توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آسانی تکلیف (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آسانی تکلیف (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل آسانی تکلیف (قرآن) ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

آسانی تکالیف (قرآن)

خداوند انسان ها را به اندازه وسعشان تکلیف می‌کند.در این مقاله آیات مرتبط با آسانی تکالیف معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ – آسان بودن تکالیف
۲ – برداشتن تکالیف سخت
۳ – عوامل آسانی تکالیف
۳.۱ – اذیت
۳.۱.۱ – عدم حمل سلاح
۳.۱.۲ – حلق پیش از موعد
۳.۲ – اضطرار
۳.۳ – بیماری
۳.۳.۱ – بیماری هنگام جهاد
۳.۳.۲ – بیماری هنگام نماز خوف
۳.۳.۳ – بیماری روزه‌دار
۳.۳.۴ – بیماری محرم
۳.۳.۵ – تشریع تیمم
۳.۳.۶ – معاف شدن از تکالیف
۳.۳.۷ – تخفیف در تمازهای شبانه
۳.۴ – ترس
۳.۵ – ضعف
۳.۵.۱ – معافیت از جهاد
۳.۵.۲ – تخفیف بر مجاهدان
۳.۵.۳ – فدیه به جای روزه
۳.۶ – فقدان امکانات
۳.۷ – کوری
۳.۸ – لنگی
۴ – فلسفه آسانی تکالیف‌
۴.۱ – تعقّل‌
۴.۲ – جلوگیری از فساد
۴.۳ – شکر
۴.۴ – مراعات ضعف انسان‌
۵ – منشأ آسانی تکالیف‌
۵.۱ – آمرزشگری خدا
۵.۲ – حکمت خدا
۵.۳ – ربوبیّت خدا
۵.۴ – رحمت خدا
۵.۵ – عزّت خدا
۶ – موارد آسانی تکالیف‌
۶.۱ – تکلیف ازدواج‌
۶.۱.۱ – ازدواج با کنیز
۶.۱.۲ – ازدواج با همسر پسرخوانده
۶.۲ – تکلیف بدهکار
۶.۳ – تکلیف بیمار
۶.۳.۱ – معذوریت از جهاد
۶.۳.۲ – معذوریت از روزه
۶.۳.۳ – حلق پیش از موعد
۶.۳.۴ – تشریع تیمم
۶.۴ – تکلیف پیرزن‌
۶.۵ – تکلیف تنگدست‌
۶.۵.۱ – معافیت از جهاد مالی
۶.۶ – تکلیف جهاد
۶.۶.۱ – معافیت افراد ضعیف
۶.۶.۲ – معافیت بیماران
۶.۶.۳ – معافیت فاقدان وسیله
۶.۶.۴ – معافیت نابینایان
۶.۶.۵ – معافیت افراد لنگ
۶.۶.۶ – معافیت ناتوانان
۶.۷ – تکلیف حج‌
۶.۷.۱ – حلق پیش از موعد
۶.۷.۲ – تبدیل حکم قربانی
۶.۷.۳ – قربانی کردن در حد امکان
۶.۷.۴ – تخییر بین حلق و کفاره
۶.۸ – تکلیف خویشاوند
۶.۹ – تکلیف دوستان‌
۶.۱۰ – تکلیف دیه‌
۶.۱۱ – تکلیف روزه‌
۶.۱۱.۱ – آسان‌گیری بر مسافر
۶.۱۱.۲ – فدیه به جای روزه
۶.۱۱.۳ – معذوریت بیماران از روزه
۶.۱۱.۴ – حلیت تغذیه در شب
۶.۱۱.۵ – جواز آمیزش در شب
۶.۱۲ – تکلیف ضعیف‌
۶.۱۳ – تکلیف طهارت‌
۶.۱۴ – تکلیف قصاص‌
۶.۱۵ – تکلیف کفّاره‌
۶.۱۵.۱ – کفاره شکستن قسم
۶.۱۵.۲ – کفاره ظهار
۶.۱۵.۳ – کفاره صید محرم
۶.۱۵.۴ – کفاره قتل خطایی
۶.۱۵.۵ – کفاره حلق پیش از موعد
۶.۱۶ – تکلیف کلیددار
۶.۱۷ – تکلیف لَنگ‌
۶.۱۸ – تکلیف مسافر
۶.۱۸.۱ – برداشته شدن حکم روزه
۶.۱۸.۲ – طهارت مسافر فاقد آب
۶.۱۸.۳ – شکسته نماز خواندن
۶.۱۹ – تکلیف مضطر
۶.۲۰ – تکلیف معاشرت با یتیم‌
۶.۲۱ – تکلیف نابینا
۶.۲۲ – تکلیف نفقه‌
۶.۲۳ – تکلیف نماز
۶.۲۳.۱ – رفع وجوب نماز شب
۶.۲۳.۲ – نماز شکسته در سفر
۶.۲۳.۳ – نماز هنگام خوف
۷ – پانویس
۸ – منبع

آسان بودن تکالیف

تکالیف الهی، اموری آسان و متناسب با توان انسان‌ها:
۱. «… لاتکلف نفس الا وسعها…؛

[۱] بقره/سوره۲، آیه۲۳۳.

… هیچ کس موظف به بیش از مقدار توانایی خود نیست! ….»
۲.«لایکلف الله نفسا الا وسعها…؛

[۲] بقره/سوره۲، آیه۲۸۶.

خداوند هیچ کس را، جز به اندازه توانایی اش، تکلیف نمی‌کند….»
۳. «… لا نکلف نفسا الا وسعها…؛

[۳] انعام/سوره۶، آیه۱۵۲.

[۴] اعراف/سوره۷، آیه۴۲.

[۵] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۲.

… هیچکس را جز به مقدار توانائی تکلیف نمی‌کنیم….»
۴. «… لایکلف الله نفسا الا ما ءاتـیها سیجعل الله بعد عسر یسرا؛

[۶] طلاق/سوره۶۵، آیه۷.

…خداوند هیچکس را جز به مقدار توانائی که به او داده تکلیف نمی‌کند، خداوند به زودی بعد از سختیها آسانی قرار می‌دهد.»

برداشتن تکالیف سخت

برداشتن تکالیف سخت، از اهداف رسالت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله:
«الذین یتبعون الرسول النبی الامی… ویضع عنهم اصرهم والاغلـل التی کانت علیهم…؛

[۷] اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.

آنها که از فرستاده (خدا، آیه پیامبر «امی» پیروی می‌کنند… و بارهای سنگین و زنجیرهائی را که بر آنها بود از دوش و گردنشان بر می‌دارد….»

عوامل آسانی تکالیف

عوامل آسانی تکالیف که در قرآن ذکر شده است عبارتند از:

اذیت

اذیت شدن در تکلیف ازجمله موارد آسانی گیری تکالیف است.

عدم حمل سلاح

اذیت شدن، عامل معافیت رزمندگان از حمل سلاح هنگام نماز خوف:
«و اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلوه فلتقم طائفه منهم معک و لیاخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فلیکونوا من ورائکم و لتات طائفه اخری لم یصلوا… و لاجناح علیکم ان کان بکم اذی من مطر او کنتم مرضی ان تضعوا اسلحتکم…؛

[۸] نساء/سوره۴، آیه۱۰۲.

و هنگامی که در میان آنها باشی و (در میدان جنگ برای آنها نماز برپا کنی باید دسته‌ ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند و باید سلاحهای خود را با خود برگیرند و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رسانیدند) باید به پشت سر شما (به میدان نبرد) بروند و آن دسته دیگر که نماز نخوانده‌ اند (و مشغول پیکار بوده‌ اند) بیایند و با تو نماز بخوانند و باید آنها وسایل دفاعی و سلاحهای خود را با خود (در حال نماز) حمل کنند … و اگر از باران ناراحت هستید و یا بیمار (و مجروح) باشید مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید….»

حلق پیش از موعد

اذیت شدن از ناحیه سر در حال احرام سبب جواز حلق (تراشیدن سر) پیش از موعد:
«واتموا الحج والعمره لله… ولاتحلقوا رءوسکم حتی یبلغ الهدی محله فمن کان منکم مریضا او به اذی من راسه ففدیه من صیام او صدقه او نسک…؛

[۹] بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.

و حج و عمره را برای خدا به اتمام برسانید! … و سرهای خود را نتراشید تا قربانی به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود) و اگر کسی از شما بیمار بود و یا ناراحتی در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) باید فدیه و کفارهای از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندی بدهد!….»

اضطرار

اضطرار باعث برداشته شدن حکم اولیه و روا شدن ارتکاب حرام به اندازه ضرورت:
۱. «انما حرم علیکم المیته… فمن اضطر غیر باغ و لا عاد فلا اثم علیه…؛

[۱۰] بقره/سوره۲، آیه۱۷۳.

خداوند تنها (گوشت) مردار … حرام کرده است (ولی) آن کس که مجبور شود (در موقع ضرورت برای حفظ جان خود از آن بخورد) در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد گناهی بر او نیست….»
۲. «حرمت علیکم المیته… فمن اضطر فی مخمصه غیر متجانف لاثم فان الله غفور رحیم؛

[۱۱] مائده/سوره۵، آیه۳.

گوشت مردار… بر شما حرام است و … اما آنها که در حال گرسنگی دستشان بغذای دیگری نرسد و متمایل به گناه نباشند (مانعی ندارد که از گوشتهای ممنوع بخورند) خداوند آمرزنده و مهربان است.»
۳. «و ما لکم الا تاکلوا مما ذکر اسم الله علیه و قد فصل لکم ما حرم علیکم الا ما اضطررتم الیه…؛

[۱۲] انعام/سوره۶، آیه۱۱۹.

چرا از چیزهائی نمیخورید که اسم خدا بر آنها برده شده در حالی که (خداوند) آنچه را بر شما حرام بوده بیان کرده است، مگر اینکه ناچار باشید (که در این صورت خوردن از گوشت چنان حیواناتی جائز است)….»
۴. «قل لا اجد فی ما اوحی الی محرما علی طاعم یطعمه الا ان یکون میته او دما مسفوحا او لحم خنزیر فانه رجس او فسقا اهل لغیر الله به فمن اضطر غیر باغ و لا عاد فان ربک غفور رحیم؛

[۱۳] انعام/سوره۶، آیه۱۴۵.

بگو در آنچه بر من وحی شده، هیچ حرامی بر کسی که غذائی می‌خورد نمی‌یابم بجز اینکه مردار باشد یا خونی که (از بدن حیوان) بیرون ریخته یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند، یا حیوانی که در طریق گناه به هنگام سر بریدن، نام غیر خدا (نام بتها) بر آنها برده شده است، اما کسانی که ناچار شوند بدون اینکه بخاطر لذت باشد و یا زیاده از حد بخورند (گناهی بر آنها نیست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است.»
۵. «انما حرم علیکم المیته و الدم… فمن اضطر غیر باغ و لا عاد فان الله غفور رحیم؛

[۱۴] نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۵.

خداوند تنها مردار و خون … بر شما تحریم کرده، اما کسانی که مجبور شوند در حالی که تجاوز و تعدی از حد ننمایند (خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد) چرا که خدا غفور و رحیم است.»

بیماری

یکی از موارد آسانی تکالیف، بیماری است.

بیماری هنگام جهاد

بیماری، عامل جواز کناره گیری از جهاد :
۱. «… جهدوا بامولهم و انفسهم… • لیس علی الضعفاء و لا علی المرضی… حرج…؛

[۱۵] توبه/سوره۹، آیه۸۸.

[۱۶] توبه/سوره۹، آیه۹۱.

… با اموال و جانهایشان به جهاد پرداختند… بر ضعیفان و بیماران … ایرادی نیست (که در میدان مبارزه شرکت نکنند) ….»
۲. «لیس علی الاعمی حرج ولا علی الاعرج حرج ولا علی المریض حرج…؛

[۱۷] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

بر نابینا و افراد شل و بیمار گناهی نیست (که با شما هم غذا شوند) و بر شما نیز گناهی نیست….» بنابر این که آیه درباره کسانی باشد که از شرکت در جهاد ناتوان بوده‌اند.

[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۱۹۳.

۳. «قل للمخلفین من الاعراب ستدعون الی قوم اولی باس شدید تقـتلونهم… • لیس علی الاعمی حرج و لا علی الاعرج حرج و لا علی المریض حرج…؛

[۱۹] فتح/سوره۴۸، آیه۱۶.

[۲۰] فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.

به متخلفان از اعراب بگو: به زودی از شما دعوت می‌شود که به سوی قومی جنگجو بروید و با آنها پیکار کنید … بر «نابینا» و «لنگ» و «بیمار» گناهی نیست (اگر در میدان جهاد شرکت نکند) ….»

بیماری هنگام نماز خوف

بیماری، عامل معافیت رزمندگان از حمل سلاح، هنگام نماز خوف:
«و اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلوه فلتقم طائفه منهم معک و لیاخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فلیکونوا من ورائکم و لتات طائفه اخری لم یصلوا… و لاجناح علیکم ان کان بکم اذی من مطر او کنتم مرضی ان تضعوا اسلحتکم و خذوا حذرکم…؛

[۲۱] نساء/سوره۴، آیه۱۰۲.

و هنگامی که در میان آنها باشی و (در میدان جنگ برای آنها نماز برپا کنی باید دسته‌ ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند و باید سلاحهای خود را با خود برگیرند و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رسانیدند) باید به پشت سر شما (به میدان نبرد) بروند و آن دسته دیگر که نماز نخوانده‌ اند (و مشغول پیکار بوده‌ اند) بیایند و با تو نماز بخوانند و باید آنها وسایل دفاعی و سلاحهای خود را با خود (در حال نماز) حمل کنند … و اگر از باران ناراحت هستید و یا بیمار (و مجروح) باشید مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید ولی وسایل دفاعی (مانند زره و خود) را با خود بردارید….»

بیماری روزه‌دار

بیماری، عامل آسان گرفتن در تکلیف روزه:
۱. «یـایها الذین ءامنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون • … فمن کان منکم مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر و علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین…؛

[۲۲] بقره/سوره۲، آیه۱۸۳.

[۲۳] بقره/سوره۲، آیه۱۸۴.

ای افرادی که ایمان آورده‌ اید، روزه بر شما نوشته شد همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شده، تا پرهیزکار شوید. و کسانی که از شما بیمار یا مسافر باشند روزهای دیگری را (بجای آن روزه بگیرند) و بر کسانی که قدرت انجام آن را ندارند (همچون بیماران مزمن و پیرمردان و پیره زنان) لازم است کفاره بدهند، مسکینی را اطعام کنند ….»
۲. «… فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر یرید الله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر…؛

[۲۴] بقره/سوره۲، آیه۱۸۵.

… پس آنکس که در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد، و آنکس که بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری را بجای آن روزه بگیرد، خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت….»

بیماری محرم

بیماری، سبب آسان گرفتن و جواز حلق (سر تراشیدن) پیش از وقت آن برای مُحرِم :
«و اتموا الحج و العمره لله… فمن کان منکم مریضا او به اذی من راسه ففدیه من صیام او صدقه او نسک…؛

[۲۵] بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.

و حج و عمره را برای خدا به اتمام برسانید! … و اگر کسی از شما بیمار بود و یا ناراحتی در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) باید فدیه و کفارهای از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندی بدهد! ….»

تشریع تیمم

آسان‌گیری با تشریع تیمم به جای وضو و غسل تکلیف برای بیمار :
۱. «… لاتقربوا الصلوه… و ان کنتم مرضی او علی سفر او جاء احد منکم من الغائط او لمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبا… ان الله کان عفوا غفورا؛

[۲۶] نساء/سوره۴، آیه۴۳.

… در حال مستی به نماز نزدیک نشوید… و اگر بیمارید، یا مسافر، و یا «قضای حاجت» کرده‌ اید، و یا با زنان آمیزش جنسی داشته‌ اید، و در این حال، آب (برای وضو و غسل) نیافتید، با خاک پاکی تیمم کنید! … خداوند بخشنده و آمرزنده است.»
۲. «… اذا قمتم الی الصلوه فاغسلوا… و ان کنتم مرضی او علی سفر او جاء احد منکم من الغائط او لمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبا… ما یرید الله لیجعل علیکم من حرج…؛

[۲۷] مائده/سوره۵، آیه۶.

… هنگامی که برای نماز بپاخاستید بشوئید … و اگر بیمار یا مسافر باشید یا یکی از شما از محل پستی آمده (قضای حاجت کرده) یا با زنان تماس گرفته باشید (آمیزش جنسی کرده‌ اید) و آب (برای غسل یا وضو) نیابید با خاک پاکی تیمم کنید … خداوند نمی‌خواهد مشکلی برای شما ایجاد کند ….»

معاف شدن از تکالیف

بیماری، سبب معاف شدن از تکالیف انسان‌های سالم:
«… و لا علی المریض حرج…؛

[۲۸] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

… و بر بیمار گناهی نیست….» برداشت یاد شده بر این اساس مبتنی است که جمله «و لیس علی الاعمی حرج و لا علی المریض حرج…» از جمله «و لا علی انفسکم» جدا باشد که بر این اساس، در صدد بیان قانون و اصلی کلی در رفع حکم از افراد مذکور خواهد بود.

[۲۹] طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۲۷۲.

تخفیف در تمازهای شبانه

پیش بینی بیمار شدن نمازگزار از عوامل تخفیف بر وی در نمازهای شبانه:
«ان ربک یعلم انک تقوم ادنی من ثلثی الیل و نصفه و ثلثه و طائفه من الذین معک و الله یقدر الیل و النهار علم ان لن تحصوه فتاب علیکم فاقرءوا ما تیسر من القرءان علم ان سیکون منکم مرضی…؛

[۳۰] مزمل/سوره۷۳، آیه۲۰.

پروردگارت می‌داند که تو و گروهی از کسانی که با تو هستند نزدیک دو سوم از شب یا نصف یا ثلث آن را بپا می‌خیزید، و خداوند شب و روز را اندازه گیری می‌کند، او می‌داند که شما نمی‌توانید مقدار آن را (دقیقا) اندازه گیری کنید، لذا شما را بخشید اکنون آن مقدار از قرآن که برای شما میسر است تلاوت کنید، او می‌داند به زودی گروهی از شما بیمار می‌شوند….»

ترس

ترس از فتنه دشمن، یکی از حکمت‌های کفایت نماز شکسته در سفر:
«و اذا ضربتم فی الارض فلیس علیکم جناح ان تقصروا من الصلوه ان خفتم ان یفتنکم الذین کفروا…؛

[۳۱] نساء/سوره۴، آیه۱۰۱.

و هنگامی که سفر کنید گناهی بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید اگر از فتنه (و خطر) کافران بترسید….»

ضعف

ضعف مکلف باعث آسانی تکالیف می‌شود.

معافیت از جهاد

ضعف مکلفان، سبب معافیت از شرکت در جهاد:
«… جهدوا بامولهم و انفسهم… • لیس علی الضعفاء و لا علی المرضی و لا علی الذین لا یجدون ما ینفقون حرج… • و لا علی الذین اذا ما اتوک لتحملهم قلت لا اجد ما احملکم علیه تولوا و اعینهم تفیض من الدمع حزنا الا یجدوا ما ینفقون؛

[۳۲] توبه/سوره۹، آیه۸۸.

[۳۳] توبه/سوره۹، آیه۹۱.

[۳۴] توبه/سوره۹، آیه۹۲.

… با اموال و جانهایشان به جهاد پرداختند … ضعیفان و بیماران و آنها که وسیله‌ ای برای انفاق (در راه جهاد) ندارند ایرادی نیست (که در میدان مبارزه شرکت نکنند)… و (نیز) ایرادی نیست بر آنها که وقتی نزد تو آمدند که آنها را بر مرکبی (برای میدان جهاد) سوار کنی گفتی مرکبی که شما را بر آن سوار کنم ندارم (از نزد تو) بازگشتند در حالی که چشمانشان اشکبار بود، چرا که چیزی که در راه خدا انفاق کنند نداشتند.»

تخفیف بر مجاهدان

ضعف و ناتوانی، سبب تخفیف بر مجاهدان در وظیفه پایداری در برابر دشمنان:
«… حرض المؤمنین علی القتال ان یکن منکم عشرون صبرون یغلبوا مائتین و ان یکن منکم مائه یغلبوا الفا من الذین کفروا… • الــن خفف الله عنکم و علم ان فیکم ضعفا فان یکن منکم مائه صابره یغلبوا مائتین و ان یکن منکم الف یغلبوا الفین باذن الله…؛

[۳۵] انفال/سوره۸، آیه۶۵.

[۳۶] انفال/سوره۸، آیه۶۶.

ای پیامبر! مومنان را تحریک به جنگ (با دشمن) کن، هر گاه بیست نفر با استقامت از شما باشند بر دویست نفر غلبه می‌کنند و اگر صد نفر باشند بر هزار نفر از کسانی که کافر شدند پیروز می‌گردند … هم اکنون خداوند از شما تخفیف داد و دانست که در شما ضعفی وجود دارد بنابر این هر گاه یکصد نفر با استقامت از شما باشند بر دویست نفر پیروز می‌شوند و اگر یکهزار نفر باشند بر دو هزار نفر به فرمان خدا غلبه خواهند کرد ….»

فدیه به جای روزه

برداشته شدن روزه از مکلف در صورت ناتوانی او و جانشین شدن فدیه به جای آن :
۱. «… و علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین…؛

[۳۷] بقره/سوره۲، آیه۱۸۴.

… و بر کسانی که قدرت انجام آن را ندارند (همچون بیماران مزمن و پیرمردان و پیره زنان) لازم است کفاره بدهند، مسکینی را اطعام کنند….» ناتوانی انسان‌ها باعث آسان گیری خدا در تشریع احکام است.
۲. «ومن لم یستطع منکم طولا ان ینکح المحصنـت المؤمنـت فمن ما ملکت‌ایمـنکم من فتیـتکم المؤمنـت والله اعلم بایمـنکم بعضکم من بعض فانکحوهن باذن اهلهن وءاتوهن اجورهن بالمعروف… • یریدالله ان یخفف عنکم وخلق الانسـن ضعیفا؛

[۳۸] نساء/سوره۴، آیه۲۵.

[۳۹] نساء/سوره۴، آیه۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند، خدا آگاه به ایمان شماست، و همگی اعضای یک پیکرید، و آنها را به اجازه صاحبان آنان ازدواج نمایید و مهر آنها را به خودشان بدهید، … خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند، و انسان، ضعیف آفریده شده (و در برابر طوفان غرایز، مقاومت او کم است)»

فقدان امکانات

فقدان امکانات، موجب تخفیف بر مکلفان از شرکت در جهاد:
«… جهدوا بامولهم و انفسهم… • لیس علی الضعفاء و لا علی المرضی و لا علی الذین لا یجدون ما ینفقون حرج… • و لا علی الذین اذا ما اتوک لتحملهم قلت لا اجد ما احملکم علیه تولوا و اعینهم تفیض من الدمع حزنا الا یجدوا ما ینفقون؛

[۴۰] توبه/سوره۹، آیه۸۸.

[۴۱] توبه/سوره۹، آیه۹۱.

[۴۲] توبه/سوره۹، آیه۹۲.

… با اموال و جانهایشان به جهاد پرداختند … ضعیفان و بیماران و آنها که وسیله‌ ای برای انفاق (در راه جهاد) ندارند ایرادی نیست (که در میدان مبارزه شرکت نکنند)… و (نیز) ایرادی نیست بر آنها که وقتی نزد تو آمدند که آنها را بر مرکبی (برای میدان جهاد) سوار کنی گفتی مرکبی که شما را بر آن سوار کنم ندارم (از نزد تو) بازگشتند در حالی که چشمانشان اشکبار بود، چرا که چیزی که در راه خدا انفاق کنند نداشتند.»

کوری

کوری، باعث معافیت از برخی تکالیف بینایان:
«لیس علی الاعمی حرج… لیس علیکم جناح ان تاکلوا جمیعا او اشتاتا…؛

[۴۳] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

بر نابینا … گناهی نیست … بر شما گناهی نیست که بطور دسته جمعی یا جداگانه غذا بخورید….»

لنگی

لنگی، سبب معاف شدن از برخی تکالیف:
«لیس علی الاعمی حرج ولا علی الاعرج حرج… لیس علیکم جناح ان تاکلوا جمیعا او اشتاتا…؛

[۴۴] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

بر نابینا و افراد شل و … گناهی نیست … بر شما گناهی نیست که بطور دسته جمعی یا جداگانه غذا بخورید….»

فلسفه آسانى تکالیف‌

فلسفه و حکمت آسانی تکالیف عبارتند از:

تعقّل‌

تعقّل، فلسفه آیات‌آسانى در احکام از سوى خدا:
«لیس على الأعمى‌ حرج و لا على الأعرج حرج و لا على المریض حرج … کذلک یبیّن اللَّه لکم الأیت لعلّکم تعقلون؛

[۴۵] نور/سوره۲۴، آیه۶۱.

بر نابینا و افراد شل و بیمار گناهی نیست … اینگونه خداوند آیات را برای شما تبیین می‌کند شاید اندیشه کنید. »

جلوگیرى از فساد

جلوگیرى از فساد جنسى، فلسفه آسان‌گیرى خداوند در تجویز ازدواج با کنیز:
«و من لم یستطع منکم طولا أن ینکح المحصنت المؤمنت فمن ما ملکت أیمنکم … ذلک لمن خشى العنتَ منکم …• یرید اللَّه أن یخفّف عنکم …؛

[۴۶] نساء/سوره۴، آیه۲۵.

[۴۷] نساء/سوره۴، آیه۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند… این اجازه (ازدواج با کنیزان) برای آنها است که (از نظر غریزه جنسی) شدیدا در زحمت باشند… خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند….»

شکر

شکرگزاری، فلسفه آسان بودن احکام الهى:
۱. «… فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا أو على‌ سفر فعدّه من أیّام أخر یرید اللَّه بکم الیسر و لا یرید بکم العسر … و لعلّکم تشکرون؛

[۴۸] بقره/سوره۲، آیه۱۸۵.

… پس آنکس که در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد، و آنکس که بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری را بجای آن روزه بگیرد، خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت … و شاید شکرگذاری کنید.»
۲. «… ما یرید اللَّه لیجعل علیکم من حرج و لکن یرید لیطهّرکم … لعلّکم تشکرون؛

[۴۹] مائده/سوره۵، آیه۶.

…خداوند نمی‌خواهد مشکلی برای شما ایجاد کند بلکه می‌خواهد شما را پاک سازد … شاید شکر او را بجا آورید.»

مراعات ضعف انسان‌

ناتوانی انسان‌ها، فلسفه آسان‌گیرى خدا در تشریع احکام:
«و من لم یستطع منکم طولا أن ینکح المحصنت المؤمنت فمن ما ملکت أیمنکم …• یرید اللَّه أن یخفّف عنکم و خُلِقَ الانسان ضعیفاً؛

[۵۰] نساء/سوره۴، آیه۲۵.

[۵۱] نساء/سوره۴، آیه ۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند… خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند، و انسان، ضعیف آفریده شده (و در برابر طوفان غرایز، مقاومت او کم است)»

منشأ آسانى تکالیف‌

منشأ آسانی تکالیفبا توجه به آیات قرآن عبارتند از:

آمرزشگرى خدا

آسان‌گیرى تکالیف بر بندگان، برخاسته از رحمت و مغفرت خدا:
۱. «إنّما حرّم علیکم المیته … فمن اضطرّ غیر باغ و لا عاد فلا إثم علیه إنّ اللَّه غفور رحیم؛

[۵۲] بقره/سوره۲، آیه۱۷۳.

خداوند تنها (گوشت) مردار … حرام کرده است (ولی) آن کس که مجبور شود (در موقع ضرورت برای حفظ جان خود از آن بخورد) در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد گناهی بر او نیست، خداوند بخشنده و مهربان است.»
۲. «و من لم یستطع منکم طولا أن ینکح المحصنت المؤمنت فمن ما ملکت أیمنکم … واللَّه غفور رحیم‌• یرید اللَّه أن یخفّف عنکم …؛

[۵۳] نساء/سوره۴، آیه۲۵.

[۵۴] نساء/سوره۴، آیه۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند… و خداوند آمرزنده و مهربان است. خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند….»
۳. «… فمن اضطرّ فى مخمصه غیر متجانف لإثم فإنّ اللَّه غفور رحیم؛

[۵۵] مائده/سوره۵، آیه۳.

… اما آنها که در حال گرسنگی دستشان بغذای دیگری نرسد و متمایل به گناه نباشند (مانعی ندارد که از گوشتهای ممنوع بخورند) خداوند آمرزنده و مهربان است.»
۴. «قل لا أجد فى ما أوحى إلىّ محرّما على‌ طاعم یطعمه إلّاأن یکون میته أو دما مسفوحا أو لحم خنزیر فإنّه رجس أو فسقا أهلّ لغیر اللَّه به فمن اضطرّ غیر باغ و لاعاد فإنّ ربّک غفور رحیم؛

[۵۶] انعام/سوره۶، آیه۱۴۵.

بگو در آنچه بر من وحی شده، هیچ حرامی بر کسی که غذائی می‌خورد نمی‌یابم بجز اینکه مردار باشد یا خونی که (از بدن حیوان) بیرون ریخته یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند، یا حیوانی که در طریق گناه به هنگام سر بریدن، نام غیر خدا (نام بتها) بر آنها برده شده است، اما کسانی که ناچار شوند بدون اینکه بخاطر لذت باشد و یا زیاده از حد بخورند (گناهی بر آنها نیست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است.»
۵. «إنّما حرّم علیکم المیته و الدم … فمن اضطرّ غیر باغ و لاعاد فإنّ اللَّه غفور رحیم؛

[۵۷] نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۵.

خداوند تنها مردار و خون … بر شما تحریم کرده، اما کسانی که مجبور شوند در حالی که تجاوز و تعدی از حد ننمایند (خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد) چرا که خدا غفور و رحیم است.»
۶. «یا أیّها النبىّ إنّا أحللنا لک أزوجک الَّتى ءاتیت أجورهنّ و ما ملکت یمینک ممّا أفاء اللَّه علیک و بنات عمّک و بنات عمَّتک و بنات خالک و بنات خلتک التى هاجرن معک و امرأه مؤمنه إن وهبت نفسها للنبىّ إن أراد النبىّ أن یستنکحها خالصه لک من دون المؤمنین قد علمنا ما فرضنا علیهم فى أزوجهم و ما ملکت‌ أیمنهم لکیلا یکون علیک حرج و کان اللَّه غفورا رحیما؛

[۵۸] احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.

ای پیامبر! ما همسران تو را که مهرشان را پرداخته‌ ای برای تو حلال کردیم، و همچنین کنیزانی که از طریق غنائمی که خدا به تو بخشیده است مالک شده‌ ای و دختران عموی تو، و دختران عمه‌ ها، و دختران دائی تو و دختران خاله‌ ها که با تو مهاجرت کردند، هر گاه زن با ایمانی خود را به پیامبر ببخشد (و مهری برای خود قائل نشود) چنانچه پیامبر بخواهد می‌تواند با او ازدواج کند اما چنین ازدواجی تنها برای تو مجاز است نه سایر مؤ منان، ما می‌دانیم برای آنها در مورد همسرانشان و کنیزانشان چه حکمی مقرر داشته‌ ایم (و مصالح آنها چه ایجاب می‌کند) این به خاطر آن است که مشکلی (در ادای رسالت) بر تو نبوده باشد، و خداوند آمرزنده و مهربان است. »

حکمت خدا

حکمت الهى، مانع تشریع تکلیف‌هاى سخت بر بندگان:
«… و یسئلونک عن الیتمى‌ قل إصلاح لهم خیر و إن تخالطوهم فإخونکم … و لو شاء اللَّه لأعنتکم إنّ اللَّه عزیز حکیم؛

[۵۹] بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.

… و از تو درباره یتیمان سؤ ال می‌کنند، بگو: اصلاح کار آنان بهتر است. و اگر زندگی خود را با زندگی آنان بیامیزید، (مانعی ندارد؛) آنها برادر (دینی) شما هستند. … و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت می‌اندازد؛ (و دستور می‌دهد در عین سرپرستی یتیمان، زندگی و اموال آنها را بکلی از اموال خود، جدا سازید، ولی خداوند چنین نمی‌کند؛) زیرا او توانا و حکیم است.»
جمله «ان اللَّه …» مى‌تواند دلیل بر چیزى باشد که «لو شاء اللَّه …» بر آن دلالت دارد و آن امتناع وقوع است؛ در نتیجه، صفت حکیم ذیل آیه، به تعلّق نگرفتن مشیّت خدا بر جعل حکم مشقّت‌آور ناظر است.

ربوبیّت خدا

ربوبیّت خدا بر بندگان، عامل آسان‌سازى تکالیف بر آن‌ها:
«… کتب علیکم القصاص فى القتلى الحرّ بالحرّ و العبد بالعبد و الأنثى‌ بالأنثى‌ فمن عفى له من أخیه شى‌ء فاتّباع بالمعروف و أداء إلیه بإحسن ذلک تخفیف من ربّکم و رحمه …؛

[۶۰] بقره/سوره۲، آیه۱۷۸.

… حکم قصاص در مورد کشتگان بر شما نوشته شده است، آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده و زن در برابر زن، پس اگر کسی از ناحیه برادر (دینی) خود مورد عفو قرار گیرد (و حکم قصاص او تبدیل به خونبها گردد) باید از راه پسندیده پیروی کند (و در طرز پرداخت دیه، حال پرداخت کننده را در نظر بگیرد) و قاتل نیز به نیکی دیه را به ولی مقتول بپردازد (و در آن مسامحه نکند) این تخفیف و رحمتی است از ناحیه پروردگار شما….»

رحمت خدا

آسان‌گیرى در احکام الهى، پرتوى از رحمت خدا:
۱. «إنّما حرّم علیکم المیته … فمن اضطرّ غیر باغ و لا عاد فلا إثم علیه انّ اللَّه غفور رحیم؛

[۶۱] بقره/سوره۲، آیه۱۷۳.

خداوند تنها (گوشت) مردار … حرام کرده است (ولی) آن کس که مجبور شود (در موقع ضرورت برای حفظ جان خود از آن بخورد در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد گناهی بر او نیست، خداوند بخشنده و مهربان است. »
۲. «… کتب علیکم القصاص فى القتلى الحرّ بالحرّ و العبد بالعبد و الأنثى‌ بالأنثى‌ فمن عفى له من أخیه شى‌ء فاتّباع بالمعروف و أداء إلیه بإحسن ذلک تخفیف من ربّکم و رحمه …؛

[۶۲] بقره/سوره۲، آیه۱۷۸.

… حکم قصاص در مورد کشتگان بر شما نوشته شده است، آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده و زن در برابر زن، پس اگر کسی از ناحیه برادر (دینی) خود مورد عفو قرار گیرد (و حکم قصاص او تبدیل به خونبها گردد) باید از راه پسندیده پیروی کند (و در طرز پرداخت دیه، حال پرداخت کننده را در نظر بگیرد) و قاتل نیز به نیکی دیه را به ولی مقتول بپردازد (و در آن مسامحه نکند ) این تخفیف و رحمتی است از ناحیه پروردگار شما….»
۳. و من لم یستطع منکم طولا أن ینکح المحصنت المؤمنت فمن ما ملکت أیمنکم … واللَّه غفور رحیم‌• یرید اللَّه أن یخفّف عنکم …؛

[۶۳] نساء/سوره۴، آیه۲۵.

[۶۴] نساء/سوره۴، آیه۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند… و خداوند آمرزنده و مهربان است. خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند….»
۴. «قل لا أجد فى ما أوحى إلىّ محرّما على‌ طاعم یطعمه إلّاأن یکون میته أو دما مسفوحا أو لحم خنزیر فإنّه رجس أو فسقا أهلّ لغیر اللَّه به فمن اضطرّ غیر باغ و لاعاد فإنّ ربّک غفور رحیم؛

[۶۵] أنعام/سوره۶، آیه۱۴۵.

بگو در آنچه بر من وحی شده، هیچ حرامی بر کسی که غذائی می‌خورد نمی‌یابم بجز اینکه مردار باشد یا خونی که (از بدن حیوان) بیرون ریخته یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند، یا حیوانی که در طریق گناه به هنگام سر بریدن، نام غیر خدا (نام بتها) بر آنها برده شده است، اما کسانی که ناچار شوند بدون اینکه بخاطر لذت باشد و یا زیاده از حد بخورند (گناهی بر آنها نیست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است.»
۵. «إنّما حرّم علیکم المیته و الدم … فمن اضطرّ غیر باغ و لاعاد فإنّ اللَّه غفور رحیم؛

[۶۶] نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۵.

خداوند تنها مردار و خون… بر شما تحریم کرده، اما کسانی که مجبور شوند در حالی که تجاوز و تعدی از حد ننمایند (خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد) چرا که خدا غفور و رحیم است.»
۶. «یا أیّها النبىّ إنّا أحللنا لک أزوجک الَّتى ءاتیت أجورهنّ و ما ملکت یمینک ممّا أفاء اللَّه علیک و بنات عمّک و بنات عمَّتک و بنات خالک و بنات خلتک التى هاجرن معک و امرأه مؤمنه إن وهبت نفسها للنبىّ إن أراد النبىّ أن یستنکحها خالصه لک من دون المؤمنین قد علمنا ما فرضنا علیهم فى أزوجهم و ما ملکت أیمنهم لکیلا یکون علیک حرج و کان اللَّه غفورا رحیما؛

[۶۷] احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.

ای پیامبر! ما همسران تو را که مهرشان را پرداخته‌ ای برای تو حلال کردیم، و همچنین کنیزانی که از طریق غنائمی که خدا به تو بخشیده است مالک شده‌ ای و دختران عموی تو، و دختران عمه‌ ها، و دختران دائی تو و دختران خاله‌ ها که با تو مهاجرت کردند، هر گاه زن با ایمانی خود را به پیامبر ببخشد (و مهری برای خود قائل نشود) چنانچه پیامبر بخواهد می‌تواند با او ازدواج کند اما چنین ازدواجی تنها برای تو مجاز است نه سایر مؤ منان، ما می‌دانیم برای آنها در مورد همسرانشان و کنیزانشان چه حکمی مقرر داشته‌ ایم (و مصالح آنها چه ایجاب می‌کند) این به خاطر آن است که مشکلی (در ادای رسالت) بر تو نبوده باشد، و خداوند آمرزنده و مهربان است.»

عزّت خدا

عزّت الهى، مانع تشریع تکلیف‌هاى شاقّ بر مکلّفان:
«… ویسلونک عن الیتمى‌ قل إصلاح لّهم خیر وإن تخالطوهم فإخونکم واللّه یعلم المفسد من المصلح ولو شاء اللّه لأعنتکم إنّ اللّه عزیز حکیم؛

[۶۸] بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.

… و از تو درباره یتیمان سؤ ال می‌کنند، بگو: «اصلاح کار آنان بهتر است. و اگر زندگی خود را با زندگی آنان بیامیزید، (مانعی ندارد؛) آنها برادر (دینی) شما هستند». (و همچون یک برادر با آنها رفتار کنید!) خداوند، مفسدان را از مصلحان، باز می‌شناسد. و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت می‌اندازد؛ (و دستور می‌دهد در عین سرپرستی یتیمان، زندگی و اموال آنها را بکلی از اموال خود، جدا سازید، ولی خداوند چنین نمی‌کند؛) زیرا او توانا و حکیم است.»

موارد آسانى تکالیف‌

تکالیفی که خداوند در آن‌ها آسان وسهل گرفته است عبارتند از:

تکلیف ازدواج‌

یکی از موارد آسانی تکالیف،تکلیف ازدواجاست.

ازدواج با کنیز

آسان‌گیرى در ازدواج، با تشریع ازدواج با کنیزان:
«و من لم یستطع منکم طولا أن ینکح المحصنت المؤمنت فمن ما ملکت أیمنکم … • یرید اللَّه أن یخفّف عنکم …؛

[۶۹] نساء/سوره۴، آیه۲۸۵.

[۷۰] نساء/سوره۴، آیه۲۸.

و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند می‌توانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند… و خداوند آمرزنده و مهربان است. خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند….»

ازدواج با همسر پسرخوانده

شکستن سنّت جاهلى حرمت ازدواج با همسر پسرخوانده، تسهیلى براى مؤمنان:
«… فلمّا قضى‌ زید منها وطرا زوّجنکها لکى لا یکون على المؤمنین حرج فى أزوج أدعیائهم …؛

[۷۱] احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.

… هنگامی که زید از همسرش جدا شد ما او را به همسری تو در آوردیم تا مشکلی برای مؤ منان در ازدواج با همسران پسرخوانده‌ های آنها هنگامی که از آنان طلاق گیرند نباشد….»

تکلیف بدهکار

لزوم مهلت دادن به بدهکار تنگدست تا زمان توانایى او بر پرداخت بدهی:
«و إن کان ذو عسره فنظره إلى میسره …؛

[۷۲] بقره/سوره۲، آیه۲۸۰.

و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایی، مهلت دهید! ….»

تکلیف بیمار

خداوند تکالیف بیماران را آسان گرفته است.

معذوریت از جهاد

معذور بودن بیماران از شرکت در جهاد:
۱. «… جهدوا بأمولهم و أنفسهم …• لیس على الضعفاء و لا على المرضى‌ و لا على الّذین لا یجدون ما ینفقون حرج …؛

[۷۳] توبه/سوره۹، آیه۸۸.

[۷۴] توبه/سوره۹، آیه۹۱.

… با اموال و جانهایشان به جهاد پرداختند … ضعیفان و بیماران و آنها که وسیله‌ ای برای انفاق (در راه جهاد) ندارند ایرادی نیست (که در میدان مبارزه شرکت نکنند)….»
۲. «سیقول المخلّفون إذا انطلقتم إلى‌ مغانم لتأخذوها ذرونا نتّبعکم …• لیس على الأعمى‌ حرج و لا على الأعرج حرج و لا على المریض حرج …؛

[۷۵] فتح/سوره۴۸، آیه۱۵.

[۷۶] فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.

هنگامی که شما در آینده برای به دست آوردن غنائمی حرکت کنید متخلفان می‌گویند: … بر «نابینا» و «لنگ» و «بیمار» گناهی نیست (اگر در میدان جهاد شرکت نکند) ….»

معذوریت از روزه

برداشته شدن تکلیف روزه ماه رمضان از بیمار به دلیل سختى آن:
«… فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا أو على‌ سفر فعدّه من أیّام أخر یرید اللَّه بکم الیسر و لا یرید بکم العسر …؛

[۷۷] بقره/سوره۲، آیه۱۸۵.

… پس آنکس که در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد، و آنکس که بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری را بجای آن روزه بگیرد، خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت….»

حلق پیش از موعد

جواز حلق (سر تراشیدن)، آیه پیش از وقت آن براى مُحرِم بیمار:
«و أتمّوا الحجّ و العمره للَّه … و لاتحلقوا رءوسکم حتّى‌ یبلغ الهدى محلّه فمن کان منکم مریضا أو به أذى من رأسه ففدیه من صیام أو صدقه أو نسک …؛

[۷۸] بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.

و حج و عمره را برای خدا به اتمام برسانید! … و سرهای خود را نتراشید تا قربانی به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود) و اگر کسی از شما بیمار بود و یا ناراحتی در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) باید فدیه و کفارهای از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندی بدهد!….»

تشریع تیمم

آسان‌گیرى