توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نظریه یادگیری تولمن ۱۰۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نظریه یادگیری تولمن ۱۰۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل نظریه یادگیری تولمن ۱۰۸ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل نظریه یادگیری تولمن ۱۰۸ اسلاید در PowerPoint

پاورپوینت کامل نظریه یادگیری تولمن ۱۰۸ اسلاید در PowerPoint، یکی از مباحث مطرح در روان‌شناسی یادگیری بوده که به بررسی جنبه‌های گوناگون این نظریه در بحث یادگیری می‌پردازد. در این مقاله بعد از بررسی تاریخی نظریه و شخص تولمن به مبانی و تشریح این نظریه اشاره می‌کنیم و در نهایت بعد از بیان برخی مفاهیم اساسی به ارزیابی و عملکردهای این نظریه می‌پردازیم.

فهرست مندرجات

۱ – مقدمه
۲ – اسامی
۳ – مبنای نظری
۳.۱ – نظریه‌های یادگیری
۳.۲ – هدف و روش
۴ – تشریح
۴.۱ – خلاصه نظریه
۴.۲ – متغیرهای مداخله‌گر
۴.۳ – سه عامل دخیل
۴.۴ – مطالعه روی موش
۴.۵ – مفهوم انتظار
۴.۶ – طرح ماز
۵ – یادگیری نهفته
۶ – ارزیابی
۶.۱ – ارتباط با سایر نظریات
۶.۱.۱ – واتسون
۶.۱.۲ – قانون اثر ثورندایک
۶.۲ – کاربردهای عملی
۶.۲.۱ – هدفدار نمودن رفتار یادگیری
۶.۲.۲ – روش‌های آموزشی
۶.۳ – نقاط مثبت
۶.۴ – انتقادات
۷ – پانویس
۸ – منبع

مقدمه

یادگیری، اساس رفتار آدمی بوده و اکثر رفتارهای آدمی حاصل یادگیری می‌باشد. انسان از طریق یادگیری روی محیط خود تاثیر گذاشته و از آن تاثیر می‌پذیرد.

[۱] قلی‌پور، فرض‌الله، کلیات روان‌شناسی، ج۲، ص۶۹، تهران، برگزیده، ۱۳۷۶، چاپ اول.

فرآیند یادگیری از آغاز تولد انسان شروع شده و تا پایان عمر او ادامه دارد و ساحت‌های فراوانی از یادگرفتن، سخن گفتن، رفتار اجتماعی، پرورش عقلانی، عاطفی، روحی، اخلاقی و… را شامل می‌شود.

یکی از نظریه‌پردازان یادگیری، ادوارد چیس تولمن (Edward chace Tolman) (1959-1886) روان‌شناس آمریکایی است. اثر معروف او در زمینه یادگیری کتاب “رفتار باهدف جانوران و آدمیان” است که در سال ۱۹۳۲ منتشر گردید.

[۲] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۱۵۹، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

اسامی

تولمن، ‌برای دوره‌ای بیش از چهل سال، تاثیر بسیاری بر روان‌شناسی به‌ویژه در زمینه‌ یادگیری گذاشته و حتی هنوز هم نفوذ وی در روان‌شناسی احساس می‌شود.

[۳] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۸، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

نظریه او به “شرطی شدن انتظاری” موسوم است.

[۴] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۱۶۰، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

این نظریه با نام‌های زیر هم مورد بحث قرار گرفته است:
· رفتارگرایی باهدف

[۵] کریمی، یوسف، تاریخچه و مکاتب روان‌شناسی، ص۱۵۵، تهران، دانشگاه پیام‌نور، ۱۳۸۵، چاپ هفتم.

· یادگیری انتظاری

[۶] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۱۶۱، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

· غایت‌نگری در یادگیری

[۷] قلی‌پور، فرض‌الله، کلیات روان‌شناسی، ج۲، ص۹۴، تهران، برگزیده، ۱۳۷۶، چاپ اول.

مبنای نظری

روان‌شناسان، همواره تلاش داشته‌اند که فرایند یادگیری را تبیین کنند و در قالب نظریاتی به توضیح نظری این فرآیند بپردازند. البته این تلاش‌ها نیز چون هر تولید علمی دیگری که در چرخه دانش‌زایی به وجود می‌آید، معمولا تحت تاثیر خاستگاه نظری و پارادایم‌های مورد تعلق خاطر نظریه‌پردازان است. تولمن، مانند افرادی چون‌ هال، پیاژه و گشتالتی‌ها به فرضیه یادگیری شناختی دلبسته بوده و بنیاد فکری خود را بر اساس این فرضیه بنا نهاده است.
گرچه برخی معتقدند نظریه تولمن را به سختی می‌توان طبقه‌بندی کرد، زیرا در آن، هم عناصر کارکردگرایانه و هم عناصر شناختی یافت می‌شوند،

[۸] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۸۵، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

اما همین افراد در نهایت به این نتیجه می‌رسند که این نظریه را در ردیف نظریات شناختی چون نظریه گشتالت، پیاژه، بندورا و نورمن طبقه‌بندی کنند، چون “تاکید عمده آن بر شناخت است”.

[۹] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۸۵، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

نظریه‌های یادگیری

در هرحال، روان‌شناسان پیرو فرضیه شناختی اعتقاد دارند که یادگیری را به‌ویژه در انسان نمی‌توان به شیوه رضایت‌بخشی بر حسب تداعی‌های شرطی تبیین کرد. به نظر آن‌ها یادگیرنده، در حافظه خود یک شناختی را تشکیل می‌دهد که حافظ و سازمان‌دهنده اطلاعات مربوط به رویدادهای مختلفی است که در موقعیت یادگیری روی می‌دهد.

[۱۰] قلی‌پور، فرض‌الله، کلیات روان‌شناسی، ج۲، ص۹۳، تهران، برگزیده، ۱۳۷۶، چاپ اول.

امروزه، نظریه‌های یادگیری به دو دسته مهم تقسیم می‌شوند:
یک. تداعی‌گرایان (تجربه‌گرایان) که نظریه‌پردازان محرک – پاسخ، چون ثورندایک، پاولف، واتسن، اسکینر و گاتری از این مشرب الهام گرفته‌اند.
دو. شناخت‌گرایان که پیاژه، ورتهایمر، راجرز، کهلر و… از این گروه هستند.

[۱۱] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۴۳، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

[۱۲] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۴۴، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

هدف و روش

نظریه‌پردازان محرک – پاسخ و شناخت‌گرایان، هر دو گروه در بررسی‌های‌شان درباره‌ یادگیری از روش علمی بهره می‌گیرند، اما هم در بیان فرضیه‌ها و اصول و هم در هدف‌ها و روش‌هایشان با یکدیگر تفاوت دارند. شناخت‌گرایان به‌طور کلی بیشتر به اطلاعاتی که از ادراک، بینش و شناخت یادگیرنده حاصل می‌شوند، تکیه می‌کنند، در صورتی که تداعی‌گرایان محرک – پاسخ بررسی‌های خود را فقط به رویدادهایی محدود می‌کنند که به‌طور مستقیم از راه مشاهده و سنجش به دست آمده باشند.

[۱۳] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۴۴، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

تشریح

در این نظریه، شرطی شدن کلاسیک به عنوان الگوی اساسی فرآیند یادگیری، نقش مهمی ندارد و الگوی دیگری جانشین آن می‌شود که تولمن آن را یادگیری نشانه‌ها خوانده است.

[۱۴] قلی‌پور، فرض‌الله، کلیات روان‌شناسی، ج۲، ص۹۵، تهران، برگزیده، ۱۳۷۶، چاپ اول.

از آن‌جا که وی ناظر به نظریات شرطی‌سازی و منتقد آن‌ها می‌باشد، هسته اصلی نظریه او نیز نوعی تصحیح این نظریات است. زمانی که رفتارگرایی واتسونی به صورت یک مکتب روان‌شناسی بسیار معروف درآمده بود، تولمن علیه آن عَلَم مخالفت برافراشت،

[۱۵] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۳۸۹، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

بنابراین درک نظریه تولمن منوط به فهم درست نظریه واتسن است.

خلاصه نظریه

درون‌مایه اصلی نظریه تولمن را می‌توان در چند جمله زیر خلاصه کرد:
آن‌چه جانداران یاد می‌گیرند، رابطه‌هایی هستند بین محرک‌ها، نه رابطه‌هایی بین آن‌چه به اصطلاح (یعنی به اصطلاح تبیین‌های شرطی‌سازی)، محرک‌ها و پاسخ‌ها نامیده می‌شود… رفتار آموخته‌ شده همواره متوجه و معطوف نوعی هدف است.

[۱۶] قلی‌پور، فرض‌الله، کلیات روان‌شناسی، ج۲، ص۹۵، تهران، برگزیده، ۱۳۷۶، چاپ اول.

هدفمندی رفتار از کلیدواژه‌های فرضیه تولمن است. تولمن هرگز نپذیرفت که رفتار را می‌توان برای مطالعه به واحدهای کوچک تقسیم کرد، بلکه او معتقد بود که الگوهای کلی رفتار، اگر از دیدگاه عنصرگرایانه (تولمن به مطالعه‌ رفتار در سطح ریز (مولکولی) یعنی بر حسب پدیده‌های محرک – پاسخ علاقه‌ای نداشت. بدین‌سان، برخلاف واتسون واحدهای عنصری رفتار، یعنی فعالیت‌های اعصاب، عضلات و غدد مورد علاقه‌ او نبود.

[۱۷] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۲، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

) مورد مطالعه قرار گیرند، معنی خود را از دست می‌دهند. بنابراین، برای تولمن، رفتار یکپارچه یک گشتالت تشکیل می‌دهد که از فردفرد انقباض‌های ماهیچه‌ای که آن را می‌سازند، چیزی بیشتر است.

[۱۸] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۳۹۰، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

متغیرهای مداخله‌گر

تولمن، روان‌شناس رفتارگرایی است که روش محرک – پاسخ را در مورد کاربرد رفتار حیوانات برای توصیف رفتار آدمی بسیار محدود و ناکافی می‌داند.
به نظر او این روش به تفاوت‌های فردی توجهی ندارد و نمی‌تواند پاسخگوی بسیاری از جنبه‌های جالب و پیچیده‌ رفتار آدمی باشد. به این جهت، پیشنهاد می‌کند که در رابطه‌ محرک – پاسخ (R S) عوامل اضافی دیگری گنجانده شود. تولمن، عواملی را که میان محرک و پاسخ قرار می‌گیرند تا رفتار خاصی را به وجود آورند، متغیرهای مداخله‌گر

[۱۹] برخی منابع فارسی، این متغیرها را “متغیرهای رابط” ترجمه کرده‌اند. (هرگنان و اُلسون، ص۳۹۳)

(intervening variables) می‌نامد.
این متغیرها که از رفتار مشهود استنتاج می‌شوند، باید برای توصیف رفتار مورد توجه قرار گیرند. به عقیده‌ او متغیرهای مداخله‌گر علاوه بر محرک‌های محیطی، مانند انگیزش، موقعیت‌های یادگیری، تاریخ گذشته یا فرضیه‌ها و وسایل نیل به هدف به عوامل دیگری مانند اشتها، نیازهای بدنی و روانی و مهارت‌های جنبشی و همه‌ اموری که در رفتار موجود زنده تاثیر می‌گذارد، اطلاق می‌شود.

[۲۰] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۱۶۰، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

به نظر می‌رسد، بیشترین نقش و بی‌همتاترین سهم تولمن در روان‌شناسی، مطرح کردن مفهوم “متغیر مداخله‌گر” باشد. وی به عنوان یک رفتارگرا عقیده داشت که هم علت‌های آغازکننده‌ رفتار و هم خود رفتار، باید این قابلیت را داشته باشند تا به گونه‌ای عینی مشاهده و به صورت عملیاتی تعریف شوند. وی می‌گفت که علت‌های آغازکننده‌ رفتار از پنج متغیر مستقل تشکیل می‌شوند: محرک‌های محیطی، سائق فیزیولوژی، وراثت، آموزش پیشین و سن. آزماینده می‌تواند این متغیرها را در خصوص آزمودنی‌های حیوانی بیشتر و با آزمودنی‌های انسانی کمتر کنترل و مهار کند.

تولمن پیشنهاد می‌کند که میان این متغیرهای مشاهده‌پذیر مستقل و سنجش نهایی پاسخ (متغیر مشاهده‌پذیر وابسته یا رفتاری)، مجموعه‌ای از عوامل استنباطی یا آن‌ها که قابل رؤیت نیستند (متغیرهای مداخله‌گر)، قرار دارد که تعیین‌کننده‌های واقعی رفتار هستند.

[۲۱] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۴، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

سه عامل دخیل

در نظریه‌ انتظاری تولمن سه عامل دخالت دارند و آن‌ها را به صورت: S1 – R1 –S2نمایش داده‌اند.

· منظور از S1 وسیله یا موجب عمل آن است که آن را برآورنده‌ انتظار نیز می‌توان نامید.
· R1 پاسخ یا عملی است که به دنبال S1 پدید می‌آید.
· S2 نتیجه‌ای است که از پاسخ حاصل می‌شود و آن را انتظار هدف می‌نامند.
پس، به‌طور خلاصه این سه عامل عبارتند از: وسیله، عمل و نتیجه‌ عمل.

[۲۲] پارسا، محمد، روان‌شناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، ص۱۶۰، تهران، بعثت، ۱۳۷۲، چاپ دوم.

مطالعه روی موش

از دیگر نکات برجسته تحقیقات تولمن این است که مطالعات روان‌شناختی او بر روی موش به عنوان یک آزمودنی مناسب (که مورد تاکید فراوان او هم بوده است) صورت می‌گیرد. او موشی گرسنه را در یک ماز (معمایی به صورت تصویر، متشکل از راه‌های پیچیده‌ مرتبط به هم که از یک نقطه آغاز و به هدف نهایی ختم می‌شود

[۲۳] انوری، حسن، فرهنگ سخن، ج۷، ص۶۵۲۰، تهران، سخن، ۱۳۸۱، چاپ اول.

قرار می‌دهد. حیوان در اطراف ماز، گاهی در راهروهای درست و گاهی در راهروهای بسته‌شده و بن‌بست حرکت کرده و سرانجام غذا را می‌یابد.

تولمن، استدلال می‌کند که هدف در کوشش‌های بعدی به رفتار موش، مقصد و جهت می‌بخشد. در هر نقطه‌ انتخاب، انتظارهایی به وجود می‌آید، موش انتظار دارد نشانه‌های خاصی که با نقطه‌ انتخاب او ارتباط دارند، به غذا رهنمون شود. اگر این انتظار موش تایید شود (به غذا برسد) شکل‌بندی علامتی متعلق به انتظار نشانه‌ای که مربوط به آن نقطه‌ انتخاب است، تحکیم می‌شود.
در خصوص همه‌ نقاط انتخاب در ماز، یک انگاره‌ (Pattern) کامل از شکل‌بندی‌های علامتی برقرار می‌شود که تولمن آن را یک “نقشه‌ شناختی” می‌نامد. به نظر وی، این انگاره یا نقشه‌ شناختی از ماز (و نه مجموعه‌ای از عادت‌های حرکتی) را حیوان یاد می‌گیرد. به عبارت دیگر، موش به آگاهی کلی و فراگیر از ماز یا از هر محیط آشنا می‌رسد. چیزی شبیه به یک نقشه‌ صحرایی در مغزش ساخته می‌شود که بر اساس آن از یک نقطه به نقطه‌ دیگر می‌رود، بدون این که محدود به مجموعه‌ای ثابت از حرکت‌های بدنی باشد.

[۲۴] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۶، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

[۲۵] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۷، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

مفهوم انتظار

تبیین دقیق‌تر این نظریه منوط به توضیح مفهوم “انتظار” است که از سازه‌های مفهومی اصلی این نظریه است. مقصود از این مفهوم این است که صرف وجود محرک و پاسخ و ارتباط بین آن‌ها بیانگر یادگیری نیست، بلکه نوع انتظاری که یادگیرنده دارد، در میزان یادگیری مؤثر است.

[۲۶] آقایوسفی، علیرضا و دیگران، روان‌شناسی عمومی، ص۲۴۵، تهران، پیام نور، ۱۳۸۶، چاپ اول.

اما این انتظار چگونه تولید می‌شود؟ انتظارات، حدس‌هایی هستند مبنی بر این که چه چیزی، به چه چیز دیگری می‌انجامد. انتظارات موقتی اولیه “فرضیه” نام دارند و این فرضیه‌ها یا به وسیله‌ تجربه تایید می‌شود یا تایید نمی‌شوند. فرضیه‌هایی که تایید می‌شوند حفظ می‌گردند ‌و آن‌هایی که تایید نمی‌شوند، کنار می‌روند. از طریق این فرایند، نقشه‌ شناختی شکل می‌گیرد.

[۲۷] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۳۹۴، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

[۲۸] هرگنان، بی. آر و اُلسون، میتواچ، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ص۳۹۵، ترجمه علی‌اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴.

از دیرباز تولمن بر این مفهوم اصرار می‌ورزید. وی می‌گفت که ارزش اطلاعاتی محرک شرطی در این است که از وقوع محرک غیرشرطی خبر می‌دهد یا انتظار وقوع محرک غیرشرطی را ایجاد می‌کند. این نظر تولمن، که اطلاعات حاصل از محرک شرطی کلید فهم شرطی‌سازی کلاسیک است، زمینه‌ساز جریان‌های فکری فعلی شد.
نوعی از انتظار، نقشه‌های شناختی‌اند. تولمن معتقد بود که موجودات زنده نقشه‌هایی شناختی می‌سازند که از انتظارات مربوط به اعمال لازم برای رسیدن به هدف تشکیل شده‌اند.
نقشه‌ شناختی، بازنمایی ذهن موجود زنده از ساختار فضایی فیزیک است. آزمایش‌های تولمن روی موش‌ها در ماز او را معتقد کرد که موش‌ها از فضای فیزیکی و عناصر درون آن، آگاهی ذهنی دارند. موش‌ها از این نقشه‌های شناختی برای یافتن غذا در انتهای ماز یعنی برای رسیدن به هدف‌شان استفاده می‌کردند.

[۲۹] آقایوسفی، علیرضا و دیگران، روان‌شناسی عمومی، ص۲۴۵، تهران، پیام نور، ۱۳۸۶، چاپ اول.

[۳۰] آقایوسفی، علیرضا و دیگران، روان‌شناسی عمومی، ص۲۴۶، تهران، پیام نور، ۱۳۸۶، چاپ اول.

طرح ماز

به مازی که در شکل ۱ طرح شده توجه کنید.

این ماز یک میدان مرکزی دارد که هشت مسیر از آن منشعب می‌گردند. در هر نوبت آزمایش پژوهشگر غذا را در انتهای یک مسیر قرار می‌دهد. موش صحرایی (برای به دست آوردن غذا) باید یاد بگیرد که به تک تک مسیرها برود بدون آن که به مسیرهایی که قبلا رفته است برگردد. موش صحرایی این رفتار را نسبتا خوب یاد می‌گیرد، پس از ۲۰ نوبت آزمایش تقریبا هیچ وقت به مسیری که قبلا رفته‌ است برنمی‌گردد.
از دیدگاه تولمن وقتی موش صحرایی در مازی پر پیچ و خم راهیابی می‌کند، مشغول به یادگیری پاسخ‌های گردش به چپ و راست (که مدعای نظریه‌های شرطی بود) نیست، بلکه در حال ساختن یک نقشه شناختی یعنی بازنمایی ذهنی از طرح ماز است.

[۳۱] اتکینسون، ریتا و دیگران، زمینه روان‌شناسی، ص۲۱۹، ترجمه نصرت‌الله پورافکاری، تهران، شهرآب، ۱۳۸۵، چاپ هفتم.

آزمایشات تولمن و تحقیقات زیادی که در ادامه کار او صورت گرفت روشن کرد که حیوان در ماز، کورکورانه و ماشینی به پیش نمی‌رود، بلکه نقشه شناختی ماز در ذهن او تشکیل می‌شود و به او امکان سریع‌تر رسیدن به هدف را می‌دهد.

[۳۲] کریمی، یوسف، تاریخچه و مکاتب روان‌شناسی، ص۱۵۵، تهران، دانشگاه پیام‌نور، ۱۳۸۵، چاپ هفتم.

دانشمندان زیادی پس از تولمن به آزمایشاتی در محک زدن نظریه او پرداختند که تاییدات زیادی در مورد سخنان او حاصل شد.

[۳۳] شکرکن، حسین و دیگران، مکتب‌های روان‌شناسی و نقد آن، ج۲، ص۹۸، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۴، چاپ چهارم.

یادگیری نهفته

یادگیری نهفته (latent learning) یعنی یک یادگیری پنهان که در هنگام