پاورپوینت کامل کارگاه ایمن سازی ۱۳۶ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل کارگاه ایمن سازی ۱۳۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۳۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل کارگاه ایمن سازی ۱۳۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از مطالب داخلی اسلاید ها

پاورپوینت کامل کارگاه ایمن سازی ۱۳۶ اسلاید در PowerPoint

اسلاید ۴: پیشینه تاریخی ایمنسازی۳۰۰۰ سال قبل از میلادشواهدی دال بر استفاده پودر خشک آبله انسانی در داخل بینی بدست آمده است.۲۰۰۰ سال قبل از میلادبهره گیری از پودر خشک آبله انسانی در داخل بینی در چین به ثبت رسیده است.۱۵۰۰ سال قبل از میلاداهالی ترک (ترکیه امروزی) با واریولاسیون یعنی کاشت پودر خشک آبله در زخم پیشگیری از آبله را اشاعه دادند.سال ۱۷۰۰ میلادیواریولاسیون در انگلستان و سپس با فاصله نه چندان طولانی، در آمریکا متداول گردید.سال ۱۷۸۰ میلادیادوارد جنر انگلیسی واکسن آبله انسانی را کشف نمود.سال ۱۸۸۰ میلادی پاستور واکسن هاری را کشف کرد.سال ۱۹۷۴ میلادی صدور گواهینامه بین المللی ریشه کنی آبله در جهان صادر شد.

اسلاید ۵: واقعیت هاجرح واشنگتن رئیس جمهور امریکا به دلیل ابتلا به دیفتری، فوت نمود.اولین اپیدمی سیاه سرفه در سال ۱۵۷۸ در پاریس گزارش شد.در سال ۶۵-۱۹۶۴ میلادی ۵/۱۲ میلیون نفر در امریکا به سرخجه مبتلا شدند و در پی آن ۲۰۰۰۰ نوزاد با سندرم سرخجه مادرزادی متولد شدند و در نهایت ۵/۱ میلیون دلار در این اپیدمی هزینه شد.اولین واکسن پیشگیری کننده از سرطان، واکسن هپاتیت B است. (عامل اصلی سرطان کبد)مرگ ملک الشعراء بهار به دلیل ابتلا به سل بوده است.

اسلاید ۶: ساختار ایمنی به مجموعه مکانیسم های دفاعی مورد استفاده در بدن بمنظور محافظت در برابر عوامل محیطی و بیگانه را ایمنی (Immunity) گویند.عوامل محیطی و بیگانه عبارتند از: میکروارگانیسم ها ( باکتری ها، ویروس ها، ریکنزیاها، پروتوزوئرها، قارچ ها، انگل های پرسلولی داخل و سطح خارجی بدن)، اجزاء یا فرآورده های آنها، غذا، مواد شیمیائی، داروها، گرده گیاهان و یا دیگر موارد مشابه می باشند.ایمن شناسی Immunologyبه مکانیسم شناسائی و افتراق اجزاء خودی و غیرخودی در بدن و نیز واکنش های منتسب به آنها را در بافت ها و سلول ها و پدیدار شدن مولکول های جدید را به این علم مرتبط می دانند و به مجموعه این عوامل، ساختار ایمنی(Immune system) گویند. این سیستم به دو بخش ایمنی طبیعی(ذاتی) و ایمنی اکتسابی(تطبیقی) تقسیم بندی می شود.نقش عمده ایمنی از یک طرف به دفاع در مقابل عفونت های ناشی از میکروارگانیسم ها(موضوع مهم این کتاب) و از طرف دیگر به شناسائی پیوند بافت ها، پروتئین های جدید و دفاع در مقابل تومورها(خارج از بحث) منتهی می شود.

اسلاید ۷: ایمنی طبیعی(ذاتی) Innate Immunityبه مجموعه بافت ها، سلول ها و عناصری که از بدو تولد وجود دارند و محافظت اولیه را در مقابل عفونت ها در کوتاه ترین مدت زمانی بعهده دارند و و اکنش ها آن غیر اختصاصی است و نیز بطور دائم در دسترس قرار دارند، ایمنی طبیعی می گویند.خطوط و یا سد دفاعی در ایمنی طبیعی یا ذاتی عبارتند از: پوست، غشاء مخاطی اندام های مختلف و یا سلول های اپی تلیال و ترشحات آنها در پوست، مخاط بینی، دستگاه تنفس، دستگاه ادراری- تناسلی، دستگاه گوارش از جمله تاثیر PH، اسیدهای چرب مترشحه از آنها، آنزیم ها، اینترفرون ها، ترانسفرین، لاکتوفرین و مواد رها شده از گلبول های سفید و هم چنین انواع پروتئین های سرم مثل؛ بتالیزین، آنزیم لیزوزیم(موجود در اشک و ترشحات پوست)، پلی آمین هاو از همه مهمتر عناصر سلولی موثر در ایمنی طبیعی از جمله: سلول های بیگانه خوار گرانولوسیت ها، ماکروفاژها و سلول های میکروگلیال دستگاه عصب مرکزی را می توان نام برد.سیستم ایمنی طبیعی(ذاتی) در مواجهه مکرر با میکروارگانیسم ها به نحوه یکسان پاسخ می دهد.در صورت عدم کنترل سد دفاع طبیعی بدن از طریق پوست، مخاط دستگاه گوارش و تنفس و ورود عامل عفونت در بافت ها و اندام ها پاسخ التهابی رخ میدهد.

اسلاید ۸: ایمنی طبیعی(ذاتی) Innate Immunityدو گونه از انواع فاگوسیت ها در گردش خون بنام نوتروفیل و مونوسیت از سلول های خونی(لکوسیت ها) می باشند که بمحل عفونت فراخوانده می شوند.نوتروفیل ها از مبدأ مغز استخوان در پاسخ به عفونت بسرعت افزایش می یابند.نوتروفیل ها اولین نوع از سلول هائی هستند که اغلب به عفونت ها، بویژه در عفونت باکتریائی و قارچی پاسخ می دهند.نوتروفیل ها در داخل عروق و جریان خون به عفونت مقابله می کند.مونوسیت ها در ایمنی طبیعی در بافت ها بنام ماکروفاژ متمایز می شوند و از مغز استخوان مشتق شده اند.مونوسیت ها(ماکروفاژها) بر خلاف نوتروفیل ها در بافت های خارج عروقی وارد شده و بمدت طولانی در این محل زنده می مانند.

اسلاید ۹: ایمنی طبیعی(ذاتی) Innate Immunityنوتروفیل ها و ماکروفاژها، میکروارگانیسم های موجود در خون و در بافت های خارج عروقی را از طریق گیرنده های (Receptors) سطحی که برای میکروب ها اختصاصی اند، شناسائی می نمایند.ماکروفاژها با تولید پروتئین هایی بنام سایتوکین به عامل از بین برنده تومور و اینترلوکین- ۱ در سطح سلول های داخل عروق(آندوتلیوم) کوچک محل عفونت اثر می گذارند.سلول های کشنده طبیعی(Natatural Killercells) نیز یک رده از انواع لنفوسیت می باشند که پس از آلودگی و کشته شدن سلول ها در عفونت های ویروسی توسط ماده ای واسطه ای بنام سایتوکین فعال می شوند.سلول های کشنده طبیعی (NK) فعال شده، انترفرون گاما (IFN-) تولید می نمایند. IFN- ماکروفاژها را فعال می سازد و نیز در سلول های غیر آلوده به ویروس ایجاد مقاومت می کند. بنابراین نقش آنها در عفونت های ویروسی پر اهمیت می باشد.

اسلاید ۱۰: ایمنی اکتسابی(تطبیقی) Adaptive Immunityایمنی اکتسابی شکل تخصص یافته ایمنی است و فقط در مهره داران مشاهده می شود و درنتیجه مواجهه با یک بیگانه بوقوع می پیوندد. واکنش ایمنی اکتسابی اختصاصی است.هر عاملی که بتواند پاسخ ایمنی را القا نماید ایمونوژن (Immunogen) نامیده میشود و هر ماده ای که بتواند به طور اختصاصی ایمنی ایجاد نماید، به نام آنتی ژن (Antigen) نام گذاری می شود. برخی از موارد مانند هاپتن (Hapten) دارای وزن ملکولی کم (کمتر از هزار دالتون) می باشند و فاقد توان ایمنی اند. چنانچه با مواد با وزن ملکولی بیشتر تلفیق شوند بعنوان آنتی ژن عمل خواهند کرد.

اسلاید ۱۱: ایمنی اکتسابی(تطبیقی) Adaptive Immunityبنابراین هر ماده ایمونوژن باید سه ویژگی زیر را دارا باشد.برای فرد بیگانه باشد.وزن مولکولی آن زیاد باشد(بیشتر از ۰۰۰/۱۰۰ دالتون)دارای ساختمان فیزیکی شیمیایی خاص باشد.چنانچه سیستم ایمنی بطور اکتسابی نسبت به یک آنتی ژن هیچگونه واکنش از خود نشان ندهد، پدیده را تولرانس ایمنیولوژیک (Immunological Tolerance) گویند، این آنتی ژن را تولروژن (Tolergen) نامند.

اسلاید ۱۲: ایمنی اکتسابی(تطبیقی) Adaptive Immunityدو نوع سلول اصلی بنام لنفوسیت های B و T در ایمنی اکتسابی شرکت فعال دارند :۱- لنفوسیت های B با وجه تمایز از بورس فابریسیوس (Bursa of Fabrcius) در پرندگان و معادل آن در پستانداران در دوران جنینی در کبد از سلول های ریشه ای خونساز تمایز می گردد و پس از تولد و در طول عمر به مغزاستخوان (Bone Marrow) واگذار می شود. لنفوسیت های B مولد آنتی بادی در خون و ترشحات بدن است و بنام ایمنی همورال (Humoral Immunity) نیز مرسوم اند. هر لنفوسیت B بالغ دارای گیرنده (Receptor) ویژه آنتی ژن است.۲- لنفوسیت های T تمایزشان از تیموس می باشد. لنفوسیت های T (T-cell) به علت وجود گیرنده های اختصاصی در برابر عوامل بیگانه آنتی بادی نمی سازند، اما خود به جستجوی عامل مهاجم اند و به لنفوسیت های B(B-cell) از طریق لنفوسیت های T کمک کننده (T-cell Helper) برای تولید آنتی بادی کمک می نمایند. بلوغ لنفوسیت های T در دوران تکامل جنینی و مدت کوتاهی پس از تولد رخ می دهد. محل تکامل سلول های T(T-cell) تیموس است و تیموس در جنین انسان در هفته ششم حاملگی تکامل می یابد.

اسلاید ۱۳: اعضاء لنفاویدر اعضاء لنفاوی، تمایز و تکثیر لنفوسیت ها روی می دهد و لنفوسیت ها از سلول های خون ومغز استخوان که منشاء تمام سلول های خونی است مشتق می شوند و مشتمل اند از اعضاء لنفاوی اولیه (primary or Central Lymphoid Organs ) که در واقع دو عضو لنفاوی اولیه و محل تکامل سلول B و T می باشند.اعضاء لنفاوی ثانویه، اعضائی هستند که در آن ها لنفوسیت های بالغ در اثر آنتی ژن تحریک و بشدت تکثیر می یابند، اعضاء لنفاوی ثانویه عبارتند از طحال، گره های لنفاوی، لوزه ها آپاندیس و پلاک های پی یر (peyer,s Patehes) در روده ها است.

اسلاید ۱۴: ایمنی همورال Humoral Immunityلنفوسیت های B مولد آنتی بادی یا ایمونوگلوبولین (Ig) در خون و ترشحات بدن می باشند که بنام ایمنی همورال نیز مرسوم است، جنس آنتی بادی از پروتئین است و عملکرد آن جلوگیری از دسترسی میکروارگانیسم ها از مخاطات و خون به بافت همبندی است و مانع از استقرار عفونت در این بافت می شود، بنابراین از نظر ایمنی، در خارج از سلول فعال می باشند.آنتی بادی ها پروتئین های محلول و بطور آزاد در حال گردش می باشند و در سیستم ایمنی همورال و در برابر عوامل بیگانه، اختصاصی عمل می نمایند.این پروتئین ها (Antibody) ساختمان کروی دارند و به رده ای از پروتئین ها بنام گلبولین تعلق دارند. چون دارای حرکت درمیدان الکتروفورز می باشند، در گذشته آنها را گاماگلبولین می نامیدند، و در حال حاضر به آنها؛ ایمینوگلوبولین (Ig) می گویند. با تهیه سرم از خون و تحت عمل الکتروفورز در میدان الکتریکی در محیط ۲/۸=pH جداسازی آنها میسر می شود.ایمینوگلوبولین ها دارای ۵ ایزوتوپ اند، این ایزوتوپ ها عبارتند از IgM، IgG،IgA،IgE،IgD است.هر ایزوتوپ دارای تعدادی زیرایزوتوپ (SubIsotype) می باشد و دارای تفاوت جزئی تر از رده اصلی است.IgG، IgA دو ایمونوگلوبولین اصلی انسان به ترتیب دارای ۴ و ۲ زیرایزوتوپ بشرح زیر است.IgG IgG1 , IgG2 , IgG3 , IgG4IgA IgA1 , IgA2

اسلاید ۱۵: ایمونوگلوبولین IgM اولین ایمونوگلوبولین است که متعاقب ایمنسازی و در شروع عفونت حاد تولید می شود وجه تسمیه آن از نام ماکروگلوبولین(M) است. در طول ماه پنجم بارداری، جنین خود شروع به ساختن IgM می کند. از بند ناف سنتز می شود میزان آن در ۹ ماهگی در حد افراد بالغ است.افزایشIgM در جنین نشان دهنده عفونت مادرزادی یا عفونت حول و حوش تولد است.ایمونوگلوبولین IgGتنها ایمونوگلوبولین است که از جفت عبور می کند و بیشترین غلظت در سرم مربوط به این ایمونوگلوبولین است و خاصیت عمده و انحصاری ضد سموم را دارا می باشد و در ماه سوم و چهارم بارداری غلظت IgG جنین سریعاً افزایش می یابد و منشأ مادری داشته در این سنین جنین قادر به ساختن ایمینوگلوبولین نیست و در ماه سوم و چهارم پس از تولد است که سطح IgG به ارث رسیده از مادر در نتیجه کاتابولیسم افت میکند و طی این زمان شیرخوار ساختن آنتی بادی IgG خودی را آغاز می کند.

اسلاید ۱۶: ایمونوگلوبولین IgAIgA ایمونوگلوبولین اصلی در ترشحات خارجی از جمله؛ بزاق، موکوس، دستگاه تنفس، عرق، دستگاه گوارش، اشک، در کلستروم (آغوز) و شیر است. عامل اصلی محافظت روده در نوزادان می باشد. بیشترین خاصیت ضدویروسی در بین ایمونوگلوبولین ها، متعلق به IgA و IgG می باشد.IgA در حضور لیزوزیم، دارای فعالیت باکتری کشی بر ضد باکتری های گرم منفی است.ایمونوگلوبولین IgEبه آن نیز راژین آنتی بادی (Reaginic Antibody) گویند. کمترین غلظت سرمی را در بین ایمونوگلوبولین ها مربوط به این آنتی بادی است. به ماست سل ها چسبیده و به تخلیه محتویات دانه های ماست سل منجر می شود. و در نتیجه علائم آنافیلاکسی بروز می کند، IgE در عفونت های مهاجم ناشی از انگل های پرسلولی مثل عفونت با کرم ها و فعالیت آلرژیک، افزایش می یابد. بمقدار بسیار ناچیز IgE، IgD، IgA در خون نوزادان در بدو تولد ملاحظه می گردد.ایمونوگلوبولین IgDهنوز بطور دقیق نقش آن مشخص نشده است.

اسلاید ۱۷: اعمال بیولوژیک آنتی بادی هامهمترین نقش ایمینوگلوبولین ها(آنتی بادی)؛ خنثی کردن سموم، بی حرکت کردن میکروارگانیسم های دارای حرکت، خنثی کردن فعالیت ویروس ها، آگلوتینه(دور هم جمع کردن) کردن میکروارگانیسم ها، رسوب آنتی ژن ها (برای بلعیدن بیگانه خوار) و فعال کردن کمپلمان سرم است.پاسخ ایمنیشامل مراحل چهارگانه زیر است:۱- مرحله نهفته یا پنهانی پس از ۱ تا ۲ هفته زمان لازم است تا آنتی بادی در سرم شناسائی شود. در طی این زمان سلول های B و T با آنتی ژن در تماس می باشند. تکثیر و تمایز این سلول ها در این دوره است.۲- مرحله تصاعدی در این مرحله غلظت سرم بصورت تصاعدی یا لگاریتمی افزایش مییابد.۳- مرحله ثابت در این دوره تولید و تجزیه آنتی بادی ها بحالت تعادل می رسد در نتیجه تیتراژ آنتی بادی در سرم ثابت است.۴- مرحله نزولی که طی آن پاسخ ایمنی رو به کاهش است. ظهور IgG با توقف سریع IgM همراه است.

اسلاید ۱۸:

اسلاید ۱۹: خاطره ایمنیتولید آنتی بادی پس از تماس اولیه با آنتی ژن و پس از چند هفته بعد از آن کاملاً متوقف می شود، اما فرد ایمن شده دارای خاطره ایمنی (Memory Cell) از این تماس است. سلول های خاطره ایمنی با طول عمر بسیار طولانی همیشه فعال اند، اما ایمینوگلوبولین ها پس از تماس اولیه و بتدریج در طی زمان طولانی در سرم کاهش می یابند. در صورت مواجهه بعدی آنتی ژن(تماس ثانویه) در فاصله بسیار زیاد از تماس اولیه، آنتی بادی بمراتب بیشتر از تماس قبلی خود(اولیه) افزایش می یابد. میزان افزایش IgG بسیار چشمگیر است در حالیکه IgM ثانویه نسبت به میزان IgM اولیه ممکن کاهش یابد. این اساس برنامه ایمنسازی اشخاص است بطوریکه سابقه ایمنی اولیه به دلیل سلول های حافظه ای از جنس لنفوسیت با طول عمر بسیار زیاد هرگز از بین نمی رود و در صورت تماس بعدی(ثانویه) حتی بفاصله بسیار طولانی، مقدار IgG بمقدار بسیار زیاد و در کوتاه مدت افزایش می یابد.

اسلاید ۲۰:

اسلاید ۲۱:

اسلاید ۲۲:

اسلاید ۲۳:

اسلاید ۲۴: واکسیناسیون

اسلاید ۲۵: واکسیناسیون (Vaccination)ساده ترین و کاملترین تعریف از واکسیناسیون عبارت است از؛ ایجاد ایمنی فعال بمنظور پیشگیری از ابتلاء به بیماری های حاد کشنده و یا جلوگیری از معلولیت های جبران ناپذیر با کمک یک ماده ایمینوژن در افراد است.واکسیناسیون از جنبه های علمی قابل توجیه می باشد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.

اسلاید ۲۶: ساختار انواع واکسن ها :از نظر نحوه تهیه و فن آوری ساخت به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند :۱- واکسن های زنده ضعیف شده Attenuated Vaccines Liveاز این گروه می توان به واکسن ب، ث، ژ، واکسن فلج اطفال نوع خوراکی یا واکسن Sabin، واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR) Measles, Mumps, Rubella ، واکسن تب زرد، واکسن آبله مرغان Varicella و وبای خوراکی Oral Cholera را نام برد.۲- واکسن های کشته شده Killed Vaccinesاز این گروه، واکسن هاری، سیاه سرفه، واکسن هپاتیت A و واکسن فلج اطفال تزریقی IPV یا واکسن Salk را می توان ذکر نمود.۳- واکسن های حاصل از آنتی ژن خالص Purified Antigen (Subunit) Vaccines از توکسوئید تشکیل شده اند مثل واکسن های دوگانه دیفتری – کزاز خردسال TD و دیفتری- کزاز بزرگسال Td و ممکن است مخلوطی از آنتی ژن پلی ساکاریدی و یک ادجوان باشد که بنام واکسن های کونژوگه موسوم اند، مثل هموفیلوس آنفلوآنزا و پنوموکوک۴- واکسن های نوترکیبی Recombinantمثل واکسن های هپاتیت B که با کلون Clone(گروهی از سلول های هم خانواده که ساختمان ژنتیکی یکسان دارند) کردن ژن ها بدست می آید.۵- واکسن های DNA واکسن های آتی هستند و با استفاده از آنتی ژن های رمز گذاری شده بوسیله DNA تهیه می شود و نیازی به ادجوان ندارد.

اسلاید ۲۷: اجزاء و محتویات واکسناجزاء تشکیل دهنده واکسن ها عبارتند از :۱- آنتی ژن اختصاصی واکسن۲- محافظت کننده ها(آنتی بیوتیک ها) بمنظور جلوگیری از رشد باکتری ها (کانامایسین یا نئومایسین در واکسن سرخک، استرپتومایسین و یا نئومایسین در واکسن زنده فلج اطفال Opv) و تیومرسال۳- تثبیت کننده ها (Stabilizers) بمنظور ثابت نگهداشتن آنتی ژن ها بکار می رود شامل پروتئین، یا سایر ترکیبات آلی است و بمنظور افزایش طول عمر واکسن از آنها استفاده می گردد.۴- کمک کننده ها(یاور) یا ادجوان ها که درواقع املاح ترکیبات آلومینیم اند بمنظور تقویت و تشدید پاسخ ایمنی مورد استفاده قرار می گیرند مانند فسفات یا هیدروکسیدآلومینیم و یا تارتارات– آلومینیم و فسفات کلسیم که استفاده از آن ها بسیار معمول است و در واکسن هایDPT, DT, TT، هپاتیت B و بکار می رود.۵- مایع سوسپانسیون ( Suspention Fluid ) شامل؛ آب مقطر استریل، سالین (املاح)، بافر و مایعات از محیط کشت و یا دیگر مایعات بیولوژیک مثل پروتئین های سرم است.

اسلاید ۲۸: ایمنی گروهی Herd Immunityبرای متوقف کردن چرخه انتقال یک عامل عفونی در میان یک جمعیت نیازی به ایمن کردن تمامی افراد نمی باشد. بلکه برای چنین مکانیسم های وابسته به انتقال فرد به فرد، ممکن است یک میزان شیوع ایمنی قابل تعیین و تخمین در جمعیت وجود داشته باشد، چون رسیدن میکروارگانیسم به افراد حساس در شرایط محیطی مشکل می باشد. این نوع میزان شیوع را ایمنی گروهی می نامند. هنگامیکه در جامعه، ایمنی گروهی وجود دارد، اهداف ایمنسازی از ایمن ساختن فرد به فرد تمام احاد جامعه به ایمن کردن کمترین درصدی از افراد که همواره در معرض خطرند تغییر خواهد کرد. زمانی که ایمنی گروهی کاهش می یابد و یا از بین می رود و یا هنگامیکه درصد زیادی از افراد حساس از انجام واکسیناسیون خودداری می نمایند، شانس همه گیری و طغیان بیماری همواره مطرح خواهد شد، مانند شیوع و اپیدمی دیفتری در کشورهای تازه استقلال یافته در روسیه، اپیدمی سیاه سرفه در ژاپن (به علل عدم انجام واکسیناسیون و به دلیل ترس از عوارض واکسن) در دهه ۱۹۷۰ میلادی و نیز طغیان ناگهانی سرخک در سال ۲۰۰۰ میلادی در ایرلند و بروز ۱۲۰۰ مورد بیماری و ثبت مرگ کودکان در چندین مورد، به دلیل کاهش ناگهانی پوشش ایمنسازی، یکی از مهمترین دلائل اهمیت بالا نگهداشتن سطح ایمنی با واکسن در جامعه است.

اسلاید ۲۹: تزریقات در برنامه ایمنسازیمواظب باشید به رشته اعصاب و عروق اصلی در هنگام تزریق، صدمه وارد نگردد.بهترین محل برای انجام تزریقات در ایمنسازی، تزریق زیر جلدی (Subcutaneous) S.C و تزریق داخل عضلانی (Intramuseular) I.M می باشد.سطح قدامی خارجی عضله ران در کودکان کمتر از یکسال و عضله دلتوئید برای کودکان بزرگتر از یکسال و بزرگسالان، بهترین نقاط برای تزریق داخل عضلانی محسوب می شود. عضله گلوتئوس(سرین) برای تزریق انواع واکسن بویژه برای واکسن هپاتیت B مناسب نمی باشد توصیه برای تزریق واکسن هپاتیت B و واکسن هاری در عضله دلتوئید (در عضله سرین از کارآیی کمتری برخوردار می باشد) است، دلیل آن حضور مقادیر زیاد اندوخته چربی در عضله سرین می باشد.حتی المقدور موضع تزریق با یک ماده ضد عفونی کننده تمیز شود، الکل ایزوپروپیل یک ماده مناسب است. قبل از تزریق موضع را کاملاً خشک نمائید.عضله سرین (باسن) برای تزریق واکسن ها، محل مناسبی نمی باشد، مگر برای تزریق ایمونوگلوبولین ها در افراد بزرگسال، در اینصورت به مسیر عصب سیاتیک باید توجه نمود.در صورت اجبار تزریق در عضله سرین(گلوتئوس)و در افراد بزرگسال، ۴/۱ ناحیه بالائی و خارجی آن را انتخاب کنید و از تزریق در ناحیه مرکزی جداً خودداری نمائید.

اسلاید ۳۰: تزریقات در برنامه ایمنسازیبرای تزریق زیر جلدی از سوزن شماره ۲۵ و بطول ۶/۱ cm (5/8 Inch) معمولی استفاده کنید. زاویه تزریق زیر جلدی ۴۵ درجه و محل تزریق آن در سطح خارجی عضله دلتوئید در ناحیه بازو می باشد.برای تزریق داخل عضلانی(I.M) از سر سوزن های نسبتاً بزرگتر استفاده می شود، در عضله کوچک نزد خردسالان از سر سوزن شماره ۲۴ و طول ۲/۲ cm(7/8 Inch) استفاده می شود. در سایر موارد از سر سوزن شماره ۲۳ به طول ۵/۲ cm(1 Inch) استفاده کنید.برای جلوگیری از آبسه استریل در تزریق عضلانی، همواره تزریق باید بطور عمیق انجام شود.بطورکلی واکسن هائیکه دارای ادجوانت (املاح آلومینیم و…) می باشند (TT, Td, DT, DPT و هپاتیت B) بایستی در داخل عضله تزریق شوند، اگرچه در برخی از کشورهای اروپای شمالی (اسکاندیناوی) و اروپای شرقی واکسن های دارای ادجوانت را در قسمت زیر جلد و عمیق تزریق می نمایند زیرا معتقد اند، میزان واکنش های موضعی آن کمتر است.عضله گلوتئوس(باسن)به دلیل خطر صدمه به عصب سیاتیک نبایستی به عنوان محل تزریق واکسن در نوزادان، اطفال یا بزرگسالان انتخاب شود. از آنجائیکه در زنان بالغ عمق چربی قسمت سرین (باسن) معمولاً بیش از ۵/۳ cm ( از طول معمولی سر سوزن) است تزریق در این محل منجر به تجمع واکسن در عمق چربی در باسن شده، ممکن است موثر واقع نگردد.

اسلاید ۳۱: تزریقات در برنامه ایمنسازیبرخی از مولفین تزریق داخل پوستی (I.D) با دوز کمتر واکسن هپاتیت B را توصیه نموده اند، لیکن تاکنون، کفایت و اطمینان در این روش هنوز به روشنی به اثبات نرسیده است و در برنامه گسترش ایمنسازی (EPI) این روش توصیه نمی شود زیرا در پی مصرف دوز کمتر واکسن هپاتیت B بویژه در نوع نوترکیبی به روش I.D ممکن است به کاهش پاسخ ایمنی منجر گردد.در تزریق داخل پوستی(Intradermal) I.D از سر سوزن مناسب به شماره های ۲۶ یا ۲۷ استفاده می شود.برای انجام تزریق I.D ، سرسوزن بدون زاویه در موازات پوست قرار می گیرد.در هنگام تزریق واکسن به این نکات توجه نمائید:نام تجاری واکسنبه نقش محافظتی واکسن از بیماری موردنظرتاریخ انقضای واکسنمقدار دقیق تزریقتوصیه کارخانه سازندهشماره سریال واکسن

اسلاید ۳۲: توجه عمومی به موارد منع استفاده واکسنبیماریهای جزئی مثل سرماخوردگی همراه با تب و یا بدون تب که معمولاً در خردسالان متداول است، مانع از ایمنسازی آنان نمی شود. اینگونه عفونت ها برای ایمنسازی بی تاثیر است و اثرات نامطلوب بدنبال ندارد و در پاسخ ایمنی در واکسن ها، نیز دخالتی ندارد.عارضه آلرژی(مثل اگزما و آسم)، مانع از ایمنسازی نمی شود، مگر در مواردیکه اختصاصاً نسبت به یک ماده سازنده در ترکیب واکسن، آلرژی ملاحظه شود.مطالعات انجام گرفته در انگلستان، مبین عدم ارتباط بین واکسن و ۵۲ مورد بیماری VCJD است. براساس اعلام سازمان غذا و دارو (FDA) در امریکا طی نشست جولای ۲۰۰۰ میلادی، از در ۴۰ میلیارد نظر تئوریک برآورد ارتباط خطر بیماری VCJD با واکسن یک و حتی کمتر است. بروز تب بعد از تزریق واکسنMMR براساس مطالعه انجام یافته در ۵۸۱ از جفت های دوقلو، در مقایسه با تزریق ماده بی اثر شبیه واکسن(placebo) روزهای ۷ تا ۱۲ معنی دار است.

اسلاید ۳۳: توجه عمومی به موارد منع استفاده واکسنعکس العمل های موضعی پس از ایمنسازی بطور معمول عبارت است از؛ ورم یا سفتی، حساسیت به فشار و قرمزی در محل تزریق و در موارد شدیدتر عکس العمل ها اتفاقی است و گاه به گاه بروز می کند و به شکل؛ التهاب سلولیت بدون عفونت باکتریائی و در پی تزریق واکسن توام Td یا ثلاث DPT ملاحظه می گردد.ایمنسازی در زنان باردار با واکسن های کشته شده یا نوترکیبی بلامانع می باشد.استفاده از واکسن های زنده ضعیف شده (تخفیف حدت یافته) در زنان باردار منع مصرف دارد و اکیداً ممنوع است.آلرژی با تخم مرغ مانع از تجویز واکسن MMR نمی گردد.واکسن تب زرد و واکسن آنفلوآنزا که از رشد ویروس در جنین تخم مرغ بدست می آید، در افراد حساس به تخم مرغ منع مصرف دارد، مگر در مواردیکه خطر بیماری بمراتب بیشتر از عکس العمل های حساسیت شدید بطور سیستمیک مطرح باشد در اینصورت با نظر پزشک می توان تجویز نمود.

اسلاید ۳۴: توجه عمومی به موارد منع استفاده واکسنواکسن MMR (یا سرخک، اوریون، سرخجه یا سرخک و سرخجه MR) در افرادیکه با تجویز قبلی اینگونه واکسن ها سابقه عکس العمل های آنافیلاکتیک دارند، منع مصرف دارد.ایمنسازی با واکسن های ویروسی زنده ضعیف شده در نزد کودکانیکه در خانواده آنان (اعضاء فامیل) زن باردار وجود دارد، مانعی وجود ندارد و باین دلیل نباید در واکسیناسیون کودکان تاخیری ایجاد شود.شیردادن نوزادان و کودکان همزمان با ایمنسازی آنان با واکسن های زنده و کشته، اثر نامطلوبی بهمراه ندارد، در حقیقت بهبود پاسخ ایمنی نیز در برخی از واکسن ها در زمان تغذیه با شیرمادر ملاحظه می شود. بنابراین جدول زمان بندی واکسیناسیون آنان مشابه دیگر کودکان است.کودکان دجار اختلال عصبی (Neurologic disorders) می توانند مشابه افراد عادی واکسینه شوند برای جلوگیری از حمله بیماری و وخیم تر شدن حال آنها می توان از استامینوفن بمیزان mg/kg 15 بمنظور پیشگیری از تب، استفاده نمود.

اسلاید ۳۵: توجه عمومی به موارد منع استفاده واکسنواکسیناسیون در افراد هموفیل و اشخاصی که دارای اختلال خونریزی دهنده می باشند، در بیمارستان ها و یا مراکز بهداشت درمانی و زیر نظر پزشک باید انجام پذیرد. توصیه می شود با انتخاب سرسوزن مناسب، تزریق بصورت زیر جلدی و یا داخل عضلانی و عمیق انجام گردد، بعد از تجویز واکسن بمدت ۵ دقیقه محل تزریق را محکم فشار دهید، بهیچ وجه نباید موضع را مالش دهید.واکسیناسیون نوزادان نارس مشابه نوزادان با وزن طبیعی یکسان است. بنابراین نباید در ایمنسازی آن ها تاخیری ایجاد شود.در واکسیناسیون های چند گانه و یا در تزریق و یا تلقیح واکسن های یادآور، اگر چنانچه بین فواصل آنها بهر دلیل وقفه ای ایجاد گردد، نباید واکسیناسیون از ابتدا آغاز (به دلیل وجود خاطره ایمنی در سلول های حافظه ای با عمر طولانی) شود.ایمنسازی با واکسن ب، ث، ژ در افراد با کاهش ایمنی(مثل عفونت /AIDs HIV)، افرادیکه دارای بیماری بدخیم می باشند، یا تحت درمان با کورتیکو استروئیدها قرار دارند، یا شیمی درمانی می شوند و یا ممکن است رادیوتراپی شوند، منع مصرف دارد.شانس بروز آدنیت(تورم غده لنفاوی Adenitis) پس از تزریق واکسن ب، ث، ژ در نزد کودکان، ۱ تا ۱۰ درصد می باشد و چرکی شدن غدد لنفاوی نیز بین ۱ تا ۴۳ مورد در هزار نفر افراد واکسینه شده است.واکسن فلج خوراکی(OPV) در افراد با سابقه کاهش ایمنی و یا در مورد عفونت HIV/AIDs ، منع مصرف دارد و بجای آن از واکسن فلج اطفال غیرزنده (IPV)، می توان استفاده نمود.شانس بروز فلج ناشی از واکسیناسیون با واکسن فلج اطفال نوع خوراکی (OPV) حدود ۱ بازاء ۴/۲ میلیون نوبت تجویز واکسن است.

اسلاید ۳۶: موارد منع مصرف ، اقدامات احتیاطی و اجازه مصرف واکسن ها

اسلاید ۳۷: موارد منع مصرف ، اقدامات احتیاطی و اجازه مصرف واکسن ها

اسلاید ۳۸: موارد منع مصرف ، اقدامات احتیاطی و اجازه مصرف واکسن ها

اسلاید ۳۹: موارد منع مصرف ، اقدامات احتیاطی و اجازه مصرف واکسن ها

اسلاید ۴۰: موارد منع مصرف ، اقدامات احتیاطی و اجازه مصرف واکسن ها

اسلاید ۴۱: واکنش های خفیف و شایع ناشی از واکسیناسیون و درمان آنها

اسلاید ۴۲: در مواردیکه منع واکسیناسیون برای آنها مطرح نمی باشد در شرایط ویژه زیر می توان واکسیناسیون را مشابه به افراد عادی و براساس جدول ایمنسازی ملی شروع کرد :۱- بیماریهای ملایم از جمله عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، اسهال و یا در هنگام تب کمتر از C 5/38 2- در حساسیت، آسم، دیگر تظاهرات آلرژیک، تب یونجه یا زکام۳- در نوزادان نارس یا کوچک نسبت به سن۴- در سوء تغذیه۵- تغذیه با شیر مادر۶- سابقه تشنج در خانواده۷- درمان با آنتی بیوتیک، دوز کم مصرف کورتیکوتروئید یا استروئیدهای ۸- در موارد؛ درماتوز( اختلال در پوست)، اگزما و یا عفونت های موضعی پوست۹- بیماری های مزمن؛ قلب، ریه، کلیه و کبد۱۰- بیماریهای عصبی غیر پیش رونده مانند فلج مغزی و سندرم داون۱۱- سابقه زردی پس از تولد

اسلاید ۴۳: واکنش های خفیف و شایع ناشی از واکسیناسیون و درمان آنها

اسلاید ۴۴: موارد اختلاف آنافیلاکسی با سنکوپ یا غش (Faint) :آنافیلاکسی یک پیامد نادرست اما بسیار شدید می باشد و ممکن است به مرگ منجر شود و چند دقیقه پس از ایمنسازی رخ می دهد.سنکوپ یا غش (Faint) با رنگ پریدگی ناگهانی و کاهش سطح هشیاری رخ می دهد و ممکن است با کاهش فشار خون و کاهش ضربان قلب توام باشد و به بی هوشی، ضعف و غش منجر شود و معمولاً بلافاصله پس از واکسیناسیون مشاهده می گردد. * توجهتجویز آدرنالین در سنکوپ یا غش (Faint) بهیچ وجه لازم نمی باشد، در صورت تجویز ممکن است خطرناک باشد.درمان آنافیلاکسی با آدرنالین است زیرا موجب تحریک قلب، مسیر هوائی را باز مینماید(ضداسپاسم مجرای هوائی است) و نیز کهیر و ورم را کاهش می دهد.هر واکسیناتور بالینی کیت آدرنالین را در اختیار داشته باشد و لازم است از دوز مصرفی و نحوه تجویز آن آگاهی یابد.در آنافیلاکسی جریان قوی نبض کاروئید (در ناحیه جانبی گردن) محو می گردد، در حالیکه در سنکوپ یا غش(Faint) این ضربان برقرار است.

اسلاید ۴۵: موارد اختلاف آنافیلاکسی با سنکوپ یا غش (Faint) :

اسلاید ۴۶: عارضه شرح انافیلاکسی سنکوپ یا غش(Faint)پیامدعموماً با تاخیر بین ۵ تا ۳۰ دقیقه پس از واکسیناسیون بلافاصله پس از واکسیناسیونپوست متورم و قرمز با بثورات توام با خارش ، تورم چشم و صورت، بثورات در تمام سطح بدن ، رنگ پریدگی، تعریق سرد و مرطوبتنفس صدادار(استریرور/خس خس)طبیعی یا عمیقگردش خون : کاهش فشار و افزایش ضربان قلب ، کاهش موقتی و کاهش ضربان قلبدستگاه گوارش :اسپاسم یا انقباض شکم ،تهوع/ استفراغدستگاه عصبی :کاهش سطح هشیاری- در صورت خوابانیدن بیمار به پشت پاسخ ضعیف است کاهش سطح هوشیاری، اما موقتی در صورت خوابانیدن بیمار به پشت پاسخ مناسب تزریق آدرنالین در صورت بروز آنافیلاکسی و تمایز آن از سنکوپ یا غش(Flant ) بشرح جدول زیر است:دوز مصرف آدرنالین (اپی نفرین) در فرمولاسیون ۱ در ۱۰۰۰ آن به قرار زیر است:۰۱/۰ میلی لیتر به ازاء هر کیلوگرم تا حداکثر به میزان ۵/۰ میلی لیتر. در صورتیکه وزن بیمار مشخص نباشد.

اسلاید ۴۷: کاربرد ایمونوگلوبولین ها در ایمنی غیرفعالاستفاده از این نوع ایمنی از سال ۱۹۴۵ میلادی در سطح جهان متداول گردید و در پی تزریق مستقیم آنتی بادی آماده از خون فرد ایمن شده به فرد دیگر ایمنی موقتی حاصل می گردد.در شرایط کنونی بجای سرم از ایمونوگلوبولین ها بعنوان عامل اصلی در ایجاد ایمنی غیرفعال(تاثیر فوری ولی کم دوام) استفاده بعمل می آید.ایمونوگلوبولین ها بطور عمده حاوی IgG می باشند و دیگر انواع ایمونوگلوبولین از جمله IgA موجود در آْن بسیار اندک است.ایمونوگلوبولین های اختصاصی انسانی(همولوک) از آنتی بادی آماده افرادیکه از یک بیماری عفونی ایمن شده اند و یا از پلاسمای افراد که اخیراً از یک بیماری عفونی بهبود یافته اند تهیه می شود.تزریق ایمونوگلوبولین داخل عضلانی (I.M) می باشد و در موارد استثنائی داخل وریدی(I.V) است. ۲ روز پس از تزریق عضلانی سطح آنتی بادی غیرخودی موجود در سرم خون در فرد(دریافت کننده) به حداکثر می رسد اما متوسط نیمه عمر آنها از ۲۰ تا ۳۵ روز(۲۳ روز) می باشد. در صورت تزریق همزمان ایمینوگلوبولین با واکسن