پاورپوینت کامل نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقا مصطفی خمینی ۹۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقا مصطفی خمینی ۹۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقا مصطفی خمینی ۹۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقا مصطفی خمینی ۹۷ اسلاید در PowerPoint :

شهید سید مصطفی خمینی در آذر ماه ۱۳۰۹هـ.ش. برابر با رجب المرجب ۱۳۴۹هـ.ق. در شهر مقدس قم در بیت جهاد و اجتهاد دیده به جهان گشود و نام جدّ شهیدش حاج سید مصطفی موسوی بر او نهاده شد.

دوران تحصیل

در ۱۵ سالگی بنا به گزینش خود و ارشاد پدر به تحصیل دانشهای حوزوی پرداخت. با تلاش و پشت کار و استعداد ذاتی که داشت در کم ترین زمان ممکن دانشهای مقدماتی را فرا گرفت:۱

(… ایشان درطی دو سال و چند ماه کتابهای: سیوطی معالم حاشیه ملاعبداللّه شمبه مجموع مطوّل و بخشی از شرح لمعه را با درس خصوصی به پایان رسانید…)۲

سطح عالی را از حوزه درس اساتید برجسته حوزه علمیه قم حضرات آیات: مرتضی حائری شهید صدوقی سلطانی محمد جواد اصفهانی و… آموخت. در ۲۲ سالگی دوره تخصصی اصول و فقه (خارج) را آغاز کرد. فقه را از محضر مراجع عصر آیات عظام: حجت بروجردی محقق داماد. و اصول را از حوزه درس حضرت امام بهره برد. پس از رحلت آیت اللّه بروجردی در حوزه درس فقه پدر شرکت جست و پس از چندی به مقام بلند اجتهاد دست یافت.

در کنار فراگیری دانش فقه و اصول دانشهای دیگر را نیز فرا می گرفت. فلسفه و حکمت را از بزرگان فن: فکور یزدی والد محقق علامه طباطبائی سید ابوالحسن رفیعی قزوینی استفاده برد.۳

در راه کسب دانش به درسهای رایج حوزه بسنده نکرد. در آثار علمی غیر درسی با ژرف نگری تمام به مطالعه و مباحثه می پرداخت. کم تر کتاب علمی در رشته ای از دانشهای حوزوی یافت می شد که آن را مطالعه یا مباحثه نکرده باشد:

با هم به درس خارج می رفتیم… خارج از این درسها هم با هم مباحثه داشتیم: تقریرات آقای نائینی و رساله های شیخ انصاری در آخر مکاسب…)۴

هنوز سی سال از عمر شریفش نگذشته بود که جامع معقول و منقول و دیگر دانشهای موجود حوزه بود.۵

شهید مصطفی خمینی در قم با بهره های علمی فراوانی که از عالمان بزرگ در رشته های گوناگون گرفته بود در بسیاری از دانشه بویژه در فقه و اصول مجتهد مسلم بود. وقتی در نجف اقامت اجباری گزید خود را بی نیاز از حوزه درس اساتید بزرگ حوزه نجف می دید ولی به انگیزه هایی در حوزه درس مراجع عصر شرکت جست که دستاورد برخی از آن درسه جزوه ارزشمند: (نقد دروس الاعلام النجف الاشرف) است که در بین آثار آن شهید عزیز جایگاه ویژه دارد.

ویژگیهای شخصیتی شهید آقا مصطفی و عوامل آن

در پرتو هدایتهای پدر مرشد کاملِ واصلِ اسطوره تقوا و دانش استعدادهای شهید در تمام زوایا شکوفا شد.

افزون بر نقش اساسی پدر در بر جسته نمودن شخصیت علمی وی ویژگیهای ذاتی بود که از وی عالمی ژرف اندیش چیره دست و معنوی و… ساخت.

در این جا به پاره ای از ویژگیهایی که در تکوّن شخصیت علمی و معنوی استاد نقش اساسی داشته است اشاره می کنیم:

استعداد ذاتی

شهید مصطفی خمینی هوش و زیرکی بسیار داشت و از آن استفاده بهینه می برد در درک و فهم مطالب علمی به گونه ای بود که اندیشه استاد را در همان آغاز طرح و بیان می گرفت به ذهن می سپرد و همزمان آن را در ذهن سره گری می کرد و پرسشها و اشکالهای مفید را مطرح می کرد که هم استاد را مفید بود و هم شاگردان را سرمایه.

درباره این ویژگی کسانی که در حوزه درس امام خمینی حضور داشته اند خاطرات بسیار دارند از جمله یکی از آنان می گوید:

(او به عنوان یک مستشکل خوب درس بحث می کرد. آخر بعضیها اشکال می کردند و با جواب حضرت امام ساکت می شدند ولی ایشان دوباره و سه باره اشکال می کرد. و با حضرت امام بحث می کرد.)۶

جامع بودن

هوش و استعداد کار و تلاش علمی در راه تحصیل دانشهای گوناگون او را به درجه ای از دانش رساند که نه تنها بر دانشهای معمول حوزه چیرگی کامل داشت بلکه در دیگر دانشهای حوزوی سر آمد بود. به گواهی همدرسان در گستره دانش از دوران جوانی از چهره های علمی حوزه و در ردیف اساتیدِ بنام قرار داشت:

(… از نظر فضیلت علمی به نظر من سالیان دراز بود که مرحوم حاج آقا مصطفی یک مجتهد مسلّم کامل و صاحب نظر در فقه اصول فلسفه رجال تفسیر و سایر علوم اسلامی بود…)۷

البته شاید افراد با هوش در دانشهای گوناگون بر آرای بزرگان دانش چیرگی کامل یابند و به مرحله اجتهاد بر سند و در دانش حکمت و عرفان و مقام سیر و سلوک مقاماتی به دست آرند ولی دانشوری که با کسب همه این فنها و دانشها و کمالها و… در مسائل اجتماعی پیشگام باشد و در امور سیاسی از تیزبینی و توان تحلیل قوی بهره مند و با شجاعت در میدان مبارزه حضور یابد کم سراغ داریم و شهید آقا مصطفی از این چهره های کم مانند بود.

(کم تر کسی را داشتیم که در حد خودش از افرادی که با ایشان هر دوره بودند نبوغ ایشان را داشته باشند و این که مثل ایشان جامع باشند و در همه قسمتها وارد باشند و لذا… ایشان هم در فلسفه استاد بود هم در فقه استاد بود و مجتهد شد و هم در قسمتهای دیگر…)۸

بهره وری از فرصتها

شناخت نقش زمان و بهره وری از فرصته اثر اساسی در پی ریزی شخصیت انسان دارد. کسانی که از برهه ها بهره شایسته می برند زود یا دیر فرشته پیروزی را در بر می گیرند; از این روی پیشوایان دین باره استفاده از فرصتها را یادآور شده اند:

(… اغتنموا الفرص فانها تمر مرالسحاب.)۹

فرصتها را قدر بدانید چون همانند ابرها سپری می شوند.

شهید آقا مصطفی خمینی از دانشورانی بود که به این راز شناخت داشت و با تمام تلاش از کم ترین فرصت بیش ترین استفاده را می برد و چراغ در دست به دنبال دانش و حکمت می گشت و هر ج دانشوری می یافت از خرمن دانش وی توشه بر می گرفت و بر لحظه لحظه عمر خویش بسیار حریص و سخت گیر بود. با این که در بیت مرجعیت بود از وقت هدردادنها به دور بود و از آنچه که او را از کاروان دانش دور می کرد پرهیز داشت.

البته امام خمینی نیز رضا نمی داد که وی وقت خود را در اموری غیر درس و بحث و کارهای علمی بگذراند. یک وقتی ایشان در قضیه ای برای شخصی واسطه می شود امام به وی می گوید:

(شما مشغول درس خود باش و بگذار این کارها را دیگران بکنند.)۱۰

در مجلسی که باید شرکت می کرد برای هدر نرفتن وقت خویش نکته های علمی مفید مطرح می کرد و مجلس را به جلسه بحث علمی مبدل می ساخت.۱۱

استاد نه تنها از فرصتهای عادی کمال بهره را می برد بلکه حتی از فرصتهایی که در گرفتاریه مانند زندانی و… برایش پیش می آمد بیش ترین استفاده علمی را می برد. در یکی از گرفتاریه با کمبود منابع علمی درگزاره های جدید فقهی آثار ارزش مندی نگاشت:

(… در سلول انفرادیش در زندان قزل قلعه با نداشتن کتاب حدود صدوبیست صفحه فقه در مسائل مستحدثه… مانند: بیمه بانک و غیره نوشت….)۱۲

در ترکیه فرصت طلایی برایش پیش آمد و از آن بهره های علمی و معنوی بسیار برد یک سال تمام از دریای مواج دانش و معرفت پدر بهره برد. پدر که به هوش و شایستگی و قوه درک وی آشنا بود گوهر دانش و حکمت را به او سپرد:

(… مدتی که امام در ترکیه تبعید بودند. مرحوم آقا مصطفی تنها ندیم و کسی بود که با امام در تماس بودند و تمام اوقاتی که این دو شخص به تنهایی به سر می بردند صرف مباحثات علمی و فلسفی می شد….)۱۳

تلاش و پشتکار

تلاش و ژرف اندیشی در تحصیل دانش مهم ترین عامل پیشرفت و چیرگی بر دانشهای گوناگون است. استاد شهید از دانش پژوهانی بود که رمز موفقیت را از همان آغاز کسب دانش در دقت و پشتکار دیده بود:

(… من فراموش نمی کنم در یکی از روزهایی که با ایشان هم بحث بودیم… از اوّل آفتاب همین طور در رابطه با آن بحث مشغول مطالعه و نوشتن و تتبع و بررسی انظار بود و هیچ خستگی در این راه برای او پیدا نمی شد.)۱۴

آزاد اندیشی:

بسیاری از اهل نظر و فرهیختگان دلیری اظهار نظر در برابر آرای بزرگان ندارند. کم شخصیتهایی یافت می شوند از خود استقلال رأی نشان دهند و تسلیم رأی بزرگان دانش نشوند و بزرگی بزرگان آنان را از اظهار نظر باز ندارد.

استاد شهید از دانشوران جوانی بود که چون از تواناییهای علمی خوبی برخوردار بود از همان آغاز به آرای بزرگان با دید نقد می نگریست و با پشتوانه دلیل سخن خود را بدون ترس از ناسازگاری با مشهور و بزرگان ابراز می کرد. هیچ گاه بدون دلیل و برهان حاضر نبود به سخن کسی گوش فرا دهد:

(… از همان اوّل حالت تعّبد نسبت به مطالب علمی نداشت; مثلاً اگر شیخ انصاری یا هر بزرگواری مطالبی را گفته است سربسته نمی پذیرفت… می توان گفت از همان اول روح اجتهاد داشت و همین باعث ترقی او شد.)۱۵

این روحیه علمی در آثار قلمی که از استاد به جا مانده به خوبی نمایان است.

تدریس

استاد شهید به خاطر ژرف اندیشی دقت نظر نبوغ و برجستگیهای ویژه ای که داشت از اوان تحصیل هر کتاب درسی که فرا می گرفت آمادگی تدریس آن را داشت. بیش تر کتابهای مقدماتی حتی دانش معقول را پس از آموختن تدریس می کرد:

(… او چندان مطالعه نمی کرد ولی هر درسی را گویی با تمام جزئیاتش جابه جا حفظ می نمود. حتی دیدم آخر شرح منظومه را درس می گرفت و آغاز آن را درسی می گفت.)۱۶

در سال ۱۳۴۰هـ. ش در مدرسه حجتیه قم تدریس حکمت داشت و افزون بر شرح منظومه اسفار اربعه ملاصدر به طور خصوصی برای جمعی تدریس می کرد.۱۷

در امر تدریس بسیار موفق بود و حوزه درس با رونقی داشت.

مقام معظم رهبری درباره چهره علمی حوزوی و مقام استادی ایشان می گوید:

(… او یک مدرس معروف بود. فلسفه درس می داد. فقه درس می داد و به عنوان یک چهره برجسته در میان طلاب حوزه و فضلاء و مدرسین معروف بود.)۱۸

هنگامی که به نجف اشرف مهاجرت کرد و توفیق حضور در حوزه نجف را یافت با ویژگیهایی که داشت خیلی زود درخشید. تدریس خارج فقه و اصول و فلسفه را شروع کرد و حوزه درس با رونقی بنیان نهاد و شاگردان بسیاری دور وی حلقه زدند و به درس وی روی آوردند.

می گویند: حوزه درس وی در نجف اشرف سومین حوزه مهم درس خارج و سرآمد بسیاری از درسهای موجود حوزه بوده است.

نگارشها

به طور معمول کسانی که در عرصه تدریس و پرورش نیروی انسانی تلاش می ورزند و توفیق دارند کم تر مجال می یابند آثار علمی ژرف از خود به جای بگذارند. انگشت شمارند آنان که هم در تدریس درخشیده باشند و هم در نگارش صفحه های درخشان و پر برگی از خود به جای گذارده باشند.

استاد شهید در هر دو میدان پیشگام بود. از جوانی حوزه تدریس با شور و شادابی داشت و از همان روزگار یافته های علمی و پژوهشی خود را به رشته تحریر می کشید. می توان ادعا کرد استاد یکی از موفّق ترین چهره های علمی حوزه بود که با عمر کوتاه بیش ترین آثار علمی در دانشهای گوناگون از خود به یادگار گذارد. در قم نگارشهای علمی ارزشمندی بجا گذاشت که از سوی رژیم غارت شد.

در ترکیه دو جلد (مکاسب محرّمه) (قاعده لاتعاد) (رساله لاضرر) (الواجبات فی الصلاه) و (الفوائد و العوائد) را نگاشت.۱۸

پس از هجرت به نجف اشرف بی درنگ تلاشهای علمی خود را بیاغازید و تا آخرین لحظه های عمر نگارش را در سرلوحه کارهای خویش داشت.

فهرست آثاری که از وی به جای مانده و نزدیکان ایشان از آن یاد کرده اند یا در آثار خود از آنها نام برده به شرح زیر است:

۱ . تفسیر قرآن ۴جلد.

۲. تحریرات فی الاصول ۳جلد.

۳. کتاب اصول اثر مختصر در مباحث اصول.

۴. القواعد الاصولیه.

۵. قواعد الحکمیه حاشیه و تعلیقه بر اسفار اربعه ملاصدرا.

۶. حاشیه بر هدایه ملاصدرا.

۷. حاشیه بر طبیعیات اسفار ملاصدرا.

۸. حاشیه بر مبدأ و معاد ملاصدرا.

۹. دوره فلسفه قدیم.

۱۰. حاشیه عروه الوثقی (اجتهاد و تقلید).

۱۱. تحریر عروه الوثقی (تقلید و احتیاط).

۱۲. تحریر عروه الوثقی (طهارت).

۱۳. کتاب الطهارت (مستقل).

۱۴. کتاب الصلوه.

۱۵. الواجبات فی الصلوه.

۱۶. حاشیه عروه الوثقی (خلل صلات).

۱۷. احکام الخلل فی الصلوه (مستقل).

۱۸. رساله قض صلوات.

۱۹. حاشیه عروه الوثقی (کتاب صوم).

۲۰. شرح و مستند تحریر الوسیله امام خمینی (کتاب صوم).

۲۱. کتاب الصوم (مستقل).

۲۲. مکاسب محرمه ۲جلد.

۲۳. شرح و مستند تحریر الوسیله (مکاسب محرمه).

۲۴. کتاب البیع (مستقل).

۲۵. شرح و مستند تحریر الوسیله (کتاب البیع).

۲۶. شرح و مستند تحریر الوسیله (خیارات).

۲۷. کتاب الخیارات (مستقل).

۲۸. کتاب الاجاره.

۲۹. شرح و مستند تحریر الوسیله (کتاب النکاح).

۳۰. دراستات فی ولایت فقیه.

۳۱. القواعد الفقهیه (قاعده لاضرر و قاعده لاتعاد).

۳۲. حاشیه بر وسیله النجاه سید ابوالحسن اصفهانی.

۳۳. نقد دروس الاعلام النجف الاشرف (فقه اصول).

۳۴ . رساله حدیث رفع.

۳۵. القواعد الرجالیه.

۳۶. حاشیه بر خاتمه مستدرک الوسائل میرزا حسین نوری.

۳۷. الفوائد والعوائد.

۳۸. شرح زندگانی ائمه(ع).

۳۹. تطبیق هیئت جدید بر هیئت و نجوم اسلامی.

۴۰. قضیه آقای حکیم و دولت عراق (یادداشتهای دستنویس درباره مسائل روز با تحلیل عمیق سیاسی.)۲۰

از مجموعه آثار شهید تنه سه اثر به زیور چاپ آراسته شده است. به امید آن که در کنگره بزرگداشت آن بزرگ دیگر آثار ایشان چاپ و عرضه شود. در این نوشتار بر آنیم که به گونه فشرده پاره ای از آثار شهید را معرفی کنیم.

تفسیر قرآن ۴جلد.

تحقیق و تصحیح: سید محمد سجادی.

چاپ و نشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

مفسران در طول تاریخ اسلام به شیوه های گوناگون به روشن گری کلام وحی پرداخته اند. گروهی از زاویه روایات پیشوایان دین به آیات قرآنی نگریسته اند و گروهی از منظر کلام عرفان فقه علم و ادب و….

استاد شهید روشهای تفسیری یاد شده را بایسته و کافی نمی داند و بر این باور است نگاه یک سویه به آیات قرآن فهم و درک و برداشت را محدود می کند. و انسانها را از بسیاری حقایق و دقایق آیات الهی محروم می سازد.

از این روی طرح نو در تفسیر که در میان روشهای تفسیری سابقه نداشت در افکند. با نگاه همه جانبه از زوایای گوناگون به سراغ آیات قرآن رفت و با وام گرفتن از معارف اهل بیت و دانشهای قدیم وجدید به تفسیر آیات قرآن پرداخت. اثر حاضر ثمره پژوهشها و ژرف اندیشیهای گسترده ده ساله استاد است که به گونه الگوی نوینی در سیر تفسیر نگاری فرا روی علاقه مندان گذاشته است.

تفسیر با خطبه رسول اکرم(ص) در وصف قرآن و تقدیم اثر به پیشگاه سیدالشهداء آغاز شده است. نویسنده در پیش گفتار کوتاه حقیقت دانش تفسیر را می نمایاند و از تفسیر تعریفی دقیق ارائه می دهد. این اثر ارزش مند سوره حمد و ۲۶ آیه از سوره بقره را در بردارد.

استاد با نگرشی فراگیر و همه سویه مطالب سوره حمد را در سه محور اساسی عرضه می دارد:

۱. بایسته های بحث و پژوهش در تمام سوره.

۲. برداشتهای گوناگون از هر آیه.

۳. شرح تفسیر واژگان و اجزای آیات.

نویسنده با بهره گیری از تخصصهای گوناگون و دانشهای رایج درحوزه چون: رسم الخط صرف نحو لغت معانی و بیان ادب و عروض. علم حروف. تجوید و قراءت تاریخ و شأن نزول اصول فقه فقه کلام عرفان اخلاق حکمت و فلسفه و سبکها و برداشتهای علمای تفسیر به بحث می پردازد و در این اثر ناتمام ردپای ماندگاری در دانش تفسیر و قرآن پژوهی از خود می گذارد.

تحریرات فی الاصول ۳جلد

تحقیق و تصحیح: سید محمد سجادی و حبیب الل