توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ویرانی بقیع ۷۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ویرانی بقیع ۷۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ویرانی بقیع ۷۹ اسلاید در PowerPoint :

تخریب بقیع

قبرستان بقیع یا بقیعُ الغَرْقَد، کهن‌ترین قبرستان مسلمانان در شرق شهر مدینه در کشور عربستان و محل دفن چهار تن از امامان شیعه و دیگر وابستگان پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و بسیاری از صحابه و مسلمانان است. این قبرستان در حمله وهابیان در ۸ شوال سال ۱۳۴۴ تخریب شده و آرامگاه امامان بقیع ویران گردید، که به این روز یوم الهدم می‌گویند.

فهرست مندرجات

۱ – مقدمه
۲ – ابزار تخریب
۳ – قبرستان بقیع
۴ – حمله نخست وهابیان
۴.۱ – اعتراض به تخریب
۴.۲ – درخواست بازسازی
۵ – حمله دوم وهابیان
۵.۱ – دستور تخریب
۵.۲ – تخریب آثار تاریخی
۵.۳ – خشم مسلمانان
۵.۴ – اعتراض ایران به آل سعود
۵.۵ – واکنش به ویرانی قبور
۵.۶ – یوم الهدم
۶ – فهرست منابع
۷ – پانویس
۸ – منبع

مقدمه

وهابیان با تبرک به قبر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و صالحان

[۱] امینی، محمدامین، بقیع الغرقد، ص۸-۱۰.

که سنتی جاری در میان مسلمانان بوده، مخالفند

[۲] خوارزمی، محمد بن اسحق، اثاره الترغیب، ج۲، ص۳۵۲.

و ساختن حرم و بارگاه بر قبر را حرام می‌دانند.

[۳] عبدالرحمن بن براک، شرح العقیده الطحاویه، ج۱، ص۳۲.

آنان دو بار در آغاز تسلط بر شهرهای حجاز، با حمایت و همراهی آل سعود (حک: ۱۳۴۴ ق.) به ویران‌سازی قبرها و بارگاه‌های حرمین دست زدند. بر خلاف نظر وهابیان، بنا ساختن بر قبرهای صالحان با قصد احترام و با هدف عبادت خداوند، نه تنها مصداق شرک و بت‌پرستی نیست، بلکه ارزش معنوی دارد و کاری مستحب است.

[۴] مدنی، عبدالعزیز، التاریخ الامین، ص۴۳۱-۴۵۰.

[۵] امینی، محمدامین، بقیع الغرقد، ص۱۲.

در گذشته، تنها رخدادهای طبیعی همچون سیل و زلزله، موجب ویرانی قبرها می‌شد.

[۶] ازرقی، محمد بن عبدالله، اخبار مکه، ج۲، ص۳۱۷.

[۷] ابن‌فهد، عمر بن محمد بن‌ فهد، اتحاف الوری، ج۳، ص۲۱۳.

گویا وهابیان نخستین گروهی هستند که با دیدگاه مذهبی، مراقد و بارگاه‌ها را ویران کردند. گاه کسانی جز وهابیان، به بهانه وجود کتاب‌هایی در نکوهش خلفا در حرم بقیع، کوشیدند این بارگاه‌ها را ویران کنند، اما موفق نشدند.

ابزار تخریب

وهابیان در آغاز هجوم به شهرهای حجاز، با سلاح فتوا و مناظره اهداف خود را در ویرانی قبرها محقق می‌ساختند. آن‌ها در ۱۲۱۰-۱۲۱۱ق. پس از مذاکره با شریف غالب امیر مکه، در مناظره با دانشوران آن شهر، در گرفتن فتوای حرمت ساخت و تعمیر بارگاه‌ها از این دانشوران اصرار ورزیدند، اما با مخالفت آنان روبه‌رو شدند و به همین‌روی، با جسارت و شدت بیشتر به تخریب و قتل و غارت دست زدند.

[۸] شیخ خزعلی، حسین خلف، تاریخ الجزیره العربیه، ص۳۶۸-۳۷۸.

نخستین حمله وهابیان به رهبری سعود بن عبدالعزیز در سال ۱۲۱۸ق. به حرمین رخ داد. او مکه را محاصره کرد

[۹] جبرتی، عبدالرحمن، عجائب الآثار، ج۲، ص۵۷۳.

و در نامه‌ای به مردم، همانند مشرکان با آن‌ها سخن گفت. سپس وارد مکه شد و مردم را به نابودی مراقد و گنبدها فراخواند، آن‌گاه ساختمان زمزم، بناهای پیرامون کعبه، گنبدها و مرقدهای بسیار را ویران کرد. وی حدود ۲۰ روز در مکه ماند و در نامه‌ای به سلطان عثمانی، اعلام کرد که نشانه‌های شرک را از میان برده است.

[۱۰] جبرتی، عبدالرحمن، عجائب الآثار، ج۲، ص۵۸۵.

[۱۱] شیخ خزعلی، حسین خلف، تاریخ الجزیره العربیه، ص۳۷۷-۳۷۸.

برخی تاریخ‌نگاران در رخدادهای سال ۱۲۲۱ق. آورده‌اند که پس از موسم حج، وهابیان با قرائت آیه برائت از مشرکان هشدار دادند که سال دیگر به هیچ مشرکی اجازه حج نخواهند داد.

[۱۲] جبرتی، عبدالرحمن، عجائب الآثار، ج۳، ص۱۹۳.

برخی بارگاه‌ها مانند گنبد آمنه و حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) که پس از حمله اول وهابیان بازسازی شدند،

[۱۳] غازی، عبدالله بن محمد، افاده الانام، ج۲، ص۱۷۰.

[۱۴] خلیلی، جعفر، موسوعه العتبات المقدسه، ج۲، ص۳۰۳.

در حمله دوم در ۱۳۴۳-۱۳۴۴ق. از میان رفتند. گزارشگران غربی، رفتار وهابیان در ویران کردن بارگاه‌ها، غارت اموال، نابودی شهرها و کشتار مردم را بازگو کرده‌اند.

[۱۵] خلیلی، جعفر، موسوعه العتبات المقدسه، ج۳، ص۳۳۳.

قبرستان بقیع

قبرستان بقیع ناحیه‌ای است در شرق مدینه که به سبب گیاهان خاردار بسیار به بقیع الغرقد شهرت یافت.

[۱۶] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۳، ص۱۱۸۷.

[۱۷] ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۸، ص۱۸.

[۱۸] فیروزآبادی، القاموس المحیط، ج۳، ص۶، «بقع».

قبرستانی است مستطیل شکل به طول ۱۵۰ و عرض ۱۰۰ متر که پیشینه آن به آغاز اسلام می‌رسد.

[۱۹] رفعت پاشا، ابراهیم، مرآه الحرمین، ج۱، ص۴۲۵.

[۲۰] انصاری، عبدالقدوس، آثار المدینه المنوره، ص۱۷۱-۱۷۲.

[۲۱] امینی، محمدامین، بقیع الغرقد، ص۳۴.

حدیثی از پیامبر، بقیع را روشنایی بخش آسمان و زمین دانسته است.

[۲۲] ابن‌نجار، محمد بن محمود، الدره الثمینه، ص۱۶۴.

[۲۳] خوارزمی، محمد بن اسحق، اثاره الترغیب، ج۱، ص۳۴۸.

آورده‌اند که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای نشانه‌گذاری محل دفن عثمان بن مظعون، سنگ بزرگی روی قبر وی نهاد و مروان بن حکم در دوران امارتش آن‌را جابه‌جا کرد یا به روی قبر عثمان بن عفان منتقل نمود.

[۲۴] صبری پاشا، ایوب، موسوعه مرآه الحرمین، ج۴، ص۷۲۱.

نیز در قطعه سنگ مرمرینی به تاریخ ۳۳۲ق. با این نوشته که این قبر فاطمه دختر رسول خدا است،

[۲۵] صبری پاشا، ایوب، موسوعه مرآه الحرمین، ج۴، ص۷۲۸.

نشانه‌هایی برای تمایز محل قبرها و بارگاه‌ها دیده می‌شود.
در گزارشی از سده ششم ق. وجود بنا و بارگاه پیرامون شماری از قبرهای بقیع تایید شده است. این منبع گزارش می‌دهد که قبر مالک بن انس را با سنگ و گل به قدر چهار وجب از زمین برجسته کردند و در سنگ نوشته‌ای سال و روز وفاتش را ثبت نمودند. سپس از روضه عباس، روضه ابراهیم و عثمان بن عفان که وضعی همانند داشته‌اند، یاد کرده است.

[۲۶] کاتب مراکشی، الاستبصار، ص۴۲.

مجدالملک براوستانی قمی (م. ۴۹۲ق.)، مستوفی کل سلجوقیان، بارگاهی شکوهمند بر قبرهای امامان بقیع و نیز عثمان بن عفان یا عثمان بن مظعون با معماری و تزئینات ویژه ساخت. یک سده پس از این ساخت، گزارش ابن‌جبیر (م. ۶۱۴ق.) نشان می‌دهد که هنوز بارگاه امامان بقیع برپا و برجا بوده است. بارگاه امامان بقیع را کسی جز براوستانی نساخته است. از این‌رو، وصف ابن‌نجار (م. ۶۴۳ق.) از مراقد بقیع که در باور او، بنایی مستحکم و کهن و استوار داشته،

[۲۷] ابن‌نجار، محمد بن محمود، الدره الثمینه، ص۱۶۶.

اشاره به همین بارگاه است. وصف ابن‌بطوطه (م. ۷۷۹ق.) نشان می‌دهد در دوره او بر قبرهای گوناگون بقیع، بارگاه و گنبد برپا بوده است.

[۲۸] ابن‌بطوطه، رحله ابن بطوطه، ج۱، ص۳۶۰-۳۶۱.

درگزارش سمهودی (م. ۹۱۱ق.) نیز وجود بارگاه و بنای مستحکم بر قبرهای امامان بقیع تایید شده است.

[۲۹] سمهودی، وفاء الوفاء، ج۳، ص۱۰۰.

حمله نخست وهابیان

این بارگاه مقدس و دیگر مراقد حرمین که مورد توجه مردم و سفرنامه‌نویسان بوده، در حمله نخست وهابیان به سال‌های ۱۲۱۸-۱۲۲۱ق. از میان رفت. به گزارش عبدالرحمن جبرتی، نیروهای وهابی پس از یک سال و نیم محاصره و ایجاد قحطی در مدینه وارد شهر شدند و جز مرقد نبوی دیگر بارگاه‌ها را از میان بردند.

[۳۰] جبرتی، عبدالرحمن، عجائب الآثار، ج۳، ص۹۱.

ایجاد قحطی منحصر به مدینه نبود، بلکه جده و مکه و هر شهر دیگر که مردمش مقاومتی نشان دادند، به قحطی و قتل و غارت دچار شد.

[۳۱] عجائب الآثار، عبدالرحمن الجبرتی، ج۲، ص۶۰۴.

[۳۲] جبرتی، عبدالرحمن، عجائب الآثار، ج۳، ص۱۱.

در این حمله، بارگاه امامان بقیع و گنبد حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) نابود شد و دیگر مکان‌های مقدس نیز از تعرض بی‌نصیب نماندند.

[۳۳] وردانی، صالح، خطر الوهابی، ص۱۹۳.

وهابیان گوهرها، یاقوت‌ها، زمردها، نقره‌ها، قندیل‌ها، پرده‌ها و شمشیرهای گوهرنشان متعلق به شاهان و خلفای گذشته در مرقد نبوی و اشیای گران‌بهای مرقد بقیع

[۳۴] حمد الجاسر، رسائل فی تاریخ المدینه، ص۶۵.

[۳۵] بریجز، هارفورد جونز، خاطرات سرهارد فورد، ترجمه صالحی علامه، مانی، ص۱۰.

را بار شتران کردند و با خود بردند و میان قوم و قبیله خویش و شیوخ وهابیان تقسیم نمودند،

[۳۶] سیدجوادی، احمد، دائره المعارف تشیع، ج۳، ص۳۸۵، «بقیع».

سپس آنان به بنا و بارگاه شهیدان احد هجوم بردند و آن‌را با خاک یکسان کردند.

[۳۷] قائدان، اصغر، عتبات عالیات عراق، ص۱۱۱.

اعتراض به تخریب

به دنبال ویرانی بسیاری از بناها و مرقدهای متبرک، ناخرسندی عمومی مسلمانان، سلطان عثمانی را واداشت که محمد علی پاشا را به نبرد با سعود بن عبدالعزیز بفرستد. محمد علی پاشا، حاکم مصر، در ۱۸ رجب ۱۲۲۳ق. یا ۱۲۳۲ق.

[۳۸] بریجز، هارفورد جونز، خاطرات سرهارد فورد، ترجمه صالحی علامه، مانی، ص۱۱.

ارتشی را به فرماندهی پسرش ابراهیم پاشا روانه نبرد با وهابیان کرد.

[۳۹] سباعی، احمد، تاریخ مکه، ص۶۰۳.

آنان مدینه را محاصره کردند و بسیاری از وهابیان را کشتند و شماری انبوه را پس از پناه بردن به قلعه نزدیک باب الشامی، دستگیر کردند.

[۴۰] آل بسام، عبدالله بن عبدالرحمن بن صالح، خزانه التواریخ النجدیه، ج۴، ص۱۷۴.

سعود بن عبدالعزیز شکست خورد و تلاشش برای راضی کردن محمد علی پاشا که او و یارانش را نزد سلطان عثمانی نفرستد، بی‌ثمر ماند.

[۴۱] حمد الجاسر، رسائل فی تاریخ المدینه، ص۶۶.

[۴۲] نجفی، سیدمحمدباقر، مدینه شناسی، ص۳۳۸-۳۳۹.

سعود بن عبدالعزیز و همراهان دستگیر شده‌اش نزد سلطان عثمانی فرستاده شدند و سپس همگی در استانبول اعدام گشتند، اما نهضت وهابیان در میان فرزندان و بستگان ابن‌سعود ریشه دواند. در مرحله بعد، قیامی تازه صورت گرفت و آنان در ۱۳۴۳ق. با غلبه بر شریفان هاشمی، به تدریج بر عربستان چیره شدند و در ۱۳۵۱ق. المملکه العربیه السعودیه در هیئت سیاسی خود شکل یافت و همه مکان‌های مذهبی را زیر نفوذ گرفت و ویران‌سازی بارگاه‌ها را کامل نمود.

[۴۳] سباعی، احمد، تاریخ مکه، ص۷۲۳-۷۵۳.

[۴۴] فراهانی، حسن، روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج۱، ص۲۶۶.

[۴۵] ادموند کلیفورد باسورت، سلسله‌های اسلامی جدید، ص۲۳۵.

درخواست بازسازی

پس از حمله اول وهابیان، عثمانی‌ها بسیاری از این گنبدها را به درخواست عمومی بازسازی کردند.

[۴۶] صبری پاشا، ایوب، موسوعه مرآه الحرمین، ج۴، ص۵۳۴.

محمد علی پاشا بخش‌های ویران شده مرقد نبوی را بازسازی نمود.

[۴۷] حمد الجاسر، رسائل فی تاریخ المدینه، ص۶۶.

در سال ۱۲۳۳ق. به دستور سلطان محمود عثمانی، گنبد بیت الاحزان متعلق به حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، قبه زوجات الرسول و نیز گنبد عثمان بن عفان بازسازی شد.

[۴۸] رفعت پاشا، ابراهیم، مرآه الحرمین، ج۱، ص۴۲۶.

تصاویری از وضع این بارگاه‌ها پیش از ویرانی دوم، در منابع آمده است.

[۴۹] مدنی، عبدالعزیز، التاریخ الامین، ص۴۷۹.

حمله دوم وهابیان

در حمله دوم وهابیان به فرماندهی عبدالله بن سعود در هشتم شوال ۱۳۴۴ق. به مدینه، دانشوران وهابی، به ویرانی گنبدها و بارگاه‌های شهر فتوا دادند.

[۵۰] آل بسام، عبدالله بن عبدالرحمن بن صالح، خزانه التواریخ النجدیه، ج۸، ص۱۵۹.

آورده‌اند که امیر سعودی در خطابه‌ای، مردم و دانشوران مدینه را واداشت تا خود به گونه مستقیم مرقدها و گنبدها را ویران کنند.

[۵۱] سباعی، احمد، تاریخ مکه، ص۵۸۷.

در گزارش دیگری آورده‌اند که وهابیان قاضی القضات خود، شیخ عبدالله بلیهد، را نزد دانشمندان مدینه فرستادند و در جلسه‌ای از آن‌ها درباره ویرانی قبرها و بارگاه‌ها نظر خواستند و ادعا نمودند که دانشمندان شهر با نظر وهابیان موافق هستند. وهابیان در این حمله، همه مرقدها و گنبدهای عموها و عمه‌ها و همسران و فرزندان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، بارگاه صحابه، تابعان، صالحان، و دانشوران را هرجا یافتند، منهدم کردند و هیچ اثری از بارگاه و گنبد در بقیع بر جای نگذاشتند.

[۵۲] امین، سیدمحسن، کشف الارتیاب، ص۶.

صندوق‌ها و ضریح‌های مرقدهای بقیع را یکسره نابود کردند و تنها قطعه‌ای سنگی به نشانه روی قبرها نهادند. واپسین نشانه‌های آثار گذشته و حتی دیوارها و قبه‌های ورودی بقیع در این حمله نابود گشت.

[۵۳] عبدالعزیز، معالم المدینه، ج۳، ص۲۱۳.

وهابیان سپس به سوی مرقد نبوی تیراندازی کردند. آورده‌اند که دانشوران وهابی موافق ویرانی مرقد نبوی بود