مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل موهوب بن احمد جوالیقی ۹۰ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل موهوب بن احمد جوالیقی ۹۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل موهوب بن احمد جوالیقی ۹۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل موهوب بن احمد جوالیقی ۹۰ اسلاید در PowerPoint :
ابومنصور موهوب بن احمد جوالیقی
جَوالیقی، ابومنصور موهوب بن احمد، ادیب، لغوی و نحوی بغدادی قرن ششم است.
فهرست مندرجات
۱ – تولد
۲ – نام جوالیقی
۳ – تحصیلات و اساتید
۴ – شاگردان
۵ – ویژگیهای فردی
۵.۱ – کتابت
۵.۲ – تبحر در ادبیات
۵.۳ – تبحر در لغت
۶ – مذهب
۷ – وفات
۸ – آثار
۸.۱ – المُعَرَّب مِن الکلام الاعجمی
۸.۲ – شرح ادب الکاتب
۸.۳ – تکملهُ اِصلاح ما تَغْلَطُ فیه العامّه
۸.۴ – اختصرا شرح امثله سیبویه
۸.۵ – العروض
۸.۶ – مختصر صحاح الغه
۸.۷ – المختصر فی النحو
۸.۸ – ما جاءَ علی فَعَلْتُ و اَفْعَلْتُ بمعنی واحد
۹ – فهرست منابع
۱۰ – پانویس
۱۱ – منبع
تولد
وی در ذیحجه ۴۶۵
[۱] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۲] ابناثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۱، ص۱۰۶-۱۰۷.
یا در ۴۶۶
[۳] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
[۴] یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۳۷، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
در خاندانی کهن در بغداد زاده شد.
[۵] کارل بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۱۶۳، ج۱، نقله الی العربیه عبدالحلیم نجار، قاهره (۱۹۷۷)، ج۵، نقله الی العربیه رمضان عبدالتواب، قاهره (۱۹۷۷).
هر دو تاریخ از خود او نقل شده است.
[۶] ابنرجب، کتاب الذیل علی طبقات الحنابله، ج۱، ص۲۴۴، چاپ هنری لاووست و سامی دهان، دمشق ۱۳۷۰/۱۹۵۱.
نام جوالیقی
وی به ابنجوالیقی نیز مشهور است.
[۷] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۳.
[۸] ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۲۰، ص۸۹.
واژه جوالیقی، منسوب به جَوالیق، جمعِ جُوالِق، است.
[۹] عمرو بنعثمان سیبویه، کتاب سیبویه، ج۳، ص۶۱۵، چاپ عبدالسلام محمدهارون، قاهره (۱۳۸۵ /۱۹۹۶)، چاپ افست بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱.
[۱۰] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۴.
به گفته خود او،
[۱۱] موهوب بن احمد جوالیقی، المعرّب من الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، چاپ احمد محمدشاکر، ص۱۱۰، قاهره ۱۹۴۲، چاپ افست تهران ۱۹۶۶ ب.
جُوالق (و جُوال) مُعرَّب گُواله (کیسه بزرگ) است.
[۱۲] محمدحسین بن خلفبرهان، برهان قاطع، ذیل «گُوال «، چاپ محمد معین، تهران ۱۳۶۱.
گویا یکی از نیاکان وی، جوالدوز یا جوالفروش بوده است.
[۱۳] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
در عربی، غالباً صفت نسبی با واژه مفرد ساخته میشود؛ ازاینرو، ساخته شدن صفت نسبی با جوالیق، که جمع است، نادر میباشد.
[۱۴] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۴.
در این باره مناظرهای نیز میان جوالیقی و هروی نحوی (متوفی ۵۳۶) در بغداد درگرفت.
[۱۵] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۱، ص۳۵، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۱۶] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۱، ص۲۳۶، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
تحصیلات و اساتید
جوالیقی از نوجوانی به دانشاندوزی و سماع از استادان روی آورد. شهورترین استاد او خطیب تبریزی (متوفی ۵۰۲)، مدرّس نظامیه بغداد، بود که جوالیقی هفده سال در محضر وی دانش اندوخت و ملازم اوگشت.
[۱۷] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
[۱۸] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۱۹] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۴، ص۱۶۳۳ـ۱۶۳۴، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۲۰] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۷۳۵، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۲۱] بطرس بستانی، کتاب دائره المعارف: قاموس عاملکل فن و مطلب، ذیل مادّه، بیروت ۱۸۷۶ـ۱۹۰۰، چاپ افست.
پس از فوت خطیب تبریزی، ابوالحسن علیبنمحمد فَصیحی (متوفی ۵۱۰) در نظامیه بغداد جانشین وی شد، ولی چون شیعه بود اخراج گردید و جوالیقی در آنجا به تدریس پرداخت.
[۲۲] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۵، ص۱۹۶۴، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
شاگردان
جمع کثیری در محضر جوالیقی دانش اندوختند که خود نیز به آن تصریحکردهاند، از جمله عبدالکریم سمعانی (متوفی ۵۶۲)،
[۲۳] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
ابوالبرکات ابنانباری (متوفی ۵۷۷)
[۲۴] ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، ج۱، ص۳۹۶، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷).
و عبدالرحمان ابنجوزی (متوفی ۵۹۷).
[۲۵] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۲۶] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۱، ص۴۴۹، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۲۷] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۲، ص۸۰۳، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۲۸] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۳، ص۱۳۳۲، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۲۹] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۴، ص۱۶۶۶، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۳۰] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۵۷۰، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۳۱] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۸۱۷، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۳۲] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۱، ص۸۸ـ۸۹، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۳۳] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۱، ص۳۳۸، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۳۴] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۲، ص۹۹، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۳۵] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۲، ص۲۹۳، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۳۶] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۳، ص۲۱۴، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۳۷] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۴، ص۳۸۹.
[۳۸] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۸۳.
[۳۹] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۶، ص۲۳۱.
مُقْتَفی لاَمراللّه عباسی (۵۳۰ ـ ۵۵۵ ه.ق) در دوره خلافت، نمازهایش را به امامت جوالیقی برگزار میکرد و مدتی نیز نزد او دانش اندوخت
[۴۰] ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، ج۱، ص۳۹۶، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷).
[۴۱] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
که اثر آن در توقیعات خلیفه آشکار گشت.
[۴۲] ابنرجب، کتاب الذیل علی طبقات الحنابله، ج۱، ص۲۴۴، چاپ هنری لاووست و سامی دهان، دمشق ۱۳۷۰/۱۹۵۱.
[۴۳] ابنعماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۱۲۷.
ویژگیهای فردی
در بسیاری از منابع به پارسایی، دانایی، خردمندی و حافظه قوی جوالیقی اشاره شده است.
[۴۴] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
[۴۵] ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، ج۱، ص۳۹۶، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷).
[۴۶] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۳، ص۳۳۵، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
جوالیقی کم و سنجیده سخن میگفت و اگر در باره چیزی که نمیدانست از وی پرسشی میشد، ناآگاهی خود را بر زبان میآورد.
[۴۷] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۴۸] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۷۳۶، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
کتابت
وی بسیاری از کتابهای ادب و حدیث را کتابت کرده بود و خطش چنان خوش بود که مردم برای به دست آوردن دستخطی از او پول فراوان میپرداختند.
[۴۹] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۷۳۶، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۵۰] ابندمیاطی، المستفاد من ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۴۰۳، چاپ محمد مولود خلف و بشار عوّاد معروف، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
تبحر در ادبیات
جوالیقی را امام در لغت، نحو، ادب و یگانه دوران معرفی کردهاند.
[۵۱] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۱، ص۴۴۹، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
[۵۲] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۳، ص۳۳۵، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
[۵۳] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۲.
ازوی روایت نیز نقل شده است.
[۵۴] ابنرجب، کتاب الذیل علی طبقات الحنابله، ج۱، ص۲۴۵ـ۲۴۶، چاپ هنری لاووست و سامی دهان، دمشق ۱۳۷۰/۱۹۵۱.
ابیات اندکی نیز به او منسوب است.
[۵۵] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۳.
[۵۶] عبداللّهبن اسعد یافعی، مرآه الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۲۰۸، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۷.
تبحر در لغت
ابنانباری
[۵۷] ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، ج۱، ص۳۹۶ـ۳۹۷، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷).
نوشته است که جوالیقی، آرای غریبی درباره برخی مسائل نحوی ابراز میداشت و از اینرو، جایگاه او در لغت، بلندمرتبه تر از نحو بود؛ البته ممکن است ابراز چنین آرایی بیانگر استقلال و وسعت اندیشه جوالیقی باشد.
[۵۸] موهوببن احمد جوالیقی، مقدمه رافعی، ص۴، شرح ادبالکاتب، قاهره ۱۳۵۰، چاپ افست تهران.
قفطی
[۵۹] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۲، ص۵۱، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
جوالیقی را یکی از چهار پیشوای نحو در بغداد معرفی کرده است.
جوالیقی، با وجود فضل و دانش، از طعن هجوگویان در امان نمانده و ابیاتی در مذمتش سروده شده است.
[۶۰] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۴.
[۶۱] ابنکثیر، البدایه و النهایه فیالتاریخ، ج۱۲، ص۲۲۰، قاهره (۱۳۵۱ـ ۱۳۵۸).
مذهب
ابنعماد
[۶۲] ابنعماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۱۲۷.
جوالیقی را حنبلی معرفی کرده است.
وفات
وی در ۱۵ محرّم ۵۳۹
[۶۳] سمعانی، الانساب، ج۲، ص۱۰۵.
[۶۴] ابن انباری، ص۳۹۸، ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷)
[۶۵] یاقوت حموی، معجمالادباء، ج۶، ص۲۷۳۷، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۹۳.
سال ۵۲۹ مندرج در وجدی
[۶۶] محمد فرید وجدی، دائره معارف القرن الرابع عشر/ العشرین، ج۳، ص۲۷۷، بیروت: دارالمعرفه.
اشتباه است یا ۵۴۰
[۶۷] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۶۸] ابناثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۱، ص۱۰۶.
در بغداد درگذشت.
برخی سال ولادت او (۴۶۵) را، به اشتباه، سال درگذشت ویدانستهاند.
[۶۹] عبدالرحمانبن ابیبکر سیوطی، بغیه الوعاه فی طبقات اللغویین و النحاه، ج۲، ص۳۰۸، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۴.
[۷۰] حاجیخلیفه، ج۱، ستون ۷۴۱؛ حاجیخلیفه، ج۲، ستون ۱۵۷۷، ۱۷۳۹.
پیکر او را در باب حرب بغداد، کنار قبر پدرش، به خاک سپردند.
[۷۱] ابنجوزی، المنتظم فی تاریخالملوک و الامم، ج۱۸، ص۴۶ـ۴۷، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۷۲] ابنخلّکان، وفیات الاعیان وأنباء أبناء الزمان، ج۵، ص۳۴۴.
[۷۳] علیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۳، ص۳۳۶، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰.
آثار
آثار جوالیقی عبارتاند از:
المُعَرَّب مِن الکلام الاعجمی
۱) المُعَرَّب مِن الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، که به اختصار، المعرّب
[۷۴] ابنانباری، نزهه الالباء فی طبقات الادباء، ج۱، ص۳۹۶، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره (۱۳۸۶/۱۹۶۷).
[۷۵] قعلیبن یوسف قفطی، اِنباه الرواه علی اَنباه النحاه، ج۳، ص۳۳۵، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۱، قاهره ۱۳۶۹/۱۹۵۰
، ماعُرِّب من کلام العجم
[۷۶] عبدالرحمانبن ابیبکر سیوطی، بغیه الوعاه فی طبقات اللغویین و النحاه، ج۲، ص۳۰۸، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۴.
و المعرّبات
[۷۷] حاجیخلیفه، ج۲، ستون ۱۷۳۹
نیز نامیده شده است.
وی در این کتاب کلمات غیرعربی را که در عربی و در قرآن کریم،احادیث نبوی، سخنان صحابه و تابعین و در نظم و نثرعرب به کار رفته، گرد آورده است.
جوالیقی در مقدمه خود، در باره ورود کلمات معرّب در قرآن بحث کرده و گفتههای گوناگون را در این باره نقل
[۷۸] موهوببن احمد جوالیقی، المعرّب من الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، ج۱، ص۴ـ ۵، چاپ احمد محمدشاکر، قاهره ۱۹۴۲، چاپ افست تهران ۱۹۶۶ ب.
و سپس قواعد تعریب را بیان نموده و با ذکر مثالهایی، مباحث خود را مطرح کرده و توضیح داده است کهاجتماع کدام حرفها، میتواند بیانگر معرّب بودن یک واژه باشد.
[۷۹] موهوببن احمد جوالیقی، المعرّب من الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، ج۱، ص۶ـ۱۲، چاپ احمد محمدشاکر، قاهره ۱۹۴۲، چاپ افست تهران ۱۹۶۶ ب.
او گفتههای لغویان پیش از خود، از جمله ابندُرَید، اَزْهَری، اَصْمَعی و خلیل بن احمد، را آورده است.
[۸۰] موهوببن احمد جوالیقی، المعرّب من الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، ج۱، ص۴۸ـ۴۹، چاپ احمد محمدشاکر،
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
