توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل واژه حدود در نظام حقوقی ۴۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل واژه حدود در نظام حقوقی ۴۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل واژه حدود در نظام حقوقی ۴۹ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل واژه حدود در نظام حقوقی ۴۹ اسلاید در PowerPoint

آنچه که امروزه در لسان فقها و در کتب فقهی ، مصطلح و مرسوم است این است که حدّ ، مجازاتی است که نوع و میزان آن را شرع معین و مقدر کرده است؛ مانند حد زنا ، شرب خمر ، سرقت و نظایر آن. اینک این پرسش مطرح می‌شود که آیا «الحدود» در قاعده‌ی مورد بحث به همین معناست یا معنای آن عام بوده و اختصاص به مجازات معین شرعی ندارد؟ به عبارت روشن‌تر، هر چند معنای مرسوم حدّ در زمان حاضر به معنای اخص مجازات معین است، ولی آیا این لفظ در زمان صدور روایت، یعنی زمان پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) هم به همین معنا بود یا اینکه در آن ازمنه به معنای دیگری بوده و به تدریج در لسان فقها و کتب فقهی بدان معنا مصطلح شده است؟ جهت روشن شدن حقیقت، لازم است در ابتدا به معنای لغوی این لفظ توجه شود، آنگاه معنای شرعی آن مورد بررسی قرار گیرد.

فهرست مندرجات

۱ – واژه حد در لغت
۲ – تعریف حد در شرع
۳ – حقیقت شرعیه
۳.۱ – حقیقت شرعیه در مورد حدود
۴ – استعمال حدود در قرآن
۵ – استعمال حدود در روایات
۵.۱ – روایت اول
۵.۲ – روایت دوم
۵.۳ – روایت سوم
۵.۴ – روایت چهارم
۵.۵ – روایت پنجم
۵.۶ – روایت ششم
۵.۷ – روایت هفتم
۵.۸ – روایت هشتم
۵.۹ – روایت نهم
۶ – حد به معنای مطلق مجازات
۷ – معنای حد در اصطلاح فقها
۸ – کلام فقها درباره حد
۸.۱ – محقق حلی
۸.۲ – صاحب جواهر
۸.۳ – مرحوم نراقی
۹ – پانویس
۱۰ – منبع

واژه حد در لغت

در کتب لغت ، حد به معنای مرز، پایان، خاتمه، انتها و منتهی آمده است. از قاموس و صحاح به دست می‌آید که معنای آن، دفع و منع است. راغب اصفهانی در مفردات می‌گوید:«حدّ عبارت است از واسطه میان دو چیز که از اختلاط آن دو جلوگیری می‌کند.»‌
لذا مرز را از آن جهت حدّ گویند که میان دو شی‌ء واقع شده و مانع از اختلاط است. به تصریح راغب، علت تسمیه حدّ زنا و حد خمر آن است که مرتکب را از ارتکاب جدید بازمی‌دارد و دیگران را نیز از ارتکاب منع می‌کند.

[۱] قریشی، قاموس قرآن، ج ۱، ص ۱۱۲.

آن طور که صاحب مجمع البیان ذیل آیه ۱۸۷ بقره

[۲] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

یادآور می‌شود در اقرب الموارد آمده که حدّ به معنای تأدیب است. در المنجد و معجم متن اللغه و مجمع البحرین هم به همین معنا (تأدیب) اشاره شده است.

تعریف حد در شرع

در فقه نیز فقهای گذشته و متأخر ضمن اشاره به معنای لغوی، متذکر شده‌اند که در شرع ، حدّ به معنای عقوبت و مجازات خاص معین شده از ناحیه شارع است؛ مثلا‌ مرحوم محقق حلّی در شرایع می‌گوید:«کلّ ما له عقوبه مقدّره سمّی حدا.»

[۳] محقق حلی (محقق اول)،شرایع الاسلام، ص ۳۴۴.

[۴] محقق حلی (محقق اول)،شرایع الاسلام، ج۴، ص۹۳۲.

حقیقت شرعیه

اینک سخن در این است که آیا معنای الحدود که در ضمن قاعده‌ی مورد بحث آمده، همین معنایی است که مورد تسالم فقهاست؟ به عبارت دیگر، آیا لفظ حدّ از معنای لغوی به یک معنای خاصّ محدود منتقل شده، به اصطلاح، در این معنا حقیقت شرعیه شده است؟
می‌دانیم که هنگامی یک لفظ در معنای ثانوی حقیقت شرعی می‌شود که در زمان شارع در چنین معنایی استعمال شده و به قدری ذهن مردم با آن معنا انس پیدا کرده باشد که بدون آوردن قرینه، به مجرد استعمال آن لفظ، معنای دوم به ذهن تبادر کند. حال آیا این مطلب در خصوص لفظ الحدود صادق است یا خیر؟

حقیقت شرعیه در مورد حدود

به نظر ما اگر منظور از حقیقت شرعیه، استعمالات قرآنی باشد، صدق چنین معنایی در مورد الحدود فاقد دلیل است. درست است که مسلمانان در اثر کثرت علاقه به قرآن و تکرار عبارات آن، اگر لفظی در معنای جدیدی استعمال می‌شد به آن معنا انس گرفته، در مدت زمان کوتاهی آن لفظ در همان معنای جدید حقیقت می‌شد، ولی این مطلب درباره لفظ الحدود صادق نیست؛ به دلیل اینکه لفظ حدّ به این معنا هرگز در قرآن استعمال نشده است.

استعمال حدود در قرآن

در قرآن این لفظ اساسا به صورت مفرد ذکر نشده؛ اما در چهارده مورد به صورت جمع آمده است. هیچ یک از این چهارده مورد، به معنای عقوبت استعمال نشده است تا چه رسد به اینکه به معنای عقوبت معین باشد؛ بلکه به معنای احکام، مقررات و غیره آمده است؛ مثل، «تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ فَلا تَقْرَبُوها؛ اینها (حدود) احکام خدا هستند، پس پیرامون آنها مگردید»

[۵] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

یا «تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ فَلا تَعْتَدُوها؛ اینها مرزهای خدایند، از آنها فراتر مروید»

[۶] بقره/سوره۲، آیه۲۲۹.

و یا «… إِلّا أَنْ یَخافا أَلّا یُقِیما حُدُودَ اللّهِ؛ مگر آنکه هر دو بترسند که نتوانند حدود (مرزها و احکام) خدا را برپا دارند»

[۷] بقره/سوره۲، آیه۲۲۹.

. بنابراین، در استعمالات قرآنی شاهدی بر این ادعا نداریم که حدّ به معنای عقوبت معیّن از ناحیه شرع باشد. اما این پرسش مطرح است که آیا این مطلب از نظر استعمالات روایی نیز درست و قابل اثبات است یا خیر؟

استعمال حدود در روایات

آنچه از تتبّع و تفحص در روایات از منابع حدیثی امامیه به دست می‌آید نمی‌تواند مثبت این مدعا باشد؛ یعنی نمی‌توان از آنها استفاده کرد که «حدّ» از معنای لغوی خود انتقال یافته، در معنای عقوبت معین استعمال شده است؛ به درجه‌ای که منحصرا آن معنا به صورت حقیقت شرعیه باشد. در کلیه روایاتی که لفظ حدّ در آنها به کار رفته چهار نوع استعمال وجود دارد:
الف- استعمال حدّ در معنای لغوی؛ یعنی به معنای ردع ، منع ، بازداشتن ، تأدیب و مرز.
ب- استعمال حدّ در معنای مطلق عقوبت ؛ نه خصوص عقوبت معین و نه خصوص عقوبت غیر معین.
ج- استعمال حدّ در معنای عقوبت غیر معین .
د- استعمال حد در معنای عقوبت معین .
در اینجا به پاره‌ای از این روایات اشاره می‌کنیم:

روایت اول

عن محمد بن مسلم ، قال:قلت لأبی جعفر (ع) رجل دعوناه الی جمله الاسلام فأقرّ به، ثم شرب الخمر و زنی و أکل الربا و لم یتبیّن له شی‌ء من الحلال و الحرام، أقیم علیه الحد اذا جهله؟ قال:لا الّا أن تقوم علیه بیّنه أنّه قد کان أقرّ بتحریمها. (همچنین به حدیث شماره یک از همین منبع رجوع شود که در آن لفظ حدّ را به همین معنا استعمال کرده است. ترجمه حدیث در قاعده‌ی قبح عقاببلابیان (مبحث اول،بیان صادر یا بیان واصل)گذشت. )

[۸] وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۳۲۴.

در این روایت، سؤال‌کننده محمد بن مسلم، از بزرگان فقه و لغت و از شاگردان برجسته امام باقر (ع) است. با وجود این، برای ارتکاب شرب خمر، زنا و رباخواری کلمه حدّ را استعمال کرده، در حالی که در شرع برای رباخواری ، مجازات معیّن در نظر گرفته نشده است؛ بلکه مجازاتی غیر معین (تعزیر) دارد. بنابراین، معلوم می‌شود که از نظر ایشان کلمه حدّ به معنای مطلق عقوبت است و نه عقوبت معیّنه. به علاوه، به نظر‌ می‌رسد در زمان وی، معنای آن عام بود؛ زیرا امام (ع) به این استعمال او ایرادی وارد نکرد و قائل به تفصیل نشد.

روایت دوم

«عن الحلبی عن ابی عبد اللّه (ع) قال:أن فی کتاب علی (ع) انه کان یضرب بالسوط و بنصف السوط و ببعضه فی الحدود، و کان اذا أتی بغلام و جاریه لم یدرکا، لا یبطل حدا من حدود اللّه- عزّ و جلّ- قیل له:و کیف کان یضرب؟ قال کان یأخذ السوط بیده من وسطه او من ثلثه، ثم یضرب به علی قدر أسنانهم و لا یبطل حدا من حدود اللّه عزّ و جلّ؛

[۹] وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۳۰۷- ۳۰۸.

در کتاب حضرت علی (ع) آمده است که ایشان در مقام اجرای حدود با تازیانه کامل یا نصف آن و یا بعض آن، اجرای مجازات می‌کردند. همچنین هرگاه پسر بچه یا دختر بچه‌ای را که به سن بلوغ نرسیده و مرتکب اعمال ممنوعه می‌شدند نزد ایشان می‌آوردند، مجازات الهی را درباره‌ی آنان نیز به اجرا در می‌آوردند و هرگز حدود الهی را معطل نمی‌گذاشتند. پرسش شد که اطفال و صغار را