پاورپوینت کامل آیه ۱۰ سوره ممتحنه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آیه ۱۰ سوره ممتحنه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آیه ۱۰ سوره ممتحنه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل آیه ۱۰ سوره ممتحنه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

محتویات

۱ ترجمه های فارسی
۲ ترجمه های انگلیسی(English translations)
۳ معانی کلمات آیه
۴ نزول
۵ تفسیر آیه
۶ پانویس
۷ منابع

ترجمه های فارسی

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، زنانی که به عنوان اسلام و ایمان (از دیار خود) هجرت کرده و به سوی شما آمدند (ممکن است جاسوس باشند) شما از آنها تحقیق کرده و امتحانشان کنید و البته خدا به (صدق و کذب) ایمانشان داناتر است، اگر با ایمانشان شناختید آنها را دیگر به شوهران کافرشان بر مگردانید که هرگز این زنان مؤمن بر آن کفّار و آن شوهران کافر بر این زنان حلال نیستند ولی مهر و نفقه‌ای که شوهران مخارج آن زنان کرده‌اند به آنها بپردازید، و باکی نیست که شما با آنان نکاح کنید در صورتی که اجر و مهرشان را بدهید. و هرگز متوسل به حفاظت (و عقد و پیمان) زنان کافره نشوید و (اگر زنانتان از اسلام به کفر برگشتند و نزد کافران رفتند) از کفّار مهر و نفقه مطالبه کنید، آنها هم (اگر زنانشان ایمان آوردند و نزد شما آمدند) مهر و نفقه طلبند. این حکم خداست که میان شما حکم می‌کند و خدا (به حقایق امور) دانا و (به مصالح خلق) آگاه است.

ای مؤمنان! هنگامی که زنان باایمان [با جدا شدن از همسرانشان] هجرت کنان [از دیار کفر] به سوی شما می آیند، آنان را [از جهت ایمان] بیازمایید، البته خدا خود به ایمان آنان داناتر است. پس اگر آنان را باایمان تشخیص دادید، آنان را به سوی کافران [که همسرانشان هستند] باز مگردانید، نه این زنان بر کافران حلال اند، و نه آن کافران بر این زنان حلال اند، و مهریه ای که همسران کافر به زنان مؤمن خود داده اند به آنان بپردازید، و بر شما گناهی نیست در صورتی که مهریه شان را به آنان بدهید، با آنان ازدواج کنید، و به عقد و پیوندهای زنان کافر [تان که به کفار پیوسته اند] پای بند نباشید [که آن عقد و پیوند باطل شده و وظیفه شما رها کردن آنان است] و آنچه را شما [برای همسران مرتد و فراری خود که به کافران پناهنده شده اند] هزینه کرده اید [از کافران] بخواهید، و آنان هم باید آنچه را هزینه کرده اند از شما درخواست کنند؛ این حکم خداست که میان شما حکم می کند، و خدا دانا و حکیم است.

اى کسانى که ایمان آورده‌اید، چون زنان با ایمان مهاجر، نزد شما آیند آنان را بیازمایید. خدا به ایمان آنان داناتر است. پس اگر آنان را باایمان تشخیص دادید، دیگر ایشان را به سوى کافران بازنگردانید: نه آن زنان بر ایشان حلالند و نه آن [مردان‌] بر این زنان حلال. و هر چه خرج [این زنان‌] کرده‌اند به [شوهران‌] آنها بدهید، و بر شما گناهى نیست که -در صورتى که مَهرشان را به آنان بدهید- با ایشان ازدواج کنید، و به پیوندهاى قبلى کافران متمسک نشوید [و پایبند نباشید ]و آنچه را شما [براى زنان مرتد و فرارى خود که به کفار پناهنده شده‌اند] خرج کرده‌اید، [از کافران‌] مطالبه کنید، و آنها هم باید آنچه را خرج کرده‌اند [از شما] مطالبه کنند. این حکم خداست [که‌] میان شما داورى مى‌کند، و خدا داناى حکیم است.

اى کسانى که ایمان آورده‌اید، چون زنان مؤمنى که مهاجرت کرده‌اند به نزدتان آیند، بیازماییدشان. خدا به ایمانشان داناتر است. پس، اگر دانستید که ایمان آورده‌اند، نزد کافران بازشان مگردانید. زیرا اینان بر مردان کافر حلال نیستند و مردان کافر نیز بر آنها حلال نیستند. و هر چه آن کافران براى این گونه زنان هزینه کرده‌اند بپردازید. و اگر آنها را نکاح کنید و مهرشان را بدهید مرتکب گناهى نشده‌اید. و زنان کافر خود را نگه مدارید. و هر چه هزینه کرده‌اید از مردان کافر بخواهید و آنها نیز هر چه هزینه کرده‌اند از شما بخواهند. این حکم خداست. خدا میان شما حکم مى‌کند و او دانا و حکیم است.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که زنان باایمان بعنوان هجرت نزد شما آیند، آنها را آزمایش کنید -خداوند به ایمانشان آگاهتر است- هرگاه آنان را مؤمن یافتید، آنها را بسوی کفّار بازنگردانید؛ نه آنها برای کفّار حلالند و نه کفّار برای آنها حلال؛ و آنچه را همسران آنها (برای ازدواج با این زنان) پرداخته‌اند به آنان بپردازید؛ و گناهی بر شما نیست که با آنها ازدواج کنید هرگاه مَهرشان را به آنان بدهید و هرگز زنان کافر را در همسری خود نگه ندارید (و اگر کسی از زنان شما کافر شد و به بلاد کفر فرار کرد،) حق دارید مَهری را که پرداخته‌اید مطالبه کنید همان‌گونه که آنها حق دارند مهر زنانشان را که از آنان جدا شده‌اند) از شما مطالبه کنند؛ این حکم خداوند است که در میان شما حکم می‌کند، و خداوند دانا و حکیم است!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

O you who have faith! When faithful women come to you as immigrants, test them. Allah knows best [the state of] their faith. Then, if you ascertain them to be [genuinely] faithful women, do not send them back to the faithless. They are not lawful for them, nor are they lawful for them, but give them what [dowry] they have spent [for them]. There is no sin upon you in marrying them when you have given them their dowries. Do not hold on to [conjugal] ties with faithless women. Demand [from the infidels] what you have spent [as dowries], and let the faithless demand [from you] what they have spent [as dowries]. That is Allah’s judgment; He judges between you, and Allah is all-knowing, all-wise.

O you who believe! when believing women come to you flying, then examine them; Allah knows best their faith; then if you find them to be believing women, do not send them back to the unbelievers, neither are these (women) lawful for them, nor are those (men) lawful for them, and give them what they have spent; and no blame attaches to you in marrying them when you give them their dowries; and hold not to the ties of marriage of unbelieving women, and ask for what you have spent, and let them ask for what they have spent. That is Allah”s judgment; He judges between you, and Allah is Knowing, Wise.

O ye who believe! When believing women come unto you as fugitives, examine them. Allah is Best Aware of their faith. Then, if ye know them for true believers, send them not back unto the disbelievers. They are not lawful for them (the disbelievers), nor are they (the disbelievers) lawful for them. And give them (the disbelievers) that which they have spent (upon them). And it is no sin for you to marry such women when ye have given them their dues. And hold not to the ties of disbelieving women; and ask for (the return of) that which ye have spent; and let them (the disbelievers) ask for that which they have spent. That is the judgment of Allah. He judgeth between you. Allah is Knower, Wise.

O ye who believe! When there come to you believing women refugees, examine (and test) them: Allah knows best as to their Faith: if ye ascertain that they are Believers, then send them not back to the Unbelievers. They are not lawful (wives) for the Unbelievers, nor are the (Unbelievers) lawful (husbands) for them. But pay the Unbelievers what they have spent (on their dower), and there will be no blame on you if ye marry them on payment of their dower to them. But hold not to the guardianship of unbelieving women: ask for what ye have spent on their dowers, and let the (Unbelievers) ask for what they have spent (on the dowers of women who come over to you). Such is the command of Allah: He judges (with justice) between you. And Allah is Full of Knowledge and Wisdom.

معانی کلمات آیه

تمسکوا: مسک و امساک: گرفتن و نگاه داشتن.
عصم: عصم (بر وزن عقل) امساک و حفظ، راغب گوید: «العصم: الامساک» عصم (بر وزن عنب) جمع عصمت است مراد از آن در آیه نکاح و علقه زوجیت است، طبرسى در علت تسمیه آن فرموده که زوجه در عصمت و حفظ زوج است.
کوافر: جمع کافره است (زنان کافر و مشرک).[۱]

نزول

«شیخ طوسى» گویند: سبب نزول آیه چنین بوده که رسول خدا صلی الله علیه و آله با قریش در حدیبیه به مصالحه پرداخت که اگر کسى از آن‌ها بدون اجازه ولى خود به طرف مسلمین بیاید وى را برگردانند تا این که یکى از زنان آن‌ها به نام کلثم دختر ابومعیط به طرف مسلمانان مهاجرت کرد.[۲]

برادران او نزد پیامبر آمدند و از وى خواستند که او را برگرداند. خداوند از رد نمودن و برگرداندن زنان به طرف مشرکین نهى فرمود.[۳][۴]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِناتٍ فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ لا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَ لا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ وَ آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ إِذا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ وَ سْئَلُوا ما أَنْفَقْتُمْ وَ لْیَسْئَلُوا ما أَنْفَقُوا ذلِکُمْ حُکْمُ اللَّهِ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ «۱۰»

اى کسانى که ایمان آورده‌اید! هرگاه زنان مؤمن (از شوهرِ کافر جدا شده) هجرت کنان نزد شما آمدند، آنان را (از نظر ایمان) آزمایش کنید و خداوند به ایمان آنان آگاه‌تر است. پس اگر آنان را مؤمن تشخیص دادید، به سوى کفّار باز نگردانید، نه اینان براى آنان حلالند و نه آنان براى اینان حلال و آنچه را که شوهران کافر (براى این زنان) پرداخت کرده‌اند (از قبیل مهریّه) به آنان بپردازید و بر شما گناهى نیست که با اینان ازدواج کنید، به شرط آن که مهریّه آنان را بپردازید و همسران کافره را به همسرى نگاه ندارید و آنچه از براى آنان پرداخت کرده‌اید از کفّار بگیرید همان‌گونه (اگر زن، مسلمان شده و به شما ملحق مى‌شد،) هزینه‌هایى را که شوهران کافر پرداخت کرده بودند باید از شما درخواست نمایند. این حکم الهى است که خداوند میان شما مقرّر داشته و خداوند آگاه حکیم است.

نکته ها

یکى از بندهاى قرارداد صلح حُدیبیه این بود که اگر مشرکى از مکه به مسلمانان مدینه پیوست، مسلمانان او را به مشرکان باز گردانند. این آیه مى‌فرماید: مسئله باز گرداندن شامل زنان مهاجرى که به مسلمانان پناهنده شده‌اند نمى‌شود.

این آیه از آیات حقوقى و اجتماعى قرآن است.

جلد ۹ – صفحه ۵۸۸

مهریّه زن کافرى که مسلمان شده، به جامعه اسلامى بپیوندد، به شوهر کافرش داده مى‌شود، «آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا» و این مهریّه را باید از بیت المال پرداخت. «۱»

کلمه «عصم» جمع «عصمت» به معناى وسیله نگاهدارى است.

در این آیه، سیماى عدالت‌پرور مکتب اسلام جلوه مى‌کند:

اوّلًا زن هجرت کرده را تنها به حال خود رها نمى‌کند،

ثانیاً حق شوهر کافرى که زن خود را از دست داده است، نادیده نمى‌گیرد و مهریّه‌اى را که پرداخت کرده به او باز مى‌گرداند،

ثالثاً نیاز غریزى و عاطفى زن را با فرمان «تنحکوهن» و نیاز مالى او را با فرمان‌ «أُجُورَهُنَّ» تأمین مى‌کند.

هجرت ممکن است به خاطر فرار از شوهر یا علاقه به زندگى جدید یا جاسوسى یا رسیدن به مال و فامیل باشد، لذا باید با آزمایش انگیزه‌ها روشن شود.

کفّار چند دسته هستند: «۲»

یا همگى بر کفر اصرار دارند که آیه اول مبنى بر برائت و متارکه مسلمانان، به آنان نظر داشت. لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ … قَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الْحَقِ‌

یا به طور دسته جمعى دشمنى با شما را ترک مى‌کنند. «عَسَى اللَّهُ أَنْ یَجْعَلَ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ الَّذِینَ عادَیْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّهً» (آیه ۷ همین سوره)

یا تفکیک صورت مى‌گیرد، مثلًا زن مسلمان مى‌شود، ولى مرد، کافر باقى مى‌ماند و یا بالعکس که در این صورت، مسلمان به شما ملحق مى‌شود. «جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ»

در بیان مهریّه اول کلمه «نفقه» به کار رفته، أَنْفَقُوا … أَنْفَقْتُمْ‌ ولى در مورد مهریّه ازدواج دوم، کلمه‌ «أُجُورَهُنَّ» به کار رفته است. با توجّه به پنج موردى که کلمه‌ «أُجُورَهُنَّ» در قرآن آمده است، به نظر مى‌رسد کلمه «اجر» براى زنان بیوه و ازدواج دوم آنها است.

وقتى ایمان آوردنِ یکى از دو همسر، عقد قبلى را بهم مى‌زند، پس به طریق اولى‌، اگر قبل‌

«۱». تفاسیر المیزان، نمونه، فرقان.

«۲». تفاسیر کبیر فخررازى و مراغى.

جلد ۹ – صفحه ۵۸۹

از عقد، زن کافر باشد عقدى محقق نمى‌شود.

امام باقر علیه السلام فرمود: «لا ینبغى نکاح اهل الکتاب» ازدواج با زنان اهل‌کتاب (یهود و نصارا) سزاوار نیست. آنگاه امام علیه السلام این قسمت از آیه را تلاوت فرمود: «۱» «وَ لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ»

پیام ها

۱- زنان در انتخاب دین و انجام وظایف دینى تابع شوهر نیستند و حتّى مى‌توانند براى حفظ دین خود هجرت نمایند. «جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ»

۲- مدّعیان بازگشت از کفر به ایمان، باید مورد آزمایش و امتحان قرار بگیرند.

جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ‌ … فَامْتَحِنُوهُنَ‌

۳- هر کجا که خطر جاسوسى و امثال آن هست، گزینش و آزمایش لازم است.

«فَامْتَحِنُوهُنَّ»

۴- با دید مثبت به مردم نگاه کنید. «جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ» (با این که هنوز امتحان نشده‌اند، امّا آیه لقب مؤمن به آنان داده است).

۵- علم خداوند به امور، از ما سلب مسئولیّت نمى‌کند. «فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِهِنَّ»

۶- در برخورد با افراد، ما مأمور به ملاک‌هاى ظاهرى هستیم، نه وسواس و سوءظن. «فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِهِنَّ»

۷- نقش ایمان در مسایل خانوادگى و زناشویى بسیار مهم است. اگر زنِ کافرى مؤمن شد، او را به شوهر کافرش برنگردانید زیرا همسر کافر محیط خانواده را ناسالم مى‌کند. «فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِناتٍ فَلا تَرْجِعُوهُنَّ»

۸- سلطه و حکومت کافر بر مسلمان از هر جهت ممنوع است، خواه سیاسى و اجتماعى باشد که قرآن مى‌فرماید: «لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ‌

«۱». تفسیر نورالثقلین.

جلد ۹ – صفحه ۵۹۰

سَبِیلًا» «۱» و خواه خانوادگى باشد که این آیه مى‌فرماید: زن مسلمان نباید تحت امر شوهر کافر باشد. «فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ»

۹- جامعه و محیط در فرد مؤثر است. ممکن است محیط کفر، زن مسلمان را در خود هضم کند، پس او را به کفّار برنگردانید. «فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ»

۱۰- کفرِ یکى از طرفین ازدواج، منجر به طلاق قهرى مى‌شود. «فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ»

۱۱- به علاقه شخصى مرد به همسر قانع نشوید، ممکن است شوهر، زن را دوست داشته باشد ولى جامعه فاسد بر روح زن فشار وارد کند. «فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ» (و نفرمود: «الى زوجه»)

۱۲- ایمان، زیر بناى ازدواج است و کافر، کفو و همتاىِ مؤمن نیست. «لا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَ لا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ»

۱۳- جدایى زناشویى دلیل نادیده گرفتن حقوق مالى نیست، حتّى اگر کافر هزینه‌اى را پرداخته باید از طرف مسلمانان به او پرداخت شود. «لا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ وَ آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا»

۱۴- هر ازدواجى، مهریّه جداگانه دارد. (مهریّه قبلى که شوهر کافر داده است بپردازید و براى ازدواج دوّم که خودتان اقدام مى‌کنید باید مهریّه جداگانه بدهید.) آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا … آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَ‌

۱۵- حق مالکیّت و حقوق مالى کفّار غیر حربى محفوظ است. «آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا»

۱۶- اولین نیاز زن همسر شایسته است. «لا جُناحَ عَلَیْکُمْ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ»

۱۷- سابقه کفر، مانع ازدواج با تازه مسلمان نیست. «لا جُناحَ عَلَیْکُمْ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ»

۱۸- مهریّه، حق زن است. «أُجُورَهُنَّ»

۱۹- هم نیاز غریزى باید تأمین شود، «تَنْکِحُوهُنَّ» و هم نیاز مالى. «أُجُورَهُنَّ»

«۱». نساء، ۱۴۱.

جلد ۹ – صفحه ۵۹۱

۲۰- از زن بودن و تنهایى و غربت و تازه مسلمان بودن دیگران سوء استفاده نکنید. «آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ»

۲۱- کفر، کلید جدایى است و مسائلى از قبیل ازدواج و عشق به همسر و فرزند و سابقه زندگى مانع جدایى نیست. «وَ لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ»

۲۲- حفظ حقوق، طرفینى است، حق شما و حق کفّار نباید نایده گرفته شود. (اگر زن مسلمانى کافر شد و به کفّار پیوست، مهریّه‌اى که هزینه کرده‌اید از کفّار بگیرید و اگر زن کافرى به مسلمانان پیوست، مهریّه‌اى که کافر پرداخت کرده به او بدهید). «وَ سْئَلُوا ما أَنْفَقْتُمْ وَ لْیَسْئَلُوا ما أَنْفَقُوا»

۲۳- پذیرفتن پناهنده، در اسلام پذیرفته شده است، به شرط آنکه اوّلًا افراد آزمایش شوند، ثانیاً مسئله مالى یا زیبایى و زشتى در پناه دادن مطرح نباشد، ثالثاً هزینه‌اى را که کفّار پرداخت کرده‌اند به آنان بپردازند و کفّار حق مطالبه دارند. إِذا جاءَکُمُ‌ … مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَ‌ … آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا … وَ لْیَسْئَلُوا ما أَنْفَقُوا

۲۴- دستورات الهى، عالمانه و حکیمانه است. «ذلِکُمْ حُکْمُ اللَّهِ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِناتٍ فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ لا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَ لا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ وَ آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ إِذا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ وَ سْئَلُوا ما أَنْفَقْتُمْ وَ لْیَسْئَلُوا ما أَنْفَقُوا ذلِکُمْ حُکْمُ اللَّهِ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ «۱۰»

جلد ۱۳ – صفحه ۱۳۳

شأن نزول: چون صلح حدیبیه واقع شد، یکى از جمله شروط این بود که هر مسلمانى از مکه به مدینه رود، حضرت او را به کفار بازگرداند. و اگر مسلمان از مدینه به جانب مکه رود، قریش او را باز گرداند، و کتابتى بر این وجه نوشتند. جماعتى از مؤمنان از مکه گریخته، به ملازمت حضرت آمدند، از جمله اسلمیه دختر حارث به حدیبیه آمد، مسلمان شد. شوهر او گفت: زوجه مرا به من برگردانید مطابق صلحنامه. جبرئیل نازل، و گفت: این شرط بر مردان واقع شده نه بر زنان، و آیه را خواند.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا: اى کسانى که ایمان آوردید به خدا و رسول، إِذا جاءَکُمُ الْمُؤْمِناتُ‌: چون بیایند به شما زنان مؤمنه، مُهاجِراتٍ‌: در حالتى که هجرت کننده‌اند از کفر به دار الایمان، فَامْتَحِنُوهُنَ‌: پس بیازمائید ایشان را به این وجه که قسم دهید که بیرون آمدن آنها، از دشمنى شوهر نبوده، و به هیچ غرضى از اغراض دنیویه نبوده، بلکه خاصه براى خدا و رسول و دین اسلام به اینجا آمده‌اند. یا نظر کنید در اماراتى که موجب غلبه ظن شود و آنچه منافى ایمان است از ایشان صادر نشود، اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِهِنَ‌: خدا داناتر است به ایمان ایشان، زیرا اوست عالم بواطن و سرائر. این به جهت تنبیه است شما را اى اهل اسلام، هیچ راهى نیست به چیزى که به آن اطمینان و یقین حاصل شود در حقیقت ایمان ایشان، چه این مخصوص علام الغیوب است. پس شما را در این امر امتحان کافى است، و لذا مدار احکام شرع، بر ظاهر است. بنابراین به سوگند یا به قدر وسع، ملاحظه امارات کنید. فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِناتٍ‌: پس‌

جلد ۱۳ – صفحه ۱۳۴

[اگر] دانستید ایشان را به غلبه ظن که مؤمنه باشند، فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ:

پس بازمگردانید ایشان را به سوى کفار، و لذا حضرت رسالت صلّى اللّه علیه و آله و سلّم ممتحنه را مى‌گفت: باللّه الّذى لا اله الا هو ما خرجت من بغض زوج باللّه ما خرجت رغبه عن ارض الى ارض باللّه ما خرجت التماس الدّنیا باللّه ما خرجت الّا حبّا اللّه و رسوله. مراد به کفار، شوهران ممتحنه‌اند که: لا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ‌: نه آن زنان حلالند مر کافران را، وَ لا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَ‌: و نه آن کافران حلال مى‌شوند این زنان را، زیرا مأمون نیستند از آن که شوهران ایشان را گمراه کنند. وَ آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا: و بدهید شوهران ایشان را آنچه خرج مهر کرده‌اند نه مأکول و ملبوس.

بیان: وجوب وفاى به آنچه عقد صلح متضمن آنست، گاهى است که از شروط صحیحه باشد. پس صلح حدیبیه، اگرچه شامل رد هر کسى باشد که به دار الاسلام آید، لکن چون مطلق است و قابل تقی