توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نوشتن حدیث ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نوشتن حدیث ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل نوشتن حدیث ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint :

کتابت حدیث

آنچه نزد عالمان سده‌های پیشین شهرت داشت، مکتوب نشدن حدیث تا آغاز قرن دوم بود.

[۱] محمدعلی مهدوی‌راد، تدوین الحدیث عند الشیعه الامامیه: بدایته المبکّرفی عهدالرسول و مصیره حتی الکلینی، ج۱، ص۳۶، بیروت ۱۴۲۷.

این گزارش‌ها برای خاورشناسان و برخی پژوهش‌گران مسلمان زمینه یا دست‌مایه‌ای شد تا ادعا کنند که سنت تا آغازین دهه‌های قرن دوم تدوین نیافت.

این باور لوازمی داشت که پذیرفتن آن‌ها دشوار بود و مهم‌‌ترین آن‌ها بی‌اعتباری میراث بر جای مانده با عنوان «سنّت» بود، هر چند این سخن ناظر به احادیثی بود که از طرق روایی اهل‌سنت گزارش شده است.

[۲] مصطفی سباعی، السنه و مکانتها فی التشریع الاسلامی، ج۱، ص۱۷۶ـ ۱۷۷، بیروت ۱۴۱۹/ ۱۹۹۸.

این موضع و رأی ، عالمانی را برانگیخت تا با استناد بر نصوص کهن و منابع و سرچشمه‌های دیگر، کتابت حدیث در روزگار رسول‌اللّه صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و صحابیان و پس از آن را اثبات ، و منع خلفای پس از پیامبر از روایت و کتابت حدیث را، به‌گونه‌ای توجیه کنند.

فهرست مندرجات

۱ – موافقان حدیث
۲ – کتب معاصر درباره کتابت حدیث
۲.۱ – تدوین‌الحدیث کیلانی
۲.۲ – دراسات فی‌الحدیث النبوی
۲.۳ – السنه قبل‌التدوین
۲.۴ – علوم‌الحدیث و مصطلحه
۲.۵ – دلائل ‌التوثیق
۲.۶ – توثیق‌السنه
۲.۷ – بحوث فی تاریخ‌السنه المشرَّفه
۲.۸ – السنه المفتری علیها
۲.۹ – تاریخ فنون‌الحدیث النبوی
۲.۱۰ – تدوین‌السنهالنبویه
۳ – تدوین حدیث در قرن اول
۳.۱ – صحائف الصحابه
۳.۲ – معرفهُ النُسَخ و الصُحُف الحدیثیه
۳.۳ – صحیفتا
۴ – آثار عالمان شیعی
۴.۱ – تدوین السّنه الشریفه
۴.۲ – تدوین‌الحدیث عندالشیعه الامامیه
۴.۳ – دراسات فی‌الحدیث و المحدّثین
۴.۳.۱ – نام اولیه کتاب
۴.۳.۲ – بررسی نگرش فریقین
۴.۳.۳ – نقد عدالت صحابه
۴.۳.۴ – نقد صحیح بخاری
۴.۳.۵ – تحلیل اصول کافی
۴.۳.۶ – میراث علمی اهل‌بیت
۴.۳.۷ – رجال احادیث کلینی و بخاری
۴.۴ – علم‌الحدیث
۴.۵ – حقیقه مصحف فاطمه عندالشیعه
۴.۶ – بحث حول‌الجفر و علم‌المعصوم
۴.۷ – حقیقهالجفر عندالشیعه
۴.۸ – پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه
۴.۹ – معالم‌المدرستین
۴.۱۰ – تک‌نگاری‌ها
۴.۱۰.۱ – ویژگی تک‌نگاری‌ها
۴.۱۰.۲ – نمونه‌ای از تک‌نگاری‌ها
۴.۱۰.۳ – تک‌نگاری‌های غیرحدیثی
۵ – کتب نقد کتابت حدیث
۵.۱ – منع تدوین‌الحدیث
۵.۲ – تاریخ الحدیث النبوی
۵.۳ – أین سنه الرسول
۶ – فهرست منابع
۷ – پانویس
۸ – منابع

موافقان حدیث

در برابر دیدگاه منتقدان حدیث ،

[۳] محمد حمزه، الحدیث النبوی و مکانته فی الفکر الاسلامی الحدیث، ج۱، ص۵۷، بیروت ۲۰۰۵.

[۴] رفعت فوزی عبدالمطلب، توثیق السنه فی القرن الثانی الهجری: اسسه و اتجاهاته، ج۱، ص۴۳ـ۵۴، (قاهره) ۱۴۰۰/ ۱۹۸۱.

[۵] محمود ابوریه، اضواء علی السنه المحمدیه، ج۱، ص۱۹ـ۳۰، قاهره (۱۹۸۰).

جریان فکری نیرومندی مدعی شد که سنت در زمان پیامبر نگاشته می‌شده است.

این جریان، آشکارا نقل‌های دالّ بر منع از کتابت حدیث را یا از اساس نااستوار و مجعول شمرد یا چون آن روایات در معارضه با احادیثی قرار داشتند که به لحاظ سند و محتوا از احادیث منع استوارتر بودند و از صحاح تلقی می‌شدند، از دایره حجیت بیرون دانست.

کتب معاصر درباره کتابت حدیث

مهم‌‌ترین کتاب‌های راجع به روایت و کتابت و تدوین حدیث در دوره معاصر عبارت‌اند از:

تدوین‌الحدیث کیلانی

تدوین‌ الحدیث ، تألیف السید مُناظر احسن کیلانی .

[۶] ابن ‌سعد (بیروت).

این کتاب از اولین آثار ، یا اولین اثر ، برای اثبات کتابت حدیث در روزگار رسول‌اللّه و صحابیان است، اما چون به زبان اردوست ، در محافل علمی مجهول‌القدر مانده است.

محمد مصطفی اعظمی ، از این کتاب بهره برده است.

دراسات فی‌الحدیث النبوی

دراسات فی‌الحدیث النبوی و تاریخ تدوینه ، تألیف محمد مصطفی اعظمی (ریاض ۱۳۹۶)، مهم‌‌ترین اثر درباره پیشینه کتابت حدیث است.

اصل کتاب، رساله دکتری مؤلف و به زبان انگلیسی ( دانشگاه کیمبریج ) بوده و در ۱۹۷۸ چاپ شده، آن‌گاه مؤلف به تعریب آن همت گماشته و متن را یکسر دگرگون کرده است.

وی کتاب را در نُه باب سامان داده که مهم‌‌ترین آن‌ها باب‌های سوم و چهارم و هفتم است.

در باب سوم، احادیثِ دالّ بر منع کتابت از سوی پیامبر صلی‌اللّه‌علیه‌وآله نقد شده و تصریح گردیده است که به جز حدیث ابوسعید خُدْری نقل شایسته استنادی وجود ندارد.

آن‌گاه حدیث ابوسعید خدری را، از حیث سند و متن، به نقد کشیده و نتیجه گرفته که آن حدیث در این بحث غیرقابل استناد است.

در باب چهارم نگاشته‌های صحابیان ، تابعین و تابعین تابعین را گزارش کرده و مآلا به این باور رسیده که کتابت حدیث جریانی مستمر بوده است و صحابیان، پس از پیامبر اکرم آن را ادامه داده‌اند.

در باب هفتم از اسانید و مشکلات و شبهات مرتبط با آن‌ها سخن گفته و نشان داده است که « اِسناد » و نقل احادیث با سند، از روزگار پیامبر آغاز شده و ادامه یافته است.

این نکته هم درخور ذکر است که اعظمی نقدی نیز بر کتاب یوزف شاخت درباره اصول ‌فقه نگاشته است به انگلیسی ( ترجمه به عربی از عبدالحکیم‌ بن ابراهیم مطرودی با عنوان اصول الفقه الاسلامی للمستشرق شاخت: دراسه نقدیه).

این کتاب نیز از نظر بحث پیشینه کتابت و تدوین حدیث شایان توجه است.

السنه قبل‌التدوین

السنه قبل‌التدوین ، از محمد عجاج خطیب (قاهره ۱۹۸۸).

مؤلف در این کتاب، پس از گزارش چگونگی سنت در روزگار رسول‌اللّه و صحابه و تابعین و نشر حدیث در بلاد اسلامی در آن روزگاران، به بحث از وضع و جعل پرداخته و ضمن گزارش کوشش‌های صحابه و تابعین در استوارسازی گزارش‌های حدیثی و رویارویی با جریان وضع و جعل، آرای برخی خاورشناسان را درباره سنّت آورده و نقد کرده است.

باب چهارم کتاب ــکه به نظر می‌رسد انگیزه اصلی از نگارش کتاب همان است ــ به این سؤال پاسخ می‌دهد که حدیث در چه زمانی تدوین شده است.

عجاج بر کتابت حدیث و نیز تدوین بسیار محدود در روزگار حضرت رسول و صحابیان تأکید می‌کند و نشان می‌دهد که تدوین به مثابه جریانی گسترده در دوره تابعین شکل گرفته است.

او بر این پایه پرسش‌هایی را مطرح کرده و از جمله راه جمع بین روایات نهی از کتابت حدیث و اباحه آن را بیان نموده است.

کتاب عجاج از نخستین آثار معتبر در زمینه تاریخ کتابت حدیث به شمار می‌رود.

علوم‌الحدیث و مصطلحه

علوم‌الحدیث و مصطلحه ، از صبحی صالح ( دمشق ۱۳۷۹).

این کتاب در تمام مباحث حدیثی ، دقیق و سودمند و مستند است، به‌ویژه پس از آن‌که محمد حمیداللّه ، محقق نامور پاکستانی الاصل (متوفی ۱۳۸۱ش)، صحیفه هَمّام‌ بن منبِّه را یافت و منتشر کرد، صبحی‌صالح با توجه بدان و آنچه خاورشناسان در این‌باره نگاشته‌اند، فصل مرتبط با آغاز تدوین حدیث را یکسر دگرگون کرد و یادآوری کرد که سزاوار نیست به انتظار عصر حاضر بمانیم تا بر پایه اظهارات خاورشناسان، درباره آغاز تدوین حدیث داوری کنیم، چرا که کتاب‌های ما و نقل‌ها و اخبار تاریخی هیچ تردیدی را در این‌که حدیث در زمان رسول‌اللّه کتابت و ثبت و ضبط شده است برنمی‌تابد.

[۷] صبحی صالح، علوم الحدیث و مصطلحه، ج۱، ص۲۲ـ۲۳، دمشق ۱۳۷۹/ ۱۹۵۹، چاپ افست قم ۱۳۶۳ش.

دلائل ‌التوثیق

دلائل ‌التوثیق المبکَّر للسنه و الحدیث ، رساله دکتریِ امتیاز احمد (ترجمه عربی ا ز عبدالمعطی امین قلعجی ، پاکستان ۱۹۹۰).

مؤلف ، کتاب را متتبعانه و تحلیلی در دو بخش و هر بخش را در چند فصل سامان داده است.

در بخش اول از واژه سنّت‌ و حدیث، باتوجه به بررسی‌های لغوی و دلالی و اصطلاحی، سخن گفته و در بخش دوم، که بخش اصلی کتاب است، از نگاشتن و ثبت و ضبط و تدوین حدیث بحث کرده و نمونه‌های بسیاری از نگاشته‌هایی مانند صحیفه ، مصحف ، جزء ، نسخه و غیره را با تکیه بر منابع و مستندات بسیاری شناسانده است تا کتابت در روزگار پیامبر و صحابه و تابعین را استوار سازد.

توثیق‌السنه

رفعت فوزی عبدالمطلب از پیش‌تازان دفاع از سنّت به شمار می‌آید و به ویژه اثر مهم او، توثیق‌السنه فی‌القرن الثانی الهجری:أُسسه و اتجاهاته ( قاهره ۱۴۰۰)، درخور ذکر است.

تلاش‌های وی، چه آثار تألیفی مستقل و چه تصحیحات متون کهن ، از گام‌های بلند « حجیت سنت » و رویارویی با مخالفان آن، به‌ویژه شک‌آفرینان در ثبت و ضبط و نقل و تدوین حدیث در قرن اول، است.

هدف فوزی در توثیق‌السنه ، اثبات استواری و سلامت نقل و گزارش‌های مرتبط با سنّت در قرن دوم است، اما برای این‌که نشان دهد آنچه در قرن دوم اتفاق افتاده معطوف است بر سنت مکتوب و روشی استوار در نقل ، به بحث کتابت حدیث در قرن اول نیز پرداخته و از معیارها و ملاک‌های « توثیق » سندی و متنی سخن گفته، و با طرح بحث درباره « اخبار آحاد » و چگونگی حجیت آن، آرای مختلف در این باب را مطرح و آن‌ها را ارزیابی کرده است.

بحوث فی تاریخ‌السنه المشرَّفه

بحوث فی تاریخ‌السنه المشرَّفه ، از اکرم ضیاء عمری ( بغداد ۱۹۷۲).

این اثر دقیق و مستند، همراه با برخی اظهارات قابل مناقشه ، به منظور اثبات کتابت و ثبت و ضبط حدیث در قرن اول و تلاش عالمان در قرن‌های سپسین تدوین شده است.

مؤلف بحث را با « وضع و جعل »، به مثابه واقعیتی انکارناپذیر در فرهنگ و تمدن اسلامی در پیوند با حدیث ، آغاز کرده و آنگاه به کوشش‌های عالمان در رویارویی با پدیده جعل و وضع پرداخته است.

در ادامه، گونه‌های تصنیف و تدوین و جریان نشر حدیث را گزارش و آثار تدوین یافته در قرن سوم را معرفی کرده است.

السنه المفتری علیها

السنه المفتری علیها ، از سالم علی هَنساوی (قاهره ۱۴۰۹).

مؤلف با دیدی همه‌جانبه و به دور از تعصب‌های مسلکی و مذهبی ، از جای‌گاه سنت نزد عالمان اهل‌سنت دفاع کرده و به دفاع از جای‌گاه سنّت نزد عالمان شیعه نیز پرداخته است.

او به عالمان اهل‌سنت هشدار داده است که درباره شیعه و نگرش آنان به سنّت بر منابع سست بنیاد تکیه نکنند.

هم‌چنین از نقد عالمان شیعه و هشدار به آنان نیز تن نزده است.

فصل مهم و شایان توجه کتاب ، درباره تدوین و ثبت و ضبط و کتابت حدیث در زمان پیامبر و عصر صحابه است.

در ضمن فصول دیگر، از چگونگی انتقال سنّت به نسل‌های بعد و برخی اختلاف‌ها و نزاع‌های فکری، فقهی و کلامی درباره آن سخن گفته است.

تاریخ فنون‌الحدیث النبوی

تاریخ فنون‌الحدیث النبوی ، نوشته محمد عبدالعزیز خَوْلی (متوفی ۱۳۴۹؛ دمشق ۱۴۰۸)، از آثار مختصر اما دقیق درباره تدوین حدیث است که اکنون نیز شایسته مطالعه است.

تدوین‌السنهالنبویه

تدوین‌السنهالنبویه نشأته و تطوره (من‌القرن الأوّل الی نهایه القرن التاسع‌الهجری)، به قلم محمد بن مطر زهرانی ( ریاض ۱۴۲۶)، تحقیقی است مستند اما اجمالی درباره تدوین حدیث.

بیشترین حجم این پژوهش به بحث از کتابت و تدوین حدیث در قرن اول اختصاص دارد.

تدوین حدیث در قرن اول

پیشتر گفته شد که کوشش‌های عالمان در دوران معاصر، بیش از همه معطوف بود به آنچه خاورشناسان و برخی نویسندگان مسلمان ، با تکیه بر برخی نقل‌ها، مطرح می‌کردند و نشر و تدوین حدیث و به‌ویژه تدوین را متأخر از قرن اول می‌پنداشتند.

از این‌رو، کسانی کوشیدند با جستجو در منابع و مصادر فرهنگ اسلامی ، آثار تدوین یافته در قرن اول را شناسایی و معرفی کنند.

صحائف الصحابه

صحائف الصحابه و تدوین‌السنه النبویه المشرفه ، تألیف احمد عبدالرحمان صویان (۱۴۱۰)، با همین گرایش تدوین شده است.

نویسنده با تتبع شایسته‌ای در منابع کهن، صحیفه‌های منسوب به صحابه را شناسایی و گزارش کرده است تا نشان دهد تدوین حدیث در روزگار پیامبر صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و صحابه آن حضرت وجود داشته است.

صحیفه علی علیه‌السلام، صحیفه عبداللّه‌ بن عمرو بن عاص ، صحیفه عمرو بن حزم ، صحیفه جابر بن عبداللّه ، صحیفه همّام‌ بن‌ منبِّه و چند صحیفه دیگر در این کتاب گزارش شده و در ضمن این گزارش‌ها طرق نقل صحائف به تفصیل تحلیل و نقد گردیده است.

معرفهُ النُسَخ و الصُحُف الحدیثیه

از همین‌گونه است معرفهُ النُسَخ و الصُحُف الحدیثیه ، نوشته بکر بن عبداللّه ابوزید (ریاض ۱۴۱۲).

مؤلف در آغاز از اهمیت شناخت نسخه‌ها و صحیفه‌ها و چگونگی آن‌ها و تلاش عالمان در گزارش، استواری نقل و صحت آن‌ها سخن گفته، آن‌گاه براساس حروف الفبا ، نام‌های محدّثانی را که نسخه و صحیفه، یا نسخه‌ها و صحیفه‌ها، را روایت کرده‌اند آورده است.

فاصله زمانی موردنظر نویسنده کتاب فراتر از روزگار صحابه است، اما هر چه را که از آن زمان، بر پایه منابع، یافته نیز گزارش کرده است.

کتاب ابوزید در نشان دادن پیشینه ثبت و ضبط و تدوین حدیث درخور توجه است.

صحیفتا

کتاب محمدعلی‌ بن صدیق با عنوان صحیفتا عمر بن شعیب و بهز بن حکیم عندالمحدثین و الفقهاء (مغرب ۱۹۹۲)، یکی دیگر از پژوهش‌های کارآمد در این زمینه است.

محقق افزون بر بازشناسی دو صحیفه یاد شده، در فصلی دراز دامن به گزارش دقیق صحیفه‌های برخی از صحابیان ، از جمله صحیفه علی‌ بن ابی‌طالب علیه‌السلام، پرداخته و درباره تدوین حدیث نیز بحثی سودمند کرده است.

آثار عالمان شیعی

عالمان و پژوهش‌گران شیعی نیز آثار شایان توجهی در این باب تألیف کرده‌اند.

تدوین السّنه الشریفه

تدوین السنه الشریفه : بدایته‌المبکَّر فی عهدالرسول (ص) و مصیره فی عهودالخلفاء الی نهایه القرن الأول، تألیف سید محمدرضا حسینی‌جلالی ( قم ۱۳۷۶ش).

این کتاب از نخستین تلاش‌های محققان شیعی در تاریخ تدوین حدیث ، و اثری سودمند و کارآمد است.

مؤلف ابتدا درباره سیره و سنت پیامبر ، در جهت تأکید بر کتابت و تدوین و نشر حدیث ، بحث کرده و آن‌گاه تداوم جریان کتابت حدیث را در میان شیعیان ، طبق تعلیم اهل‌بیت و در اقتفا به امیر مؤمنان و سایر امامان علیهم‌السلام گزارش کرده و سپس به جریان منع تدوین حدیث و توجیه‌ها و نقدها و پیامدهای آن پرداخته است.

تدوین‌الحدیث عندالشیعه الامامیه

تدوین‌الحدیث عندالشیعه الامامیه : بدایته‌المبکَّر فی عهدالرسول و مصیره حتی‌الکلینی، تألیف محمدعلی مهدوی‌راد .

[۸] ابن ‌سعد (بیروت).

این کتاب که ابتدا به‌گونه مقدمه‌ای بلند بر معجم‌الفاظ احادیث بحارالأنوار چاپ شد، مشتمل بر چند بخش است.

بخش اول به کتابت حدیث در روزگار پیامبر اکرم و صحابه اختصاص دارد و به ماجرای منع تدوین حدیث، پس از حدیث رسول‌اللّه پرداخته و توجیه‌های متداول را نقد کرده و دلایل یا علل منع تدوین حدیث را چنین بر شمرده است: جلوگیری از نشر فضل و فضیلت امام علی علیه‌السلام؛ استوارسازی مکتب « رأی و تأویل » در برابر نصِّ اجتهادی (نه نصّ محض ، آن‌گونه که برخی پنداشته‌اند)؛ جلوگیرى از برملا شدن حقیقت‌ها و آشکار شدن چهره‌ها، از صالح و غیرصالح.

دراسات فی‌الحدیث و المحدّثین

دراسات فی‌الحدیث و المحدثین ، تألیف هاشم معروف حسنی ،

[۹] ابن ‌سعد (بیروت).

از عالمان و فقیهان لبنانی ، که آثار تاریخی و فقهی و حدیثی و فکری او آمیزه‌ای است از تحلیل و نقد .

نام اولیه کتاب

او ابتدا کتاب را دراسات فی الکافی للکینی و الصحیح‌ للبخاری نامیده بود، اما در چاپ‌های بعد عنوان پیش‌گفته را برگزید، گرچه محتوای کتاب با همان نام اول هم‌خوان‌تر است.

بررسی نگرش فریقین

مؤلف ابتدا به نگرشِ افراطیِ عالمان فریقین (یعنی طرد میراث منقول دیگران و طعن در نقل‌ها و گزارش‌ها) اشاره می‌کند.

بدین‌سان که محدثان و متفکران اهل‌سنت میراث منقول حدیثی و غیر آن را، به صرف شیعی بودن راوی طرد می‌کنند و مؤلفان شیعی از نقل‌های مشتمل بر راوی سنی تن می‌زنند.

او این روش را نمی‌پسندد و بر این باور است که در استوارترین کتاب‌های حدیثی شیعه و سنّی ، کافی کلینی و صحیح بخاری ، احادیث و روایاتی غیرقابل قبول وجود دارد.

آن‌گاه به جریان کتابت و تدوین در صدر اسلام اشاره و تأکید می‌کند که به هر حال «عدم تدوین» مشکلاتی پدید آورده است.

نقد عدالت صحابه

بحث کوتاه اما دقیق او در عدالت صحابه و نقد دیدگاه « عدالت تمام صحابیان » خواندنی است.

نقد صحیح بخاری

ارزیابی جای‌گاه بخاری در اندیشه عالمان و محدثان اهل‌سنت و غلوّ آنان درباره الجامع الصحیح او و صحیح دانستن تمام محتوای آن، از دیگر مباحث کتاب است.

مؤلف بر این نکته تأکید کرده است که بخاری نسخه آغازین کتابش را سامان داده و هنوز به مرحله نهایی نرسانده بود که زندگی را بدرود گفت، لذا در کتاب او تکرار فراوان است، و گاه عناوین ابواب و فصل‌ها با محتوا نمی‌خواند.

به‌علاوه، صحیح بخاری کتابی است که از حضرت فاطمه زهرا سلام‌اللّه‌علیها فقط یک حدیث و از علی علیه‌السلام ۲۹ حدیث، در عین حال از معاویه هشت و حتی از مغیره بن شعبه نیز یازده حدیث روایت کرده است.

[۱۰] هاشم معروف حسنی، دراسات فی الحدیث و المحدثین، ج۱، ص۱۲۴، بیروت:دارالتعارف للمطبوعات، (بی‌تا).

تحلیل اصول کافی

مؤلف هم‌چنین جای‌گاه کافی را نزد عالمان شیعی گزارش کرده و نشان داده است که عالمان شیعه با این‌که کافی را بهترین و استوارترین و جامع‌‌ترین کتاب حدیثی می‌دانند هرگز، جز اندکی، قائل به صحت تمام احادیث آن نیستند.

[۱۱] هاشم معروف حسنی، دراسات فی الحدیث و المحدثین، ج۱، ص۱۳۰۱۳۹، بیروت:دارالتعارف للمطبوعات، (بی‌تا).

میراث علمی اهل‌بیت

بر این پایه او تأکید کرده که با کنار گذاشتن روایات شیعه توسط عالمان اهل‌سنت ، بیشتر بر عالمان این مذهب و میراث علمی اهل‌بیت ستم رفته است.

او این را با مستندات بسیار به اثبات رسانده و سپس کتاب سباعی با عنوان السنه و مکانتها فی التشریع الاسلامی را نقد کرده است.

رجال احادیث کلینی و بخاری

هاشم معروف‌ الحسنی به ارزیابی رجال اسناد کتاب‌های کلینی و بخاری نیز پرداخته و وجود افراد مُدَلّس و فاسد و فاسق در اسناد بخاری و برخی راویان فاسدالعقیده و مَطعون در زنجیره اسناد کافی را احراز کرده و در عین حال نشان داده که زنجیره اسناد کافی مجموعاً بسی پیراسته‌تر از سلسله اسناد بخاری است.

در هر صورت، کتاب دراسات از جانبداری‌های