توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مذهب شیخ بهائی ۸۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مذهب شیخ بهائی ۸۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل مذهب شیخ بهائی ۸۹ اسلاید در PowerPoint :

عقاید شیخ بهائی

شیخ بهائی بدون تردید از علما و فقهای امامیه بوده، و آثار او گواه روشنی بر تشیع اوست. ازین‌رو اصرار بعضی منابع عامه در این‌که او را سنّی به شمار آورند، بیهوده است.

فهرست مندرجات

۱ – دیدگاه برخی در مورد تسنن بهائی
۲ – علت شبهه در مذهب بهائی
۳ – ایراد علمای شیعه به بهائی
۴ – نظر بهائی به اقوال و آثار عامّه
۵ – اظهار ارادت بهائی به شیعه
۶ – توجه منابع صوفیه به ایشان
۷ – تصوف شیخ بهائی
۸ – شواهد بر تمایل وی به تصوّف
۹ – ایراد علمای شیعه به تصوف بهائی
۱۰ – تمایل بهائی به عرفان
۱۱ – شیخ بهائی از دیدگاه مجلسی
۱۲ – آشنایی ایشان با علوم غریبه
۱۳ – دیدگاه بهائی در مورد علوم مختلف
۱۴ – شواهدی بر عدم انتساب بهائی به تصوف
۱۵ – فهرست منابع
۱۶ – پانویس
۱۷ – منبع

دیدگاه برخی در مورد تسنن بهائی

محبّی

[۱] محمدامین بن فضل الله محبی، خلاصه الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر، ج۳، ص۴۴۰ـ۴۴۱، بیروت.

و خَفاجی

[۲] احمد بن محمد خفاجی، ریحانه الالباء و زهره الحیاه الدنیا، ج۱، ص۱۰۴، چاپ سنگی بولاق ۱۲۷۳.

بر این باورند که بهائی تسنّن خود را از شاه عباس، که شیعه بود، پنهان می‌کرد و او را تنها به سبب افراطی که در محبّت ائمه شیعه داشته است شیعه شمرده‌اند.

[۳] بطرس بستانی، کتاب دائره المعارف، ج۱۱، ص۴۶۳، بیروت.

[۴] برای پاسخ قاطع امینی به محبّی رجوع کنید به، عبدالحسین امینی، ج۱۱، ص۲۵۲، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج ۱۱، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷.

علت شبهه در مذهب بهائی

احتمالاً مهم‌ترین سبب این اشتباه، مشی و سلوک خودِ بهائی است؛ وی در سفرهای خود تقیه می‌کرد و به سبب مشرب عرفانی خود با هر ملّتی به اقتضای مذهب ایشان رفتار می‌نمود. ازین‌رو هرکس او را هم عقیده با خود می‌پنداشت.

[۵] ایرانیکا، ذیل مادّه.

خود وی صریحاً به این شیوه رفتاری در قصیده وسیله الفوز والامان اشاره کرده است.

[۶] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۷، ص۶۶ـ۶۷، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

[۷] یوسف بن احمد بحرانی، لؤلؤه البحرین، ج۱، ص۱۹، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، قم.

[۸] محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج۳، ص۳۱۸ـ ۳۱۹، تهران ۱۳۶۹ ش.

ایراد علمای شیعه به بهائی

بعضی علمای شیعه از تسامح بهائی در برخورد با مذاهب دیگر ایراد گرفته و در توثیق او تردید کرده‌اند،

[۹] برای موارد فوق و پاسخ به آن‌ها رجوع کنید به، محسن امین، ج۹، ص۲۴۲ـ۲۴۳، اعیان الشیعه، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۱۰] ایرانیکا، ذیل ماده.

ولی آنچه مسلم است شیخ بهائی فقیه شیعی معتدلی بوده است.

نظر بهائی به اقوال و آثار عامّه

ایشان به شیوه قدما به اقوال و آثار عامّه نظر داشته است. برای نمونه، بر کشّاف زمخشری حاشیه نوشته و حاشیه‌اش بر تفسیر بیضاوی علی رغم ناتمام ماندن آن، از بهترین حواشی این تفسیر شمرده شده است.

[۱۱] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۲۴۴، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۱۲] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۷، ص۵۹، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

اظهار ارادت بهائی به شیعه

در مواردی بین او و علمای مذاهب دیگر مباحثات کلامی واقع شده که در آن‌ها بهائی از عقیده امامیّه دفاع کرده است

[۱۳] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۷، ص۱۷۱، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

[۱۴] محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج۳، ص۳۱۹، تهران ۱۳۶۹ ش.

[۱۵] نعمت الله بن عبدالله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۱، ص۹۳ـ۹۴، چاپ محمدعلی قاضی طباطبایی، تبریز ۱۳۸۲.

[۱۶] محمد بن سلیمان تنکابنی، کتاب قصص العلماء، ج۱، ص۲۳۷، تهران.

[۱۷] بطرس بستانی، کتاب دائره المعارف، ج۱۱، ص۴۶۳، بیروت.

و مهم‌تر از همه در اشعار عربی خود علاوه بر اظهار ارادت و اخلاص کامل به ائمّه شیعه و اشتیاق به زیارت قبور ایشان،

[۱۸] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۷، ص۷۰ـ۷۱، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

[۱۹] محمد بن حسن حرّ عاملی، امل الا´مل، ج۱، ص۱۵۹، چاپ احمد حسینی، ج ۱، بغداد (تاریخ مقدمه ۱۳۸۵)، ۱۳۸۵.

[۲۰] عبدالحسین امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۱۱، ص۲۷۳ـ۲۷۹، ج ۱۱، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷.

در مواردی از مخالفان آن‌ها تبری جسته است.

[۲۱] نعمت الله بن عبدالله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۱، ص۱۲۴ـ۱۲۵، چاپ محمدعلی قاضی طباطبایی، تبریز ۱۳۸۲.

[۲۲] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۷، ص۷۲، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

[۲۳] ایرانیکا، ذیل ماده.

توجه منابع صوفیه به ایشان

از سوی دیگر، بهائی در کسوت فقر و درویشی بوده و علی رغم آمدوشد به دربار صفوی مشرب تصوف و عرفان داشته است و بنابراین مورد توجه منابع صوفیه قرار گرفته و گاه یک صوفی تمام عیار معرّفی شده است. حتی کیخسرو اسفندیار

[۲۴] کیخسرو اسفندیار، دبستان مذاهب، ج۱، ص۴۷، چاپ رحیم رضازاده ملک، تهران ۱۳۶۲ ش.

از تمایل بهائی به زردشتی‌گری سخن به میان آورده است.

[۲۵] برای پاسخ معصوم علیشاه به این توهّم رجوع کنید به، محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، ج۲، ص۲۵۲، طرائق الحقائق، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

تصوف شیخ بهائی

معصوم علیشاه

[۲۶] محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، ج۱، ص۱۸۳، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

[۲۷] محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، ج۲، ص۳۲۲، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

[۲۸] محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، ج۳، ص۲۱۵، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

بهائی را همراه با بسیاری از بزرگان شیعه چون میرداماد، میرفندرسکی، ملاصدرا، مجلسی اول و فیض کاشانی به سلسله نوربخشیه و نعمه اللهیه منتسب کرده و او را خلیفه شیخ محمد مؤمن سبزواری، از خلفای نوربخشیّه، دانسته است. آنچه بیش از هرچیز تصوّف بهائی را قوّت بخشیده کلمات و اشعار خود اوست.

[۲۹] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، کلیات اشعار و آثار فارسی شیخ بهائی، چاپ سعید نفیسی، تهران.

شواهد بر تمایل وی به تصوّف

بهائی در کشکول نیز که آیینه افکار و گرایش‌های باطنی اوست، سخنان فراوانی از اکابر صوفیه مانند شیخ عبدالقادر گیلانی،

[۳۰] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۲۴۰، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

جُنید بغدادی،

[۳۱] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۲۲۹، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۳۲] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۳۰۵، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

حسین بن منصور حلاّج،

[۳۳] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۰۱، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۳۴] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۱۲ـ۳۱۳، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۳۵] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۱۵، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

حسن بصری،

[۳۶] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۱۱، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۳۷] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۳، ص۲۳۰، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۳۸] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۳، ص۳۰۸، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

رابعه عدویه

[۳۹] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۲۶، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۰] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی ، الاربعون حدیثاً ، ص ۲۸۳، قم ۱۴۱۵.

[۴۱] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، العروه الوثقی: تفسیر سوره الحمد، ص ۱۱۱، چاپ اکبر ایرانی قمی، قم ۱۴۱۲.

و سفیان ثوری

[۴۲] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۳۲۵، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۳] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۲۵۱، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

نقل کرده و در بعضی موارد آن‌ها را ستوده است. او در آثار خود از محیی الدین ابن عربی با عباراتی مانند جمال العارفین، شیخ جلیل، کامل، عارف و واصل صمدانی تجلیل کرده است

[۴۴] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۴۷، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۵] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۳۳۵، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۶] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۳۴۹، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۷] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۳، ص۵۶، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۸] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۳، ص۳۲۱، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۴۹] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی ، الاربعون حدیثاً ، ص ۱۱۴، قم ۱۴۱۵

[۵۰] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی ، الاربعون حدیثاً ، ص ۱۱۶، قم ۱۴۱۵

[۵۱] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی ، الاربعون حدیثاً ، ص ۴۳۴، قم ۱۴۱۵

و در تفسیر العروه الوثقی

[۵۲] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، العروه الوثقی: تفسیر سوره الحمد، ج۱، ص۱۱۵، چاپ اکبر ایرانی قمی، قم ۱۴۱۲.

و خاتمه مفتاح الفلاح

[۵۳] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، مفتاح الفلاح، ج۱، ص۷۷۷، مع تعلیقات محمد اسماعیل بن حسین مازندرانی خواجوئی، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۴۱۵.

در تفسیر آیه ایّاک نعبد و ایّاک نستعین، کلام امام صادق علیه‌السلام را به «انّی انااللّه» گفتنِ شجره طور تشبیه کرده و بیت منسوب به شبستری (روا باشد اناالحق از درختی…) را در تأیید نظر خود آورده است. نیز در کشکول

[۵۴] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۱۱۵، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

پس از تجلیل و تکریم فراوان از بایزید بسطامی، به نقل از علامه حلی و ابن طاووس و فخررازی، و نیز براساس عقیده صوفیان، او را سقّای امام صادق علیه‌السلام دانسته است.

[۵۵] محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، ج۱، ص۱۹۷، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

همچنین از مهم‌ترین شواهد بر تمایل وی به تصوّف، تعظیم او از مولوی و ارادت به اوست؛ در کشکول

[۵۶] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۱۳ـ۱۴، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۵۷] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۱، ص۲۷۶ـ۲۷۷، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۵۸] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الکشکول، ج۲، ص۷ـ ۸، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

بیش از دیگران از او شعر نقل کرده است و در اشعاری که به وی منسوب است

[۵۹] محمدباقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، ج۸، ص۷۴، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲.

مثنوی مولوی را «قرآن بر زبان پهلوی» خوانده است.

[۶۰] درباره نظر بهائی درباره مثنوی رجوع کنید به، محمدطاهر بن محمد حسین قمی، ج۱، ص۳۷۲، تحفه الاخیار: بحثی در پیرامون آراء و عقاید صوفیه، چاپ داوود الهامی، قم ۱۳۶۹ ش.

مجموع اشارات فوق و نیز عبارات دیگری از بهائی، شخصیت عرفانی او را نزد صوفیّه قوّت بخشیده است.

ایراد علمای شیعه به تصوف بهائی

بعضی علمای شیعه نیز بر او به دلیل تمایلش به تصوّف و بعضی موارد دیگر ایراد گرفته‌اند.

[۶۱] برای تفصیل این ایرادها و پاسخ به آن‌ها رجوع کنید به، محمد بن سلیمان تنکابنی، ج۱، ص۲۴۰ـ۲۴۲، کتاب قصص العلماء، تهران.

تمایل بهائی به عرفان

آنچه مسلّم است بهائی بیش از سایر علما و فقهای امامیّه تمایل به عرفان داشته است. به گفته علامه مجلسی، وی اهل چله نشینی و ریاضات شرعی بوده و به شاگرد خود محمدتقی مجلسی تعلیم ذکر داده است.

[۶۲] رسول جعفریان، دین و سیاست در دوره صفوی، ج۱، ص۲۶۶، قم ۱۳۷۰ ش.

[۶۳] رسول جعفریان، «رویارویی فقیهان و صوفیان در عصر صفویان»، ج۱، ص۱۲۵، کیهان اندیشه، ش ۳۳ (آذر و دی ۱۳۶۹).

[۶۴] محمد معصوم بن زین العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق، ج۱، ص۲۸۴، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران ۱۳۳۹ـ۱۳۴۵ ش.

اگر تصوّف را به معنای ترک تعلّقات دنیوی و مجاهده بانفس و کسب کمالات روحانی بدانیم، بهائی سهم وافری از آن داشته است.
وی در مراقبه و تزکیه نفس کم نظیر بوده و کراماتی نیز بدو منسوب است؛ مزار او نیز مورد استشفا و توجه است.

[۶۵] علی اصغر بن محمد شفیع جاپلقی بروجردی، ظرائف المقال فی معرفه طبقات الرجال، ج۲، ص۳۹۳، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۴۱۰.

شیخ بهائی از دیدگاه مجلسی

محمدتقی مجلسی، که خود فقیه و محدث بلندآوازه‌ای است، برای شیخ بهائی مقامی قدسی قائل بوده و اقدام به نگارش شرح من لایحضره الفقیه به نام روضه المتّقین را براساس رؤیایی که نقل می‌کند، از برکات استادش دانسته و معتقد بوده است که به امر او این شرح را نگاشته است.

[۶۶] محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۷ـ۱۸، چاپ حسین موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی، قم ۱۴۰۶ـ۱۴۱۳.

[۶۷] محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۲۲، چاپ حسین موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی، قم ۱۴۰۶ـ۱۴۱۳.

[۶۸] محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج۱۴، ص۴۳۳ـ۴۳۴، چاپ حسین موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی، قم ۱۴۰۶ـ۱۴۱۳.

آشنایی ایشان با علوم غریبه

همچنین، بعضی منابع

[۶۹] محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج۳، ص۳۰۳، تهران ۱۳۶۹ ش.

آگاهی او بر علوم غریبه را غیر اکتسابی و مرهون تصفیه باطن دانسته اند. محمدتقی مجلسی

[۷۰] محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ج۱، ص۱۴، قم ۱۴۱۴.

نیز شرحی در اطلاّ ع وسیع بهائی از علم جَفر به طریق غیرعادی، آورده است.

دیدگاه بهائی در مورد علوم مختلف

از سوی دیگر بهائی مانند سایر عُرفا، در حکمت و فلسفه تبرّزی از خود نشان نداده و به کلام نیز بی اعتنا بوده است. در الحدیقه الهلالیه

[۷۱] محمد بن حسین بهاءالدین عاملی، الحدیقه الهلالیه: شرح دعاء الهلال من الصحیفه السجادیه، ج۱، ص۸۳، چاپ علی موسوی خراسانی، قم ۱۴۱۰.