پاورپوینت کامل پیوند اخلاق و حقوق خانواده ۷۳ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل پیوند اخلاق و حقوق خانواده ۷۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل پیوند اخلاق و حقوق خانواده ۷۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل پیوند اخلاق و حقوق خانواده ۷۳ اسلاید در PowerPoint :

۳۰

اشاره:

از دیدگاه قرآن کریم، زندگی حقیقی در سرای آخرت تحقق می یابد و زندگی دنیا جز سرگرمی و بازیچه نیست[۱]، اما تأثیر زندگی دنیوی بر چگونگی حیات جاوید سرای آخرت حتمی است.[۲] بر این اساس، یکی از مهم ترین رسالت های اسلام، کمک به انسان در فراگیری اخلاق و آیین زندگی و تعامل صحیح با خدا، خود و دیگران است؛ به عبارت دیگر یکی از اهداف دین اسلام، به هنجار نمودن رفتار و درمان بیمارهای نفسانی انسان و در نتیجه ایجاد جامعه­ی مطلوب و برخوردار از موازین صحیح اخلاقی است. در این میان، پای بندی به موازین اخلاقی در خانواده، در مقام کوچک ترین نهاد جامعه از اهمیتی ویژه برخوردار است. این نوشتار پس از مفهوم شناسی اخلاق و حقوق، و بررسی پیوند قواعد حقوقی و اخلاقی، به برخی موارد تأثیر اخلاق در حقوق خانواده اشاره می­کند.

۱. مفهوم شناسی اخلاق و حقوق

الف. اخلاق؛ از نظر لغوی جمع خُلق و خُلُق است و در معانی سرشت، طبیعت، عادت، خوی و … به کار می رود[۳]. قرآن کریم نیز واژه ی خُلُق را به همین معنا به کار برده است: )وَ إِنّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظیمٍ([۴] ؛ به راستی که تو را خویی والاست. البته خوی و سرشت، گاه مانند شجاعت، پسندیده و گاه مانند ترسویی، بد و نکوهیده است.

عالمان اخلاق، معانی اصطلاحی گوناگون برای آن بیان کرده­اند. یکی از رایج­ترین آن ها صفات نفسانی است، که در نفس رسوخ کرده و پایدار شده باشد.[۵] بنابراین هر گاه فردی گرایش اساسی وجود خود؛ یعنی کمال طلبی را فعال سازد و بدون احتیاج به عامل بیرونی از بدی ها کنار رفته و نیکی ها را انجام دهد، چنین فردی در حوزه ی اخلاق و بهره مند از آن است.[۶] برخی، اخلاق را شامل صفات نفسانی غیر پایدار نیز دانسته­اند.[۷]

ب. حقوق؛ حق در لغت دارای معانی گوناگون؛ از جمله: درستی، ثبوت، وجوب، عدل و داد، حکم مطابق با واقع و امر ضروری به لحاظ اخلاق آمده است. اگر معانی متعدد، متباین باشند؛ حق، مشترک لفظی است، و چنانچه این معانی مصداق معنای واحد باشند؛ حق، مشترک معنوی خواهد بود.[۸]

در علوم مختلف، معنای اصطلاحی حق، متفاوت است. یکی از معانی حق در علم حقوق، امتیاز و توانایی است که جامعه برای اعضای خود به وجود می آورد، مانند: حق مالکیت، حق زوجیت، حق ابّوت، حق بنوّت و …[۹]

۲. هدف قواعد حقوقی و اخلاقی

قواعد حقوقی، وظیفه ی تنظیم و اصلاح رفتار انسان را بر عهده دارد. به عبارت دیگر، هدف قاعده ی حقوقی، ایجاد نظم و آرامش و تحقق بخشی به عدالت در جامعه است. وظیفه ی قاعده حقوقی برای رسیدن به این هدف، تنظیم رفتار انسان است، که از آن به وجدان اخلاقی تعبیر می شود. این قواعد، تعیین چگونگی رفتار افراد در جامعه را بر عهده دارد و به همین منظور برخی افعال را مباح و بعض دیگر را امر، و برخی را نهی نام نهاده­اند.

اسلام، برای زندگی و حیات انسان نظام اخلاقی قایل است. این نظام به منظور سعادت انسان در دنیا و آخرت برقرار می­گردد. سعادت حقیقی؛ احساس سرور و شادابی و آرامش همیشگی و دائمی است. این احساس؛ نتیجه ی عقیده ی صحیح، عقل سلیم و قلب مطمئن است؛ زیرا عقیده ی صحیح در سعادت فردی انسان نقش دارد و عقل سلیم، وسیله ای برای معرفت و آشنایی با اسرار وجود و حیات و غیب به شمار می­آید و قلب مطمئن نتیجه ی ایمان به خداوند است، که با یاد خدا محقق می گردد. قرآن کریم می فرماید: )الّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللّهِ ألا بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنّ الْقُلُوبُ([۱۰].

البته قواعد اخلاقی اسلام آن­گاه منجر به سعادت انسان می شود که هدف از انجام آن، جلب رضای الهی باشد. بنابراین، سعادت کامل انسان با درک رضای الهی میسر خواهد شد؛ زیرا قرآن می فرماید: )ارْجِعی إِلی رَبِّکِ راضِیَهً مَرْضِیّهً فَادْخُلِی فِی عِبادِی وَ ادْخُلِی جَنّتی([۱۱].

۳. پیوند قواعد حقوقی و اخلاقی

هنگام سؤال از پیوست حقوق و اخلاق با یکدیگر سه فرضیه قابل تصور است:

الف. حقوق و اخلاق دو مقوله متباین از یکدیگر و هر یک قلمرو خاص دارد. هیچ رابطه­ی منطقی بین آن ها وجود ندارد. امکان پیوند قواعد حقوقی با قواعد اخلاقی بر حسب اتفاق است.[۱۲]

ب. حقوق و اخلاق با یکدیگر اتحاد دارند و اخلاق، جزیی از حقوق تلقی می گردد و هویتی مستقل ندارد.[۱۳]

ج. هر یک از حقوق و اخلاق دارای هویتی مستقل است، امّا با یکدیگر در تعامل بوده و بر هم اثر می­گذارند. بر این اساس با وجود آن که امروزه بین اخلاق و حقوق دوگانگی به وجود آورده­اند، امّا در بسیاری از موارد، قواعد حقوقی دارای پشتوانه اخلاقی است؛ همچنان که اخلاق به صدق و راستی، کمک به نیازمندان و … امر می کند و از ظلم و تعدی به دیگران و دروغ و امثال آن نهی می کند، در حقوق نیز دروغ گویی؛ اگر چه به صورت کلی جرم انگاری نشده است، اما در موارد خاصی از آن، مانند شهادت دروغ که در نظام اجتماعی مؤثر است جرم انگاری شده است.

در نظام حقوقی اسلام، که بر دیگر نظام های حقوقی مزیت دارد، میان شؤون مختلف بشر تفکیک و تجزیه وجود ندارد، بلکه همه آن ها منظور بوده و به شکل هماهنگ و به صورت قانون به بشریت عرضه شده است؛ به گونه­ای که اقتصاد اسلام از حقوق، و حقوق آن از اخلاق، و اخلاقش از سیاست، و سیاستش از مقوله­ی توجه به خدا قابل تفکیک نیست. بنابراین در سیستمی که وحدت، تمامی شؤون فردی و اجتماعی انسان را به عنوان یک واقعیت شامل می­شود، نباید در تحلیل مسایل حقوقی، تنها اصول حقوقی جامد را بهره برداری نمود. برای مثال: اگر جرمی با شهادت شهود ثابت گردد، کسانی که برای اثبات جرم گواهی داده اند باید در اجرای کیفر نیز شرکت نمایند. فلسفه شرکت گواهان در اجرای کیفر، کاشف از هماهنگی میان حقوق و اخلاق بوده و بزرگ ترین عامل آن، وجدان انسانی است؛ زیرا به روشنی آشکار است که هیچ انسان خردمندی با وجود کوچک ترین تردید در ادای شهادت، حاضر به شرکت در مراسم از پای درآوردن انسانی نخواهد شد. این امر دلالت بر هماهنگی اخلاق و حقوق در ایده اسلامی دارد.

همچنین در حقوق اسلامی، که مبتنی بر مبانی انسان شناختی خاص است، اصل آزادی اراده مورد توجه قرار گرفته و خداوند هیچ تکلیف، یا فعالیت همراه با اجبار و اکراه را تأیید نکرده است. این اصل اخلاقی، مبنای تمامی فعالیت های انسان است و فعالیت های تحمیلی را بر نمی­تابد. در حقوق موضوعه نیز که برگرفته از فقه اسلامی است؛ قانون­گذار به صراحت، اکراه و اجبار را موجب رفع مسؤولیت کیفری از مرتکب جرم شمرده است.[۱۴]

در مجموع، اسلام، احکام فرعی عملی خود را با توجه به اصل رأفت و رحمت، مبتنی بر مصالح و مفاسد واقعی و با رعایت دقت در احقاق حق، عدالت و احترام به حقوق مادی و معنوی انسان قرار داده است. قرآن کریم در جاهای مختلف، انسان را به رعایت عدالت توصیه فرموده است:

)یا أیّهَا الّذینَ آمَنُوا کُونُوا قَوّامینَ لِلّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا یَجْرِمَنّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلی ألاّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أقْرَبُ لِلتّقْوی وَ اتّقُوا اللّهَ إِنّ اللّهَ خَبیرٌ بِما تَعْمَلُونَ([۱۵]. خداوند در این آیه عدالت انسان های با ایمان را به تقوای آن­ها پیوند می­دهد؛ بدین معنا که ایمان و عدل مؤمن در اخلاقش متبلور می گردد.

انسان از سه جهت باید عدالت را رعایت کند؛ در رابطه با خدا، خود و دیگران.

رعایت عدالت نسبت به دیگران به صورت های مختلف متبلور می گردد. برای مثال، لازمه­ی رعایت عدالت نسبت به همسر، خوش­رفتاری و رعایت حقوق اوست. این امر در مورد فرزندان، با تربیت و تشویق آن ها به عبادت و بندگی خداوند و پرهیز از تبعیض بین آن­ها محقق می گردد. نسبت به خویشان نیز، با رعایت انصاف تحقق می­یابد.

بنابراین عدالت، یک ارزش اخلاقی است که رعایت آن چنان که گذشت در همه شؤون زندگی فردی و اجتماعی انسان لازم و ضروری است. در این میان توجه به اخلاق در خانواده در مقام کوچک ترین نهاد جامعه از اهمیتی ویژه برخوردار است.

اینک برخی از موارد تأثیر اخلاق در حقوق خانواده را بررسی می کنیم:

الف. اخلاق جنسی؛ اخلاق جنسی، در بردارنده مباحثی است، که حول محور غریزه جنسی و مسایل وابسته به آن شکل می گیرد؛ از قبیل: ضرورت، یا نبود ضرورت کنترل غریزه جنسی، حیا، پوشش و حجاب، وفاداری همسران، حرمت زنا و مانند آن.

درباره ی علاقه و غریزه سه دیدگاه افراط، تفریط و اعتدال وجود دارد. از منظر تفریط، این غریزه ذاتاً زشت و پلید و عامل اصلی تباهی فرد و جامعه به شمار می­رود.[۱۶] دیدگاه افراطی، متضاد با دیدگاه یاد شده است؛ چرا که ریشه همه بدبختی ها و پلیدی ها را در سرکوب غریزه جنسی می داند. سفارش پیروان این دیدگاه بر حذف محدویت ها و نابود سازی عفت است، تا در نتیجه­ی آن، دل ها آرام گیرد و نظم اجتماعی برقرار گردد و بیماری های روانی رخت بربندد.[۱۷]

از دیدگاه اسلام، غریزه جنسی؛ وسیله ای برای تداوم زندگی و تضمین کننده ی بقای نوع بشر است. بهره مندی مشروع از این غریزه یکی از اسباب تکامل معنوی انسان به شمار می­آید؛ به همین دلیل اسلام از یک سو با رهبانیت و ریاضت های افراطی برای مبارزه با غریزه جنسی مخالف است و از دیگر سو، بی بند و باری جنسی را به شدت نهی کرده است.[۱۸] و برای ارضای این غریزه؛ همچون سایر غرایز، حدود و شرایط وضع نموده و نادیده گرفتن این محدودیت ها را در هیچ شرایطی مجاز نمی­داند.

سامان بخشی به روابط جنسی، از مهم ترین وظایف اخلاق اسلامی به شمار می رود. قرآن کریم علاقه همسران را به یکدیگر از نشانه های وجود خدا یاد می­کند.[۱۹] علامه طباطبایی(ره) در این باره می فرماید: هر یک از زن و مرد به تنهایی ناقص و محتاج به دیگری است و از مجموع آن دو، یک واحد تام به وجود می آید، که هرگاه به او رسید، آرامش پیدا می کند؛ زیرا هر موجود ناقصی، مشتاق آن است که به کمال خود دست یابد.[۲۰]

نظام حقوقی اسلام در جایگاه دین اعتدال و نه همچون سایر ادیان که راه افراط و تفریط را پیموده­اند با این اعتقاد که نه می توان این خواسته ی غریزی و طبیعی بشر را سرکوب کرد که نتیجه آن بروز ناراحتی های روحی و روانی و اضطراب های اجتماعی است و نه می توان آن را آزاد و بی قید و شرط رها نمود؛ چرا که سرانجام آن، آسیب بنیان های اخلاقی و اجتماعی و فروپاشی کانون خانواده­هاست، علاقه جنسی را نه تنها با معنویت درتضاد نمی­داند، بلکه در راستای رسیدن به کمال انسانی و از موجبات آرامش روحی بر می­شمرد؛ مشروط به آن که با فضایل اخلاقی، مانند: حیا، عفاف و غیرت همراه گردد، و از افراط و تفریط پرهیز شود.

ب. اخلاق در زندگی مشترک؛ یکی از عوامل مؤثر در پایداری زندگی مشترک، رفق، مدارا و حسن معاشرت است. خوی نرم، اخلاق خوش و شکیب داشتن دیگران، نه تنها در زندگی اجتماعی، بلکه در کانون خانواده نیز، از اهمیت ویژه برخوردار است؛ همچنان که این امر در آیات و روایات نیز مورد تأکید قرار گرفته است. قرآن کریم می فرماید: )… وَ عاشِرُوهُنّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ کَرِهْتُمُوهُنّ فَعَسی أنْ تَکْرَهُوا شَیْئًا وَ یَجْعَلَ اللّهُ فیهِ خَیْرًا کَثیرًا([۲۱]. قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران نیز مقرر می دارد: زن و شوهر، مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند.[۲۲]

پیامبر اکرم(ص) می­فرماید: مُداراهُ النّاسِ نصفُ الإیمانِ و الرّفقُ بِهِم نِصفُ العَیْشِ[۲۳] ؛ مدارا با مردم، نیمی از ایمان و نرم خویی با آنان، نیمی از زندگی است.

آن حضرت پس از ازدواج دخترگرامی اش سفارش هایی به او و همسرش نمود؛ از جمله به حضرت زهرا(س)