پاورپوینت کامل ۱۰ اپیزود از فتنه جمل ۶۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ۱۰ اپیزود از فتنه جمل ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ۱۰ اپیزود از فتنه جمل ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ۱۰ اپیزود از فتنه جمل ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

۱۰ اپیزود از فتنه جمل

۱۵ جمادی الثانی؛ آغاز جنگ جمل

محمدباقر پورامینی

فتنه ای در سال ۳۶ هجری برپا شد که به دلیل ترکیب خاص سران، ادعای بی اساس، نوع رویارویی آنان با امیرمؤمنان علیه السلام و همچنین حوادث پیشینی و پسینی آن، بی نظیر و اسفبار بود.

حضور سه چهره شاخص، طلحه، زبیر و عایشه که همدستی امویان را در پی داشت، فتنه ای را سامان داد؛ در حالی که تنها چند ماه از خلافت امیرمؤمنان علیه السلام می گذشت.

پیکار جمل، رویدادهای متعددی دارد که درنگ در آن می تواند عبرتی برای جامعه کنونی و آیندگان باشد. چهارده رویداد زیر، برشی از تاریخ جنگ جمل است:

۱. خون خواه خونی که خود ریخته بودند

عملکرد منفی خلیفه سوم و ستم کارگزاران اموی، اعتراض بسیاری از مسلمانان را به همراه داشت و زمینه شورش عمومی را فراهم آورد. در آغاز، اعتراض از سوی گروهی از مصریان بود؛ اما به دلیل توجه نکردن به خواست آنان، بحران، تشدید شد. با پیوستن شماری از اصحاب پیامبر صلی الله علیه وآله و همچنین برخی از مردم کوفه و بصره به معترضان، خانه عثمان به محاصره در آمد. معترضان از امام علی علیه السلام خواستند از سوی آنان با عثمان گفت وگو کند؛ اما میانجی گری امام، به نتیجه ای نینجامید۱ و ناسازگاری عثمان و معترضان، ادامه یافت. پیشگامی بیش از هشت صد نفر از اصحاب، به ویژه افرادی مانند طلحه و زبیر و تشویق شخصیت هایی چون عایشه، اوضاع را پیچیده تر کرد.

امیرمؤمنان علیه السلام در توصیف آن فضا فرمود:

«مردم بر عثمان خرده گرفتند. من که یکی از مهاجران بودم، بیشتر خشنودی وی را می خواستم و کمتر سرزنشش می نمودم و طلحه و زبیر، آسان ترین کارشان آن بود که بر او بتازند و برنجانندش و ناتوانش سازند. عایشه نیز سر برآورد و خشمی را که از او داشت، آشکار کرد و مردمی فرصت یافتند و کار او ساختند».۲

سرانجام، عثمان پس از چهل و نه روز محاصره، در ذی حجه سال ۳۵ ق. کشته شد.۳ پس از قتل عثمان، نگاه همگان به علی علیه السلام بود. ستم دیدگان، حاکمیت عدالت را تنها در حضور او می دیدند. در نگاه آنان، تنها علی علیه السلام می توانست دین و سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله را احیا کند؛ کالبد زخم خورده اسلام را التیام بخشد و سیمای واقعی حاکمیت عدالت گستر دین را آشکار سازد. امام علیه السلام از پذیرش خلافت سرباز زد؛ اما اقبال و فشار عمومی، امام را به پذیرش وادشت. در بیعت با امام علیه السلام، طلحه، پیشدستی کرد و به عنوان نخستین بیعت کننده؛ برخاست و دست بیمار و ناتوانش را پیش آورد و با امام بیعت کرد؛۴ سپس زبیر و آن گاه مهاجران و انصار و همه ساکنان مدینه، با حضرت علی علیه السلام بیعت کردند.۵ به گفته مورخان، همه شرکت کنندگان در بدر که تا آن زمان زنده بودند، با علی علیه السلام پیمان وفاداری بستند.

۲. شکل گیری جریان حرکت از مکه

عایشه، در مکه خبر قتل عثمان و خلافت طلحه را شنید و با خشنودی به سوی مدینه حرکت کرد؛ ولی به زودی از نادرستی خبر و بیعت مردم با علی علیه السلام آگاه شد. پس به مکه بازگشت و از مظلومیت عثمان سخن گفت.

طلحه و زبیر که در خلافت علی علیه السلام به آرزوی دیرینه خویش نرسیدند، منتظر بودند تا در فرصتی مناسب، غائله ای بر پا کنند و شورشی به راه بیاندازند؛ امّا این غائله سازی، نیاز به نوعی تشکیلات بنیادی داشت؛ تا با طرح نظریات مختلف و اخذ تصمیمات لازم، آن هم در جمع گروهی منسجم، پرچم مخالفت را برافراشته، برضد حکومت نوپای علوی، قیام کنند. در این میان، اطلاع یافتند که عایشه برای انتقام خلیفه- به قول خودش مظلوم- مکه را مرکز فعالیت قرار داده است و مردم ناآگاه را برضد علی علیه السلام تحریک می کند. این دو نیز برای وصول به هدف، از احترام مردم نسبت به عایشه، همسر رسول خدا صلّی اللَّه علیه وآله، استفاده کرده، به بهانه انجام عمره، آهنگ مکه کردند. آن دو وقتی از امیرمومنان علیه السلام برای رفتن به مکه اجازه خواستند، امام علی علیه السلام آنها را به هدف و منویاتشان آگاه کرد و فرمود:

«به خدا سوگند! شما به قصد عمره در این راه گام بر نمی دارید؛ چرا که عمره را وسیله اغراض خویش قرار داده اید. مقصد اصلی و اساسی شما دو تن، غدر و مخالفت با حکومت نو پای من می باشد».۶

به هر حال، طلحه و زبیر راهی مکه شدند و پس از ورود به مکه و ملاقات با عایشه، همراه وی و بسیاری از ناراضیان، به سوی بصره حرکت کردند. در این جمع، بسیاری از خاندان امیه، همچون مروان بن حکم و ولید بن عقیه نیز حضور داشتند.

۳. نامه های متفاوت و بیانیه های زنجیره ای

با پا گرفتن فتنه، تلاش زیادی برای انحراف و جلب افکار عمومی صورت گرفت. موفقیت در این عرصه، مستلزم جلب اعتماد چهره های مؤثر بود. سران فتنه برای نیل به این هدف، صدور نامه ها و بیانیه های متعدد و زنجیره ای را آغاز کردند. در این داستان، واکنش ها متفاوت بود و عبرت آموز.

عایشه در بیانیه کوتاهی که در پنجم ربیع الاوّل سال ۳۶ق. نوشت، مردم مدینه را به همراهی با خود فرا خواند. او در این نامه چنین نگاشت:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ. از امّ المؤمنین عایشه، همسر پیامبر صلّی اللّه علیه وآله و دختر ابوبکر صدیق، به مردم مدینه. امّا بعد؛ خداوند حق را آشکار کرد و طالبان آن را یاری داد و فرمود: «بلکه ما همیشه حق را بر باطل پیروز می گردانیم؛ تا باطل را محو و نابود سازد و بدین گونه، باطل نابود شدنی است». ای بندگان خدا! تقوا پیشه کنید و گوش فرا دهید و اطاعت کنید و به ریسمان الهی و دامان حق، دست بیاویزید و خودتان را به هلاکت نیندازید. خداوند مردم بصره را هم صدا و متحد ساخته و آنها زبیر بن عوام را که امیر لشکر است، امیر خود قرار داده اند و همگی بر شنوایی و فرمانبرداری از او، گرد آمده اند و هر گاه مؤمنان با مشورت و حضور گروهی از ایشان درباره امیرانشان اتفاق نظر پیدا کنند، ما نیز در کار پسندیده ای که آنها داخل شده اند، داخل می شویم؛ پس وقتی این نامه من به شما رسید، گوش فرا دهید و فرمانبردار باشید و در امور الهی، همکاری کنید».۷

همچنین عایشه به شخصیت های مهم متعددی نامه نوشت؛ مثلاً زمانی که وارد بصره شد، به زید بن صوحان عبدی، نامه نوشت. همچنین تاریخ از ارسال نامه از سوی طلحه و زبیر برای چهره های شاخص بصره نیز گزارش می دهد.

۴. اتمام حجت

زمانی که امیرالمؤمنین علیه السلام به بصره رسید، برای سران فتنه پیام فرستاد و آنان را به خدای تعالی سوگند داد و سخنان رسول خدا صلی اللّه علیه وآله را به آنها یاد آور شد؛ تا از تصمیمی که بر آن پافشاری می کردند، دورشان سازد؛ اما آنها نپذیرفتند و بر جنگ و نبرد اصرار ورزیدند. در این هنگام، امام علیه السلام رو به یارانش کرد و آنان را این گونه به جهاد تشویق کرد:

«ای بندگان خدا! به جهاد با این جماعت بشتابید؛ در حالی که سینه هایتان برای جنگ با آنان فراخ گشته… بر آنان سخت بگیرید و با شکیبایی سنجیده، با آنان روبه رو شوید؛ تا به ایشان بفهمانید که بر سرشان فرود می آیید و با آنها خواهید جنگید… ای مردم! چون آنان را به هزیمت راندید، بر کشته ها و زخمی ها یورش نبرید و اسیران را نکشید؛ به دنبال گریختگان نگردید و فراریان را تعقیب نکنید».

وقتی تفاوت دو رویکرد امیرمؤمنان علیه السلام در جمل و صفین را از امام رضا علیه السلام جویا شدند، آن حضرت فرمود:

«امّا این که گفتی: علی علیه السلام اهل صفّین را چه در حال هجوم و چه در گریزشان می کشت و اجازه داد زخمی هایشان را هم بکشند، ولی در جنگ جمل، سر در پی گریخته نمی نهاد و اجازه کشتن زخمی را نمی داد و هر کس سلاحش را می افکند، ایمن بود و هر کس درون خانه خود می رفت، در امان بود، از آن رو بود که پیشوا و فرمانده اهل جمل، کشته شده بود و ستاد متشکلی نداشتند که بدان باز گردند ]و جنگ را از سر گیرند[ و مردم به راستی در حالی که سر جنگ نداشتند و مخالفتی نمی ورزیدند و قصد تفرقه افکنی هم نداشتند، به خانه هایشان بازگشتند ]و همین قدر[ راضی بودند که شمشیر از آنها برداشته شود، آن جا حکم در مورد آنان، برداشتن تیغه شمشیر ]از گردنشان[ و خودداری از آزارشان بود؛ زیرا کمک هایی ]برای ادامه جنگ[ هم نخواستند؛ ولی اهل صفّین به یک ستاد آماده و نزد پیشوا ]و فرماندهی[ باز می گشتند که برای آنها سلاح ها و زره ها و نیزه ها و شمشیرها فراهم می کرد».۸

۵. چهره گشایی از جریان فتنه

کوفیان در ذی قار، نزد امیرمؤمنان علیه السلام آمدند و امام علیه السلام پس از گرفتن بیعت از ایشان، پرده از سیمای جریان فتنه گشود و فرمود:

«… ای مردم کوفه! آن دو ]طلحه و زبیر[ حیله گرانه، برای به تباهی کشیدن بندگان خدا و نابودی شهرها، خروج کردند. آگاه باشید که آنها با میل و رغبت و اختیار خودشان، بیعت کردند؛ سپس برای رفتن به عمره، از من اجازه خواستند و من اجازه دارم؛ امّا آن قدر در گوش عایشه خواندند که او را از خانه اش در آوردند و همانند کنیزکانی که برای فروش می برند، او را به دنبال خود بردند؛ تا به بصره رسیدند. زنانشان را در خانه هاشان محبوس کردند؛ ولی پرده نشین رسول خدا صلی اللّه علیه وآله را در میان لشکر و در برابر چشم های خودشان و دیگران، ظاهر ساختند. پس از آن، کارگزار من در بصره را زدند و اسیرش کردند و بر خزانه داران بیت المال مسلمین که در دست من بود و بر مردم شهر که همگی در طاعت و بیعت من بودند، هجوم بردند و اتحادشان را گسستند و میانشان تفرقه افکندند و جماعتشان را به تباهی کشیدند و بر شیعیان من، یورش بردند [تاختند] و عده ای را کشتند و عده ای شمشیرهایشان را محکم گرفتند و نبرد کردند، تا با ایمانی راستین، به دیدار خدا شتافتند. اگر چنین گزندی فقط به یکی از مسلمانان بی گناه رسیده بود و در کشتن او تعمد داشتند، کشتن تمام این سپاه، جایز بود؛ زیرا در این واقعه، حضور داشتند؛ اما با زبان یا دستشان، از آن جلوگیری نکردند و باز نداشته بودند؛ چه رسد به این که آنها شماری از مسلمانان را کشتند که در شهر به دیدارشان آمده بودند.