پاورپوینت کامل حوزه علمیه و شبهات دینی ۱۱۸ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل حوزه علمیه و شبهات دینی ۱۱۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل حوزه علمیه و شبهات دینی ۱۱۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل حوزه علمیه و شبهات دینی ۱۱۸ اسلاید در PowerPoint :

حوزه های علمیه شیعه در طول تاریخ حیات پربار خویش، به پیروی از سیره و سنت پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) بزرگوار آن حضرت، همواره از پرسشها، اظهار شبهات و اندیشه های مخالف برای رسیدن به حق و حقیقت، استقبال می کرده اند.

کتابهای احتجاجات، مناظرات و مانند آنها نشانه ای از این فرهنگ رواداری و پای بندی به سنت آزاداندیشی و هماوردی اندیشه هاست.

مناظرات امامان معصوم با ارباب ادیان و پیشوایان و پیروان مذاهب گوناگون، آفرینش کتابهایی در نقد و ایراد آثار مخالفان، میراث گرانسنگی را از پیشینه سنت علمی و فکری شیعیان برای نسلهای پسین به یادگار گذارده است.

واکنش این بزرگان دانش و اندیشه، نسبت به شبهه پراکنیهای مخالفان و معاندان، به اندازه ای سریع بوده است که فرصت تأثیرگذاری ژرف و گسترده را همواره از ستیزه جویان می گرفته است. چابکی در عین صبوری، از ویژگیهای این مردان علم و عمل در برهه های مهم و سرنوشت ساز بوده است. به گونه ای که اقدامات به موقع ایشان، آستانه تحمل مخالفان را کوتاه و مدعیان را بی تاب می ساخته است.

آثار علمای حوزه های ری و بغداد و حله و قم، نمادهای جهاد علمی مرزداران حماسه جاوید تشیع، در دورانهای پر مخاطره هجوم بی امان فرقه های گمراه گر است.

این کوششها با هجوم فکری غرب صنعتی به سرزمین های اسلامی مضاعف گردیده و مبلغان کیشهای باختری، مانند یهودیان و ترسایان را با قدرت به عقب رانده است.

شماری از این اندیشه ورزان، حتی به جای ایستادن در حوزه و حفظ سنگر دفاع، با هجرت و هجوم به پایگاه های تردیدافکنان و شبهه پردازان، آنان را با سلاح حکمت و برهان مجاب و یا دفع می کردند که اقدامها، کارها و آثار سید جمال الدین اسدآبادی از آن شمار است.

فعال شدن حوزه نجف پس از آخوند خراسانی در عرصه یاد شده و شکل گیری مؤلفه ای علمی متشکل از شاگردان وی، این حرکت را بسیار گسترده تر و ژرف تر ساخت. اینان، نه تنها که عمل پاسخ گویی به شبهه های دینی و مذهبی را وجهه همت خود ساختند، بلکه با ارائه کارهای ایجابی، زمینه بسیاری از تردیدها، ابهامها و شبهه خیزیها را ناهموار و با دشواری مواجه ساختند.

در ایران معاصر نیز، شماری از روحانیان و علمای دینی با بهره گیری از تجربه های پیشنیان و برخورداری از شیوه های تحقیق و تبلیغ جدید در برابر جبهه متنوع و متکثری از مادّی گرایان و طبیعت گرایان و ملحدان و مسلمان نمایان، به موضع گیریهای سنجیده پرداختند و طرحی نو در انداختند.

بی تردید این مجاهدات علمی و فرهنگی می تواند سرمایه ای بس ارجمند برای طلاب و دانش آموختگان حوزه های علمیه در روزگار ما باشد.

فرهنگ پاسخ گویی و جدال احسن

طرح شبهه ها و پرسشهای دینی از سوی مردم و روشن گری و ابهام زدایی و پاسخ گویی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و صحابه و صالحین با بهره گیری از زبان و ادبیات لطیف، به منظور متقاعد کردن اذهان و افکار و وجدانهای مخاطبان، به عنوان بخشی از سیرت و سنت ثابت مورد قبول همه فرقه های اسلامی در آمده است.

قرآن پیامبر(ص) را امر کرده است به دعوت حکیمانه، موعظه نیکو، و جدال احسن:

»ادع الی سبیل ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه و جادلهم بالتی هی احسن«.۱

قرآن، برای نشان دادن پای بندی رسول خدا به این سنت حسنه، به برخی از مناظرات پیامبر با مشرکان، بت پرستان قریش اشاره کرده است.۲ البته گزارشهای تاریخی و روایی، حکایت از آن دارد که پیامبر(ص) با دوگانه پرستان، دهریان و منکران خدا نیز به موعظه حسنه و مجادله احسن می پرداخته است.۳

همین شیوه پسندیده آن حضرت بوده است که دلهای سخت آنان را در برابر سخن حق خاضع می ساخته است.۴

پیامبر و اهل بیت آن حضرت، همواره از طرح سؤال، اظهار شبهه و اندیشه های مخالف استقبال می کرده اند و هماوردی اندیشه ها را بستری برای رسیدن به رأی درست به شمار می آورده اند.

طرح شبهه هایی از سوی زندیقانی مانند ابن ابی العوجاء در باب حدوث عالم، مسأله وجود و توحید، و صفات خداوند، و… نشانه ای از تحمل دگراندیشان است.

این شیوه در برخورد با پرسشها و شبهه های دیگراندیشان همواره از سوی امامان معصوم(ع) پیگیری می شده است. مجالس مناظرات امام رضا(ع) که به فرمان مأمون عباسی، سامان می یافت نمونه هایی از سماحت و سعه صدر این رهبران دینی در برابر اندیشه های مخالفان است. کتاب عیون اخبارالرضا و الایضاح، سرشار از این گفت وگوهاست. این مناظرات آن اندازه تکرار شده است که موضوع کتابها و آثار مستقلی گردیده است. کتاب احتجاج طبرسی، نمونه ای از این مجموعه هاست. طبرسی انگیزه خویش را از تألیف چنین کتابی، متروک شدن این سنت در میان مؤمنان معرفی کرده است.۵

کتابهای: آداب البحث، آداب المناظره، ادب الجدل، علم المناظره، احتجاجات، مناظرات و مذاکرات که نزدیک به دویست و پنجاه اثر از این عناوین تاکنون در کتابخانه ها موجود بوده و شناسایی شده است،۶ نشان از همین واقعیت دارد.

امیر مؤمنان(ع) در کتاب شریف »غررالحکم و درر الکلم« می فرماید:

»اضربوا بعض الرأی ببعض فانّه یتولد منه الصواب«

آرا و اندیشه های خود را به هم عرضه کنید [و در اطراف آن به پژوهش بپردازید] تا رأی درست و استوار از آن زاییده شود.

در این زمینه شیخ بهایی در کتاب کشکول سخن زیبایی دارد که از زیبایی ادبی ویژه ای برخوردار است:

»السؤال انثی و الجواب مذکر«

پرسش به منزله زن و پاسخ به منزله مرد است

پرسش و پاسخ نکاح میان اندیشه هاست، از برخورد آنها چهره زیبای سخن صحیح متولد می شود.

بنابراین، پاسخ بدون پرسش »تک اندیشی« است و نتیجه علمی به بار نخواهد آورد.

اگر دیده می شود مدتها حوزه و دانشگاه به یک روال و رویه به زندگی خود ادامه می دهند، بر اثر این است که سؤال، نقد، اشکال و شبهه ای عرضه نمی شود. این جمود و رکود، چه بسا مایه ایستایی اصل دانش گردد.

چند سال پیش یکی از متصدیان امور فرهنگی کشور، با استناد به کتاب »تاریخ الحاد فی الاسلام« اثر عبدالرحمان بدوی، اندیشمند مصری، که در سال ۱۹۴۵م. انتشار یافته است، گفت:

اگر در دورانهای پیشین، فرضاً ابن راوندی که معروف است به الملحد بن راوندی، مقاله ای می نوشت و در آن مقاله مطلبی را مطرح می کرد، به سرعت در سراسر قلمرو اسلام مقالات متعددی نوشته می شد و به او پاسخ گفته می شد، یعنی آنچنان فضایی در دنیای اسلام فراهم می شد که مطرح کننده یک نظریه ای که الحادی به نظر می رسید، یا ممکن بود به نظر برسد، سخن او در این فضای پرتلاطمی که پاسخ گویی فراوان بود، به جایی چندان نمی رسید. «

علمای شیعه و پاسخ گویی به شبهات

علمای شیعه در حوزه های علمیه قم، بغداد، حله، نجف، سامرا و دیگر بلاد با سعه صدر با بهره گیری از روشهای گفت وگو و مناظره و پرهیز از تکفیر، به پاسخ به شبهه ها دینی می پرداختند. در قرون چهارم و پنجم، مجالس مباحثه و مناظره ای که در منازل علمایی چون شیخ مفید و سیدمرتضی تشکیل می شد و همه فرهیختگان و اندیش ورزان ملل و نحل مختلف، اعم از شیعه و سنی و پیروان ادیان گوناگون و ملحدان و طبیعت گرایان و مادّی گرایان در آن حضور می یافتند، بسیار رونق داشته است. کتاب مجالس شیخ مفید، نمونه ای از این مباحثه ها و مناظره هاست.۷

در همان حوزه بغداد علمایی چون نوبختی نیز حضور داشتند که با طرح مباحثی مانند عدم امکان رؤیت خداوند، حدوث عالم، نفی تشبیه و تجسم از پروردگار به شبهات مطروحه زمان خویش پاسخ می گفتند.

سیدمرتضی نیز در قرن پنجم هجری این سیرت و سنت سلف صالح را ادامه داد. مناظره های او با دانش پژوهان ادیان و مذاهب مختلف مشهور بود.۸ کسانی مانند ابوالعلای معری که به دهری بودن و الحاد مشهور بود و ابواسحاق صابی از پیشوایان صابئان، به شمار می آمد، در مجلس او حاضر می شدند و به طرح شبهه می پرداختند و جواب پرسشهای خویش را می شنیدند. هر چند که بسیار اتفاق می افتاد که متقاعد نمی شدند و در کمال رضایت به بحث خاتمه می دادند. اشعار سید مرتضی و برادرش سید رضی در مدح ابواسحاق صابی و سروده ابوالعلا معری در مدح سیدمرتضی، حکایت از این فضای آزاد و این سعه صدر دارد.۹

علمای شیعه در این دوران، آنچنان توان مند بوده اند که از طرح شبهه ها هراسی به دل راه نمی داده اند، چنان که در قرن ششم نیز، هنگامی که یکی از متعصبان اهل سنت شهرری، کتاب »بعض فضائح الرّوافض« را می نویسد و در آن اصول و فروع و اندیشه ها و رفتار و کردار شیعیان را به استهزا و ناسزا می گیرد، عبدالجلیل قزوینی رازی، به نمایندگی از علمای شیعه شهر ری، کتاب »نقض« را در نقد و رد آن با نثری استوار و براهینی روشن می نویسد که تا قرنها مورد استفاده و استناد محققان امامیه بوده است.۱۰

در قرن هفتم، حوزه علمیه حلّه در شبهه زدایی فعّال تر از حوزه های دیگر بود. کتابهای کشف الحق و نهج الصدق و منهاج الکرامه علامه حلّی، در پاسخ به شبهه هایی بوده است که پیروان مذاهب دیگر علیه مذهب امامیه دامن می زده اند.

همین موضع فعال بوده است که سلفی گرایان متعصّبی چون ابن تیمیه را به واکنش توهین آمیز واداشته تا جایی که ابن المطهر حلّی را به ابن المنجّس ملقب ساخته است! ولی گفته اند با این همه تندی و بی انصافی که از ابن تیمیه نسبت به علامه حلی سرزده، او هیچ گاه مقابله به مثل نکرده و حتی در سفر حج هنگامی که با ابن تیمیه تلاقی نمود، حضورش را گرامی شمرده و به وی احترام فراوان کرده است.

حوزه های شیعی و نخستین یورش تبشیری

در عصر صفویه که فعالیتهای میسونرهای مسیحی در دنیای اسلام، بویژه در ایران گسترش و شدت یافته بود، حوزه های علمیه و روحانیان شیعی نیز در این عرصه فعال تر از پیش ظاهر گردیدند و به شبهه انگیزیهای مبلغان مسیحی، پاسخهای برهانی و علمی ارائه کردند. یکی از این روحانیان پرآوازه سیداحمد علوی عاملی از علمای برجسته و از فیلسوفان روزگار صفویان است که از نوادگان محقق کرکی و خاله زاده، داماد و شاگرد میرداماد بوده است. هنگامی که پادشاه هند، یک نسخه از کتاب »آینه حق نما« را برای شاه عباس فرستاد، شماری از علمای مذهبی، نسبت به مطالب آن از خود واکنش نشان دادند، از جمله سیداحمد علوی که قلم به دست گرفت و به نقد آن پرداخت.

از او کتابی به نام »مصقل صفا« بر ضد تبلیغات مسیحی گری به یادگار مانده که در سالهای اخیر احیا گردیده و انتشار یافته است.۱۱ او در همین کتاب یادآوری می نماید که دو کتاب دیگر با عنوانهای »لوامع ربّانی« در ردّ شبهات نصارا و »صواعق رحمان« در رد مذهب یهودان نگاشته است.

همه نوشته های علوی عاملی، در دسترس ما نیست تا به روشنی بدانیم که کتاب »لوامع ربّانی« و »صواعق رحمان« او به شیوه یک واکنش ویژه در برابر چه کنش ویژه تبلیغ گران استعماری – مذهبی غرب نگارش یافته است. »لی Lee« ضمن آن که بخشهایی از کتاب »لوامع ربانی« را همراه با ترجمه انگلیسی آن آورده و بر آن ردّ نوشته، بر آن است که »لوامع ربّانی« در پاسخ »آینه حق نما«ی گزاویه نوشته شده است. ولی این سخن چندان درست نمی نماید، زیرا علوی عاملی خود در کتاب مصقل صفا، به روشنی می آورد:

»بعد از آن که کتاب »لوامع ربانی« و »صواعق رحمان« را نوشت، از بعضی علماء نصاری که در بلاد هندوستان به سمت حجابت اشتهار دارد تصنیفی موسوم به »آینه حق نما« در اثبات تثلیث که عبارت است از اتحاد بالذات، اقنوم الاب و اقنوم الابن و اقنوم روح القدس… به نظر رسید، در تاریخ عنب [۱۰۳۲] از هجرت [برابر با ۱۶۲۲ میلادی]«۱۲

به هر حال، علوی کتاب مصقل صفا را در رد »آینه حق نما، اثر گزاویه« پرتغالی نوشته است. علوی درباره نامگذاری کتاب خود می نویسد:

»و چون آن آینه [یعنی »آینه حق نما«] به کدورت شبهه و شکوک، غبار آلود بود، لاجرم قیوم واجب الوجود که در اقصای مراتب تجرد و قصوای درجات تقدس بود در آن نمی نمود، بلکه متجزی و قابل تثلیث در آن بود، فلامحاله آن را حاجت به مصقلی افتاد که زنگش راحک و تجلیه و غبارش را محو و تصفیه نماید… بنابراین این رساله موسوم گردید به »مصقل صفا« در تجلیه »آینه حق نما« در رد تثلیث نصارا«۱۳

جالب این که، به گفته واتر فیلد fieldwater، نوشته های علوی عاملی بر ضد مسیحیان، تا آن جا استوار و نیرومند بوده که مسیحیان کارملی carmelites را بر این اندیشه واداشت که آن نوشته ها نباید بی پاسخ بماند، از این روی، یک نسخه از کتاب علوی عاملی به رم فرستاده شد و چندی پس از آن، یکی از دانشمندان فرقه فرانسیسکن franciscan به نام فیلیپ گواداگنولی philipguadagnoli پاسخی بر کتاب وی نوشت که در سال ۱۶۳۱/۱۰۴۱ در رم پراکنده شد.

این گونه واکنشهای سرسپردگان به کلیساهای وابسته به استعمار غرب، نسبت به نوشته های علوی عاملی، نشان گر آن است که رد نامبرده بر مسیحی گری و دفاع وی از اسلام از دیدگاه آنان بسیار ضربه های سختی بر کیش استعمارگران غرب وارد آورده است.۱۴

در قرن هفدهم میلادی یازدهم هجری در روزگار پادشاهی سلطان سلیمان صفوی، ظهیرالدین تفرشی، از روحانیان با فضل، هنگامی که با رساله ای از پادری گبرائیل افرنجی، برخورد می کند، کتابی را در رد آن می نویسد و به لغت فارسی برمی گرداند، به نام نصرهالحق. کتاب یاد شده دارای چند مجلس است که مناظره های تفرشی را با ترسایان در بردارد. تفرشی، در این اثر، شرحی از مناظره خویش را که در یک گردهمایی انجام یافته و در خلال سخنانش باورهای مسیحیان و اصحاب کلیسا را یکسره مردود شناخته، بیان می کند.۱۵

در هنگامه جنگهای ایران و روس نیز، به موازات حمله نظامی روسیه تزاری انگلیسیها نیز، هجوم فرهنگی خویش را آغاز کردند و میسونرهای مذهبی را به عنوان پیشقراولان استعمار جدید به سوی ایران اسلامی گسیل داشتند. یکی از این پیشقراولان هجوم فرهنگی هنری مارتین، نام داشت.

هنگامی که هنری مارتین، به عنوان یکی از نخستین نمایندگان جنبش به اصطلاح بیداری مسیحی گری غرب و با سمت کشیش ارتش کمپانی هند شرقی انگلستان در سال ۱۸۱۱/۱۲۲۶ با معرفی و کمک جان ملکم از کارگردانان کمپانی مزبور، که خود پیش از این بارها به ایران آمده و از حمایتهای دولت انگلیس برخوردار بود، به ایران آمد و در شیراز و تهران، در فرصتهای گوناگون بحثهایی علیه اسلام و به سود مسیحی گری به راه انداخت و ترجمه ای از عهد جدید به شیوه ای روان و شیوا ارائه کرد و توسط گوراوز لی، سفیر انگلستان، به فتحعلی شاه تقدیم داشت.

به هر روی، هنری مارتین با شیوه ای گه گاه گستاخانه، جدل خویش را با علما آغاز کرد و نبوت پیامبر اسلام و معجزات او را مورد ایراد قرار داد و کتابی با عنوان »میزان الحق« در همین زمینه و نوشته های دیگری در رد اسلام و دفاع از مسیحیت نگاشت.

در همین سالها، سیلی از رد نویسی علیه مارتین، از سوی پیشوایان مذهبی به راه افتاد که نام برخی از آنان در روضات الجنات خوانساری، الذریعه آقا بزرگ و نوشته های ولف آمده است.

علمای بزرگی چون میرزای قمی، محمدرضا همدانی، سیدمحمدحسین خاتون آبادی، ملااحمد نراقی، ملاعلی نوری و دیگر روحانیان حوزه های علمیه، نقدهای علمی گسترده و ژرفی بر ادعاهای کشیش یادشده نوشتند.۱۶

خاتون آبادی نیز در همین دوران، برای آشنایی دانشوران مسلمان و نقد آگاهانه آنان در برابر تبلیغات مسیحیان، با کسب آشنایی نسبت به زبان عبری و زبانهای بیگانه، ترجمه ای سلیس و روان از اناجیل چهارگانه را ارائه می کند. و همزمان شمار بسیاری از نقدها، ردیه ها از سوی علمای شیعی در برابر تبلیغات مبشران مسیحی، نگاشته و پراکنده می گردد که نام آنها هم اکنون در فهرست نسخه های خطی کتابخانه ها موجود می باشد.

جهاد علمی در پایگاه های شبهه پراکنی

در قرون اخیر، سیدجمال الدین اسدآبادی، روحانی اصلاح گری که در حوزه های قزوین و بروجرد، تهران و نجف، مراتب علم و کمال را پیمود و آن گاه برای تبلیغ آموخته های خود، شرق و غرب گیتی را در نوردید. در هر سرزمینی که وارد می شد پیش از هر عملی و بیش از هر کاری، به رصد پرسشها و شبهه ها می پرداخت و در پاسخ به آنها همت می گماشت. از این روی آثار او سرشار از جدالهای کلامی و یا پاسخهایی آشکار و یا مقدّری است به کسانی که از روی قصور و یا تقصیر، شبهه ها و برداشتهای ناروایی را به اسلام نسبت داده اند.

در هند، هنگامی که محمد واصل، مدّرس ریاضی مدرسه اعزه (حیدرآباد دکن) در نوزدهم محرم ۱۲۹۸ ه. ق پرسشی درباره نیچریه و تاریخ آن مطرح می کند و به اندیشه های طبیعت گرایان غربی و اندیشوران مسلمانی که از آنها اثر پذیرفته اند اشاره می کند، پاسخی مفصل و مستدل از سیدجمال الدین، طلب می نماید، سیدجمال الدین کتاب نیچریه یا ناتورالیسم را در پاسخ او می نگارد کتابی که به جهت اهمیت آن، شیخ محمد عبده با عنوان »الرد علی دهریین« آن را به زبان عربی برگرداند و گویا ترجمه هایی از آن به زبانهای اروپایی نیز صورت پذیرفت.۱۷

استاد مرتضی مطهری درباره این رساله می گوید:

»سیدجمال الدین یک رساله نوشته به نام نیچریه که صدسال پیش، این رساله نوشته شده، واقعاً عالی است، یعنی در آن زمانها، هیچ کس را من ندیدم در رد مادّیون به این استحکام رساله بنویسد.

ارنوچرنال، یکی از دانشمندان بزرگ آن وقت هم، که هنوز هم نظریات او در ادیان و تاریخ ادیان معتبر است، چندین مقاله علیه اسلام نوشته بود، سید، بعضی مقالات را به زبان فرانسه در رد وی نوشته که در روزنامه های همان صد سال پیش در فرانسه منتشر شد. «۱۸

سیدجمال الدین اسدآبادی، به هنگام اقامت در پاریس، چون خبر کنفرانس ارنست رنان، فیلسوف و شرق شناس نامدار فرانسوی در دانشگاه سوربن را شنید، بی درنگ در صدد پاسخ و نقد آن برآمد.

رنان، در ۲۹ مارس ۱۸۸۳ درباره اسلام و علم سخنرانی خود را عرضه می کند. او در این سخنرانی مطالبی را اظهار می دارد که سه نکته در آن شبهه انگیز بود و اسلام و مسلمانان را مورد اتهام قرار می داد.

او، اسلام را از یک سو به جهت دامن زدن به معجزات و خوارق عادات و ایمان تام و تمام به قضا و قدر، مانع از پیشرفت مسلمانان در تحصیل علم و فلسفه معرفی می کرد; و از سوی دیگر، مسلمانان عرب را به سبب نژادی، فاقد استعداد لازم در فراگیری علوم و تولید دانش می دانست.

وی بر این گمان بود که دانشهایی که در سرزمینهای اسلامی تولید و گسترش یافته، محصول استعداد و نبوغ دانشمندانی است که توسط مسلمانان اجیر شده اند وگرنه، نه اسلام و نه