توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

میرزا محمدطاهر تنکابنی

محمدطاهر تنکابنی، فقیه، ریاضیدان، فیلسوف، حکیم معاصر (۱۲۸۰-۱۳۶۰ق)، از رجال سیاسی ایران در دوره پهلوی و از اولین نمایندگان مجلس تهران بود. میراز محمدطاهر در ادبیات و طب قدیم هم صاحب‌نظر بود.

فهرست مندرجات

۱ – شخصیت‌شناسی
۲ – دوران تحصیلی
۳ – اساتید
۴ – سوابق تدریسی
۵ – شاگردان
۶ – کمالات علمی و معنوی
۷ – مهارت‌های هنری
۸ – میراث گرانقدر
۹ – آثار
۹.۱ – مختصر شرح احوال میرزای جلوه
۹.۲ – رساله کتب درسی قدیم
۹.۳ – زندگی‌نامه برخی از حکما
۹.۴ – تشریح چشم
۹.۵ – رساله‌ای در صناعات خمس
۹.۶ – حواشی کتاب قانون ابو‌علی‌سینا
۹.۷ – حواشی الجوهر النضید
۹.۸ – حواشی اساس الاقتباس
۹.۹ – حواشی الدره الفاخره
۹.۱۰ – رساله در حقانیت امام علی
۹.۱۱ – تصحیح کتاب تمهید القواعد
۱۰ – دوران نماینده‌گی مجلس
۱۱ – قضاوت
۱۲ – فعالیت‌های سیاسی
۱۲.۱ – تبعید و زندانی
۱۲.۲ – دیدگاه نصرت‌الله شیفته
۱۳ – بیماری و رحلت
۱۴ – فهرست منابع
۱۵ – پانویس
۱۶ – منبع

شخصیت‌شناسی

تُنُکابُنی، میرزا طاهر فقیه طبرسی (۱۲۸۰-۱۳۶۰ق/۱۸۶۳-۱۹۴۱م)، فرزند میرزا فرج‌الله، استاد جامع علوم معقول و منقول و از رجال سیاسی ایران. وی در روستای کردیچال از توابع کلاردشت زاده شد.

[۱] نصرت‌الله امینی، «میرزاطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۱۳۳، راهنمای کتاب، تهران، ۱۳۵۳ش، س ۱۷، شم‌ ۱-۳.

خانواده‌اش ساکن کجور در منطق تنکابن بودند و از این‌رو میرزا طاهر به تنکابنی شهرت یافت.

[۲] محمد شریف‌ رازی، اختران فروزان ری و طهران، ج۱، ص۳۶۷، قم.

[۳] مهدی بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۲، ص۱۸۵، تهران، ۱۳۵۷ش.

دوران تحصیلی

میرزا دوران کودکی و تحصیلات مقدماتی را تا سن یازده سالگی در وطن خویش سپری کرد و سپس تا ۱۹ سالگی در بلوک لنگای تنکابن تحصیل نمود و بعد از آن به تهران رفت.

[۴] حبیب آبادی، محمدعلی، تاریخ تنکابن.مکارم الآثار، ج۷، ص ۴۲۰،

[۵] مجله گلچرخ، ج ۳۵، ص ۸۴، سال سوم، شماره ۱۰. مقاله به یاد حکیم از یاد رفته، حسن فقیه عبدللهی، دیدار با ابرار.

ورود وی به تهران مقارن با پی‌ریزی مدرسه سپهسالار جدید بود. لذا برای تحصیل علوم، نخست در مدارس کاظمیه، «قنبر»، «علی‌خان» و حاج حسن مسکن گزید و چون کار بنای مدرسه سپهسالار پایان یافت در آن‌جا اقامت نمود. او حدود پنجاه سال در این مرکز علمی و آموزشی می‌زیست و اشکالات فلسفه مشاء را برای طالبین علم حل می کرد.

[۶] گلشن جلوه، به اهتمام نگارنده، ص ۱۶۱.

[۷] نصرت‌الله امینی، «میرزاطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۱۳۳، راهنمای کتاب، تهران، ۱۳۵۳ش، س ۱۷، شم‌۱-۳.

[۸] منوچهر صدوقی سها، تاریخ حکما و عرفای متأخر بر صدرالمتألهین، ج۱، ص۹۸، تهران، ۱۳۵۹ش.

وی در صفحه آخر شرح قیصری بر فصوص الحکم (چاپ سنگی) که به خودش تعلق داشته و اکنون در کتابخانه مجلس شورای اسلامی قرار دارد، چنین نگاشته است:
در (۱۲۹۹ هـ .ق) این بنده برای تحصیل علوم دینیه رسمیه به تهران آمده‌ام و ورودم در مدرسه معروف به کاظمیه بوده و در ششم محرم سنه مذکور به منزل پسر عمویم مرحوم شیخ عنایت‌الله ابن آقا نصر‌الله (رحمت‌الله‌علیهما) که در سال قبل از آن به تهران آمده بود و در آن مدرسه منزل داشت وارد شدم.

[۹] نخبگان علم و عمل ایران، سید مصطفی محقق داماد، ص ۱۵.

بنابراین حکیم تنکابنی، در سن نوزده سالگی به تهران آمده و آن چه که در اکثر منابع مربوط به شرح حال ایشان در مورد ورودش به تهران در شانزده سالگی نوشته اند، درست نیست.

اساتید

تنکابنی محضر بزرگ‌ترین عالمان آن دوران را درک کرد. وی در مقال کوتاهی که در شرح حال میرزای جلوه نوشته است، می‌گوید که ابتدا از ۱۳۰۵ق در مدرَس آقا محمدرضا قمشه‌ای حاضر می‌شده، و پس از وفات استاد در ۱۳۲۴ق به محضر درس میرزا ابوالحسن جلوه رو آورده است.

[۱۰] محمدطاهر تنکابنی، «مختصر شرح احوال میرزای جلوه»، ج۱، ص۶۵۶، آینده، تهران، ۱۳۵۶ش، ج ۲، شم۹.

او حکمت را نزد این دو استاد آموخت و در هیئت و نجوم شاگرد میرزا عبدالله بود.

[۱۱] محمدعلی حبیب‌آبادی، مکارم‌الآثار، ج۷، ص۲۳۰۱، اصفهان، ۱۳۶۱ش.

علاوه بر ایشان، آقاعلی مدرس زنوزی نیز از استادان او بوده است.

[۱۲] محمدعلی عبرت نائینی، مدینهالادب، ج۱، ص۶۷۶، چ تصویری، تهران، ۱۳۷۶ش.

[۱۳] مرتضی مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایرانیان، ج۱، ص۶۱۹، قم، ۱۳۵۷ش.

[۱۴] مرتضی مدرس گیلانی، منتخب معجم الحکماء، ج۱، ص۹۵، به کوشش منوچهر صدوقی سها، تهران، ۱۳۸۱ش.

[۱۵] آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه (نقباءالبشر)، ج۱، ص۹۷۳، نجف، ۱۳۸۱ق/۱۹۶۲م.

استاد شهید مرتضی مطهری می‌نویسد: دوره میرزای جلوه و حکیم قمشه‌ای و حکیم مدرس را درک کرده است. این که از درس حکیم کرمانشاهی و حکیم نیریزی استفاده کرده است چیزی نمی‌دانیم. پس از دوره این سه حکیم از اساتید مسلم به شمار می‌رفته است.

[۱۶] مرتضی مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایرانیان، ج۱، ص۶۱۹، قم، ۱۳۵۷ش.

۱. آقا علی مدرس تهرانی.
۲. آقا محمدرضا قمشه‌ای.
۳. میرزا ابوالحسن جلوه زواره‌ای
۴. حاج شیخ علی نوری.
۵. میرزا عبدالله.
۶. حاج میرزا ابوالفضل تهرانی.
۷. حاج میرزا محمدحسن آشتیانی.

سوابق تدریسی

میرزا طاهر تحصیلات خود را در ادبیات عرب و فارسی، منطق، ریاضیات، طب، الهیات، عرفان، اخلاق، فقه، حدیث، تفسیر و سیر التواریخ با استفاده از محضر استادان که اجمالا به آنان اشاره شد به پایان رسانید و اکثر عمر خود را به تدریس علوم معقول در مدرسه عالی ناصری (مدرسه سپهسالار جدید) مشغول بود همچنین او نه تنها در فلسفه و حکمت؛ بلکه در تمامی دانش‌های معقول و منقول سرآمد اقران به شمار می رفت و در هیأت و طب قدیم هیچ کس به پایش نمی رسید؛ در مدرسه کاظمیه و مدرسه عالی حقوق و علوم سیاسی به تدریس معقول مشغول بود.

[۱۷] عباس مبارکیان، چهره‌ها در تاریخ نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین، ص۳۷۸.

به ریاضیات آگاهی بسیار داشت و تحریر اصول اقلیدس، از خواجه نصیر‌الدین طوسی را تدریس می‌نمود. در آن سال ها که وی استاد درس معقول در مدرسه سپهسالار بود، بامداد هر روز کتابهای درسی را با سادگی در زیر بغل می‌گرفت. از خانه خود واقع در خیابان ری پیاده به مسجد سپهسالار می رفت. او پس از عبور از سه راه امین حضور و سرچشمه به مدرسه می‌رسید و پس از پایان درس و بحث این راه نسبتا طولانی را تا منزل مجدداً می‌پیمود.
خانه او که در حقیقت دارالعلم بود و در آن همواره به روی دانش‌پژوهان و طالبان معرفت باز بود. وی از جمله مدرسان علوم سیاسی نیز به شمار می‌رفت. در مجالس و محافل او مخاطبان سراپا گوش می‌شدند و وقتی در مباحث ادبی و بخصوص علم رجال صحبت آغاز می‌کرد آن چنان متحیر می‌گردیدند که گویی قفل سکوت بر دهانشان زده‌اند.

[۱۸] محمدعلی حبیب‌آبادی، مکارم‌الآثار، ج۷، ص۲۳۰۱، اصفهان، ۱۳۶۱ش.

از محضر درس معتبری برخوردار بود.

[۱۹] نصرت‌الله باستان، «معراج میرزاطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۴۳۷، یغما، تهران، ۱۳۴۴ش، س ۱۸، شم۸.

[۲۰] مرتضی مدرس گیلانی، منتخب معجم الحکماء، ج۱، ص۹۵، به کوشش منوچهر صدوقی سها، تهران، ۱۳۸۱ش.

[۲۱] محمدعلی صفوت تبریزی، داستان دوستان، ج۱، ص۱۲۰، تبریز، ۱۳۱۸ش.

مدتی نیز به استادی دانشکد معقول و منقول برگزیده شد و در مدارس قدیمی چون مدرس سپهسالار، قنبرعلی خان و سلطانی درس می‌گفت.

[۲۲] آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه (نقباءالبشر)، ج۱، ص۹۷۳، نجف، ۱۳۸۱ق/۱۹۶۲م.

شاگردان

برخی از شاگردان او عبارتند از:
۱. محمدتقی مدرس رضوی.
۲. محمود نجم‌آبادی.
۳. میرزا هاشم آملی.
۴. میرزا مهدی الهی قمشه‌ای.
۵. میرزا حسین‌خان پیرنیا مؤتمن الملک.
۶. حکیم میرزا یدالله نظر پاک کجوری.
۷. مرحوم دکتر موسی عمید.
۸. میرزا عبدالکریم تهرانی.
۹. محمدعلی فروغی (ذکاء الملک).
۱۰. بدیع الزمان فروزان‌فر.
۱۱. جلال‌الدین همایی.
۱۲. عبدالعظیم قریب.
۱۳. آقا شیخ اسماعیل کلباسی.
۱۴. شیخ علی‌محمد بن المولی محمد التوسیرکانی معروف به جولستانی.

[۲۳] حسین مکی، تاریخ بیست سال ایران، ج۶، ص۱۰۵، تهران، ۱۳۶۲ش.

[۲۴] بدیع‌الزمان فروزانفر، مباحثی از تاریخ ادبیات ایران، ج۱، ص۳۶۸، به کوشش عنایت‌الله مجیدی، تهران، ۱۳۵۴ش.

[۲۵] حسن فقیه عبداللهی، «به یاد حکیم از دست رفته میرزا محمدطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۵۲، گلچرخ، تهران، ۱۳۷۳ش، شم‌۱۰.

[۲۶] مرتضی مدرس گیلانی، منتخب معجم الحکماء، ج۱، ص۸۱، به کوشش منوچهر صدوقی سها، تهران، ۱۳۸۱ش.

[۲۷] مرتضی مدرس گیلانی، ص۱۷۱، ج۱، ص۹۶، مرتضی مدرس گیلانی، منتخب معجم الحکماء، به کوشش منوچهر صدوقی سها، تهران، ۱۳۸۱ش.

[۲۸] محمدعلی حبیب‌آبادی، مکارم‌الآثار، ج۷، ص۲۳۰۲، اصفهان، ۱۳۶۱ش.

[۲۹] منوچهر صدوقی سها، تاریخ حکما و عرفای متأخر بر صدرالمتألهین، ج۱، ص۹۹، تهران، ۱۳۵۹ش.

کمالات علمی و معنوی

درجه دانش پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint در فلسفه به حدی رسید که به فیلسوف شرق شهرت یافت.

[۳۰] عباس مبارکیان، ص۳۷۷، چهره‌ها در تاریخ نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین.

استاد شهید مرتضی مطهری می‌نویسد: او از اساتید مسلم فلسفه در دوران اخیر و ممحض در فلسفه بود. احاطه وی به متون و آرای فلاسفه حیرت‌انگیز بوده است.

[۳۱] مرتضی مطهری، ص۶۱۹، خدمات متقابل اسلام و ایران.

نصرت‌الله امین که از محشورین و نزدیکان پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint بوده است می‌نویسد:
می توان گفت که آن مرحوم حکیمی فقیه و فقیهی حکیم بود. در هیأت و نجوم استاد و در طب قدیم هیچ یک از معاصران به پایه او نمی رسیدند. اغلب اطبای قدیم به شاگردیش افتخار می کردند و هر یک از آنان در موقع بیماری نزدش معالجه و مداوا می نمودند. در محافل و مجالس وقتی شروع به صحبت می‌کرد به گونه‌ای شنوندگان را شیفته خود می‌نمود که در بادی امر تصور می‌شد آن شادروان تمام هم خود را مصروف ادبیات عرب و ایران و علم رجال نموده است.
اغلب شب‌ها را به ریاضت می‌گذراند و همواره با خدای خود راز و نیاز داشت. حافظه‌اش به قدری (قوی) بود که تا آخرین دقایق حیات خود مطلبی را که شنیده و یا خوانده بود فراموش ننمود و به کمک این حافظه سرشار و مطالعات عمیقانه‌اش بود که وقتی کوچک‌ترین سوال علمی از او می‌شد بدون مراجعه به کتاب ساعت‌ها درباره‌اش صحبت می‌فرمود.
حتی اغلب اتفاق می‌افتاد در موقع ذکر مطلبی از کتابی، صفحه آن کتاب را بدون کوچک‌ترین اشتباهی بیان می‌کرد. صراحت لهجه و شجاعت مرحوم میرزا زبانزد همه بود. حقایق را بدون پرده می‌گفت و از هیچ کس در این مورد بیم و هراسی نداشت. مناعت طبع و علو نفسش به قدری بود که با این که تمام املاک او گرفته شد و دستش از همه کاری کوتاه گردید و حتی افراد خانواده‌اش را از ادارات بیرون کردند دست احتیاج به سوی هیچ کس دراز نکرد.

[۳۲] باقر عاقلی، مشاهیر رجال، مقاله نصرت الله امینی درباره پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint، ص ۲۱۹.

مهارت‌های هنری

چندین هزار بیت قصاید عربی و فارسی را در حافظه داشتند. خطشان بسیار زیبا بود و کتبی که به خط ایشان استنساخ شده در کتابخانه‌اش فراوان بود. اگر بگوییم از لحاظ عرفان، میرزا در عصر خود یکی از اوتاد به شمار می‌رفت، خطا نگفته‌ایم. اگر کسی به حالات روحانی وی آشنایی داشت می‌دانست که وی عارفی ربانی بود. هیچ گاه دل از یاد و لب از ذکر خدا فراغ نداشت.

میراث گرانقدر

میرزا محمد طاهر تنکابنی در مدت عمر پر برکت خود کتابخانه‌ای مشتمل بر چهار هزار جلد کتاب خطی و سنگی و نفیس گرد آورده بود. که با توجه به احاطه کافی وی به علوم گوناگون از حیث کیفیت کم‌نظیر و بلکه بی‌نظیر بود.

[۳۳] مجله گلچرخ، ص ۵۲، شماره ۱۰، تیر ۱۳۷۳.

شیخ آقا بزرگ تهرانی می‌نویسد: در کتابخانه این مرد فاضل و عارف نسخه‌های نفیس نگهداری می‌شد که برخی از آن‌ها در اواخر عمر او هنگام کسالت و بیماری‌اش به کتابخانه مجلس شورا فروخته شد و باقی مانده کتاب‌های او را بازماندگانش برای ا دای قرضی به همان کتابخانه فروختند.

[۳۴] نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، ص۹۷۳.

شادروان استاد سیدمحمدمحیط طباطبایی، دانشمند اهل زواره، در این‌باره گفته است: کسانی که مرحوم میرزا طاهر را دیده‌اند نیک می‌دانند که هم مدرسی والا مقام بود و هم شخصیتی مورد توجه و احترام. من در مباحثات با ایشان شرکت می‌کردم و همواره از محضرشان استفاده می‌بردم. بر وی ستم بسیار فته بود. از کار برکنارش کردند و مقام قضاوت را از وی گرفتند و گوشه نشینش ساختند.
روزی مرا به منزل خود دعوت کرد تا کتابخانه‌اش را ببینم و در همین دیدار با فرزند برومندشان نیز آشنا شدم. چندی بعد از آن، میرزا به سرای باقی شتافت و آقازاده ایشان به من مراجعه کرد و گفت: برای پرداخت مقداری قرض، گریزی جز فروش کتاب‌های پدر نیست. من ایشان را از آن کار منع کردم و موضوع را با کتابخانه مجلس در میان گذاشتم و با موافقت ایشان قرار شد که کتابها به کتابخانه مجلس منتقل شود و مبلغ قرض نیز از طریق بودجه مدرسه‌ای که میرزا در آن تدریس می‌کرد تأمین و پرداخت گردد.
قراردادی تنظیم شد که متن آن را خود تهیه کردم و در آن این شرط را قرار دادم که کتاب‌های مزبور در مخزنی به نام مرحوم میرزا محمد طاهر محفوظ بماند و این چنین شد نتیجه آن که به خاطر خواهش و وساطت من و بزرگواری آقا زاده آن حکیم فقید، مجموعه ای شامل ۱۴۰۰-۱۳۰۰ نسخه خطی ممتاز به همراه حدود ۱۶۰۰- ۱۵۰۰ کتاب چاپ سنگی نفیس در بخشی به نام آن مرحوم جای گرفته و برای همیشه باقی خواهند ماند.
حکیم میرزا مهدی الهی قمشه‌ای به علامه حسن‌زاده آملی گفته بود:
آن مرحوم با بودن میراث ملکی قابل توجه در مازندران به دلیل فشار رضاخان کارش به جایی رسید که به فروختن کتابهایش ناچار شد و از فورش آنان ارتزاق می کرد؛ ولی قسمت عمده کتابهایش نسخه‌های نفیس خطی بود که آن ها را نفروخت و نگه داشت و بعد از رحلتش همه آن‌ها را به کتابخانه مجلس فروختند.

[۳۵] علامه حسن زاده آملی، رساله وحدت از دیدگاه عارف و حکیم، ص ۲۰۹.

امکان نداشت میرزا کتابی را در کتاخانه‌اش بگذارد مگر این که تمام آن کتاب را با دقتی که مخصوص خودش بود از صدر تا ذیل می‌خواند از این‌رو اغلب کتابهای موجود در آن کتابخانه حواشی مفیدی از ایشان در بردارد که ارزش کتاب را چندین برابر کرده است. در اثر مطالعه این کتاب ها و هوش سرشار میرزا خودش یک کتابخانه متحرک و بحری از نظر فلسفه، حکمت، عرفان، طب قدیم و فقه و ادب بود. مقدار قابل توجهی از کتابها را با خط زیبای خویش استنساخ نموده بود و در کتابخانه‌اش نگهداری می‌کرد.

[۳۶] حسن مرسلوند، زندگی‌نام رجال و مشاهیر ایران، ص ۲۲۰ ـ ۲۱۹، تهران، ۱۳۶۹ش.

آثار

میرزا محمدطاهر تنکابنی با آن دانش و معرفت از نگارش کتاب مستقل اجتناب می‌کرد و عقیده داشت آن چه را ضرورت داشته که به رشته نگارش درآید، عالمان سلف نوشته اند و هنر ما باید این باشد که محصول اندیشه آنان را بفهمیم و درک کنیم و برای دیگران باز گوییم.
میرزا روشن (طاب ثراه) که خود از بزرگان و شاگردان پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint بود با نهایت سهولت (مصباح الانس) قاضی فناری را تدریس می‌کرد. وی همین نکات را برای استاد منوچهر صدوقی سها گوش‌زد کرده و در مورد خودش گفته است: بیش از آن که درس خوانده‌ام کوشیده‌ام که تفکر کرده باشم. آن چه بباید گفت قدما گفته‌اند و ما باید گفته آن‌ها را بفهمیم.

[۳۷] شریعه خرد، (یاد نگار کنگره نکوداشت منزلت علمی استاد محمد تقی جعفری)، ص۲۱۵.

با وجود این آثار ذیل از میرزا محمدطاهر به صورت چاپی و یا خطی باقی نمانده است.

مختصر شرح احوال میرزای جلوه

این نوشته اولین اثر مستقل میرزا محمدطاهر تنکابنی است که درباره استاد خود آقا ابوالحسن جلوه نگاشته است. که در سال (۱۳۰۵ هـ. ش) در شماره ۲۱ مجله آینده، سال دوم، چاپ شده و نگارنده آن را در کتاب گلشن جلوه آورده‌ام.

رساله کتب درسی قدیم

میرزا طاهر این رساله را به سال (۱۳۱۸ هـ. ش) به درخواست سیدحسن نقی‌زاده نگاشته است. حکیم در این رساله تقریباً تمامی کتاب‌های رایج در حوزه‌های درسی قدیم را نام برده و شرح مختصری درباره آن کتابها داده است. همچنین به سایر حوزه‌های علمیه جز حوزه‌های ایران و عراق پرداخته و از کتاب‌های متداول در حوزه‌های اهل سنت در کردستان، مصر و شهر‌های ماوراء‌النهر که در آن زمان تحت سیطره تزارها و سپس بلشویک‌ها قرار داشتند نیز بحث به میان آورده است. این رساله در دو بخش و به ظاهر با کمی فاصله زمانی از یکدیگر نوشته شده است. این رساله در فرهنگ ایران زمین، جلد بیستم به کوشش ایرج افشار و نیز مجله حوزه، شماره ششم (شهریور ۱۳۶۳) درج شده است.

زندگی‌نامه برخی از حکما

این زندگی‌نامه شامل شرح حال مختصر و تصانیف چهل و دو نفر از مشاهیر، حکیمان، عارفان و متکلمان مسلمان است، استاد سیدمصطفی محقق داماد در کتاب نخبگان علم و عمل در ایران برای اولین بار آن را به طبع رسانیده است.

تشریح چشم

رساله‌ای است بر اساس نظر حکیمان مسلمان در خصوص ویژگی های چشم که در نامه فرهنگستان علوم به چاپ رسیده است.

رساله‌ای در صناعات خمس

این رساله با موضوع منطق از آثار میرزا طاهر ناتمام مانده است.

حواشی کتاب قانون ابو‌علی‌سینا

این اثر تاکنون به طبع نرسیده و در کتابخانه مجلس موجود است.

حواشی الجوهر النضید

حواشی بر «الجواهر النضید فی شرح منطق التجرید»؛ تجرید منطق از خواجه‌نصیر طوسی است که شرح معروف و مهم آن از علامه حلی با همین عنوان است و حکیم تنکابنی بر این اثر حواشی محققانه‌ای نوشته که شرح مذکور و حواشی او در سال (۱۳۱۰ هـ. ش) در تهران به طبع رسیده است.

حواشی اساس الاقتباس

حواشی بر اساس الاقتباس خواجه‌نصیر طوسی؛ استاد محمدتقی مدرس رضوی در سال (۱۳۲۷ هـ ش) این اثر را در تهران به چاپ رساند که برخی از حواشی حکیم تنکابنی در آن آمده است.

حواشی الدره الفاخره

حواشی بر کتاب «الدره الفاخره» نورالدین عبدالرحمن جامی؛ نسخه متعلق به مرحوم تنکابنی شامل متن کوتاه «الدره الفاخره» است که تعدادی از حواشی جامی در هامش آن نقل شده است. متن آن به خط نسخ میرزا طاهر است اما حواشی اعم از نوشته‌های جامی و توضیحات میرزا محمدطاهر به خط نستعلیق است.

رساله در حقانیت امام علی

رساله‌ای در حقانیت علی (علیه‌السلام) و حب آن بزرگوار. مطلع این رساله چنین است: بسم الله الرحمن الرحیم، اعتصمت بالله و توکلت علی الله، علی حبه جنه، قسیم النار و الجنه، وصی المصطفی حقا، اما الانس و الجنه. همراه با تفسیر احادیث منوره در این مورد که در تاریخ نوزدهم خرداد ۱۳۱۹ نوشته شده است.

تصحیح کتاب تمهید القواعد

تصحیح و مقابله کتاب تمهید القواعد ابن ترکه اصفهانی؛ او در تکمیل این یاد داشت و نفاست نسخه خود می‌نویسد: در یوم سه شنبه ۴ شهر محرم الحرام ۱۳۲۲ هجری از مقابله این کتاب، با نسخه ای که در سال ۸۴۵ هـ . ق که قریب به زمان تصنیف این شرح نوشته شده بود فراغت حاصل نموده‌ام. متذکر می گردد او به هنگام تصحیح این اثر آن را نزد استادش محمد رضای صهبای قمشه‌ای قرائت کرده است.در تهیه فهرست آثار پاورپوینت کامل میرزا طاهر تنکابنی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint از منابع ذیل کمک گرفته شده است:

[۳۸] حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الاثار، ج۷، ص۲۳۱۲ ـ ۲۳۰۰.

[۳۹] طهرانی، آقابزرگ، الذریعه، ج۶،ص ۲۸۵ ـ ۲۸۴.

[۴۰] مدرس تهرانی، اقاعلی، نخبگان علم و عمل در ایران، ص۴۹.

[۴۱] قمشه‌ای، محمرضا، مجموعه آثار حکیم صهبا، ص۱۷۲.

[۴۲] فرهنگ ایران زمین، ج۲.

[۴۳] مجله حوزه، شماره ۶.

[۴۴] حسن فقیه عبداللهی، «به یاد حکیم از دست رفته میرزا محمدطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۵۳-۵۴، گلچرخ، تهران، ۱۳۷۳ش، شم‌۱۰.

[۴۵] نصرت‌الله امینی، «میرزاطاهر تنکابنی»، ج۱، ص۱۳۴، راهنمای کتاب، تهران، ۱۳۵۳ش، س ۱۷، شم‌ ۱-۳.

[۴۶] شورا، خطی، ج۵، ص۳۹۰-۳۹۱.

[۴۷] محمدطاهر تنکابنی، «مختصر شرح احوال میرزای جلوه»، ج۱، ص۶۵۶، آینده، تهران، ۱۳۵۶ش، ج ۲، شم۹.

[۴۸] محمدطاهر تنکابنی، «کتب درسی قدیم»، ج۱،