مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل دعای ششم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل دعای ششم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل دعای ششم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل دعای ششم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :
فهرست دعاهای صحیفه سجادیه
متن دعای ششم صحیفه سجادیه
شرح و ترجمه دعا:
بخش اول – بخش دوم – بخش سوم – بخش چهارم – بخش پنجم
درخواست توفیق طاعت و ترک معصیت؛
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَینِ أَیدِینَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَیمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِیعِ نَوَاحِینَا، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِیتِک، هَادِیاً إِلَی طَاعَتِک، مُسْتَعْمِلًا لِمَحَبَّتِک.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ وَفِّقْنَا فِی یوْمِنَا هَذَا وَ لَیلَتِنَا هَذِهِ وَ فِی جَمِیعِ أَیامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَیرِ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ، وَ شُکرِ النِّعَمِ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ، وَ مُجَانَبَهِ الْبِدَعِ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَ النَّهْی عَنِ الْمُنْکرِ، وَ حِیاطَهِ الْإِسْلَامِ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ، وَ نُصْرَهِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ، وَ مُعَاوَنَهِ الضَّعِیفِ، وَ إِدْرَاک اللَّهِیفِ.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْهُ أَیمَنَ یوْمٍ عَهِدْنَاهُ، وَ أَفْضَلَ صَاحِبٍ صَحِبْنَاهُ، وَ خَیرَ وَقْتٍ ظَلِلْنَا فِیهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَی مَنْ مَرَّ عَلَیهِ اللَّیلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَهِ خَلْقِک، أَشْکرَهُمْ لِمَا أَوْلَیتَ مِنْ نِعَمِک، وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِک، وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْیک.
ترجمهها
ترجمه انصاریان
بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از پیش رو و پشت سر و از طرف راست و از جانب چپ و از همه طرف حفظ فرما، حفظی که ما را از معصیت تو باز دارد و به طاعتت راه نماید و ما را به کار عشق و محبتت گیرد.
بارخدایا بر محمد و آلش درود فرست و ما را در این روزمان و در این شبمان و در تمام ایاممان برای انجام خیر و دوری از شر و شکر نعمتها و پیروی سنّتها و دوری از بدعتها و امر به معروف و نهی از منکر و پاسداری اسلام و عیبجویی از باطل و خوارساختن آن و یاری حق و گرامیداشت آن و ارشاد گمراه و یاری ناتوان و پناهدادن به ستمدیده موفق بدار.
بارالها بر محمد و آلش درود فرست و امروز را فرخندهترین روزی قرار بده که تاکنون یافتهایم و کاملترین رفیقی که با او همراه بودهایم و بهترین زمانی که در آن بسر بردهایم. و ما را از خشنودترین کسان از جمله بندگانت قرار ده که شب و روز بر ایشان گذشته، شاکرترین ایشان در مقابل نعمتهایی که عنایت فرمودهای و پایدارترین ایشان به شریعتهایی که پدید آوردهای و خویشتندارترین ایشان از نافرمانیهایی که از آنها بیم دادهای.
ترجمه آیتی
بار خدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و ما را از پیش رو و پشت سر و جانب راست و جانب چپ و از هر طرف حفاظت فرماى، آن سان که از معصیت تو در امان مانیم و به اطاعت تو راه یابیم و هر چه کنیم در طریق محبت تو باشد.
بار خدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و ما را در این روز و این شب و هر روز به انجام دادن کارهاى نیک و دورى از کارهاى ناپسند توفیق ده و به شکر نعمتها و پیروى از سنتها و دورى از بدعتها و امر به معروف و نهى از منکر و پاسداشت اسلام و نکوهش باطل و خوار داشت آن، و نصرت حق و عزیز داشتن آن و راهنمایى گمگشتگان و یارى ناتوانان و فریادرسى ستمدیدگان، توفیق ده.
بار خدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و این روز را براى ما مبارکترین روزى گردان که دیده ایم و نیکوترین مصاحبى که به صحبت داشته ایم و بهترین وقتى که به سر آورده ایم.
از میان بندگانت که شب و روز بر آنان مى گذرد ما را خرسندترین آنان گردان و سپاسگزارترین بهره گیران از نعمتهایت و پایدارترین رهسپاران بر وفق آیینت و حذر کننده ترین کسان از آنچه به ترک آن فرمان داده اى.
ترجمه ارفع
خداوندا بر محمد و آل او درود فرست و ما را از جمیع نواحى از مقابل و پشت سر و راست و چپ حفظ فرما، آنچنان حفظى که مرتکب معصیت نشویم و به بندگى ات هدایت شده و به راه دوستى تو عمل کنیم.
الها بر محمد و آل او درود فرست و ما را در امروز و امشب و در جمیع ایام زندگى براى انجام کار خیر موفق بدار و نیز براى دورى از شر و شکر نعمت ها و پیروى از سنت ها و اجتناب از بدعتها و امر به معروف و نهى از منکر و نگهبانى از اسلام و سرکوب باطل و یارى و عزت بخشیدن به حق و هدایت نمودن گمراهان و یارى ضعیفان و دادرسى ستم دیدگان توفیق عطا فرما.
پروردگارا بر محمد و آل او درود فرست و این روز را ایمن ترین روز و بهترین همراه و نیکوترین زمان براى ما قرار بده
و در بین آفریده هایت ما را راضى ترین آفریده از گردش شب و روز و شاکرترین نسبت به نعمت هایى که عطا فرموده ای و مقاوم ترین اجراکننده احکام و شرایعت و پرهیزگارترین افراد از آنچه را که تو نهى فرموده ای بنما.
ترجمه استادولی
خدایا، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از پیش و پس و از راست و چپ و از همه سو حفظ فرما، حفظى که نگهدار از نافرمانیت، و رهنماى به فرمانبریت، و به کارگیرنده ما در راه دوستیت باشد.
خدایا، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در این روز و این شب مان و در همه روزهاى مان به انجام کار خیر، و درودى از شر، و سپاس نعمت ها، و پیروى از سنت ها، و پرهیز از بدعت ها، و امر به معروف، و نهى از منکر، و پاسدارى از اسلام، و نکوهش و سرکوب باطل، و یارى و بزرگداشت حق، و رهنمایى گمراه، و کمک به ناتوان، و رسیدگى به غمزده و ستمدیده موفق فرما.
خدایا، بر محمد و آل او درود فرست، و این روز را مبارک ترین روزى که سراغ داریم، و برترین همراهى که با او همراهى مى کنیم، و بهترین وقتى که در آن به سر مى بریم قرار ده.
و ما را از پسندیده ترین کسان از جمله آفریدگانت که شب و روز بر آنان گذشته، سپاس گزارترین آنان نسبت به نعمت هایى که به آنان بخشیده اى، و برپاترین آنان به عمل به شریعت هایى که وضع نموده اى، و خوددارترین آنان از نهى هایى که از آنها بیم داده اى قرار ده.
ترجمه الهی قمشهای
خدایا درود فرست بر محمد و آل پاکش و ما را (از شر شیطان انس و جن و حمله هاى او) از پیش رو هم از پشت سر و هم از سمت راست و چپ و از تمام جوانب ما را حفظ فرما و از معصیت خود نگهدار و به طاعت خویش هدایت کن در حالى که بکار (عشق و) محبتت سرگرم باشیم (و از حب دنیا و عشق به ما سواى خدا بیزار شویم).
خدایا درود فرست بر محمد و آل پاکش و در همین روز و همین شب و در تمام روز عمر براى بکار خیر پرداختن و از کار شر دورى جستن ما را موفق بدار و به شکر و سپاسگزارى از نعمتهایت و پیروى سنن شرع و دورى و احتراز از بدعتها(ى اهل بدعت) توفیق ده و به کار امر به معروف و نهى از منکر و ترویج و حفظ آئین اسلام و محو بدعتهاى باطل (و آراء اهل ضلالت) و لغزشهاى آن موید فرما و به نصرت دین حق (و اهل حق) و تعظیم و اکرام آن و به ارشاد و راهنمائى گمراهان و به معاونت و کمک به ناتوانان و یارى مظلومان توفیقى کرامت فرما (در این عبارات دعا امام سجاد امت را به وظائف مهمشان آگاه مى سازد که از خدا در دعا بخواهیم و در عمل بکوشیم و این اعمال که اساس دین و علل ابقاء آئین و عظمت شرع اسلام و ترویج آن است جدا انجام دهیم).
پروردگارا درود فرست بر محمد و آل پاکش و این روز را (که اکنون در آن زنده ام) با میمنت و با برکت ترین ایام معبود ما قرار ده و بهترین مصاحب و رفیق ما مقرر فرما (یعنى توفیق بهترین اعمال را در این روز به ما عطا کن که از تمام روزهاى حیوه ما مبارکتر باشد که روز مبارک و میمون و عید سعید حقیقى روزى است که انسان به نیکوترین کار موفق گردد و به طاعت خدا و احسان به بندگان حق توفیق یابد) و این روز را بهترین اوقات ما که در آن روز را مى گذرانیم بگردان
و از خشنودترین بندگانى که شب و روز بر آنان مى گذرد قرار داده و از شکرگزارترین خلقت بر نعمتهاى گوناگونى که عطا کردى مقرر فرما و پایدار و ثابت ترین خلق ما را بر احکام (و حقایق و سنن) شرایع خود گردان و از آنچه نهى و تحذیر فرمودى (و حرام گردانیدى) مرا دورترین کس (و موفق ترین کس بر ترک آن محرمات) بساز (خلاصه یعنى اى خدا ما را بر انجام طاعت و خیرات و اوامر شرع که رضا و خشنودى تو و خیر و سعادت ما در آن است بیش از همه کسى موفق بدار و از مناهى و محرمات و اعمال شر و گناه که موجب خشم و غضب تو است و شقاوت و عذاب ما بیش از هر کس ما را دور گردان).
ترجمه سجادی
خداوندا بر محمّد و خاندانش درود فرست و ما را از پیش رویمان و از پشت سرمان و از طرف راستمان و از سمت چپمان و از همه اطرافمان نگهدارى کن، نگهدارى اى که ما را از نافرمانى تو بازدارد و به فرمانبرداریت راهنمایى کند و در جهت دوستى تو به کار برد.
خداوندا بر محمّد و خاندانش درود فرست و در امروز ما و امشب ما و در همه روزهایمان، ما را براى انجام نیکى و ترک بدى و سپاس نعمت ها و پیروى از سنّت ها و ترک بدعت ها و امر به معروف و نهى از منکر و حفظ اسلام و نکوهش کردن و خوار نمودن نادرستى ها و یارى دادن و تقویت حق و راهنمایى گمراهان و کمک کردن ناتوان و یارى دادن ستم دیده، توفیق ده.
خداوندا بر محمّد و خاندانش درود فرست. و آن را مبارک ترین روزى که با آن برخورد کرده ایم و برترین همراهى که با آن همراه شده ایم و بهترین زمانى که در آن به سر برده ایم قرار ده.
و ما را از خوشنودترین آفریدگانت که شب و روز بر آنها گذشته، و شکرگزارترین آنان بر نعمتى که ارزانى داشته اى و پایدارترین آنها به آئینى که مقدر نموده اى و خوددارترین ایشان از حرام هایى که از آن بیم داده اى قرار ده.
ترجمه شعرانی
خدایا بر محمد و آل او درود فرست و ما را از پیش رو و پشت سر و راست و چپ و از همه سو حفظ کن چنان که ما را از گناه محفوظ دارد و به طاعت تو راه نماید و دوستى تو را در دل ما جاى دهد
خدایا درود بر محمد و آل او فرست و ما را امروز و امشب و در همه روز توفیق ده که نیکى کنیم و از بدى بپرهیزیم و شکر نعمت تو بگذاریم و پیرو سنت رسول صلى الله علیه و آله باشیم و از بدعتها دورى جوئیم و امر به معروف و نهى از منکر کنیم و پاسدار اسلام باشیم و باطل را عیب گوئیم و خوار داریم و حق را یارى کنیم و گرامى داریم و گمراه را هدایت کنیم و ناتوان را یارى دهیم و ستم رسیده را به فریاد رسیم
خدایا درود بر محمد و آل او فرست و این روز را فرخ ترین روز گردان که تاکنون دیده و شناخته ایم و بهترین همدمى که با وى بوده ایم و نیکوترین وقتى که در آن بسر برده ایم
و ما را پسندیده ترین آفریدگان خود گردان که شب و روز بر آنها گذشته است و سپاسگزارنده ترین کسى که نعمت به آنها عطا کرده اى و چابکترین کسى که به شریعت تو عمل کرده است و پارساترین کسى که از معاصى بیم داده اى.
ترجمه فولادوند
بار خدایا! درود بر محمد و خاندان وى، و ما را از پیش رو و پشت سر و سمت راست و چپ و از هر سو نگاهبان باش! بدانگونه که از معصیت تو در امان باشیم و به فرمانبرى تو راه یابیم و جمله را در راه محبت تو به کار بریم.
بار خدایا! درود بر محمد و خاندان وى، و ما را در این روز و این شب، در اجراى خیر و اجتناب از شر و شکر نعمتها و اتباع سنها و اجتناب از بدعتها و دستور به نیکى و باز داشتن از کار زشت و حمایت از اسلام و نکوهش باطل و خوار گردانیدن آن و یارى حق و بزرگ شمردن آن و راهبرى گمراه و یارى ناتوان و فریادرسى از ستمدیده توفیق عنایت فرماى!
بار الها! درود بر محمد و خاندان وى، و این روز را فرخنده ترین روزى قرار ده که دریافته ایم و نیکوترین همدمى که صحبتش گرفته ایم و بهترین وقتى که در آن به سر آورده ایم.
و ما را از خشنودترین بندگانى قرار ده که شب و روز بر آنها گذشته و از جمله سپاسگزارترین آنان در برابر نعمتهائى که بدانها ارزانى داشته اى و ثابت قدمترین ایشان در رابطه با شرایع خود و خوددارترین آنها از منهیاتى که ایشان را از آنها برحذر داشته اى، قرار ده.
ترجمه فیض الاسلام
بار خدایا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از (دامهاى شیطان و از هر پیشامدى در) پیش رو و پشت سر و از اطراف راست و چپ و از همه ى جوانبمان نگهدارى کن، نگهدارى که از نافرمانى تو نگهدارنده و به طاعت و بندگى تو راهنما و براى دوستى به تو بکار برده شود
بار خدایا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در این روز و این شب و همه ى روزهامان توفیق عطا فرما براى انجام نیکى و دورى از بدى و سپاسگزارى از نعمتها و پیروى از سنتها (واجبات و مستحبات) و ترک بدعتها (احداث چیزهائى در دین که از دین نیست) و امر به معروف (واداشتن بپسندیده: واجب و مستحب) و نهى از منکر (بازداشتن از زشتیها: حرام و مکروه) و حفظ و نگهدارى (اصول و فروع) اسلام، و نکوهش باطل و نادرستى و خوار نمودن آن، و یارى حق و گرامى گردانیدن آن، و راهنمائى گمراه، و کمک ناتوان، و رسیدن به فریاد ستم رسیده
بار خدایا بر محمد و آل او درود فرست، و این روز را مبارکترین روزى گردان که ما به آن برخورده ایم، و برترین همراهى که ما با آن همراه شده ایم، و بهترین وقتى که (با گفتار و کردار نیک) در آن به سر برده ایم
و ما را خشنودترین کسان از گروه آفریدگانت که شب و روز بر آنها گذشته قرار ده، سپاسگزارنده ترین ایشان به نعمتهائى که عطا کرده اى، و پایدارترین آنها به احکامى که (به وسیله ى پیغمبرانت) بیان فرمودى، و جلوگیرترین آنان از نهیى که از آن ترسانیدى (براى آن کیفر قرار دادى).
شرحها
دیار عاشقان (انصاریان)
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِهِ وَ احْفَظْنَا مِنْ بَینِ أَیدِینَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَیمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِیعِ نَوَاحِینَا حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِیتِک هَادِیاً إِلَى طَاعَتِک مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِک
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِهِ وَ وَفِّقْنَا فِی یوْمِنَا هَذَا وَ لَیلَتِنَا هَذِهِ وَ فِی جَمِیعِ أَیامِنَا لاِسْتِعْمَالِ الْخَیرِ وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ وَ شُکرِ النِّعَمِ وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ وَ مُجَانَبَهِ الْبِدَعِ وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْی عَنِ الْمُنْکرِ وَ حِیاطَهِ الْإِسْلاَمِ وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلاَلِهِ وَ نُصْرَهِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ وَ مُعَاوَنَهِ الضَّعِیفِ وَ إِدْرَاک اللَّهِیفِ»:
“الهى بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ما را از پیش رو و پشت سر و طرف راست و چپ از همه اطرافمان حفظ فرما، حفظى که ما را از گناه و معصیتت نگه دارد، و به طاعت و بندگیت رهنمون شود، و دل را غرق عشق تو سازد. الهى بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ما را در این روز و این شب و همه ایام بر این امور توفیق ده: ۱ انجام خیر ۲ ترک شر ۳ شکر نعمت ۴ پیروى از روش رسول حق ۵ دورى از بدعت ۶ امر به معروف ۷ نهى از منکر ۸ حفظ اصول و فروع اسلام ۹ نکوهش باطل و خوار نمودن آن ۱۰ یارى حق و گرامیداشت آن ۱۱ راهنمایى گمراه ۱۲ کمک ناتوان ۱۳ رسیدن به فریاد ستمدیده”.
حصنِ حصینِ حفظ و امان حق:
انسان از ابتداى ولادت تا لحظه خروج از دنیا به خصوص وقتى که در مدار تکلیف و مسئولیت است، در معرض انواع خطرها و طوفانهایى است که اگر از خود مراقبت و مواظبت ننماید، درخت سعادت جاودانیش با آتش آن خطرات و طوفانها از ریشه خواهد سوخت.
مراقبت و مواظبت از هویت الهى و ملکوتى خود، در سایه عقاید صحیحه و اخلاق حسنه و اعمال صالحه میسّر است و جز این، راهى براى سلامت ماندن از خط وجود ندارد. در این مسیر باید باطن و ظاهر خویش را تسلیم خواسته هاى الهى کرد و یک لحظه از هجوم شیاطین و خنّاسان غافل نماند.
ابلیس و ارتش خطرناکش که جاهلان و بى خبر از حق و معاندان و دشمنان حقیقت هستند، کمترین رحمى به انسان ندارند و راحت آنان در این است که خوبیهاى انسان را به باد داده و آدمى را به قعر جهنّم رهنمون شوند. او و دستیارانش، دشمنان قسم خورده انسانند و در پیشگاه حضرت احدیت سوگند شدید یاد کرده که از همه طرف و از همه جانب به انسان حمله کرده و او را از حقّ و حقیقت جدا سازند.
خداوند هم به آنان هشدار داده که شما را بر عیاد من سلطه و سلطنت و تسلّط و حکومت نیست، تنها کارى که از شما بر مى آید اغواگرى است، که اگر انسانها با فراهم بودن تمام وسائل هدایت به اغوى شما تن دهند من جهنّم را از شما و پیروانتان پر خواهم کرد.
چون از طریق قرآن مجید به خود ببارانیم که شیطان و حزبش کارى جز کینه و حقد و حسد و دشمنى با ما ندارند و هدف ایشان بریدن ما از حقّ و حقیقت است و تنها راه محفوظ ماندن ما از خطرات آنان، ایمان به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و نبوت و امامت و آراستگى به حسنات و پیراستگى از رذایل و انجام واجبات و ترک محرمات، که حضن حصین الهى و منطقه امن و امان ملکوتى است مى باشد، از شیطان و منطقه او خود را حفظ کرده و در امان حضرت ربّ العزّه قرار خواهیم گرفت.
قرآن مجید بى رحمانه و زیان آور شیطان را از هر جهت به انسان گوشزد فرموده، و ائمّه طاهرین((علیهم السلام)) که هموزن قرآنند به توضیح وضع شیطان و کیفیت حمله او از چهار طرف برخاسته، و از این طریق راه نجات انسان را از آن همه خطر کرده اند:
«قالَ فَبِما أعْوَیتَنى لأْفْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَک الْمُسْتَقیمَ، ثُمَّ لآَتِینَّهُمْ مِنْ بِینِ أیدیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أیمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لاتَجد أکثَرَهُمْ شاکرینَ. قالَ اخْرُجْ مِنْها مَذْؤُماً مَدْحُوراً لَمَنْ تَبِعَک مَنْهُمْ لأَمْلَئَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکمْ أجْمَعینَ»:(۱)
شیطان گفت: اکنون که مرا از رحمت خود محروم نمودى، من نیز بندگانت را از راه راست (که آیین و دین و شرع و شریعت توست) گمراه گردانم. آنگاه از پیش روى و از پشت سر و طرف راست و چپ آنان درمى آیم، آن وقت اکثر آنان را خواهى یافت که از عرصه گاه شکر نعمتهایت بیرون رفته اند. خطاب رسید بیرون شو که تو رانده درگاه مایى، هر که از فرزندان آدم از تو متابعت کند جهنّم را از تو و آنان بدون شک پر خواهم کرد.
پیش رو، پشت سر، راست و چپ، اصطلاح است، مى گوییم فلانى از چهار طرف محاصره شد. وجود مقدس حضرت باقر((علیه السلام)) در ذیل این آیه توضیحى عالى دارند:
“مِنْ بَینِ أیدیهِمْ” مَعْناهُ: اُهَوِّنُ عَلَیهِمْ أمْرَ الآْخِرَهِ:
منظور شیطان از پیش رو، سبک کردن امر آخرت در نظر بنى آدم است.
“مِنْ خَلْفِهِمْ” آمُرُهُمْ بِجَمْعِ الأْمْوالِ وَ الْبُخْلِ بِها عَنِ الْحُقُوقِ لِتَبْقى لِوَرَثَتِهِمْ:
و منظورش از پشت سر، امر به جمع مال و بخل ورزیدن از حقوق مالى است، تا بدون بهره گیرى از مال براى آخرت، بمیرند و محصول زحمات خود را براى ورث بگذارند.
“عَنْ أیمانِهِمْ” اُفْسِدُ عَلَیهِمْ أمْرَ دینِهِمْ بِتَزْیینِ الضَّلالَهِ وَ تَحْسینِ الشُّبْهَهِ:
منظورش از دست راست، آن است که: با جلوه دادن گمراهى و ضلالت و نیکو نشان دادن شبهه، امر دین و دیندارى را بر آنان فاسد مى کنم، تا از لباس حقیقت عریان شوند و به چاه عمیق ضلالت سرنگون گردند.
“عَنْ شَمائِلِهِمْ” بِتَحْبیبِ اللَّذاتِ إلَیهِمْ وَ تَغْلیبِ الشَّهَواتِ عَلى قُلُوبِهِمْ:(۲)
منظورش از دست چپ آن است که: لذّات غلط را محبوب آنان نموده و شهوات سعادت سوز را بر قلبشان حاکم مى کنم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. اعراف، ۱۶ ۱۸.
۲. “مجمع البیان”ج۲، ص۴۰۴.
چند درخواست:
الهى اگر عنایت و رحمت تو نباشد و اگر توفیق خاص تو رفیق راه نگردد، به هیچ صورت راه نجاتى براى ما ضعیفان نخواهد بود.
خداوندا، با منوّر کردن قلب ما به نورت، و با آراستن جان ما به حسنات اخلاقى، و با انجام اعمال صالحه ما را از شرّ شیطان پناه ده و در حصن حصین حفظ و امانت براى ابد مقام ده.
به قول فیض آن شوریده شیدا:
الهى به کامم شرابى فرست *** شرابى ز جام خطابى فرست
مرا کشت رنج خمار اَلَست *** دگر باره از نو شرابى فرست
دلم تا صفا یابد از زنگ غم *** ب دُردى کشانت که تابى فرست
ز سر جوش خمخانه حبّ خویش *** به جام شرابم حبابى فرست
به لب تشنه چشمه معرفت *** به ساقىّ کوثر که آبى فرست
به عصیان سراپاى آلوده ام *** ز جام طهورم شرابى فرست
به معمار مى کن حوالت مرا *** امیرى به ملک خرابى فرست
به دل تخم امّید کشتم بسى *** بدین کشتزارم سحابى فرست
ز دریاى غفران و ابر کرم *** مرا رحمت بى حسابى فرست
براى براتم ز آتشکده *** ز سوى یمینم کتابى فرست
ز قشر سخن فیض دلگیر شد *** ز معناى بِکرم لُبابى فرست
براى هر کدام از سیزده موردى که حضرت زین العابدین از وجود مقدّس حضرت حق درخواست کرده اند، شرح و تفصیلى است که به خواست خداوند مهربان در ضمن دعاهاى بعد خواهد آمد، در اینجا به طور گذرا به هر یک اشاره مى رود، باشد که خداى عزیز آنچه را حضرت سجّاد درخواست نموده، به ما هم عنایت فرماید.
۱. کار خیر
سُئِلَ أمیرُالْمُؤْمِنینَ((علیه السلام)) عَنِ الْخَیرِ ما هُوَ؟ فَقالَ: لَیسَ الْخَیرُ أنْ یکثُرَ مالُکز وَ وَلَدُک، وَللِنَّ الْخَیرَ أنْ یکثُرَ عِلْمُک وَ عَمَلُک وَ یعْظُمَ حِلْمُک…(۱)
از امیرالمؤمنین((علیه السلام)) پرسیدند: خیر چیست؟ حضرت فرمود: خیر این نیست که مال و اولادت فراوان شود، خیر در این است که بر دانش و علمت افزوده گردد و حلم و بردباریت عظیم شود…
قالَ رَسُولُ اللهِ((صلى الله علیه وآله)): وَ الَّذى نَفْسى بِیدِهِ ما أنْفَقَ النّاسُ مِنْ نَفَقَه أحَبَّ مِنْ قَوْلِ الْخَیرِ:(۲)
رسول خدا((صلى الله علیه وآله)) فرمود: سوگند به آن کسى که جانم در دست اوست، مردم انفاقى محبوبتر از گفتار نیک نکرده اند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. “سفینه البحار”ج۱، ص۴۳۳.
۲. “سفینه البحار”، ج۱، ص۴۳۳.
عَنْ مُوسى، عَنْ أبیهِ قالَ: أحْسَنُ مِنَ الصِّدْقِ قائِلُهُ، وَ خَیرٌ مِنَ الْخَیرِ فاعِلُهُ:(۱)
حضرت موسى بن جعفر از امام صادق((علیه السلام)) روایت مى فرماید: بهتر از راستگویى، شخص راستگو، و بهتر از نیکى، شخص نیکوکار است.
قالَ الصادِقُ((علیه السلام)): إذا أرَدْتَ شَیئاً مِنَ الْخَیرِ فَلا تُؤْخِّرْهُ:(۲)
حضرت صادق((علیه السلام)) فرمود: چون قصد خیر کردى آن را به تأخیر مینداز.
۲. دورى از شر
منظور از شر در اینجا انواع گناهان و معاصى و خطاهاست، که همه و همه محصول غرائز سرکش و شهوات شیطانى و هواى نفس و شیاطین و خنّاسان است که در قرآن مجید به همه آنها و بخصوص به هواى نفس و شیطان اشاره شده است.
«مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ، وَ مِنْ شَرِّ غاسِق إذا وَقَبَ».(۳)
“ما” دلالت بر تعمیم و شمول دارد و اضافه شر به آن، و فعل “خلق” و نسبت آن به خالق، مشعر به آن است که شر از خلق و ترکیب و امتزاج و تفصیل کاینات و مواد و قوا برمى آید، نه از عوالم امر و اراده فاعلى خالق، این شرور فقط همان مضاف به ما خلق است و در واقع، نمایشى از چگونگى نظر و اندیشه و دریافت انسان از حوادث متضاد مى باشد و وجود عینى و مستقلّى ندارند. پس اگر انسان خود را برتر آورد و در حریم قدرت رب رساند و به او ایمان آرد و پناهنده شود و با نظر ربوبى به حوادث و پدیده هاى جان بنگرد، از مواجهه با آنچه شر مى نماید امنیت مى یابد و در درون هر حادثه شر نماى خیرى یا مقدّمه خیرى مى نگرد و با بینش وسیع و نیروى اراده اى که در حریم رب مى یابد، مى تواند هر حادثه اى را رو به خیر و مقاصد برتر بگرداند و بالاى امواج حوادث به سوى ساحل خیر پیش رود. و بعکس براى فرد تنها و بى پناه که خود رااز حریم پناهندگى رب بر کنار داشته و در میان و درون حوادث واقع شده، هر موج حادثه و هر پدیده اى که از گریبان آفرینش یا از درون اجتماع یا از باطن اندیشه ها سرزند شر مى نماید و در مسیر شرّش پیش مى برد.
نکره آمدن “غاسق” و قید “اذا وقب” شامل هرگونه تاریکى فشرنده و فراگیرنده اى مى شود که همه محیط و ظرف تابش را پر کند و هر روزنه نورى را مسدود نماید.
مثال بارز و محسوس اینگونه غاسق، تاریکى شب دیجور است که در آن راهزنان و جانوران و احلام و اوهام وحشت انگیز از لانه ها و کمینگاههاى زیر زمین و خلال نفوس سربرمى آورند و تاخت و تاز مى نمایند.
تاریکى فراگیرنده کفر و جهل و هوا و خشم و شهوت، مثالهاى دیگرى از “غاسق إذا وقب” است که شرّ آنها از نفس آدمى و در اوست و خطیرتر از هر شرّى مى باشد.
همین که این تاریکیهاى نفسانى، محیط درونى آدم را فرا گرفت و نور ایمان و پرتو عقل و شعاع وجدان را خاموش داشت، غرائز و خویهاى حیوانى و عقده ها از بندها و کمینگاههاى درونى رها مى شوند و چون جانورهاى متنوع و متلوّن به تاخت و تاز درمى آیند و به مرکز فرمان و اراده یورش مى آورند تا همین که آن را به دست گرفتند، همه قوا و جوارح را به خواست خود و در مسیر انجام شهوات و اوهام و زبانه هاى خشم خود به هر سو مى گردانند و در این مسیر هر حد و قید قانونى و اخلاقى و مانعى را از میان برمى دارند و هر استعداد و شخصیتى را درهم مى شکنند و هر قدرت و نیرویى را در اختیار خود مى گیرند.(۴)
۳ و ۴. که عبارت از شکر نعمت و متابعت از سنّت
باشد در فصول گذشته به آن اشارت رفته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. “سفینه البحار”، ج۱، ص۴۳۳.
۲. “سفینه البحار”، ج۱، ص۴۳۳.
۳. فلق، ۲ ۳.
۴. “پرتوى از قرآن” قسمت دوم از جزء ۳۰، ص۲۰۶.
۵. دورى از بدعت
بدعت به برنامه اى گفته مى شود که انسان از جانب خود به شرع مطهّر ببندد و آن را به عنوان برنامه دینى بر مردم حاکم نماید.
بدعت جنایتى بس بزرگ و گناهى بس عظیم است که انسان اگر به جبرانش برنخیزد معلوم نیست به رحمت حضرت حق برسد.
امام صاق((علیه السلام)) بدعت را از گناهان کبیره به حساب آورده است و از قول رسول خدا((صلى الله علیه وآله)) نقل فرموده: “هر کس در برابر بدعتگذارى تبسّم کند، به نابودى دینش کمک کرده است”.(۱)
قالَ رَسُولُ اللهِ((صلى الله علیه وآله)): مَنْ مَشى إلى صاحِبِ بِدْعَه فَوَقَّرَهُ فَقَدْ مَشى فى هَدْم الإْسْلامِ:(۲)
رسول خدا فرمود: هر کس براى احترام به صاحب بدعت قدم بردارد، براى نابودى اسلام قدم برداشته است.
۶ و ۷. امر به معروف و نهى از منکر
قرآن مجید امر به معروف و نهى از منکر را دو فریضه و واجب الهى مى داند و مردم را به آن امر کرده و ترک آن را گناه و موجب عذاب حق مى شمارد و سلامت جامعه را در گرو آن دانسته و این دو واجب را از اوصاف مردم مؤمن قلمداد کرده اس:
وَلْتَکنْ مِنْکمْ اُمَّهٌ یدْعُونَ إلَى الْخَیرِ وَ یأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ ینْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکرِ وَ اُولئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ:(۳)
و باید از شما امت اسلام، عده اى که داناى به موارد امر به معروف و نهى از منکرند، مردم را به نیکوکارى فرمان داده و از بدکارى نهى کنند. اینان که این دو وظیفه را انجام مى دهند رستگارانند.
لُعِنَ الَّذینَ کفَرُوا مِنْ بَنى إسرائیلَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عیسىَ بْنِ مَرْیمَ ذلِک بِما عَصَوا وَ کانُوا یعْتَدُونَ. کانُوا لا یتَناهَوْنَ عَنْ مُنْکرً فَعَلُوهُ لَبِئْسَ ما کانُوا یفْعَلُونَ:(۴)
ناسپاس بنى اسرائیل به زبان داود و عیسى بن مریم از آن رو لعنت شدند که نافرمانى خدا نمودند و از حکم حق سرکشى کردند. آنان از کار زشت خود با آن همه که نهى مى شدند دست برنداشتند و چه اندازه آنچه مى کردند قبیح بود!
وَ تَرى کثیراً مِنْهُمْ یسارِعُونَ فِى الإْثْمِ وَالْعُدْوانِ وَ أکلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما کانُوا یعْمَلُونَ. لَوْ لا ینْهاهُمُ الرَّبّانِیونَ وَ الأْحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الإْثْمِ وَ أکلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما کانُوا یصْنَعُونَ:(۵)
و بسیارى از آنها را بنگرى که در گناه و ستمکارى و خوردن حرام مى شتابند، چه بد است آنچه انجام مى دادند. چرا علما و روحانیون، آنان را از زشتیها و خوردن حرام بازندازند، ساکتان از امر بمعروف و نهى از منکر کارى بسیار زشت مى کنند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. “سفینه البحار”ج۱، ص۶۳.
۲. “سفینه البحار”ج۱، ص۶۳.
۳. آل عمران، ۱۰۴.
۴. مائده، ۷۸ ۷۹.
۵. مائده، ۶۲ ۶۳.
«اَلَّذینَ یتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِىَّ الاُْمّىَّ الَّذى یجِدُونَهُ مَکتُوباً عِنْدَهُمْ فِى التَّوْراتِ وَ الاِْنْجیلِ یأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ ینْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکرِ وَ یحِلُّ لَهُمُ الطَّیباتِ وَ یحَرِّمُ عَلَیهِمُ الْخَبائِثَ وَ یضَعُ عَنْهُمْ إصْرَهُمْ وَ الأْغْلالَ الَّتى کانَتْ عَلَیهِمْ فَالَّذینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذى اُنْزِلَ مَعهُ اُولئِک هُمُ الْمُفْلُحُونَ»:(۱)
آنان که پیروى کنند از رسول خبرآور که در تورات و انجیلى که در دست آنهاست نام و نشانى و اوصافش را نگاشته مى یابند، که آن رسول آنها را امر به نیکى و نهى از زشتى خواهد کرد و بر آنان هر طعام پاکیزه و مطبوع را حلال و هر پلید منفور را حرام مى گرداند و احکام پر رنج و مشقّتى را که از جهل و هوا چون زنجیر به گردن خود نهاده اند همه را برمى دارد. پس آنان که به او گرویدند و از او حرمت و عزّت نگاه داشته یاریش نمودند و از نورى که با او نازل شده متابعت کردند، آن گروه به حقیقت رستگاران عالمند.
«وَالْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أوْلیاءُ بَعْض یأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ ینْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکرِ وَ یقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یؤْتُونَ الزَّکاهَ وَ یطیعُونَ اللهَ وَ رَسُولَهُ اُولئِک سَیرْحمُهُمُ اللهُ إنَّ اللهَ عَزیزٌ حَکیمٌ»:(۲)
مردان و زنان مؤمن یار و دوستدار یکدیگرند، امر به معروف و نهى از منکر مى کنند، نماز بپا مى دارند، زکات پرداخت مى نمایند و از خدا و رسول او اطاعت مى کنند. اینان را خداوند مشمول رحمت خود خواهد کرد، که خدا صاحب اقتدار و درست کردار است.
عَنْ أمیرِالْمُؤْمِنینَ((علیه السلام)): لا تَتْرُکوا الأْمْرَ بالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنْکرِ یوَلِّى اللهُ اُمُورَکمْ شِرارَکمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا یسْتَجابُ لَکمْ لَکمْ دُعاؤُکمْ:(۳)
امیرالمؤمنین((علیه السلام)) فرمود: امر به معروف و نهى از منکر را ترک نکنید، که خداوند اشرار قوم را بر شما مسلّط کند، آنگاه دعا مى کنید ولى دعایتان مستجاب نمى شود.
قالَ عَلِىٌّ((علیه السلام)): إنَّ اللهَ تَعالى ذِکرُهُ لَمْ یرْضَ مِنْ أوْلیائِهِ أنْ یعْصى فِى الأْرْضِ وَ هُمْ سُکوتٌ مُذْعِنُونَ لا یأْمُرُونَ بِمَعْرُوف وَ لا ینْهَوْنَ عَنْ مُنْکر:(۴)
على((علیه السلام)) فرمود: به حقیقت که خداوند براى اولیائش رضایت نداده که در زمین معصیت شود و آنان ساکت باشند و از امر به معروف و نهى از منکر خوددارى نمایند.
وَ قالَ((علیه السلام)): لَعَنَ اللهُ الآْمِرینَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِکینَ لَهُ، وَ النّاهینَ عَنِ الْمُنْکرِ الْعامِلینَ بِهِ:(۵)
و نیز آنحضرت فرمود: خداوند لعنت کرده آنان را که امر به معروف کنند ولى خود تارک معروف، و نهى از منکر کنند ولى خود آلوده به منکر باشند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. اعراف، ۱۵۷.
۲. توبه، ۷۱.
۳. “سفینه البحار” ج۲، ص۶۳۰.
۴. “سفینه البحار” ج۲، ص۶۳۰.
۵. “سفینه البحار” ج۲، ص۶۳۰.
۸، ۹، ۱۰. حفظ اسلام و خوار نمودن باطل و نصرت حق
اسلام که عبارت از ایمان و عمل و اخلاق است، یادگار انبیاء و امامان معصوم و صدّیقین و شهدا و صالحین و عالمان ربّانى و عارفان عاشق و حکیمان آگاه براى هدایت و رشد و کمال انسان است.
هر مسلمان و مؤمنى در برابر حیثیت و حفظ اسلام و تداوم آن شدیداً مسئول و مکلّف است. جهاد با جان و مال، جهاد با زبان و قلم، جهاد با عمل و انبیاء و امامان و تربیت شدگان آن بزرگواران براى حفظ اسلام از هیچ کوششى مضایقه نکرده و در این مسیر از جانبازى دریغ ننمودند.
همه ما در این زمینه باید وم انبیاء و ائمه طاهرین((علیهم السلام)) باشیم، تا آیین الهى به نسلهاى بعد برسد و ما در پیشگاه حضرت محبوب سرافکنده نگردیم. با تمام وجود باید در برابر باطل به هر شکلى که هست بایستیم و در به ذلّت کشیدن و خوارى آن فعالیت کرده تا جایى که ریشه باطل بسوزد و حق و حقیقت از شرّ آنان در امان بماند. حق را در تمام جوانبش یارى دهیم و به اعزاز آن برخاسته و براى پابرجایى آن از هیچ کوششى دریغ نورزیم، که این همه در دنیا و آخرت به نفع ما و زن و فرزند ما و دوستان ما و نسل امروز و فرداى ماست.
در باب قسمت یازدهم: ارشاد گمراه، و دوازدهم: کمک به ناتوان، و سیزدهم: رسیدن به فریاد ستمدیده، در دعاهاى بعد با کمک حضرت محبوب شرح و مفصّل و تفسیر جامع خواهد آمد.
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِهِ وَ اجْعَلْهُ أَیمَنَ یوْم عَهِدْنَاهُ وَ أَفْضَلَ صَاحِب صَحِبْنَاهُ وَ خَیرَ وَقْت ظَلِلْنَا فِیهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ مَرَّ عَلَیهِ اللَّیلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَهِ خَلْقِک أَشْکرَهُمْ لِمَا أَوْلَیتَ مِنْ نِعَمِک وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِک وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْیک»:
“پروردگارا، بر محمّد و آل محمّد درود فرست، و این روز را میمون ترین روزى قرار ده که ما با آن برخورد کرده ایم، و برترین مصاحب و همراهى که با آن همراه شده ایم، و بهترین وقتى که در آن بسر برده ایم، و ما را خوشنودترین افراد از گروه آفریدگانت که شب و روز بر آنان گذشته قرار ده، شاکرترین ایشان به نعمتهایى که لطف کردى، و برخاسته ترین آنان به دستوراتى که بیان نمودى، و خوددارترین ایشان از منیاتى که از آن ترسانیدى”.
شرح صحیفه (قهپایی)
«اللهم صل على محمد و آله. و احفظنا من بین ایدینا و من خلفنا و عن ایماننا و عن شمائلنا و من جمیع نواحینا، حفظا عاصما من معصیتک، هادیا الى طاعتک، مستعملا لمحبتک».
قال صاحب الکشاف: حقیقه قولهم: «جلست بین یدى فلان» ان تجلس بین الجهتین المسامتتین لیمینه و شماله قریبا منه. فسمیت الجهتان یدین لکونهما على سمت الیدین مع القرب منهما توسعا. کما یسمى الشى ء باسم غیره اذا جاوره و داناه. فمعنى بین ایدینا اى: قدامنا. و الخلف: ضد القدام. و الیمین: خلاف الشمال.
و «عاصما»، اى: مانعا. و منه قوله تعالى: (لا عاصم الیوم من امر الله)، اى: لا مانع.
یعنى: بار خدایا، رحمت فرست بر محمد و آل او. و نگاه دار ما را از بدى آنچه در برابر ماست و آنچه در عقب ماست و از راست و از چپ ما و از همه ى اطراف ما، نگاه داشتنى که بازدارد ما را از نافرمانى تو و راه نماینده باشد به طاعت تو، به کار فرموده باشد یا: کار فرماینده باشد- دوستى تو را. بنابر اختلاف نسخ. چه، «مستعملا» به صیغه ى اسم فاعل و اسم مفعول هر دو روایت شده در این مقام.
«اللهم صل على محمد و آله. و وفقنا فى یومنا هذا و لیلتنا هذه و فى جمیع ایامنا لاستعمال الخیر، و هجران الشر، و شکر النعم، و اتباع السنن».
التوفیق هو جعل الاسباب متوافقه للمطلوب الخیر.
و الاستعمال: مصدر الاستفعال بمعنى الاعمال.
و الخیر: ضد الشر.
و الهجران: مصدر هجر یهجر- کالحرمان- بمعنى البعد و الترک.
و الاتباع: مصدر الافتعال.
و السنن: جمع سنه، و هى سیره النبى و طریقته.
یعنى: بار خدایا، رحمت فرست بر محمد و آل او. و توفیق ده ما را در این روز و در این شب و در جمیع روزهاى عمر ما به کار بردن نیکویى و دور شدن و ترک کردن بدى و شکرگزارى نعمتهاى تو، و پیروى کردن سنتهاى پیغمبر تو- صلى الله علیه و آله- و طریقه و سیرت او.
«و مجانبه البدع، و الامر بالمعروف، و النهى عن المنکر، و حیاطه الاسلام و اجلاله، و انتقاص الباطل و اذلاله، و نصره الحق و اعزازه، و ارشاد الضال، و معاونه الضعیف، و مدارکه اللهیف».
المجانبه: مصدر من باب المفاعله: از چیزى دور شدن.
و البدع: جمع بدعه، و هى ان تزید فى شى ء من الدین ما لیس منه، نحو ان یصلى النوافل باذان و اقامه.
و «حیاطه الاسلام» -بالحاء المهمله و الیاء المثناه التحتانیه و الطاء المهمله- اى: حفظه و حراسته.
و انتقص الشىء اى: نقص.
اللهیف، اى: الملهوف، و هو المظلوم او المضطر.
یعنى: و دور شدن از بدعتها- یعنى چیزى چند که از دین نباشد و داخل سازیم در دین، مثل اذان و اقامه گفتن در نماز سنتى و امثال این از بدعتها-، و فرمودن به معروف- یعنى کارهاى شایسته، مثل امر به واجبات و سنتها-، و بازداشتن از منکرات- یعنى از ارتکاب محرمات-، و حفظ کردن و حراست نمودن احکام دین اسلام و تمشیت ارکان ایمان و بزرگ دانستن آن، و کم کردن کارهاى باطل- یعنى ناکردن آن- و خوار کردن آن، و یارى دادن حق و عزیز کردن آن، و راه نمودن گمراهان- یعنى کسانى که در بادیه ى ضلالت و غوایت از کفر و غیر آن از مذاهب باطله گمراه شده باشند-، و یارى دادن ضعیفان، و تدارک کردن حال ملهوفان و مظلومان.
«اللهم صل على محمد و آله. و اجعله ایمن یوم عهدناه، و افضل صاحب صحبناه، و خیر وقت ظللنا فیه».
ایمن- على وزن افعل- من الیمن و البرکه.
و «عهدناه»، اى: لقیناه. من قوله: عهدته بمکان کذا، اى: لقیته.
و «ظللنا» من: ظللت اعمل کذا ظلولا، اذا عملته بالنهار دون اللیل.
یعنى: بار خدایا، رحمت فرست بر محمد و آل او. و بگردان این روز را مبارکترین روزها که ما در آن بوده ایم، و فاضلترین مصاحبى که با او صحبت داشته ایم، و بهترین وقتى که همیشه عمل کرده ایم در آن.
«و اجعلنا من ارضى من مر علیه اللیل و النهار من جمله خلقک».
«ارضى» -على صیغه التفضیل- من الرضا. و قیاسه للفاعل. و قد جاء للمفعول، نحو اعذر و الوم و اشهر. و هنا بمعنى المفعول انسب. اى: اجعلنا من جمله من رضیت عنه اشد رضاء. (و رضوان من الله اکبر). و لو کان للفاعل لکان معناه: اجعلنا ممن کان راضیا بقضائک.
یعنى: و بگردان ما را خشنودترین آن کسى که گذشته است بر او روز و شب از جمله مخلوقات تو.
«و اشکرهم لما اولیت من نعمک».
«اشکر» -على صیغه اسم تفضیل- بالنصب بالمفعولیه بل الحالیه. اى: و اجعلنا من ارضى حال کوننا اشکرهم. و روى بالجر بدلا من «خلقک» او من «ارضى». و یمکن ان یکون نصبه على المدح بتقدیر اعنى.
و «اولیت» -على صیغه الماضى من باب الافعال- اى: اعطیت.
یعنى: و بگردان ما را شاکرترین مخلوقات از جهت آن چیزى که عطا کرده اى از نعمتهاى خود بر ما.
«و اقومهم بما شرعت من شرائعک».
«اقوم» بر صیغه ى اسم تفضیل از قوم به معنى عدل و استقامت. و این نیز به هر دو اعراب مروى شده، هم به نصب و هم به جر بر قیاس «اشکرهم».
و الشرائع: جمع الشریعه، و هى ما وضع الله تعالى لعباده من الدین.
یعنى: بگردان ما را راست ترین و درست ترین مخلوقات به عمل کردن آنچه شرع کرده و وضع نموده اى از راههاى دین و شریعتهاى خود.
«و اوقفهم عما حذرت من نهیک».
هذا ایضا على صیغه التفضیل، من: وقف عن الشىء، اى: لم یدخل فیه. و اعرابه کاعراب «اشکرهم». این نیز به هر دو اعراب روایت شده به نصب و جر.
و التحذیر: التخویف.
یعنى: بگردان ما را ایستاده ترین مخلوقات از آنچه تخویف نموده و ترسانیده اى از نهى خود.
شرح صحیفه (مدرسی)
مقدمه: از اینکه انسان بخواهد نمونه اى از خدا شود و خود را در مرتبه ى خود قرار دهد و نزول نکند، حاجت دارد که آنى از آنان از عدو خود که ابلیس است که در کمین او به جهات سته غفلت ننماید خواب و خورد خود را بر خود حرام دارد، و لذا امام عرض مى کند در دفع او.
یعنى: اى خداى من رحمت نازل کن بر محمد و آل محمد و حفظ فرما ما را از پیش روى ما و از عقب ما و از جانب راست ما و از جانب چپ ما، و از جمیع جوانب ما حفظ کردنى که منع کننده باشد از عصیان تو هدایت کننده باشد به سوى طاعت تو استعمال کننده باشد از براى دوستى تو.
اللغه:
هجران: کناره کردن.
سنن: جمع سنت به معنى طریقت.
حیاطت: حفظ کردن،
ارشاد: راهنمائى نمودن.
ضال: گمراه،
اللهیف: المظلوم.
شرح:
یعنى اى خداى من رحمت بفرست تو بر محمد و آل محمد، و توفیق بده ما را در امروز و در امشب و در جمیع روزهاى ما و شبهاى ما مر جاى آوردن خوبى و ترک بدى و شکر نعمتها و متابعت نمودن سنن و اجتناب نمودن از بدعتها و امر به معروف نمودن و نهى از منکر و حفظ نمودن اسلام و کم نمودن باطل و ذلیل نمودن باطل و یارى نمودن حق و عزیز نمودن حق و راه نمایاندن گمراه و اعانت نمودن ضعیف
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
