مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل دعای شانزدهم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل دعای شانزدهم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل دعای شانزدهم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل دعای شانزدهم صحیفه سجادیه/ شرحها و ترجمهها (بخش چهارم) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :
فهرست دعاهای صحیفه سجادیه
متن دعای شانزدهم صحیفه سجادیه
شرح و ترجمه دعا:
بخش اول – بخش دوم – بخش سوم – بخش چهارم – بخش پنجم – بخش ششم – بخش هفتم
یا إِلَهِی فَلَک الْحَمْدُ فَکمْ مِنْ عَائِبَهٍ سَتَرْتَهَا عَلَی فَلَمْ تَفْضَحْنِی، وَ کمْ مِنْ ذَنْبٍ غَطَّیتَهُ عَلَی فَلَمْ تَشْهَرْنِی، وَ کمْ مِنْ شَائِبَهٍ أَلْمَمْتُ بِهَا فَلَمْ تَهْتِک عَنِّی سِتْرَهَا، وَ لَمْ تُقَلِّدْنِی مَکرُوهَ شَنَارِهَا، وَ لَمْ تُبْدِ سَوْءَاتِهَا لِمَنْ یلْتَمِسُ مَعَایبِی مِنْ جِیرَتِی، وَ حَسَدَهِ نِعْمَتِک عِنْدِی ثُمَّ لَمْ ینْهَنِی ذَلِک عَنْ أَنْ جَرَیتُ إِلَی سُوءِ مَا عَهِدْتَ مِنِّی!
فَمَنْ أَجْهَلُ مِنِّی، یا إِلَهِی بِرُشْدِهِ، وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّی عَنْ حَظِّهِ، وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّی مِنِ اسْتِصْلَاحِ نَفْسِهِ حِینَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَیتَ عَلَی مِنْ رِزْقِک فِیمَا نَهَیتَنِی عَنْهُ مِنْ مَعْصِیتِک، وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْراً فِی الْبَاطِلِ وَ أَشَدُّ إِقْدَاماً عَلَی السُّوءِ مِنِّی حِینَ أَقِفُ بَینَ دَعْوَتِک وَ دَعْوَهِ الشَّیطَانِ، فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَی غَیرِ عَمًی مِنِّی فِی مَعْرِفَهٍ بِهِ وَ لَا نِسْیانٍ مِنْ حِفْظِی لَهُ؟ وَ أَنَا حِینَئِذٍ مُوقِنٌ بِأَنَّ مُنْتَهَی دَعْوَتِک إِلَی الْجَنَّهِ، وَ مُنْتَهَی دَعْوَتِهِ إِلَی النَّارِ.
ترجمهها
ترجمه انصاریان
ای خدای من، سپاس تو را، چه بسا عیبها که بر من پوشاندی و مرا به میدان افتضاح و رسوایی نکشاندی و بسا گناهان مرا که مستور داشتی و به آنم مشهور ننمودی و بسا بدیها و پلیدیهای من که پرده آنها ندریدی و حلقه ننگ آن زشتیها بر گردنم نیفکندی و زشتیهای گناهم را نزد همسایگانی که در پی عیوب مناند و حسودانی که خواهان زوال نعمتت از مناند آشکار ننمودی، ولی این الطافِ تو مرا از گرایش به بدیهایی که از من سراغ داری باز نداشت!!
پس ای خدای من، نادانتر از من به صلاح کار خود کیست؟ و غافلتر از من به نصیب و حظّ خویش کدام انسان است؟ و چه کسی از من از اصلاح نفس خویش دورتر است آنگاه که تمام نعمتهایی را که به من لطف میکنی در اموری که مرا از آن نهی فرمودهای صرف میکنم؟
و چه کسی بیش از من در غرقاب باطل فرو رفته و بر اقدام به گناه پیشتاز شده آنگاه که میان دعوت تو و دعوت شیطان توقف میکنم و با آنکه او را بهخوبی میشناسم و وضع او از یاد من نرفته، دعوت او را پیروی میکنم؟ در صورتی که میدانم عاقبت دعوت تو به سوی بهشت، و سرانجام دعوت او به سوی آتش جهنم است.
ترجمه آیتی
اى خداوند من، حمد باد تو را، بسا پرده بر عیبهاى من کشیده اى و رسوایم نساخته اى، بسا گناهان من نهان داشته اى و مرا شهره شهر نکرده اى، بسا آلودگیها که مرا هست و تواش فاش نساخته اى و نشان بدنامى به گردنم نیاویخته اى و از همسایگان من، عیبجویان مرا و کسانى را که بر نعمتى که بر من عنایت کرده اى حسد مى برند از عیب و عار من آگاه نکرده اى. این همه مرا از آن باز نداشت که از ادامت اعمال ناپسند خود- که تو بر آنها آگاهى- ندامت جویم.
پس اى خداوند من، چه کسى است نادان تر از من به رستگارى خویش؟ چه کسى است غافل تر از من به نصیب خود چه کسى است دورتر از من به اصلاح نفس اماره اش به هنگامى که آن نعمت بى کران تو را در راه معصیتى که مرا از آن باز داشته اى تباه مى کنم؟ چه کسى بیش از من در گرداب باطل غوطه ور و به بدى گراینده تر است چون میان دعوت تو و دعوت شیطان مخیر آیم و در عین بینایى و هشیارى، نه از روى بى خبرى و فراموشى در پى دعوت او مى روم؟ در حالى که یقین دارم که دعوت تو به بهشت نعیم مى انجامد و دعوت شیطان به آتش جحیم.
ترجمه ارفع
خداى من حمد تراست که چه بسیار لغزشهایم را پوشاندى و آبرویم را نبردى و چه فراوان لغزشهایم را پنهان کردى و میان دیگران، مشهورم نکردى و چه گناهانى که بدانها آلوده شدم ولى تو حرمتم را نشکستى. و طوق زشتى آن گناهان را بر گردنم نینداختى و ناپسندى آن لغزشها را از دید همسایگانم که در جستجوى عیبجویى من بودند و نیز از چشم حسودان که نسبت به نعمت هایم حسد مى ورزیدند مخفى داشتى. با اینهمه لطف که از جانب تو به من رسید از دنبال کردن زشتى ها دست برنداشتم!
اى خداى من چه کسى از من در راه رشد و تعالى خویش نادانتر است؟ و چه کسى از من در بهره مند شدن از معنویات غافلتر مى باشد؟ و چه کسى از من از اصلاح خویش دورتر است در حالى که روزى را که برایم قرار داده ای و مرا از گناه در آن نهى فرمودى،
به معصیت تمام کردم و چه کسى از من فرورونده تر در باطل و در انجام کارهاى زشت جدى تر است. خدایا وقتى سر دو راهى دعوت تو و دعوت شیطان قرار مى گیرم دعوت شیطان را مى پذیرم البته نه از روى نابینایى و یا از روى فراموشى! و من هم اینک یقین دارم که پایان و نتیجه قبول دعوت تو بهشت است و ثمره پذیرفتن دعوت شیطان آتش و دوزخ است.
ترجمه استادولی
خدایا، ستایش تو را که چه بسیار عیب هایى که بر من پوشاندى و رسوایم نکردى، و چه بسیار گناهانى که بر آنها سرپوش نهادى و مرا انگشت نما نساختى، و چه بسیار آلودگى ها که بجا آوردم و پرده آنها را بر من ندریدى، و طوق عار ناخوشایند آن را بر گردنم نیاویختى، و زشتى هاى آن را در نظر همسایگانى که در جستجوى عیب هاى منند، و کسانى که به نعمت هایى که در اختیارم نهاده اى رشک مى برند آشکار ننمودى. اما این همه عنایت مرا از رفتن به سوى آن همه رفتار ناپسند که از من سراغ دارى باز نداشت!
پس- اى خداى من- چه کسى به رشد و صلاح خود نادان تر از من؟ و چه کسى از بهره خود غافل تر از من؟ و چه کسى از صلاح اندیشى خویش دورتر از من آن گاه که آنچه از روزیت را که بر من روان ساخته اى در نافرمانى تو که از آن نهى فرموده اى هزینه مى کنم؟ و چه کس در باطل فرورفته تر و بر اعمال زشت گستاخ تر از من که وقتى میان دعوت تو و دعوت شیطان قرار مى گیرم دعوت او را دنبال مى کنم با آنکه در شناخت او کور نیستم و بدى هاى او را فراموش نکرده ام! و من در همان حال مى دانم که فرجام دعوت تو به سوى بهشت است، و پایان دعوت او به سوى دوزخ.
ترجمه الهی قمشهای
اى خداى من تو را ستایش مى کنم که چه بسیار عیبها و زشتیهاى مرا (از کرم) پنهان ساختى و مرا مفتضح و رسوا نساختى و چه بسیار گناهانم را در پرده (عفو) پوشانیدى و مرا میان خلق (به فسق و گناهان) مشهور نگردانیدى و چه بسیار عیب و عارها که من (از جهل و بدکارى) مرتکب شدم و تو (از لطف و رحمت) پرده درى نکردى و ننگ و عار آن را بر گردنم چون طوق نیفکندى و زشتیش را بر دیده هاى همسایگانم و حسودان نعمتهائى که مرا دادى آشکار نگردانیدى (تا آنها مرا رسواى خاص و عام کنند)
(و وا اسفا که) باز هم این همه لطف و عنایتت مرا از آن باز نداشت که به سوى بدکارى و بدى نقص عهد تو (و اطاعت شیطان) شتافتم بارى
پروردگارا از من نادان و جاهلتر به رشد و صلاح کار خود کیست و غافلتر از حظ و بهره (سعادت) خود کیست و دورتر از من از کار اصلاح نفس خویش کیست که هر چه از رزق و نعمتهاى تو بر من انفاق شد (که به راه طاعتت صرف کنم) همه را در معصیتهائى که مرا نهى فرمودى صرف کردم و از من دورتر (از سعادت و از قرب حق) کیست که در قعر چاه (ضلالت و کار) باطل درافتاده ام و از من که سخت تر و جدى تر به کار زشت اقدام مى کند که هرگاه میان دو راه دعوت تو (به طاعت) و دعوت شیطان (به عصیان) ایستاده باشم آنجا از پى شیطان مى روم با علم و بصیرت و بدون نسیان و فراموشى و با معرفت کامل و توجه به اینکه دعوت تو مرا به بهشت ابد (و سعادت سرمد) مى رساند و دعوت شیطان به آتش دوزخ (قبر و شقاوت) مى کشاند.
ترجمه سجادی
اى خداى من، تو را سپاس. چه بسیار عیب هایى که بر من پوشاندى و رسوایم نکردى. و چه بسیار گناهانى که براى من در پرده داشتى و (به آن) مشهورم ننمودى. و چه بسیار زشتى هایى که به جا آوردم و پرده مرا ندریدى و طوق ناپسندى و زشتى آن را به گردنم نینداختى. و بدى هاى مرا پیش همسایگانم -که در جستجوى عیب هاى من مى باشند و حسودانِ نعمتِ تو بر منند- آشکار نکردى. آن همه (عنایت) مرا از شتافتن به سوى بدى -که تو از من مى دانى- بازنداشت!
پس اى خداى من چه کسى به رستگارى خود نادان تر از من؟ و چه کسى از بهره خود فراموشکارتر از من؟ و کیست که به صلاح نفس خود از من دورتر باشد، آنگاه که روزى ات را که برایم رسانده اى، در نافرمانیت در آنچه بازداشته اى صرف مى کنم؟ و چه کسى از من در نادرستى فرورونده تر و بر اعمال زشت بى باک تر، هنگامى که بین دعوت تو و دعوت شیطان مى ایستم، دعوت او را مى پذیرم با آنکه در شناخت او کور و در شناخت بدى هاى او فراموشکار نیستم؟ و من در همان هنگام باور دارم که فرجام دعوت تو به سوى بهشت و پایان دعوت او به سوى آتش است.
ترجمه شعرانی
اى خداى من! سپاس تو را! چه بسیار عیب که پوشیدى بر من و مرا رسوا نکردى، و چه بسیار گناه که پنهان کردى و مرا بدان شهره نساختى، و بسا آلودگیها که بدان دست زدم و تو پرده من ندریدى و ننگ آن را بر من ننهادى و پیش همسایگان و عیبجویان که از نعمت تو بر من رشک مى برند آنها را آشکار ننمودى. اینها مرا بازنداشت و باز سوى بدیها و بزهکاریها که مى دانى شتافتم
پس اى خداى من کیست به صلاح خویش از من نادانتر و از نصیب خود غافلتر و از عافیت دورتر؟ که روزى مقرر تو را در مناهى و نافرمانى تو مصرف کردم. کیست در باطل فرورفته تر و بر زشتکارى اقدام کننده تر از من؟ که در میان دعوت تو و دعوت شیطان ایستادم و با چشم باز دعوت شیطان را پذیرفتم با آنکه او را مى شناسم و فراموشش نکرده ام و یقین دارم که سرانجام دعوت تو سوى بهشت است و پایان دعوت او سوى دوزخ.
ترجمه فولادوند
اى خداى من! تو را حمد باد که چه بسیار عیبهایى را که بر من پوشیده اى و مرا رسوا نساخته اى، و چه بسیار گناهان را که بر من نهان کرده اى و مرا به آن شهرت نداده اى، و چه بسیار آلودگیها که بدان آلوده بوده ام و تو پرده از آن بر نگرفته اى و علامت بدنامى برگردنم نیفکنده اى، و زشتى هاى آنرا بر همسایگان عیب جو و رشگ بران نعمتت بر من آشکار نگردانیده اى، با این حال، اینهمه مرا از استمرار در کردارهاى ناپسند خود، که تو بر آنها آگاهى، باز نداشت.
پس اى خداى من! کیست به رشد خود از من نادان تر؟ و کیست به نصیب خود از من غافل تر؟ و کیست به سامان بخشیدن به کار نفس خود از من دورتر؟ و حال آنکه روزیى را که بر من ارزانى داشته اى صرف آن گناهانى مى کنم که مرا از آن باز داشته اى! و کیست که بیشتر از من در ژرفاى باطل فرو رفته؟ و در مبادرت به بدى بیشتر از من دلیرى نموده است: آنگاه که بر سر دو راهه ى دعوت تو و فراخواندن شیطان مى ایستم! من دعوت شیطان را، با دیده ى باز و آگاهانه و دور از فراموشى، پذیرا مى شوم و حال آنکه به یقین مى دانم که سر انجام فرا خواندن تو ره به بهشت مى برد و فرجام دعوت او به جهنم منتهى مى شود!
ترجمه فیض الاسلام
اى خداى من سپاس تو را است که چه بسیار عیب مرا پوشاندى، و (نزد مردم) رسوایم نکردى، و چه بسیار گناه مرا پنهان نمودى و (به آن نزد دیگران) معروفم ننمودى، و چه بسا زشتى (گناه) که بجا آوردم و پرده ى مرا ندریدى، و طوق ناپسندى و زشتى آن را بگردنم نیانداختى، و بدیهاى آن را بر همسایگانم که در جستجوى عیبهایم هستند و بر رشگبران نعمتى که به من داده اى آشکار نساختى پس آن همه مهربانیها مرا از دنبال کردن به بدى آنچه تو از من مى دانى بازنداشت!!
اى خداى من، کیست به رستگارى خود از من نادانتر و از بهره ى خود فراموشکارتر و از اصلاح و سازگار نمودن نفس خود دورتر در حالیکه روزى را که بر من رسانده اى در نافرمانیت که مرا از آن بازداشتى صرف مى کنم؟ و کیست از من در نادرستى فرورونده تر و بر اقدام به بدى سختتر هنگامى که بین دعوت تو (به سعادت و نیکبختى) و دعوت شیطان (به شقاوت و بدبختى) مى ایستم پس (با اینکه در پذیرفتن هر یک از آن دو دعوت توانا هستم) دعوت شیطان را نه از روى نابینائى در شناختن او و نه از روى فراموشى (گمراه کردن) او مى پذیرم؟ و من در این هنگام باور دارم که سرانجام (نتیجه ى) دعوت تو بهشت و انجام دعوت او آتش است.
شرحها
دیار عاشقان (انصاریان)
«یا إِلَهِی فَلَک الْحَمْدُ فَکمْ مِنْ عَائِبَه سَتَرْتَهَا عَلَی فَلَمْ تَفْضَحْنِی وَ کمْ مِنْ ذَنْب غَطَّیتَهُ عَلَی فَلَمْ تَشْهَرْنِی
وَ کمْ مِنْ شَائِبَه أَلْمَمْتُ بِهَا فَلَمْ تَهْتِک عَنِّی سِتْرَهَا وَ لَمْ تُقَلِّدْنِی مَکرُوهَ شَنَارِهَا وَ لَمْ تُبْدِ سَوْءَاتِهَا لِمَنْ یلْتَمِسُ مَعَایبِی مِنْ جِیرَتِی وَ حدَهِ نِعْمَتِک عِنْدِی
ثُمَّ لَمْ ینْهَنِی ذَلِک عَنْ أَنْ جَرَیتُ إِلَى سُوءِ مَا عَهِدْتَ مِنِّی
فَمَنْ أَجْهَلُ مِنِّی یا إِلَهِی بِرُشْدِهِ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّی عَنْ حَظِّهِ
وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّی مِنِ اسْتِصْلاَحِ نَفْسِهِ حِینَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَیتَ عَلَی مِنْ رِزْقِک فِیمَا نَهَیتَنِی عَنْهُ مِنْ مَعْصِیتِک
وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْراً فِی الْبَاطِلِ وَ أَشَدُّ إِقْدَاماً عَلَى السُّوءِ مِنِّی حِینَ أَقِفُ بَینَ دَعْوَتِک وَ دَعْوَهِ الشَّیطَانِ
فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَیرِ عَمًى مِنِّی فِی مَعْرِفَه بِهِ وَ لاَ نِسْیان مِنْ حِفْظِی لَهُ
وَ أَنَا حِینَئِذ مُوقِنٌ بِأَنَّ مُنْتَهَى دَعْوَتِک إِلَى الْجَنَّهِ وَ مُنْتَهَى دَعْوَتِهِ إِلَی النَّارِ»
“اى معبود من، اى خداى من، پس حمد و سپاس تو را است، چه بسا عیب ها که بر آنها پرده افکندى و مرا بسبب آنها در میان مردم رسوا نساختى، و چه بسیار گناه که بر من پوشاندى و مرا شهره همگان و مشهور شهر نساختى، و چه بسا آلودگى که از من سر زد و پرده آن را ندریدى، و طوق ننگ آن را بر گردنم نیفکندى، و زشتى هاییش را بر همسایگان کنجکاو و عیب جو و آنان که نسبت به نعمت هائى که بر من ارزانى داشتى حسد مىورزند آشکار ننمودى.
آنگاه این همه لطف ها مرا از دنبال کردن بدیها که از من سراغ دارى باز نداشت، پس چه کسى از من به خیر و صلاح خویش نادان تر، و از بهره خود غافل تر، و از اصلاح نفس خویش دورتر؟
در حالیکه نعمتهایت را که به من روزى فرمودى در مسیر معصیت و نافرمانى مصرفى مى کنم.
و چه کسى بیش از من به منجلاب باطل فرو رفته، و بر من در اقدام به زشتى پیشى گرفته؟
در آن هنگام که بین دو راهى دعوت تو و دعوت شیطان مى ایستم، ولى از دعوت شیطان با چشم باز و على رغم شناختى که از او دارم، و اغوایش را فراموش نکرده ام پیروى مى کنم، در حالى که یقین دارم که پایان و عاقبت دعوت تو بسوى بهشت، و پایان دعوت او بسوى دوزخ است”.
در فرازهاى ملکوتى و عرشى بالا به چند حقیقت بسیار مهم از جانب امام عاشقان، پناه دردمندان، شفاى بیماران، راهنماى عابدان، وجود مبارک حضرت زین العابدین علیه السلام اشاره شده، که هر کدام را به تناسب حال و موقعیت مقام بتوفیق حضرت رب الانام توضیح مى دهم:
۱ – پرده پوشى حضرت حق بر گناه بندگان.
۲ – مسئله خطرناک غفلت.
۳ – اصلاح نفس
۴ – محل مصرف رزق و روزى.
۵ – عاقبت دعوت خدا و شیطان.
۱ – پرده پوشى حضرت حق بر گناه بندگان
مسئله رازدارى و پرده پوشى و ستاریت و غفاریت حضرت حق کراراً در قرآن مجید و روایات و دعاهاى اصل و ریشه داراسلامى آمده است.
انسان گناه مى کند، مرتکب معصیت واشتباه و خطا مى گردد، از اوامر
حضرت محبوب سرپیچى مى کند، به محرمات و نواهى الهیه خود را آلوده مى سازد، بى حیائى و بى شرمى را به اعلا مرتبه مى رساند، روزى حق را مى خورد و در کمال جسارت و پرروئى با حضرت او به مخالفت بر مى خیزد، عدل و انصاف و عقل و وجدان حکم مى کنند، که حضرت زمینه اى فراهم آورد، تا آبروى گناهکار در بین اقوام و نزدیکان و مردم کوچه و بازار بریزد، اما مسئله برخورد پروردگار با بنده گنهکار بطور کامل بر عکس این برنامه است.
تا جائى که عبد با دست خودش در میان مردم نسبت به آبرو و شخصیتّش پرده درى نکند، محال است حضرت رب العزه نسبت به او پرده درى کند، و به آبرویش لطمه بزند.
بخصوص که عبد از ایمان و اخلاق هم برخوردار باشد، و از اینکه آبرویش بریزد واهمه و ترس داشته، و در مقام خوف و خشیت بسر برد.
چه نیکوست در این زمینه به آیات شریفه قرآنیه در رابطه با عفو و مغفرت خداوند نسبت به بندگان عاصى مراجعه کنید، با توجه به اینکه بزرگ ترین لغت شناسان عرب، در قسمتى از توضیح لغت” غر” آن را به معناى پوشاندن و مستور داشتن معنا کرده اند، روى این حساب، مى توان صفت غافر را درحضرت حق به معاى ساتر و پوشاننده دانست.
راغب در المفردات در مادّه غفر مى گوید:
اِغْفِرُوا هذَا الْاَمْرَ بِغُفْرَتِهِ اَىْ اُسْتُرُوهُ بِما یجِبُ اَنْ یسْتَرَبِهِ.(۶۷)
آنگونه که واجب است، و بایستى پوشیده شود او را مستور دار.
«یا اَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اِنْ تَتَّقُوا اللّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً وَ یکفّرْ عَنْکمْ سَیئاتِکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ وَ اللّهُ ذُوالفَضْلِ الْعَظیمِ».(۶۸)
اى آنان که ایمان آورده اید، اگر از گناهان ظاهرى و باطنى بپرهیزید، براى شما وسیله اى براى جدائى حق از باطن قرار مى دهد، و گناهان شما را در معرض عفو و بخشش و پوشاندن قرار دهد، که خداوند صاحب فضل عظیم است.
«یا اَیها النَّبِىُّ قُلْ لِمَنْ فى اَیدِیکمْ مِنَ الْاَسْرى اِنْ یعْلَمِ اللّهُ فى قُلُوبِکمْ خَیراً یؤْتِکمْ خَیراً مِمّا اُخِذَ مِنْکمْ وَ یغفِرْ لَکمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ».(۶۹)
اى پیامبر به اسیرانى که دردست شما هستند بگو، اگر خداوند خیرى در دلهاى شما بداند، بهتر از آنچه از شما گرفته به شما مى دهد، و شما را مشمول غفران قرار داده و خداوند آمرزنده مهربان است.
«یا اَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَ قُولُوا قَوْلا سَدیداً. یصْلِحُ لَکمْ اَعْمالَکمْ وَ یغْفِرْلَکمْ ذُنُوبَکمْ وَ مَنْ یطِعِ اللّهَ فقَدْ فازَ فَوْزاً عَظیماً».(۷۰)
اى اهل ایمان خود را از تمام گناهان حفظ کنید، و سخن به حق و صواب گوئید. تا خداوند اعمال شما را به لطف خود اصلاح فرماید، و گناهانتان را مورد مغفرت قرار دهد. و هر که خدا و رسولش را اطاعت کند، البته به سعادت و فوز بزرگ نایل آمده.
مفصل آیات غفران و عفو با درخواست حق در تفسیر سى و یکم در باب توبه خواهد آمد.
در روایت بسیار مهمى مسئله کتمان سرّکه از اوصاف حضرت حق تعالى است از قول حضرت رضا علیه السلام چنین آمده:
لایکونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً حَتى یکونَ فیهِ ثَلاثُ خِصال: سُنَّهٌ مِنْ رَبَّهِ، و َسُنَّهٌ مِنْ نَبِیهِ، وَ سُنَّهٌ مِنْ وَلِیهِ.
فَالسُّنَّهُ مِنَ رَبَّهِ کتْمانُ سِرَّهِ، قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ: (۷۱) عالِمُ الْغَیبِ فَلا یهِرُ عَلى غَیبِهِ اَحَداً اِلّا مَنِ ارْتَضى مِنْ رَسُول….(۷۲)
مؤمن از ایمان بى بهره است مگر در او سه خصلت باشد: خصلتى از خدا و خصلتى از پیامبر و خصلتى از امام.
اما خصلت از خدا رازدارى اوست، در قرآن مجید فرموده: آگاه به پنهان اوست، و هیچ کس را از آن پنهان آگاه نمى کند مگر رسولانى که انتخاب کرده…
عَنْ اَبى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قالَ: اَوْحَى اللّهُ عَزَّوَجلَّ اِلى داوُدَ النَّبِىَّ عَلى نَبِینا وَ آلِهِ وَ عَلیهِ السَّلامُ: یا داوُدُ، اِنَّ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنَ اِذا اَذْنَبَ ذَنْباً ثُمَّ رَجَعَ وَتابَ مِنْ ذلِک الذَّنْبِ وَ اسْتَحْیى مِنّى عِنْدِ ذِکرِهِ غَفَرْتُ لَهُ وَ اَنْسَیتُهُ الْحَفَظَهَ وَ اَبْدَلْتُهُ الْحنَهَ، وَلا اُبالى وَ اَنَا اَرْحَمُ الرّاحِمینَ.(۷۳)
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزوجل به داود پیغمبر خطاب کرد: اى داود هرگاه بنده من گناهى مرتکب شد، سپس به من برگشت و از آن گناه توبه کرد، و به وقتى که به یاد آن گناه آمد، از من شرمنده شد، او را مى بخشم و حافظان عمل را نسبت به آن گناه فراموشى مى دهم، و آنرا تبدیل به حسنه مى کنم و از این همه باکى ندارم که من مهربانترین مهربانانم!
مفصل روایات باب توبه با اراده و خواست حضرت دوست در شرح دعاى سى و یکم خواهد آمد.
در دعاى جوشن کبیر در بند شصتم مى خوانیم:
یا حَبیبَ مَنْ لاحَبیبَ لَهُ، یا طَبیبَ مَنْ لاطَبیبَ لَهُ، یا مُجیبَ مَنْ لا مُجیبَ لَهُ، یا شَفیقَ مَنْ لا شَفیقَ لَهُ، یا رَفیقَ م َنْ لا رَفیقَ لَهُ، یا مُغیثَ مَنْ لا مُغیثَ لَهُ، یا دَلیلَ مَنْ لادَلیلَ لَهُ یا راحِمَ مَنْ لا راحِمَ لَهُ، یا صاحِبَ مَنْ لاصاحِبَ لَهُ.
اى دوست آن که براى او دوستى نیست، اى طبیب آن که براى وى طبیبى نیست، اى پاسخ دهنده آن که جوابگو ندارد، اى غمخوار بى غمخوار، اى رفیق بى رفیق، اى فریادرس بى فریادرس، اى راهنماى بى راهنما، اى همدم بى همدم، اى رحم کننده بر آن که رحم کننده ندارد، اى همنشین بى همنشین.
این واقعیات وقتى به گناهکار ارائه شود، چه حالى نسبت به حضرت حق پیدا مى کند؟ گنهکار بخاطر گناهان زیادش احساس غربت، بى حالى، سرگشتگى، مرض، تنهائى و هزار درد مى کند، وقتى آگاه شود خدا کیست و داراى چه اوصاف حمیده اى است، براى پرواز بسوى او بال و پر باز مى کند، و به آمرزش خویش و اینکه با چنین خدائى پرده از کارش برداشته نمى شود امیدوار مى گردد.
در بند دوازدهم جوشن کبیر مى خوانیم:
یا عُدَّتى عِنْدَ شِدَّتى، یا رَجائى عِنْدَ مُصیبَتى، یا مُونسى عِنْدَ وَحْشَتى، یا صاحِبى عِنْدَ غُرْبَتى، یا وَلیى عِنْدَ نِعْمَتى، یا غِیاثى عِنْدَ کرْبَتى، یا دَلیلى عِنْدَ حَیرَتى، یا غِنائى عِنْدَ افْتِقارى، یا مَلْجَأى عِنْدَ اضْطِرارى، یا مُعینى عِنْدَ مَفْزَعى.
اى توشه ام در سختیم، اى امیدم در گرفتاریم، اى همدمم در وحشتم، اى هم صحبتم در غربتم، اى سرپرستم در نعمتم، اى فریادرسم در غم زدگیم، اى راهنمایم در سرگردانیم، اى دارائیم در تهیدستى ام، اى پناهم در ناچاریم، اى پشتیبانم در پریشانیم.
و در قسمت سیزدهم دعا مى خوانیم:
یا عَلاّمَ الْغُیوبِ، یا غَفّارَ الذُّنُوبِ، یا سَتَّارَ الْعُیوبِ، یا کاشِفَ الْکرُوبِ، یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ، یا طَبیبَ الْقُلُوبِ، یا مُنَوَّرَ، یا اَنیسَ الْقُلُوبِ، یا مُفَرَّجَ الْهُمُوِم، یا مُنَفّ الْغُمُومِ.
اى داناى غیب ها، اى آمرزنده گناهان، اى پوشاننده عیوب، اى برطرف کننده غمها، اى دگرگون کننده دلها، اى پزشک دلها، اى روشن کننده دلها، اى همدم دلها، اى زداینده اندوهها، اى راحتگر از غمها.
و در بند بیست و سوم جوشن کبیر مى خوانیم:
یا مَنْ اَظْهَرَ الْجَمیلَ، یامَنْ سَتَرَ الْقَبیحَ، یا مَنْ لَمْ یؤاخِذْ بِالْجَریرَهِ، یا مَنْ لَمْ یهْتِک السَّتْرَ، یا عَظیمَ الْعَفْوِ، یا حنَ التَّجاوُزِ، یا واسِعَ الْمَغْفِرَهِ، یا باسِطَ الْیدَینِ بِالرَّحْمَهِ، یا صاحِبَ کلَّ نَجْوى، یا مُنْتَهى شَکوى.
اى آن که زیبا را آشکار نمود، و کار زشت را پوشاند، اى آن که فوراً به جنایت مؤاخذه نکرد. اى آن که پرده درى ننمود، اى بزرگ گذشت، اى صاحب نیکو گذشت، اى پهناور آمرزش، اى هر دو دست گشاى به رحمت، اى مصاحب با هر گفتگوى سرى، اى مرجع نهائى هر شکایت.
در دعاى شریف کمیل مى خوانیم:
اَللّهُمَّ مَوْلاىَ کمْ مِنْ قَبیحِ سَتَرْتَهُ.
الهى، مولائى، چه بسیار کار زشتى که با لطف و رحمتت بر من گنهکار پوشاندى، و اجازه ندادى احدى از آن باخبر شود!
وَ کلَّ سَیئَه اَمَرْتَ باِثْباتِهَا الْکرامَ الْکاتِبینَ الَّذینَ وَ کلْتَهُمْ بِحِفْظِ مایکونُ مِنىّ، وَ جَعَلْتَهُمْ شُهُوداً عَلَىَّ مَعَ جَوارِحى، وَ کنْتَ اَنْتَ الرَّقیبَ عَلَىَّ مِنْ وَرائِهِمْ، وَ الشّاهِدَ لِما خَفِىَ عَنْهُمْ وَ بِرَحْمَتِک اَخْفَیتَهُ وَ بِفَضْلِک سَتَرْتَهُ.
و هر عمل زشتى را فرموید نویسندگان بزرگوار در پرونده من ثبت کنند، و آنان را گواهانى علیه من قرار دادى به همراه اعضا و جوارحم، و خودت نیز از دنبال آنان مراقب من بودى، و گواه بر آنچه از آنها پوشیده و مخفى مى ماند، و این تو بودى که بر اثر رحمتت پوشاندى و به فضلت از چشم آنان دور داشتى. در دعاى عرفه حضرت سیدالشهداء علیه السلام مى خوانیم:
یا مَنْ قَلَّ لَهُ شُکرى فَلَمْ یحْرِمْنى، وَ عَظُمَتْ خَطیئَتى فَلَمْ یفْضَحْنى، وَ رَآنى عَلَى الْمَعاصى فَلَمْ یشْهَرْنى.
اى آن که شکرم در برابر نعمت هایش بسیار کم بود، ولى او مرا از سفره احسانش محروم نکرد، و گناهم بس بزرگ بود ولى رسوایم ننمدو، و مرا در انواع معاصى دید ولى به بدنامى شهره ام نفرمود!
و نیز در همان دعاى بى نظیر مى خوانیم:
یا مَنْ سَتَرَنى مِنَ الْآباءِ وَ الْاُمَّهاتِ اَنْ یزْجُرُونى، وَ مِنَ الْعَشایرِ وَ الْاِخْوانِ اَنْ یعَّیرُونى، وَ مِنَ السَّلاطینِ اَنْ یعاقِبُونى، وَلَوِ اطَّلَعُوا یا مَوْلاىَ عَلى مَا اطَّلَعْتَ عَلَیهِ مِنّى اِذاً ما اَنْظَرُونى وَ لَرَفَضُونى وَ قَطَعُونى.
اى آن که مرا از پدران و مادران نسبت به گناهانم در پوشش و پنهانى قرار داد از اینکه با تندى و تلخى از خود برانندم، و از خویشان و برادران از اینکه به من عیب گیرى نمایند، و از حکومت ها از اینکه به مجازاتم اقدام کنند، و چنانچه اینان از آنچه تو بر من آگاه بودى باخبر مى شدند در این صورت مهلتم نمى دادند، و هر آینه تراکم مى کردند و رابطه آنان با من قطع مى شد!
۲ – مسئله خطرناک غفلت
غفلت بنا به توضیح راغب اصفهانى: سهو و لغزشى است، که انسان را بخاطر کمى مراقبت و کمى هوشیارى و بیدارى دامنگیر مى شود.
وقتى انسان بر اثر غرق شدن در مادیات، و لذات جسمى، و خوشى هاى زودگذر، و دچار شدن به ثروت اندوزى، و نشست و برخاست با بازیگران و بى خبران، و دورى از مدرسه و مسجد، و ترک رابطه با عالم ربانى، دچار غفلت از واقعیات و حقایق، و عبادات، و حسنات و یاد آخرت شود، البته از فیوضات الهیه محروم و ممنوع، و بتدریج درهاى سعادت دنیا و آخرت بر او بسته مى گردد!
آرى غفلت به معناى جهل به واقعیات و نادانى نیست، بلکه غافل کسى است که کثرت امور مادى و شهوانى، و دوستان ناباب، و معاشران ناجنس، و طمعکارى و حرص، بین او و بین آنچه به آن توجه داشته جدائى انداخته.
بسیارى از مردم از زمان کودکى مسئله بسیار مهم قیامت را از پدر و مادر، و آموزگار و معلم، و عالمان ربانى شنیده اند، و چه بسا تا مدتى از عمر به آن توجه داشتند، و بر مبناى ایمان به قیامت فعالیت مى کردند، اما با روى آوردن دنیا به آنان، و پیدایش زمینه هاى شهوات بى در و پیکر، و جاه و مقام و کار زدگى، و حالت حرص و طمع و تکاثر، نسبت به روز جزا بى توجه شدند، و از آن حقیقت عظیمه الهیه غفلت کردند، و از پى آن غفلت به زیان وخسران ابدى دچار شدند.
«اِفْتَرَبَ لِلنّاسِ حِسابُهُمْ وَ هُمْ فى غَفْلِه مُعْرِضُونَ».(۷۴)
حساب مردم به آنان نزدیک شده اما آنها در غفلتند و روى گردانند.
«وَ اصْبِرْ نَفْسَک مَعَ الَّذینَ یدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداهِ وَ الْعَشِىَّ یریدُونَ وَجْهَهُ وَلا تَعْدُ عَیناک عَنْهُمْ تُریدُ زینَهَ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَلاتُطِعْ مَنْ اَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ کانَ اَمْرُهُ فُرُطاً».(۷۵)
خود را با کسانى که هر صبح و شام خداى را مى خوانند و رضاى او را مى طلبند پیوسته با پایدارى همراه وقرین ساز، و دیدگانت براى زینت زندگى دنیا از آنها بر نگردد و نیز کسى را که دلش را از یاد خویش بخاطر اینکه پیرو هواى نفسانى است و کارش همواره زیاده روى است واگذاردیم اطاعت مکن.
در باب غفلت کلمات نورانى و حکیمانه اى از مولاى عارفان حضرت امیر مؤمنان علیه السلام در غرر الحکم و نهج البلاغه شریف روایت شده که گوشه اى از آن را در سطور زیرا مى خوانید:
اَلْغَفْلَهُ ضَلالَهٌ.
غفلت گمراهى است.
اَلْغْفَلَهٌ فَقْدٌ.
غفلت نداشتن است.
اَلْغَفْلَهُ ضِدُّ الْحَزْمِ.
غفلت ضد تدبیر است.
وَیلٌ لِمَنْ غَلَبَتْ عَلَیهِ الْغَفْلَهُ فَنَسِىَ الرَّحْلَهَ وَ لَمْ یسْتَعِدَّ.
واى بر کسى که غفلت بر او غلبه کند، پس مسئله سفر بسوى آخرت را فراموش نماید، و براى روز قیامت خود را آماده ننماید.
فِیالَها حَسْرَهً عَلى کلَّ ذى غَفْلَه اَنْ یکونَ عُمْرُهُ عَلَیهِ حُجَّهً، وَ اَنْ تُؤَدّیهُ اَیامُهُ اِلَى الشَّقْوَهِ.
آه اى حسرت و اندوه بر صاحب غفلتى که ایام عمرش بر او حجت است، و او روزگارش را به شقاوت مى سپارد!
در حدیث معراج آمده:
یا اَحْمَدُ، اِجْعَلْ هَمَّک هَمّاً واحِداً، فَاجْعَلْ لِسانَک لِساناً واحِداً، وَ اجْعَلْ بَدَنَک حَیاً لاتَغْفُلُ عَنّى، مَنْ یغْفُلْ عَنّى لااُبالى بِاَىَّ واد هَلَک.(۷۶)
اى احمد، اراده و همّتت را اراده و زبانت را یک زبان قرار ده، و بدنت را با عبادت زنده بدار، و از من غفلت مکن، کسى که از من غافل گردد، باک ندارم که او را در چه سرزمینى هلاک کنم.
گرفتاران دام غفلت، اگر چه مغز و قلبشان انبان علم باشد، و از اصطلاحات چیزى بدانند، حرکتشان بى نور، و زندگیشان شب دیجور، و جام روحشان پر از شرب غرور است.
علم هاى اهل دل حمّالشان *** علم هاى اهل تن احمالشان
علم چون بر دل زند یارى شود *** علم چون بر تن زند بارى شود
گفت ایزد یحمل اسفاره *** بار باشد علم کان نبود زهو
علم کان نبود زه و بى واسطه *** آن نپاید همچو رنگ ماشطه
لیک چون این بار را نیکو کشى *** بار برگیرند و بخشندت خوشى
هین بکش بهر خدااین بار علم *** تا ببینى در درون انبار علم
تا که بر رهوار علم آئى سوار *** آنگهان افتد تو را از دوش بار
از هواها کى رهى بى جام هو *** اى ز هو قانع شده با نام هو
از صفت و ز نام چه زاید خیال *** وان خیالش هست دلّال وصال
دیده اى دلّال بى مدلول هیچ *** تا نباشد جاده نبود غول هیچ
هیچ نامى بى حقیقت دیده اى *** یا زگاف و لام گل گل چیده اى
اسم خواندى رو مسمّا را بجو *** مه ببالا دان نه اندر آب جو
گز ز نام وحرف خواهى بگذرى *** پاک کن خود را ز خود هان یکسرى
همچو آهن ز آهن بى رنگ شود *** در ریاضت آینه بیرنگ شود
خویش را صافى کن از اوصاف خویش *** تا ببینى ذات پاک صاف خویش
بینى اندر دل علوم انبیا *** بى کتاب و بى معید و اوستا
گفت پیغمبر که هست امّتم *** که بود هم گوهر و هم همّتم
مر مرا زان نور بیند جانشان *** که من ایشان را همى بینم بدان
۳ – اصلاح نفس
از آیات قرآن مجید و روایات، بطور روشن استفاده مى شود، که عفت و پاکى نفس، و آراسته بودن این موجود عظیم که حققت و کنه آن بر احدى روشن نیست، و پستى و خست آن باعث شقاوت و سرشکستیگ و خسران دائمى و سرمدى است.
آنچه نفس را به صلاح و سداد مى رساند، و هر آنچه این اما
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
