبان پاسکال برای تولید خروجی

اسلاید ۲۸: کلمات ذخیره‌شده ( Reserved Words )شناسه‌ها ( identifier ) اجزای تشکیل‌دهنده یک برنامه

اسلاید ۲۹: کلمات ذخیره شده، کلماتی هستند که مترجم زبان آنها را می‌شناسد و معنای خاصی برای زبان دارند. مترجم زبان به محض مشاهده این کلمات اعمال خاصی را انجام می‌دهد. هر زبان دارای تعداد مشخصی کلمات ذخیره شده می‌باشد و این تعداد قابل افزایش توسط برنامه‌نویس نیست. کلمات ذخیره‌شده ( Reserved Words )

اسلاید ۳۰: لیست کلمات ذخیره شده در پاسکال عبارتند از: and exports mod shrasm file nil stringarray for not thenbegin function object tocase goto of typeconcat if or unitconstructor implementation packed untildestructor in procedure usesdiv inherited program vardo inline record withdownto interface repeat whileelse label set xorend library shl

اسلاید ۳۱: شناسه در پاسکال برای نامگذاری ثابتها، تایپها، پروسیجروها، توابع، میدانهای یک رکورد، برنامه و همچنین یونیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. شناسه‌ها ( identifier )

اسلاید ۳۲: در حالت کلی دو نوع شناسه وجود دارد :id های استاندارد: این نوع id ها از قبل در زبان پاسکال تعریف شده‌اند و در برنامه‌ها، معنای خاصی دارند . id های غیراستاندارد: این نوع id ها بوسیله کاربر بطور مجزا تعریف می‌شوند و اصطلاحاً به آنها userdefined گفته می‌شود.

اسلاید ۳۳: ساختار برنامه در زبان پاسکال اجزاء اصلی یک برنامه به زبان پاسکال بصورت زیر می‌باشد:عنوان برنامهقسمت تعاریف برنامه قسمت دستور العملها

اسلاید ۳۴: قسمت تعاریف برنامهاعلان ثابتها Constant Declarationاعلان انواع Type Declarationاعلان متغیرها Declaration Variable اعلان برچسبها Declaration Label

اسلاید ۳۵: درحالت کلی می‌توان شکل یک برنامه در زبان پاسکال را بصورت زیر بیان کرد:استفاده از کلمه ذخیره شده Program و اسم برنامه ( که می‌تواند بکار برده نشود ) قسمت تعاریف شناسه‌ها بلوک اصلی برنامه که با Begin شروع و به End همراه نقطه ( . ) ختم می‌شود.هر دستور در پاسکال به ( ; ) ختم می‌شود.

اسلاید ۳۶: نمودارهای یک برنامه و بلوک بترتیب به صور ت زیر می‌باشد: Programشناسه)شناسه(;block0,BeginStatementEnd.;

اسلاید ۳۷: مشهورترین دستگاههای خروجی عبارتنداز: خروجی ( Output ) صفحه نمایش Monitor چاپگر Printer ترمینال Terminale رسام Plotter

اسلاید ۳۸: مثال های حل شده Program Print ( output ) ;Begin Writeln ( Pascal Language ) ; Writeln ( Hello ) ;End.

اسلاید ۳۹: خروجی برنامه بالا بصورت زیر می‌باشد: Pascal Language Hello

اسلاید ۴۰: فصل ۳انواع عملگرها و داده‌ها در زبان پاسکالهدفهای کلیشناخت انواع داده‌هامعرفی انواع عملگرها در زبان پاسکال بررسی اولویت عملگرهامعرفی دستورات جایگزینی در پاسکال

اسلاید ۴۱: عملگرها عملگرها نمادهایی هستند که برای انجام اعمال خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.عملگرها برای انجام اعمال خاصی روی عملوندها ( Operands ) بکار می‌روند. با توجه به نوع عملگر ممکن است یک یا دو عملوند وجود داشته باشد. عملگرها در زبان پاسکال از تنوع زیادی برخوردارند.

اسلاید ۴۲: در پاسکال چهار دسته عملگر وجود دارند :محاسباتی رابطه ای منطقی بیتی

اسلاید ۴۳: عملگرهای محاسباتی

اسلاید ۴۴: عملگرهای رابطه ای

اسلاید ۴۵: عملگرهای منطقی

اسلاید ۴۶: عملگرهای بیتی

اسلاید ۴۷: تقدم عملگرها

اسلاید ۴۸: انواع داده‌ها ( data types ) داده‌های ساده (Simple data type) داده‌های ساخت‌یافته ( ( Structural Data Types داده‌های اشاره‌گر (Pointer Data Types)

اسلاید ۴۹: داده‌های ساده (Simple data type)صحیح ( integer )اعشاری (حقیقی) نوع منطقی (Boolean type) نوع کاراکتری (Char type) نوع رشته ای (String type)

اسلاید ۵۰: صحیح ( integer )

اسلاید ۵۱: اعشاری (حقیقی)

اسلاید ۵۲: داده‌های ساخت‌یافته ( ( Structural Data Types انواع داده‌های ساخت‌یافته عبارتند از:آرایه‌هارکوردهامجموعه‌هافایلها

اسلاید ۵۳: داده‌های اشاره‌گر (Pointer Data Types)ممکن است در نوشتن برنامه، نوع داده‌های بحث شده در بالا به دلایل مختلف از جمله مشخص نبودن تعداد ورودیهای مسئله و غیره مشخص نباشد لذا نیاز به متغیرهایی هست که بتوانند آدرس متغیرهای دیگر را در. خود نگه دارند، این نوع داده‌ها، داده‌های اشاره‌گر نام دارند

اسلاید ۵۴: متغیرها (Variables) متغیر، محلی از حافظه است که دارای نوع و اسم می‌باشد. نوع متغیر همان نوع داده بوده و اسم متغیر از قواعد اسم‌گذاری شناسه تبعیت می‌کند.در پاسکال برای معرفی متغیرها بصورت زیر عمل می‌کنند:Var (کلمه ذخیره شده) نوع متغیر: اسم متغیر ;

اسلاید ۵۵: ثابتها (Constants) یک ثابت نام شناسه‌ای است که در آغاز یک برنامه، یک مقدار در آن جاگزین می‌شود. درست مانند متغیرها. ثابت‌ها را می‌توان بعنوان خانه‌هایی از حافظه در نظر بگیریم که مقدار داده‌ها در آنها ذخیره می‌شود ولی مقدار ثابت مشخص می‌باشد، طوری که نمی‌توان مقدار یک ثابت را در برنامه خود بوسیله یک دستور تغییر داد.: برای تعریف یک ثابت بصورت زیرعمل می‌کنیم مقدار ثابت = اسم متغیر Const

اسلاید ۵۶: دستور جایگزینی برای قرار دادن یک مقدار یا مقدار یک متغیر داخل یک متغیر دیگر، از دستور جایگزینی استفاده می‌کنند. شکل کلی یک دستور جایگزینی در پاسکال بصورت زیر است: عبارت محاسباتی = : اسم شناسه عبارت قیاسی یا عبارت منطقی

اسلاید ۵۷: افزودن توضیحات به برنامه (Comment) افزودن مطلب توضیحی در درون خود برنامه عملی پسندیده و مطلوب است بدین ترتیب که بعد از مدتی امکان فراموشی کار با برنامه از بین می‌رود و در کل می‌توان گفت که نوشتن توضیحات در برنامه خوانایی آن را بالا می‌برد. در پاسکال توضیحات بین دو آکولاد محصور می‌شوند.{ This is comment } { This program written by A. Pascal }

اسلاید ۵۸: مثال جابجا کردن مقدار دو متغیر ۱۵۱۷۱۵ ۱۷۱۵۱۷۱۵۱۷۱۷۱۵aa ab bb temptempab

اسلاید ۵۹: Program Example4 ; Var a , b , temp : integer Begin a : = 15 ; b : = 17 ; temp : = 0 ; temp : = a ; a : = b ; b : = temp ; Writeln ( a = , a , b = , b ) ; End . { End . of program } خروجی برنامه : a = 17 b = 15

اسلاید ۶۰: نکاتی چند در مورد برنامه‌نویسی استفاده از اسامی با مفهوم برای متغیر‌ها استفاده از دستور Const در صورتی که مقدار ثابت در برنامه وجود داشته باشد.سوال جوابی بودن برنامه (ورودی‌ها و خروجی‌ها باید دارای پیغام مناسب باشند)نوشتن برنامه با فرمت مناسب (رعایت قرار گرفتن خطوط مختلف برنامه زیر هم و فاصله گذاشتن آنها از اول سطر و غیره)

اسلاید ۶۱: تمرینات حاصل عبارتهای زیر را بدست آورید:۳ * ۱۳ Mod 3 div 3 = 7.3 * 5 / 3 = ( 3 + 4 < 6 ) and ( 4 + 7 < 13 ) = 33 – ۸ * ۳ div 3 mod ( 5 div 3 ) = NOT ((( 3 – ۴ MOD 3 ) < 5 ) and (( 6 div 4 ) < > 3 ))

اسلاید ۶۲: : حاصل عبارت‌های منطقی را به ازاء مقادیر زیر مشخص کنیدA: = true ; B: = false ; C: = true ;( A AND B ) OR ( A AND C ) = ( A OR NOT B ) and ( Not A OR C ) = A OR B AND C = D) NOT ( A OR B ) AND C =

اسلاید ۶۳: تمرینات برنامه‌نویسی برنامه‌ای بنویسید که ابعاد مثلث که عبارتند از ۳ , ۱.۳ را در نظر گرفته محیط و مساحت آن را محاسبه و با پیغام مناسب در خروجی چاپ کند.برنامه‌ای بنویسید که دو متغیر صحیح با مقادیر ۳ , ۱۵ را در نظر گرفته محتویات دو عدد را بدون استفاده از متغیر کمکی جابجا نماید.برنامه‌ای بنویسید که سه عدد بنام های Third , Second , First بترتیب با مقادیر ۱۷ , ۱۵ , ۱۳ را در نظر گرفته بطور چرخشی مقادیر آنها را جابجا نموده در خروجی با پیغام مناسب چاپ کند.

اسلاید ۶۴: فصل ۴ورودی و خروجی هدفهای کلیمعرفی خروجی فرمت‌بندی شدهWriteln معرفی دستورات خروجی بررسی دستورات ورودی Read و ReadLn

اسلاید ۶۵: خروجی با دستور Write این دستور برای نوشتن اطلاعات در خروجی بکار می‌رود. اطلاعات خروجی می‌توانند ثابتهای عددی، مقادیر متغیرها، عبارات و غیره باشند. شکل دستور در حالت کلی بصورت زیر است: (……. و متغیر۲ و متغیر۱ )write یا (……. و عبارت ۲ وعبارت۱ ) یا (……. و ثابت ۲ وثابت ۱ )

اسلاید ۶۶: مثال Var A , B: integer ; Ch: char ; R: Real ;Begin A: = 10 ; B: = 15 ; Ch: = T ; R: = 12.25 Write ( A = , A, B = , B ) ; Write ( ch = , ch , R= , R ) ; Write ( sum of A and B = , A + B ) ; End. { end of program }بعد از اجرای برنامه فوق در خروجی خواهیم داشت: A = 10 B = 15 ch = TR = 1.2250000000 e + 01 sum of A and B = 25

اسلاید ۶۷: خروجی با دستور Writeln این دستور همانند دستور Write عمل می‌کند با این تفاوت که بعد از اجرا، کنترل را به ابتدای سطر بعد منتقل می‌کند در نتیجه موجب چاپ داده‌های بعدی در ابتدای سطر بعد می‌شود.

اسلاید ۶۸: Var A , B: integer ; Ch: char ; R: Real ;Begin A: = 10 ; B: = 15 ; Ch: = T ; R: = 12.25 ; Writeln ; { new line } Writeln ( A = , A , B = , B ) ; Writeln ( Ch = , ch , R = , R ) ; Writeln ( Sum of A and B = , A + B ) ;End. { End of program } مثال خروجی برنامه بصورت زیر می‌باشد: A = 10 B = 15Ch = T R = 1.225000000 e + 01Sum of A and B = 25

اسلاید ۶۹: خروجی فرمت‌بندی شده اگر بخواهیم اطلاعات با فاصله های مشخص یا در مکان مشخصی در صفحه نمایش قرار گیرند، باید فرمت چاپ را در دستورات بیان شده مشخص کنیم.

اسلاید ۷۰: طریقه تعیین فرمت چاپ برای اعداد صحیح فرمت اعداد صحیح بصورت زیر مشخص می‌شود: ( طول میدان: داده صحیح ) Writeln یا Write

اسلاید ۷۱: اگر طول میدان از طول ارقام عدد صحیح بیشتر تعریف شود، عدد در منتهی‌الیه سمت راست میدان نوشته می‌شود.اگر طول میدان از طول ارقام عدد صحیح کمتر تعریف شود، طول میدان به اندازه تعداد ارقام در نظر گرفته می‌شود و طول میدان تعریف شده بی‌اثر خواهد بود.در تعریف طول میدان برای متغیرها یا داده‌هایی از نوع صحیح به نکات زیر توجه کنید:

اسلاید ۷۲: X:= 3200 ; A: = 12 ;B: = 217 ;Write ( X:3 , A:5 , B:5 ) ; مثال : خروجی ۳۲۰۰۱۲۲۱۷

اسلاید ۷۳: طول میدان اعداد اعشاری برای نمایش اعداد اعشاری بصورت دلخواه، می توان با تعریف طول میدان و تعداد ارقام اعشاری، عدد مزبور را نمایش داد. : در حالت کلی طول میدان را می‌توان به صورت زیر تعریف کرد Write ( تعداد ارقام بعد از ممیز: طول میدان: متغیر اعشاری ) یا Writeln

اسلاید ۷۴: در تعریف فرمت برای اعداد اعشاری به نکات زیر باید توجه کرد: اگر طول میدان بزرگتر از تعداد ارقام عدد ذکر شود، عدد در منتهی الیه سمت راست میدان چاپ می‌شود.اگر فقط طول میدان ذکر شود، عدد به صورت نماد علمی در طول میدان مشخص شده چاپ می شود .از آنجائی که برای نمایش اعداد در نماد علمی حداقل ۸ محل مورد نیاز است، لذا هنگامی که تنها طول میدان ذکر شده باشد، اگر از ۸ رقم کمتر باشد، حداقل ۸ رقم در نظر گرفته می‌شود.

اسلاید ۷۵: هنگامی که طول میدان همراه با تعداد ارقام بعد از ممیز ذکر شود، اگر طول میدان کوچکتر از مقدار عدد باشد، پاسکال تنها طول میدان را به اندازه‌ای که مورد نیاز است تصحیح کرده و آنرا برابر اندازه واقعی که عدد در آن قرار می‌گیرد، اصلاح می‌کند. اگر تعداد ارقام بعد از ممیز زیاد باشد و تعداد ارقام بعد از ممیز ذکر شده در طول میدان کمتر از تعداد ارقام اعشاری عدد باشد، تعداد ارقام اعشار مطابق درخواست برنامه‌نویس نشان داده خواهد شد و رقم آخر اعشار آن نسبت به عدد بعدی گرد می‌شود.

اسلاید ۷۶: طول میدان کاراکترها و رشته‌ها برای نمایش رشته‌ها و کاراکترهای با طول میدان بصورت زیر عمل می‌کنیم. Write ( طول میدان: متغیر یا عبارت رشته‌ای یا کاراکتری )در توربو پاسکال، کلیه موارد گفته شده در مورد اعداد صحیح برای رشته‌ها نیز صادق است.

اسلاید ۷۷: ورودی با Readln , Read از این دستور برای خواندن داده ها و اختصاص آنها به متغیرها استفاده می‌شود. در خواندن داده ها به دو موضوع باید دقت شود: ۱- منبع داده‌ها یعنی دستگاه ورودی که از آن داده‌ها خوانده می‌شود.. ۲- متغیری که داده‌های خوانده شده در آن قرار می‌گیرد

اسلاید ۷۸: شکل کلی دستور ورودی Read بصورت زیر می‌باشد:;( ….. و متغیر ۲ و متغیر ۱Read ( این دستور عمل خواندن داده‌ها و ذخیره آنها در متغیرها را انجام می‌دهد و پس از اتمام عمل خواندن کنترل را برای خواندن و نوشتن‌های بعدی. در همان خط نگه می‌دارد

اسلاید ۷۹: program Example_1 ( input , output ) ;Var first , second , temp: integer ;Begin Writeln ; Writeln ( Please Enter two numbers ) ; Readln ( first , second ) ; Temp: = first ; First: = second ; Second: = temp ; Write ( first = , first , second = : 10 , second ) ;End. { end of program }مثال جابجا کردن محتویات دو عدد

اسلاید ۸۰: خروجی برنامه بالا به صورت زیر می‌باشد:Please Enter two numbers 15 17First = 17 second = 15

اسلاید ۸۱: تمرینات Value1: = 27.3 ;Value2: = -8.5 ;Writeln ( Value1 is , Value1 ) ;Writeln ( Value2 is , Value2 ) ;Sum: = Value1 + Value2 ;Writeln ( Sum of Two Values = , Sum: 6: 2 ) ;: خروجی قطعه برنامه زیر را تعیین کنید

اسلاید ۸۲: اگر متغیر X از نوع real و مقدار آن ۱۲.۲۳۵ و متغیر ۳ از نوع صحیح و مقدار آن ۱۰۰ باشد خروجی دستورات زیر را تعیین کنید؟Writeln ( X is : 10 , X: 6: 2 , I is : 4 , I: 5 ) ;Writeln ( I is : 10 , I: 1 ) ;Writeln ( X is : 10 , X: 2: 1 ) ;Writeln ( X is : 15 , X: 7: 1 ) ;Writeln ( I is : 10 , X is : 10 , X: 7: 3 ) ;

اسلاید ۸۳: تمرینات برنامه نویسیبرنامه‌ای بنویسید که دو عدد را از ورودی دریافت کرده و محتویات آنها را بدون استفاده از متغیر کمکی جابجا نماید. برنامه‌ای بنویسید که سه عدد صحیح Third , Second , first را از ورودی با پیغام مناسب دریافت کرده سپس محتویات این سه متغیر را بصورت چرخشی جابجا نموده با پیغام مناسب در خروجی چاپ کند.

اسلاید ۸۴: برنامه‌ای برای یک حسابدار اداره جمع آوری مالیات بنویسید که صورت حسابهای مالیات را محاسبه نماید.ورودی: شماره شناسایی مالیات دهنده بهای ارزیابی شده نرخ مالیات خروجی: صورت حساب بافرمت مناسب شامل تمام داده‌های ورودی و میزان بدهی

اسلاید ۸۵: ۵فصل ساختارهای شرطی و کنترلی هدفهای کلیمعرفی دستور caseIf and Elseمعرفی دستور شرطی بررسی دستورات تکرار for ، while ، repeat untilمعرفی دستورات شرطی متداخلبررسی چند تابع و روال استاندارد زبان پاسکال

اسلاید ۸۶: دستورالعمل‌های شرطی در حل بسیاری از مسائل یا تقریباً تمام مسائل نیاز به استفاده از شروط جزء، نیازهای اساسی محسوب می‌شود. همانطور که ما خودمان در زندگی روزمره با این شرط‌ها سرکار داریم. بطور مثال اگر هوا ابری باشد ممکن است چنین سخن بگوییم: اگر هوا بارانی باشد سپس چتری برمی‌دارم. در غیر اینصورت چتر برنمی‌دارم.

اسلاید ۸۷: در حالت کلی شرط را بصورت زیر نمایش می‌دهند:If شرط یا شروط thenعمل یا اعمال yes NOعمل یا اعمال بعدی

اسلاید ۸۸: مثال : فلوچارتی رسم نمائید که عددی را از ورودی دریافت کرده، فرد یا زوج بودن آن را تشخیص دهد.BeginRead(a)R a mod 2Write(‘odd’)Endif R=0 thenNoyesWrite(‘even’)

اسلاید ۸۹: BeginRead(a,b)max a Write(max)Endif b>maxNoyes max bمثال : فلوچارتی رسم کنید که دو عدد از ورودی دریافت کرده بزرگترین عدد را پیدا کرده در خروجی چاپ نماید.

اسلاید ۹۰: BeginRead(a,b,c)min a Write(min)Endif b<min thenNoyesmax bif c<min thenyesmin c Noمثال : فلوچارتی رسم نمائید که سه عدد از ورودی دریافت کرده، کوچکترین عدد را یافته در خروجی چاپ نماید:

اسلاید ۹۱: نمونه اجرای فلوچارت بالا بصورت زیر می‌باشد:

اسلاید ۹۲: تمرین۱- فلوچارتی رسم کنید که عددی را از ورودی دریافت کرده، قدر مطلق عدد را در خروجی چاپ کند.۲- فلوچارتی رسم نمائید که عددی از ورودی دریافت کرده مثبت، منفی یا صفر بودن عدد را تشخیص داده، در خروجی با پیغام مناسب چاپ کند.۳- فلوچارتی رسم نمائید که عددی را از ورودی دریافت کرده، بخشپذیری آن بر ۳ و ۵ را بررسی نماید.۴ـ فلوچارتی رسم نمائید که ضرایب یک معادله درجه دوم را از ورودی دریافت کرده، ریشه‌های آن را محاسبه در خروجی چاپ کند.

اسلاید ۹۳: دستورات شرطی بطور کلی توسط اینگونه دستورات می‌توان بر حسب شرایط مختلف، تصمیمات متفاوتی را اتخاذ نمود و برحسب برقرار بودن یا نبودن شرایط دستورات متفاوتی را اجرا نمود. دستورات شرطی در حالت کلی به دو نوع تقسیم می‌شوند:if دستورCase دستور

اسلاید ۹۴: دستور if هرگاه در طول برنامه نیاز به استفاده از شرط یا شروط داشته باشیم، از دستور ستفاده می‌کنیم. If دستور if بطور کلی به سه شکل بر حسب نیاز ممکن است ظاهر شود: ساده ifElse همراه if های متداخل if

اسلاید ۹۵: If – then در این نوع دستور شرطی اگر شرط خاصی تحقق یافته باشد، عمل یا اعمال خاصی انجام می‌شود. در غیر اینصورت برنامه روال عادی خود را طی می‌کند، در صورتی که شرط برقرار باشد ارزش منطقی Ture به خود می‌گیرد و اگر شرط برقرار نباشد، ارزش منطقی False به خود خواهد گرفت.

اسلاید ۹۶: If – then ( ادامه )ifشرط یاشروطدستورThenشناسه ;شکل کلی دستور if بصورت زیر می‌باشد: then شرط یا شروط if ; دستور دیاگرام دستور بالا بصورت زیر می‌باشد:

اسلاید ۹۷: Program Example ;Var Number: integer ; Begin Write ( Please enter Number: ) ; Readln ( Number ) ; if Number > 0 then Write ( Number is positive ) ; End . مثالخروجی برنامه بالا بصورت زیر است: Please enter Number: 12Number is positive

اسلاید ۹۸: در این دستور ابتدا شرط بررسی می‌شود، در صورتی که شرط برقرار باشد، عمل یا اعمال خاصی را انجام می‌دهد و در صورتی که شرط برقرار نباشد، عمل یا اعمال بخصوص دیگری را انجام خواهد داد. اینگونه دستورات در واقع حالت توسعه یافته دستورات if می‌باشند. دستور if همراه else

اسلاید ۹۹: شکل کلی این دستور بصورت زیر است:if عبارت یا عبارات منطقی thenدستور۱ ;else دستور۲ ;ifعبارت یا عبارات منطقیthenدستورelse دستور;دیاگرام دستور بصورت:

اسلاید ۱۰۰: Program Example ;Var Number: integer ;Begin Writeln ( Please enter Number: ) ; Readln ( Number ) ; if ( Number mod 2 ) = 0 Then Write ( even ) else Write ( odd ) ;End. { end of program } مثالخروجی برنامه بالا بصورت زیر است: Please enter Number: 17odd

اسلاید ۱۰۱: If عبارت منطقیThen Begin دستور ۱ ; دستور ۲ ; . . .End Else Begin دستور ۱ ; دستور ۲ ; . . . End ; صورت دیگر دستور

اسلاید ۱۰۲: If های متداخلهرگاه در نوشتن برنامه نیاز به انتخاب یک شرط از بین چند شرط داشته باشیم، معمولاً از If متداخل استفاده می‌کنند. در چنین مواقعی استفاده از If متداخل کارائی برنامه را بالا می‌برد زیرا بجای کنترل تمام شروط فقط تا زمانیکه شرط برقرار نشده، If ها بررسی می‌شوند. بعد از برقرار شدن یکی از شروط، کنترل برنامه به بعد از If منتقل می‌شود و این در بهبود کارائی یک برنامه می‌تواند بسیار موثر باشد.

اسلاید ۱۰۳: در حالت کلی If متداخل به صورت های زیر ممکن است، در برنامه ظاهر شود…. elseدستور ۳ ;دستور۲then عبارت شرطی۳ else Ifelseدستور۲دستور ۱then عبارت شرطی ۲ else ifthen عبارت شرطی۲ if دستور ۱then عبارت شرطی ۱ ifthen عبارت شرطی۱ if ( 2

اسلاید ۱۰۴: مثال : برنامه‌ای بنویسید که نمره دانشجوئی را از ورودی دریافت کرده، با توجه به مقدار نمره یکی از خروجی های زیر را نمایش دهد:Grade خروجی۱۷ – ۲۰ A 14 – 17 B12 – ۱۴ C10 – ۱۲ D0 – ۱۰ F

اسلاید ۱۰۵: Var Grade : Real ;Begin Write ( please enter a Real Number : ) ; Readln ( Grade ) ; if Grade > = 17.0 Then Writeln ( Grade is A ) Else If Grade > = 14.0 Then Writeln ( Grade is B ) Else If Grade > = 12.0 Then Writeln ( Grade is C ) Else If Grade > = 10 Writeln ( Grade is D ) Else Writeln ( Grade is F ‘(; Writeln ( Press any Key … : ۳۰ ) ; Readln ;End . { end of program }

اسلاید ۱۰۶: دستور Case زبان پاسکال دستورCase را بصورت زیر در نظر می‌گیرد: Of عبارت Case; دستور ۱ : مقدار ۱; دستور ۲ : مقدار ۲ ; دستور ۳ : مقدار۳ . . . Otherwise ; دستورEnd ; { End of case }

اسلاید ۱۰۷: مثال : برنامه‌ای بنویسید که دو عدد به همراه یک عملگر را از ورودی دریافت کرده، کار یک ماشین حساب ساده را شبیه‌سازی نماید.Var a , b: Real ; op: char ;Begin Write ( please enter two Numbers: ) ; Readln ( a , b ) ; Write ( please Enter A operator: ) Readeln ( op ) ; Case op of + : Writeln ( Sum = , ( a + b ): 6: 2 ) ; – : Writeln ( Subtract = , ( a – b ): 6: 2 ) ; * : Writeln ( Multiple = , ( a * b ): 6: 2 ) / : Writeln ( divide = , ( a / b ): 6: 2 ) ; End; { End of Case }End. { end of program }

اسلاید ۱۰۸: دیاگرام دستور Case بصورت زیر می‌باشد: CaseعبارتثابتofدستوراتEnd;:,

اسلاید ۱ارهای کنترلی بسیاری از مواقع لازم است عمل یا اعمال به تعداد دفعات معین یا نامعین انجام شوند. در چنین مواقعی زبانهای برنامه‌نویسی دستوراتی دارند که می‌توان این اعمال تکراری را انجام داد. در حالت کلی ساختارهای کنترلی شامل یک یا چند شرط و همچنین متغیر یا اصطلاحاً شمارنده‌ای برای پایان دادن به شرط می‌باشند

اسلاید ۱۱۰: حلقه‌هادر حل بسیاری از مسائل با عملیاتی روبرو می‌شویم ، که نیاز به تکرار دارند و عمل تکرار آنها به تعداد مشخصی انجام می‌گیرد. فرض کنید، بخواهیم میانگین ۱۰۰ عدد را محاسبه کنیم، در اینصورت منطقی بنظر نمی‌رسد که ۱۰۰ متغیر مختلف را از ورودی دریافت کنیم سپس آنها را جمع کنیم.

اسلاید ۱۱۱: انواع حلقه هاحلقه های با تکرار مشخصحلقه های با تکرار نا مشخص

اسلاید ۱۱۲: حلقه های با تکرار مشخصدر این نوع حلقه‌ها تعداد تکرار مشخص می‌باشد این حلقه از اجزاء زیر تشکیل می‌شود:۱ـ اندیس حلقه ۲ـ مقدار اولیه برای اندیس حلقه ۳- مقدار افزاینده برای اندیس حلقه (معمولا یک واحد در هر مرحله)۴ـ مقدار نهایی (تعداد تکرا حلقه)۵ـ شرطی برای کنترل تعداد تکرار حلقه

اسلاید ۱۱۳: i 1 if i<=n yesNoمجموعه دستورات حلقه i i+1اتمام کار حلقه این حلقه‌ها را غالباً با فلوچارت بصورت زیر نمایش می‌دهند:

اسلاید ۱۱۴: مثال : فلوچارتی رسم نمائید که عدد n را از ورودی دریافت کرده، مجموع اعداد از یک تا n را محاسبه کند.i اندیس حلقه n مقدار نهایی

اسلاید ۱۱۵: BeginRead(n)I 1 sum 0if I<=nyesNoWrite(sum)Endsum sum+II I+1حلقه

اسلاید ۱۱۶: نمونه اجرای فلوچارت بالا بصورت زیر است:

اسلاید ۱۱۷: مثال : فلوچارتی رسم کنید که n عدد از ورودی دریافت کرده، بزرگترین مقدار از بین n عدد را پیدا کرده در خروجی چاپ نماید.اندیس حلقه iمقدار نهایی nبزرگترین مقدار Max

اسلاید ۱۱۸: BeginI 2 max a if i<=n thenyesNowrite(max)Endi i+1حلقهRead(a)Read(n)if a > maxmax aNoyes

اسلاید ۱۱۹: مثال : فلوچارتی رسم نمائید که n , x ، دو عدد صحیح مثبت را از ورودی دریافت کرده سپس x به توان n را محاسبه کند.اندیس حلقه iمقدار نهایی nعدد به توان n pow

اسلاید ۱۲۰: Begini 1 pow 1 if i<=n thenyesNowrite(pow)Endpow pow*xحلقهRead(n,x)i i+1

اسلاید ۱۲۱: حلقه‌هایی که تعداد تکرار آنها مشخص نیست (در پاسکال به حلقه while مشهورند.)در این حلقه‌ها با توجه به ورودی، تعداد تکرار مشخص می‌شود. و دقیقاً نمی‌‌توان تعداد تکرار حلقه را بدون ورودی معین کرد. این حلقه ها فقط شامل شرطی هستند که تا زمانیکه برقرار باشد حلقه اجرا می‌شود.

اسلاید ۱۲۲: If شرط یا شروطمحموعه دستورالعملها و جاگزینها yesNoدر حالت کلی این نوع حلقه‌ها بصورت زیر نمایش داده می‌شوند:

اسلاید ۱۲۳: مثال: فلوچارتی رسم کنید که عددی را از ورودی دریافت کرده سپس تعداد ارقام آن را شمرده در خروجی چاپ نماید.عدد خوانده شده N تعداد ارقام count

اسلاید ۱۲۴: Begincount 0 if N>0 thenyesNowrite(count)EndN N div 10حلقهRead(N)count count+1

اسلاید ۱۲۵: مثال : فلوچارتی رسم نمائید که عددی از ورودی دریافت کرده، سری فیبوناچی قبل از آنرا تولید نماید.در حالت کلی جملات سری بصورت:fk=fk-1+fk-2عدد خوانده شدهNجمله سوم سری f3جمله دوم سری f2جمله اول سری f1

اسلاید ۱۲۶: BeginF1 0f2 1 if f3>N thenyesNoEndحلقهRead(N)f1 f2f2 f3f3 f1+f2f3 f1+f2 write(f3)

اسلاید ۱۲۷: تمرین ۱- فلوچارتی رسم نمائید که عددی از ورودی دریافت کرده، کامل بودن آنرا بررسی نماید. (عدد کامل، عددی است که مجموع مقسوم‌علیه‌های آن با خودش برابر باشد.)۲- فلوچارتی رسم کنید که N را از ورودی دریافت کرده، N جمله سری فیبوناچی را تولید نماید.۳ـ فلوچارتی رسم نمائید که دو عدد N , M را از ورودی خوانده، بزرگترین مقسوم‌علیه مشترک دو عدد را محاسبه و چاپ کند.

اسلاید ۱۲۸: حلقه‌های تودرتو الگوریتم‌‌هایی که تا حال بکار بردیم، فقط شامل یک حلقه بودند.در صورتی که در بسیاری از مسائل ممکن است نیاز به استفاده از چندحلقه در داخل هم باشیم. در این نوع حلقه‌ها باید دقت بیشتری به خرج دهیم، تا مشکلی پیش نیاید. اگر از حلقه‌های نوع اول بصورت تودرتو استفاده کنیم در اینصورت برای هر حلقه شرط نهایی و اندیس اولیه جداگانه باید تعریف کنیم .

اسلاید ۱۲۹: در حلقه‌های تودرتو به ازای یکبار تکرار حلقه اولیه، حلقه داخلی به اندازه مقدار نهایی خود تکرار می‌شود. در کل اگر حلقه اولیه n بار تکرار شود و حلقه داخلی m بار، در اینصورت کل حلقه : بار تکرار خواهد شد.

اسلاید ۱۳۰: فلوچارت حلقه‌های تودرتو را می‌توان بصورت زیر نشان داد:i 1 if j<=m thenNoحلقهj j+1yes…if i<=n thenj 1مجموعه دستورات و جایگزینی ها مجموعه دستورات و جایگزینی ها i i+1AAyesNoاتمام کار حلقه های تو در تو

اسلاید ۱۳۱: اندیس حلقه اول I ورودی N ‌محاسبه فاکتوریل fact اندیس حلقه داخلی j مجموع Sum مثال : فلوچارتی رسم نمائید که N را از ورودی دریافت کرده، مجموع سری زیر را محاسبه نماید:

اسلاید ۱۳۲: i 2sum 1 Aif j<=i Nofact fact*jyesif i<=N fact 1j 2i i+1yesNoRead(N)Endsum sum+i/factAj j+1Write(sum)

اسلاید ۱۳۳: تمرینات آخر فصل۱- فلوچارتی رسم نمائید که N عدد از ورودی دریافت کرده تعداد اعداد اول و کامل را شمرده در خروجی چاپ نماید.۲- فلوچارتی رسم نمائید که N , X را از ورودی خوانده مقدار سری زیر را محاسبه کند:

اسلاید ۱۳۴: ۳- فلوچارتی رسم نمائید که عددی را از ورودی دریافت کرده مقلوب عدد را محاسبه و در خروجی چاپ کند.۴ـ فلوچارتی رسم کنید که تاریخ تولد شخصی را از ورودی خوانده، سن شخص را با تاریخ روز، محاسبه نموده در خروجی چاپ کند.۵- فلوچارتی رسم نمائید که (m>n) N ,M را از ورودی دریافت کرده سری فیبوناچی بین N ,M را تولید کرده، در خروجی چاپ کند.

اسلاید ۱۳۵: شکل کلی حلقه بصورت زیر می‌باشد: Do مقدار نهایی To مقدار اولیه =: اندیس For ; دستورباید توجه داشته باشید که در حلقه تعداد تکرار کاملاً مشخص است و حلقه دقیقاً به تعداد تکرار مشخص اجرا می‌شود.

اسلاید ۱۳۶: حلقه for این دستور برای انجام عمل یا اعمالی مشخص به تعداد تکرار معین بکار برده می‌شود. حلقه for شامل یک اندیس ( index ) مقدار اولیه ( initial value ) مقدار نهایی ( final value ) و مقدار افزاینده می‌باشد. این حلقه با قرار دادن مقدار اولیه در اندیس حلقه شروع شده و بعد از هر تکرار یک واحد به اندیس حلقه اضافه می‌کند تا در نهایت به مقدار نهایی برسد. شکل کلی حلقه بصورت زیر می‌باشد:

اسلاید ۱۳۷: Var i , number , Sum: integer ;Begin Writeln ( please enter 100 Numbers: ) ; For I: = 1 to 100 do Begin Readln ( number ) ; Sum:= Sum + number ; End ; Writeln ( Sum = , Sum ) ; End. { end of program } مثال : برنامه‌ای بنویسید که ۱۰۰ عدد از ورودی دریافت کرده، مجموع ۱۰۰ عدد را محاسبه و چاپ نماید.

اسلاید ۱۳۸: دستور for را بصورت زیر هم می‌توان بکار برد.do مقدار نهایی downto مقدار اولیه = : اندیس for ; دستوردر این شکل از دستور For ابتدا مقدار اولیه در اندیس حلقه قرار داده می شود و بعد از آن در هر تکرار حلقه یک واحد از اندیس حلقه کم می شود تا به مقدار نهایی برسد .

اسلاید ۱۳۹: مثال : برنامه‌ای بنویسید که عدد صحیحی را از ورودی دریافت کرده و فاکتوریل آن را محاسبه نماید.Var i , n , Fact : integer ;Begin Fact : = 1 ; Write ( please enter A Number ) ; Readln ( n ) ; For I : = n downto 1 do Fact : = Fact * i ; Writeln ( Fact = , Fact ) ; End .

اسلاید ۱۴۰: do مقدار نهایی to مقدار اولیه = : اندیس۱ for do مقدار نهایی to مقدار اولیه = : اندیس for 2 ; دستور های متداخل For

اسلاید ۱۴۱: For i: = 1 to 3 do Begin For j: = 1 to 3 do Write ( pascal : 8 ) ; Writeln ; End ; مثال :خروجی Pascal Pascal Pascal مرحله اول ( i = 1 ) Pascal Pascal Pascal مرحله دوم ( i = 2 ) Pascal Pascal Pascal مرحله سوم ( i = 3 )

اسلاید ۱۴۲: دیاگرام دستور for Forاندیسdoمقدار اولیه:=مقدار نهاییDowntoدستورTo

اسلاید ۱۴۳: حلقه While در حالت کلی هدف از بکار بردن این دستور انجام عملیاتی مشخص به تعداد دفعات نامعین است :این حلقه به صورت زیر بکار برده می شود Do عبارت منطقی While ; دستور

اسلاید ۱۴۴: Var m , n , r: integer ;Begin Writeln ( Please Enter Two Numbers ) ; Readln ( m, n ) ; While ( m Mod n ) < > 0 Do Begin r: = m MOD n ; m: = n ; n: = r ; End ; { end of while } Writeln ( B. M. M = , n ) ; End. { end of program }مثال : بزرگترین مقسوم علیه دو عدد

اسلاید ۱۴۵: دیاگرام دستور While بصورت زیر می باشد:Whileعبارت شرطیdoدستورBeginدستورEnd;و در صورتی که دستور مرکب باشد دیاگرام بصورت زیر است :

اسلاید ۱۴۶: دستور Repeat این دستور نیز از نوع دستورات تکراری می‌باشد و به کمک آن می‌توان یک یا چند دستور را به تعداد نامعین بار اجرا کرد. while این دستور مشابه دستوراست، با تفاوتهایی که در زیر عنوان می‌کنیم:While برعکس دستور Repeat 1) در دستورشرط حلقه در انتهای حلقه بررسی می‌شود لذا حلقه حداقل یکبار اجرا می‌شود.

اسلاید ۱۴۷: ۲) دستور Repeate تا زمانی اجرا می‌شود که شرط خاصی تحقق پیدا نکرده است در حالیکه دستور While تا زمانی که شرط برقرار باشد، اجرا می‌شود.۳) دستور Repeat نیاز به بلوک ندارد و همراه Until ظاهر می‌شود.

اسلاید ۱۴۸: شکل کلی این دستور بصورت زیر می‌باشد: Repeat ; دستور۱; دستور۲ ..; شرط یا شروط until

اسلاید ۱۴۹: Var i , Sum , Number : integer ; ave: Real ;Begin Writeln ( please enter Numbers While is Not Negative ) ; Sum: = 0 ; Ave: = 0 ; Repeat Readln ( Number ) ; Sum: = sum + Number ; i: = i + 1 ; Until number = 0 ; { End of Repeat } i: = i – 1 ave: = Sum / i ; Writeln ( Sum = , Sum , average = : 12 , ave: 7: 2 ) ;end.{ end of program }برنامه‌ مجموع و میانگین تعدادی عدد صحیح مثبت

اسلاید ۱۵۰: دیاگرام دستور Repeat بصورت زیر می‌باشد: Repeatدستور;Untilشرط یا شروط

اسلاید ۱۵۱: معرفی چند پروسیجر ( Procedure ) پروسیجرها یا زیر روال‌ها قسمت‌های مستقلی از برنامه اصلی می‌باشند که به تنهایی اعمال خاصی را انجام داده و وظایف مستقل و بخصوصی بر عهده آنها گذاشته می‌شود. یک مزیت بزرگ پروسیجرها اینست که یکبار در برنامه گنجانده شده ولی در محلهای مختلف ازآن استفاده به عمل می‌آید و از اصول برنامه‌نویسی ساخت یافته‌است.

اسلاید ۱۵۲: پروسیجر Exit هدف: انتقال کنترل برنامه به خارج از بلوک فعلیProcedure Exit ; استفاده از این پروسیجر در هر بلوک از برنامه باعث می‌شود که کنترل برنامه بلافاصله به خارج از آن بلوک انتقال یابد.

اسلاید ۱۵۳: پروسیجر Break هدف: خاتمه دادن به اجرای یک حلقه Procedure Break ; استفاده از پروسیجر فوق باعث می‌شود که اجرای یک حلقه خاتمه یافته و کنترل برنامه به دستورالعمل بعدی انتقال یابد.

اسلاید ۱۵۴: پروسیجر continue هدف: بازگشت به ابتدای حلقه Procedure continue ; وقتی این پروسیجر در حلقه ظاهر می‌شود کنترل برنامه به اول حلقه انتقال می‌یابد و دستورات بعد از پروسیجر اجرا نمی‌شوند.

اسلاید ۱۵۵: ارائه چند مثال از کاربرد حلقه ها و شرط‌ها مثال : برنامه‌ای بنویسید که یک عدد صحیح در مبنای ده را از ورودی دریافت کرده، به یک عدد در مبنای ۲ ببرد.

اسلاید ۱۵۶: Var Number , N , Power , R: integer ; Begin Power: = 1 ; N: = 0 ; Write ( enter A Number: ) ; Readln ( Number ) ; Repeat R: = Number MOD 2 ; Number: = Number DIV 2 ; N: = N + Power * R ; Power: = Power * 10 ; Until Number < 2 ; N: = N + Number * Power ; Writeln ( Number In Base 2 = , N ) ; End. { end of program }

اسلاید ۱۵۷: Var F1 , F2 , F3 , N: integer ; Begin Write ( please enter A Number: ) ; Readln ( N ) ; F1: = 0 ; F2: = 1 ; Write ( F1: 5 , F2: 5 ) ; For i: = 3 to N do Begin F3: = F1 + F2; If ( i mod 10 ) = 0 Then Writeln ; Write ( F3: 5 ) ; F1: = F2 ; F2: = F3 ; End ; { end of for }End. { end of program }مثال : برنامه‌ای بنویسید که n عدد را از ورودی دریافت کرده، n جمله سری زیر که به سری فیبوناچی معروف است را چاپ نماید.

اسلاید ۱۵۸: تمرینات a) Sum : = 0 ; While i < = 120 do Begin Sum : = Sum + i ; i : = i + 1 ; end ; b) i : = 0 ; Sum : = 0 ; While i < = 20 do Begin i : = i + 1 ; Sum : = Sum + i ; end ; 1- خروجی قطعه برنامه‌های زیر را تعیین کنید:

اسلاید ۱۵۹: c) b : = 5 ; Repeat Writeln ( b , ( b div 5 ) : 3 ) ; b : = b – ۱ ; Until ( b div 3 ) = 5 ; d) Count : = 0 ; Stop : = 4 ; While Count < Stop Do Begin For K : = 1 to Count Do Write ( K : 3 ) ; Writeln ; Count : = Count + 1 ; End ;

اسلاید ۱۶۰: تمرینات برنامه نویسی ۱- برنامه‌ای بنویسید که با استفاده از حلقه ها خروجی زیر را تولید کند. ۱ ۱ ۲ ۱ ۱ ۲ ۳ ۲ ۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۳ ۲ ۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱

اسلاید ۱۶۱: ۲- برنامه‌ای بنویسید که تعدادی عدد از ورودی دریافت کرده مجموع ارقام هر عدد را در خروجی چاپ نماید. ( پایان داده ها به ۱- ختم می شود ) ۳- برنامه‌ای بنویسید که دو عدد صحیح را از ورودی دریافت کرده سپس:اعداد فیبوناچی بین این دو عدد را چاپ کند.۴- برنامه‌ای بنویسید که یک اسکناس ۱۰۰۰ تومانی را به حالتهای مختلف یعنی به اسکناس ۲۰۰ تومانی، ۱۰۰ تومانی، ۵۰ تومانی، ۲۰ تومانی، ۱۰ تومانی و سکه های ۵ تومانی و ۲ تومانی و یک تومانی خرد نماید.

اسلاید ۱۶۲: ۶فصل Arrayآرایه ها هدفهای کلیشناخت انواع آرایه‌ها و موارد استفاده از آنهاشناخت لزوم استفاده از ساختار داده ای به نام آرایه ‌ شناخت مفاهیم مرتب‌سازی و جستجوشناخت الگوریتمهای مرتب‌سازی و جستجو

اسلاید ۱۶۳: فصل ۲کاربرد آرایه ها در الگوریتم ها هدفهای کلیشناخت الگوریتم های لازم برای جستجو و مرتب سازیشناخت آرایه ها و مفهوم آندانشگاه پیام نور دانشکده فناوری اطلاعات(گروه مهندسی کامپیوتر) مقایسه انواع روش های جستجو با هم

اسلاید ۱۶۴: هدفهای رفتاری از آرایه ها در حل مسئله استفاده کند . با استفاده از آرایه ها لیستی را مرتب نماید . در صورت لزوم در لیستی جستجو انجام دهد . دانشجو پس از مطالعه این فصل باید بتواند:

اسلاید ۱۶۵: مقدمهفرض کنید بخواهیم اطلاعات ۱۰۰ کارمند را از ورودی بخوانیم و سپس آنها را مرتب کنیم، در اینصورت باید ورودیها را در جایی از حافظه ذخیره کنیم. در زبانهای برنامه‌نویسی معمولا از آرایه برای ذخیره اطلاعات در حافظه استفاده می‌کنند. در آرایه‌ها ما با توجه به تعداد ورودیها، طول آن را مشخص می‌کنیم. سپس داده‌ها را خوانده در آن قرار می‌دهیم.

اسلاید ۱۶۶: تعریف آرایهخانه‌های پشت سر هم از حافظه، که همنوع بوده و توسط یک اسم معرفی می‌شوند، آرایه نام دارد. نحوه دسترسی به هر یک از اعضاء آرایه، از طریق اندیس آرایه امکانپذیر است . برای تعریف آرایه ابتدا طول آرایه که در حقیقت تعداد خانه‌های آن را مشخص می‌کند، معین می‌کنیم. سپس نوع خانه‌ها باید معین شوند.در فلوچارت‌ها آرایه‌ها را بصورت زیر نمایش می‌دهیم:Name[ 1 .. Length ] طول آرایه اسم آرایه

اسلاید ۱۶۷: برای خواندن یک آرایه از ورودی از حلقه‌ها استفاده می‌کنیم. فلوچارت خواندن آرایه از ورودی بصورت زیر می‌باشد:a[1..100]if i<=100 Noyes Read(a[i])i i+1i 1

اسلاید ۱۶۸: با توجه به فلوچارت بالا برای دسترسی به عنصر iام آرایه در حالت کلی بصورت : Nam [ index ] اندیس آرایه اسم آرایه عمل می‌کنند.مثال: فلوچارتی رسم کنید که یک آرایه حداکثر ۱۰۰ عنصری را از ورودی دریافت کرده، سپس آن را خروجی نمایش دهد.

اسلاید ۱۶۹: a[1..100]i 1if i<=N Noyes Read(a[i])i i+1BeginRead(N)i 1if i<=N yes write(a[i])i i+1NoEnd

اسلاید ۱۷۰: مثال : فلوچارتی رسم کنید که عددی را از ورودی دریافت کرده آن را به مبنای ۲ ببرد.a[1..20]i 1if N>0 NoyesN N div 2Read(N)i i-1if i >0 yes write(a[i])i i-1NoEnd a[i] N mod 2i i+1

اسلاید ۱۷۱: a[1..100]i 1k 3a[1] 2a[2] 1 Read(N)مثال : فلوچارتی رسم نمائید که عددی از ورودی دریافت کرده سپس اعداد اول قبل از آن را تولید نموده ، در یک آرایه قرار دهد.

اسلاید ۱۷۲: Noif j<=i div 2 yesj j+1if i<=N j 2k 0i 1if i<k End write(a[i])i i+1if I mod j = 0 yesNoif k=0 a[k] ik k+1yesi i+1NoAyesk 1NoyesNoA

اسلاید ۱۷۳: آرایه و انواع آن خانه‌های پشت سرهم از حافظه که همنوع بوده و توسط یک اسم معرفی می‌شوند، آرایه نام دارد. نحوه دسترسی به هر یک از اعضاء آرایه از طریق اندیس آرایه امکان‌پذیر است.برای تعریف آرایه ابتدا طول آرایه که درحقیقت تعداد خانه‌های آنرا مشخص می‌کند، معین می‌گردد. سپس نوع خانه‌هایی که داده‌ها در آن قرار خواهند گرفت را تعیین می کنند

اسلاید ۱۷۴: آرایه‌های یک بعدی آرایه‌های یک بعدی بصورت زیر تعریف می‌شوند: Name : array [ 1 . . Length ] of type ; نوع آرایه کلمه ذخیره شده طول آرایه کلمه ذخیره شده اسم آرایه

اسلاید ۱۷۵: برای مثال : Var No: Array [ 1.. 50 ] of integer ; id: Array [ 1.. 20 ] of Byte ; Name , Fam: Array [ 1.. 30 ] of char ;

اسلاید ۱۷۶: مقداردهی آرایه‌ها مثل متغیرها به دو صورت امکان‌پذیر است :۱- با استفاده از دستورات ورودی۲- مقداردهی در طول برنامهطریقه دسترسی به عناصر آرایه بصورت زیر می‌باشد: Name [ index ] اندیس آرایه اسم آرایه

اسلاید ۱۷۷: مثال : برنامه‌ای بنویسید که ۱۰۰ عدد صحیح از ورودی دریافت کرده، بیشترین مقدار و محل وقوع آن را در خروجی چاپ نماید. Var No: array [ 1.. 100 ] of integer ;Max , i , index: integer ;Begin Writeln ( please enter TEN Numbers ) ; Fo