توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل هبه‌الله بن حسین بدیع اسطرلابی ۶۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل هبه‌الله بن حسین بدیع اسطرلابی ۶۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل هبه‌الله بن حسین بدیع اسطرلابی ۶۲ اسلاید در PowerPoint :

هبه‌الله بن حسین بدیع‌اسطرلابی

بدیع اُسطُرلابی، ابوالقاسم (یا اَسطرلابی/ اصطرلابی)، بدیع الزمان ابوالقاسم هِبَّهُاللّه بن حسین بن احمد،

[۱] تاریخ الحکماء، و هو مختصر الزوزنی المسمی بالمنتخبات الملتقطات من کتاب اخبارالعلماء باخبار الحکماء، چاپ لیپرت، لایپزیگ ۱۹۰۳.

منجم، شاعر و سازنده ابزارهای نجومی در قرن ششم بود.

فهرست مندرجات

۱ – شناخت مختصر
۲ – تشابه اسمی
۳ – احاطه علمی در علوم مختلف
۴ – علاقه به شاعری
۵ – ممارست در کار
۶ – آثار
۶.۱ – طراحی و ساخت ابزاری اسطرلاب گونه
۶.۲ – شرحی بر رساله فی الآله الشّامله
۶.۳ – ساز بادی
۶.۴ – المعرب المحمودی فی الزّیج
۶.۵ – رساله درباره کاربرد اسطرلاب کروی
۶.۶ – رساله فی الکره ذات الکرسی
۶.۷ – دیوان الاسطرلابی
۶.۸ – درّه التاج من شعر ابن الحجّاج
۷ – فهرست منابع
۸ – پانویس
۹ – منبع

شناخت مختصر

وی به دلیل مهارت در ساختن انواع اسطرلاب، اسطرلابی خوانده شد.

[۲] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۳، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

برخی از نویسندگان او را حکیم، فیلسوف، ریاضیدان، پزشک و آگاه بر علم کلام و طلسمات نیز خوانده اند.

[۳] محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، ج۲، جزء ۳، ص۱۳۸، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

[۴] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۳، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

[۵] ابن ابی اصیبعه، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ج۱، ص۳۷۶، چاپ نزار رضا، بیروت (بی تا).

عمادالدین کاتب (متوفی ۵۹۷) تاریخنگار معاصر بدیع، درباره محل و تاریخ تولد او اطلاعی نمی‌دهد. برخی او را اهل بغداد

[۶] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۳، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

[۷] علی بن یوسف قفطی، تاریخ الحکماء، ج۱، ص۳۳۹، و هو مختصر الزوزنی المسمی بالمنتخبات الملتقطات من کتاب اخبارالعلماء باخبار الحکماء، چاپ لیپرت، لایپزیگ ۱۹۰۳.

و بعضی اصلاً اصفهانی دانسته‌اند که به بغداد رفته و تا پایان عمر در آن‌جا اقامت گزیده است.

[۸] عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۳۷، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۳۷۶).

[۹] قدری حافظ طوقان، تراث العرب العلمی فی الریاضیات والفلک، ج۱، ص۳۸۱، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۹۶۳).

[۱۰] سیریل لوید الگود، تاریخ پزشکی ایران و سرزمین های خلافت شرقی، ج۱، ص۱۹۷، ترجمه باهر فرقانی، تهران ۱۳۵۶ ش.

همچنین به گفته برخی منابع، خاندانش از طبرستان بوده و خودش در اصفهان درگذشته است.

تشابه اسمی

ابن عبری

[۱۱] ابن عبری، تاریخ مختصرالدول، ج۱، ص۲۰۹، چاپ اصالحانی، بیروت ۱۹۵۸.

از سه پزشک مشهور نیمه اول قرن ششم که نام هر سه هبه الله بوده یاد می‌کند و می‌گوید که یکی از آنان هبّه الله بن حسین اصفهانی (متوفی ح۵۳۰) است و برخی به دلیل مشابهت نام او با اسطرلابی، بدیع را اصفهانی پنداشته اند

[۱۲] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۸، ص۷۲، بیروت ۱۹۸۶.

[۱۳] علی اکبر دهخدا، لغت نامه، ذیل «هبه الله بن حسین»، زیر نظر محمد معین، تهران ۱۳۲۵ـ۱۳۶۱ ش.

در حالی که ابن عبری در جای دیگر،

[۱۴] ابن عبری، تاریخ مختصرالدول، ج۱، ص۲۱۰، چاپ اصالحانی، بیروت ۱۹۵۸.

با ذکر نام جدّ هبه الله اصفهانی (علی) و آوردن نمونه شعری از بدیع اسطرلابی، آن دو را از یکدیگر متمایز کرده است.

احاطه علمی در علوم مختلف

برخی معتقدند که شرح حال نویسان قدیم درباره مرتبه و احاطه بدیع در علوم مختلف مبالغه کرده اند. به تصریح خوانساری

[۱۵] خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ج۲، ص۱۴۰، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

او ابداعی نکرده است؛ و به گفته سوتر و طوقان،

[۱۶] قدری حافظ طوقان، تراث العرب العلمی فی الریاضیات والفلک، ج۱، ص۳۸۰، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۹۶۳).

ستایشه‌ای مورخان و نویسندگان پیشین از بدیع، غلوآمیز و ناشی از کم دانشی آنان و فاقد ارزیابی علمی بوده و موجب شده است که جایگاه واقعی کارهای علمی او بازشناخته نشود. با این‌همه، بدیع الزمان جَزَری (متوفی ح۶۰۲) بر نوآوری بدیع در ساختن ابزارِ علمی تصریح کرده و به شرح وسیله ابداعی او پرداخته است.

[۱۷] ابی العز بن اسماعیل جزری، الجامع بین العلم والعمل النافع فی صناعه الحیل، ج۱، ص۴۲۳، چاپ احمد یوسف حسن، حلب ۱۹۷۹.

پس از عماد الدین کاتب، یاقوت حَمْوی و قِفْطی قدیمترین منابع شرح حال اویند. به نوشته آنان، وی در ساختن ابزارهایی چون انواع اسطرلاب، پرگار و خط کش استاد بود و با شهرت فراوانی که در زمان مسترشد عباسی (حک: ۵۱۲ـ۵۲۹) یافت، سرمایه‌ای بسیار اندوخت. او در فن خود پیوسته از برهان‌های هندسی استفاده می‌کرد. و به وسیله آلات فلکی بر تعیین مسیر انوار، آگاهی داشت و به ساختن طلسمات همّت می‌گماشت.رصدهای او برای یافتن اوقات سَعْد غالباً صحیح بوده است.

[۱۸] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۴، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

[۱۹] علی بن یوسف قفطی، تاریخ الحکماء، ج۱، ص۳۳۹ـ۳۴۰، و هو مختصر الزوزنی المسمی بالمنتخبات الملتقطات من کتاب اخبارالعلماء باخبار الحکماء، چاپ لیپرت، لایپزیگ ۱۹۰۳.

[۲۰] محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، ج۲، جزء ۳، ص۱۳۸، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

رصد سال ۵۲۴ در کاخ سلاطین سلجوقی (در دارالسلطانیه در مشرق بغداد) به سرپرستی و نظارت او بود، که ناتمام ماند.

[۲۱] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۶۶۶، بیروت ۱۳۸۶/۱۹۶۶.

ابن ابی اصیبعه

[۲۲] ابن ابی اصیبعه، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ج۱، ص۳۷۴ـ۳۷۶، چاپ نزار رضا، بیروت (بی تا).

از قول مهذّب الدّین بن محمد خضرحَلَبی، از آگاهان به علم نجوم، بدیع را یگانه عصر خود خوانده و نوشته است که پدر مهذب الدین، برهان منجّم، از اهالی طبرستان و از سرآمدان دانش احکام نجوم با بدیع اسطرلابی مصاحب و همنشین بود و نجوم و احکام آن را از وی آموخته بود.

[۲۳] نامه دانشوران ناصری، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۳۸ ش)، ج۸، ص۱۱۱ـ۱۱۲.

علاقه به شاعری

بدیع در ۵۱۰، ابن تلمیذ، پزشک مشهور مسیحی، را در اصفهان ملاقات کرد

[۲۴] ابن ابی اصیبعه، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ج۱، ص۳۷۶، چاپ نزار رضا، بیروت (بی تا).

و از دانش پزشکی وی بهره برد.

[۲۵] نامه دانشوران ناصری، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۳۸ ش)، ج۸، ص۱۱۱.

وی در یکی از اشعارش، فروتنی بی اندازه ابن تلمیذ را ستوده و جایگاه تواضع او را در ستاره ثریا دانسته است (فذاکَ مِن التّواضع فِی الثّریا)

[۲۶] علی بن یوسف قفطی، تاریخ الحکماء، ج۱، ص۳۴۶، و هو مختصر الزوزنی المسمی بالمنتخبات الملتقطات من کتاب اخبارالعلماء باخبار الحکماء، چاپ لیپرت، لایپزیگ ۱۹۰۳.

[۲۷] ابن عبری، تاریخ مختصرالدول، ج۱، ص۲۱۰، چاپ اصالحانی، بیروت ۱۹۵۸.

بیشتر سروده‌ه‌ای بدیع مایه‌های طنز و لطیفه دارد و بسیاری از بزرگان زمان، از جمله منجّمان و پزشکان، را به مناسبت‌هایی هجو کرده است.

[۲۸] محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، ج۲، جزء ۳، ص۱۴۰ـ۱۴۱، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

[۲۹] محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، ج۲، جزء ۳، ص۱۴۵، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

[۳۰] ابن ابی اصیبعه، ج۱، ص۳۷۷، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، چاپ نزار رضا، بیروت (بی تا).

[۳۱] ابن ابی اصیبعه، ج۱، ص۳۷۹، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، چاپ نزار رضا، بیروت (بی تا).

[۳۲] عبدالحمید علّوچی، تاریخ الطب العراقی، ج۱، ص۱۰۷، بغداد ۱۳۸۷/۱۹۶۷.

به نوشته ابن خلکان، از به کار بردن واژه‌های رکیک در اشعار خویش پرهیز نمی‌کرد، ازینرو بسیاری از سروده هایش فاقد اعتبار و اهمیت است

[۳۳] ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناءالزمان، ج۶، ص۵۱ـ۵۲، بیروت (بی تا).

[۳۴] ثبت کرده اند. عمادالدین کاتب، محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

[۳۵] محمد بن محمد عمادالدین کاتب، خریده القصر و جریده العصر، ج۲، جزء ۳، ص۱۳۹، چاپ محمد بهجه اثری، بغداد ۱۳۹۸/۱۹۷۸.

شیرینی کلام او را چون حلاوت عسلی که از کندو خارج شده باشد، می‌داند و یاقوت حموی

[۳۶] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۴، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

شعرش را ناب و عالی وصف می‌کند.

ممارست در کار

بدیع تا پایان عمر در بغداد به سر برد و همواره در حرفه خود ممارست می‌کرد، تا جایی که ابن تلمیذ معتقد بود که او به سبب افراط در کار به یکی از بیماری‌های دماغی دچار خواهد شد.

[۳۷] نامه دانشوران ناصری، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۳۸ ش)، ج۸، ص۱۱۳.

به نوشته اغلب نویسندگان، بدیع در ۵۳۴، در بغداد براثر ابتلا به «فالج» درگذشت

[۳۸] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۱۹، ص۲۷۴، بیروت ۱۳۵۵ـ۱۳۵۷/۱۹۳۶ـ ۱۹۳۸.

[۳۹] ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناءالزمان، ج۶، ص۵۲، بیروت (بی تا).

[۴۰] محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۵۳ به نقل از ابن نجّار، ج ۲۰، چاپ شعیب ارنووط و محمد نعیم عرقسوسی، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.

و در مقبره الوردیه در مشرق بغداد به خاک سپرده شد.

[۴۱] ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناءالزمان، ج۶، ص۵۲، بیروت (بی تا).

ابن تَغْری بردی

[۴۲] ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۲۷۵، مصر (بی تا).

وفات او را در ۵۳۹ و ابن عماد حنبلی

[۴۳] ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۱۰۳، بیروت ۱۳۹۹/۱۹۷۹.

در ۵۳۳ ثبت کرده اند. سوتر می‌نویسد که بدیع را در حال اغما به خاک سپردند؛ در حالی که این شرح درباره فوت هبه الله، پزشک اصفهانی، آمده است.

[۴۴] علی بن یوسف قفطی، تاریخ الحکماء، ج۱، ص۳۴۲، و هو مختصر ا