توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل جریر بن عطیه کلبی ۶۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل جریر بن عطیه کلبی ۶۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل جریر بن عطیه کلبی ۶۱ اسلاید در PowerPoint :

جریر بن عطیه

ابوحزره جریر بن عطیه بن حذیفه تمیمی خَطَفَی کلبی یربوعی (۲۸-۱۱۰ هـ)، از شاعران مشهور عرب در صدر اسلام بود. وی حکومت امویان را درک کرده و خلفای اموی را مدح کرده است.

فهرست مندرجات

۱ – معرفی اجمالی
۲ – مخالفت با آل‌البیت
۳ – انساب و خاندان جریر
۳.۱ – همسران
۳.۲ – فرزندان
۴ – ویژگی‌ها
۵ – شعر جریر
۵.۱ – متقدمان شعرای اسلام
۵.۲ – سبک جریر در شعر
۵.۳ – شعر در مرگ ابن‌عوام
۵.۴ – دیدگاهی در وصف جریر
۵.۵ – هجو برخی بزرگان
۵.۶ – زهد و تقوای جریر
۶ – جریر در دوران خلفا
۶.۱ – یزید بن معاویه
۶.۲ – حمایت از زبیریان
۶.۳ – عبدالملک بن مروان
۶.۴ – ولید و سلیمان و هشام
۶.۵ – عمر بن عبدالعزیز
۶.۶ – حجاج بن یوسف
۷ – آثار
۸ – تاریخ وفات
۹ – مطالعه بیشتر
۱۰ – پانویس
۱۱ – منبع

معرفی اجمالی

ابوحزره جریر بن عطیه بن حذیفه خطفی بن بدر بن سلمه بن عوف بن کلیب بن یربوع بن حنظله بن مالک ابن زید مناه بن تمیم بن مر بن اد بن طابحه بن الیاس بن مضر بن نزار ابن معد بن عدنان التمیمی خَطَفَی کلبی یربوعی، از قبیله بنی کلیب بن یربوع و از بنی‌تمیم بود

[۱] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۱۱۹.

[۲] ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۵۶.

[۳] مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۵۷.

[۴] سمعانی، ابوسعید عبدالکریم بن محمد بن منصور التمیمی، الانساب، ج۵، ص۱۶۳.

و به سال ۲۸

[۵] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۱۱۹.

یا ۳۵ هـ

[۶] سزگین، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.

[۷] سزگین، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.

در یمامه،

[۸] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.

ناحیه‌ای در عربستان

[۹] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۱۰۹۶.

به دنیا آمد و در همان‌جا می‌زیست.

[۱۰] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.

وی در شمار مشهورترین شاعران عرب در صدر اسلام و هم‌پایه فرزدق و اخطل بود. به نظر برخی، به جهت فنون شعر و الفاظ ساده و بی‌تکلف بر ایشان تقدم و برتری داشت.

[۱۱] قمی، عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۴۶.

[۱۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۶۲.

در هجوگویی سخت قوی بود و در تمام اقسام شعر از قبیل فخر، مدح، هجو و اشعار عاشقانه برتری خود را به اثبات رسانده بود و نظیری نداشت.

[۱۳] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۸، ص۲۲۹.

مخالفت با آل‌البیت

به جهت علاقه وافر او به خاندان اموی و مدح‌هایی که از سوی او برای معاویه بن ابوسفیان و پسرش و سایر خلفای بعد از وی نقل شده است و همین‌طور به جهت مخالفت او با فرزدق شاعر معروف و شیعه اهل‌بیت، می‌توان گفت که جریر از مخالفان خاندان آل‌البیت بوده است، هرچند که از وی در مورد اهل‌بیت چیزی نقل نشده است.

انساب و خاندان جریر

انساب جریر بن عطیه بدین شرح است:
پدر:
پدر او عطیه، از افراد متوسط قبیله خود بود که با لقب خطفی معروف بود. وی وضع مالی خوبی نداشت و در شمار افراد فقیر و مستمند قبیله بود.
مادر:
مادر وی ام‌قیس دختر معیذ از قوم بنی‌کلیب بود که بعد از معروفیت جریر در شعر و شاعری به او ام‌جریر می‌گفتند. فرزدق نیز به مادر جریر، لقب ام‌مراغه را در اشعارش داده است که نشان می‌دهد یکی از القاب مادر جریر ام‌مراغه بوده است.

[۱۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۷، ص۴۱.

مرتضی زبیدی نیز در کتابش لقب ام‌حِقّه را به مادر جریر داده است.

[۱۵] زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۲۵، ص۱۷۵.

نکته جالبی که در این‌باره نقل شده این است که مادر جریر هفت ماه بر وی باردار بود و جریر هفت ماهه به دنیا آمد.

[۱۶] بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، جمل من انساب الاشراف، ج۱۲، ص۲۰۹.

در مورد وضع جسمانی او در منابع اطلاعات زیادی وجود ندارد، اما به جهت زود به دنیا آمدن او می‌توان گفت که در دوران نوزادی بسیار ضعیف بوده است. این مطلب را فرزدق نیز در شعرش تأیید می‌کند، «و انت ابن صغری لم تتم شهورها».

[۱۷] امین طه، نعمان محمد، جریر حیاته و شعره، ص۱۷۷.

همسران

اولین همسر جریر خالده بنت سعد بود. این بانو همان امّ‌حَرزه است که مرگ ‌اندوه‌زایش، انگیز پرداختن مرثیه‌ای سخت زیبا و مشهور شد.

[۱۸] صاوی، محمداسماعیل، جریر، دیوان، ص۱۹۹- ۲۱۰.

از دیگر زنان زندگی او که نامشان به ما رسیده، کنیز زیبایی به نام اُمامه بود که حجاج بن یوسف به وی بخشیده بود.

[۱۹] اصفهانی، ابوالفرج، الاغانی، ج۸، ص۷۵_۷۶، قاهره، ۱۹۶۳م.

البته زنان دیگری همچون سلمی، زرّه، دیلمیه… نیز بودند که در طول حیاتش آنان را به عقد خود درآورده بود. این زنان فرزندان بسیار برایش آوردند

[۲۰] طه، نعمان محمد، شرح دیوان جریر، ج۱، ص۱۲.

که برخی از آنان راوی اشعار پدر بودند و برخی دیگر خود شاعری پرآوازه گشتند.

[۲۱] اصفهانی، ابوالفرج، الاغانی، ج۸، ص۸۲ ـ ۸۳.

فرزندان

جریر بن عطیه ده فرزند داشت که هشت پسر و دو دختر بود

[۲۲] ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۷، ص۱۴۴.

که از جمله پسرانش نوح، بلال، عکرمه و حرزه است و نام یکی از دخترانش نیز ام‌مسحل است

[۲۳] ابن‌حزم، جمهره انساب العرب، ص۲۲۵ ۲۲۶.

که در این بین، معروف‌ترین فرزند او بلال بن جریر بود که همچون پدر از شاعران به نام عرب است که در کتب مختلف ذکری از او به میان آمده است.

[۲۴] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۷۲.

در میان خاندان او شعرای زیادی بودند، به عنوان نمونه نوه‌ها و پسر عم جریر نیز شاعر بودند.

[۲۵] بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب الاشراف، ج۱۲، ص۲۳۵.

ویژگی‌ها

از جمله خصوصیاتی که درباره جریر در منابع آمده این است که وی دارای اخلاقی عوامانه و رعیتی بود و برخورد فردی بدطینت و فرومایه را داشت.

[۲۶] طه، نعمان محمد، شرح دیوان جریر، ص۱۷۹.

حتی در الاغانی آمده است که وی مورد عاق پدر خود قرار گرفت.

[۲۷] اصفهانی، ابوالفرج، الاغانی، ج۷، ص۶۶.

وی را نخستین کس در اسلام می‌دانند که ریش خود را با زعفران زرد کرد.

[۲۸] راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج۲، ص۱۵۳.

او فردی خوش‌سلیقه و موزون طبع بود و اشعار زیادی به صورت بدیهه‌گویی و مضمون جوی از او نقل شده است.

[۲۹] جرفادقانی، ابوالشرف ناصح بن زفر، تاریخ یمینی، ص۵۰۷.

با این حال وی دارای روحیه‌ای لطیف و فردی عاطفی بود، همان‌طور که در برخی منابع آمده است، مبنی بر این‌که روزی جنازه‌ای از کنارش عبور دادند و جریر برای آن جنازه بسیار گریست.

[۳۰] بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، جمل من انساب الاشراف، ج۱۲، ص۲۱۲.

از دیدارهایی که وی با خلفای اموی داشت و چاپلوسی‌ها و رک‌گویی‌هایی که وی در حضور خلفای اموی بیان می‌کرد، می‌توان گفت که وی فردی بخیل بود و بسیار از فقر مالی‌اش شکایت می‌کرد، همان‌طور که در قضایای دیدارش با خلفا که بعداً خواهد آمد و هم‌چنین در بسیاری از اشعارش آشکار است. جاحظ نیز در کتابش آورده: «و من الامُ من جریر بن الخطفی و ابخل» که نشان از بخیل‌بودن جریر دارد. در کنار این اوصاف، در مورد او بیان شده است که وی فردی ترسو بوده و از والیان و حاکمان اموی خوف و ترس داشته است و این‌که در وجود او چیزی از ترس نهفته بوده است.

[۳۱] حر، عبدالمجید، جریر، ص۵۳.

شعر جریر

نخستین بارقه‌های نبوغ شاعری از همان کودکی در وی ظاهر شد و بنا به روایات نیمه‌افسانه‌ای، نخستین ابیات هجوآمیز خود را در دفاع از حقوق قبیله و در پاسخ به اشعار غسان بن ذهیل سلیطی سرود.

[۳۲] ابوعبیده، معمر، النقائض (نقائض جریر و فرزدق)، ج۱، ص۲ ـ ۳.

اما آنچه نخستین‌بار شهرتی برای جریر به ارمغان آورد، اشعاری بود که در جوانی در مذمت بخل پدر خویش سرود و یزید بن معاویه آن‌ها را به خود نسبت داد و برای معاویه برخواند که به خاطر آن عطای خوبی دریافت کرد.

متقدمان شعرای اسلام

در میان شعرای صدر اسلام، نام سه نفر در منابع آمده است که هم‌عصر بودند و در شعر و شاعری با یک‌دیگر رقابت داشتند. گفته شده است که متقدمان شعرای اسلام این سه نفر بودند: جریر بن عطیه، فرزدق و اخطل، که بسیاری قائل‌اند که جریر نسبت به دو نفر دیگر شاعرتر و باذوق‌تر بوده است.

[۳۳] مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی‌بکر بن احمد، تاریخ گزیده، ص۷۰۸.

اشعار او به حدی در میان مردم محبوبیت داشت که در برخی مسائل تاریخی به اشعار او اسناد داده می‌شد، به عنوان مثال در تاریخ طبری در جریان نسب‌شناسی کیومرث آمده است که کیومرث از نسل اسحاق نبی و از فرزندان ابراهیم پیامبر است و برای علت سخنانشان اشعار جریر را شاهد آوردند:
و پسران اسحاق شیران نر ••• که حمایل مرگ گیرند و زره‌پوش‌اند
وقتی نسب معین کنند سپهبد را از خویش دانند ••• و کسری و هرمزان و قیصر را نیز بشمارند
کتاب و پیمبری از ایشان بود ••• و در استخر و شوشتر پادشاهی داشتند
ما و بزرگان فارس یک پدر داریم ••• و از دنباله آن باک نداریم
پدر ما خلیل خداست و خدا (عزّوجلّ) پروردگار ماست ••• و از موهبت و حشمت خدای خشنودیم

[۳۴] طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۱، ص۳۷۸.

لذا با بیان این اشعار به انتساب ایرانیان بر یمنیان تفاخر می‌کردند و ایرانیان خود را از نسل ابراهیم نبی (علیه‌السّلام) می‌دانستند.

[۳۵] مسعودی، علی بن حسین، التنبیه و الاشراف، ص۹۵.

هر چند که بسیاری از ایرانیان این نظر را قبول نداشتند که در رد آن می‌گفتند: جریر بن عطیه از کجا چنین دانشی یافته که گفتارش مدرک قرار گیرد، به ویژه از این جهت که همه آن پادشاهان را پسران اسحاق