پاورپوینت کامل متن درسی مقطع دبیرستان;جوان و اعتدال ۱۱۴ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
4 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل متن درسی مقطع دبیرستان;جوان و اعتدال ۱۱۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل متن درسی مقطع دبیرستان;جوان و اعتدال ۱۱۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل متن درسی مقطع دبیرستان;جوان و اعتدال ۱۱۴ اسلاید در PowerPoint :

۹۶

شکوفایی تمایلات نفسانی، حالات هیجانی و عاطفی و احساسات مذهبی، از ویژگی های دوران
جوانی است. اگر این تمایلات، تعدیل و مهار نشود و به افراط یا تفریط بگراید، قطعاً
آثار زیان باری بر جسم و جان جوان خواهد گذاشت.

متأسفانه بعضی از افراد، به دلیل عدم آگاهی، برای یافتن روش صحیح، راه های انحرافیِ
افراط یا تفریط را می آزمایند، ولی چه بهتر که از همان ابتد، نقطه تعادل را
بشناسند و همان را برگزینند. با توجه به اهمیت این موضوع در زندگی فردی و اجتماعی
جوان مطالبی را در باره آن می نگاریم.

معنای اعتدال

اعتدال در لغت، به معنای رعایت حد وسط و میانه در بین دو حال است از جهت کمیت و
مقدار و از جهت کیفیت و چگونگی۱ و نیز به معنای توازن در مقدار، هموزنی، برابر بودن
دلایل، برابری و یکسانی در کم و کیف آمده است;۲ مثلاً حد وسط تهور و ترس، شجاعت است
که در آن نه افراط است و نه تفریط.

جایگاه اعتدال در اسلام

یکی از ویژگی های بارز دین مقدس اسلام که آن را از ادیان دیگر متمایز می سازد،
اعتدال و میانه روی است. قرآن مجید، امت اسلامی را (امت وسط) نامیده است: (و کذلک
جعلناکم امه وسطاً;۳ ما شما را امتی وسط قرار دادیم). و در آیه ای دیگر، امت اسلامی
را بهترین امت پدید آمده از میان مردم می داند. ۴

امام صادق(ع) در تبیین بهترین امت می فرماید: آنها امتی هستند که خداوند در بین
آنها و از میان آنها و به سوی آنها برانگیخت و آنها مردمی میانه رو هستند; از این
رو بهترین امتی هستند که برای مردم فرستاده شده اند. ۵

جایگاه اعتدال با نمونه های زیر روشن تر می شود:

۱ ـ اعتدال، شیوه معصومان: در فرهنگ دینی پیشوایان دین، اعتدال به حدی مورد توجه
است که به داشتن آن افتخار نموده و در مقام تعریف، خویشتن را با آن معرفی می کنند.
امام باقر(ع) می فرماید: (نحن الامه الوسط;۶ ما امت وسط و میانه هستیم. )

۲ ـ اعتدال، بهترین خط مشی: از نظر اسلام تعادل و اعتدال، یکی از دوست داشتنی ترین
و بهترین امور محسوب می شود. رسول اکرم(ص) می فرماید: (خیار الامور اوسطها و لیکن
احب الامور الیک اوسطها فی الحق;۷ بهترین کاره، معتدل ترین آنهاست و باید دوست
داشتنی ترین امور در نزد تو، معتدل ترین آنها در کارهای حق باشد. )

۳ ـ اعتدال، صفت مؤمن: امام علی(ع) یکی از صفات مؤمن را اعتدال در زندگی می داند و
می فرماید: (المؤمن سیرته القصد;۸ شیوه مؤمن، میانه روی است. )

۴ ـ اعتدال، هدیه الهی: از روایات معصومین بر می آید که همه افراد نمی توانند خود
را به صفت اعتدال بیارایند، بلکه تنها شامل کسانی می شود که از لطف الهی
برخوردارند. امیرمؤمنان علی(ع) می فرماید: زمانی که خداوند متعال اراده کند به بنده
اش خیری برساند، میانه روی و تدبیر را به او الهام می کند و بی تدبیری و زیاده روی
را از او دور می سازد۹.

اعتدال از نظر دانشمندان

بسیاری از حکما و دانشمندان مانند خواجه نصیرالدین طوسی، ملا هادی سبزواری، بوعلی
سین، ملا محمد مهدی نراقی و دانشمندان دیگر، اساس اخلاق فاضله انسانی را تعادل در
امور دانسته اند. ارسطو معتقد بود که انسان دارای قوه غضبیه و شهویه و عقل است.
سعادت انسان در تعادل آنهاست تا از قوه غضب، شجاعت و از نیروی شهوت، عفت و از عقل،
حکمت، پدید آید و هر گاه میان این قوا تعادل برقرار شود، ملکه عدالت شکل می گیرد.

دستور سقراط برای زندگی سالم، پیمودن راه اعتدال بود. روان شناسان نیز می گویند:
نیازهای روحی و جسمی انسان ها باید به طور طبیعی و معتدل بر آورده شود.

انسان برای شناخت اعتدال و تمییز افراط و تفریط، به شاخص و مقیاسی نیازمند است تا
در امور مختلف به آن مراجعه و راه صحیح و معتدل را انتخاب کند. در اسلام، قرآن و
اهل بیت، معیار اعتدال به شمار می آیند. امام علی(ع) می فرماید: از این امت هیچ کس
با آل محمد قیاس نمی شود، زیرا این خاندان، پایه دین و تکیه گاه یقین هستند.
تندروان به سوی آنها باز خواهند گشت و واپس ماندگان، ناگزیر خود را به آنها می
رسانند. ۱۰

استاد مطهری می گوید: (اگر ما آن راهی را که ائمه اطهار در مقابل راه های دیگران
برای ما باز کرده اند برویم، هم از افراط و تندروی های بعضی مصون می مانیم و هم از
تفریط و جمود بعضی دیگر.) ۱۱

آثار و فواید اعتدال در زندگی

اعتدال، در زندگی فردی و اجتماعی انسان تأثیر دارد. مهم ترین آنها عبارت اند از:

۱ ـ تربیت: یکی از راه کارهای تربیت و اصلاح نفس، میانه روی است، زیرا تربیت، در
سایه تعدیل قوای نفسانی و کنترل قوه غضب و شهوت و عقل به دست می آید. بر این اساس
امام علی(ع) می فرماید: هر گاه به اصلاح خود مایل بودی، میانه رو، قانع و کم آرزو
باش. ۱۲

۲ ـ نجات انسان: پیامبر اکرم (ص) یکی از اسباب نجات آدمی را اعتدال در هنگام دارایی
و نداری می داند. ۱۳ این نجات شامل نجات انسان از ناملایمات زندگی دنیا و عذاب عالم
برزخ و قیامت می شود.

۳ ـ بی نیازی: امام صادق(ع) می فرماید: (ان ّ القصد یورث الغنی;۱۴ به درستی که
میانه روی، سبب بی نیازی و ثروت می شود). دلیل این بی نیازی آن است که با اعتدال و
اندازه گیری در زندگی، فعالیت های اقتصادی مانند مصرف، تولید، و هزینه های زندگی
سامان می یابد و از اسراف جلوگیری می شود.

۴ ـ سلامتی: سلامت بدن انسان به تعادل قوای جسمانی بستگی دارد. غدد هورمونی اگر
کمتر یا زیادتر ترشح کند، سلامت آدمی را تهدید خواهد کرد. امیرالمؤمنین(ع) می
فرماید: هر کس سلامتی می خواهد، پس باید میانه رو باشد. ۱۵

۵ ـ وحدت: پیامبر اکرم (ص) می فرماید: بر شما باد به میانه روی، زیرا ملتی که میانه
رو باشد، هرگز دچار تفرقه نخواهد شد. ۱۶

۶ ـ الفت: رسول اکرم(ص) می فرماید: استووا تستِو قلوبکم;۱۷ معتدل باشید تا دل های
شما به هم نزدیک شود). دلیل این الفت و نزدیکی آن است که بسیاری از اختلافات فرقه
ها و افراد مختلف جامعه بر اثر افراط و تفریط در مباحث اجتماعی و دینی پدید می آید.

۷ ـ آسان شدن مشکلات: امیرالمؤمنین(ع) می فرماید: میانه روی در کارها را فراگیر،
زیرا کسی که میانه روی را فرا گیرد، امور زندگی بر او آسان خواهد شد. ۱۸ انسان
میانه رو آمادگی نسبی برای رویارویی با مشکلات اجتماعی را دارد; مثلاً کسی که اهل
قناعت است و برای کم خرج کردن تمرین کرده، در واقع خود را برای روزهای سخت آماده
نموده است.

۸ ـ رشد و بالندگی: رسول اکرم(ص) می فرماید: خدای تعالی هر گاه ماندگاری و رشد امتی
را بخواهد، اعتدال و پاک دامنی را روزیشان می کند. ۱۹

۹ ـ در امان ماندن از هلاکت: امام علی(ع) می فرماید: (لن یهلک من اقتصد;۲۰ کسی که
میانه روی کند، هلاک نمی شود. )

آثار عدم اعتدال

خروج از زندگی متعادل، نتایج مخرب و زیان باری دارد که به مهم ترین آنها اشاره می
کنیم:

۱ ـ انحراف: یکی از آثار حتمی عدم اعتدال، انحراف از جاده مستقیم است.
امیرالمؤمنین(ع) می فرماید: (من ترک القصد جار;۲۱ کسی که میانه روی را ترک کند، از
راه حق منحرف خواهد شد). آن حضرت در جایی دیگر، انحراف به چپ و راست (افراط و
تفریط) را منشأ گمراهی، و جاده حق را راه مستقیم معرفی نموده است. ۲۲

اگر به انحرافات عقیدتی که امروزه در جوامع مختلف بروز و ظهور کرده نظری بیفکنیم،
در می یابیم که عامل اصلی این انحرافات، افراط یا تفریط بوده است. آنان که درباره
امام علی(ع) راه اعتدال را پیموده و به افراط کشیده شدند، در صف غلات و علی اللهی
ها در آمدت که امامان از آنها بیزاری جسته و ایشان را مورد لعن قرار داده اند. آن
حضرت در همین زمینه می فرماید: به زودی دو طایفه در باره من هلاک خواهند شد: یکی،
دوستی که در دوستی افراط کند به طوری که محبت بی اندازه، او را به غیر حق بکشاند و
دیگر، دشمنی که از حد تجاوز کرده و دشمنی بی اندازه، او را به غیر حق سوق دهد. و
بهترین مردم در باره من، گروه میانه رو می باشند; پس همراه این گروه باشید۲۳.

قبل از آن نیز رسول اکرم(ص) از افراط و تفریط درباره امام علی(ع) خبر داده و او را
به عیسی بن مریم تشبیه کرده بود۲۴.

گروهی بر اثر تفریط، آن چنان با حضرت علی(ع) دشمنی کردند که او را کافر خواندند و
جنگ با ایشان را واجب دانستند; مثل خوارج که جنگ نهروان را به راه انداختند.
امیرمؤمنان علی(ع) با هر دو دسته یعنی (غلات) و (خوارج) شدیداً برخورد کرد.

۲ ـ حسرت و پشیمانی: یکی از آثار عدم اعتدال، حسرت و پشیمانی است. امیرالمؤمنین(ع)
می فرماید: (ایاکم و التفریط فتقع الحسره حین لا تنفع الحسره، ۲۵ زنهار، از کوتاهی
کردن، زیرا کوتاهی کردن، حسرت به بار می آورد; زمانی که دیگر حسرت سودی ندارد. )

قرآن مجید از این حسرت چنین خبر می دهد: (ان تقول نفس یا حسرتی علی ما فرطت فی جنب
الله;۲۶ روز قیامت گفته می شود افسوس بر من از تفریط و کوتاهی هایی که در اطاعت
فرمان خدا کردم. )

همچنین امام علی(ع) می فرماید: تندروی بی ج، نوعی از دیوانگی است، زیرا صاحبش
پشیمان می شود و اگر پشیمان نشود، معلوم می شود که جنون او ریشه دار است. ۲۷

۳ ـ ملامت: از عواقب عدم تعادل، مورد سرزنش قرار گرفتن است. امیرالمؤمنین(ع) می
فرماید: (احذروا التفریط فانه یوجب الملامه;۲۸ از کوتاهی کردن بپرهیزید که مورد
سرزنش قرار خواهید گرفت. )

۴ ـ قبول نشدن دعا: عدم استجابت دع، علل مختلفی دارد که یکی از آنه، رعایت نکردن
میانه روی است. امام صادق(ع) یکی از چهار گروهی را که دعایشان مستجاب نمی شود فقیری
می داند که مالی داشته و آن را تلف کرده است و از خداوند طلب روزی می کند; خداوند
در جواب چنین شخصی می فرماید: آیا تو را به میانه روی و اعتدال، امر نکرده ام؟۲۹

۵ ـ فقر: فقر و نیازمندی، از جمله آثار خروج از اعتدال است، زیرا کسی که از مرز
اعتدال پا فراتر گذارد فاقد تدبیر و دوراندیشی است و از اداره زندگی و امرار معاش
عاجز می ماند. امام علی(ع) می فرماید: (الاقتصاد ینمی القلیل و الاسراف یفنی
الجزیل;۳۰ میانه روی، کم را زیاد می کند و اسراف، زیاد را از بین می برد. )

۶ ـ هلاکت: یکی دیگر از آثار خروج از اعتدال، هلاکت و عذاب اخروی است. قرآن مجید می
فرماید: هر کس را که زیاده روی کند و به آیات خدا ایمان نیاورد، مجازات می کنیم و
عذاب آخرت سنگین تر و پاینده تر است. ۳۱

۷ ـ عذاب الهی: عاقبت و سرانجام کسانی که از مرز اعتدال خارج شده و به دام اسراف
گرفتار شده اند چیزی جز ورود به جهنم نخواهد بود. قرآن مجید می فرماید: (ان ّ
المسرفین هم اصحاب النار;۳۲ اسراف کنندگان، اهل جهنم هستند. )

قلمرو اعتدال

امور فردی و اجتماعی اعم از اقتصادی، سیاسی، عقیدتی، عبادی، رفتاری و غیره، در
قلمرو اعتدال قرار می گیرند. اعتدال، در همه جا به عنوان یک اصل خلل ناپذیر مطرح
است، حتی در کارهای نیک مانند عبادت و انفاق نیز، این اصل رعایت شده که بیانگر
اهمیت و جایگاه اعتدال است. در این بحث به مهم ترین مواردی که اعتدال و میانه روی
در آنها سفارش شده است، می پردازیم:

۱ ـ امور عبادی

عبادت، نیاز ثابت بشر در همه اعصار و ادوار به شمار می رود. برای رسیدن به تکامل و
قرب به پروردگار، باید از نردبان عبادت و پرستش خدا استفاده کرد، لکن بدیهی است که
از این داروی شفابخش و غذای روح باید به جا استفاده شود تا نتیجه مطلوب حاصل گردد.
همان طوری که کوتاهی در عبادت، آدمی را از فضای ملکوتی دور و به پرتگاه سقوط نزدیک
می کند، افراط در عبادت نیز موجب خستگی و بی میلی شده و آن را بی تأثیر می سازد.
راه صحیح و اصولی، همان راه اعتدال است. این موضوع به قدری حایز اهمیت است که در
کتاب های روایی ـ مانند کافی و وسائل الشیعه ـ باب مستقلی با عنوان (اعتدال در
عبادت) گشوده شده است. به تبع بزرگان و به دلیل ابتلای زیاد افراد، این مورد را
جداگانه ذکر می کنیم، هر چند مربوط به امور شخصی است که بعد متذکر می شویم.

رسول خدا(ص) می فرماید: این دین، محکم و متین است; پس به آرامی در آن در آیید و
عبادت خدا را به بندگان خدا به زور تحمیل نکنید تا مانند سوار درمانده ای باشید که
نه مسافت را پیموده و نه مرکبی را به جا گذاشته است;۳۳ یعنی کسانی که در امور
عبادی، برای رسیدن به هدف خود، زیاده روی می کنند، اصلاً به مقصد نمی رسند. مَثَل
این گونه افراد مَثَل آن شخصی است که سوار بر مرکبی می شود تا به شهری برود، اما
برای این که زودتر به مقصدش برسد، به مرکبش بیش از حد طاقت، فشار می آورد. طبیعی
است که این مرکب در وسط راه می ماند و صاحبش را به مقصد نخواهد رساند.

حضرت صادق(ع) می فرماید: من در طواف بودم که پدرم بر من گذشت. من جوان بودم و در
عبادت کوش، پدرم مرا دید که عرق از من سرازیر است. به من فرمود: ای جعفر! ای پسر
جان! چون خدا بنده ای را دوست داشته باشد او را به بهشت وارد می کند و به اندکی از
او راضی می شود. ۳۴

اولی، مربیان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت، همواره باید رفق و مدارا و اعتدال را
در برنامه های عبادی منظور نمایند و از برقراری مجالس طولانی دعا و توسل و روضه
خوانی و… اجتناب ورزند. باید حوصله و طاقت و کشش نونهالان را در نظر داشته باشند و
آنان را به مسئولیت های فردی و اجتماعی شان متوجه سازند تا ابعاد مختلف آنها متوازن
و معتدل رشد یابد تا شاهد عبادت گرایان جامعه گریز و جامعه گرایان عبادت گریز
نباشیم که هر دو از جاده اعتدال خارج هستند.

متأسفانه در جامعه افرادی را می بینیم که با تلقی نادرست از عبادت، نقش اصلی خود را
در خانواده و جامعه ایفا نمی کنند و از قبول مسئولیت، شانه خالی می کنند و در
مقابل، افرادی به بهانه خدمت به خلق و عمل به وظایف اجتماعی، از انجام تکالیف دینی
سرباز می زنند; اما حقیقت این است که راه وسط نه آن است و نه این.

۲ ـ مسائل اعتقادی

یکی از موارد اعتدال، میانه روی در عقیده و پرهیز از جمود، تساهل و بی مبالاتی است.
پیشوایان دین، با وجود سخت گیری، جمود و خشک مقدسی خوارج (که مرتکب کبیره را کافر
می خواندند) و تساهل و بی مبالاتی مرجئه (فرقه ای که صرف ادعای ایمان را کافی می
دانستند)، شیعیان را به اعتدال در امور دعوت می کردند.

از سوی دیگر، امامان معصوم مسلک معتزله را (که هر چه با عقل هم خوانی نداشت، فوراً
در صدد انکار آن بر می آمدند) و مسلک اشاعره را (که هر چیزی را به مفهوم محسوس حمل
می کردند)، مظهر افراط و تفریط می دانستند و راه میانه ای را در پیش گرفته و کارایی
عقل را در امور کلی پذیرفته اند و یا بین جبر و تفویض، راه سومی را که نه به جبر
ختم شود و نه به تفویض، ارائه نموده اند.

البته این بحث، مجالی واسع می طلبد که از حوصله ما خارج است. علاقه مندان می توانند
به کتاب های کلامی مراجعه نمایند.

۳ ـ امور اجتماعی

در برخوردها و مناسبات اجتماعی، باید اعتدال و میانه روی رعایت شود. اهم موارد امور
اجتماعی عبارت اند از:

۳ ـ ۱. دوستی: دوست شایسته یکی از سرمایه های بزرگ زندگی و از عوامل خوش بختی بشر
محسوب می شود تا جایی که امام علی(ع) می فرماید: (من فقد اخاً فی الله فکأنّما فقد
اشرف اعضائه;۳۵ کسی که دوست پاک ضمیر خود را که برای خدا با وی پیوند دوستی داشته
از دست دهد، مانند آن است که شریف ترین اعضای بدنش را از دست داده است. )

با وجود این، اسلام با افراط در رفاقت و دوستی مخالف است. امام علی(ع) می فرماید:
(احبِب حبیبک هوناً ما عسی ان بغیضک یوماً ما و ابغض بغیضک هوناً ما عسی ان یکون
حبیبک یوماً ما;۳۶ با دوست خود در حد اعتدال دوستی کن، چرا که ممکن است روزی دشمن
تو گردد و در دشمنی با دشمن نیز معتدل باش، که ممکن است روزی دوست تو گردد. )

متأسفانه این اصل مهم در رفاقت چه بسا نادیده گرفته می شود. بعضی آن چنان با دوست
خود یکی می شوند که همه اسرار و حتی مسائل خصوصی زندگی خود را با وی در میان می
گذارند. غافل از این که شاید همین شخص، دشمن او گردد. از طرفی بعضی افراد در دشمنی
افراط می کنند به طوری که راه برگشت را به روی خود می بندند و به اصطلاح، همه پل ها
را خراب می کنند.

روش صحیح، اعتدال است، نه افراط در حال برقراری رابطه و نه تفریط هنگام قطع رابطه.
امام علی(ع) می فرماید: اگر خواستی رابطه ات را با برادرت قطع کنی، راهی را برایش
بگذار که اگر روزی خواست برگردد راه بازگشت داشته باشد. ۳۷

سعدی نیز در این باره می گوید: هر آن سری که داری با دوست در میان منه، چه دانی که
وقتی دشمن گردد، و هر گزندی که توانی به دشمن مرسان، باشد که وقتی دوست شود. ۳۸

انـدازه نگـه دار کــه انـدازه نـکـوست

هم لایق دشمن است و هم لایق دوست

۳ ـ ۲. اعتماد: یکی از ریشه دارترین پایه های حیات اجتماعی، اعتماد متقابل در روابط
انسانی است. اسلام هر آنچه را که در اعتماد سازی مؤثر است مورد تأیید قرار داده و
از هر چه که موجب سلب اعتماد دیگران می شود ممانعت نموده است. ولی اعتماد کردن نیز
حدی دارد و اگر به افراط متمایل شود، به حال فرد و جامعه مضر خواهد بود. شارع مقدس
همگان را به رعایت جانب احتیاط به خصوص در مسائل خطیر و سرنوشت ساز توصیه نموده
است. امام صادق(ع) می فرماید: (لا تثقن بأخیک کل الثقه فان ّ صرعه الاسترسال لا
تستقال;۳۹ به برادرت زیاد اطمینان و اعتماد نکن که در این صورت قابل جبران نیست. )

۳ ـ ۳. دفاع: در نظام حقوقی اسلام، حق دفاع برای همه افراد محفوظ و مشروع است. قرآن
مجید بدگویی مظلوم از ظالم را روا می شمارد۰۴ و در روایات، جان باختن بر سر حفظ مال
و جان و ناموس، شهادت محسوب شده است. اما در عین حال، دفاع باید عاقلانه و عادلانه
باشد

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.