پاورپوینت کامل شاهزاده ابراهیم «محله دروازه کاشان قم» ۶۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل شاهزاده ابراهیم «محله دروازه کاشان قم» ۶۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل شاهزاده ابراهیم «محله دروازه کاشان قم» ۶۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل شاهزاده ابراهیم «محله دروازه کاشان قم» ۶۷ اسلاید در PowerPoint :

۴۷

موقعیت جایگزینی اثر

در قم و حومه آن سه تا چهار مقبره به نام شاهزاده ابراهیم وجود دارد که گاه محققینی را که در این خصوص از منابع دست دوم استفاده کرده‏اند دچار اشتباهاتی ساخته است.(۲) اثر مورد نظر که به عنوان بقعه شاهزاده ابراهیم مورد احترام اهالی محل است در محله دروازه کاشان در بخش شرقی شهر قم درون محوطه محصوری که امروز نیز به عنوان گورستان مورد استفاده می‏باشد واقع شده است. بقعه با بنای امامزاده علی بن جعفر فاصله بسیار اندکی داشته و با شاخص‏های شهری همچون بارگاه حضرت معصومه علیهاالسلام حدود ۱۵۰۰ متر فاصله را نشان می‏دهد. این مکان تا حدود سی سال پیش محوطه‏ای بیرون از دروازه شهر بود که مزارع و باغات اطراف شهر آن را در برمی‏گرفت. با توجه به فضای باز اطراف برج در گذشته می‏توان گفت این بنا همچون دیگر آرمگاه‏های عصر ایلخانی به پیروی از یک سنت عمومی جدا ساخته شده و از همه سو نمایان بود، که به تدریج در اثر گسترش شهر در دهه‏های اخیر اطراف آن را ساختمان‏هایی دربرگرفته است. عکس‏هایی که از اوایل قرن حاضر در دست است بنای برج را در محاصره دیوارهای چینه‏ای نشان می‏دهد که از سطح زمین‏های اطراف ارتفاع بیشتری دارد.

نوع نقشه

آرامگاه شاهزاده ابراهیم که «پوپ» آن را بهترین بنا از میان سه بنای ساخته شده طی سال ۷۲۱ه .ق می‏داند(۳)، از خارج دارای پلانی هشت ضلعی است، که هر یک از اضلاع آن را طاقنماهایی به دهانه تقریبی ۲ و ارتفاع ۶ متر در برمی‏گیرد. این پلان در داخل به چهار ضلعی متساوی الاضلاعی تبدیل می‏شود که طول هر ضلع آن حدود ۵ متر است. این بنا از حیث پلان کاملاً مشابه ساختمان قدیمی‏تر امامزاده علی بن جعفر است که خود در یک گروه کلی از جهت نقشه متأثر از مقابر چند ضلعی آذربایجان بزرگند.

نمای خارجی

سطح کف محوطه اطراف بقعه در طی قرون متمادی به خصوص در طی قرن اخیر به دلیل استفاده تدفینی به عنوان گورستان به تدریج بالا آمده است به نحوی که محوطه اطراف بنا حدود دو متر اختلاف ارتفاع با جاده‏های اطراف را نشان می‏دهد. در مقایسه عکس‏های قدیمی بنا با وضعیت فعلی آن اختلاف چشمگیری در ارتفاع بنا مشاهده می‏شود. هرچند که امروزه اطراف بنا حدود ۵۰ سانتی متر زهکشی شده است لیکن کف اصلی بنا در اطراف برج حداقل یک متر پایین‏تر از سطح فعلی است. هر یک از اضلاع را در خارج طاقنمایی با قوسی جناقی محاط در قابی مستطیلی به دهانه ۲ و ارتفاع ۶ متر در برمی‏گیرد که در آغاز شامل آجرچینی ساده‏ای با بندکشی‏های گچی بود. و امروزه با ملات ماسه و سیمان و آجرهای جدید دیگرسازی شده است. اسپر هشت طاقنمای مزبور را هشت نورگیر با مشبکهای گچی می‏پوشاند(۴) که امروزه همگی تبدیل به پنجره‏هایی فلزی شده‏اند. گریو شانزده ضلعی بنا با کمی عقب‏نشینی از صفحه دیوار خارجی بر فراز اضلاع هشتگانه استوار شده است، که هر یک از اضلاع شانزده‏گانه آن را طاقنمای کم عمق باطاقی جناقی در برمی‏گرفت. درون این طاقنما در تعمیرات دهه‏های اخیر آجرچین شده و تنها قاب مستطیلی آن باقیمانده است. در جبهه شمالی بنا بر روی یکی از این اضلاع در طی تعمیرات دهه‏های اخیر عبارت «یا شاهزاده ابراهیم» با کاشی‏های فیروزه‏ای در تلفیق با آجر کتیبه شده است.

بنا دارای الحاقاتی در جبهه شمالی است که قدمت آنها به یک قرن نمی‏رسد. نخست تالار ستون‏داری است بر فراز درگاه ورود که سقفی مسطح آن را می‏پوشاند این تالار در سه دهه پیش احتمالاً جهت جلوگیری از نفوذ برف و باران به داخل بقعه تعبیه شده است. و دیگر مقابر خانوادگی متصل به بنا در جبهه شمالی است که همگی آنان در طی سالهای اخیر به وسیله سازمان اوقاف قم تخریب شدند و بنا امروزه از همه سو آزاد است.

نکته اساسی در نمای خارجی بنا این است که این اثر دیگر آن هویت تاریخی و هنری اصیل خود را ندارد و در تمامی وجوه در طی تعمیرات غیراصولی دیگرسازی شده است به شکلی که از خارج بیشتر به یک بنای نوساز شبیه است تا یک اثر تاریخی.

ورودی

ورودی بنا در سمت شمال واقع شده است که با پله‏ای کم ارتفاع با داخل بنا ارتباط برقرار می‏کند. طاقنمایی که ورودی بنا را در برمی‏گیرد فاقد هرگونه ویژگی مشخص است. بر فراز درگاه ورود در طی ده‏های اخیر جهت جلوگیری از ورود آب برف و باران به داخل بقعه تالاری با سقف مسطح که بر دو ستون تکیه دارد احداث نموده‏اند. به همین جهت ارتفاع طاقنمای درگاه ورود از ۶ متر به حدود ۳ متر کاهش یافته است. به نظر می‏رسد گرداگرد این درگاه در آغاز با کتیبه‏ها و کاشی‏هایی مزین بود که به دلیل تخریب در عصر قاجار مجددا کاشی‏کاری شد. امروزه نمای ورود فاقد هرگونه تزئینی است که ارزش تاریخی و هنری داشته باشد. اکنون در جهت غربی بنا دریچه‏ای همسطح با کف بنا قرار دارد، دریچه مزبور در اصل باید پنجره‏ای بوده باشد جهت تهویه هوای داخل بقعه که امروزه به دلیل بالا آمدن بیش از حد کف، همسطح با کف بنا گردیده است. بر همین اساس به اعتقاد نگارنده تصور این که دریچه مورد بحث ورودی دیگری بوده باشد به نظر صحیح نمی‏رسد.

نمای داخلی

نمای داخلی بنا مربعی است به ابعاد ۵ متر که هر یک از اظلاع آن را طاقنمایی به ارتفاع تقریبی ۴ متر در برمی‏گیرد. به نظر می‏رسد ارتفاع واقعی این طاقنماها با توجه به عرض آنها بیش از این مقدار بوده است و به دلیل کف‏سازی‏های متعدد در طی دوران‏های مختلف به حدود ۴ متر کاهش یافته است. راه حل ایرانی گذر از طرح مربع پلان به شکل مدور گنبد که ریشه در معماری عصر ساسانی دارد،(۵) در این بنا نیز به کار آمده است. بدین مفهوم که تغییر شکل طرح چهارگوش به هشت گوش اساس کار است. برای انجام این مهم نخست با ایجاد سکنج‏هایی در هر یک از زوایا بنا را از چهار ضلعی به هشت وجهی تغییر شکل داده‏اند. آنگاه با احداث طاقبندی‏های شانزدگانه بر فراز آن، آن را به شانزده ضلعی تبدیل کرده‏اند. سرطاقهای شانزده‏گانه بنا در واقع پاکار گنبد محسوب می‏شوند و از اینجا به بعد آهیانه گنبد آغاز می‏شود. از آنجا که پا طاقهای هشتگانه بنا در زوایا جای مناسبی جهت تزئین تلقی می‏شوند هنرمند سازنده این بنا نیز با ایجاد مقرنس‏هایی این ناحیه را مزین کرده است. ویلبر در این خصوص معتقد است در واقع ایجاد چنین پاطاق‏هایی بود که کاربرد روز افزون مقرنس را در عصر سلجوقی و ایلخانی موجب شد.(۶) این طاقبندی‏ها یک در میان نورگیری‏ها بنا محسوب می‏شوند که در آغاز با مشبک‏های گچی پوشیده بوده‏اند(۷) و امروزه به دلیل تخریب این مشبک‏ها از خارج دارای پنجره‏هایی فلزی‏اند.

در خصوص نمای داخلی می‏توان گفت برخلاف نمای خارجی کمتر مورد دستکاری واقعشده و تقریبا به طور کامل و به صورتی سالم تزئینات اوایل قرن نهم خود را حفظ کرده است.

گنبد

گنبد بنا از نوع دو پوسته گسسته رک با خود منشوری است که خود شانزده ترک آن نسبت به امامزاده علی بن جعفر قم بلندتر و دارای شیب بیشتری در هر یک از وجوه است.

سطح خارجی گنبد در اوایل قرن اخیر مجددا کاشیکاری شده(۸) که بر هر یک از وجوه آن در آغاز نام جلاله «اللّه‏» سپس نام «محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله » و پایین‏تر نام «علی علیه‏السلام » کتیبه شده، این کتابت به خط معلقی با کاشی‏های الوان در زمینه‏ای فیروزه‏ای رنگ است.

پوسته داخلی یا آهیانه گنبد نیم کروی است که بر گریو شانزده ضلعی بنا استوار است. ویلبر معتقد است اسکلت و گنبد بنا نسبت به امامزاده علی بن جعفر قم با دقت بیشتری ساخته شده است.(۹)

تزئینات

شیوه‏های تزئینی در این بنا با توجه به نوع مصالح و چگونگی اجرا به چهار گروه عمده قابل تقسیم است:

الف) مقرنس کاری

ب) گچکاری

ج) نقاشی روی گچ

د) کاشیکاری

الف) مقرنس کاری

بعد از ازاره ۲ متری بنا که امروزه سنگ کاری ساده است، تزئینات مقرنس کاری گوشواره‏ها و طاقنماهای بنا آغاز می‏شود. به عبارت دیگر سکنج‏های چهارگانه و طاقنماهای هر یک از اضلاع بنا مزین به مقرنس‏های خوش قطار سفید و ساده‏ای هستند که ویژگی‏های مقرنس کاری عصر ایلخانی را به یاد می‏آورند.(۱۰) فراز ازاره سنگی بنا را نیز در گرداگرد تزئینات شبه مقرنسی در سه ردیف در برمی‏گیرد که از الحاقات دوره اخیر است.

ب.) گچکاری

تزئینات گچبری این بنا به جهت اصیل بودن بسیار پر ارزش است. این تزئینات شامل قابندهای اطراف طاقنماها و طاقبندی‏ها، موتیف‏های تزئینی لچکی‏های پشت بغل گوشواره‏ها و طاقنماها و نیم ستون‏های تزئینی در هر یک از زوایا است. زوایای حد فاصل هر گوشواره با طاقنما آراسته به نیم ستون‏های گچبری شده زیبایی است که طرح شماتیک یک درخت نخل را به یاد می‏آورد و با توجه به سرستون‏های شبه پالمتی آن قابل مقایسه با گچبری‏های عصر ساسانی است.

لچکی‏های پشت بغل طاقنماها و گوشواره‏ها نیز از تلفیق نقوش گیاهی و حیوانی به ترکیبی بدیع رسیده‏اند که با دقت می‏توان صور حیوانات و پرندگانی چون اژدها و سیمرغ را در آنها مشاهده کرد. هنرمند گچبر طرحها برای پیاده کردن نقوش از تکنیک وصله‏کاری استفاده کرده است. بدین شکل که ابتدا کلیات طرح مورد نظر را در سطوح مورد نیاز منعکس کرده، آنگاه گچ مرده را بر روی طرحها خوابانده و به لحاظ جلوگیری از فرو ریختن، آنها را با استفاده از میخ‏های چوبی و مواد چسبنده تقویت کرده است.(۱۱)

علاوه بر موارد فوق حد فاصل قسمت هشت و شانزده ضلعی بنا را کتیبه‏ای گچبری شده به عرض ۶۰ سانتی متر محاط در دو حاشیه گچبری شده یکی زنجیرباف و دیگری زنجیره گیاهی مواج در برمی‏گیرد که با زمینه‏ای پر نقش و نگار نمونه برجسته‏ای از هنر گچبری ایران در اوایل قرن نهم است.

ج) نقاشی روی گچ

هنرمند خلاق این بنا در تزئین شمسه زیر گنبد از تکنیک نقاشی روی گچ سود برده است. بدین مفهوم که برای ایجاد گره‏بندی‏های رنگی در آغاز، ستاره‏ای ده پر مزین به رنگ اخرایی در مرکز شمسه ایجاد نموده، آنگاه با خلق ده ستاره پنج پر که یک در میان به رنگ اخرایی و آبی‏اند، به ترکیب هندسی بدیعی دست یافته است. در ادامه با ایجاد ده ستاره چهار پر اخرایی رنگ گره‏بندی‏ها را به انتها رسانده که حد فاصل هر یک را شش ضلعی‏هایی به رنگ سفید در بر گرفته است. برزخ میان قسمت شانزده ضلعی بنا و آغاز آهیانه گنبد که در اکثر بناها معمولاً مزین به کتیبه‏ای است در این بنا به وسیله پیکان‏هایی که با تکنیک نقاشی روی گچ ایجاد شده‏اند مزین است. نکته گفتنی در خصوص نقاشی روی گچ در این بقعه همانا دست‏نخوردگی و اصیل بودن رنگها است که تا به امروز به شکل اول