توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ولایت عامّه فقیه ۱۰۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ولایت عامّه فقیه ۱۰۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ولایت عامّه فقیه ۱۰۱ اسلاید در PowerPoint :

ولایت فقیه

بنابر ادله و شواهد دینی، تشکیل حکومت اسلامی یعنی حکومتی که بر مبنای احکام خداوندی باشد لازم است؛ در رأس این حکومت باید کسی قرار بگیرد که در فهم احکام الهی صاحب نظر و متخصص بوده و دارای امتیازاتی باشد که بتواند مشکلات جامعه را حل و فصل کند؛ به این انسان ولی فقیه می گویند و این یعنی ولایت فقیه.

فهرست مندرجات

۱ – معنای ولایت فقیه
۲ – ضرورت ولایت فقیه
۳ – سند روایی ولایت فقیه
۴ – اختیارات فقیه
۵ – تفاوتهای ولی فقیه و امام
۶ – ولایت فقیه از دیدگاه فقها
۷ – شبهه در مورد دیدگاه شیخ انصاری
۸ – رد شبهه
۸.۱ – مکاسب
۸.۱.۱ – مناصب سه گانه فقیه
۸.۱.۲ – ولایت اذنیه
۸.۱.۳ – محدوده ولایت فقیه
۸.۱.۴ – شهرت ولایت فقیه
۸.۲ – کتاب زکات
۸.۳ – کتاب خمس
۸.۴ – ادله کتاب نجات العباد
۸.۵ – نتیجه
۹ – شبهه دوم
۱۰ – رد شبهه
۱۱ – پانویس
۱۲ – منبع

معنای ولایت فقیه

سرپرستی فقیه جامع الشرائط در عصر غیبت‌ را ولایت فقه می گویند.
در عصر غیبت کبری که مردم از نعمت حضور امام معصوم (علیه السلام)در جامعه انسانی و راهبری او در عرصه‌های گوناگون همانند معرفت، حکومت و قضاوت محروم‌اند، فقیه عادل دارای شرایط فتوا بر آنان ولایت دارد. (امامت؛ اجتهاد؛ غیبت کبری) ولایت فقیه، در حقیقت نیابت عام از امام معصوم (علیه السلام)است و به معنای سرپرستی امور شیعیان در عصر غیبت کبری است.

ضرورت ولایت فقیه

این بدان سبب است که حضور کامل دین در جامعه انسانی در گرو برپایی حکومت اسلامی است. ضرورت وجود حکومت اسلامی محدود به عصر پیامبر (صلی الله علیه وآْله) یا روزگار حضور امام معصوم (علیه السلام)نیست.

[۱] ولایت فقیه، امام خمینی ص۱۹.

سند روایی ولایت فقیه

پشتوانه روایی ولایت فقیه، مقبوله عمر بن حنظله است. بنابراین روایت، فقیه دارای صلاحیّت را امامان معصوم (علیه السلام)به نیابت نصب کرده‌اند و این نیابت به گونه عامّ است.

[۲] رسائل، محّقق کرکی ج۱، ص۱۴۳.

اختیارات فقیه

لازمه پذیرش حکومت اسلامی، روا داشتن اختیارات مطلق برای فقیه است. فقیه حاکم علی‌الاطلاق است و همه اختیارات امام معصوم (علیه السلام)را دارا است؛ زیرا ولایت مطلق، به معنای رعایت مصالح عام در سرپرستی جامعه است و چون حوزه حکومت، مصالح عمومی را نیز در برمی‌گیرد، بدون ولایت مطلق برپایی‌ حکومت اسلامی و اجرای احکام دین مبین ممکن نیست.

[۳] مجمع الفائده و البرهان، مقدّس اردبیلی ج۱۲، ص۲۸.

تفاوتهای ولی فقیه و امام

ولایت فقیه، دوام بخشیدن به اختیارات حکومتی و عمومی امام معصوم (علیه السلام)در عصر غیبت است؛ امّا بدین معنا نیست که فقیه در فضیلت و شخصیّت دینی و اخلاقی و علمی همپای امام معصوم (علیه السلام)است.پ

[۴] ولایت فقیه، امام خمینی ص۴۰.

ولی فقیه، جدا از شخصیت حقوقی خویش، دارای شخصیت حقیقی نیز هست که از این نظر با دیگر مردم برابر است. ویژگی‌های ولیّ فقیه و حاکم اسلامی- همانند عدالت، تقوا و پرهیزگاری- او را از لغزیدن به ورطه استبداد و خودرأیی باز می‌دارد.

ولایت فقیه از دیدگاه فقها

ولایت فقیه، ریشه در اعماق فقه شیعه دارد.

[۵] مجلّه (حوزه)، ص۵۷- ۵۶، مقاله:جایگاه و قلمرو حکم و فتوا.

[۶] کاوشی در فقه و علوم وابسته آن، کتاب اوّل، مقاله:حکم حاکم و احکام اوّلیه و مقاله:ولایت فقیه در انظار فقیهان.

فقهای شیعه، به مناسبت‌های گوناگون، در کتاب‌های فقهی خود، آن را مطرح کرده اند

[۷] مفتاح الکرامه، حسینی العاملی، ج۱۰، ص۲۱، آل البیت لاحیاء التراث، قم.

[۸] عوائد الایام، احمد نراقی، ص۱۸۷، بصیرتی، قم.

[۹] العناوین، میر فتاح حسینی مراغی، ص۳۵۲.

[۱۰] بلغه الفقیه، سید محمّد آل بحرالعلوم، ج۳، ص۲۳۳- ۲۳۴، مکتبه الصّادق، تهران.

[۱۱] جواهر الکلام، شیخ محمّدحسن نجفی، ج۱۵، ص۴۲۱- ۴۲۲، دار احیاء التراث العربی، بیروت.

و به بوته نقد و بررسی نهاده اند. در روزگار غیبت ، که دسترسی به معصوم نیست، جانشینی فقیه جامع الشرایط را پذیرفته اند و ولایت او را به رسمیت شناخته اند.
محقق کرکی (م:۹۴۰) و بسیاری از فقیهان نامور دیگر، براین مسأله دعوی اجماع کرده اند:
(اتفق اصحابنا، رضوان اللّه تعالی علیهم، علی ان الفقیه العدل الامامی، الجامع لشرایط الفتوی… نایب من قبل ائمه الهدی، صلوات اللّه و سلامه علیهم، فی حال الغیبه فی جمیع ما للنیابه فیه مدخل.

[۱۲] رسائل، محقق کرکی، تحقیق:محمّدحسون، رساله صلوه الجمعه، ج۱، ص۱۴۲، کتابخانه آیهاللّه مرعشی، قم.

)
صاحب جواهر نیز، ولایت فقیه را از مسلّمات و ضروریات فقه در نزد فقهای شیعه می داند

[۱۳] جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۷۸.

و اعلام می دارد:
(کسی که در ولایت فقیه تردید کند، طعم فقه را نچشیده و رمز کلمات ائمه معصومین علیهم‌السلام را نفهمیده است.

[۱۴] جواهر الکلام، ج۲۱، ص۳۹۵- ۳۹۷.

)

شبهه در مورد دیدگاه شیخ انصاری

کسانی هستند که ولایت فقیه را با این همه قدمت، مسأله ای جدید و نوپیدا پنداشته اند و این اصل مسلم را انکار کرده اند و پنداشته اند که شیخ انصاری ، همچون آنان می اندیشد:
(ولایت فقیه، یا مجتهد، یک مسأله فقهی مستحدث در میان فقهاست و ومشمولیت عام ندارد. ولایت فقیه، در یک قرن و نیم پیش، برای اولین بار، از طرف مرحوم ملا احمد نراقی ، مطرح گردید و دلائلی برای آن آورده است که فقط مورد قبول تعداد اندکی از فقهای معاصر شده است. از جمله:آیهاللّه بروجردی (به طور محدود و مشروط) و آیهاللّه خمینی …در برابر اندک عدّه فوق، غالب علما و مخصوصاً بزرگان فقها که از بنیانگذاران و اساتید موجّه حوزه و صاحب رساله عملیّه و مقام مرجعیت شیعه هستند، نظریه ولایت فقیه را شدیداً ردّ کرده اند و رأی به بطلان و بی اساسی آن داده اند. از جمله است، مرحوم شیخ انصاری، بزرگترین فقیه چند صد ساله اخیر، صاحب کتاب مکاسب که مهم ترین کتاب درسی طلاب در حوزه های دینی امروزی است.

[۱۵] تفصیل و تحلیل ولایت مطلقه فقیه، ص۱۳۵، نهضت آزادی.

)
شاید برخی از حوزیان نیز در تحقیقات و بررسی‌های خود، این پندار را مطرح کرده باشند که شیخ انصاری، ولایت فقیه را قبول ندارد و در ردیف مخالفان جای دارد. امّا اینان، تفاوت اساسی با گروه اول دارند. گروه اول، از آن جا که با حکومت متکی بر ولایت فقیه مخالف است، در پی مستمسکی می گردد که پندار سست و بی بنیاد خود را بر کرسی نشاند، ولی گروه دوّم، انگیزه سیاسی ندارد. در پی تحقیقی که داشته دچار این اشتباه شده است.

رد شبهه

برای پاسخ به شبهه فوق و تشریح دیدگاه شیخ انصاری در مسأله ولایت فقیه، باید همه نوشته های وی را دید آن گاه اظهارنظر کرد. از این روی، نگاهی داریم گذرا به کتاب المکاسب، کتاب الزکاه، کتاب الخمس و نجات العباد.

[۱۶] نجات العباد فی یوم المعاد، شیخ محمدحسن نجفی، با حاشیه شیخ انصاری.

مکاسب

شیخ انصاری، در چندین جای مکاسب

[۱۷] مکاسب، شیخ انصاری، ص۵۶، چاپ تبریز.

[۱۸] مکاسب، شیخ انصاری، ص۶۰، چاپ تبریز.

، در باره حکومت و مسائل مربوط به آن، بحث کرده، از جمله:در کتاب بیع، به درخواست شاگردان، بحث ولایت فقیه را مطرح و مناصب سه گانه زیر را برای فقیه عنوان می کند.

مناصب سه گانه فقیه

۱ مقام فتوا .
۲ مقام قضاء .
۳ مقام حکومت .

[۱۹] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۳.

وی، ولایت فقیه را بر فتوا و قضا، قطعی می داند و باور دارد:مردم باید به فتوای فقیه جامع الشرایط جامه عمل در پوشند و به قضاوتهای وی در نزاعها و… گردن نهند.
در باره مقام سوّم، تا حدودی به تفصیل سخن می گوید و در نهایت، قلمرو ولایت فقیه را در این مقام، محدود می انگارد پس از تصویر گونه های گونه گون (ولایت) نوع استقلالی آن را که (ولی) بتواند در امور مربوط به جان و مال مردم و مصالح آنان تصرف کند، یا به چیزی وادارد و یا از چیزی بازدارد و… به مقتضای دلایل قطعی، ویژه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و امامان و نایبان خاص آنان می داند. در توانایی دلایل ولایت فقیه، برای اثبات این نوع ولایت، تردید دارد:
(اگر در روایات دقت شود، روشن می شود که سیاق و صدر و ذیل آنها در مقام بیان وظیفه فقها از نظر احکام شرعیه می باشند و ولایت آنان را بر اموال، به سان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و ائمه معصومین، ثابت نمی کند.)
بنابراین، اگر فقیه، زکات و خمس را از مردم، مطالبه کند، بر مردم واجب نیست به او بپردازند.

[۲۰] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۴.

)

ولایت اذنیه

ایشان برای فقیه جامع الشرایط، تنها (ولایت اذنیه) {تعبیر از نویسنده} را می پذیرد. به این معنی که می گوید:مسائل فردی و اجتماعی مسلمانان، سه گونه اند:
۱. اموری که مشروعیت آنها بستگی به اذن امام معصوم دارد قطعاً، یا با تردید، مانند: جهاد ابتدایی، اجرای حدود و… در این گونه امور، فقیه، نه خود می تواند متصدی اجرا گردد و نه می تواند به دیگران چنین اجازه ای بدهد.
۲. مسؤولیتها و وظایفی هستند که عهده دار انجام آنها، به طور خاص، یا عام، مشخص شده است. مانند:
نظارت پدر بر مال فرزند، فتوا و قضاوت برای فقیهان و امر به معروف و نهی از منکر ، برای کسانی که قادرند به انجام آن. در این گونه امور، چون مسؤول مشخص شده، جایی برای (ولایت اذنیه) نیست و فقیه به عنوان فردی از افراد جامعه. در صورتی که واجد شرایط باشد، می تواند عهده دار انجام آن گردد.
۳. وظایفی هستند که دخالت، یا اذن فقیه در مشروعیت، یا صحت انجام آنها، به طور قطع، یا احتمال، برای ما مطرح می باشد. مانند حوادث واقعه، با توجه به دیدگاهی که شیخ در تفسیر حوادث واقعه دارد:
(فان المراد بالحوادث ظاهراً، مطلق الأمور التی لابد من الرجوع فیها عرفاً او عقلاً او شرعاً الی الرئیس

[۲۱] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۴.

).
مراد به حوادث، مطلق اموری است که شرعاً و عرفاً وعقلاً، مردم به رئیس خود مراجعه می کنند برای تعیین تکلیف در انجام آنها.
در این گونه موارد، باید به فقیه واجد شرایط رجوع کرد و از او، برای تعیین تکلیف در این امور، نظر خواست.
بنابراین، شیخ، ولایت استقلالی فقیه را به همان بیانی که اشاره شد، نمی پذیرد و (ولایت اذنیه) را محدود به دو شرط می داند:
۱. مشروعیت آن بستگی به اذن خاص امام معصوم علیه‌السلام نداشته باشد.
۲. مسؤولیت آن، به طور عام یا خاص، به فرد، یا گروهی واگذار نشده باشد.
در مقام استدلال بر این نوع ولایت برای فقیه می نویسد:
(و اما وجوب الرجوع الی الفقیه فی الامور المذکوره، فیدل علیه مضافاً من جعله حاکماً کما فی مقبوله ابن حنظله الظاهر فی کونه کسایر الحکام المنصوبه فی زمان النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله والصحابه فی الزام الناس بارجاع الامور المذکوره الیه والانتهاء فیها الی نظره بل المتبادر عرفاً من نصب السلطان حاکماً وجوب الرجوع فی الامور العامه المطلوبه للسطان الیه والی ماتقدم من قوله مجاری الامور بید العلماء باللّه الامناء علی حلاله و حرامه، التوقیع المروی… فی جواب مسائل اسحاق یعقوب… و امّا الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواه حدیثنا فانهم حجتی علیکم و انا حجه اللّه…

[۲۲] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۴.

).
مقبوله عمر بن حنظله که امام علیه‌السلام در آن از فقیه به عنوان حاکم، یادکرده است، بر وجوب رجوع به فقیه در امور یاد شده {آن دسته از وظایفی که احتمال دارد نظر فقیه در وجود یا وجوب آن دخالت داشته باشد} دلالت دارد. زیرا از ظاهر مقبوله برمی آید که فقیه در زمان غیبت، همانند حکّام منصوب در زمان پیامبرصلی‌الله‌علیه‌و‌آله و صحابه می باشند، در این که مردم موظف باشند که در امور یاد شده به آنان مراجعه کنند و به نظر آنان، جامه عمل در پوشند. بلکه عرف از نصب حاکم به وسیله سلطان، وجوب رجوع به او را در امور عامه مربوط به حکومت می فهمد.
همچنین روایت پیشین:(مجاری الامور بید العلماء…) بر وجوب رجوع به فقیه دلالت دارد. افزون براین، توقیع اسحاق بن یعقوب :(و اما الحوادث الواقعه…) نیز بر وجوب رجوع به فقیه دلالت دارد.

محدوده ولایت فقیه

شیخ، پس از آن که اختصاص مفهوم حوادث را به مسائل شرعی، به دلائلی، باطل می شمرد و نتیجه می گیرد که حوادث، افزون بر منازعات، همه مصالح عامّه را دربر می گیرد. نسبت بین توقیع شریف و آن دسته از نصوص که هرکار شایسته ای را مطلوب و به همگان اذن در انجام آن را می دهند، مانند:کلّ معروف صدقه، و عون الضعیف من افضل الصدقه و… می سنجد و می گوید:
هرچند نسبت بین آنها عموم و خصوص من وجه است ولی توقیع اسحاق بن یعقوب نوعی حکومت براین ادلّه دارد. به این معنی که توقیع شریف، مفهوم این روایات را تفسیر می کند و در موارد مصالح عمومی و امور عامّه، به امام علیه‌السلام و یا نائب وی ارجاع می دهد. می افزاید:
اگر حکومت توقیع را بر آن ادلّه نپذیریم و به تعارض دو دلیل حکم کنیم، نتیجه تعارض این است که در این امور، اصل عدم مشروعیت آن معروف است بدون اذن ولیّ فقیه. شیخ در پایان بحث چنین نتیجه می گیرد:
(وعلی أیّ تقدیر فقد ظهر ممّا ذکرنا انّ مادلّ علیه هذه الادلّه هو ثبوت الولایه للفقیه فی الامور الّتی یکون مشروعیه ایجادها فی الخارج مفروغاً عنها بحیث لو فرض عدم الفقیه کان علی النّاس القیام بها کفایهً

[۲۳] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۴.

.)
به هر حال، با توجّه به آنچه آوردیم، روشن شد که مفاد ادلّه ولایت فقیه، ثبوت ولایت برای فقیه است، در همه اموری که مشروعیت آن در خارج اجتناب ناپذیر است. به گونه ای که اگر فقیه هم وجود نداشته باشد، باید خود مردم آن کارها را انجام دهند.
اما اموری که احتمال می دهیم از وظایف ویژه امام معصوم علیه‌السلام باشد، مانند اجرای حدود… از این ادلّه، مشروعیت آن برای فقیه استفاده نمی شود.
برای استنباط مشروعیت این گونه کارها باید از ادله دیگر بهره برد.
با توجّه به آنچه آوردیم، سخن شیخ در ردّ و یا اثبات کلّی ولایت فقیه نیست بلکه در محدوده آن است.

شهرت ولایت فقیه

یادآوری:هرچند شیخ در مکاسب ، در پاورپوینت کامل ولایت عامّه فقیه ۱۰۱ اسلاید در PowerPoint تردید می کند، ولی به شهرت آن اعتراف دارد:
(لکن المسأله لاتخلو عن اشکال و ان کان الحکم به مشهوریاً

[۲۴] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۴.

.)
مسأله پاورپوینت کامل ولایت عامّه فقیه ۱۰۱ اسلاید در PowerPoint، بی اشکال نیست، گرچه در میان فقیهان شهرت دارد.
و در جای دیگر می نویسد:
(… کما اعترف به جمال المحققین فی باب الخمس بعد الاعتراف بان المعروف بین الاصحاب کون الفقهاء نواب الامام

[۲۵] مکاسب، شیخ انصاری، ص۱۵۵.

.)
همان طور که جمال المحققین در باب (خمس) اعتراف کرده:معروف است در میان اصحاب که:فقیهان نایب امام علیه‌السلام می باشند.
امّا در کتاب خمس و زکات نظر مشهور را می پذیرد. اینک نگاهی به این کتابها:

کتاب زکات

در باره متولی زکات و وجوب اطاعت از وی، می نویسد:
(ولو طلبها الفقیه فمقتضی ادلّه النیابه العّامه وجوب الدّفع لانّ منعه ردّ علیه والرّادّ علیه رادّ علی اللّه تعالی کما فی مقبوله عمربن حنظه ولقوله علیه‌السلام فی التوقیع الشریف الوارده فی وجوب الرجوع فی الوقایع الحادثه الی رواه الاحادیث قال:فانهم حجّتی واٌنا حجّه اللّه

[۲۶] کتاب الزکاه، شیخ انصاری.

.)
اگر فقیه، از مردم بخواهد که زکات را به او بدهند، مفاد و مقتضای ادلّه نیابت عمومی فقیه، وجوب دفع را می رساند؛ زیرا امتناع از این امر، به معنای ردّ بر فقیه و ردّ بر فقیه، به منزله ردّ قول خداست، آنچنان که در مقبوله عمربن حنظه آمده و در توقیع شریف امام علیه‌السلام نیز آمده است که:باید در حوادث واقعه به راویان حدیث مراجعه کرد، زیرا آنان حجّت من بر شما و من حجّت خدا می باشم.
با این که در کتاب مکاسب،