پاورپوینت کامل گزارشات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل گزارشات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل گزارشات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل گزارشات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۳۵

کزارشی از کنگره فاطمه شناسی

کنگره سراسری علمی فاطمه شناسی با پیام آیت الله مکارم شیرازی و رئیس جمهور از
سوی منطقه مقاومت بسیج سپاه کرمان و بسیج خواهران این استان به مدت سه روز در
شهرهای کرمان ، رفسنجان و جیرفت برگزار شد.

در پیام آیت الله مکارم شیرازی که توسط حجت الاسلام شیخ شعاعی ، مسئول نمایندگی ولی
فقیه در سپاه ناحیه زرند، قرائت شد، آمده است : قبل از هر چیز تشکیل این کنگره پر
ارزش را به همه شما عزیزان و دست اندرکاران تبریک می گویم . نام مبارک حضرت
فاطمه (س ) یادآور عظمت ، قداست فوق العاده ، شجاعت بی نظیر و کرامت والای انسانی
است . این بانوی بزرگ اسلام در عمر کوتاه خود آثار گران بهایی از قول و عمل برای
پیروانش به یادگار گذاشت . در ادامه این پیام آمده است : در مقام و شأن آن حضرت
همین بس که در حدیث معروفی از پیغمبر(ص ) او را سیده نساءالعالمین ، بانوی تمام
بانوان جهان ، شمرده اند. در مقام قرب او نزد خداوند همین بس که خداوند از رضایش
راضی و از غضبش خشمگین می گردد و او بالاترین مقامی است که ممکن است یک انسان دارا
شود. درباره مقامات آن بانوی بزرگ اسلام هر چه بگوییم کم است ، مهم این است که روشن
شود ما پیروان آن بزرگوار در پیروی آن حضرت به کجا رسیده ایم؟ وجود او به هنگام
نماز برای آسمان ها نورافشانی می کرد و فرشتگان خدا را از نور خود بهره مند
می ساخت . آیا ما توانسته ایم محیط خانه خود را از بدی ها پاک کنیم و فرزندانی در
مسیر آن بزرگوار پرورش دهیم؟ این مرجع تقلید افزود: آن بزرگوار در برابر انحرافات و
کجروی های بعضی حاکمان آن زمان فریاد می کشید و مبارزه می کرد. آیا ما توانسته ایم
وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را در برابر فاسدان و مفسدان با منطق صحیح انجام
دهیم؟ او جان خود را در برابر امام زمانش سپر قرار داد، آیا ما توانسته ایم به
مقدار توان برای جلب رضا و خشنودی امام زمانمان تلاش کنیم؟ در این پیام تأکید شده :
کوتاه سخن اینکه آنچه بیشتر در این کنگره ها باید مورد توجه برادران و خواهران عزیز
و دست اندرکاران باشد جنبه های الگو پذیری و گرفتن اسوه حسنه از آن بزرگواران است و
انشاءالله نهایت کوشش را در این راه خواهید کرد. درود بی پایان خود را به آن بانوی
بی مثال می فرستم و از شما عزیزان تشکر می کنم .

فاطمه (س ) محور عالم وجود و پیونددهنده نبوت و ولایت است

رئیس جمهور در پیامی به کنگره فاطمه شناسی با بیان اینکه حضرت فاطمه (س ) محور عالم
وجود و پیوند دهنده نبوت و ولایت است ، تصریح کرد: شناسایی و شناساندن فاطمه ، شجره
مبارک طوبی ، در حقیقت ترویج همه خوبی های عالم است . در پیام دکتر محمود
احمدی نژاد که از سوی استاندار کرمان قرائت شد، آمده است : خداوند را سپاس می گویم
و بر محمد(ص ) و آل محمد درود می فرستم و برای ظهور سیدالاوصیاء که برپا دارنده
عدالت علوی است ، دعا می کنم . امروز مصادف با شهادت حضرت جواد الائمه (ع ) است .
شهادت این امام همام را تسلیت می گویم . شما دوستان و محبین ائمه (ع ) با وجودی
سراسر از عشق و محبت به ساحت قدسی آن انوار طیبه گرد هم آمدید تا محققان و
اندیشمندان جلوه هایی از وجود آن یکتا گوهر هستی را مطرح نمایند و جان عاشقان و
دوستداران اهل بیت (ع ) را از معرفت به آن بانوی بزرگوار مبتهج کنند. فاطمه (س )
محور عالم وجود، پیوند دهنده نبوت و ولایت و ام ائمه (ع ) است . ائمه که خود
پناهگاه و فریادرس مردم بودند، در سختی ها به ایشان پناه می بردند. او ام ابیها بود
و پیامبر در کنار او آرام می گرفت . در تبیین معارف الهی برخوردار از کلامی بلند و
فصاحت و بلاغتی همچون علی (ع ) بود. خطبه مشهور ایشان در مسجد مدینه که بعد از رحلت
پیامبر(ص ) ایراد گردید، مملو از معارف و زیبایی های ادبی است و بالاخره این فاطمه
است که در دفاع از ولایت ، جان خویش را تقدیم می کند و مظلومیت آل البیت را به
جهانیان نشان می دهد و هم او کانون مهر و محبت و عطوفت است .

حضار محترم ، خواهران و برادران عزیز! امروز جهان گرفتار ستم زورمندان و تاریکی
برخاسته از خودخواهی های آنان است و بیش از گذشته نیازمند معرفت ، پاکی و صداقت ،
ایمان و اخلاص ، محبت و عشق و عزت و کرامت است . همه این ارزش ها در وجود
فاطمه (س ) جمع است . شناسایی و شناساندن فاطمه ، شجره مبارکه طوبی ، در حقیقت
ترویج همه خوبی های عالم است .

در آستانه ماه ذی الحجه قرار داریم و دل های مسلمانان معطوف به توحید، بندگی
مخلصانه و حرمین شریفین و مواقف حج و اهل بیت عصمت و طهارت است . امیدواریم به برکت
این مقارنه ، حاصل تلاش دست اندرکاران و شرکت کنندگان در این گردهمایی که مزین به
نام فاطمه (س ) است مفید و ماندگار باشد. از بانیان و برگزارکنندگان این نشست تشکر
و قدردانی می کنم و توفیق همه را در ظل عنایات حضرت فاطمه علیها سلام و ولی
عصر(عج ) از خداوند بزرگ مسئلت می کنم .

حجاب موجب عزت و عظمت زن است

همچنین در این همایش آیت الله ابوالقاسم خزعلی ، عضو مجلس خبرگان رهبری، با تقدیر
از برگزارکنندگان و دست اندرکاران این گنگره افزود: عصمت حضرت فاطمه زهرا(س ) از
قدرت درک ما خارج است . وی با طرح این پرسش که حجاب چیست و آیا آن گونه که غربی ها
می گویند موجب فلج کردن نیمی از جامعه و حبس زنان در چادر سیاه است ، پاسخ داد:
حجاب موجب عزت و عظمت زن و استحکام بیشتر کانون خانواده است . وی با تأکید بر اینکه
بنیاد خانواده و فرزندان ، با حجاب مادر مستحکم می شود، گفت : حجاب مادر آن قدر
ارزشمند است که انسان های عالی قدر در دامان این مادران پرورش می یابند. آیت الله
خزعلی از امام راحل (ره )، آیت الله بهشتی و آیت الله مطهری به عنوان نمونه ای از
فرزندانی که در دامان مادران پاک و محجبه پرورش یافته اند، یاد کرد. وی با تأکید بر
اینکه اگر بخواهیم مردم در جامعه درست کار کنند باید حجاب رعایت شود، گفت : در غیر
این صورت ، بخشی از نیم دیگر جامعه هم از کار می افتد. عضو مجلس خبرگان رهبری ،
مدرسه و دانشگاه را جامعه دوم پس از خانواده توصیف کرد و گفت : حفظ شئون اسلامی و
رعایت حجاب در این مکان ها، به ویژه دانشگاه ، موجب بالارفتن سطح علمی و معدل بالای
دانشجویان می شود. وی بهترین کار زن را همسرداری خوب عنوان و بیان کرد: حفظ
عصمت و عفت زن باعث استحکام بنیان خانواده می شود. شاعران مرثیه سرا و مداحان
اردبیلی قرن هاست که با سروده ها و نوای توحیدی خود خاطره عاشورا را زنده
نگه داشته اند و صحنه هایی از این حماسه و دیگر مناقب و مصائب ائمه اطهار(ع ) را در
اذهان به تصویر کشیده اند.

به نوشته مورخان معتبر، مردم اردبیل به عنوان یکی از پیشگامان پذیرش دین اسلام ، به
خاندان عصمت و طهارت (ع ) عشق ورزیده و ادیبان خوش قریحه منطقه از آن زمان مصائب
چهارده معصوم (ع ) را به نظم و نثر کشیده اند. به دلیل از بین رفتن اسناد و مدارک ،
اولین شاعر مرثیه سرای اردبیلی را نمی توان شناسایی کرد، اما به نوشته برخی
تذکره نامه ها در عصر صفویه شاعران مرثیه پرداز فراوانی از این دیار بر ادبیات
عاشورا گام نهاده اند.

شهر اردبیل نزدیک به ۲۰۰ سال مرکز تجمع و حضور عارفان و شاعران پرآوازه بوده و به
همین دلیل ، دارالارشاد و زمانی هم دارالامان لقب گرفته است . زبان ترکی دارای
ویژگی خاصی برای سرودن حماسه های عاشورایی است که سایر زبان ها فاقد این قابلیت
می باشند. گذر زمان و نفوذ فرهنگ های بیگانه نیز نتوانسته است قلم های
مرثیه پردازان اردبیلی را از نوشتن بازداشته و یا نوای روحبخش عندلیبان را در
حنجره های آنان حبس کند.

اشعار مرثیه سرایان بنام اردبیلی که با هنرنمایی مداحان اهل بیت (ع ) به شکلی
دلپذیر و تأثیرگذار ارائه می گردد نقش بسزایی در رونق عزاداری های محرم در مناطق
آذری نشین و سایر نقاط کشور دارد. در مرثیه های شاعران اردبیلی به واقعه بزرگ کربلا
از زاویه های گوناگون پرداخته شده و در آنها حماسه بزرگ پدید آورندگان عاشورا،
مظلومیت اهل بیت (ع ) و قساوت یزید و یزیدیان به زیبایی هر چه تمام عرضه شده است .
صاحب نظران می گویند: مرکزیت اردبیل به عنوان خاستگاه مذهب تشیع در دوران حکومت
صفویه باعث گرایش شاعران و عندلیبان به اهل بیت (ع ) شده است . مرثیه سرایان
فراوانی از جمله بیضا، دلخون ، ثابت ، ناصر، عاصم ، مطلع ، ناطق ، انور، غمگین ،
سیدحکاک ، بختیاری ، جلیلی وند، صدرالممالی ، یحیوی و منزوی در این شهر
می زیسته اند که اکنون فقط آثار ارزشمندی از آنان به یادگار مانده است .

شاعران مرثیه سرای اردبیل معتقدند که شاعران غیر مرثیه پرداز نیز دست کم باید در
سروده های خود نیم نگاهی به شور و حال سالار شهیدان داشته باشند. شاعران نوحه پرداز
متوفای اردبیلی از شنیده های خود در منابر علما و نیز مطالعه کتاب هایی همچون مقاتل
، تاریخ اسلام و وقایع کربلا در سرودن اشعار حماسی استفاده می کردند.

رئیس انجمن شعر و ادب استان اردبیل می گوید: انجمن شعر و ادب اردبیل در تمام اعیاد
ملی ، مذهبی شب های شعر برگزار می کند. سیدعلی عابدیان افزود: علاوه بر انجمن شعر و
ادب استان ، انجمن های ادبی آل محمد(ص )، دارالارشاد حسینی و حافظ نیز در این منطقه
به صورت مستقل فعالیت دارند. او که متخلص به شاهد است و ۲۹ سال است در زمینه های
اجتماعی و عرفانی شعر می سراید، گفت : بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب شعر شاعران استان با
مضامین گوناگون و به ویژه حماسه کربلا طی سال های اخیر به چاپ رسیده است .

یک شاعر اردبیلی می گوید: در طول ۴۲ سال شاعری توانسته است کتاب دولت بیدار و
شرح بی نهایت را در رثای معارف و مصائب کربلا به چاپ برساند. اصغر شاهی زاده ، که
از ۱۲ سالگی شعر می سراید گفت : از آثارش یک جلد از شرح چهار جلدی عرفانی و فلسفی
اشعار حافظ چاپ شده است و بقیه به همراه شرح اشعار فضولی نیز در حال چاپ هستند.

از شاعران پرآوازه اردبیلی مرحوم عباسقلی یحیوی است که قلم توانایش ۶۵ سال درباره
حماسه عاشورا نوشته است .

از این شاعر ملقب به تاج الشعر ده ها اثر ارزشمند از جمله بساط کربلا، اسرار
عاشورا، پرچم عزا و آخرین آثار به یادگار مانده است . ادیبان صاحب نظر از وی به
عنوان استاد مسلم تجسم در به تصویر کشیدن وقایع کربلا و مصائب ائمه اطهار(ع ) یاد
می کنند. اغلب منظومه های تاج الشعرا دارای آهنگی حماسی هستند، به گونه ای که
خوانندگان و یا شنوندگان ، خود را در قلب واقعه احساس می کنند. سروده های مرثیه
سرایان اردبیلی همواره با صوت دلپذیر و خاطره انگیز مداحان اهل بیت (ع ) زینت بخش
مجالس و آیین های عزاداری و یا مولودی خوانی است .

نوای توحیدی مداحان و مؤذنان اردبیلی پس از گذشت قرن ها هنوز از حنجره آنان برخاسته
و دل میلیون ها مسلمان را با نور الهی و هاله ائمه اطهار(ع ) تابناک می کند. صدها
نفر در منطقه اردبیل به حرفه مداحی و نوحه خوانی اشتغال دارند و هر محله یک و یا دو
نوحه خوان برای استفاده در ایام عزاداری ائمه اطهار(ع ) و آیین های ترحیم ساکنان
محله دارند.

یکی از خادمان پیر آستان مقدس سرور آزادگان می گوید: پرداختن به مرثیه و نوحه سنتی
و ترغیب نوجوانان در این زمینه به پیشگیری از نفوذ فرهنگ مسموم بیگانه که روزبه روز
در جامعه در حال گسترش است کمک خواهد کرد. وی افزود: در عصری که به علت تبادل سریع
اطلاعات دیوارهای فرهنگی بین کشورها و جوامع از میان برداشته شده و آیین های مذهبی
سنتی به تدریج در حال فراموشی هستند، هنوز در دیار شیعه پرور اردبیل طنین سوزناک
اذان و نوحه انسان ها را به سوی معنویت هدایت می کند.

می گویند: مرحوم شیخ فرج ، پدر مرحوم شیخ عبدالکریم مؤذن زاده اردبیلی ، قدیمی ترین
اذان گویی است که اطلاعات مختصری از وی موجود می باشد. به گفته سال خوردگان
اردبیلی ، صدای اذان او را ساکنان روستاهای واقع در حاشیه سه فرسنگی اردبیل
سحرگاهان از بام مسجد زینال این شهر می شنیده اند. صدای گیرا در خانواده مرحوم شیخ
فرج اردبیلی موروثی بوده و فرزندان و نوادگان او نیز این موهبت بزرگ الهی را به
یادگار برده اند. شیخ عبدالکریم ، فرزند شیخ فرج ، نخستین مؤذن در ایران است که
نوای اذان دلنشین او شهرت جهانی دارد. شیخ عبدالکریم مؤذن زاده اردبیلی در سال ۱۲۷۳
شمسی در محله تازه شهر اردبیل چشم به جهان گشود و تا سال شمسی نوای توحیدی او از
مناره مسجد میرزا علی اکبر اردبیل به گوش می رسید.

سلیم مؤذن زاده اردبیلی با سابقه ترین و مشهورترین مداح این خطه است که نوای توحیدی
و روحبخش او پس از گذشت بیش از نیم قرن هنوز از حنجره جادویی اش گوش و دل عاشقان
ائمه اطهار(ع ) را نوازش می دهد. اعجاب و توانایی بی وصف او در اجرای برنامه های
متنوع مداحی ، نوحه خوانی و مولودخوانی از دوران نوجوانی وی را در ردیف یکی از
مطرح ترین مداحان جهان قرار داده است . به طور مسلم صدای گیرا در خانواده مؤذن زاده
اردبیلی موروثی بوده و همه فرزندان و نوادگان مرحوم شیخ فرج این موهبت الهی را از
او به یادگار برده اند.

شیخ فرج ، پدر بزرگ سلیم مؤذن زاده اردبیلی است و قدیمی ترین اذان گویی بوده است که
اطلاعات مختصری از او موجود می باشد. به دلیل آنکه شیخ عبدالکریم فرزند شادروان شیخ
فرج عشق مؤذنی داشته است ، سحرگاه به پشت بام منزل واقع در خیابان عین الدوله تهران
رفته و ندای توحیدی اذان را سر می دهد. امام جماعت وقت مسجد سلطانی (امام فعلی )
صدای اذان او را از دور شنیده و قبل از ظهر سراغ او را از تمام خانه های اطراف
می گیرد. به او می گویند که شیخی از اردبیل آمده و میهمان خانه مطلب بلوری است و با
درخواست امام جماعت ، ظهر همان روز شیخ عبدالکریم در پشت بلندگوی مسجد قرار گرفته و
نوای ملکوتی اشهد ان لااله الاالله را به گوش مردم می رساند. او پس از بازگشت از
زیارت مشهد مقدس در تهران ماندگار شده و مؤذن مسجد سلطانی می شود، بطوریکه تا سال
۱۳۲۹ خورشیدی که دارفانی را وداع گفت صدای اذان وی روزی سه بار از رادیو (واقع در
میدان ارک تهران ) پخش می شده است .

در ضلع شرقی میدان نقش جهان اصفهان مقابل عمارت عالی قاپو مسجدی قرار دارد که در
قرن ۱۱ هجری به فرمان شاه عباس اول در مدت ۱۸ سال بنا شد. معمار و بنای مسجد استاد
محمدرضا اصفهانی بوده است . بنا به نظر کارشناسان ، در میان معماری پس از اسلام
درخشان ترین اثری را که می توان برشمرد مسجد شیخ لطف الله در اصفهان است که به قول
باستان شناسان خارجی به سختی می توان این بنا را محصول دست بشر دانست . در محل این
میدان (پیش از آنکه شهر اصفهان به پایتختی صفویه انتخاب شود) باغی وسیع به نام نقش
جهان وجود داشته است . در دوره شاه عباس اول ، آن باغ را تا حدود امروزی آن وسعت
داده و در اطراف آن مشهورترین و عظیم ترین بناهای تاریخی اصفهان به وجود آمده است .
مساحت این میدان حدود ۸۵ هزار متر مربع می باشد. در دوره شاه عباس و جانشینان او
این میدان محل بازی چوگان و رژه ارتش و چراغانی و محل نمایش های مختلف بوده است .
دو دروازه سنگی چوگان در شمال و جنوب این میدان تعبیه شده است .طول این میدان از
شمال به جنوب بالغ بر ۵۰۰ متر و عرض آن در حدود ۱۵۰ متر است . به عقیده عموم سیاحان
خارجی ، میدان شاه یکی از بزرگ ترین میدان های جهان است . میدان نقش جهان شاهد
بسیاری از خاطرات تاریخی ایران در چهار قرن اخیر بوده است . خاطرات زندگی شاه عباس
کبیر و جانشینان او تا آخر عهد صفویه ، با این میدان بزرگ تاریخی گره خورده است .

درباره وجه تسمیه مسجد شیخ لطف الله باید گفت : شیخ لطف الله اصلاً از مردم میس ،
از قرای جبل عامل یعنی جبل لبنان حالیه ، بوده است و خاندان او همه از فقهای امامیه
بوده اند چنان که پدر وجد وجد اعلا و پسرش همه به این عنوان اشتهار داشته اند. به
مناسبت سعی بی اندازه پادشاهان صفوی در ترویج احکام مذهب تشیع و تشویق و اکرام
فقهای آن ، شیخ لطف الله میسی عاملی نیز مانند جمع کثیر دیگری از علمای بحرین و جبل
عامل ، در اوایل عمر از موطن خود به قصد ایران عازم شد و ابتدا در مشهد مقدس اقامت
گزید و در آنجا پس از استفاضه از محضر علمای ارض اقدس از جمله ملا عبدالله شوشتری ،
از جانب شاه عباس بزرگ به خدمت آستانه رضوی منصوب گردید و تا تاریخ فتنه ازبکان و
دست یافتن ایشان بر مشهد در آن شهر مقیم بود. سپس برای دوری از شر ایشان به قزوین
پناه جست و در آنجا به کار تدریس مشغول شد. شاه عباس او را از قزوین به اصفهان آورد
و در سال ۱۰۱۱ هجری در جنب میدان نقش جهان مدرسه و مسجدی را که هنوز هم به نام او
شهرت دارد برای محل تدریس و اقامت و امامت وی پی نهاد و انجام این کار تا ۸۱۰۲ هجری
طول کشید و در حین اتمام همین ساختمان بود که شاه عباس در قسمت جنوبی میدان نقش
جهان که اکنون به نام میدان شاه (میدان امام ) شهره است طرح جامع اعظم پادشاهی یعنی
مسجد شاه را ریخت . بعد از آنکه مدرسه و مسجد شیخ لطف الله برای تدریس و نمازگزاری
او مهیا گردید، این مرد جلیل محترم در آن مدرسه که امروز وجود ندارد مقیم شد و در
مسجدی که برای معرفی آثار هنری ایران خوشبختانه صحیح و سالم مانده و آرزومندیم
قرن های دیگر نیز با مراقبت فرزندان ایران جاویدان بماند به امامت و تدریس مشغول
گردید و شاه عباس برای وجه معاش او وظیفه ای معین و مقرر داشت . تاریخ وفات شیخ
لطف الله را مؤلف کتاب مجمل التواریخ در سال ۱۰۳۲ یعنی در همان سالی که بغداد به
تصرف شاه عباس درآمده است ذکر می کند. همچنین مؤلف عالم آرای عباسی تاریخ فوت او
را در ذیل وقایع سال ۱۰۳۲ آورده است و صریحاً می گوید که شیخ لطف الله میسی جبل
عاملی در اوایل این سال و قبل از سفر دارالسلام بغداد که هنوز ایات جلال در ییلاقات
فیروزکوه بود در اصفهان مریض شده به عالم بقا پیوست .

یکی از شخصیت های بزرگ هنری ایران که نام او در مسجد شیخ لطف الله مخلد شده است
علیرضا تبریزی ، از خوشنویسان بزرگ زمان شاه عباس کبیر است که کتیبه سردر مسجد و دو
کتیبه بزرگ کمربندی داخل گنبد به خط زیبای اوست . علیرضا چون به خدمت شاه عباس در
آمد، خود را علیرضا عباسی خواند. این خوشنویس استاد نخست در تبریز، شاگرد ملامحمد
حسین تبریزی و علاءالدین محمد بن محمد تبریزی معروف به علاء بیک بود و خط ثلث و نسخ
را نیکو می نوشت . پس از آنکه ترکان عثمانی آن شهر را به تصرف درآوردند، علیرضا از
آنجا بیرون آمده و به قزوین (پایتخت دولت صفوی ) رفت و در مسجد جامع آن شهر منزل
گرفت و به کار کتابت مشغول شد و قسمتی از کتیبه های آن مسجد را با چند قرآن در آنجا
تمام کرد. علیرضا روز پنجشنبه اول شوال سال ۱۰۰۱ هجری به خدمت شاه عباس درآمد و در
زمره ندیمان مخصوص وی داخل شد و شاه جمعی از خوشنویسان مانند محمد رضا امامی و محمد
صالح اصفهانی و عبدالباقی تبریزی را بدو سپرد تا زیردست او خط ثلث را بیاموزند.
علیرضا عباسی تا پایان عمر در زمره مقربان و ندیمان مخصوص شاه بود و در سفر و حضر
در سلک مقربان شرف اختصاص داشت و به تفقدات و انعامات و نوازش های بی پایان شاهانه
سرافراز و مفتخر و به لقب شاهنواز ملقب شد. محبت و علاقه شاه عباس به این مردهنرمند
بدان پایه بود که گاه پهلوی او می نشست و شمعی به دست می گرفت تا علیرضا در روشنایی
آن کتابت کند.

پروفسور ارتور اپهام پوپ ، ایران شناس معاصر و مشهور آمریکایی ، که کتاب مشهور او
تحت عنوان بررسی هنر ایران در شش جلد قطور تدوین شده و شهرت جهانی دارد، راجع به
عظمت صنعت معماری و کاشیکاری مسجد شیخ لطف الله چنین نوشته است : مسجدی که در سمت
مشرق میدان شاه و مقابل ساختمان عالی قاپو قرار دارد یکی از شاهکارهای بی نظیر
معماری است که در سراسر آسیا خودنمایی می کند. این مسجد زیبا که همچون جواهری
درخشان در تاریخ معماری ایرانیان می درخشد مسجد شیخ لطف الله نام دارد. شاه عباس
بزرگ این مسجد را به افتخار پدر زن خود شیخ لطف الله که یکی از پیشوایان
عالی قدر آن زمان بود، بر روی خرابه هایی که از بقایای مسجد قدیمی بجا مانده بود
بنا کرد. در حقیقت ، میدان بزرگی که قصر باشکوه عالی قاپو در یک طرف آن قرار داشت
به چنین گوهری گران بها در برابر خود احتیاج داشت و شاید همین نکته شاه عباس را
برآن داشت تا با ساختن این بنا که به سختی می توان آن را محصول دست بشر دانست
زیبایی میدان را به کمال رساند. در ساختمان این مسجد بار دیگر استادی و مهارت
هنرمندان ایرانی یک مسئله مشکل را حل کرده است بدین معنا که چون مسجد در ضلع شرقی
میدان واقع است و خواه و ناخواه در ورودی مسجد به سمت مشرق میدان خواهد بود اگر
بنا بود مسجد را نیز به همین جهت می ساختند کار جهت یابی از لحاظ قبله مختلف می شد.
در اینجا با ایجاد یک راهرو که از ابتدای مدخل مسجد به سمت چپ و سپس به سمت راست
می چرخد بر این مشکل فائق آمده اند یعنی اگرچه ساختمان مسجد در مشرق است و از نمای
خارجی آن چنین بر می آید که دیوار جبهه آن در جهت شمال به جنوب است . لکن در همین
محراب دیوار بنا شده که به سوی قبله است و وقتی به عظمت این فکر پی می بریم که در
بیرون مسجد اثری از کژی و زاویه به چشم نمی خورد، اما به مجرد ورود ناچاریم قبول
کنیم که صحن نسبت به نمای خارجی پیچشی دارد، در صورتی که گنبد کوتاه این مسجد به
علت مدور بودن جهت یا زاویه مخالفی نشان نمی دهد. این گنبد یکی از زیباترین گنبدهای
اصفهان است که از طرفی به خاطر عظمت و از طرف دیگر بر اثر تزییناتی که از زمینه
کرمی ( Cafe ou lait) با نقش و نگارهایی به رنگ آبی سیر تشکیل می شود نظر هر
بیننده ای را به خود جلب می کند.

گنبد مسجد شیخ لطف الله یکی از چند گنبد یک پوششی زمان صفویه است که با ارتفاع کم
پوششی مناسب برای صحن کوچک آن به شمار می رود. از طرفی ، بلندی آن تا آن اندازه است
که بتواند در کنار میدان بزرگ خود نمایی کرده و بر آن فضا مسلط باشد. خمیدگی گنبد
از نقطه برآمدگی بزرگ ناگهان به سمت داخل گراییده و رأس گنبد را تشکیل داده است و
این فشار زیاد را دیوارهای قطور مسجد تحمل می کند. قطر دیوارها که از پنجره های
دیوار اندازه گیری شده در حدود ۱۷۰ سانتی متر است . دیوارهای داخلی از یک هشت ضلعی
شروع می شود. این هشت ضلعی ها هر یک به وسیله کاشی های طناب مانند فیروزه ای محصور
شده و خطوط بسیار زیبا که از آثار علیرضا است ، مانند قابی هر یک از اضلاع هشت گانه
را در میان می گیرد. این خطوط از کاشی هایی به رنگ سفید خیره کننده در میان
کاشی های آبی تیره به کار رفته است و زاویه هایی که از این هشت ضلع به وجود آیند
پایه خمیدگی بزرگ را تشکیل می دهند، لکن انحنای تدریجی گنبد نقطه شروع انحنا و
دایره بزرگ گنبد را از نظر پنهان می کنند. خمیدگی گنبد را دیوارهای بادبادک شکل
زاویه داری به اضلاع هشت گانه وصل می کند. قسمت بعدی به سمت خمیدگی به اندازه ای
عادی و یکنواخت است که به ندرت احساس شده یا به چشم می آید. کاشیکاری پوشش داخلی
گنبد از ابتدا تا انتها تقریباً به یک اندازه بود و تزیین گنبد را تشکیل می دهد.
دیوارهای جانبی صحن مسجد با گل و بوته های متصل به هم به رنگ آبی در یک متن
کرمی رنگ تزیین شده است . زاویه های فوقانی دیوارهای جانبی از گل و بوته هایی که
طرح آن با سایر قسمت ها تفاوت کلی دارد پوشیده شده و تنوع خاصی به تزیین کلی صحن
بخشیده و در اولین نگاه نظر بیننده را جلب می کند. زیبایی کاشیکاری این مسجد، اعم
از کاشی های معرق ، خود تنوعی است دلپذیر. کاشی معرق ظریف ترین نوع کاشی و متعلق به
قرن هفدهم است . در حقیقت ، کاشی معرق نوع ظریفی از کاشی هفت رنگ قرن پانزدهم و
شانزدهم است . تزیینات سطح داخلی گنبد عبارت است از ستاره های بسیار بزرگ مکرر به
رنگ زرد طلایی که با طرح درهمی از پیچک های به هم پیچیده پوشیده شده . طرح و ترسیم
این مسجد و نقشه قالی های اردبیلی منبع الهام مشترکی دارند. ضمناً شباهت بسیار
نزدیک با تزیینات مسجد شاه دارد، کاشیکاری بقیه گنبد از طاق رومی هایی تشکیل شده که
هر یک شامل گل و بوته های زیبایی است . این گل بوته ها در پارچه بافی هم به کار
رفته و هم اکنون نمونه هایی از آن وجود دارد.

روشنایی داخل این مسجد نیز قابل توجه است . در اطراف گنبد به فواصل منظم سوراخ هایی
در قطر گنبد تعبیه شده که به وسیله پنجره های گچبری از داخل و خارج مسدود می شود.
این گچبری ها عبارتند از طرح های منظمی که به نسبت مساوی فضای خالی در میان آنها
وجود دارد. مجموع نورهایی که از این پنجره ها به داخل می تابد زیبایی آسمانی و
خیالپروری به تزیینات کلی صحن می بخشد. کوچک ترین نقطه ضعفی در این بنا دیده
نمی شود اندازه ها بسیار مناسب ، نقشه طرح بسیار قوی و زیبا به طور خلاصه توافقی
است بین یک دنیا شور و هیجان و یک سکوت و آرامش با شکوه که نماینده ذوق سرشار
زیباشناسی بوده و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی تواند داشته باشد.
کتیبه های زیبایی که علیرضا بر داخل و خارج این مسجد نگاشته زیباترین خط زمان خود
است .

نابغه ای که این همه شکوه و جلال زیبایی و هنر را به این مسجد بخشیده کسی است که
سمت چپ و راست محراب را امضا نموده ، یعنی محمد رضا بن استاد حسین بنای اصفهانی که
به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به این ترتیب ذکر شده است : عمل فقیر
حقیر محتاج به رحمت خدا ۱۰۲۸ هجری (۱۶۱۸ میلادی ).

مسجد شیخ لطف الله چند تفاوت اساسی با دیگر مساجد اصفهان دارد. این مسجد دارای صحن
نیست و مناره نیز ندارد، حال آنکه مساجد باستانی دیگر معمولاً صحنی بزرگ و مناره یا
مناره هایی نیز دارند. گنبد مسجد شیخ لطف الله با گنبدهای مساجد دیگر متفاوت است و
دو پوش پیوسته است . این مسجد به خلاف مساجد دیگر، وسعت چندانی ندارد و در حقیقت
نمازخانه ای کوچک است .

در ساختمان و تزیین اژدرهای سردر و جلوخان و همچنین سکوهای طرفین سردر، مرمرهای
بسیار خوب به کار رفته و بقیه قسمت های جلوخان و سر در با کاشی های خشتی الوان و
معرق زینت یافته اند. در این تزیینات نقوش هندسی ، گل و بوته ، طاووس و همچنین
کتیبه هایی به چشم می خورد که به خط خوش نسخ و نستعلیق نوشته شده اند. اطراف جناغ
تاق با کاشی پیچ فیروزه ای زینت یافته است . مقرنس کاری بی نظیری از کاشیکاری معرق
زیر جناغ تاق وجود دارد که زیر آنها در وسط سردر پنجره ای مشبک از کاشی ساخته اند.
سردر با نقوش و رنگ های متنوعی تزیین شده است که چشم را خیره می کند. بالای پنجره
سر در مسجد دو کتیبه به خط نستعلیق وجود دارد که یکی از آنها چنین عبارتی را در
بردارد: مایه محتشمی خدمت اولاد علی است .

نقوش و رنگ های به کار رفته در کاشیکاری استادانه گنبد مسجد از زیباترین
کاشیکاری های موجود در معماری ایران است . نور درون مسجد از پنجره های مشبکی که در
جوانب گوناگون ساقه گنبد ساخته شده اند تأمین می شود. پرتوی که از این پنجره ها به
درون مسجد می تابد، علاوه بر اینجاد روشنایی کافی ، خود به خود نمایشگر فضای روحانی
بناست . ساقه گنبد با کاشی هایی آبی رنگ و نقوش گل و بوته و کتیبه ای از کاشی های
معرق شامل چند سوره کوتاه از قرآن دارد، تزیین شده است . فاصله بین پنجره ها را نیز
کتیبه هایی از کاشی های خداوند زینت بخشیده است که به شیوه خط بنایی جلوه گری
می کند.

محراب مسجد زیبای شیخ لطف الله از شاهکارهای بی نظیر هنر معماری و از زیباترین
محراب هایی است که در مساجد دیگر اصفهان می توان مشاهده کرد. این محراب با کاشیکاری
معرق و مقرنس های بسیار دلپذیر تزیین شده است . درون محراب دو لوح وجود دارد که
عبارت عمل فقیر حقیر محتاج به رحمت خدا محمد رضا بن استاد حسین بنای اصفهانی را
می توان در آنها مشاهده کرد. در اطراف محراب کتیبه های دیگری به خط علیرضا عباسی و
خطاط دیگری که باقر نام داشته است ، دیده می شود. در این کتیبه ها روایاتی از
پیامبر اکرم و امام ششم شیعیان امام جعفر صادق نقل شده است . اشعاری نیز بر
کتیبه های ضلع های شرقی و غربی به چشم می خورد که احتمالاً سراینده آنها شیخ
بهایی ، عارف دانشمند و شاعر بزرگ دوره صفوی است .

همان طور که گفته شد، در ورودی مسجد به دهلیزی به صورت زاویه ای قائمه باز می شود
که به دو در دیگر می انجامد که از هر دو می توان وارد مسجد شد. یکی از این درها به
طرف محراب و دیگری به سوی شمال غرب مسجد قرار گرفته است . از همین دهلیز به شبستان
زمستانی و همچنین به پشت بام نیز می توان وارد شد.

پوپ در مورد این مسجد نوشته است : … کوچک ترین نقطه ضعفی در این بنا دیده
نمی شود، اندازه ها بسیار مناسب ، نقشه طرح بسیار قوی و زیبا و به طور خلاصه توافقی
است بین یک دنیا شور و هیجان و یک سکوت و آرامش با شکوه که نماینده ذوق سرشار
زیباشناسی بوده و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی تواند داشته باشد.

تزیینات کاشیکاری آن در داخل از ازار