توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ابراهیم قتیل باخمری ۷۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابراهیم قتیل باخمری ۷۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ابراهیم قتیل باخمری ۷۸ اسلاید در PowerPoint :

ابراهیم بن عبدالله محض

اِبراهیمِ ‌بْنِ عَبْدُاللـه، ابوالحسن، معروف به قتیل باخَمرا (۹۷-۱۴۵ق/۷۱۶-۷۶۲م)، پسر عبداللـه محض و نواد حسن مثنّی (حسن بن حسن‌ بن علی‌ بن ابی‌طالب)، یکی از مشهور‌ترین علویانی که در اوایل خلافت عباسی تقریباً همزمان با برادر خود محمد نفس زکیّه (ه م) در برابر منصور خلیفه به پایداری برخاست.

فهرست مندرجات

۱ – نسب
۲ – مخالفت با خلفای عباسی
۳ – علت زندانی شدن
۴ – فرار به بصره
۵ – دعوت پنهانی
۶ – چیرگی بر بصره
۷ – فرستادن گروه‌های جنگی به اطراف
۸ – جنگ با سپاه عیسی
۹ – گروههای پشتیبان
۹.۱ – زیدیان
۹.۲ – معتزله
۹.۳ – دانشمندان و فقیهان
۱۰ – ادیب و محدث
۱۱ – علل شکست نهضت ضد عباسی
۱۲ – فهرست منابع
۱۳ – پانویس
۱۴ – منبع

نسب

عبداللـه محض پدر ابراهیم که از سوی پدر به امام حسن (علیه‌السلام) و از سوی مادر به امام حسین (علیه‌السلام) نسب می‌برد و به همین دلیل «محض» لقب یافت.

مخالفت با خلفای عباسی

در اواخر روزگار امویان که نهضت ضدّ اموی پای گرفته بود، در اجتماعی که در اَبْواء تشکیل شد برای پسر خود محمد نفس زکیّه به عنوان «مهدی»، از هاشمیان جز امام جعفر صادق (علیه‌السلام) بیعت گرفت،

[۱] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۲۰۶، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

اما چون عباسیان در تصاحب خلافت پیشی جستند، عبداللـه و پسرانش پنهانی به مخالفت با خلفای جدید ادامه دادند. این مخالفت در روزگار ابوالعباس سفّاح کاملاً جنب نهانی داشت، نه آنان موقع را برای آشکار ساختن دعوت و قیام مناسب می‌دیدند و نه سفّاح خود چندان توجّهی به آنان می‌کرد.

علت زندانی شدن

چون منصور که خود در اجتماع ابواء شرکت داشت، به خلافت رسید (۱۳۶ق/۷۵۳م) و ابراهیم و محمد به دیدار خلیف جدید و بیعت با او نیامدند، منصور به عبداللـه محض و پسران او که در شهرهای اسلامی از شام تا هند

[۲] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۸۲-۲۸۳، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

[۳] عبدالله‌ بن مسلم ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، به کوشش ثروت عکاشه، قاهره، ۱۹۶۰م.

نهانی بر ضد عباسیان فعالیت می‌کردند، بدگمان شد. به‌ویژه چون اینان در هنگام تقسیم عطایای هاشمیان در مدینه حاضر نشدند، از عبداللـه خواست که او را از جایگاه پسرانش آگاه سازد، ولی عبداللـه اظهار بی‌اطلاعی کرد، اگرچه نامه‌هایش به دست خلیفه افتاده بود

[۴] احمد بن محمد ابن عبدربه، العقد الفرید، ج۵، ص۷۵-۷۷، به کوشش احمد امین و دیگران، قاهره، ۱۳۹۳ق/۱۹۷۳م.

و خلیفه نیز تا ۱۴۰ق به وعد و وعید و کوششهایی برای یافتن ابراهیم و محمد بسنده کرد. در همین سال منصور به حج رفت و به زیاد بن عبداللـه گفت تا عبداللـه محض را دستگیر کند و به زندان افکند و او چنین کرد.

[۵] العیون والحدائق، به کوشش یان دخویه، ج۳، ص۲۳۴، لیدن، ۱۸۷۱م.

به روایت دیگر، منصور در دیدار با عبداللـه از او خواست تا نهانگاه پسرانش را آشکار سازد، ولی عبداللـه از آن کار تن زد و خلیفه او را به زندان افکند.

[۶] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۲۱۵، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

بعید نیست که منصور از توطئ قتل خود توسط علویان حسنی (

[۷] عبدالامیر شامی، تاریخ الفرقه الزیدیه، ج۱، ص۱۳۱، نجف، ۱۳۹۴ق/۱۹۷۴م.

آگاه شده و به همین سبب آشکارا به تعقیب عبداللـه و پسرانش دست زده باشد. وی در ۱۴۴ق/۷۶۱م ریاح‌ بن عثمان‌ بن حیّان را به دستگیری ابراهیم و محمد گمارد

[۸] طبری، تاریخ، ج۳، ص۱۸۷، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

و عبداللـه محض و خانواده‌اش را به زندانی در عراق منتقل ساخت. این امر سبب شد که ابراهیم و محمد مخالفت خود را شدت بخشند. ابراهیم‌گاه حتی به میان سپاه خلیفه می‌رفت و علویان سپاه را بر ضد منصور می‌شوراند.

[۹] محمد بن علی ابن طقطقی، تاریخ فخری، ج۱، ص۲۲۶، ترجم محمد وحید گلپایگانی، تهران، ۱۳۶۰ش.

وی مدتی قبل از خروج محمّد نفس زکیّه در حجاز بود

[۱۰] شمس‌الدین محمد ذهبی، العبر، ج۱، ص۱۵۳، به کوشش ابوهاجر محمد زغلول، بیروت، ۱۴۰۵ق.

[۱۱] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۱۷، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

و ظاهراً با محمد توافق کرد که هر دو در یک زمان دعوت خود را آشکار سازند. او سپس به بغداد که بنای آن آغاز شده بود، رفت و به دعوت نظامیان شیعی لشکر منصور، کوشید که بر او حمله برد.

[۱۲] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۸۴-۲۸۵، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

فرار به بصره

چون منصور از حضور ابراهیم آگاه شد، خواست او را دستگیر کند، اما وی با یاری سفیان‌ بن حیّان فقیه و متکلّم مُرجئی گریخت و به بصره رفت.

[۱۳] قاضی عبدالجبار، طبقات المعتزله، ج۱، ص۲۲۸، فضل الاعتزال و طبقات المعتزله، به کوشش فؤاد سید، تونس، ۱۳۹۳ق/۱۹۷۴م.

این واقعه می‌بایست در ۱۴۵ق اتفاق افتاده باشد، زیرا بنای بغداد در‌ همان سال آغاز شد. نیز گفته‌اند که ابراهیم در ۱۴۳ق وارد بصره شد،

[۱۴] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۸، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

اما بعید است که ابراهیم دو سال در بصره پنهان زیسته باشد، زیرا نه تنها اقامت ممتد در یک‌جا دستگیری او را برای خلیفه که سخت در جست‌و‌جویش بود آسان می‌ساخت، بلکه هیچ دلیل تاریخی که درستی آن روایت را تأیید کند در دست نیست، مگر آن‌که او در آن سال به بصره رفته سپس از آن‌جا خارج شده باشد.

دعوت پنهانی

ابراهیم چون با گروه معدودی از یارانش وارد بصره شد

[۱۵] شمس‌الدین محمد ذهبی، العبر، ج۱، ص۱۵۳، به کوشش ابوهاجر محمد زغلول، بیروت، ۱۴۰۵ق.

در خان ابوفَروه

[۱۶] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۱۸، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

[۱۷] ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۵۶۳، بیروت، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.

و به روایتی در خان یحیی ابن زیاد بن حیّان نبطی

[۱۸] ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۵۶۳، بیروت، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.

سکنی گرفت و کار دعوت پنهانی خویش را به نام برادرش محمّد نفس زکیّه آغاز کرد.

[۱۹] ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۵۶۳، بیروت، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.

خویش را به نام برادرش محمّد نفس زکیّه آغاز کرد.

[۲۰] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۸، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

گفته‌اند که در طول دعوت نهانی، ۰۰۰ ۴ کس به او پیوستند.

[۲۱] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۱۸، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

با اینهمه هنوز هنگام خروج نرسیده بود. از همین‌رو چون ابراهیم آگاه شد که برادرش محمد در مدینه دعوت خود را زود‌تر از موعد مقرّر آشکار ساخته، افسرده شد،

[۲۲] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۰-۲۹۱، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

اما اندکی بعد به خان ابومروان مولای بنی‌سلیم در بصره رفت و آشکارا بر منصور خروج کرد (دوشنبه، اول رمضان ۱۴۵ق/۲۳ نوامبر ۷۶۲م) و سفیان‌ بن معاویه امیر بصره را که ظاهراً طرفدار او بود و متعرض ابراهیم نشده بود، آگاهانید.

[۲۳] خلیفه‌ بن خیاط، تاریخ، ج۲، ص۶۴۹، به کوشش سهیل زکار، دمشق، ۱۹۶۸م.

[۲۴] ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۵۶۳، بیروت، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.

سفیان نیز فردای آن شب، دارالاماره را بی‌پایداری به وی واگذاشت.

[۲۵] خلیفه‌ بن خیاط، تاریخ، ج۲، ص۶۴۹، به کوشش سهیل زکار، دمشق، ۱۹۶۸م.

[۲۶] العیون والحدائق، به کوشش یان دخویه، ج۳، ص۲۵۱، لیدن، ۱۸۷۱م.

ابراهیم برای آن‌که خلیفه از همدلی سفیان با او آگاه نشود، سفیان را به زندان افکند

[۲۷] طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۰۰، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

و در برابر، زندان بصره را گشود و زندانیان را آزاد ساخت.

[۲۸] احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۱۲۴، به کوشش محمدباقر محمودی، بیروت، ۱۳۹۷ق.

بنا به روایتی مبالغه‌آمیز، ابراهیم در آن وقت ۰۰۰ ۴۰ جنگاور به زیر فرمان داشت، زیرا گفته‌ان که چون بر دارالاماره چیره شد، ۰۰۰ ۰۰۰ ۲ درهم در آن‌جا یافت که میان یاران خویش تقسیم کرد و به هریک ۵۰ درهم رسید.

[۲۹] ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۵۶۴، بیروت، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.

[۳۰] مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۶، ص۸۶، به کوشش کلمان هوار، پاریس، ۱۸۹۹-۱۹۰۶م.

به هر حال تنها مقاومتی که ابراهیم با آن روبه‌رو شد، از ناحی جعفر و محمد پسران سلیمان‌ بن علی عموزادگان خلیفه بود که با یاران و غلامان خود به مقابله برخاستند، اما به سرعت سرکوب شدند و گریختند

[۳۱] خلیفه‌ بن خیاط، تاریخ، ج۲، ص۶۴۹-۶۵۰، به کوشش سهیل زکار، دمشق، ۱۹۶۸م.

و ابراهیم به آنان امان داد.

[۳۲] طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۰۰، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

چیرگی بر بصره

منصور که به روایت یعقوبی

[۳۳] احمد بن واضح یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۳۷۶، بیروت، ۱۳۷۹ق.

می‌خواست به تن خویش برای سرکوب محمد نفس زکیّه به مدینه رود، چون از خروج ابراهیم آگاه شد، با این حساب که اگر عراق را خالی گذارد، ابراهیم بر آن چیره می‌شود و او از دو سوی به محاصره می‌افتد، عیسی‌ بن موسی عموی خود را به مدینه روانه کرد و خود با ۰۰۰ ۲ تن از مردانش به کوفه رفت.

[۳۴] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۳، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

خلیفه در انجا مردم را به پوشیدن لباس سیاه، شعار عباسیان، واداشت و هرکس را که گمان همدلی او با ابراهیم می‌رفت به قتل آورد، اما برخی از طرفداران ابراهیم به بصره گریختند و منصور به ناچار راههای خروجی کوفه را بست.

[۳۵] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۴-۲۹۵، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

از اینجا دانسته می‌شود که ابراهیم طرفداران بسیاری در کوفه داشته است، در حالی که براساس روایتی دیگر، ابراهیم در‌ همان روزگار به آن امید که شاید کوفیان با او همداستان شوند و همان‌جا بر منصور بشورند، احتمالاً به دعوت کسانی چون ابوحنیفه، نهانی به آن شهر وارد شد، اما مردم او را یاری نکردند و منصور که از ورود او آگاه شده بود، به شدت به تعقیبش برخاست و ابراهیم سرانجام به پایمردی سفیان‌ بن یزیدالعمّی که حیله‌ای به کار گرفت، کوفه را ترک کرد و به بصره بازگشت.

[۳۶] احمد بن واضح یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۳۷۶-۳۷۷، بیروت، ۱۳۷۹ق.

این روایت قابل تردید است، زیرا از یک سو آشکار است که منصور پس از آگاهی از خروج ابراهیم، در کوفه موضع گرفت. پس ابراهیم می‌بایست پس از آن به کوفه رفته باشد. از سوی دیگر، به روایت همو، وقتی ابراهیم گریخت و به بصره بازگشت، سفیان بن معاویه امارت آن‌جا را داشت در حالیکه چون ابراهیم در بصره خروج کرد، سفیان را از حکومت برداشت و به زندان افکند. ابراهیم و یارانش پس از چیرگی بر بصره، در برابر سیاه جامگان منصور، [[|جام]] سپید پوشیدند و از این‌رو به «مُبیّضه» معروف شدند.

[۳۷] احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۲۷، به کوشش محمدباقر محمودی، بیروت، ۱۳۹۷ق.

[۳۸] طبری، تاریخ، ج۳، ص۲۹۸، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

فرستادن گروه‌های جنگی به اطراف

ابراهیم سپس چند گروه جنگی به شهرهای فارس و اهواز و واسط فرستاد

[۳۹] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۲۵، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

[۴۰] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۳۰، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

[۴۱] ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۳۵۹، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق.

و آنان توانستند عاملان منصور را بیرون برانند.

[۴۲] طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۰۰-۳۰۴، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

[۴۳] احمد بن واضح یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۳۷۷، بیروت، ۱۳۷۹ق.

سُدَیف‌ بن میمون شاعر در این‌باره شعری گفت که چون به گوش منصور رسید، دستور داد تا او را گرفتند و زنده به گور کردند.

[۴۴] احمد بن محمد ابن عبدربه، العقد الفرید، ج۵، ص۸۷، به کوشش احمد امین و دیگران، قاهره، ۱۳۹۳ق/۱۹۷۳م.

ابراهیم سراسر رمضان را در بصره مشغول سامان دادنِ کار قیام و فرستادن کسانی به شهر‌ها بود، اما سه روز قبل از عید فطر

[۴۵] طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۰۴، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۹۶۰-۱۹۶۸م.

[۴۶] خلیفه‌ بن خیاط، تاریخ، ج۲، ص۶۵۰، به کوشش سهیل زکار، دمشق، ۱۹۶۸م.

خبر قتل برادرش م