پاورپوینت کامل مروری بر زندگی، فعالیتها و اندیشه های آیت الله شیخ فضل الله نوری ۸۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مروری بر زندگی، فعالیتها و اندیشه های آیت الله شیخ فضل الله نوری ۸۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مروری بر زندگی، فعالیتها و اندیشه های آیت الله شیخ فضل الله نوری ۸۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل مروری بر زندگی، فعالیتها و اندیشه های آیت الله شیخ فضل الله نوری ۸۲ اسلاید در PowerPoint :

>

مرتضی علویان [۱]

چکیده:

از راههایی که می توان نسبت به تحولات سیاسی – اجتماعی گذشته شناخت بهتری به دست آورد مرور بر زندگی، فعالیت و اندیشه شخصیتهای برجسته ای است که در آن تحولات نقش ایفا کرده اند، علاوه بر این که ضریب دقت مطالعات و تحقیق را افزایش خواهد داد.

از این رو مطالعه یکی از بزرگترین تحولات سیاسی – اجتماعی ایران یعنی انقلاب مشروطه نیز از این قاعده مستثنا نیست. در بین شخصیتهای برجسته ای که در این تحول نقش داشته و در مراحل مختلف آن آثاری از ایشان مشاهده می شود، شهید شیخ فضل الله نوری است که در این نوشتار مختصر، مروری بر زندگی و فعالیتها و اندیشه های ایشان صورت می گیرد؛ زیرا ایشان در صحنه های اجتماعی یکی از رهبران مردمی – مذهبی محسوب شده و از سوی دیگر اندیشه خاصی (مشروطه مشروعه) را مطرح ساخته است.

یکی از چهره های برجسته ای که در بین علمای روحانی در جریان شکل گیری و تداوم انقلاب مشروطه از نزدیک نقشهای فراوانی را در عمل ایفا کرده و در اقدامات معارضه جویانه با نظام سیاسی حاکم به هدایت مردم می پرداخته است و همچنین با طرح تئوری مشروطه مشروعه اندیشه ای جدید را بیان کرده، شیخ فضل اللّه نوری است. به تعبیر پیتر آوری استاد تاریخ در دانشگاه کمبریج:

«شیخ فضل اللّه نوری مرد دانشمند و افتاده ای بود، او را بایستی نماینده آن مکتب فکری دانست که حاکمیت را از خداوند می دانند و نه از مردم و شاه.»[۲]

حضرت امام رحمه الله نیز در این مورد می فرمایند:«مرحوم شیخ فضل اللّه ایستاد که مشروطه باید مشروعه باشد. باید قوانین موافق اسلام باشد. همان وقت که ایشان این امر را فرمود و متمم قانون اساسی هم از کوشش ایشان بود.

مخالفین، خارجیها که یک چنین قدرتی را در روحانیت می دیدند، کاری کردند در ایران که شیخ فضل اللّه مجاهد مجتهد دارای مقامات عالیه را یک دادگاه درست کردند و یک نفر منحرف روحانی نما او را محاکمه کرد و در میدان توپخانه، شیخ فضل اللّه را در حضور جمعیت به دار کشیدند.»[۳]

همچنین حضرت امام رحمه الله در یکی دیگر از سخنان خود می فرمایند:«جرم شیخ فضل الله این بود که قانون باید اسلامی باشد جرم شیخ فضل الله این بود که احکام قصاص غیر انسانی نیست، انسانی است، او را دار زدند و از بین بردند و شما حالا به او بدگویی می کنید.»[۴]

حضرت امام در فرازهای دیگری از سخنان خود نیز مکررا از شیخ فضل الله به عنوان یک فرد متعهد به اسلام یاد نمودند.[۵]

حیات علمی – اجتماعی

شیخ فضل اللّه کجوری مازندرانی معروف به نوری در دوم ذیحجه ۱۲۵۹ ق. در قریه «لاشک» از توابع کجور مازندران دیده به جهان گشود. پدرش ملا عباس نوری طبرسی از «افاضل علمای دین»[۶] و پیشوایان مورد اطمینان و اعتماد و وثوق مردم نور و مازندران [۷]بوده است.

کتابی نیز از وی به نام «الاخلاق» بر جای مانده است. رشد و نمو اولیه ایشان در «بلده»، بخش مرکزی شهرستان نورِ فعلی بوده است. وی در آغاز جوانی به تحصیل مقدمات علوم متداول عصر خویش پرداخت و پس از مدتی برای تکمیل تحصیلات خویش به همراه مرحوم حاج میرزا حسن نوری – محدّث نوری – صاحب مستدرک الوسائل، دایی و پدر زن خود راهی نجف اشرف گردید.

در آن جا به ترتیب در حوزه درس شیخ راضی آل خضر و میرزا حبیب اللّه رشتی – شاگرد شیخ مرتضی انصاری – و سید حسن میرزای شیرازی شرکت جُست. در این ایام میرزای شیرازی در نجف اشرف اقامت داشت، اما پس از هجرت میرزا به سامرا ایشان نیز به همراه دایی خود – محدث نوری – و نیز استاد اخلاق و نمونه عالی فضیلت ملا فتحعلی سلطان آبادی عازم سامرا می گردد و تا پایان اقامت خود در کشور عراق در این شهر به خوشه چینی از محضر میرزای شیرازی می پردازد.

در همین ایام، با استعداد و سخت کوشی که از خود نشان داده بود از شاگردان برجسته میرزا درآمد و در همین زمان به مقام و درجه بلند فقاهت و اجتهاد نایل آمد. ایشان علاوه بر علوم متداول حوزه یعنی فقه و اصول، بر رجال، کلام، حکمت و عرفان نیز احاطه کامل داشت و در فضل و کمال و دانش آن چنان شهرت داشت که دوستان و نیز مخالفان فکری او به این مسأله اذعان داشته اند.

سید محمدعلی شوشتری که در حوزه علمیه شیخ شرکت داشت و نیز چند دوره وکالت مجلس را عهده دار بود، پیرامون شیخ چنین اظهار نظر می کند:

«نوری… از نظر دانش و فضل در رشته اصول، استاد درجه اول و در فقه، محقّق تام که نظریاتش مورد استناد فقهای دیگر قرار می گرفت و یا در رشته کلام و حکمت کسی را یارای مجادله و یا بحث با ایشان نبود و در سایر رشته های ادبی و ضروری، جامع جمیع کمالات بوده است.»[۸]

و به نقل برخی ها، ایشان « حتی در این اواخر از مرحوم میرزا جهانبخش منجم به فراگیری علم نجم و اسطرلاب می پرداخت.»[۹]

بی گمان مقام علمی و اجتهاد ایشان – که بر کسی پوشیده نبوده است و دوست و دشمن بر آن صحّه گذاردند و حتی با تمام تهمت ها و افتراهایی که در جریان انقلاب مشروطه به ایشان وارد ساختند، نتوانستند در مقام و جایگاه علمی ایشان خدشه وارد کنند – شأن و منزلت خاصی را در بین مردم نیز بدست آورده بود به گونه ای که دشمنترین دشمن و مجری بدار آویختن ایشان او یعنی یپرم خان می گوید:

«شیخ فضل اللّه نوری روحانی عالیقدری بود و گفته او برای توده خلق وحی مُنْزَل محسوب می شد.»[۱۰]

شیخ فضل اللّه نوری پس از گذراندن مراحل مختلف علمی و نایل آمدن به مقام اجتهاد و تقریر چند رساله فقهی و اصولی، به اشاره میرزای شیرازی برای ارشاد و هدایت مردم به تهران می آیند. «چرا که ضرورت موقعیت و نفوذ بیگانگان و شیوع تفکر فرنگی مآبی در ایران ایجاب می کرد که به تهران آید. میرزای شیرازی برای کسب اطلاع دقیق از وضعیت نابسامان کشور او را به ایران فرستاد.»[۱۱]

در واقع می توان گفت که او نماینده مورد اطمینان میرزا بوده که با اشاره ایشان در حدود سال ۱۲۹۰ ق. به ایران بر می گردد و به مرور زمان به خاطر ویژگیهایی که در وی بود جایگاه خاصی را در بین روحانیت بدست آورد «و در جریان جنبش تحریم تنباکو با میرزا حسن آشتیانی همکاری داشت و پس از وی به ریاست مذهبی رسید و مجتهد طراز اول تهران شد.»[۱۲]

از جمله ویژگیهایی که در شیخ فضل اللّه بود و موجب گردید که جایگاه ویژه و نفوذ کلمه ای در مردم پیدا کند، را می توان در گزارشی که حسن علی برهان نوشته است، یافت:

«شیخ مردی بود، اولاً احتیاجی به گرفتن مال از دیگران، به سبب آن که در مازندران علاقه ملکی و درآمد منظم داشت، نداشت. ثانیاً، خوب درس خوانده بود و تا زمانی که زن و فرزند هم داشت، در عتبات درس می خواند و خیلی خوب مراتب اجتهاد را گذرانده بود.

ثالثاً، با هوش و حضور ذهن بود و اغلب در موقع ترسیم مهرش به اوراق قبل از آن که به ثبت های خود رجوع کند، از خاطره اش کمک می گرفت و حاصل خاطراتش در این امور با آنچه ثبت شده بود، مطابقت داشت.

رابعاً، به سبب این که متعین زندگی می کرد و با سواد و مجتهد جامع الشرایط شناخته شده بود، تمام رجال و اولیای امور و پادشاهان و اقران و امثالش به او با نظر اعزاز و احترام نگاه می کردند. این اوصاف او را فردی ممتاز و لازم الاحترام نموده بود. این صفت را هم باید اضافه نمایم که بسیار در ابراز عقایدش شجاع و بی باک بود… و ملاحظه قدرت روز را نمی نمود.»[۱۳]

با موقعیتی که برای شیخ در ایران فراهم گشته بود، ایشان در امور مختلف محل رجوع و ملجأ و مأوای مردم گردیده بود و آنان در مسائل گوناگون برای دریافت راه حل و ارشادهای لازم به ایشان مراجعه می کردند، به گونه ای که احتشام السلطنه در «خاطرات» خود می نویسد:

«شیخ فضل اللّه نوری مجتهد، بعد از تکمیل تحصیلات خود در نجف اشرف و نیل به مقام اجتهاد در سال ۱۲۸۸ ق. به تهران بازگشت. قریب چهل سال در تهران ریاست و مرجعیت داشت و ترافع دعاوی عموم، به محضرش ارجاع می شد و مجلس درسش ممتاز بود. قبل از نهضت مشروطه در برخوردهایی که میان مردم و دربار به وجود می آمد، همواره او رهبر و پیشوای خلق بود. از جمله در مسأله رژی و غائله تنباکو او به حمایت از مردم قیام کرد.»[۱۴]

شیخ علاوه بر مرجعیت دینی که در تهران عهده دار ریاست آن بود مجلس درس نیز داشته، به تربیت طلاب می پرداخته است و نیز با عهده داری ارشاد مردم مشکلات قضایی آنها را هم حل می کرد و می توان گفت که به نوعی حاکم شرع نیز محسوب می گردید؛ یعنی از چند بُعد با مردم ارتباط نزدیک داشت.

اول، تربیت طلاب و فرزندان این مرز و بوم. دوم، هدایت و ارشاد عموم مردم و سوم، حل اختلافات آنان، چه این که با دربار رخ می داد و یا بین خودشان اتفاقی حادث می شد که همگی کاملاً از ابعاد گوناگون فعالیت شیخ، حکایت دارد؛ چرا که طبق گزارشی که سپهر در مرآه الوقایع می دهد: «آقا شیخ فضل اللّه، اعتماد الشریعه… وکیل مازندرانی… را که بسی خانه ها را به غصبیت برده، چوب می زند.»[۱۵]

همچنین طبق مدارکی که موجود است میرزای شیرازی مراجعه کنندگان از ایران را به شیخ فضل اللّه ارجاع می دادند و حتی گفته بودند: «مگر حاج شیخ فضل اللّه در تهران نیست که به من مراجعه می کنید، میان من و شیخ فضل اللّه ضدیتی نیست، ایشان خود من و نفس من است.»[۱۶]

مجلس درس ایشان نیز دارای اعتبار و اهمیت فوق العاده بوده است. بنا به نقلی که نویسنده کتاب «شیخ فضل اللّه نوری و مشروطیت» از آیت اللّه مرعشی نجفی دارد:

«بسیاری از روحانیون به شرکت در درس او مباهات داشتند و مجتهدان بسیاری در حوزه درس او حاضر و اغلب علمای تهران از افادات علمی او بهره می برده اند.»[۱۷]

کسروی در «تاریخ مشروطه ایران» می نویسد: «در پایتخت، شیخ (فضل اللّه ) بالاترین مقام روحانیت را حایز نموده گفته می شود از حیث معلومات و تبحر در علوم دینی از همه همگامانش برتری داشته و بسیار فهیم و باهوش بوده و در قدرت استدلال در میان طبقه خود نظیر نداشته، هر روز در مساجد و مجالس درس و خانه اش، هزارها نفر اجتماع می کردند.»[۱۸]

تألیفات شیخ از مقام علمی ایشان حکایت دارد که در ذیل به نمونه هایی اشاره می شود:

۱- رساله «سؤال و پاسخ» شماره (۱)، حاوی ۲۳۶ پرسش از میرزای شیرازی، طبع تهران، ۱۳۰۵ ه.

۲- «رساله عملیه» توضیح المسائل شماره (۲)، حاوی ۶۰ پرسش و پاسخ از میرزای شیرازی، طبع تهران، ۱۳۰۶ ه.

۳- رساله اصولی «المشتق» تقریر و شرح درس میرزای شیرازی که در تهران به تاریخ ۱۳۰۵ منتشر گردید.

۴- رساله «تحریم سفر حاجیان به مکه از طریق جبل» با امضای بلند پایه آن عصر، طبع تهران، شعبان ۱۳۲۰ه.

۵- صحیفه «قائمیه» حاوی مجموعه ادعیه رسیده از امام دوازدهم(عج).

۶- «تذکره الغافل و ارشاد الجاهل» در رد سیاست مشروطه که به فرمان شیخ توسط میرزا علی اصفهانی تحریر گردیده است. این رساله در ۱۳۶۶ ه. در تهران چاپ گردید.

۷- «شرح مقاصد» مجموعه مقاله ها و نامه ها و اعلامیه های شیخ و یارانش که در تحصن حضرت عبدالعظیم گردآوری شده و در ۱۳۲۵ ه. در تهران طبع گردید.

۸- «تحریم مشروطیت» حاوی علت موافقت اولیه و مخالفت ثانویه شیخ نوری با مشروطیت و دلایل شرعی او به قلم خودش در ۱۳۲۶ ه. در تهران چاپ شد.

و بسیاری از رساله ها و آثار خطی دیگر که از ایشان بر جای مانده است.

مطالب مطرح شده از نقش و جایگاه برجسته شیخ حکایت دارد که در طول بیش از ۴۰ سال فعالیت و ارتباط تنگاتنگ با مردم، آنچه را شریعت مطهره اسلام در زمینه های مختلف مد نظر داشت به مردم انتقال داده و تا حدودی زمینه های نفوذ و سپس تحول را فراهم آورد؛ چرا که متون تاریخی به صراحت بر نقش جنبش مردم توسط شیخ کاملاً گواهی می دهند.

فعالیت های سیاسی – اجتماعی شیخ فضل اللّه

شیخ پس از درخواست مردم و اشاره میرزای شیرازی و ورود به تهران به خاطر دل نگرانیهایی که از اوضاع ایران داشت، تلاشهای خود را در عرصه های مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آغاز کرد. وی در ابعاد مختلفی به مقابله با سلطه فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بیگانگان در ایران می پردازد؛ چرا که به گفته دکتر فووریه: «لقمه چرب و نرمی پیدا شده بود و رسیدن به آن به رنج و خرج سفر می ارزید.»[۱۹] بیگانگان برای رسیدن به این منافع بزرگ راهی ایران گردیدند که با گسترش نفوذ انگلیسها، اهداف خود را از طریق اخذ امتیازات متنوع به نمایش گذاشتند. هدف آنان رسیدن به منافع اقتصادی بوده است که برای بیمه کردن آن می بایست زمینه های فرهنگی و سیاسی فراهم می آمد. از این رو:

«به مأمورین سیاسی و دیپلماتها اختیار انعقاد معاهدات، تجزیه قسمتهای مختلف کشور، تضعیف دولت مرکزی، مبارزه با پیشرفت فرهنگ و تمدن محلی که همه آنها در مسیر استقرار سیاسی انگلستان و پیشبرد سیاسی آن دولت بود، اعطاء می گردد.»[۲۰]

بدنبال ای