پاورپوینت کامل حکیم میرزا مهدى الهى قمشهاى ۸۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل حکیم میرزا مهدى الهى قمشهاى ۸۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل حکیم میرزا مهدى الهى قمشهاى ۸۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل حکیم میرزا مهدى الهى قمشهاى ۸۲ اسلاید در PowerPoint :

محتویات

۱ ولادت و خاندان
۲ تحصیلات و استادان
۳ تدریس و شاگردان
۴ آثار و تألیفات
۵ شعر الهى قمشه‌اى
۶ ویژگی‌های اخلاقی
۷ وفات
۸ پانویس
۹ منابع

ولادت و خاندان

اجداد حکیم میرزا مهدى الهى قمشه اى از سادات بحرین و از بزرگان علم و معرفت و حافظان قرآن بشمار مى رفته اند.[۱] گفته مى شود که در دوران حکومت نادرشاه که سادات را تحت شکنجه و فشارهاى شدید قرار مى دادند نیاکان حکیم مخفیانه از بحرین به شهرستان قمشه از توابع استان اصفهان مهاجرت مى کنند و سیادت خود را به دلیل اختناق حاکم مخفى مى نمایند. عموزادگان آن حکیم به سیادت صحیح معروفند اما ایشان احتیاط مى کردند.[۲]

علامه حسن زاده آملى مى نویسد: آن بزرگوار از سادات بحرین و از بیت علم و عرفان و زهد و تقوا بود. بارها به این بنده مى فرمود: اصلا از سادات بحرینم ولى چون در کسوت متعارف فعلى شناخته شده ام از تبدیل عمامه سفید به سیاه خوددارى مى کنم![۳]

حکیم الهى قمشه اى در شرح حال منظومى که براى خود گفته به این مسأله اشاره دارد:

نیاکان بُوَدم از سادات بحرین ز حفّاظ قرآن قرّاء دفتر

زمانه خواندشان در شهر قمشه بدور نادر آن مرد دلاور[۴]

دست خطى از آن مرحوم برجاى مانده که سلسله شریف خاندانش را براى برادرزاده اش به صورت ذیل به نگارش درآورده است: «میرزا مهدى بن حاج ملاابوالحسن بن حاج عبدالمجید بن حاج محمدرضا بن حاج عبدالملک بن حاج شیخ جعفر السید البحرینى رحمهم اللّه تعالى».[۵]

پدربزرگ حکیم الهى از افراد خوشنام شهرستان قمشه بشمار مى رفت که در انجام امور خیر شهرتى بسزا داشت. آب انبار و پل حاج عبدالحمید و مدرسه علمیه حاج عبدالحمید از باقیات صالحات ایشان در شهر قمشه است.

وى قبل از آن که میرزا مهدى الهى دیده به جهان گشاید طى رؤیایى صادق مشاهده کرده بود که ملا محمدمهدى ابن ابى الفتوح قمشه اى (از دانشوران درگذشته این دیار) از هودجى از آسمان بر زمین فرود مى آید و به اتاق ایشان وارد مى شود. از آن پس ایشان بارها نزد پدر میرزا مهدى آمده، از عیال وى که در انتظار مولود تازه اى بود عیادت مى نمود و بى صبرانه در انتظار میلاد آن فرزند لحظه شمارى مى کرد و پیوسته مى گفت: «این نوزاد نامش محمد مهدى است و در زمره علماى بزرگ خواهد گردید».

سرانجام انتظارها به سر رسید و در سال ۱۳۱۹ قمرى (و بنا به نقلى به سال ۱۳۲۰ قمری) ستاره پرفروغ این خانواده هویدا گردید.[۶] نامش را مهدى نهادند و بعدها که در خرد و حکمت و تدریس معارف دینى و فرهنگ تشیع سرآمد اقران گشت و فروغ ایمانش تابیدن گرفت به محى الدین (زنده کننده معارف دینى) ملقب گردید و در شرع و ادب تخلص الهى براى خود برگزید. چنان چه خود در بیتى بدین الفاظ اشاره دارد:

«الهى» طبع و «مهدى» نام و در عشق

لقب گردید «محى الدین» منوّر

تحصیلات و استادان

میرزا محمدمهدى در پنج سالگى به مکتب خانه رفت و تا هفت سالگى مقدمات ادبیات فارسى و عربى را آموخت و سپس نزد پدر و ادباى شهر قمشه به پیگیرى تحصیلات و فراگیرى علوم دینى پرداخت و با وجود خردسالى به دلیل هوش سرشار و برخوردارى از حافظه اى قوى، کتب مهم و مشکل زبان و ادب پارسى و عربى را یاد گرفت و چون ده بهار را پشت سر نهاد «شرح نظام» را نزد پدر آموخته بود و در پانزده سالگى در ادبیات عرب به درجه اى از توانایى رسید که شرح نظام نیشابورى، مغنى اللبیب ابن هشام و مطوّل تفتازانى را تدریس مى نمود.[۷]

به موجب ذکاوتى که در وجودش نهفته بود کمتر نیاز مى دید که به مرور درس‌ها بپردازد و اوقات فراغت خویش را براى کمک به معاش خانواده سپرى مى کرد. مقدمات فقه و اصول و حکمت را در شهرضا از ملا محمدهادى فرزانه قمشه اى (۱۳۸۵-۱۳۰۲ ه.ق) و دیگران بیاموخت. نامبرده در علوم عقلى و نقلى و بى اعتنایى به دنیا و زخارف آن معروف بود.[۸] وى در حکمت، کلام و فلسفه آثار مفیدى دارد.[۹]

حسین امین جعفرى (۱۳۶۹-۱۲۹۵ ه.ق) نیز از فضلایى است که حکیم قمشه اى مجلس درس وى را غنیمت مى شمرد.[۱۰]

او تحصیلات مقدماتى و بخشى از علوم اسلامى و آثار فقهى را در وطنش آموخت و در ضمن از تجربیات علم و دانش هاى پدرى فاضل و مؤمن بهره برد. سپس به شوق تحصیل در اصفهان راهى این شهر شد و در حجره طلبه هاى قمشه اى ساکن اصفهان در مدرسه صدر مسکن گزید. در آن جا از محضر شیخ محمد حکیم خراسانى (متوفاى ۱۳۵۵ ه.ق) به مدت یک سال استفاده نمود.[۱۱] وی از شاگردان خاص و وارث علم و اخلاق میرزا جهانگیرخان قشقایى (استاد شهید مدرس) بشمار مى رفت.[۱۲]

آیت الله سید حسن مدرس صبح ها در مدرسه جده کوچک درس فقه و اصول و عصرها در مدرسه جده بزرگ درس منطق و شرح منظومه مى گفت. مجلس درس آن شهید در اصفهان بزم محبت و کلاس تدریس رشادت و استوارى و شجاعت بود.[۱۳] حکیم الهى قمشه اى که از این محفل پرفیض برخوردار بوده است، مى گوید: وقتى صبحگاه در محضرش حاضر شده، به بیانش گوش مى دادیم هر لحظه در وجود ما نیرویى تازه دمیده مى شد، به طورى که در پایان درس خود را پهلوانى شجاع حس مى نمودیم. به طور کلى بیان درس در روحیات شاگردان اثر ویژه اى داشت که از وصف آن عاجزم.[۱۴]

حکیم الهى که سخت جویاى حقیقت و مشتاق معارف قرآنى و فرهنگ اهل بیت بود، بیش از یک سال در اصفهان نماند و این دیار را به قصد مشهد مقدس ترک نمود تا به مدد اساتید این جایگاه مبارک و سرشار از معنویت به کمالات فکرى و عرفانى نایل آید. وى در مشهد به مدرسه نواب راه یافت و در این مکان حجره اى اختیار نمود و به تحصیل مشغول شد.

وى در میان اساتیدش از مرحوم آقا بزرگ حکیم (میرزا عسکرى شهید) بسیار سخن مى گفت، آن بزرگوار در علوم نقلى و عقلى مهارت داشت و در خراسان، مرجعیت و ریاست تامه را عهده دار بود و از نامبرده کراماتى نیز نقل کرده اند.

از اساتید دیگر الهى قمشه اى، آیت الله العظمى حاج آقا حسین قمى (۱۳۶۶-۱۲۸۲ ه.ق) مى باشد که در دوران مرجعیت و زعامت این فقیه فرزانه رویدادهاى مهمى رخ داد که با موضع گیرى هاى بجا و قاطع ایشان جایگاه و عظمت مقام مرجعیت بیش از پیش نمایان گردید. نامبرده در ماجراى کشف حجاب رضاخان با موضع گیرى شجاعانه این توطئه شوم را رسوا نمود.[۱۵]

شیخ اسدالله یزدى مشهور به هراتى که در منطق و حکمت، هیئت و علوم ریاضى مهارت داشت و از دانشمندان و پرهیزگاران ارض قدس رضوى بود یکى از استادان میرزا مهدى الهى قمشه اى است. حکیم قمشه اى مى فرمود: شرح نصوح قیصرى را در محضر جناب عارف بزرگوار آقا شیخ اسدالله یزدى (متوفى به سال ۱۳۴۵ ه.ق) فراگرفتم. ایشان به ما سفارش مى کرد که بىوضو در درس حاضر نشوید.[۱۶]

مرحوم حاج ملا محمدعلى فاضل (متوفى ۱۳۴۲ ه.ق) که از مدرسان و حکماى معروف مشهد بوده، جرعه هایى از حکمت و عرفان را به کام اندیشه حکیم الهى قمشه اى بریخت. این عارف محقق سال ها محضر قضاوت داشته و از شاگردان نامدار میرزاى شیرازى بوده است.[۱۷]

حاج شیخ حسن مشهور به فاضل بُرسى که حوزه درسى با اهمیت و پرتحرکى داشت و بسیارى از علما از محضرش بهره گرفته اند، از دیگر کسانى است که حکیم الهى قمشه اى سعادت استفاضه از انوار علمى وى را یافت. او در فقه و اصول مهارت داشت و کتاب فرائد شیخ مرتضى انصارى را تدریس مى کرد. چندى بر اثر کسالت در بُرس رحل اقامت افکند و بعد از مدتى با حالت بیمارى به عتبات عالیات هجرت نمود و در سال ۱۳۵۳ ه.ق در آن مکان مبارک رحلت نمود.[۱۸]

از دیگر کسانى که میرزا مهدى الهى از محضرش محظوظ گشت آیت الله حاج میرزا حسین فقیه سبزوارى (متوفى ۱۳۸۶ ق) است. ایشان یکى از رؤساى روحانیت خراسان و نیز از زعماى حوزه علمیه مشهد بشمار مى رفته و آثار خیرى از خویش برجاى نهاده است.[۱۹]

پس از شهریور ۱۳۲۰ ه.ش (۱۳۶۰ ه.ق) که با تغییرات عمده در دستگاه حکومت پهلوى تا حدودى فشار سیاسى از روى مظاهر دینى و روحانى برداشته شد، زعامت حوزه مشهد را دو عالم بزرگ و معروف دینى حاج شیخ مرتضى آشتیانى و آقا میرزا مهدى اصفهانى در دست گرفتند و بار دیگر به بازسازى بنیادهاى روحانى در این شهر مقدس پرداختند. فقه و اصول در حلقه درس این دو مدرس بزرگ طلایى را گردآورد.[۲۰]

میرزا مهدى در تدریس خود مقید بود که مطالب خود را در چارچوب دستورهاى ائمه اطهار علیهم السلام بیان کند و بر این نکته تأکید داشت که سیر و سلوک در معارف الهى ضمن آن که به تقوا نیاز دارد، باید با استفاده از روایات معصومین علیهم السلام صورت پذیرد. اصرار ایشان در کسب کمالات عرفانى و رسیدن به قله هاى معنوى بر انجام واجبات و ترک محرمات بود و با هر ریاضتى که مستلزم سماع و کردار خانقاه نشینان توأم بود، مخالفت مى کرد.[۲۱]

حکیم الهى پس از طى مدارج علمى و حکمت و کسب دانش قرآنى و روایى در مشهد مقدس، بر آن شد تا به تهران سفر کند و از آن جا به رى و قم و سپس به حوزه نجف اشرف برود، ولى زمانه خیمه اش را به تهران زد و خاک ملک رى دامنگیرش ساخت.

تدریس و شاگردان

ایشان در تهران به مدرسه میرزا حسین سپهسالار (شهید مطهرى کنونى) وارد شد. در آن ایام شهید آیت الله سید حسن مدرس سخت مشغول تعمیرات این مدرسه بود. حکیم الهى در ضمن بیان خاطره اى اظهار داشته است: مدتى در آن جا ماندم و به درس کفایه الاصول جناب مدرس مى رفتم و ایام اقامت در آن مدرسه به درازا کشید. ایشان روزى از من پرسید: مسافرت شما به کجا انجامید؟ عرض کردم: «چشم مسافر چو بر جمال تو افتد * عزم رحیلش بدل شود به اقامت». من ضمن این که به درس ایشان مى رفتم یک درس منطق و یک درس فلسفه را هم در مدرسه شروع کردم.[۲۲]

استاد الهى قمشه اى ضمن تدریس در این مدرسه از محضر حکیم و فیلسوف شهیر محمدطاهر فقیه نصیرى طبرى مشهور به آقا میرزا محمدطاهر تنکابنى (۱۳۲۰-۱۲۴۲ ه.ش) استفاده کرد. او از شاگردان برجسته میرزا ابوالحسن جلوه (۱۳۱۴-۱۲۳۸ ه.ق) است.[۲۳]

پس از تأسیس دانشگاه در کشور، مدرسه سپهسالار که محفل ادبا و مجلس حکما بود به دانشکده معقول و منقول تبدیل گردید. حکیم الهى قمشه اى ضمن تدریس منطق، حکمت و ادبیات در آن مکان، به عنوان یکى از برجسته ترین اساتید دانشگاه تهران شناخته شده، با نوشتن کتاب «توحید هوشمندان» به درجه دکترا از دانشکده مزبور نایل آمد. همچنین به عنوان استاد زبان و ادبیات عرب در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول افاضه به مشتاقان معرفت گردید.

ایشان ضمن تدریس، با جملاتى شیوا، شیرین و پرجاذبه مفاهیم دشوار فلسفى را بیان مى کرد و در تأیید اظهارات علمى خود از اشعار عرفانى شاعران بزرگ پارسى چون مولوى، حافظ و سعدى شاهد مى آورد و در پایان با نهایت فروتنى خاصى سروده هاى خویش را براى شاگردان مى خواند.

با وجود کهولت سن، آیات قرآن، روایات ائمه اطهار علیهم السلام و عبارات کتاب اشارات بوعلى، اسفار ملاصدرا، شرح منظومه سبزوارى، فصوص الحکم ابن عربى و دیگر کتب فلسفى و عرفانى را به خاطر داشت.[۲۴]

در تدریس فلسفه و حکمت به ظرفیت افراد توجه مى کرد. روزى در محفلى چون مى خواستند حکیم الهى را به شهید مدرس معرفى کنند، شهید مدرس مى گوید: لازم نیست او را به من معرفى کنید چون پدربزرگ این شخص – مرحوم حاج ملک – موجب شد که من مدرس شوم.

پس از تبعید آن فقیه مبارز و مجتهد والامقام، طلاب مدرسه سپهسالار بر گرد حکیم الهى قمشه اى جمع شده، کتابى را به ایشان دادند و گفتند تا این زمان مدرس این کتاب را براى ما تدریس مى کرد و اینک شما تنها کسى هستید که ما مى توانیم از محضرش استفاده کنیم. ایشان بعد از این واقعه به یاد خواب خویش که چند سال قبل در مشهد دیده بود، افتاد و تعبیر آن را همین ماجرا دانست.[۲۵]

علامه حسن زاده آملى که به مدت یازده سال خوشه چین خرمن خرد حکیم الهى قمشه اى بوده مى گوید: از محضر این عارف ربانى تمام حکمت منظومه سبزوارى و مبحث نفس اسفار و حدود نصف شرح خواجه نصیرالدین طوسى بر اشارات شیخ الرئیس را تلمذ نمودم و نیز در مجلس قرآن آن جناب خوشه چین بودم.[۲۶]

در معرفى الهى قمشه اى همین بس که چون یکى از فضلاى تهران از محضر علامه طباطبایى استاد طلبید، آن مفسر نامى خطاب به وى گفته بود: الهى قمشه اى غیر از این ظاهر است، از محضرش استفاده کنید.[۲۷]

دیگر از فضلایى که حوزه درسى حکیم الهى قمشه اى را درک نموده و از ابعاد اندیشه اش محظوظ گشته حضرت آیت الله عبدالله جوادى آملى (متولد ۱۳۱۲ ه.ش) است. وى بخشى از شرح منظومه و نیز الهیات و بخش عرفان شرح اشارات خواجه نصیر طوسى را نزد حکیم الهى آموخته است.[۲۸]

ایشان مى گوید: درس مرحوم الهى نسبت به درس دیگر اساتید با روح تر و پرورنده تر بود… بین نماز مغرب