پاورپوینت کامل التبیان فی تفسیر القرآن ۶۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل التبیان فی تفسیر القرآن ۶۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل التبیان فی تفسیر القرآن ۶۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل التبیان فی تفسیر القرآن ۶۱ اسلاید در PowerPoint :

محتویات

۱ مؤلف التبیان
۲ دیدگاه و انگیزه شیخ از تفسیر «تبیان» خود
۳ معرفى اجمالى کتاب التبیان
۴ روش شیخ در تفسیر
۵ نکات کلى در تفسیر التبیان
۶ شروح و تعلیقات
۷ نسخه شناسی
۸ پانویس
۹ منابع
۱۰ متن کتاب التبیان فی تفسیر القرآن

مؤلف التبیان

شیخ ابوجعفر طوسی (۳۸۵-۴۶۰ ق)، معروف به (شیخ الطائفه) از فقیهان، محدثان و عالمان بزرگ شیعی در قرن چهارم هجری است. او در طوس به دنیا آمد و در سال ۴۰۸ق به بغداد مهاجرت کرد. در آن زمان، شیخ مفید( ۳۳۸-۴۱۳ق) رهبری فکری شیعه امامی‌مذهب را بر عهده داشت. وجود فضای فرهنگی اصیل و درعین‌حال، نوآوری‌های بسیار در بغداد، موجب جلب توجّه شیخ طوسی به بغداد و مهاجرت وی به آن شهر شد. از اساتید برجسته وی، شیخ مفید، حسین بن عبیداللَّه غضایری و سید مرتضی علم‌الهدی بوده اند. وی صاحب دو کتاب ارزشمند “تهذیب” و “استبصار” از کتب اربعه جوامع حدیثی شیعه می‌ باشد. عظمت او در فقه به حدی بود که تا مدت طولانی فقهای شیعه را تحت تاثیر آراء خود قرار داد، و فقه شیعه از حالات پویایی خود خارج شد.

دیدگاه و انگیزه شیخ از تفسیر «تبیان» خود

شیخ طوسی در کتاب «فهرست» خود می گوید که کتابی بی نظیر از تفسیر قرآن دارد. او اشاره دارد به این که انگیزه اش برای نوشتن این تفسیر، این بود که هیچیک از علمای شیعه را ندیده بودم که کتابی در تفسیر تمام قرآن و مشتمل بر همه انواع علوم و معانی آن نوشته باشند. تنها بعضی از آنها به ذکر روایات موجود در کتب حدیث از صحابه یا ائمه پرداخته اند، بی آنکه شرحی برای آن بیان کنند یا در تفسیر مبهمات آن کوشش نمایند.

معرفى اجمالى کتاب التبیان

این کتاب یکى از بزرگترین و گرانقدرترین آثار فرهنگ اسلامى است و نخستین تفسیر جامع و فراگیر شیعى است که به بحث‌هاى مختلف علوم قرآنى و تفسیرى مى پردازد و از دایره نقل و تفسیر اثرى خارج مى شود؛ زیرا وى تفسیر روایى و مأثور را به تنهایى براى استنباط و فهم قرآن کافى نمى داند. او با تکیه بر عقل، اندیشه ها و یافته هاى تفسیر مأثور عالمان، اقوال و روایات گزارش شده را نقد و تحلیل مى کند.

روش شیخ در تفسیر

روش شیخ در تفسیر در کنار تبیین و توضیح معانى آیات، عرضه اقوال گوناگون عقیدتى و کلامى است. وى توجهى خاص به مباحث لغوى و اشتقاقى کلمات و قرائت آیات دارد و قصص و تاریخ امت‌هاى پیشین را نقل و ارزیابى مى کند. وى در مقدمه مى گوید که تفسیر او متأثر از جامع البیان طبرى و تفسیر رمانى و تفسیر ابومسلم اصفهانى است.

شیخ در تفسیر خود به طرح مباحث فقهى و تبیین حکم مستفاد از آیه مى پردازد. وى در آغاز اشاره مى کند، آنگاه موارد نحوى و گاه اسباب نزول آن را یادآور مى شود و اگر روایتى در زمینه حکم فقهى باشد، مى آورد.

از نکات جالب توجه، اشاره مؤلف به آراى مذاهب چهارگانه در این دسته از آیات است که در ادامه دیدگاه امامیه را بیان مى کند. تبیان از نظر نوع پرداختن به مباحث تفسیرى، یک دست نیست؛ مباحث تفسیر تا جزء دوازدهم به طور مبسوط انجام گرفته اما رفته رفته این مباحث گزیده تر شده است؛ تا آنجا که در جلدهاى پایانى آن، بحث‌هاى موضوعى و کنکاش‌هاى کلامى و لغوى و ادبى و بحث‌هاى دراز دامن یافت نمى شود.

التبیان فى تفسیر القرآن، تفسیر کل قرآن به ترتیب سوره‌هاى آن است و در ده جلد تدوین شده است. مفسر در آغاز هر سوره، به نامهاى آن و وجه تسمیه آنها، مکى یا مدنى بودن سوره و وجود آیه ناسخ و منسوخ در آن اشاره کرده، سپس به بررسى اختلاف قرائات، معناى لغوى واژگان، اشتقاق، صرف، نحو و گاه نکات بلاغى آیات پرداخته و سرانجام معناى کلى آیات را شرح و تفسیر کرده است.[۱] شیوه بیان و ترتیب مطالب در تفسیر وى عینا در تفسیر مجمع البیان فى تفسیر القرآن امین الاسلام طبرسى (متوفى ۵۳۸) بکار گرفته شده است، با این تفاوت که طبرسى مباحث لغت و اعراب و قرائات و شأن نزول و معناى آیه را به روشنى از یکدیگر جدا کرده است.

وى عالمان اهل سنّت را در این موضوع به سه دسته تقسیم مى‌کند: کسانى چون طبرى که به تطویل هر سخن منقولى را در تفسیر قرآن گرد آورده‌اند، کسانى که به اختصار تنها به تفسیر الفاظ غریب و مشکل قرآن پرداخته‌اند و کسانى که راه میانه پیموده ‌اند و بیشتر به علومى توجه کرده‌اند که خود در آن تبحر داشته‌ اند، مثلاً زجّاج و فرّاء به صرف و نحو، مفضل بن سلمه به واژگان و اشتقاق الفاظ، ابوعلى جبّائى به کلام و ابوالقاسم بلخى به فقه توجه کرده ‌اند.

طوسى فقط تفسیر ابومسلم محمد بن بحر اصفهانى (متوفى ۳۲۰) و على بن عیسى رمّانى (متوفى ۳۸۴)، هر دو از علماى معتزله را بهترین مى‌داند، اما تذکر مى‌دهد که ایشان نیز گاه به امور غیرضرورى پرداخته‌اند.[۲]

بنابراین وى مى‌کوشد که تفسیرش به اختصار همه فنون و علوم قرآنى را دربرگیرد، متشابهات قرآن را توضیح دهد. مباحث کلامى در رد مجبّره و مشبّهه و مجسّمه و جز ایشان را بیان و ادله علماى شیعه بر حقانیت اصول و فروع مذهبشان را با استناد به آیات قرآن بازگو کند.[۳]

نکات کلى در تفسیر التبیان

شیخ طوسى در ابتداى تفسیر خود، فصلى می‌گشاید و در آن به ذکر پاره ‌اى نکات کلى در تفسیر و علوم قرآنى مى‌پردازد.

نخست تحریف قرآن، به معناى زیادى یا نقصان در آیات را مردود مى‌شمارد و به تبع سید مرتضى (۳۵۵-۴۳۶)، همه روایات شیعه و اهل سنت را درباره افتادگى آیات فراوان از قرآن، خبر واحد مى‌داند که هیچگاه یقین آور نیست و به فرض درستى، خدشه‌ اى بر صحت متن موجود قرآن وارد نمى‌کند.[۴] طوسى در ادامه، روایات دالّ بر عدم جواز تفسیر به رأى را مانع از تدبّر در قرآن و فهم ظواهر آیات نمى‌داند لیکن معانى آیات قرآن را به چهار دسته تقسیم مى‌کند که از آن میان، فقط دسته نخست از معرفت بشر بیرون است:

آیاتى که علم آنها مختص خداوند است، مانند شناخت دقیق زمان قیامت در آیه ۱۸۶ سوره اعراف.
آیاتى که ظاهرشان با معناى درونى آنها یکى است و هر کس با زبان عربى آشنا باشد، معنا را درمى‌یابد مانند حرمت قتل نفس در آیه ۱۵۱ سوره انعام.
آیات مجمل که ظاهرشان حاکى از تفصیل معنایشان نیست، مانند کیفیت اجراى جزئیات مناسک حج در آیه ۹۱ سوره آل عمران، معناى این آیات را تنها باید از بیانات پیامبر اکرم و ائمه علیهم السلام بدست آورد و در این موارد نمى‌توان تفسیر به رأى کرد یا از دیگر مفسران تقلید کرد، مگر آنکه نظر مفسران مورد اجماع باشد.
آیاتى که در آنها واژه‌ اى داراى دو یا چند معناى محتمل است. در اینجا اگر دلیلى از جانب پیامبر یا امام معصوم یا دلیل عقلى بر صحت یکى از این معانى نداشتیم، تنها باید بگوییم که ظاهر آیه چند وجه مختلف را محتمل کرده است.[۵] وى تأکید مى‌کند که تقلید از هیچ مفسرى روا نیست و در پذیرفتن هر تفسیر یا تأویلى باید به ادله عقلى یا شرعى رجوع کرد، لیکن به هیچ روى خبر واحد را از جمله ادله شرعى در تفسیر قرآن نمى‌داند.[۶] این تقسیمات از جهات فراوانى به تقسیم بندى تفسیر طبرى[۷] شبیه است و منبع آن نیز روایتى منسوب به ابن عباس است.[۸]

پس از این مطلب، سه بحث مهم دیگر مى‌آید. نخست طوسى روایات عامه دالّ بر نزول قرآن بر «هفت حرف» (احرف سبعه) را خبر واحد و غیرقطعى مى‌داند و پس از ذکر دیدگاههاى مختلف دانشمندان اسلامى در توجیه آنها مى‌گوید که به فرض صحت این روایات، بهترین توجیه آن است که مراد از هفت حرف را هفت وجه اختلاف در قرائات قرآن، از قبیل اختلاف در حروف کلمه، اعراب و تقدیم و تأخیر کلمه بدانیم[۹] زیرا ائمه شیعه، خواندن قرآن را بنابر قرائت هاى مختلف قرّاء جایز شمرده‌اند.[۱۰]

ظاهراً هیچیک از علماى شیعه و اهل سنّت تاکنون به این وجه اشاره نکرده‌اند زیرا آن روایات به هر معنایى که باشند با قرائت هاى هفت‌گانه پیوند ندارند (البیان فى تفسیر القرآن) و این توجیه نیز با موضوع جواز خواندن قرآن مطابق با قرائت هاى مختلف قرّاء ارتباط روشنى ندارد.

طوسى سپس به تقسیم آیات محکم و متشابه پرداخته و دلایل و فوایدى بر وجود آیات متشابه در قرآن ذکر کرده است. موضوع نسخ آیات قرآن آخرین مبحثى است که شیخ طوسى در مقدمه به تفصیل به آن پرداخته است. وى با رد ادله مخالفان وجود ناسخ و منسوخ در قرآن، نسخ را در اوامر و نواهى و اخبار قرآن، ممکن و واقع شده مى‌داند و با ذکر تقسیم‌بندى مشهور نسخ (نسخ حکم بدون تلاوت، نسخ تلاوت بدون حکم و نسخ حکم و تلاوت) دو نوع اول را مى‌پذیرد[۱۱]، اما فقیهان و مفسران امامیه غالباً فقط امکان و وقوع نوع اول را مى‌پذیرند و امکان نوع دوم و سوم را مستلزم تحریف قرآن مى‌دانند.[۱۲]

طوسى در التبیان فى تفسیر القرآن به آثار لغوى و تفسیرى پیش از خود توجه بسیار داشته و همواره آراى ادبى و کلامى و گاه مباحث فقهى و اصولى ایشان را نقل و در بیشتر موارد بررسى کرده است. از این رو این موضوعات، از بیشترین مباحث تفسیر وى‌اند. وسعت اطلاعات زبانى و ادبى شیخ طوسى، تفسیر وى را از لحاظ ادبى از تفاسیر متقدم شیعه و حتى اهل سنّت متمایز کرده است.

وى دائما به بررسى اقوال لغویان و نحویانى چون سیبویه، خلیل بن احمد – که با تعبیر صاحب کتاب العین از او یاد کرده – کسائى، ثعلب، فرّاء، ابن درید و جز ایشان پرداخته (براى سایر اسامى آل یاسین، ج۲، ص۴۰) و رأى مختار خود را بیان کرده است. با آنکه پیش از شیخ طوسى، درباره بودن یا نبو