توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ابداع آسمان‌ها (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابداع آسمان‌ها (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ابداع آسمان‌ها (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

خلقت آسمان‌ها (قرآن)

طبق آیات قرآن، خلقت آسمان‌ها از چنان عظمت و شگفتی برخوردار است که آفرینش انسان با تمام عظمت و پیچیدگی را در برابر آفرینش آسمان‌ها کوچک قلمداد می‌کند. در این مقاله آیات مرتبط با خلقت آسمان‌ها معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ – آسانی خلقت آسمان‌ها
۲ – ابداع در خلقت آسمان‌ها
۳ – استحکام خلقت آسمان‌ها
۴ – تفکر در خلقت آسمان‌ها
۵ – حقّانیت خلقت آسمان‌ها
۵.۱ – نشانه خردمندی
۶ – خالق آسمان‌ها
۶.۱ – بدیع بودن خدا
۶.۲ – خالق بودن خدا
۶.۳ – فاطر بودن خدا
۶.۴ – قضای خدا
۶.۵ – بنا با بهترین نظم
۷ – خلقت تدریجی آسمان‌ها
۸ – عظمت خلقت آسمان‌ها
۹ – مدّت خلقت آسمان‌ها
۹.۱ – خلقت در شش مرحله
۹.۲ – خلقت در دو مرحله
۱۰ – هدفداری خلقت آسمان‌ها
۱۰.۱ – امتحان انسان‌ها
۱۰.۲ – کیفر و پاداش انسان
۱۰.۳ – نشانه خداشناسی
۱۱ – ترتیب آفرینش آسمان‌ها و زمین
۱۱.۱ – تقدم آسمان بر زمین
۱۱.۲ – تقدم زمین بر آسمان
۱۱.۳ – تذکر
۱۲ – مراحل آفرینش آسمان‌ها
۱۲.۱ – مرحله ماء
۱۲.۱.۱ – منظور از ماء
۱۲.۲ – مرحله دخانی
۱۲.۳ – مرحله شکل گرفتن هفت آسمان
۱۲.۴ – مرحله رتق و فتق آسمان‌ها
۱۲.۴.۱ – منظور از رتق و فتق
۱۳ – عظمت آفرینش آسمان‌ها
۱۴ – پانویس
۱۵ – منبع

آسانى خلقت آسمان‌ها

خداوند، آفریننده آسمان‌ها بدون هیچ گونه سختی و رنج:
«و لقد خلقنا السّموت والأرض وما بینهما فى ستّه أیّام وما مسّنا من لّغوب؛

[۱] ق/سوره۵۰، آیه۳۸.

ما آسمانها و زمین و آنچه را در میان آنهاست در شش روز (شش ‌ دوران) آفریدیم و هیچگونه رنج و تعبی به ما نرسید (با این حال چگونه زنده کردن مردگان برای ما مشکل است ؟).»

ابداع در خلقت آسمان‌ها

خدا، پدید آورنده آسمان به صورتى ابتکارى و بدون سابقه:
۱. «بدیع السّموت …؛

[۲] بقره/سوره۲، آیه۱۱۷.

[۳] أنعام/سوره۶، آیه۱۰۱.

هستی بخش آسمانها او است….» کلمه «بدیع» به معناى پدید آوردن چیزى بدون سابقه همانند است.

[۴] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۸.

۲. «قل أغیر اللَّه أتّخذ ولیّا فاطر السّموت …؛

[۵] أنعام/سوره۶، آیه۱۴.

بگو آیا غیر خدا را ولی خود انتخاب کنم در حالی که او آفریننده آسمانها است….»
۳. «إنّى وجّهت وجهى للذى فطر السّموت …؛

[۶] أنعام/سوره۶، آیه۷۹.

من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمانها را آفریده ….»
۴. «… فاطر السّموت …؛

[۷] یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۱.

[۸] شوری‌/سوره۴۲، آیه۱۱.

… او آفریننده آسمانها است ….»
۵. «… أ فى اللَّه شکّ فاطر السّموت …؛

[۹] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱۰.

… آیا در خدا شک است؟! خدائی که آسمانها را آفریده؟!….»
۶. «قال بل ربّکم ربّ السّموت و الأرض الّذى فطرهنّ …؛

[۱۰] أنبیا/سوره۲۱، آیه۵۶.

گفت: (کاملا حق آورده‌ام) پروردگار شما همان پروردگار آسمانها و زمین است که آنها را ایجاد کرده ….»
۷. «الحمد للَّه‌ فاطر السّموت …؛

[۱۱] فاطر/سوره۳۵، آیه۱.

ستایش مخصوص خداوندی است که آفریننده آسمانها است….»
۸. «قل الّلهم فاطر السّموت …؛

[۱۲] زمر/سوره۳۹، آیه۴۶.

بگو: خداوندا! ای آنکه آفریننده آسمانها توئی ….»

استحکام خلقت آسمان‌ها

آفرینش استوار و مستحکم آسمان‌ها از سوى خدا:
۱. «و بنینا فوقکم سبعا شدادا؛

[۱۳] نبأ/سوره۷۸، آیه۱۲.

و بر فراز شما هفت (آسمان) محکم بنا کردیم.»
۲. «ء أنتم أشدّ خلقا أم السّماء بنلها؛

[۱۴] نازعات/سوره۷۹، آیه۲۷.

آیا آفرینش شما (بعد از مرگ) مشکل تر است یا آفرینش آسمانی که خداوند بنا نهاد؟!»

تفکر در خلقت آسمان‌ها

تفکر در خلقت آسمان‌ها، نشانه خردمندی:
«إنّ فى خلق السّموت والأرض واختلف الّیل والنّهار لأیت لّاولى الألبب؛

[۱۵] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.

مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز، نشانه‌ های (روشنی) برای صاحبان خرد و عقل است.»

حقّانیت خلقت آسمان‌ها

آفرینش آسمان‌ها بر اساس حق:
۱. «… و یتفکّرون فى خلق السّموت … ما خلقت هذا باطلا …؛

[۱۶] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۱.

.. و در آفرینش آسمانها می‌اندیشند…، این را بیهوده نیافریده‌ای….» منظور از باطل نبودن آن است که از روی مصلحت و غایتِ درست، پدید آمده‌اند.

[۱۷] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۲، ص‌۹۱۰.

[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۸‌، ص‌۳۵۶.

غایت آسمان‌ها مانند همه موجودات دیگر، بازگشت آن‌ها به سوی خدا‌است.

[۱۹] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۷، ص‌۱۴۶.

۲. «و هو الّذى خلق السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۲۰] أنعام/سوره۶، آیه۷۳.

او کسی است که آسمانها و زمین را به حق آفرید ….» راغب برای واژه « حق » کاربردهای گوناگونی از جمله هدف‌داری و حکیمانه بودن را گفته است.

[۲۱] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص‌۱۲۵، «حق».

۳. «… الّذى خلق السّموت …• … ما خلق اللَّه ذلک إلّابالحقّ …؛

[۲۲] یونس/سوره۱۰، آیه۳.

[۲۳] یونس/سوره۱۰، آیه۵.

… خداوندی است که آسمانها آفرید … خداوند این را جز به حق نیافریده….»
۴. «… أنّ اللَّه خلق السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۲۴] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱۹.

…خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده….»
۵. «و ما خلقنا السّموت … إلّا بالحقّ …؛

[۲۵] حجر/سوره۱۵، آیه۸۵.

ما آسمان …را جز به حق نیافریدیم….»
۶. «خلق السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۲۶] نحل/سوره۱۶، آیه۳.

[۲۷] زمر/سوره۳۹، آیه۵.

[۲۸] تغابن/سوره۶۴، آیه۳.

آسمانها و زمین را به حق آفرید….»
۷. «و ما خلقنا السّماء … لعبین؛

[۲۹] أنبیا/سوره۲۱، آیه۱۶.

ما آسمان…را برای بازی نیافریدیم.»
۸. «خلق اللَّه السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۳۰] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۴.

خداوند، آسمانها و زمین را به حق آفرید….»
۹. «… ما خلق اللَّه السّموت … إلّا بالحقّ …؛

[۳۱] روم/سوره۳۰، آیه۸.

… خداوند آسمانها … را، جز به حق نیافریده….»
۱۰. «و ما خلقنا السّماء … باطلا …؛

[۳۲] ص/سوره۳۸، آیه۲۷.

ما آسمان … را بیهوده نیافریدیم….»
۱۱. «و ما خلقنا السّموت … لعبین؛

[۳۳] دخان/سوره۴۴، آیه۳۸.

ما آسمانها …را بی‌هدف نیافریدیم.»
۱۲. «و خلق اللَّه السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۳۴] جاثیه/سوره۴۵، آیه۲۲.

و خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است….»
۱۳. «ما خلقنا السّموت … إلّا بالحقّ …؛

[۳۵] أحقاف/سوره۴۶، آیه۳.

ما آسمانها … را جز به حق نیافریدیم….»

نشانه خردمندی

به حقّ دانستن آفرینش آسمان‌ها، نشانه خردمندى:
«إنّ فى خلق السّموت والأرض واختلف الّیل والنّهار لأیت لّاولى الألبب‌• الّذین یذکرون اللّه قیما وقعودا وعلى‌ جنوبهم ویتفکّرون فى خلق السّموت والأرض ربّنا ما خلقت هذا بطلا ….؛

[۳۶] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.

[۳۷] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۱.

مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز، نشانه‌ های (روشنی) برای صاحبان خرد و عقل است. همانها که خدا را در حال ایستادن و نشستن و آنگاه که بر پهلو خوابیده‌ اند، یاد می‌کنند، و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین می‌اندیشند، (و می‌گویند) بار الها این را بیهوده نیافریده‌ای….»

خالق آسمان‌ها

قرآن با تعبیرهای گوناگون خداوند را آفریدگار آسمان‌ها دانسته است. این تعبیرهای گوناگون، گرچه در اصلِ معنای ایجاد مشترکند، هر یک افزون بر معنای اصلی، دارای بار معرفتی خاصّی نیز هست.

بدیع بودن خدا

کلمه (بدیع) به معنای «مبدع»، و‌ مبدع از إبداع ، به معنای ساختن و ایجاد چیزی است بدون آن‌که نمونه قبلی داشته باشد

[۳۸] ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج‌۱، ص‌۲۰۹.

[۳۹] اقرب الموارد، ج۱، ص‌۱۵۰ـ۱۵۱.

و در اصطلاح، آفرینش بدون وساطت مادّه، ابزار و زمان و مرتبه‌ای بالاتر از تکوین (آفرینش با وساطت مادّه) و احداث (آفرینش با وساطت زمان) است.

[۴۰] ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، ج‌۳، نمط پنجم، ص‌۱۲۰.

«بَدیعُ السَّمـوتِ و الأرضِ؛

[۴۱] بقره/سوره۲، آیه۱۱۷.

هستی بخش آسمانها و زمین او است….»

خالق بودن خدا

کلمه «خلق» به معنای تقدیر و اندازه‌گیری است

[۴۲] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۰، ص ۸۵، «خلق».

و از آن جهت که آفرینش آسمان‌ها توأم با تقدیر و اندازه‌گیری بوده، کلمه «خلق» به کار رفته است.
۱. «هو الّذى خلق لکم ما فى الأرض جمیعا ثمّ استوى‌ إلى السّماء …؛

[۴۳] بقره/سوره۲، آیه۲۹.

او خدائی است که همه آنچه (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفریده سپس به آسمان پرداخت، و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود…» نیز—)

[۴۴] بقره/سوره۲، آیه۱۶۴.

[۴۵] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.

[۴۶] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۱.

[۴۷] أنعام/سوره۶، آیه۱.

[۴۸] أنعام/سوره۶، آیه۱۴.

[۴۹] أنعام/سوره۶، آیه۷۳.

[۵۰] أنعام/سوره۶، آیه۷۹.

[۵۱] أنعام/سوره۶، آیه۱۰۱.

[۵۲] أعراف/سوره۷، آیه۵۴.

[۵۳] توبه/سوره۹، آیه۳۶.

[۵۴] یونس/سوره۱۰، آیه۳.

[۵۵] هود/سوره۱۱، آیه۷.

[۵۶] یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۱.

[۵۷] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱۰.

[۵۸] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱۹.

[۵۹] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۲.

[۶۰] حجر/سوره۱۵، آیه۸۵.

[۶۱] نحل/سوره۱۶، آیه۳.

[۶۲] اسراء/سوره۱۷، آیه۹۹.

[۶۳] کهف/سوره۱۸، آیه۵۱.

[۶۴] طه/سوره۲۰، آیه۴.

۲. «و ما خلقنا السّماء و الأرض و ما بینهما لعبین؛

[۶۵] أنبیا/سوره۲۱، آیه۱۶.

ما آسمان و زمین و آنچه را در میان آنهاست برای بازی نیافریدیم.»
۳. «و لقد خلقنا فوقکم سبع طرائق …؛

[۶۶] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۷.

ما بر بالای سر شما هفت راه (طبقه) قرار دادیم….» نیز—)

[۶۷] فرقان/سوره۲۵، آیه۵۹.

[۶۸] نمل/سوره۲۷، آیه۶۰.

[۶۹] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۴.

[۷۰] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۶۱.

[۷۱] روم/سوره۳۰، آیه۸.

[۷۲] روم/سوره۳۰، آیه۲۲.

[۷۳] لقمان/سوره۳۱، آیه۱۰.

[۷۴] لقمان/سوره۳۱، آیه۲۵.

[۷۵] سجده/سوره۳۲، آیه۴.

۴. «و ما خلقنا السّماء و الأرض و ما بینهما باطلا …؛

[۷۶] ص/سوره۳۸، آیه۲۷.

ما آسمان و زمین و آنچه را در میان آنها است بیهوده نیافریدیم….»
۵. «خلق السّموت …؛

[۷۷] زمر/سوره۳۹، آیه۵.

[۷۸] زمر/سوره۳۹، آیه۳۸.

» نیز—)

[۷۹] غافر/سوره۴۰، آیه۵۷.

[۸۰] غافر/سوره۴۰، آیه۶۴.

[۸۱] أحقاف/سوره۴۶، آیه۳۳.

۶. و من آیاته خلق السموت …؛

[۸۲] شوری‌/سوره۴۲، آیه۲۹.

و از آیات او است آفرینش آسمانها…»

فاطر بودن خدا

کلمه « فطرت » به معنای آفریدن، برای طبیعت و شکلی که آماده کاری باشد، به کار می‌رود.

[۸۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص‌۳۸۲‌، «فطر».

۱. «قل بل ربکم ربّ السّموت و الارض الّذى فطرهنّ …؛

[۸۴] أنبیا/سوره۲۱، آیه۵۶.

گفت: (کاملا حق آورده‌ام) پروردگار شما همان پروردگار آسمانها و زمین است که آنها را ایجاد کرده ….»
۲. «الحمد للَّه‌ فاطر السّموت …؛

[۸۵] فاطر/سوره۳۵، آیه۱.

ستایش مخصوص خداوندی است که آفریننده آسمانها است….» نیز—)

[۸۶] یس/سوره۳۶، آیه۸۱.

۳. ««قل الّلهم فاطر السّموت …؛

[۸۷] زمر/سوره۳۹، آیه۴۶.

بگو: خداوندا! ای آنکه آفریننده آسمانها توئی ….»
۴. «فاطر السّموت …؛

[۸۸] شوری‌/سوره۴۲، آیه۱۱.

او آفریننده آسمانها است ….»نیز—)

[۸۹] زخرف/سوره۴۳، آیه۹.

[۹۰] دخان/سوره۴۴، آیه۳۸.

[۹۱] جاثیه/سوره۴۵، آیه۲۲.

[۹۲] أحقاف/سوره۴۶، آیه۳.

[۹۳] أحقاف/سوره۴۶، آیه۴.

قضای خدا

کلمه «قضی» به معنای پایان و به نهایت کمال رساندن است.

[۹۴] مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج‌۹، ص‌۲۸۴، «قضی».

«فقضیهنّ سبع سموت …؛

[۹۵] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۲.

در این هنگام آنها را به صورت هفت آسمان آفرید….»

بنا با بهترین نظم

۱. «الّذى جعل لکم‌الأرض فرشا والسّماء بناء …؛

[۹۶] بقره/سوره۲، آیه۲۲.

آنکس که زمین را بستر شما قرار داد و آسمان (جو زمین) را همچون سقفی بر بالای سر شما….»
۲. أفلم ینظروا إلى السّماء فوقهم کیف بنینها …؛

[۹۷] ق/سوره۵۰، آیه۶.

[۹۸] ق/سوره۵۰، آیه۳۸.

آیا آنها به آسمانی که بالای سرشان است نگاه نکردند که چگونه ما آنرا بنا کرده‌ ایم ؟….»
۳. و السّماء بنینها …؛

[۹۹] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۷.

ما آسمان را با قدرت بنا کردیم….» نیز—)

[۱۰۰] طور/سوره۵۲، آیه۳۶.

[۱۰۱] حدید/سوره۵۷، آیه۴.

[۱۰۲] تغابن/سوره۶۴، آیه۳.

[۱۰۳] طلاق/سوره۶۵، آیه۱۲.

[۱۰۴] ملک/سوره۶۷، آیه۳.

[۱۰۵] نوح/سوره۷۱، آیه۱۵.

[۱۰۶] نازعات/سوره۷۹، آیه۲۷.

[۱۰۷] نازعات/سوره۷۹، آیه۲۸.

به گفته قتاده ، مقصود آیه این است که ما آسمان را آفریدیم و با بهترین نظام برافراشتیم.

[۱۰۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۹، ص‌۲۶۷.

۴. «و السّماء و ما بنلها؛

[۱۰۹] شمس/سوره۹۱، آیه۵.

و قسم به آسمان و کسی که آسمان را بنا کرده.»

خلقت تدریجى آسمان‌ها

تدریجى بودن خلقت آسمان‌ها (بیان مدّت دو و شش روز یا مرحله و ایّام براى آفرینش آسمان‌ها، نشان دهنده تدریجى بودن آفرینش آن است.):
۱.«… خلق السّموت و الأرض فى ستّه أیّام …؛

[۱۱۰] أعراف/سوره۷، آیه۵۴.

[۱۱۱] یونس/سوره۱۰، آیه۳.

[۱۱۲] هود/سوره۱۱، آیه۷.

… خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید….»
۲. «الّذى خلق السّموت … فى ستّه أیّام …؛

[۱۱۳] فرقان/سوره۲۵، آیه۵۹.

او خدائی است که آسمانها… در شش روز (شش دوران) آفرید….»
۳. «اللَّه الّذى خلق السّموت … فى ستّه أیّام …؛

[۱۱۴] سجده/سوره۳۲، آیه۴.

خداوند کسی است که آسمانها … در شش روز (دوران) آفریده….»
۴. «فقضلهنّ سبع سموت فى یومین …؛

[۱۱۵] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۲.

در این هنگام آنها را به صورت هفت آسمان در دو روز آفرید….»
۵. «و لقد خلقنا السّموت … فى ستّه أیّام …؛

[۱۱۶] ق/سوره۵۰، آیه۳۸.

ما آسمانها … در شش روز (شش ‌ دوران) آفریدیم….»
۶. «هو الّذى خلق السّموت و الأرض فى ستّه أیّام …؛

[۱۱۷] حدید/سوره۵۷، آیه۴.

او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز (شش دوران) آفرید….»

عظمت خلقت آسمان‌ها

خلقت آسمان‌ها و زمین، بسى بزرگ‌تر از آفرینش انسان‌ها:
۱. «لخلق السّموت و الأرض أکبر من خلق الناس …؛

[۱۱۸] غافر/سوره۴۰، آیه۵۷.

آفرینش آسمانها و زمین از آفرینش انسانها مهمتر است ….»
۲. «ء أنتم أشدّ خلقا أم السّماء بنیها؛

[۱۱۹] نازعات/سوره۷۹، آیه۲۷.

آیا آفرینش شما (بعد از مرگ) مشکل تر است یا آفرینش آسمانی که خداوند بنا نهاد؟!»

مدّت خلقت آسمان‌ها

در هفت آیه، مدّت آفرینش آسمان‌ها و زمین و آن‌چه در آن‌ها قرار دارد (جهان آفرینش مادّی) شش روز بیان شده است و در یک آیه، مدّت آفرینش آسمان‌ها، دو روز بیان شدهاست. بیش‌تر مفسّران برآنند که مقصود از یوم در آیه، روز معمولی نیست؛ زیرا روز معمولی با حرکت وضعی زمین به دور خود و تابش نور خورشید بر آن پدید می‌آید؛ حال آن‌که پیش از آفرینش زمین و خورشید ، روز و شبی نبود؛

[۱۲۰] زمخشری، محمود بن عمر، الکشّاف، ج۳، ص۲۸۸.

[۱۲۱] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۷، ص ۳۶۲.

[۱۲۲] قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج۷، ص۲۱۹.

بنابراین، روز به معنای مرحله‌ای از وجود آفرینش است؛ یعنی خداوند، آسمان‌ها و زمین (مجموعه آفرینش) را در شش دوره، و‌ آسمان‌ها را در دو دوره آن آفرید.
رشیدرضا «یوم» را به معنای مرحله دانسته، می‌گوید: یعنی در شش زمان (مرحله) که در هر مرحله یک شکل آفرینش کامل شده؛ گرچه ممکن است مدّت آن هزاران سال از روزهای زمین باشد.

[۱۲۳] رشیدرضا، محمد، المنار، ج‌۸، ص‌۳۹۶.

کیهان‌شناسان به مراحل شش‌گانه اشاره‌ای نمی‌کنند؛ امّا به این موضوع که هر مرحله از پیدایش آفرینش، دوره‌ای طولانی بوده، اذعان دارند؛

[۱۲۴] مقایسه‌ای میان تورات، انجیل، قرآن و علم، ص‌۱۹۲.

از این رو احتمال این‌که مقصود، همین شش روز هفته باشد که از یک‌شنبه آغاز و به جمعه ختم شده، از دلیل استواری برخوردار نیست؛ هم‌چنین نظر مجاهد که جمعه را به این نام خوانده است؛ زیرا همه موجودات در آفرینش، در آن روز برای خدا جمع شدند.

[۱۲۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۴، ص‌۶۵۹‌.

صدرالمتألهین ، یوم را روزهای ربوبی می‌داند که هر روز آن هزار سالِ دنیا است.

[۱۲۶] صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم‌، تفسیر القرآن الکریم، ج‌۶‌، ص‌۲۸۳۰.

خلقت در شش مرحله

خلقت آسمان‌ها، در شش مرحله:
۱. «… الّذى خلق السّموت و الأرض فى ستّه أیّام …؛

[۱۲۷] أعراف/سوره۷، آیه۵۴.

[۱۲۸] یونس/سوره۱۰، آیه۳.

… خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید….» منظور از یوم، فقط زمان طلوع خورشید تا غروب نیست؛ بلکه گاه به معناى زمان طولانى است؛ چنان‌که در سوره معارج آیه ۳ از مدت پنجاه هزار سال روز قیامت به یوم تعبیر شده است. راغب در مفردات مى‌نویسد: گاهى یوم به مدّتى از زمان گفته مى‌شود.
۲.«و هو الّذى خلق السّموت و الأرض فى ستّه أیّام …؛

[۱۲۹] هود/سوره۱۱، آیه۷.

او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز (شش دوران) آفرید….»
۳.«الّذى خلق السّموت … فى ستّه أیّام …؛؛

[۱۳۰] فرقان/سوره۲۵، آیه۵۹.

او خدائی است که آسمانها… در شش روز (شش دوران) آفرید….»
۴. «اللَّه الّذى خلق السّموت … فى ستّه أیّام …؛

[۱۳۱] سجده/سوره۳۲، آیه۴.

خداوند کسی است که آسمانها … در شش روز (دوران) آفریده….»
۵. «و لقد خلقنا السّموت … فى ستّه أیّام …؛

[۱۳۲] ق/سوره۵۰، آیه۳۸.

ما آسمانها … در شش روز (شش ‌ دوران) آفریدیم….»
۶. «هو الّذى خلق السّموت و الأرض فى ستّه أیّام …؛

[۱۳۳] حدید/سوره۵۷، آیه۴.

او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز (شش دوران) آفرید….»

خلقت در دو مرحله

خلقت آسمان‌هاى هفت‌گانه در دو مرحله:
«فقضلهنّ سبع سموت فى یومین …؛

[۱۳۴] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۲.

در این هنگام آنها را به صورت هفت آسمان در دو روز آفرید….»

هدفدارى خلقت آسمان‌ها

آفرینش آسمان‌ها هدفدار و دور از هرگونه پوچى و بیهودگى:
۱. «إنّ فى خلق السّموت و الأرض و اختلف الّیل و النّهار لأیت لأولى الألبب‌• … و یتفکّرون فى خلق السّموت و الأرض ربّنا ما خلقت هذا باطلا …؛

[۱۳۵] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.

[۱۳۶] آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۱.

مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز، نشانه‌ های (روشنی) برای صاحبان خرد و عقل است. … و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین می‌اندیشند، (و می‌گویند) بار الها این را بیهوده نیافریده‌ای….»
۲. «و هو الّذى خلق السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۱۳۷] أنعام/سوره۶، آیه۷۳.

او کسی است که آسمانها و زمین را به حق آفرید ….»
۳.«… أنّ اللَّه خلق السّموت و الأرض بالحقّ …؛

[۱۳۸] ابراهیم/سوره۱۴،