پاورپوینت کامل هنر در حریم حضرت معصومه ۵۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل هنر در حریم حضرت معصومه ۵۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل هنر در حریم حضرت معصومه ۵۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل هنر در حریم حضرت معصومه ۵۲ اسلاید در PowerPoint :

>

۶۴

اشاره

در مورد آثار هنری اماکن مقدسه مخصوصا حرم مطهر حضرت معصومه(س) تحقیقات و بررسی های بسیار اندکی
صورت گرفته است و در کتابهایی هم که در مورد تاریخ قم و حضرت معصومه(س) نوشته شده به این موضوع کمتر بها
داده شده و یا فقط به ذکر فهرست مختصری از این آثار اکتفا شده است. البته رسالت نوشتن مقاله و تحقیق در این زمینه
بیشتر متوجه هنرمندان و کارشناسان هنری است که دارای قدرت تشخیص آثار هنری می باشند.

در شماره اول این نشریه مقاله ای از خوشنویس معاصر حضرت حجه الاسلام والمسلمین استاد حجت کشفی در این
زمینه درج شده بود که جای تقدیر و تشکر دارد و امیدواریم شاهد چاپ مقالاتی گسترده تر در این موضوع باشیم…

این نوشتار کوتاه (همراه با تمام کمبودها و نقایص) نگاهی است به هنر کتیبه نگاری – که یکی از جلوه های هنری اماکن
مقدسه به شمار می رود – و معرفی دو کتیبه از زیباترین کتیبه های حرم حضرت معصومه(س)

امید است مورد توجه هنردوستان قرار گیرد …

کتیبه و کتیبه نگاری

کتیبه در اصطلاح هنری عبارتست از خطوط درشت و جلی که از روی کاغذ و از دست کاتب به صفحات کاشی منتقل و
بر سر درها و دیوارها و محرابهای مساجد و مکانهای مقدس و بناهای مهم دیگر قرار می گیرد. ^(۱)

کتیبه نویسی در بناهای تاریخی مذهبی از دیرباز رواج داشته و امروزه هم رونق خود را از دست نداده است. کتیبه هایی
که از قدمت تاریخی برخوردارند، از جهات مختلفی سنجیده می شوند. برای اینکه به مقدار ارزش یک کتیبه پی برده شود،
باید چند چیز را مورد بررسی قرار داد: اول اینکه کتیبه شامل چه مضامینی می باشد، دوم اینکه قدمت آن چقدر است،
سومین مسئله می تواند این باشد که نوع مصالح آن چگونه است و یا اینکه در چه شرایط تاریخی، سیاسی و یا به چه
مناسبتی و توسط چه کسی ساخته شده است و … اما یکی از مهم ترین معیارهایی که در ارزشمند بودن یک کتیبه قدیمی
مورد توجه اهل فن می باشد، هنری بودن آن اثر است. به دیگر سخن، زمانی یک کتیبه تاریخی ارزش چند برابری خواهد
داشت، که علاوه بر اینکه از مضامین بلند معنوی و عرفانی در آن استفاده شده، از ظرایف و قواعد هنری در ساخت آن
غفلت نشده باشد. زیرا کتیبه های هر دوره تاریخی، نشان دهنده شکوه و عظمت هنری آن دوره یا ضعف هنری آن برهه
تاریخی می باشد; چنانکه بعضی از کتیبه ها فقط دارای بار معنوی هستند و یا معرف دورانی از تاریخند یا اینکه فقط ارزش
قدیمی بودن را دارند، ولی دارای هنر قابل توجهی نیستند; زیرا انگیزه و هدف از کتیبه نگاری در بعض موارد صرف تزئین
اماکن مذهبی با آیات قرآن، اشعار مذهبی و نام ائمه: و… بوده و خیلی توجه نمی شده که آیا ظرافتهای هنری اعم از
خوشنویسی یا دیگر هنرها در آنها رعایت می شود یا نه؟ علاوه بر اینکه اکثریت مردم قدرت تشخیص همه نکات ظریف
هنری را ندارند و همه کارهای هنری را معمولا به یک چشم می نگرند، ^(۲) باید توجه داشت که کتیبه هایی هم که دارای
ارزش هنری می باشند، یکسان نیستند.

در بین متصدیان و سازندگان بناهای مذهبی تاریخی، افرادی یافت می شوند که به هنر اهمیت زیادی می داده اند و در
بناهای خود همتشان بر این بوده که از بهترین شیوه های هنری و از ماهرترین هنرمندان زمان استفاده کنند و این طرز
فکر باعث شده که آثاری به وجود آید که دارای ارزش هنری بسیار بالایی بوده به طوری که پس از گذشت سالها، هنوز
زیبایی و تازگی خود را از دست نداده و در حقیقت این آثار گنجینه ای است جاودان از هنرهای مختلف و میراثی است
عظیم از زحمات گذشتگان. در اینجاست که انسان به این حقیقت پی می برد که ایمان و عقیده، با هنر خط و نقاشی و
کاشیکاری، دست به دست هم داده و بهشتی با نزهت و دلگشا و ساکت و گویا بوجود آورده و چون در کتیبه ها بیشترین
جایگاه را هنر خوشنویسی داراست، عنایت خاصی به آن بوده است.

حرم حضرت معصومه(س) مجموعه ای از آثار هنری

در حرم حضرت معصومه(س) آثار هنری مختلفی به چشم می خورد، از آن جمله کتیبه های بسیار زیبایی است که چشم
هر بیننده هنردوست را به طرف خود معطوف می سازد. در بین این کتیبه ها، کتیبه ای که فاقد ارزش هنری باشد، بسیار
کم است، یا اصلا وجود ندارد; چون متولیان ساخت بناهای مختلف حرم مطهر معمولا از پادشاهان، وزرا و شاهزادگان و یا
وابستگان به آنها بوده اند. ^(۳) شواهد تاریخی نشان دهنده این است که معماری حرم مطهر بیشتر مربوط به دوره صفویه و
قاجاریه می باشد و در این دورانها به هنر خوشنویسی اهمیت زیادی داده می شده، چنانکه شاهکارهای بزرگی از این
دوره ها باقی است، تا آنجا که در بعضی از دورانهای تاریخی در بین شاهزادگان نیز خوشنویسان بزرگی یافت می شود، مثل
ام السلمه و ضیاء السلطنه که دختران فتحعلی شاه قاجار می باشند و در خط نسخ مهارت زیادی داشته اند. ^(۴)

در حرم مطهر حضرت معصومه(س) از این دو دوره تاریخی (صفویه و قاجاریه) چند نمونه وجود دارد، که به حق از
شاهکارهای بزرگ خوشنویسی است و شاید در بین کتیبه های موجود در حرم مطهر هیچ یک از آنها به اندازه دو اثر
بزرگی که به توضیح آن خواهیم پرداخت، نباشد; زیرا این دو اثر بزرگ و یا به عبارت بهتر و صحیح تر این دو شاهکار هنری
توسط دو تن از خوشنویسانی به وجود آمده که قطعات و آثارشان روشنی بخش دیده هر بیننده صاحب هنر می باشد.
یکی مرحوم محمد رضا امامی که در عصر صفویه می زیست و دیگری مرحوم میرزا آقا (زنجانی) ^(۵) می باشد که در دوران
قاجار زندگی می کرد.

رابطه خط ثلث و کتیبه نگاری

هر چند نوشتن تمام خطوط در کتیبه ها ممکن است و کم و بیش نیز در بین کتیبه های موجود تمام خطوط یافت
می شود، ولی خط ثلث در کار کتیبه نگاری از زمانهای قدیم تاکنون بیشتر رواج داشته و این امر علل مختلفی دارد: اول
اینکه خط ثلث با کاشیکاری و طرحهای نقاشی و رنگها هم آهنگی خاصی پیدا می کند، که خطوط دیگر به پای آن
نمی رسد و علت دیگر این است که خط ثلث درشت اندام و با حرکات مختلف است و از فاصله دور چشم گیرتر و باشکوه تر
به نظر می رسد. علاوه بر اینکه بعضی از خوشنویسان معتقدند که خط ثلث با روح معنوی و عرفانی قرآن و روایات
سازگاری بیشتری دارد.

همه کتیبه ها دارای ارزش هنری یکسانی نمی باشند; زیرا همه آنها به دست استادکاران تهیه نمی شود و همه کتیبه نگاران
هم پایبند به اجرای قواعد هنری نمی باشند، چه بسا بعضی از آنها که در این کار کمترین مهارتی هم ندارند و در این فن
بسیار ضعیف می باشند. از این نوع کتیبه ها که بگذریم، نوبت به کتیبه هایی می رسد که توسط اساتید بزرگ نوشته شده و
انصاف این است که در مورد این آثار بسیار کم تحقیق شده، حتی بسیاری از اهمیت این موضوع نیز غافلند.

بطور خلاصه باید بگوییم پیشینه تاریخ هنر خوشنویسی دارای اهمیت خاصی است و تحقیق در این زمینه آثار گذشتگان
و کسانی که در تکامل آن هنر نقشی داشته اند، در حقیقت تلاش برای حفظ و احیای آثاری است که به عنوان پشتوانه این
هنر اصیل در عصر حاضر دارای اهمیت زیادی می باشد.

عهد صفوی و اوج هنر کتیبه نویسی

کتیبه نگاری در همه دورانهای تاریخی بوده و در شهرهای مهم ایران کتیبه هایی حتی از دورانهای سلجوقیان و تیموریان
وجود دارد، تا آنجا که بایسنقر میرزا فرزند شاهرخ خود از بهترین خوشنویسان و هنرمندان زمان خویش بوده و در خط
ثلث و محقق مهارت زیاد داشته ^(۶) و کتیبه پیش طاق مسجد گوهرشاد مشهد به خط ثلث اوست، که در سن ۲۰ سالگی
نوشته است. ^(۷)

ولی از مقایسه کتیبه های دوره های مختلف معلوم می گردد که این هنر در عصر صفویه به اوج شکوفایی و ترقی خود
رسیده بطوری که کتیبه های این دوران در واقع نمونه های کامل و سرمشق های عالی و ممتازی است برای کتیبه نگاران
دوره های بعد که تا امروز از آنها پیروی می شود و بسیار خوشنویسان معاصر نیز از آنها الهام می گیرند.

در آن دوران ده ها کتیبه نویس چیره دست وجود داشته اند که از مشهورترین آنها علیرضا عباسی و محمد رضا امامی
می باشند، که آثار آنها معمولا در اصفهان دیده می شود; زیرا گذشته از اینکه اصفهان در عصر صفویه پایتخت بوده، مردم
اصفهان نیز خود دوستدار هنر و هنرمن