توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عذاب ضلالت (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عذاب ضلالت (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل عذاب ضلالت (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

عذاب ضلالت‌پیشگان (قرآن)

گمراهان به خاطر اعمال و رفتارشان مشمول عذاب‌های دنیوی و اخروی می‌شوند. در این مقاله آیات مرتبط با عذاب ضلالت‌پیشگان معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ – زمینه عبرت مردم
۲ – تفکر در فرجام گمراهان
۳ – دلایل عذاب گمراهان
۳.۱ – گمراهی از راه حق
۳.۲ – گمراهی از راه پیامبر اسلام
۳.۳ – گمراهی در دین خدا
۳.۴ – ضایع کردن نماز و پیروی از شهوات
۳.۵ – بازتاب اعمال گمراهان
۳.۶ – خریداران گمراهی
۳.۷ – پیروی از ابلیس
۳.۸ – تبعیت از گمراهان
۳.۹ – تکفیر آیات الهی
۳.۱۰ – تکذیب معاد
۳.۱۱ – فراموشی قیامت
۴ – ناتوانی معبودان گمراهان
۴.۱ – ناتوان از امداد
۴.۲ – ناتوانی از حفاظت
۵ – سنگین‌ترین بازتاب گمراهی
۶ – انواع عذاب‌های گمراهان
۶.۱ – عذاب طاقت‌فرسای قیامت
۶.۲ – عذاب مضاعف
۶.۳ – عذاب خوارکننده
۶.۴ – عذاب برزخی
۶.۵ – گرفتار شدن به جهنم
۶.۶ – ورود به جهنم با ذلت
۶.۷ – آشکار شدن جهنم
۶.۸ – همراهی با معبودان باطل در جهنم
۶.۹ – مهلت خداوند به گمراهان
۶.۱۰ – پذیرایی با آب داغ
۶.۱۱ – آتش سوزان جهنم
۶.۱۲ – جاودانگی عذاب
۶.۱۳ – مشاهده و هم‌نشینی با شیاطین
۶.۱۴ – عذاب شدید در جهنم
۶.۱۵ – عذاب دنیایی و آخرتی
۶.۱۶ – عذاب دنیایی گمراهان
۷ – یقینی بودن کیفر مکذبان گمراه
۸ – درهای مخصوص ورود به جهنم
۹ – اشتراک اضلالگران و گمراهان در عذاب
۱۰ – عذاب جوامع گمراه
۱۱ – پانویس
۱۲ – منبع

زمینه عبرت مردم

فرجام شوم و عذاب گمراهان در آخرت، زمینه عبرت مردم:
«وَبُرِّزَتِ الْجَحِیمُ لِلْغَاوِینَ • وَقِیلَ لَهُمْ أَیْنَ مَا کُنتُمْ تَعْبُدُونَ • مِن دُونِ اللَّهِ هَلْ یَنصُرُونَکُمْ أَوْ یَنتَصِرُونَ • فَکُبْکِبُوا فِیهَا هُمْ وَالْغَاوُونَ • وَجُنُودُ إِبْلِیسَ أَجْمَعُونَ • قَالُوا وَهُمْ فِیهَا یَخْتَصِمُونَ • تَاللَّهِ إِن کُنَّا لَفِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ • إِذْ نُسَوِّیکُم بِرَبِّ الْعَالَمِینَ • وَمَا أَضَلَّنَا إِلَّا الْمُجْرِمُونَ • فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ • وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ • فَلَوْ أَنَّ لَنَا کَرَّهً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ •
إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَهً وَمَا کَانَ أَکْثَرُهُم مُّؤْمِنِینَ؛

[۱] شعراء/سوره۲۶، آیات۹۱-۱۰۳.

و دوزخ براى گمراهان آشکار مى‌گردد، و به آنان گفته مى‌شود: کجا هستند معبودانى که آنها را پرستش مى‌کردید، معبودهایى غیر از خدا؟! آیا آنها شما را یارى مى‌کنند، یا کسى به یارى آنها مى‌آید؟! پس همه آن معبودان با عابدانِ گمراه به دوزخ افکنده مى‌شوند؛ و همچنین همگى لشکریان ابلیس. آنها در آن جا در حالى که به مخاصمه برخاسته‌اند مى‌گویند: به خدا سوگند که ما در گمراهى آشکارى بودیم، چون شما را با پروردگار جهانیان برابر مى‌شمردیم! وکسى جز مجرمان ما راگمراه‌نکرد. افسوس‌ که‌ امروز) شفاعت‌کنندگانى براى ما وجود ندارد، و نه دوست گرم و پر محبّتى. اى کاش بار دیگر باز مى‌گشتیم تا از مؤمنان باشیم! به یقین در این ماجرا، نشانه و عبرتى است؛ ولى بیشتر آنان مؤمن نبودند.»

تفکر در فرجام گمراهان

لزوم تأمّل و اندیشه، در فرجام گمراهان در امّتهاى پیشین:
۱. «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِی کُلِّ أُمَّهٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلالَهُ فَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَهُ الْمُکَذِّبِینَ؛

[۲] نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.

ما در هر امّتى رسولى برانگیختیم که: خداى یکتا را بپرستید؛ و از پرستش طاغوت اجتناب کنید. خداوند گروهى از آنان را هدایت کرد؛ و گروهى از آنان ضلالت و گمراهى دامانشان را گرفت؛ پس در روى زمین بگردید وببینید عاقبت تکذیب‌کنندگان چگونه بود!»
۲. «وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَکْثَرُ الْأَوَّلِینَ‌ • وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا فِیهِمْ مُنْذِرِینَ‌ • فَانْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَهُ الْمُنْذَرِینَ؛

[۳] صافّات/سوره۳۷، آیات۷۱-۷۳.

و قبل از آنها بیشتر پیشینیان نیز گمراه شدند. ما در میان آنها انذارکنندگانی فرستادیم،! ولى بنگر عاقبت انذارشوندگان چگونه بود! »

دلایل عذاب گمراهان

دلایل عذاب ضلالت‌پیشگان عبارت است از:

گمراهی از راه حق

عذاب دردناک، کیفر گمراهان از راه حق:
۱. «فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِینَ هادُوا حَرَّمْنا عَلَیْهِمْ طَیِّباتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَ بِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ کَثِیراً • … وَ أَعْتَدْنا لِلْکافِرِینَ مِنْهُمْ عَذاباً أَلِیماً؛

[۴] نساء/سوره۴، آیه۱۶۰.

[۵] نساء/سوره۴، آیه۱۶۱.

بخاطر ظلمى که از یهود صادر شد، و نیز بخاطر بازداشتن فراوان آنها از راه خدا، بخشى از چیزها و خوراکى‌هاى پاکیزه را که براى آنها حلال شده بود، بر آنان حرام کردیم. … و براى کافران آنها، عذاب دردناکى آماده کرده‌ایم.»
۲. «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ‌ … نُذِقْهُ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ؛

[۶] حج/سوره۲۲، آیه۲۵.

کسانى که کافر شدند، و مردم را از راه خدا بازداشتند، … ما از عذابى دردناک به او مى‌چشانیم!»

گمراهی از راه پیامبر اسلام

گمراه شدن از راه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مسلمانان، موجب گرفتار شدن به دوزخ:
«وَ مَنْ یُشاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدى‌ وَ یَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى وَ نُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَ ساءَتْ مَصِیراً؛

[۷] نساء/سوره۴، آیه۱۱۵.

هر کس که بعد از آشکار شدن هدایت براى او، با پیامبر مخالفت کند، و از راهى جز راه مؤمنان پیروى نماید، ما او را به همان سو که مى‌رود مى‌بریم؛ و به دوزخ داخل مى‌کنیم؛ و چه بد فرجامى است.»

گمراهى در دین خدا

پدیدآورندگان گمراهى در دین خدا، مشمول لعن و نفرین الهی در قیامت:
۱. «وَ نادى‌ أَصْحابُ الْجَنَّهِ أَصْحابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقًّا قالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ‌ • الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَ یَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَهِ کافِرُونَ؛

[۸] اعراف/سوره۷، آیه۴۴.

[۹] اعراف/سوره۷، آیه۴۵.

و بهشتیان دوزخیان را صدا مى‌زنند که: آنچه را پروردگارمان به ماوعده داده بود، همه را حق یافتیم؛ آیا شما هم آنچه را پروردگارتان به شما وعده داده بود حق یافتید؟! مى‌گویند: آرى دراین هنگام، ندادهنده‌اى در میان آنها ندا مى‌دهد که: لعنت خدا بر ستمکاران باد! همان کسانى که مردم را از راه خدا باز مى‌دارند، و با القاى شبهات مى‌خواهند آن را کج و معوج نشان دهند؛ و آنها سراى دیگر را انکار مى‌کنند.»
۲. «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ کَذِباً أُولئِکَ یُعْرَضُونَ عَلى‌ رَبِّهِمْ وَ یَقُولُ الْأَشْهادُ هؤُلاءِ الَّذِینَ کَذَبُوا عَلى‌ رَبِّهِمْ أَلا لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ‌ • الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَ یَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَهِ هُمْ کافِرُونَ؛

[۱۰] هود/سوره۱۱، آیه۱۸.

[۱۱] هود/سوره۱۱، آیه۱۹.

چه کسى ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ بسته؟! آنان، روز رستاخیز بر پروردگارشان عرضه مى‌شوند، در حالى که شاهدان (پیامبران و فرشتگان‌) مى‌گویند: اینها همان کسانى هستند که به پروردگارشان دروغ بستند. اینک لعنت خدا بر ستمکاران باد! همانها که مردم را از راه خدا باز مى‌دارند؛ و با القاى شبهات آن را کج و معوج نشان مى‌دهند؛ و به سراى آخرت کافرند.»

ضایع کردن نماز و پیروى از شهوات

ضایع کردن نماز و پیروى از شهوات، موجب گمراهى و گرفتار شدن به عذاب:
«فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاهَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا؛

[۱۲] مریم/سوره۱۹، آیه۵۹.

امّا پس از آنان، فرزندان ناشایسته‌اى جاى آنها را گرفتند که نماز را تباه کرده، و از شهوات پیروى نمودند؛ و بزودى مجازات گمراهى خود را خواهند دید!»
«غىّ» به معناى گمراهى است.

[۱۳] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۴، ص ۷۷.

گفتنى است که در جمله «یلقون غیّاً» به قرینه آیه بعد (یدخلون الجنّه) مضافى در تقدیر است؛ یعنى «یلقون جزاء غیّهم» آنان سزاى گمراهى خود را که جهنّم و عذاب آن است خواهند چشید.

بازتاب اعمال گمراهان

اعمال و رفتار گمراهان، داراى بازتاب و سزایى مناسب، در قیامت:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعاً فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛

[۱۴] مائده/سوره۵، آیه۱۰۵.

اى کسانى که ایمان آورده‌اید! مراقب خود باشید. اگر شما هدایت یافته باشید، گمراهى کسانى که گمراه شده‌اند، به شما زیانى نمى‌رساند. بازگشت همه شما به سوى خداست؛ و شما را به آنچه انجام مى‌دادید، آگاه مى‌سازد.»

خریداران گمراهی

خریداران گمراهى، محروم از مغفرت الهی و مشمول عذاب او:
«أُولئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الضَّلالَهَ بِالْهُدى‌ وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَهِ …؛

[۱۵] بقره/سوره۲، آیه۱۷۵.

آنها کسانى هستند که گمراهى را با از دست دادن هدایت، و عذاب را با آمرزش، خریده‌اند….»

پیروی از ابلیس

جهنّم، وعده‌گاه همه پیروان گمراه ابلیس:
۱. «وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذانَ الْأَنْعامِ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَ مَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْراناً مُبِیناً • یَعِدُهُمْ وَ یُمَنِّیهِمْ وَ ما یَعِدُهُمُ الشَّیْطانُ إِلَّا غُرُوراً • أُولئِکَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ لا یَجِدُونَ عَنْها مَحِیصاً؛

[۱۶] نساء/سوره۴، آیات۱۱۹-۱۲۱.

و آنها را گمراه مى‌کنم؛ و به آرزوها سرگرم مى‌سازم؛ و به آنان دستور مى‌دهم که اعمال خرافى انجام دهند، و گوش چهار پایان را بشکافند، و آفرینش پاک خدایى را تغییر دهند؛ (و فطرت توحید را به شرک بیالایند.) و هر کس، شیطان را به جاى خدا ولىّ خود برگزیند، زیان آشکارى کرده است. شیطان به آنها وعده‌ها ى دروغین مى‌دهد؛ و به آرزوها، سرگرم مى‌سازد؛ در حالى که جز فریب و نیرنگ، به آنها وعده نمى‌دهد. آنها (پیروان شیطان‌) جایگاهشان جهنّم است؛ و هیچ راه فرارى از آن ندارند.»
۲. «وَ لَقَدْ خَلَقْناکُمْ ثُمَّ صَوَّرْناکُمْ ثُمَّ قُلْنا لِلْمَلائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ لَمْ یَکُنْ مِنَ السَّاجِدِینَ‌ • قالَ اخْرُجْ مِنْها مَذْؤُماً مَدْحُوراً لَمَنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکُمْ أَجْمَعِینَ؛

[۱۷] اعراف/سوره۷، آیه۱۱.

[۱۸] اعراف/سوره۷، آیه۱۸.

ما شما را آفریدیم؛ سپس صورت‌بندى کردیم؛ بعد به فرشتگان گفتیم: براى آدم سجده و خضوع کنید. آنها همه سجده کردند؛ جز ابلیس که از سجده‌کنندگان نبود. فرمود: از آن (مقام)، با ننگ و عار و خوارى، بیرون رو! به یقین هر کس از آنها از تو پیروى کند، جهنّم را از شما همگى پر مى‌کنم.»
۳. «إِلَّا إِبْلِیسَ أَبى‌ أَنْ یَکُونَ مَعَ السَّاجِدِینَ‌ • إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْغاوِینَ‌ • وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ؛

[۱۹] حجر/سوره۱۵، آیه۳۱.

[۲۰] حجر/سوره۱۵، آیه۴۲.

[۲۱] حجر/سوره۱۵، آیه۴۳.

جز ابلیس، که ابا کرد از این‌که با سجده‌کنندگان باشد. که بر بندگانم هیچ تسلطى نخواهى یافت؛ مگر گمراهانى که از تو پیروى‌ مى‌کنند؛ و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست!»
۴. «وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ قالَ أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِیناً • قالَ أَ رَأَیْتَکَ هذَا الَّذِی کَرَّمْتَ عَلَیَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلى‌ یَوْمِ الْقِیامَهِ لَأَحْتَنِکَنَّ ذُرِّیَّتَهُ إِلَّا قَلِیلًا • قالَ اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزاؤُکُمْ جَزاءً مَوْفُوراً؛

[۲۲] اسراء/سوره۱۷، آیات۶۱-۶۳.

به یاد آور زمانى را که به فرشتگان گفتیم: براى آدم سجده کنید. همگى سجده کردند، جز ابلیس که گفت: آیا براى کسى سجده کنم که او را از گل آفریده‌اى؟! سپس گفت: آیا خبر مى‌دهى، این کسى را که بر من برترى داده‌اى به چه دلیل بوده است؟ اگر مرا تا روز قیامت زنده بگذارى، همه فرزندانش را، جز اندکى از ایشان، گمراه و ریشه کن خواهم ساخت. فرمود: برو! هر کس از آنان از تو تبعیّت کند، جهنم کیفرى کامل براى شماست!»
۵. «إِلَّا إِبْلِیسَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرِینَ‌ • قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ‌ • لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکَ وَ مِمَّنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ أَجْمَعِینَ؛

[۲۳] ص/سوره۳۸، آیه۷۴.

[۲۴] ص/سوره۳۸، آیه۸۲.

[۲۵] ص/سوره۳۸، آیه۸۵.

جز ابلیس که تکبّر ورزید و از کافران بود. گفت: به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم کرد، که جهنم را از تو و هر کدام از آنان که از تو پیروى کند، پُر خواهم کرد!»

تبعیت از گمراهان

آتش دوزخ، فرجام پیروی کردن از رهبران گمراه:
«إِلى‌ فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ وَ ما أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِیدٍ • یَقْدُمُ قَوْمَهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ؛

[۲۶] هود/سوره۱۱، آیه۹۷.

[۲۷] هود/سوره۱۱، آیه۹۸.

به سوى فرعون و اطرافیانش؛ امّا آنها از فرمان فرعون پیروى کردند؛ در حالى که فرمان فرعون، مایه رشد و نجات نبود. روز قیامت، او در پیشاپیش قومش خواهد بود؛ و به جاى چشمه‌هاى زلال بهشت آنها را وارد آتش مى‌کند؛ و چه بد آبشخورى است (آتش)، که بر آن وارد مى‌شوند!»

تکفیر آیات الهی

عذابهاى آخرتى گمراهان، نتیجه عملکرد کفرآمیز آنان در برابر آیات الهى:
«… وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ عَلى‌ وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِیراً • ذلِکَ جَزاؤُهُمْ بِأَنَّهُمْ کَفَرُوا بِآیاتِنا …؛

[۲۸] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۷.

[۲۹] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۸.

… و کسانى را که به سبب اعمالشان گمراه سازد، سرپرستانى هدایت کننده غیر خدا براى آنها نخواهى یافت؛ و روز قیامت، آنها را بر صورتهایشان محشور مى‌کنیم، در حالى که نابینا و گنگ و کرند؛ جایگاهشان دوزخ است؛ هرزمان آتش آن فرونشیند، شعله سوزانى بر آنان مى‌افزاییم! این کیفر آنهاست، بخاطر این‌که نسبت به آیات ما کافر شدند….»

تکذیب معاد

کیفر آخرتى ضلالت‌پیشگان، به سبب تکذیب معاد:
«… وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ عَلى‌ وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِیراً • ذلِکَ جَزاؤُهُمْ بِأَنَّهُمْ کَفَرُوا بِآیاتِنا وَ قالُوا أَ إِذا کُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِیداً؛

[۳۰] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۷.

[۳۱] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۸.

… و کسانى را که به سبب اعمالشان گمراه سازد، سرپرستانى هدایت کننده غیر خدا براى آنها نخواهى یافت؛ و روز قیامت، آنها را بر صورتهایشان محشور مى‌کنیم، در حالى که نابینا و گنگ و کرند؛ جایگاهشان دوزخ است؛ هرزمان آتش آن فرونشیند، شعله سوزانى بر آنان مى‌افزاییم! این کیفر آنهاست، بخاطر این‌که نسبت به آیات ما کافر شدند و گفتند: آیا هنگامى که ما استخوانهاى پوسیده و خاکهاى پراکنده‌اى شدیم، آیا بار دیگر آفرینش تازه‌اى خواهیم یافت؟!»

فراموشی قیامت

فراموشی قیامت، عامل عذاب گمراه‌شدگان:
«… إِنَّ الَّذِینَ یَضِلُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ بِما نَسُوا یَوْمَ الْحِسابِ؛

[۳۲] ص/سوره۳۸، آیه۲۶.

… کسانى که از راه خدا گمراه شوند، عذاب شدیدى بخاطر فراموش کردن روز حساب دارند!»

ناتوانی معبودان گمراهان

در آیات قرآن به ناتوانی معبودان ضلالت‌پیشگان اشاره شده است.

ناتوان از امداد

معبودان گمراهان، فاقد توان براى امداد آنان در دوزخ:
«وَ بُرِّزَتِ الْجَحِیمُ لِلْغاوِینَ‌ • وَ قِیلَ لَهُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ تَعْبُدُونَ‌ • مِنْ دُونِ اللَّهِ هَلْ یَنْصُرُونَکُمْ أَوْ یَنْتَصِرُونَ؛

[۳۳] شعراء/سوره۲۶، آیات۹۱-۹۳.

و دوزخ براى گمراهان آشکار مى‌گردد، و به آنان گفته مى‌شود: «کجا هستند معبودانى که آنها را پرستش مى‌کردید، معبودهایى غیر از خدا؟! آیا آنها شما را یارى مى‌کنند، یا کسى به یارى آنها مى‌آید؟!»

ناتوانی از حفاظت

معبودان باطل، ناتوان از حفظ گمراهان در برابر عذابهاى الهى:
«أَ فَمَنْ هُوَ قائِمٌ عَلى‌ کُلِّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ وَ جَعَلُوا لِلَّهِ شُرَکاءَ قُلْ سَمُّوهُمْ أَمْ تُنَبِّئُونَهُ بِما لا یَعْلَمُ فِی الْأَرْضِ أَمْ بِظاهِرٍ مِنَ الْقَوْلِ بَلْ زُیِّنَ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مَکْرُهُمْ وَ صُدُّوا عَنِ السَّبِیلِ وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ • لَهُمْ عَذابٌ فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ لَعَذابُ الْآخِرَهِ أَشَقُّ وَ ما لَهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ واقٍ؛

[۳۴] رعد/سوره۱۳، آیه۳۳.

[۳۵] رعد/سوره۱۳، آیه۳۴.

آیا کسى که بر همه سلطه دارد و مراقب همه است و اعمالشان را مى‌بیند، (همچون کسى است که هیچ یک از این صفات را ندارد)؟! آنان براى خدا همتایانى قراردادند؛ بگو: «آنها را نام ببرید! آیا چیزى رابه او خبر مى‌دهید که از وجود آن در روى زمین بى‌خبر است، یا سخنان ظاهرى و بى محتوا مى‌گویید؟! او همتایى ندارد؛ ولى در نظر کافران، دروغ و نیرنگشان جلوه داده شده است، و مى‌پندارند واقعیتى دارد و آنها به سبب اعمالشان از راه خدا بازداشته شده‌اند؛ و هرکس را خدا گمراه کند، هدایت کننده‌اى براى او وجود نخواهد داشت. در زندگى دنیا، براى آنها عذابى دردناک است؛ و عذاب آخرت سخت‌تر است؛ و در برابر عذاب خدا، هیچ نگهدارنده‌اى براى آنها نیست.»

سنگین‌ترین بازتاب گمراهی

عقوبت، سنگین‌ترین بازتاب ضلالت و گمراهى:
۱. «قُلْ هَلْ أُنَبِّئُکُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذلِکَ مَثُوبَهً عِنْدَ اللَّهِ‌ … الطَّاغُوتَ أُولئِکَ شَرٌّ مَکاناً وَ أَضَلُّ عَنْ سَواءِ السَّبِیلِ؛

[۳۶] مائده/سوره۵، آیه۶۰.

بگو: آیا شما را از جایگاه و کیفرى که نزد خدا بدتر از این است، با خبر کنم؟ … و دربندگى طاغوت در آمده‌اند؛ موقعیّت و جایگاه آنها، بدتر است؛ و از راه راست، گمراهترند»
۲. «الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ زِدْناهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ بِما کانُوا یُفْسِدُونَ؛

[۳۷] نحل/سوره۱۶، آیه۸۸.

کسانى که کافر شدند و مردم را از راه خدا باز داشتند، بخاطر فسادى که مى‌کردند، عذابى بر عذابشان مى‌افزاییم.»

انواع عذاب‌های گمراهان

انواع عذاب‌های ضلالت‌پیشگان عبارتند از:

عذاب طاقت‌فرسای قیامت

ضلالت‌پیشگان، گرفتار عذاب طاقت‌فرساى قیامت:
«أُولئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الضَّلالَهَ بِالْهُدى‌ وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَهِ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ؛

[۳۸] بقره/سوره۲، آیه۱۷۵.

آنها کسانى هستند که گمراهى را با از دست دادن هدایت، و عذاب را با آمرزش، خریده‌اند؛ راستى چه قدر در برابر آتش دوزخ، شکیبا هستند؟!»

عذاب مضاعف

رهبران گمراهگر و پیروان گمراه شده، هر دو مشمول عذاب مضاعف:
«قالَ ادْخُلُوا فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ فِی النَّارِ کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّهٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّى إِذَا ادَّارَکُوا فِیها جَمِیعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ قالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَ لکِنْ لا تَعْلَمُونَ؛

[۳۹] اعراف/سوره۷، آیه۳۸.

(خداوند به آنها) مى‌گوید: در صف اقوام گمراهى از جنّ و انس که پیش از شما بودند در آتش وارد شوید! هر زمان که گروهى وارد مى‌شوند، گروه همسان خود را لعن مى‌کنند؛ تا همگى با ذلّت در آن قرار گیرند، در این هنگام، گروه پیروان درباره پیشوایان خود مى‌گویند: پروردگارا! اینها بودند که ما را گمراه ساختند؛ پس کیفر آنها را از آتش دو برابر کن. (کیفرى براى گمراهیشان، و کیفرى به خاطر گمراه ساختن ما.) مى‌فرماید: براى هر کدام از شما دو عذاب است؛ ولى نمى‌دانید. و پیشوایان آنها به پیروان خود مى‌گویند: شما برترى بر ما نداشتید؛ پس بچشید عذاب الهى را در برابر آنچه انجام مى‌دادید!»

عذاب خوارکننده

هلاکت قوم ثمود با عذاب خوارکننده، کیفر برگزیدن گمراهى از سوى آنان:
«وَ أَمَّا ثَمُودُ فَهَدَیْناهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمى‌ عَلَى الْهُدى‌ فَأَخَذَتْهُمْ صاعِقَهُ الْعَذابِ الْهُونِ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ‌ • وَ نَجَّیْنَا الَّذِینَ آمَنُوا وَ کانُوا یَتَّقُونَ؛

[۴۰] فصّلت/سوره۴۱، آیه۱۷.

[۴۱] فصّلت/سوره۴۱، آیه۱۸.

امّا ثمود را هدایت کردیم، ولى آنها نابینایى و گمراهى را بر هدایت ترجیح دادند؛ به همین جهت صاعقه عذاب خوارکننده بخاطر اعمالى که انجام مى‌دادند آنها را فرو گرفت. و کسانى را که ایمان آوردند و پرهیزگار بودند نجات بخشیدیم.»

عذاب برزخی

گمراهى انسان، باعث عذاب برزخی:
«وَ أَمَّا إِنْ کانَ مِنَ الْمُکَذِّبِینَ الضَّالِّینَ‌ • فَنُزُلٌ مِنْ حَمِیمٍ؛

[۴۲] واقعه/سوره۵۶، آیه۹۲.

[۴۳] واقعه/سوره۵۶، آیه۹۳.

امّا اگر او از تکذیب‌کنندگان گمراه باشد، با آب سوزان دوزخ پذیرایى مى‌شود.»
ابوبصیر مى‌گوید: از امام صادق علیه‌السلام شنیدم که مى‌فرمود: «فنزل من حمیم» در قبر میّت است.

[۴۴] قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج ۲، ص ۳۵۰.

[۴۵] عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۵، ص ۲۲۹، ح ۱۱۲.

گرفتار شدن به جهنم

کیفر ضلالت‌پیشگان، گرفتار شدن به جهنّم:
۱. «وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَ لَآمُرَنَّهُمْ‌ … • أُولئِکَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ لا یَجِدُونَ عَنْها مَحِیصاً؛

[۴۶] نساء/سوره۴، آیه۱۱۹.

[۴۷] نساء/سوره۴، آیه۱۲۱.

و آنها را گمراه مى‌کنم؛ و به آرزوها سرگرم مى‌سازم؛ و به آنان دستور مى‌دهم … آنها (پیروان شیطان‌) جایگاهشان جهنّم است؛ و هیچ راه فرارى از آن ندارند.»
۲. «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلالًا بَعِیداً • إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ ظَلَمُوا لَمْ یَکُنِ اللَّهُ لِیَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِیَهْدِیَهُمْ طَرِیقاً • إِلَّا طَرِیقَ جَهَنَّمَ خالِدِینَ فِیها أَبَداً وَ کانَ ذلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیراً؛

[۴۸] نساء/سوره۴، آیات۱۶۷-۱۶۹.

کسانى که کافر شدند، و مردم را از راه خدا باز داشتند، در گمراهى دورى افتاده‌اند. کسانى که کافر شدند، و به خود و دیگران ستم کردند، هرگز خدا آنها را نخواهد بخشید، و آنان را به هیچ راهى هدایت نخواهد کرد، مگر به راه دوزخ، که جاودانه در آن خواهند ماند؛ و این امر براى خدا آسان است!»
۳. «قالَ ادْخُلُوا فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ فِی النَّارِ کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّهٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّى إِذَا ادَّارَکُوا فِیها جَمِیعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ قالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَ لکِنْ لا تَعْلَمُونَ‌ • وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما کانَ لَکُمْ عَلَیْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ؛

[۴۹] اعراف/سوره۷، آیه۳۸.

[۵۰] اعراف/سوره۷، آیه۳۹.

(خداوند به آنها) مى‌گوید: در صف اقوام گمراهى از جنّ و انس که پیش از شما بودند در آتش وارد شوید! هر زمان که گروهى وارد مى‌شوند، گروه همسان خود را لعن مى‌کنند؛ تا همگى با ذلّت در آن قرار گیرند، در این هنگام، گروه پیروان درباره پیشوایان خود مى‌گویند: پروردگارا! اینها بودند که ما را گمراه ساختند؛ پس کیفر آنها را از آتش دو برابر کن. (کیفرى براى گمراهیشان، و کیفرى به خاطر گمراه ساختن ما.) مى‌فرماید: براى هر کدام از شما دو عذاب است؛ ولى نمى‌دانید. و پیشوایان آنها به پیروان خود مى‌گویند: شما برترى بر ما نداشتید؛ پس بچشید عذاب الهى را در برابر آنچه انجام مى‌دادید!»
۴. «وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثِیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ‌ … أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِکَ هُمُ الْغافِلُونَ؛

[۵۱] اعراف/سوره۷، آیه۱۷۹.

به یقین، گروه بسیارى از جنّ و انس را براى دوزخ آفریدیم؛ … آنها همچون چهارپایانند؛ بلکه گمراهتر! اینان همان غافلانند چون امکان هدایت دارند (و بهره نمى‌گیرد). »
۵. «إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْغاوِینَ‌ • وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ؛

[۵۲] حجر/سوره۱۵، آیه۴۲.

[۵۳] حجر/سوره۱۵، آیه۴۳.

که بر بندگانم هیچ تسلطى نخواهى یافت؛ مگر گمراهانى که از تو پیروى‌ مى‌کنند؛ و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست!»
۶. «… وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ عَلى‌ وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِیراً؛

[۵۴] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۷.

… و کسانى را که به سبب اعمالشان گمراه سازد، سرپرستانى هدایت کننده غیر خدا براى آنها نخواهى یافت؛ و روز قیامت، آنها را بر صورتهایشان محشور مى‌کنیم، در حالى که نابینا و گنگ و کرند؛ جایگاهشان دوزخ است؛ هرزمان آتش آن فرونشیند، شعله سوزانى بر آنان مى‌افزاییم!»
۷. «کُتِبَ عَلَیْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ یُضِلُّهُ وَ یَهْدِیهِ إِلى‌ عَذابِ السَّعِیرِ؛

[۵۵] حج/سوره۲۲، آیه۴.

بر او مقرر شده که هرکس ولایتش را بر گردن نهد، بطور مسلّم گمراهش مى‌سازد، و به آتش سوزان راهنماییش مى‌کند.»
۸. «… الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِی جَهَنَّمَ خالِدُونَ‌ • قالُوا رَبَّنا غَلَبَتْ عَلَیْنا شِقْوَتُنا وَ کُنَّا قَوْماً ضالِّینَ‌ • رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْها فَإِنْ عُدْنا فَإِنَّا ظالِمُونَ‌ • قالَ اخْسَؤُا فِیها وَ لا تُکَلِّمُونِ؛

[۵۶] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۰۳.

[۵۷] مؤمنون/سوره۲۳، آیات۱۰۶-۱۰۸.

… کسانى هستند که سرمایه وجود خود را از دست داده، در جهنم جاودانه خواهند ماند. مى‌گویند: پروردگارا! تیره‌بختى ما بر ما چیره شد، و ما گروه گمراهى بودیم. پروردگارا! ما را از این دوزخ بیرون آر، اگر تکرار کردیم به یقین ستمکاریم (و مستحق عذاب). خداوند مى‌گوید: دور شوید و به دوزخ درآیید، و با من سخن مگویید!»
۹. «انْظُرْ کَیْفَ ضَرَبُوا لَکَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا یَسْتَطِیعُونَ سَبِیلًا • بَلْ کَذَّبُوا بِالسَّاعَهِ وَ أَعْتَدْنا لِمَنْ کَذَّبَ بِالسَّاعَهِ سَعِیراً؛

[۵۸] فرقان/سوره۲۵، آیه۹.

[۵۹] فرقان/سوره۲۵، آیه۱۱.

ببین چگونه براى تو مثلها زدند و گمراه شدند، و توان پیدا کردنِ راه را ندارند! بلکه اینها همه بهانه است و آنان قیامت را تکذیب کرده‌اند؛ و ما براى کسى که قیامت را تکذیب کند، آتشى شعله‌ور و سوزان فراهم کرده‌ایم!»
۱۰. «الَّذِینَ یُحْشَرُونَ عَلى‌ وُجُوهِهِمْ إِلى‌ جَهَنَّمَ أُوْلئِکَ شَرٌّ مَکاناً وَ أَضَلُّ سَبِیلًا؛

[۶۰] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۴.

تو را متهم به گمراهى مى‌کنند، ولى، آنان که برصورتهایشان به سوى جهنم محشور مى‌شوند، بدترین محل را دارند و گمراه‌ترین افرادند.»
۱۱. «وَ بُرِّزَتِ الْجَحِیمُ لِلْغاوِینَ‌ • فَکُبْکِبُوا فِیها هُمْ وَ الْغاوُونَ‌ • قالُوا و