توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل معجم اعراب الفاظ القرآن الکریم ۶۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل معجم اعراب الفاظ القرآن الکریم ۶۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل معجم اعراب الفاظ القرآن الکریم ۶۵ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل معجم اعراب الفاظ القرآن الکریم ۶۵ اسلاید در PowerPoint

بی گمان فهم درست معانی آیات قرآن کریم ربط وثیق با فهم مفردات آیات یعنی کلمات قرآن دارد.

فهرست مندرجات

۱ – ابزار پایه برای فهم کتاب معجم الفاظ قرآن
۲ – بررسی چند نمونه قرآنی
۲.۱ – نمونه اول
۲.۲ – نمونه دوم
۲.۲.۱ – بررسی واژه انلزمکموها
۳ – معنای اصطلاحی و لغوی اعراب
۴ – شیوه اعراب در کتاب معجم اعراب قرآن
۴.۱ – بررسی چند نمونه
۴.۱.۱ – اعراب کامل آیه اول
۴.۱.۲ – اعراب کامل آیه دوم
۵ – دیدگاه مؤلف کتاب معجم درباره اسم
۶ – دیدگاه مؤلف معجم درباره حرف
۷ – بررسی تفاوت‌های اعرابی چند آیه
۸ – پانویس
۹ – منبع

ابزار پایه برای فهم کتاب معجم الفاظ قرآن

و ابزار پایه برای فهم و تفسیر این کتاب همانا درک قواعد صرف و نحو عربی و نیز شناخت موضع و نقش کلمات یعنی درک اعراب آنهاست. اگر این دانش گرانمایه درست اندوخته و اندیشیده و به کار گرفته شود درآمدی بر فهم درست معانی آیات و غوامض و کنوز ادبی قرآن است. بی تردید درک نکات بلاغی و معجزات کلامی و لطایف جمالی و زیباشناختی قرآن نه تنها مایه ابتهاج و لذایذ معنوی ناشی از آن است که مایه شناخت درک از مقاصد این کتاب عزیز برای ارائه جامعه و انسان طراز قرآن نیز هست. درک نحوه نگرش قرآن به مسائل و موضوعات مختلف حیات انسان سهل ممتنع می‌نماید اما سرمایه گذاری برای آن ـ هرقدر که باشد ـ از اوجب واجبات است.

بررسی چند نمونه قرآنی

برای نمونه به چند آیه توجه فرمایید:

نمونه اول

برای نمونه به آیه۱۲۴ سوره بقره

[۱] بقره/سوره۲، آیه۱۲۴.

نگاهی ـ نه گذرا که با تدبر لازم است ـ می‌افکنیم. (این بخش از بررسی ما تا سطور مربوط به معنای اعراب برگرفته از مقدمه کتاب ارزشمند (الاعراب فی القرآن الکریم مجمع البیان الحدیث) اثر سمیح عاطف الزین است که توسط دارالکتاب اللبنانی بیروت برای اولین بار در سال ۱۴۰۵ق./ ۱۹۸۵م. به چاپ رسیده است)
(واذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات…) برای ذهن ساده ما ترکیب (واذ ابتلی الرب ابراهیم بکلمات) موضوع ابتلا را گزارش می‌کند؛ اما تعبیر قرآنی فخامت و قیمت و رفعتی دیگر دارد. برای بررسی این تصویر زیبا به اعراب آن توجه کنید:
وَ: واو استیناف به معنای اذکر (یا محمد) القصه التی حدثت لنبی من انبیائی.
اِذ: ظرفیه تدل علی زمانٍ حدثت فیه تلک القصه مفعول به.
ابتلی: فعل ماض مبنی علی الفتحه.
ابراهیمَ: مفعول به منصوب (نکته: حصل هنا تقدیم المفعول به علی العامل فیه مع ان رتبه الفاعل تتقدم علی رتبه المفعول عاده‌ای ان التقدیم قد جری علی عکس ما نالف فی اصطلاحنا).
ربُّهُ: فاعل مرفوع هاء ضمیر متصل فی محل جرّ مضاف الیه (نکته: حصل فیه تاخّر الفاعل عن معموله لفظاً وان کان ینبغی ان یتقدم رتبه).
بکلمت: بـ حرف جر کلماتٍ اسم مجرور.
نحویان تقدیم ضمیر را ـ لفظاً و رتبتاً ـ مجاز نمی‌شمارند و نیز تقدیم مفعول بر فاعل را؛ اما در آیه تقدیم و تاخیر به چشم می‌خورد دلیل و معنای آن چیست؟
واضح است که خداوند انسان را آزمایش می‌کند و اگر جمله به شکل عادی نازل می‌شد صرفاً خبر آزمایش و ابتلای ابراهیم به تکلیفی ـ هرچه باشد ـ به گوش ما می‌رسید. اما ترکیب آیه بالاتر از خبر هدفی دیگر دارد و آن ترسیم عظمت تکلیف و بزرگی شان مکلف است. این هدف با همان ترکیب خاص (نظیر این کار در فارسی نیز کم سابقه نیست. حتی معنای فارسی آیه نیز با تقدیم و تاخیر قرآنی زیباتر است در حالت عادی معنی آیه این می‌شود: و (به یاد آر‌ای محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هنگامی که پروردگار ابراهیم را آزمود…؛ اما به سبک قرآن چنین ترجمه‌ای رواست: و (به یاد آر‌ای محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هنگامی که بیازمود ابراهیم را پروردگارش….) ـ یعنی مخالفت عرف در ترکیب جمله و تقدیم مفعول و تاخیر ضمیر متصل عاید به این مفعول ـ تامین و در الفاظی چند معانی بزرگ تعبیه شده است.

نمونه دوم

نمونه دوم آیه ۲۸ سوره فاطر است: (انما یخشی الله من عباده العلماء).

[۲] فاطر/سوره۳۵، آیه۲۸.

در این آیه بعد از تاکید به (انّ) حصر حصول خشیت الهی برای (علماء) حاوی نکته هاست و تقدیم شبه جمله (من عباده) برای بیان اهمیت علم پیوسته با خشیت الهی است. لذا پس از تنبه و آمادگی اذهان برای شنیدن سخن آیه در مورد مصادیق خشیت الهی (علماء) را ذکر فرموده تا مرتبه آنها را خاطرنشان سازد.
اعراب زیبایی و اوج عظمت جمله‌ها را نشان می‌دهد اما کلمات قرآن نیز به تنهایی معجزه‌اند. برای نمونه در واژه (انلزمکموها) تدبر کنید (آیه ۲۸ سوره هود)

[۳] هود/سوره۱۱، آیه۲۸.

. براستی امکان درک همه ابعاد بلاغی و زیبایی شناختی و معنایی و احساسی این کلمه برای ما ممکن نیست مگر بعد از تحلیل و اعراب آن. آیه در پاسخ قوم لجوج نوح علیه‌السّلام ـ که صدها سال تبلیغ او آنها را به راه نیاورد ـ ادا شده است. او می‌فرماید: (یا قوم ارایتم ان کنت علی بینه من ربی و آتنی رحمه من عنده فعمیت علیکم انلزمکموها وانتم لها کارهون؟)

[۴] هود/سوره۱۱، آیه۲۸.

یعنی چه کنم که خدایم مرا به رسالت برگزید و به رحمتش مخصوصم ساخته و برای اتمام حجت و رسالتم به آیات و بینات یاریم نموده است؟ گناهم چیست که نبوتم بر شما پوشیده است؟ آیا پروردگارم و من شما را به ایمان الزام و به تصدیق اکراه کنیم در حالی که شما کورید و ایمان و نبوت را کراهت دارید؟ و چه سود الزام را که خود مایه فزونی کوری دل و انحراف شماست؟ نه‌ای قوم من من شما را برای رسیدن به رحمت خدا اجبار نمی‌کنم و برای دور شدن عذاب خدا از شما به ایمان به رسالتم وادارتان نمی‌کنم.

بررسی واژه انلزمکموها

این معانی و دهها معنا و تصویر دیگر از آیه به دست می‌آید و محور همه آنها واژه (انلزمکموها) است که دنیایی از معانی را دربردارد. اکنون به تحلیل این واژه می‌پردازیم:
۱. بعد از تجرید فعل ثلاثی لَزِمَ به دست می‌آید که کون الشیء ملاصقاً للشیء لایفارقه ولاینفک عنه معنا می‌دهد و متعدی است.
۲. متعدی بودن آن با همزه مضاعف شده (الزم) و دو مفعول گرفته است: کاف خطاب و هاء غایبه.
۳. به صیغه مضارع جمع و متکلم مع الغیر (نلزم) به همراه دو ضمیر و حرف واو درآمده و (انلزمکموها) شده است.
اکنون در این واژه ده حرفی دوباره نظر کنید که سه تای آن اصلی و بقیه مزید است اولاً از هیچ یک از هفت حرف مزید نمی‌توان صرف نظر کرد طوری که به بلاغت و فصاحت و عمق معنای آن لطمه‌ای وارد نشود؛ ثانیاً الف در آن دوبار آمده است: یکی برای حمل همزه استفهام و انکار و دیگر برای ضمیر غایب تا بین تذکیر ضمیر و تانیث آن فرق گذارد؛ ثالثاً میم نیز در آن دوبار آمده است: یکی اصلی در (لزم) و دومی علامت جمع مذکر؛ رابعاً نون علامت مضارعه بودن فعل است؛ خامساً کاف ضمیر مخاطب است؛ سادساً واو برای افزودن زیبایی واژه و لطافت و نرمی آن است و اگر حذف شود علی رغم صراحت معنا و عدم اشکال نحوی واژه را خشک و بدون حلاوت می‌کند؛ سابعاً در لفظ ضمیری برای متکلم به صیغه دال بر عظمت نهفته است؛ چون خطاب اصلاً از آن سوی آمده است (نحن) تعبیری از (الله العلی العظیم) است؛ ثامناً دو ضمیر بارز داریم: یکی مخاطب (کم) و دیگری غایب (هاء)؛ تاسعاً ضمایر سه گانه به بهترین ترتیب خود وارد شده‌اند. در واژه از متکلم مستتر که اخص به فعل است آغازیده است (تُ) سپس به مخاطبان که مقصود حکم هستند و سرانجام واژه را به غایب متمم معنا اراده شده ختم کرده است. با آنکه استفاده از ضمیر منفصل جایز است (انلزمکم ایاها) برای عدم بُعد بین عناصر ترکیبی بلیغ آن از آن پرهیخته است. این آمیختگی فعل و ضمایر و مضاعف شدن حروف و… تناسب فنی با ترسیم جوّ زمان صدور آن دارد گذشته از آنکه خود جدال احسن عدم اکراه در دین و استفهام انکاری در مورد مخلوقان عاصی و دردمندی پیامبری سختکوش و آزرده از عناد قوم را نمایانده است. و این همه در یک واژه الله اکبر!
نظیر آنچه عرضه شد در (فاسقیناکموه)؛

[۵] حجر/سوره۱۵، آیه۲۲.

(زوجناکها)؛

[۶] احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.

(فسیکفیکهم الله)؛

[۷] بقره/سوره۲، آیه۱۳۷.

و (ان یسالکموها)

[۸] محمد/سوره۴۷، آیه۳۷.

و دهها واژه و صدها عبارت دیگر نیز هست (برای نمونه به جای (وجعلوا الجن شرکاء لله) فرموده: (وجعلوا لله شرکاء الجن)

[۹] انعام/سوره۶، آیه۱۰۰.

یا مفهوم زیبای مستتر در (وجعلنا من الماء کل شیء حی)

[۱۰] انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۰.

یا تصویر شگفت آور (فلما استیاسوا منه خلصوا نجیا)

[۱۱] یوسف/سوره۱۲، آیه۸۰.

و…) و گوشه‌ای از اسرار و الطاف و معانی آنها را به کمک اعراب می‌توان فهمید.

معنای اصطلاحی و لغوی اعراب

باید دانست که اعراب در لغت به معنای ظهور و ابانه است و در اصطلاح بیان اثر عامل. اعراب اصطلاحی دو معنا دارد: اول بیان ارتباط کلمات به یکدیگر در جمله؛ و دوم حالتی که ارتباط مذکور در آخر کلمه پدید می‌آورد چه لفظی و چه محلی. این حالت یا رفع است یا نصب یا جر یا جزم لذا زجاج در الایضاح می‌نویسد: (والاعراب اصله البیان ثم ان النحویین لما راوا فی اواخر الاسماء والافعال حرکاتٍ تدل علی المعانی وتُبین عنها…. سمّوها اعرابا‌ای بیاناً وکان البیان بها یکون.) پس درست خواندن و درست فهمیدن قرآن منوط به فهم درست اعراب است. (فاذن لن یُفهم القرآن دون فهم الاعراب والعکس یَصح‌ای اننا اذا فهمنا القرآن فهمنا الاعراب بل لولا القرآن لما عرفنا الاعراب لانه لایُستقی الا من نبعه الاصیل… فکما ان القرآن الکریم هو مصدر تشریع فانه کذلک مصدر ابتکار لقواعد الاعراب وعنه صدر هذا العلم)

[۱۲] الاعراب فی القرآن الکریم، ص۵۸.

با درک اهمیت فهم اعراب مسلمانان از سده‌های نخست به تدوین و تالیف کتاب در این خصوص پرداخته‌اند و در تفاسیر بدان توجه نموده‌اند. بعضی از کتب اختصاصاً به اعراب قرآن پرداخته‌اند (چون اعراب القرآن منسوب به زجّاج و التبیان فی اعراب القرآن ابوالبقاء عکبری و برخی دیگر به علم اعراب بطور عموم توجه کرده‌اند (چون مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب جمال الدین ابن هشام انصاری الکتاب سیبویه و…. تفاسیر شیعه و سنی مشحون از بحثهای اعراب قرآن است (نک مجمع البیان الکشاف فی تفسیر القرآن تفسیر البحر المحیط و تفسیر الجلالین در قدما و المیزان تفسیر شهید آیت‌الله خمینی تفسیر القرآ