پاورپوینت کامل عالمان اسوه در نگاه امام ۳ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عالمان اسوه در نگاه امام ۳ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عالمان اسوه در نگاه امام ۳ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل عالمان اسوه در نگاه امام ۳ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

سخن از عالمان اسوه در نگاه امام خمینی بود. در مقاله پیش اسوگان ساده زیست را در نگاه امام بر شمردیم.

در این شماره به معرفی برخی از چهره های جهاد ومبارزه در نگاه امام می پردازیم.

مبارزه با ستمگران جهاد با مشرکان متجاوز از دستورات اکید اسلام است.

در اسلام امتیازی برای فرد نیست جز به تقوا. در میان تقواپیشگان دو گروه دارای امتیاز ویژه اند:

۱. آنان که افزون بر ایمان و تقوا از دانش دین و آگاهیهای لازم برخوردارند.

۲ ـ تقوا پیشگانی که به دفاع از اسلام و مسلمانان بر می خیزند.

هریک از این دو گروه از آن جا که در کار دفاع اند ویژگی یافته اند و در نزد خدا مرتبت والایی دارند.

عالم از مرزهای عقیدتی دفاع می کند و مجاهد از مرزهای جغرافیایی.

عالم برای حفظ اسلام و نشر احکام رهایی بخش آن از علم بهره می جوید و مجاهد از توان و قدرت خود و از اسلحه خود در راه دفاع از اسلام و مسلمانان بهره می جوید.

در این بین آنچه به عالم مرتبت خاص

می دهد این است که از ثمره تلاش مجاهد عالمانه نگهداری می کند و این ارزشهای والا را به لایه های اجتماع رسوخ می دهد. از این روی امام صادق(ع) می فرماید:

(توزن دماء الشهداء مع مداد العلماء فترجّح مداد العلماء علی دماء الشهداء۱)

نه علم به تنهایی کارساز است و نه مبارزه. این دو اگر قرین هم شوند و باهم حرکت کنند کارها به سامان خواهد رسید.

افرادی که هم عالم بوده اند و هم مبارز نتیجه کارشان درخشان تر بوده است و اسوگی آنان پایدارتر.

در طول تاریخ اسلام عالمان و فقیهان این چنین بسیار بوده اند. عالمان متعهد بسیاری را سراغ داریم که به مقابله با ظلم و استبداد برخاسته اند و از اسلام دفاع کرده اند که اوج آن در سده اخیر است. هم از جهت گستره و هم از جهت عمق و ژرفا.

این دوران که استعمار با ترفندها و شگردهای پیچیده ای وارد کار می شود و جهان را به تسخیر خود درمی آورد و به سرزمینهای آباد و با ذخایر غنی اسلامی چنگ می اندازد مبارزه شکل جدیدی می یابد و کسانی که علیه این دشمن دوست نما به مبارزه برمی خیزند و به افشاگری و آگاهاندن مردم کارسترگی را انجام می دهند کاری که از هرکس ساخته نیست جز هوشیاران و زیرکان و آشنایان به سیاست روز.

مبارزه با استعمار و در افتادن با ترفندهای آن و شناخت موضعِ دین در چنین دورانی زیرکیها و آگاهیهای ویژه ای را می طلبد.

کسانی که موفق بوده اند در این بُعد این ویژگیها را در بالاترین مرحله داشته اند. کسانی که بی بهره بوده اند اگر احساس مسؤولیتی کرده اند و به حرکتی و جنبشی دست زده اند ناکام مانده اند و راه به جایی نبرده اند.

عالمانی که در این برهه به حرکتهای اصلاحی دست یازیده اند و استعمار را در تنگنا و مخمصه افکنده اند بی شک استثناءهای تاریخ بشرند و می توانند اسوه های جاودانه ای باشند برای حوزه ها و مسلمانان راستین. این همان چیزی است که استعمار و ایادی آن همیشه سعی داشته اند پانگیرد.

منتهی با شگردهای گوناگون. یا مبنایی ریخته اند و بر آن اهداف خود را بار کرده اند و یا تهمتی زده اند وانگی و شایعه ای تا سدّ مستحکمی را بشکنند و وارد قلعه شوند. این حرکت غیرانسانی همیشه بوده و اکنون با پیچیدگیهای بسیار در کار است.

استعمار در این حرکت زشت و غیرمردمی خود تنها از سرویسهای اطلاعاتی بهره نمی برد که زود ردپایش مشخص شود. خیر از انسانهای صاحب نام دانشمندان وجیه المله ها و… بهره می برد. از وسایل و ابزاری که باید چندها نسل بگذرد تا روشن شود.

از این روی امام بسیار سفارش می کند که روحانیت باید به سیاست وارد و مسائل سیاسی را بفهمد. آن مردخدا خوب درک کرده بود که دینداری حمل بار دین و درست به منزل رساندن آن بدون آشنایی با سیاست اگر نگوییم محال است حداقل بسیار بسیار مشکل خواهد بود.

البته کار سیاسی کردن تهمت و افترا تحقیر و… به دنبال خواهد داشت. زیرا استعمار درک کرده که اگر دینداران و دین فهمان و دین شناسان به ابزار جدید دست بیابند و دانشهای نو سیاسی را بفهمند دین خود را حفظ خواهند کرد. و آن به آن با نقشه های استعمار و عوامل به رکود کشاندن دین و ملت خود در خواهند افتاد و دین را زیبا و پرهیمنه و استعمار را ذلیل مطرح خواهند کرد.

بدین خاطر است که تلاش می کنند دین را از سیاست جدا کنند سیاست را دون شأن عالمان دین بدانند و برای القای این فکر شیطانی سرمایه های عظیمی مصرف کنند و نیروی عظیم انسانی به کار بگیرند.

در این حرکت شیطانی تا بدان جا پیش رفتند و تبلیغات خویش را گستردند که برخی ناآگاهان از روحانیت۲ بازیچه دست ایادی استعمار قرار گرفتند و روحانیت اصیل و مبارز را (آخوند سیاسی۳ ) معرفی می کردند و مردم را از آنان جدا می ساختند که البته شکر خدای را که تیرشان به سنگ خورد و افتضاح شدند و حق جلوه گر شد.

امام خمینی با درک عمیقانه این معنی که دین بی سیاست دین نیست و پوسته ای بیش نیست تمام همّ خویش را به کار گرفت تا به مسائل سیاسی آشنا شود. مطالعه روزنامه گوش دادن به رادیو در جریان رویدادهای سیاسی کشور قرار گرفتن حضور در جلسات مجلس شورای ملّی۴ نشانگر همه سونگری و جامع اندیشی آن مرد بزرگ است.

افزون براینها از آن جا که تبحر بر اسلام و تاریخ اسلام و تاریخ ایران و تاریخ نهضتهای اسلامی داشت به یک جمع بندی دقیق و راهگشا در امور سیاسی رسیده بود.

براین باور بود که رسول خدا با تشکیل حکومت اسلامی در مدینه پایه سیاست را

در دیانت پی ریخته است۵.

براین باور بود که روحانیت در صد سال اخیر بنیانی ترین نقش را در حرکتهای مردمی علیه جورپیشگان داشته است:

(این قیامها که در این صد سال شده است… کی رأس اینها بوده؟

قیام تنباکو مرحوم میرزا بود قیام مشروطه از نجف آقایان نجف۶ از ایران علمای ایران ایجاد کردند.

این چند قیامی که ما شاهدش بودیم همه از علما بود; علمای اصفهان قیام کردند رأسشان مرحوم حاج آقا نوراللّه رحمت اللّه بوده علمای تبریز قیام کردند علمای مشهد قیام کردند یک وقت آقای قمی خودش تنها پا شد راه افتاد… تبریزهم خیابانی یکی از آقایان بوده از علما بود. البته جنگل۷ هم بوده اند. اینها [غیر روحانی].هم بوده اند لکن در اقلیت بودند عمده اش اینها [روحانیت] بودند.۸)

بنابراین در پیکره اصیل روحانیت این اندیشه نبوده و بزرگان سیاسی بوده اند که سیاست را از دیانت جدا نمی دانستند.

از این روی امام علی رغم استعمارگران که نمی خواهند گذشته روحانیت اصیل برای مردم روشن شود و ایثارگریهای آنان نموده شود از عالمان و مجتهدان پیشرو و آگاه به مناسبتهای گوناگون یاد و تجلیل می کرد.

البته افرادی از دیدگاه امام الگو و اسوه اند که از نظر ایمان و تقوا سرآمد باشند. و روش مبارزه و جهادشان مورد تأیید باشد.یاد اسوه های جهاد ومبارزه و معرفی آنان از جانب امام در مناسبتهای مختلف به انگیزه های زیر می تواند باشد:

۱. تشریح سیره و روش آنان در جهاد با استبداد و استعمار و برانگیزاندن مردم علیه طاغوتها.

۲. خنثی کردن تبلیغات سوء دشمن که برای بازداشتن مسلمانان بویژه شیعیان از حرکتهای سیاسی برنامه ریزی شده بود. به این شگرد که دخالت در امور سیاسی کاری است خلاف شرع. امام با نمونه آوردن از سیره عملی بزرگان فهماند که این حرکت استعمار توطئه ای بیش نیست.

۳. نمایاندن پرونده و خط فکری روحانیت به غرب زدگان و روشنفکران بی اطلاع از سابقه مبارزاتی علما تا دریابند و از جهل به درآیند که حوزه های علمیه در طول تاریخ تشیع پیشرو بوده اند و پشاهنگ.

برای درک جان کلام امام و پی بردن به مبارزات روحانیان گران ارج در برهه های

گوناگون شرح مبارزات آنان را در سه دوره پی می گیریم:

۱. در قیامهای دوران قاجار.

۲. در انقلاب عراق.

۳. در دوران پهلوی.

دوران قاجار

حکومت قاجار که در آغاز از قوت بالایی برخوردار بود به خاطر بی لیاقتی کارگزاران آن و جنگ با روسیه به ضعف گرایید. تضعیف دولت مرکزی باعث شد که روسیه و انگلستان برای کسب موقعیت بیشتر در ایران به رقابت با یکدیگر بپردازند.

حکام قاجار هیچ گاه در صدد اصلاح وضع مردم برنیامدند. آنچه در خزانه کشور جمع می گردید در راه کارهای ناروای شاه و درباریان مصرف می شد.در باریان و وابستگان به دستگاه با گرفتن رشوه های کلان زمینه انعقاد قراردادهای استعماری متعددی را فراهم کردند و با سود اندکی که نصیب دربار و شاه می شد کشور را در اختیار بیگانه قرار می دادند.

اگر امتیازی به روس داده می شد در مقابل انگلستان به دولت ایران فشار می آورد و خواهان امتیاز می شد.در این بین آنچه برای ملت باقی می ماند ذلت و خواری فقر و بیچارگی بود.

ناصرالدین شاه در بین پادشاهان قاجار به امتیازدهی شهرت داشت.در قرارداد رویتر امتیاز بهره وری از مواد معدنی جنگلهای ایران و ساختمان راه آهن به انگلیسیها واگذار شد که آخوند ملاعلی کنی به مخالفت برخاست و در بار ناگزیر آن را ملغی کرد.۹

ناصرالدین شاه چندها سفر به فرنگ داشت که حاصلی جز بدبختی و حرمان برای ملت ایران نداشت.در این سفرها قراردادهای ننگینی را امضا کرد.در حقیقت ذخائر کشور را به بیگانگان فروخت.او برای تأمین هزینه سفر سوّم خود به فرنگ قرارداد انحصار تنباکو را منعقد کرد که باعث نفوذ بیشتر استعمار انگلیس در ایران می گردید.

این قرارداد استعماری علماء را برانگیخت و خشم آنان را برافروخت و علیه دستگاه دست به کار شدند.و مردم را علیه این نقشه شوم بسیج کردند و آنان را نسبت به پیامدهای چنین قراردادی آگاهاندند.مردم برخاستند و علما هم در پیشاپیش آنان. این حرکت مردمی به ثمر نشست و دربار و استعمار عقب نشینی

کردند.از نتایج این پیروزی انقلاب مشروطه بود. حرکتی که اگر دستان خیانت شناسایی می شد و مردم نسبت به آنها آگاه می شدند و علماء اتحاد و اتفاق کلمه را تا آخر حفظ می کردند تاریخ ایران بلکه اسلام به گونه ای دیگر ورق می خورد. بالآخره تا اندازه ای سبب شد که حکام بی مهار را در چهارچوپ قانون به بند آورد.

به هرحال دوران قاجار به خاطر تجاوز بیش از حدّ پادشاهان و حاکمان از مسیر حق و مردم هراز چند حرکتی پرشور به وقوع می پیوست. حرکت بیدارگری که از طرف سید جمال الدین اسدآبادی۱۰ در نیمه دوم قرن سیزده شروع شد توسط گروهی دیگر از دانشمندان دینی ادامه پیدا کرد.

نهضت تنباکو انقلاب مشروطه نهضت جنگل و قیام شیخ محمد خیابانی حرکتهایی بودند که عالمان ربانی در رهبری آن نقش اصلی را داشتند.

امام خمینی به مناسبتهای گوناگون برخی رهبران روحانی مبارز را نام می برد و از تلاش و مجاهدت آنان بسیار تجلیل می کند و آنان را به عنوان اسوه به جامعه اسلامی و به مردم علاقه مند به حرکت و پویش معرفی می نماد و توصیه اش این است که مردم و بویژه حوزه های علمیه به این بزرگ مردان دین اقتدا کنند.

علمایی را که امام راحل در این مقطع تاریخی از آنها یاد و تجلیل می کند عبارتند از: میرزای شیرازی بزرگ میرزای آشتیانی شیخ فضل اللّه نوری سید عبداللّه بهبهانی شیخ محمد خیابانی و سید محمد طباطبائی.

امام بیشترین یاد را از میرزای شیرازی و شیخ فضل اللّه نوری می کند و بسیار هم بر آنان تکیه دارد.

و ما به تناسب توجه امام به هریک از این بزرگان به شرح زندگی و مبارزات آنان می پردازیم.

میرزای شیرازی بزرگ

آیه اللّه سید محمدحسن شیرازی رضوان اللّه تعالی علیه از شخصیتهای برجسته اسلام است. وی در اندیشه دینی و معنوی و سیاست زمان خود و پس از آن اثر بسیار مهمی گذارد.او در پانزدهم جمادی الاولی سال ۱۲۳۰ ـ ۱۳۱۲هـ. ق. در شیراز متولد شد. در کودکی پدر خویش را از دست داد.

میرزا بر اثر هوش سرشاری که داشت در هشت سالگی مقدمات را به پایان رساند و در دوازده سالگی در درس شرح لمعه شیخ

محمدتقی صاحب حاشیه بر معالم شرکت جست. مدتی بعد به اصفهان کوچید. و در اصفهان از محضر درس میرسید حسن بیدآبادی معروف به مدرس بهره برد. پیش از بیست سالگی به کسب اجازه از ایشان نایل گردید.

میرزا در سال ۱۲۵۹ وارد عتبات شد و در نجف از استادانی چون: صاحب جواهر صاحب انوارالفقاهه و شیخ انصاری و در کربلا از درس سید ابراهیم صاحب ضوابط بهره ها برد۱۱.

صاحب جواهر در باره وی می نویسد:

(خداوند متعال قوه اجتهاد به او عطا فرمود و او را به عنوان پرچم هدایت بندگان و امین در شهرها و مروّج مذهب شیعه و کفیل فرزندان آنها برگزید…۱۲)

میرزای شیرازی دارای حافظه ای قوی بود به گونه ای که بیشتر آیات قرآن را حفظ داشت و به نهج البلاغه ومسائل اخلاقی اهتمام می ورزید.

سید محسن امین در باره مقام علمی و اخلاق و تقوای وی می نویسد:

(او عالمی امامی فقیهی ماهر محققی دقیق بود. ریاست دینی عموم مردم را به عهده داشت. ورِع و با تقوا بود. دارای عقل صائب و فکر ثاقب و آینده نگر و حسن تدبیر و سعه صدر اخلاق خوب و فراست و کرامت بود به گونه ای که به بزرگتر از خود احترام می کرد. و کوچکتر از خود را مورد عنایت قرار می داد. با ضعفا و فقرا رفق و مدارا داشت.)۱۳

بعد از مرگ شیخ انصاری در سال ۱۲۸۱هـ. ق. به پیشنهاد عدّه ای از شاگردان مبرّز شیخ مرجعیت شیعه را پذیرفت. در شعبان ۱۲۹۱هـ. ق. نجف را به مقصد سامراء ترک کرد. دوران مرجعیت مرحوم میرزا حدود ۲۱ سال طول کشید مقلدان بسیار داشت: عرب فارس ترک هندی و…

از محضر وی بسیاری از دانشوران و فاضلان بهره بردند. امّا به تعداد کمی از آنان اجازه اجتهاد داد.

نهضت تنباکو

دوران زعامت میرزا آکنده از حوادث و جریانهای آموزنده است. مهم ترین حادثه آن روزگار نهضت تنباکوست.

امتیاز انحصار تنباکو به کمپانی تالبوت انگلیسی از سوی در بار ایران نه تنها کلیه اختیارات را در زمینه کشت توزیع وفروش توتون و تنباکو به بیگانگان وامی گذارد بلکه با استفاده از آنچه در متن قرارداد آمده بود

زمینه های نفوذ سیاسی اقتصادی فرهنگی و حتی نظامی را برای بیگانگان فراهم می ساخت.

قرارداد زمینه نفوذ اجانب را تا آن حدّ گسترش داد که در آن زمان معروف شده بود: ایران (فرنگی بازار) شده است. خطر فرهنگی که باعث سلب هویت تاریخی ملت ایران و منجر به حاکمیت اراده بیگانگان بر ایران می شد کاملاً محسوس بود.

علما که نقش عمده را در آگاهاندن مردم داشتند دریافتند که مایه اصلی این همه مفاسد قرارداد تنباکوست.

از این روی خواستار لغو امتیاز دخانیات شدند و حرکتهای اعتراض آمیز در شهرهای مختلف آغاز شد.

مقاومت مردم شیراز حکومت را برآن داشت که روحانی مبارز علی اکبر فال اسیری را به عراق تبعید کند و اعتراض مردم را با گلوله پاسخ دهد.

تلاش پی گیر و مقاومت مردم تبریز سبب گردید اجانب نتوانند به آن شهر گام نهند. استقامت مردم دلیر اصفهان به رهبری روحانی مجاهد آقانجفی نیز چنین فرجام نیکی داشت.

علاوه ضربه جانانه ای بر پایه های پوشالی استبداد ناصرالدین شاه فرود آورد.

در تهران رهبری نهضت با میرزا حسن آشتیانی و دیگر عالمان بود.

علمای تهران طی نامه ای مبسوط میرزای بزرگ را در جریان حرکت مردم گذاردند.

علمای تبعیدی به عراق نیز جریان حرکت و جنبش مردم و عکس العمل درباریان و ظلم و اجحافهای آنان را برای میرزا بازگفتند.

سید جمال الدین اسدآبادی نامه ای توسط فال اسیری برای میرزا ارسال داشت.

اینها سبب گردید میرزا دقیقاً در جریان امور ایران و نقش مخرب قرارداد رژی قرار بگیرد و عواقب و پیامدهای ناگوار این قرارداد ننگین را در نوزده ذیحجه سال ۱۳۰۸هـ. ق. پس از گذشت یک سال از امضای قرار داد طی تلگرافی به دولت ایران بازگوید.

امّا در ایران گوشی نبود که صدای خیرخواهانه این مرد خدا را بشنود. درباریان به فکر جیب بودند و شاه هم مست قدرت و در این پندار که به کرسی اقتدار او لطمه ای وارد نخواهد آمد.

پاسخ شاه منفی بود. گرچه شاه نماینده ای را نزد میرزا در سامرا می فرستد ولی درعمل کاری در جهت رفع مشکل

انجام نمی پذیرد۱۴.

از این روی میرزای بزرگ دگر بار در اوائل ربیع الثانی سال ۱۳۰۹هـ. ق. تلگرافی برای شاه ارسال می دارد و در آن به زیانهای قرارداد می پردازد: این قرارداد باعث تسلط بیگانگان برمسلمانان می شود و منکرات فزونی می یابند و عقاید مردم تباه می گردد.

ناصرالدین شاه که از پیامدهای مخالفت میرزا آگاه بود هراسان به میرزا تلگراف می زند که هرگز در صدد ازبین بردن استقلال و آزادی و هتک ناموس رعیت نبوده است۱۵.

دربار بسیار تلاش می کند که میرزا را قانع کند. از این روی منافع قرارداد را برای ایشان برمی شمارد.ولی میرزا قانع نمی شود و به ضررهای آن دقیقاً وقوف دارد. بدین جهت وقتی تذکرات خیرخواهانه خود را به دربار بی نتیجه دید تصمیم نهایی خود را گرفت و فتوای تاریخی خود را صادر کرد.

متن فتوا صبح روز پنج شنبه اول جمادی الاولی سال ۱۳۰۹هـ. ق. برابر با ۱۲ آذر ۱۲۷۰هـ. ش.به تهران رسید بدین شرح:

(بسم اللّه الرحمن الرحیم.

الیوم استعمال تنباکو و توتون بأی نحو کان در حکم محاربه با امام زمان است.

حرّره الاحقر محمدحسن الحسینی۱۶.)

تا این که فتوای تاریخی میرزا به تهران رسید ایران تکان عظیمی خورد. واعظان وخطیبان در بازارها مساجد مجامع و… فتوا را به مردم اعلان کردند. انتشار حکم زعیم مسلمانان در ایران و حمایت سراسری علما و مردم از آن باعث گردید که قرارداد ننگین انحصار تنباکو ملغی اعلان گردد و ضربه شدیدی به توسعه طلبیهای استعمار انگلیس وارد شود.

امام خمینی در موارد فراوانی از حرکت و فتوای افتخارآفرین میرزا تجلیل کرد و به تجزیه و تحلیل نکات قوت و نتایج آن پرداخت. ایشان میرزای بزرگ را به عنوان اسوه جهاد و سیاست به جامعه اسلامی ایران شناساند.

در سال چهل و یک در یکی از سخنرانیهای خود چنین اظهار می دارد:

(همیشه علما و زعمای اسلام ملت را نصیحت به حفظ آرامش می کردند. خیلی از زمان میرزای بزرگ مرحوم حاج میرزا محمدحسن شیرازی نگذشته است. ایشان با این که یک عقل بزرگ متفکر بود و در سامره اقامت داشت در عین حال که

نظرشان آرامش و اصلاح بود لکن وقتی ملاحظه کردند برای کیان اسلام خطر پیش آمده است و شاه جائر آن روز می خواهد به وسیله کمپانی خارجی اسلام را ازبین ببرد این پیرمرد… ناچار شد سلطان مستبد را نصیحت کند. مکتوبات او هم محفوظ است. آن سلطان گوش نمی داد و با تعبیرات سوء و بی ادبی به مقام شامخ عالم بزرگ روبه رو شد تا آن جایی که آن عالم بزرگ مجبور شد یک کلمه بگوید که استقلال برگردد۱۷.)

در این گفتار امام در تحلیل نهضت میرزا دو نکته در خور درنگ است:

۱. عالمان دین از جمله میرزا همیشه حافظ استقلال ایران بوده اند.

۲. میرزا عقل بزرگ بود.

علما حافظان استقلال کشور

کشور ایران سالهاست که هویتی شیعی دارد و علمای بزرگ شیعه حفظ استقلال کشور ایران را اوجب واجبات می دانستند. آنان هیچ گاه صلاح نمی دانستند که پایه های اساسی تنها حکومت به ظاهر شیعی در جهان متزلزل شود و ایران دچار بحران گردد مگر زمانی که امکان جانشینی حکومتی بهتر و مناسب تر وجود می داشت.

از این روی زمانی که با مشکل و فساد در دستگاه حکومتی مواجه می شدند حزم و احتیاط را از دست نمی دادند و با آرامش سخن مورد نظر خود را اعلام می کردند. در صورتی که نتیجه بایسته از آن حاصل نمی شد وارد میدان مبارزه جدّی می شدند.

میرزای شیرازی در ارتباط با قرارداد رژی دقیقاً از این روش استفاده کرد. با دوراندیشی و کیاست آن گونه که خود به درباریان وعده حلّ مشکل را داده بود۱۸ مشکل را حلّ کرد.

وی در تلگرافهایی که برای شاه ارسال داشت در ابتدا با نصیحت و موعظه در صدد رفع مشکل برآمد. ولی دربار نه تنها نسبت به نصایح و خواسته های میرزا گوش فرانداد و دل نسپرد بلکه در صدد تخطئه و توهین به میرزا برآمد.

میرزا بعد از طی مراحل و شرایط امر به معروف و نهی از منکر و اتمام حجت تصمیم قاطع خود را به مردم اعلان کرد و استقلال ایران را بازگرداند:

در این باره یکی از صاحب نظران می نویسد:

(میرزای شیرازی مردی دوراندیش و با کیاست بود و هیچ گاه کاری که منجر

به ضعف قدرت ناصرالدین شاه و پیشرفت نفوذ خارجیان می شد نمی کرد. ولی در مورد دادن انحصار توتون و تنباکو که سلطه خارجیان را به دنبال داشت جدّاً تصمیم به مبارزه می گیرد و مخالفت با دربار ایران را تجویز می کند۱۹.)

امام از شیوه برخورد میرزا با دربار به خوبی یاد می کند و روش او را برای استقلال مملکت می ستاید.

امام بسیار از تلاشهایی که عالمان بزرگ دین برای نجات کشور از سقوط کرده