پاورپوینت کامل مطلاق بودن امام حسن (شبهه) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل مطلاق بودن امام حسن (شبهه) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مطلاق بودن امام حسن (شبهه) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل مطلاق بودن امام حسن (شبهه) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint :
پاورپوینت کامل مطلاق بودن امام حسن (شبهه) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint
امام حسن مجتبی (علیهالسّلام) دومین امام شیعیان و بزرگترین فرزند امام علی (علیهالسّلام) میباشد. تعداد معدودی از روایات در منابع امامیه و اهلسنت از کثیرالطلاق بودن امام مجتبی (علیهالسّلام) حکایت میکند، لذا امروزه وهابیون نسبت به وجود مبارک امام مجتبی (علیهالسّلام) خرده میگیرند میگویند ایشان فردی مِطلاق بود. در این مقاله به بررسی روایات موجود میپردازیم.
فهرست مندرجات
۱ – طرح شبهه
۲ – پاسخ اجمالی
۳ – روایات وارده درباره مطلاق
۳.۱ – روایت یکم
۳.۱.۱ – راویان این روایت
۳.۱.۱.۱ – حمید بن زیاد
۳.۱.۱.۲ – حسن بن محمد بن سماعه
۳.۱.۲ – نکته
۳.۲ – روایت دوم
۳.۳ – روایت سوم
۳.۴ – روایت چهارم
۴ – بررسی محتوای روایات
۴.۱ – دلایل بریء بودن امام از مطلاق مذموم
۴.۱.۱ – عصمت امام
۴.۱.۲ – کسب شرافت از ازدواج با امام
۴.۱.۳ – هدف امام علی
۴.۱.۴ – درخواست ازدواج از جانب زنان
۵ – هدف امام مجتبی از ازدواجها و طلاقها
۵.۱ – هدف اول
۵.۲ – هدف دوم
۶ – توضیح روایت کتاب محاسن
۷ – ادله مخالفین این دسته از روایات
۷.۱ – تعارض با عصمت
۷.۲ – تعارض با روایات دیگر
۷.۳ – تعارض با ویژگیهای امامان
۷.۴ – ناسازگاری روایات با سیره امامان
۷.۵ – بررسی تعداد فرزندان امام
۷.۶ – بررسی ابعاد زندگانی امام
۸ – نتیجه کلی
۹ – پانویس
۱۰ – منبع
طرح شبهه
امروزه وهابیون نسبت به وجود مبارک امام مجتبی (علیهالسّلام) خرده میگیرند و بر اساس برخی منابع، میگویند ایشان فردی مِطلاق بود. یعنی بسیار زن میگرفت و طلاق میداد. واکاوی این مساله آنگاه ضرورت پیدا میکند که بدانیم این موضوع علاوه بر آنکه در منابع آنان انعکاس داشته، در برخی از منابع حدیثی نامور و متقدم امامیه هم به چشم میآید. نوشتار حاضر در نظر دارد با استقصاء از روایات منابع امامیه، پاسخی مناسب از این روایات ارائه دهد.
پاسخ اجمالی
تعداد محدودی از روایات منابع امامیه از کثیرالطلاق بودن امام مجتبی (علیهالسّلام) حکایت میکند. دو روایت در کافی کلینی، یک روایت در محاسن برقی و یک روایت در دعائم الاسلام قاضی نعمان مغربی است. پارهای از این دست گزارشها در میراث حدیثی اهلسنت هم بازتاب داشته است. روشن است روایات اهل سنت برای ما قابل قبول نیست به همین دلیل تنها درصدد تحلیل و ارزیابی روایات منابع امامیه بر میآییم.
گفتنی است اندیشمندان امامی در مواجهه با این روایات، سه دستهاند. بسیاری از آنان قائلاند این روایات ساختگیاند. صاحب حدائق توقف میکند و پاسخی برای این روایات ارائه نمیدهد.
[۱] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ج۲۵، ص۱۴۸، ناشر:مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم المشرفه، طبق برنامه مکتبه اهل البیت.
برخی در مقام توضیح و شرح این روایات برآمدهاند. علامه مجلسی از جمله اینهاست.
[۲] مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۲۱، ص۹۶، ناشر:دار الکتب الاسلامیه تهران، الطبعه:الثانیه، ۱۴۰۴ه ۱۲۶۳ش.
روایات وارده درباره مطلاق
نخست متن این گزارشها را میآوریم و پس از بررسی سند به واکاوی محتوای آنها میپردازیم.
روایت یکم
حُمَیْدُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَهَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِیَادِ بْنِ عِیسَی عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ اَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: اِنَّ عَلِیّاً قَالَ وَ هُوَ عَلَی الْمِنْبَرِ لَا تُزَوِّجُوا الْحَسَنَ فَاِنَّهُ رَجُلٌ مِطْلَاقٌ فَقَامَ رَجُلٌ مِنْ هَمْدَانَ فَقَالَ بَلَی وَ اللَّهِ لَنُزَوِّجَنَّهُ وَ هُوَ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ صوَ ابْنُ اَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَاِنْ شَاءَ اَمْسَکَ وَ اِنْ شَاءَ طَلَّقَ.
[۳] کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، ج۶، ص۵۶، ناشر:اسلامیه، تهران، الطبعه الثانیه، ۱۳۶۲ ه. ش.
امام صادق (علیهالسّلام) فرمود: امیرمؤمنان (علیهالسّلام) در حالی که بر فراز منبر مشغول سخنرانی بود فرمود: به فرزندم حسن زن ندهید او زیاد طلاق میدهد. مردی از قبیله همدان برخاست و گفت: آری، به خدا قسم ما به حسن زن میدهیم، در حالی که او فرزند پیغمبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و علی بن ابیطالب (علیهالسّلام) است اگر بخواهد نگه میدارد و اگر نخواهد طلاق میدهد.
راویان این روایت
سلسله راویان این روایت چهار نفرند که به ترتیب عبارتند از: حمید بن زیاد، حسن بن محمد بن سماعه، محمد بن زیاد بن عیسی و عبداللَّه بن سنان. راوی سوم و چهارم شیعه دوازده امامی هستند و در نگاه دانشمندان راویشناس هم مورد اعتمادند. راویان اول و دوم اگر چه افرادی مورد وثوقاند اما به لحاظ عقیده، واقفیاند.
حمید بن زیاد
نجاشی درباره حمید بن زیاد میگوید:
حمید بن زیاد بن حماد… کان ثقه واقفا وجها فیهم.
[۴] نجاشی اسدی کوفی، ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن عباس، فهرست اسماء مصنفی الشیعه المشتهر برجال النجاشی، ص۱۳۲، تحقیق:سیدموسی شبیری زنجانی، ناشر:مؤسسه النشر الاسلامی قم، الطبعه:الخامسه، ۱۴۱۶ه.
حمید بن زیاد انسانی مورد وثوق بود. او واقفیمذهب است و در میان آنها دارای جایگاه بود.
حسن بن محمد بن سماعه
نجاشی درباره حسن بن محمد بن سماعه مینویسد:
الحسن بن محمد بن سماعه من شیوخ الواقفه… ثقه وکان یعاند فی الوقف ویتعصب.
[۵] نجاشی اسدی کوفی، ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن العباس، فهرست اسماء مصنفی الشیعه المشتهر برجال النجاشی، ص۴۰.
حسن بن محمد بن سماعه انسانی مورد اعتماد است و در مذهب واقفی اهل دشمنی و دارای تعصب بود.
شیخ طوسی هم درباره حسن بن محمد بن سماعه مینگارد:
الحسن بن محمد بن سماعه واقفی المذهب.
[۶] طوسی، محمد بن حسن بن علی بن حس، الفهرست، ص۱۰۳، تحقیق:شیخ جواد قیومی، ناشر:مؤسسه نشر الفقاهه، چاپخانه:مؤسسه النشر الاسلامی، الطبعه الاولی۱۴۱۷
حسن بن محمد بن سماعه واقفی مذهب است.
چنین روایتی در اصطلاح دانش حدیث، موثق است. علامه مجلسی هم ذیل روایت میگوید:
الحدیث الرابع: موثق.
[۷] مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۲۱، ص۹۶، محقق:رسولی محلاتی، سیدهاشم، ناشر:دار الکتب الاسلامیه، تهران، ۱۴۰۴ ه. ق.
نکته
نکتهای را که باید توجه نمود آن است روایاتی را که در سلسله سندشان راویان مورد وثوقِ غیر امامی وجود دارند، آنگاه مورد پذیرشاند که محتوایشان معارضی نداشته باشد. شیخ طوسی در اینباره میگوید:
واما اذا کان الراوی من فرق الشیعه مثل الفطحیه والواقفه والناووسیه وغیرهم نظر فیما یرویه فان کان هناک قرنیه تعضده او خبر آخر من جهه الموثوقین بهم وجب العمل به وان کان هناک خبر آخر یخالفه من طریق الموثوقین وجب اطراح ما اختصوا بروایته والعمل بما رواه الثقه.
[۸] طوسی، محمد بن حسن، عده الاصول، ج۱ ص۱۵۰.
اگر راوی از یکی از فرقههای شیعه (غیر از دوازده امامی) مانند فطحیه، واقفیه، ناووسیه و غیر اینها باشد، در روایت آنها نظر میشود اگر قرینهای که بتواند آن را تقویت کند باشد یا روایتی دیگر از ناحیه افراد مورد وثوق، در اینباره بوده باشد، عمل به آن واجب است و در صورتی که روایتی مخالف با آن از سوی افراد مورد وثوق وجود داشته باشد، باید روایات آنها را رها کرد و به روایات افراد ثقه عمل نمود.
جالب آنکه علامه حلی در خصوص روایات «حمید ین زیاد» میگوید:
فالوجه عندی قبول روایته اذا خلت عن المعارض.
[۹] حلی اسدی، جمالالدین ابومنصور حسن بن یوسف بن مطهر، خلاصه الاقوال فی معرفه الرجال، ص۱۲۹، تحقیق:فضیله الشیخ جواد القیومی، ناشر:مؤسسه نشر الفقاهه، الطبعه:الاولی، ۱۴۱۷ه.
نظر من آن است که روایات حمید ین زیاد اگر معارضی نداشته باشد قابل قبول است.
در بخش نهایی، تعارض این روایت با سایر آموزههای امامیه را به تفصیل میآوریم. در نتیجه، سند روایت فوق از این جهت مورد خدشه خواهد بود.
روایت دوم
عِدَّهٌ مِنْ اَصْحَابِنَا عَنْ اَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِیرٍ عَنْ یَحْیَی بْنِ اَبِی الْعَلَاءِ عَنْ اَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: اِنَّ الْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ ع طَلَّقَ خَمْسِینَ امْرَاَهً فَقَامَ عَلِیٌّ ع بِالْکُوفَهِ فَقَالَ یَا مَعَاشِرَ اَهْلِ الْکُوفَهِ لَا تُنْکِحُوا الْحَسَنَ فَاِنَّهُ رَجُلٌ مِطْلَاقٌ فَقَامَ اِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ بَلَی وَ اللَّهِ لَنُنْکِحَنَّهُ فَاِنَّهُ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ صوَ ابْنُ فَاطِمَهَ ع فَاِنْ اَعْجَبَتْهُ اَمْسَکَ وَ اِنْ کَرِهَ طَلَّق.
[۱۰] کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، ج۶، ص۵۶، ناشر:اسلامیه، تهران، الطبعه الثانیه، ۱۳۶۲ ه. ش.
امام صادق (علیهالسّلام) فرمود: امام حسن (علیهالسّلام) پنجاه زن طلاق داد امیرمؤمنان (علیهالسّلام) در کوفه فرمود: ای مردم کوفه به فرزندم حسن زن ندهید او زیاد طلاق میدهد. مردی از قبیله همدان برخاست و گفت: آری، به خدا قسم ما به حسن زن میدهیم، همانا او فرزند پیغمبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و فاطمه (علیهاالسّلام) است اگر بخواهد نگه میدارد و اگر نخواهد طلاق میدهد.
یکی از راویان این روایت «یَحْیَی بْن اَبِی الْعَلَاء الرازی» است. به گفته آیتالله خویی او فردی مجهولالحال است. ایشان مینویسد:
یحیی بن ابی العلاء الرازی لم یرد فیه توثیق.
[۱۱] موسوی خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۲۱، ص۲۷، الطبعه الخامسه، ۱۴۱۳ه ۱۹۹۲م.
درباره یحیی بن ابیالعلاء رازی توثیقی وارد نشده است.
علامه مجلسی هم ذیل روایت مینویسد: الحدیث الخامس: مجهول.
[۱۲] مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۲۱، ص۹۶، محقق:رسولی محلاتی، سیدهاشم، ناشر:دار الکتب الاسلامیه، تهران، ۱۴۰۴ ه. ق.
بنابراین، روایت فوق نیز غیر قابل استناد است.
روایت سوم
احمد بن مُحمد بن خالِد البَرقی عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ اَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیهالسّلام) قَالَ: اَتَی رَجُلٌ اَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیّاً (علیهالسّلام) فَقَالَ لَهُ جِئْتُکَ مُسْتَشِیراً اَنَّ الْحَسَنَ (علیهالسّلام) وَ الْحُسَیْنَ (علیهالسّلام) وَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ جَعْفَرٍ خَطَبُوا اِلَیَّ فَقَالَ اَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیهالسّلام) الْمُسْتَشَارُ مُؤْتَمَنٌ اَمَّا الْحَسَنُ فَاِنَّهُ مِطْلَاقٌ لِلنِّسَاءِ وَ لَکِنْ زَوِّجْهَا الْحُسَیْنَ فَاِنَّهُ خَیْرٌ لِابْنَتِکَ.
[۱۳] برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، ج۲، ص۶۰۱، التحقیق:سیدجلالالدین حسینی المشتهر بالمحدث، ناشر:دار الکتب الاسلامیه – طهران.
امام صادق (علیهالسّلام) فرمود: مردی به حضور امیرمؤمنان (علیهالسّلام) رسید و گفت: حسن و حسین و عبدالله بن جعفر از دختر من خواستگاری کردند، اکنون با تو مشورت میکنم که کدام از ایشان را بپذیرم؟ حضرت امیر فرمود: شخصی که مورد مشورت قرار میگیرد امین است. اما فرزندم حسن زیاد زن طلاق میدهد. دخترت را به فرزندم حسین بده. این کار برای دخترت خیر است.
سلسله راویان این روایت همگی مورد پذیرشاند. بنابراین سند روایات خالی از اشکال است.
روایت چهارم
قَالَ اَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍ (علیهالسّلام) قَالَ عَلِیٌّ (علیهالسّلام) لِاَهْلِ الْکُوفَهِ لَا تُزَوِّجُوا حَسَناً فَاِنَّهُ رَجُلٌ مِطْلَاقٌ.
[۱۴] مغربی، قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ج۲، ص۲۵۸، تحقیق:آصف بن علی اصغر فیضی، ناشر:دار المعارف – القاهره، سال چاپ:۱۳۸۳ – ۱۹۶۳ م.
امام باقر (علیهالسّلام) فرمود: علی (علیهالسّلام) به مردم کوفه اعلان نمود: به فرزندم حسن زن ندهید همانا او زیاد زن طلاق میدهد.
همانطور که ملاحظه میکنید این روایت به صورت مرسل و بدون سند در کتاب دعائم الاسلام، ثبت گشته است به همین دلیل قابل اعتناء نیست.
بر پایه آنچه گذشت دانستیم که از میان چهار روایت در منابع امامیه، روایت نخست از اصول کافی از طریق راویان واقفی مذهب و مورد وثوق بوده و چون مبتلا به معارض است، غیر قابل قبول است. در روایت دوم از کلینی «یحیی بن ابی العلاء» بود که فردی مجهول است. روایت کتاب دعائم الاسلام نیز مُرسل و فاقد اعتبار است. در این میان تنها روایت محاسن از نظر سند بدون اشکال است.
بررسی محتوای روایات
قبل از بررسی متن روایات شایسته است به نگاه مرحوم کلینی به این روایات توجه شود. ایشان هر دو روایت مربوط به امام مجتبی (علیهالسّلام) را در «بَابُ تَطْلِیقِ الْمَرْاَهِ غَیْرِ الْمُوَافِقَه» (باب طلاقدادن همسران ناسازگار) از کتاب کافی میآورد. در حالی که روایاتی را که دلالت بر مبغوضیت طلاق میکند را ذیل «بَابُ کَرَاهِیَهِ طَلَاقِ الزَّوْجَهِ الْمُوَافِقَه» (باب کراهت طلاقدادن همسران سازگار) جای میدهد. با دقت در عنوان دو باب، میتوان گفت که مرحوم کلینی از مطلاق بودن امام حسن (علیهالسّلام) تلقی منفی نداشته است و درخواست طلاق را از جانب زنان میداند.
حال در ادامه روایات چهارگانه پیشین، را از نظر محتوا با محوریت بررسی واژه «مطلاق» در این نقلها مورد بررسی قرار میدهیم:
بهطور کلی مطلاقبودن امام مجتبی (علیهالسّلام) آنگونه که در این روایات بیان گردید، یا نعوذ بالله نشان از زنبارگی و تنوعطلبی آن حضرت بود یا آنکه مطلب از قرار دیگر است و ریشه مساله را باید در چیز دیگری جُست. در صورت دوم دیگر خردهای بر امام (علیهالسّلام) نیست.
دلایل بریء بودن امام از مطلاق مذموم
دلایل و قرائنی که در ذیل بیان میگردد، ثابت میکند بهطور قطع، مقصود از «مطلاق» در این روایات، «زنبارگی، شهوتپرستی و تنوعطلبی جنسی» نیست.
عصمت امام
اولین دلیلی که از مقصود امیرمؤمنان (علیهالسّلام) پرده بر میدارد، عصمت امام حسن (علیهالسّلام) است، امام علی (علیهالسّلام) میدانند که امام حسن (علیهالسّلام) بر اساس آیه تطهیر معصوم است و مرتکب عمل منکر (اعم از حرام، مکروه و منکر اخلاقی) نمیشوند و حتی ترک اولی (ترک کار بهتر) نیز از ایشان سر نمیزند پس نقص در وجود چنین شخصی به هیچ عنوان راه ندارد، با این اوصاف چگونه ممکن است امیرمؤمنان (علیهالسّلام) با این واژه (مطلاق) قصد نکوهش ایشان را داشته باشد و بخواهد فرد معصوم را تنقیص نماید. از اینرو علامه مجلسی در شرح این روایات چنین میفرماید:
ولعل غرضه (علیهالسّلام) کان استعلام حالهم ومراتب ایمانهم لا الانکار علی ولده المعصوم المؤید من الحی القیوم.
[۱۵] مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۲۱، ص۹۶، ناشر:دار الکتب الاسلامیه تهران، الطبعه:الثانیه، ۱۴۰۴ه ۱۲۶۳ش.
چه بسا هدف امیرمؤمنان (علیهالسّلام) امتحان مردم و به دست آوردن مراتب آنان (و پایبندیشان به امام معصوم (علیهالسلام)) بود نه اینکه بخواهند فرزند معصومشان را که از جانب خداوند تائید شده است، زیر سؤال ببرند.
کسب شرافت از ازدواج با امام
بر اساس دو روایت مرحوم کلینی، بعد از آنکه امام علی (علیهالسّلام) اهالی کوفه را از ازدواج با فرزندش بر حذر داشت برخی از حاضران، ازدواج با حسن بن علی (علیهماالسّلام) را وسیلهای برای انتساب به خاندان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و کسب شرافت خود دانستند.
در تاریخ ابنکثیر نیز که از علمای اهل سنت میباشد، آمده است که بعد از کلام آن حضرت مردم گفتند:
والله یا امیرالمؤمنین لو خطب الینا کل یوم لزوجناه منا من شاء ابتغاء فی صهر رسول الله صلی الله علیه وسلم.
[۱۶] ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، ابنکثیر، البدایه والنهایه، ج۱۱، ص۱۹۶.
گفتند به خدا سوگند ای امیرمؤمنان اگر (امام) حسن (علیهالسلام) هر روز از دختران ما خواستگاری کند، هر کسی را بخواهد به ازدواج او در میآوریم زیرا میخواهیم فرزند رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) دامادمان باشد.
مطابق این روایات، امام علی (علیهالسّلام) سکوت کرد و مخالفت ننمود و سخن گویندهگان را به گونهای (= تقریر) تایید نمود. زیرا اگر این امر (طلاق دادن امام مجتبی علیهالسلام) امری منفی و منکر بود، قطعا باید امیرمؤمنان (علیهالسّلام) موضع منفی میگرفتند و با گفته آنان مخالفت
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
مهسا فایل |
سایت دانلود فایل 