توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

«هرمنوتیک»، را از واژ یونانی (Hermeneuin) به معنای «تفسیر کردن» و یا از نام هرمس (Hermes) خدای یونان و پیام‌آور خدایان می‌دانند، که هم آورند پیام بود و هم تفسیر کنند آن. بدین‌سان هرمنوتیک عملی هرمسی است که مفسر هرمس‌گونه می‌کوشد به کشف معنای سخن و تفسیر پیام بپرازد.
هرمنوتیک دانش تفسیرشناسی یا معناشناسی یا گونه‌ای معرفت‌شناسی است که محور مباحث آن، فهم معنا و روش تفسیر متون است و با نشانه‌ها (sing)، پیام (message) و متن (text) سروکار دارد و بدین‌سان به قلمرو الهیات، فلسفه، هنر، زیبایی‌شناسی، نقد ادبی، نقادی متون و شناخت و تفسیر کردن متون مقدس دینی، روش‌شناسی علوم و معرفت‌شناسی نیز گسترش می‌یابد.

[۱] همتی، همایون، کتاب نقد (تفسیر به رای نسبیت و هرمنوتیک)، فصل نامه انتقادی – فلسفی – فرهنگی، ۱۳۷۶، ص۱۵۹.

فهرست مندرجات

۱ – مقدمه
۲ – بنیانگذار هرمونتیک
۳ – نظریه ادبا
۴ – ریشه اقتدار
۵ – ریشه و معنای لغوی
۵.۱ – نظریه ارسطو
۵.۲ – معنای لغوی
۶ – تاریخچه پیدایش
۶.۱ – جنبش مارتین لوتر
۶.۲ – پژوهش‌های فریدریش
۶.۳ – نقش فردیت مولف
۶.۴ – مرحله تکوین
۶.۵ – نظریه گئورگ
۶.۶ – نظریه شلایرماخر
۶.۶.۱ – نقد نظریه
۶.۷ – نظریه‌ هانس
۷ – هرمنوتیک عام
۸ – فهم متن
۹ – مراحل تطور معنای لغوی
۱۰ – تطور معنای اصطلاحی
۱۱ – توجه به هرمنوتیک
۱۲ – وظیفه هرمنوتیک
۱۲.۱ – نظریه‌ هانس
۱۲.۱.۱ – ضعف نظریه‌
۱۳ – نقش زمان
۱۴ – نظریه اشلایر
۱۵ – علم تاویل
۱۶ – تفاوت هرمونتیک سنتی و جدید
۱۷ – نظریه گادامر
۱۷.۱ – توضیح نظریه
۱۸ – نقش مخاطب
۱۹ – تاثیرات زیبایی‌شناختی بر مخاطب
۲۰ – بحران هویت هنر
۲۰.۱ – نقض نظریه هگل
۲۰.۲ – نظر یآوس
۲۰.۲.۱ – جمع‌بندی نظریه یآوس
۲۱ – تقابل هرمنوتیک با شیوه‌های نقد ادبی
۲۲ – دلیل عدم تکامل پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint
۲۳ – روش‌های زیباشناختی
۲۴ – فرق تجربه و روش
۲۵ – آشتی پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint با روش
۲۵.۱ – نظریه جاناتان کالر
۲۵.۱.۱ – نقد نظریه
۲۶ – بررسی آراء اشتیرله
۲۷ – موضوع هرمنوتیک
۲۸ – دستاور هرمنوتیک
۲۸.۱ – نظریه اکو
۲۹ – ملاک جلوگیری از تاویل افراطی
۲۹.۱ – مؤیدات نظریه
۳۰ – ارزش انسجام متن
۳۱ – رازآمیزی متن
۳۲ – نتیجه گیری
۳۳ – فهرست منابع
۳۴ – پانویس
۳۵ – منبع

مقدمه

تقریباً در نیمه دوم قرن بیستم، تعدادی از متفکرین و نظریه‌پردازان حوزه ادبیات، تحت تاثیر دستاوردهای پُربار هرمنوتیک فلسفی، ضرورتِ تکوین «پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint» و یا «رویکرد هرمنوتیکی به متون ادبی» را طرح کرده و با نگرش‌ها، انتظارات و پیشنهادهای گوناگون پا به عرصه این میدان نهاده‌اند.
بعضی از ایشان، چون پتر سوندی، نوع خاصی از هرمنوتیک را مد نظر دارند، که توان آن را داشته باشد، نخست به بازخوانی و ساماندهی پیشینه تاریخی نظریه‌های تاویل ادبی بپردازد، و سپس در هماهنگی با مدرن‌ترین روش‌های نقدِ ادبی و زبان‌شناختی، جواب‌گوی پرسش‌های بنیادینی باشد که ذهن منتقدان ادبی از دیرباز به آنها مشغول بوده است.
بعضی دیگر، چون‌ هانس روبرت یآوس و اومبرتو اِکو، خود از پایه‌گذاران مکتب‌های ادبی محسوب می‌شوند، و قصد دارند، دامنه نقد ادبی را به کمک پرسش‌های جامع هرمنوتیکی گسترش دهند و با رجوع به مبانی محوری این مبحث، اعتبار تئوری‌ها و‌اندیشه‌های خود را محک زده و مورد نقد و بررسی قرار دهند.
در این جا بد نیست که به چند سوال اساسی پرداخته شود و آن اینکه:
پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint چیست و مرزبندی آن با هرمنوتیک فلسفی کدام است؟ آیا گستره‌ها و ابعاد ناشناخته‌ای در متن ادبی وجود دارد که نقد ادبی از مکاشفه آنها عاجز است و فقط با تکیه بر پرسش‌های بنیادین هرمنوتیک می‌توان به آنها پاسخ گفت، یا آن که پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint عصاره همان پرسش‌هایی است که نقد ادبی خواه‌ناخواه در فرآیند تاویل متن به آنها می‌پردازد؟
آیا پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint ناچارست به تبعیت از تفکرات هستی و پدیدارشناسانه هرمنوتیک فلسفی تن به «تجربه» ‌ادراک متن بسپارد و از «روش»های متن‌شناسی و زبان‌شناسی صرف‌ نظر کند؟ یا آنکه می‌باید برای نقب زدن به لایه‌های پنهان معنا از فنون و دستاوردهای نقد ادبی و قواعد زبان‌شناختی وام بگیرد؟
به عبارتی دیگر آیا پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint باید برای تاویل یک متن خاص به قاعده‌های زبانی، نشانه‌شناختی، آواشناختی و زیبایی‌شناختی رجوع کند یا آن که نوع ویژه‌ای از رمزگشایی متن را مدنظر دارد که به پرسش‌هایی ورای مباحثِ نقد ادبی و زبان‌شناختی می‌پردازد؟
از آن جایی که در مورد سؤالات مطرح شده تئوری‌ها و‌ اندیشه‌های منسجم و یکپارچه‌ای یافت نمی‌شود، بلکه نظریه ‌و رهیافت‌هایی پراکنده و ناپیوسته، مقاله حاضر در تلاش است تا با مروری کوتاه بر منتخبی از‌ اندیشه‌های نظریه‌پردازان پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint، و هرمنوتیک فلسفی به پرسش‌های طرح شده در این مقدمه پاسخ دهد.

بنیانگذار هرمونتیک

غالباً اشلایر ماخر را بنیانگذار هرمنوتیک در غرب دانسته‌اند؛ اما هرمنوتیک به معنای تاویل یا تفسیر باطنی، پیشینه‌ای بس دراز دارد و شاید بتوان گفت که در تاریخ مدون و مکتوب فلسفه با «فیلون» آغاز می‌شود که به تاویل (Allgory) عنایت ویژه‌ای داشته و موسس و مروج سبک تاویلی در تفسیر کتب مقدس بود؛ در بین عارفان هم ادیان به خصوص عارفان مسلمان از دیرباز توجه به تاویل و تفسیر باطنی سخنان و متون مقدس دینی، جایگاه والایی داشته است؛ حتی در میان مسلمانان گروه‌هایی مانند اخوان الصفا یا فرقه اسماعیلیه در مورد تاویل به افراط کشیده شده‌اند. در ایران باستان نیز هرمنوتیک و تاویل به نام «زندگی آگاهی» در مورد زند یا پازند و کتاب مقدس زرتشتیان وجود داشته است.

[۲] همتی، همایون، کتاب نقد (تفسیر به رای نسبیت و هرمنوتیک)، فصل نامه انتقادی – فلسفی – فرهنگی، ۱۳۷۶، ص۱۵۶.

[۳] همتی، همایون، کتاب نقد (تفسیر به رای نسبیت و هرمنوتیک)، فصل نامه انتقادی – فلسفی – فرهنگی، ۱۳۷۶، ص۱۵۹.

[۴] شمیسا، سیروس، نقد ادبی، تهران، رامین، ۱۳۸۳، چاپ چهارم، ص۲۷۸ تا۲۸۰.

[۵] مولانا، جلال‌الدین محمد، مثنوی، تصحیح محمد ستعلامی، تهران، گلشن، ۱۳۶۹، چاپ دوم.

[۶] انوشه، حسن، گزید اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی، دانش‌نام‌ ادب فارسی (۲)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۷۶، چاپ یکم ، ص۱۴۴۲.

نظریه ادبا

۱) پل دیکور یکی از برجسته‌ترین نمایندگان هرمنوتیک معاصر، هرمنوتیک را نظری عمل فهم در جریان ارتباط با تفسیر متون تعریف کرده است؛ یعنی دانشی که به شیو فهم و مکانیزم تفسیر متون می‌پردازد؛ اما، برخی از طرفداران نظری هرمنوتیکی آن را نوعی «معرفت‌شناسی» یا نظریه شناخت دانسته‌اند.

۲) برخی ادیبان و شاعران نیز گاه هرمنوتیک را نظریه‌ای معناشناسی برای نقد ادبی به شمار آورده‌اند؛ دیدگاه رایج در باب هرمنوتیک آن است که هرمنوتیک نظریه یا فلسفه تفسیر معنا است و افزون بر این، نوعی روش پژوهشی است که ویژ علوم انسانی و علوم اجتماعی است و با روش رایج در علوم طبیعی کاملاً متفاوت است.

۳) برخی معتقدند هرمنوتیک مسال فهم متون را بررسی می‌کند و نهایتاً همان تحلیل و تفسیر است و بحث چگونگی و روند ادراک فهم است. هدف هرمنوتیک در اساس، فهم متن است نه شناخت مؤلف.

ریشه اقتدار

۱) هرمنوتیک (Hermeneutik) دانشی است میان رشته‌ای، که طی قرن‌ها توانایی همراهی و هم‌خوانی با رشته‌ها، نحله‌ها و نظریه‌های مختلف را هم‌چنان حفظ کرده است.
۲) به گفته بابک احمدی، هر چند دلیل اقتدار این علم مبنای محکم فلسفی آن است، اما هرمنوتیک اصولاً در داد و ستد با علوم اجتماعی، فلسفه زبان و زبان‌شناسی رشد کرده و همین گشودگی ماهوی آن را به جریانی سیال و پویا بدل کرده است. هم‌چنین انتقاد پذیری و منتقد بودن هرمنوتیک باعث شده است که این علم جایگاهی مرکزی در سخن فرهنگی کسب کند.

[۷] احمدی، بابک، ساختار و هرمنوتیک، تهران، انتشارات گام نو، ۱۳۸۳ش، ص۱۲۱.

۳) علاوه بر ظرفیت‌های بی‌شمار هرمنوتیک و کنش‌های متقابل آن با سایر علوم، خصلتِ پرسش‌گرانه آن نیز به متولیان مکتب‌ها و روش‌های گوناگون، از «زیبایی‌شناسی» گرفته تا «ساختارشناسی» و «نشانه‌شناسی»، امکان می‌دهد، از طریق هم‌سخنی یا زورآزمایی با پرسش‌های هرمنوتیکی، وسعت نگاه خود را گسترش دهند و به شناخت عمیق‌تری از ابعادِ تاویل دست یابند.
۴) هرچند توجه بنیادین‌ اندیشمندان گستره نقد ادبی به علم هرمنوتیک سابقه طولانی ندارد و از نیم قرن تجاوز نمی‌کند، اما عکس این مطلب مصداق دارد، یعنی صاحب‌نظران مباحث هرمنوتیکی از فریدریش شلایرماخر گرفته تا‌هانس گئورگ گادامر، همیشه نیم نگاهی نیز به جهان ادبیات داشته‌اند که نظامی متنی دارد و وجهه «هرمِسی» و توان تاویل‌پذیری متون آن، بر بسیاری از حوزه‌های دیگر عام انسانی پیشی می‌گیرد.

ریشه و معنای لغوی

فریدریش شلایرماخر (Friedrich Schleier Macher) به دنبال معنای ناب واژه هرمنوتیک از یونان باستان به طور متفرّق تداول و رواج داشته است.

نظریه ارسطو

ارسطو از این لفظ برای نام‌گذاری بخشی از کتاب ارغنون که در باب منطق قضایا است استفاده کرد و آن قسمت را «پاری ارمنیاس» به معنای «در باب تفسیر» نامید.

[۸] واعظی، احمد، در آمدی بر هرمنوتیک، تهران، نشر سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه‌ی اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۲.

معنای لغوی

واژه هرمنوتیک به لحاظ لغوی از نام «هرمِس» ریشه می‌گیرد، پیکی که طبق اساطیر یونانی پیام خدایان را از قله‌های آلپ به زمینیان می‌رساند و پیام‌های رمزگونه آنان را برای انسان‌ها تفسیر و ترجمه می‌کرد.
پس تبادر این واژه دلالت بر آن دارد که پیچیدگی‌های خاص سخن یا متن، از دیرباز یکی از دغدغه‌های بشر بوده، چنان‌که او نیاز به حضور واسطه‌ای برای ادراک و شناخت درست معنا را حس می‌کرده است.

تاریخچه پیدایش

هرمنوتیک، پیش از آن که در قرن نوزدهم به یک روش‌شناسی عام تاویل بدل شود، در یونان باستان به مجموعه سؤالاتی در مورد شیوه فهم و تاویل متون هومر اطلاق می‌گردید، و در سده‌های بعدی، عنوان مشترکی برای مباحث گوناگونی محسوب می‌شد، که شارحین مسیحی درباره امکان تاویل‌پذیری کتب مقدس و چگونگی تفسیر و دست‌یابی به معنای درست متون طرح می‌کردند.

جنبش مارتین لوتر

نقطه عطف این مباحثِ هرمنوتیکی، جنبش اصلاح‌طلبانه مارتین لوتر (کشیش اصلاح‌طلب و بنیان‌گذار نهضت پروتستانتیسم) بود، که مساله‌ تاویل انحصاری انجیل از سوی ارباب کلیسای کاتولیک را مورد انتقاد قرار داد و کوشید با سلب صلاحیت از مراجع تاویل، فهم متون مقدس را به امری همگانی بدل سازد.

[۹] گادامر، گئورگ، تاریخمندی فهم در هرمنوتیک گادامر: جستاری در حقیقت و روش، ترجمه‌ امداد توران، تهران، انتشارات بصیرت، ۱۳۸۹ش، صص ۱۷-۱۶.

پژوهش‌های فریدریش

پژوهش‌های فریدریش شلایرماخر (فیلسوف برجسته آلمانی) پیش درآمدی بر هرمنوتیک مدرن محسوب می‌شود. او جزو اولین متفکرانی است که در آغاز قرن نوزدهم از اصول و شیوه‌های صوری و بیانی علم هرمنوتیک پا فراتر می‌گذارد و می‌کوشد با تدوین یک نظریه عام تاویل، هرمنوتیک‌های خاص شاخه‌های مختلفِ علوم انسانی را با یکدیگر آشتی دهد.
هر چند توجه اساسی شلایرماخر به فهم و تاویل متون مذهبی معطوف است، اما او فقط در این حیطه متوقف نمی‌شود، بلکه شیوه‌های تفسیر و تحلیل این دسته از متون را گردآوری، جمع‌بندی و تکمیل نموده و بر متون غیردینی تعمیم می‌دهد.

نقش فردیت مولف

شلایرماخر با بررسی نقش «فردیتِ مؤلف» و «سبک ویژه هر مؤلف» به شناختِ سویه‌های مهمی از فرآیند تاویل دست می‌یابد، که شاید برای خواننده امروزی بدیهی می‌نمایند، اما اهمیت آن‌ها در زمان خودِ او تقریباً ناشناخته بود.

مرحله تکوین

آنچه بیش از هر چیز برای تکوین «پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint» اهمیت ویژه‌ای می‌یابد، زنگارزدایی از تصورات کهن و منجمدی است که با تاکید بر وجود پیش داده‌های ثابت معنایی و زبانی در متون، دامنه تاویل را محدود می‌کردند.
شلایرماخر با طرح این مساله که بین قراردادهای عام زبان و استفاده فردی از این قراردادها، کنش‌های دیالکتیکی وجود دارد، از جزمیت متن می‌کاهد. او به درستی به ظرفیت‌های خاص متون ادبی در آفرینش معنا و استفاده خلاقانه از امکانات زبان در این حوزه اشاره می‌کند، متن ادبی را «گسترش و خلاقیتی نو در زبان» می‌داند و تاکید می‌نماید که امکان اینگونه آفرینش خلاقانه به گونه‌ای ذاتی در خود زبان نهفته است.

[۱۰] Schleiermacher، F. D. E.، Hermeneutik und Kritik، p. 39.

نظریه گئورگ

هر چند به گفته‌ی‌ هانس گئورگ گادامر: «برداشت شلایرماخر از هرمنوتیک در چارچوب مفهوم جدیدِ علم بیش از‌ اندازه محدود است»،

[۱۱] Gadamer، Hans-Georg، Wahrheit und Methode (Truth and Method)، Bd. 1، ۶. Auflage، Tubingen، J. C. B. Mohr، ۱۹۹۰، p. 91.

چرا که او در پی یافتن اصولی قطعی و همگانی در مورد چگونگی فهم متن است، اما با در نظر گرفتن اینکه جهان‌بینی شلایرماخر در چارچوب‌ اندیشه استعلایی آغاز قرن نوزدهم شکل گرفته است _ و به قول مانفرد فرانک تعمیم تفکر استعلایی بر حوزه معناشناسی می‌باشد_

[۱۲] Schleiermacher، F. D. E.، Hermeneutik und Kritik (Hermeneutics and Criticism)، Hrsg، Und eingeleitet von Manfred Frank، Frankfurt، Surkamp، ۱۹۷۷، p. 8.

دستاوردهای نظری او در مقایسه با پیشکسوتان علم هرمنوتیک جهشی بزرگ و بستری پویا برای تکوین‌ اندیشه‌های مدرن محسوب می‌شوند.

نظریه شلایرماخر

توجه شلایرماخر به خاستگاه اصلی متن معطوف است. او نگاهی تاریخی به نویسنده و متن دارد، و با استفاده از روش‌شناسی‌های رایج زمان خود و از طریق تدوین قواعد تفسیر می‌کوشد ساختارها و پیشنهادهای متن را بفهمد و پیام نویسنده را دریابد. «هرمنوتیک شلایرماخر بر آن است که پیام آغازین متن را دریابید، به کمک بازسازی تاریخی، معنای اصیل اثر هنری را درک کند و از سوء برداشت‌ها و استنباط‌های نابجا بپرهیزد».

[۱۳] Gadamer، Wahrheit und Methode، p. 172.

از هم این روست که او از خواننده می‌خواهد، برای رسیدن به دریافتی مناسب از جوهر متن، علاوه بر «تاویل نحوی» که به ویژگی‌های زبانی و بیانی متن می‌پردازد، به «تاویل روانشناختی» یا به عبارتی دیگر به «مجموعه تفکرات یک فرد خاص در یک برهه زمانی خاص» نیز توجه نماید

[۱۴] Schleiermacher، F. D. E.، Hermeneutik und Kritik، p. 178.

و به همتِ بازسازی دنیای ذهنی مؤلف، نیتِ او را از ورای زمان‌های گذشته دریابد.

نقد نظریه

هرچند شلایرماخر به تاریخی بودن نکاتی اشاره می‌کند که زبان‌شناسی مدرن بعدها به اهمیت‌ آنها پی‌می‌برد، اما از یک نکته بسیار مهم غافل می‌ماند و آن تاریخی بودن شیوه ادراک تاویل‌گر و سهم خلاقانه او در آفرینش معناست.
او، همانند بسیاری از رمانتیک‌ها که دسترسی به بینش نابِ زمان گذشته را برای انسانی که در تمدن منحطِ حال زندگی می‌کند، دشوار و حتی ناممکن می‌دانستند، اعتقاد به معنایی «نهفته در متن» داشت و سعی می‌کرد از طریق تدوین یک هرمنوتیک نظام‌مند و منسجم، دست‌یابی به «اصل معنا» را حتی ‌الامکان مقدور سازد.

نظریه‌ هانس

اینکه «معنای بازپردازی شده» نتیجه در هم آمیختن افق‌های فکری تاویل‌گر و مؤلفِ متن است و به همین جهت نمی‌تواند معادل آن انگارهای باشد که «معنای اصیل» تلقی می‌شود، بعدها در‌ اندیشه‌های هرمنوتیکی قرن بیستم مورد توجه قرار می‌گیرد و بیش از هر چیز در اثر معروف‌هانس گئورگ گادامر، روش و حقیقت (۱۹۶۰)، به گونه‌ای مستدل بیان می‌شود.
کسی که قصد دارد متنی را بفهمد، همیشه در ذهن خود طرحی می‌ریزد و به محض آن که اولین معناهای متن پدیدار می‌شود، معنای کل متن را در ذهن خود می‌پروراند. اینگونه پیش‌انگاری معنا اما فقط به این دلیل میسر می‌شود که خواننده کمابیش انتظارات خاصی از معنای متن دارد. فهمِ آن چه در متن حضور دارد، یعنی همین فراشد تطور پیش‌انگاشت‌هایی که در روند دست‌یابی به عمق معنا، پیوسته اصلاح می‌شوند.

[۱۵] گادامر، گئورگ، تاریخمندی فهم در هرمنوتیک گادامر: جستاری در حقیقت و روش، ترجمه‌ امداد توران، ص۱۲۷.

هرمنوتیک عام

شلایرماخر در صدد بود که به جای هرمنوتیک‌های تخصصی، همانند هرمنوتیک کتاب مقدس، هرمنوتیک فقه اللغوی و هرمنوتیک حقوقی که به تناسب محتوای متون شکل گرفته بودند، هرمنوتیک عام را عرضه بدارد تا تمامی متون را صرف نظر از موضوع و محتوایشان دربرگیرد.[۱]
یقیناً در میان انواع مختلف متون تفاوت‌هایی وجود دارد، اما در میان این تفاوت‌ها وحدت بنیادی‌تری نهفته است و آن این است که همه متون زبان‌اند و اگر اصول فهم زبان دقیقاً معین شود، هرمنوتیک عام، که می‌تواند مبنای هرمنوتیک‌های خاص باشد، شکل خواهد گرفت. این رسالتی بود که شلایرماخر عهده‌دار شد.

[۱۶] گادامر، تاریخمندی فهم در هرمنوتیک گادامر: جستاری در حقیقت و روش، ترجمه‌ امداد توران، ص۱۸.

فهم متن

گئورگ گادامر آن دست از نظریه‌هایی را مورد نقد قرار می‌دهد، که تصور می‌کنند، خواننده متن می‌تواند انتظارات و پیش‌فرض‌های ذهنی خود را از روند فهم متون به کلی حذف کند، و با تمرکز بر پیش‌نهاده‌ها و تعمق در عناصر و ساختارهای متن، معنای آن را به گونه‌ای عینی دریافت نماید.
به اعتقاد گادامر، تاویل‌گر همیشه با پیش دریافت‌ها و افق‌های فکری خاصِ خود _ که البته وجهی تاریخی دارند_ به سراغ متن می‌رود و فقط هنگامی می‌تواند به فهم دست یابد، که پیش‌برداشت‌های او در مواجهه با معنای متن دگرگون و اصلاح شوند.
پس فهم متن و تبلور معنا، در تقابل و همخوانی افقِ متن و ذهنیتِ سوژه دریافت کننده صورت می‌گیرد و محصول ادغام افق‌هاست و نمی‌تواند آنگونه که شلایرماخر می‌پنداشت، بازتولیدِ آن معنایی باشد که مورد نظر نویسنده متن بوده است.

مراحل تطور معنای لغوی

۱) از قدیمیترین و احتمالاً شایع‌ترین تلقی از واژه هرمنوتیک به اصول تفسیر کتاب مقدس (Exegese) اشاره دارد. این تعریف به لحاظ تاریخی برمی‌گردد به زمانی که احساس می‌شد که کتاب‌های مشتمل بر قواعدِ تفسیر صحیح کتاب مقدس مورد نیاز است.
۲) دانهاور در کتاب خود تحت عنوان هرمنوتیک قدسی یا روش تبیین متون مقدس، منتشره در سال ۱۶۵۴میلادی، اولین کس یا جزو اولین کسانی است که واژه هرمنوتیک را در این معنا بکار کرده است.
۳) پس از انتشار این کتاب واژه هرمنوتیک در آلمان کاربرد بیشتری یافت. محافل پروتستان آلمان، به دلیل این که حجیّت کلیسا را نفی می‌کردند، نیازمند معیارهای مستقلی برای تفسیر کتاب مقدس بودند. از این رو، بین سال‌های ۱۷۲۰ تا ۱۸۲۰میلادی کمتر سالی بود که در آن کتاب هرمنوتیکی تازهای برای استفاده کشیشان پروتستان عرضه نشود.

تطور معنای اصطلاحی

هر چند استعمال واژه هرمنوتیک در این معنای اصطلاحی از قرن هفدهم شروع شده است، می‌توان ریشه نظریه‌های تفسیر کتاب مقدس را تا عصر عهد عتیق، یعنی زمانی که قوانینی برای تفسیر صحیح تورات مطرح شده بود، پی‌گرفت و از آنجا مراحل تطور این نظریه‌ها را در دوره‌های مختلف، همانند آباء کلیسا، قرون وسطی، نهضت اصلاح دینی، روشنگری و پس از آن تا اواخر قرن بیستم پیگیری کرد.

[۱۷] گادامر، تاریخمندی فهم در هرمنوتیک گادامر: جستاری در حقیقت و روش، ترجمه‌ امداد توران، ص۱۶.

توجه به هرمنوتیک

توجه به هرمنوتیک و زیبایی‌شناسی (sthetik) را می‌توان به پتر سوندی بعنوان اولین نفر منصوب کرد.
او یکی از اولین نظریه‌پردازانی است که در دهه شصت قرن بیستم با اذعان به این که هنوز تفکر منسجمی به نام پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint وجود ندارد و با طرح این مساله که علم ادبیات می‌بایستی علاوه بر تجزیه و تحلیل متون، به پرسش‌های جامع‌تری در مورد چگونگی ادراک متن ادبی بپردازد، خواهان شناختِ ریشه‌ای تاویل، بازخوانی و جمع‌بندی پیشینه تاریخیِ آن و روزآمد کردن هرمنوتیک براساس آخرین دریافت‌ها و روش‌های متن‌شناسی می‌شود.
او رجوع به تاریخ را برای شناخت و تدوین نظریه‌های جدید امری ضروری می‌داند و خود در کتابِ مقدمه‌ای بر هرمنوتیک (۱۹۷۵) به نقد انتقادی هرمنوتیک زبان‌شناسانه قرن هیجدهم و نوزدهم میلادی می‌پردازد، و البته پیشنهاداتی هم در مورد ویژگی‌های پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint ارائه می‌دهد، که هرچند نامنسجم و نامدون می‌نمایند، اما می‌توانند به عنوان نقطه شروع حرکت‌های دیگری در این زمینه تلقی شوند.

وظیفه هرمنوتیک

سوندی مانند بسیاری دیگر از‌ اندیشمندان حوزه ادبیات مخالف آن است، که پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint از رویکردهای روش‌شناسانه و سنت‌های زبان‌شناسانه تحلیل متن صرف ‌نظر کند و به دنباله‌ روی از پدیدارشناسی صبغه‌های دیگری، مفهوم تاویل را آنقدر گسترش دهد، که به نوعی مکاشفه هستی‌شناسانه جهان بدل شود.
به عقیده پتر سوندی پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint می‌باید ضمن به رسمیت شناختن دستاوردهای سایر علوم انسانی در زمینه تاویل، راهکارهایی برای برجسته کردن هویت خاص متون ادبی ارائه دهد. برای دست‌یابی به این منظور لازم است که پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint نه فقط بر «خصلت زبانی» متن ادبی و «تاریخی بودن شیوه دریافتِ تاویل‌گر» تکیه کند، بلکه بیش از هر چیز جنبه «زیبایی‌شناختی» این متون را در دستور کار قرار دهد.
او تاکید می‌کند که «سویه زیبایی‌شناختی یک متن ادبی، نبایستی پس از تفسیر و تحلیل معنای آن مورد تقدیر قرار گیرد، بلکه باید اساساً پیش فرض تاویل متن باشد».

[۱۸] Szondi، P.، Einfuhrung in die Literarische Hermeneutik (Introduction to the literary Hermeneutics)، Frankfurt، Surkamp، ۱۹۷۵، p. 13.

نظریه‌ هانس

هانس روبرت یآوس، یکی از نظریه‌پردازان «زیبایی‌شناسی دریافت» و از پایه‌گذاران «مکتبِ کنستانس» می‌کوشد با استناد به پتر سوندی، مؤلفه زیبائی‌شناسی را در کانون پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint قرار دهد و در عین حال محدوده‌ها و مرزهای این مؤلفه را در مقیاس وسیع‌تری آشکار نماید.
او در کتاب تجربه زیبایی‌شناختی و پاورپوینت کامل هرمنوتیک ادبی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint (1982)، هرمنوتیک را تفکری بنیادی قلمداد می‌کند که می‌تواند رهگشای اکتشاف قلمروهای ناشناخته تجربه زیبایی‌شناختی شود. اما در جایی که سوندی از «خصلتِ‌ زیبایی‌شناختی متن» سخن می‌راند، یآوس واژه «تجربه» را وارد این مبحث می‌کند تا به کمک این مفهوم، مرزهای تاویل را بیش از پیش بر افق‌های فرامتنی بگشاید.
این واژه از یک سو گشودگی «تجربه» در مقایسه با جزمیتِ «روش» را مدِ نظر دارد که گادامر آن را در روش و حقیقت طرح کرده بود، تا رویکردهای خاص علوم انسانی را برای درک و شناخت جهان در مقایسه با سایر علوم نشان دهد، و از سوی دیگر به «تجربه عملی» و کنش‌های بین خواننده و متن ادبی اشاره می‌کند، یعنی همان معضلاتی که نظریه‌پردازان تئوری‌های «زیبا‌شناسی دریافت» به کاوش ابعاد مختلفِ آن پرداخته‌اند.

ضعف نظریه‌

باید در نظر داشت که زیبایی‌شناسی یآوس تحتِ تاثیر جنبش‌های دانشجویی دهه‌ی شصت شکل می‌گیرد که درون مایه‌ای قدرت ستیز داشتند، و نه فقط در زمینه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی، بلکه در حیطه علوم نظری نیز به نفی سنت‌های اقتدار طلب می‌پرداختند.
یکی از این سنت‌ها در حوزه ادبیات، «تقدس‌بخشی به متن» است که تا حدودی ریشه‌ای تاریخی دارد و ادامه همان رویکردِ متواضعانه و خاضعانه‌ای محسوب می‌شود، که مؤمنان در مواجهه با متون مقدس از خود نشان می‌دادند.
روی دیگر این سکه، ستایش بی‌حد و حصرِ مؤلف است، که به خصوص در دوره ادبی «توفان و طغیان» با تاکید بر «اصالت و نبوغ» شاعر به اوج می‌رسد و موضوعاتی چون «خود بسندگی شاعرانه» و اهمیت هنجار شکنی در «آفرینش» اثری ناب و یگانه را در صدر مباحث ادبی قرار می‌دهد.
این طرز تلقی در دوره «کلاسیک آلمانی» نیز کمابیش ادامه می‌یابد، با این تفاوت که شاعر فقط گستره هنر را متحول نمی‌کند بلکه طبق تصورات فریدریش شیلر (نویسنده و ادیب برجسته آلمانی) در نامه‌هایی درباره تربیت زیبایی‌شناختی انسان (۱۷۹۵)، سهم برجسته‌ای نیز در ایجاد جهانی زیبا و آرمانی به عهده می‌گیرد.

نقش زمان

از مسائلی که در فهم یا تفسیر متون پیش می‌آید، این است که زمان در نحو فهم ما مؤثر است؛ بنابراین هر کسی متن را به مقتضای عصر خود می‌فهمد. هرمنوتیک‌های سنتی (که در دوره رمانتیک می‌زیستند) بر آن بودند که معنای متن را نویسنده وضع می‌کند و اثر به نحوی ذهن نویسنده را نشان می‌دهد.
در هرمنوتیک جدید سخن از عدم قطعیت معناست. ذهن خواننده متغیر است و معنای متن ثابت نیست بلکه همواره در نوسان است؛ بهترین مثال عدم قطعیت معنا یا حداقل چند معنایی بودن متن در ادبیات سنتی ما «دیوان حافظ» و در دوران معاصر «بوف کور» است که در آنها هر کس نیت مؤلف را به نحوی دریافته است. قدما هم بعضاً چنین اعتقادی داشتند که آیا اساساً زبان می‌تواند هم معنا را منتقل کند؟
لفظ در معنی همیشه نارسان زان پیمبر گفت قد کلّ اللسان

[۱۹] مولانا، جلال‌الدین محمد، مثنوی، تصحیح محمد ستعلامی، تهران، گلشن، ۱۳۶۹، چاپ دوم، دفتر دوم، بیت۳۰۱۳.

نظریه اشلایر

بحث هرمنوتیک، ابتدا در فهم و تفسیر متون دینی مسیحیت به وجود آمد اما اشلایر ماخر (تئولوک و متکلم برجست پروتستانت) بحث را از انحصار کتب مقدس خارج کرد. او مانند هم رمانتیک‌ها معتقد بود: متن معنای قطعی و واحدی دارد اما احتمالاً به قطعیت نیت مولف مشکوک بود و به عبارتی اعتقاد نداشت. به عقیده وی متن یک معنا دارد اما کشف آن معنای مشخص یا واحد آسان نیست.
به قول مولانا در آغاز مثنوی:
سر من از نال من دور نیست •••• لیک چشم و گوش را آن نور نیست
تن ز جان و جان ز تن مستور نیست •••• لیک کس را دید جان دستور نیست

[۲۰] مولانا، جلال الدین محمد، مثنوی، تصحیح محمد ستعلامی، تهران، گلشن، ۱۳۶۹، چاپ دوم، دفتر اول: ص۱۰.

علم تاویل

در سده‌های میانه، هرمنوتیک به عنوان «علم تاویل» مطرح گردید و به تدریج روشی مستقل برای بررسی متون به ویژه متون دینی به حساب آمد.

[۲۱] انوشه، حسن، گزید اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی، دانش‌نام ‌ادب فارسی (۲)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۷۶، چاپ یکم، ص۱۴۴۲.

تفاوت هرمونتیک سنتی و جدید

هرمنوتیک‌های سنتی درصدد کشف معنای اصلی و اساسی یا مرکزی متن بودند، اما هرمنوتیک‌های جدید فقط درصدد تاویل و تفسیر متن و توضیح روند فهمیدن هسنتد. امثال ماخر معتقدند که معنا در متن قطعی است؛ اما، هرمنوتیک‌های جدید معنا را وابسته به خواننده و قرائت می‌دانند.
ماخر می‌گفت؛ بهترین تاویل، تاویلی است که نزدیک به مقصود گوینده باشد، حال آنکه اغلب هرمنوتیک‌های جدید اساساً وقعی به گوینده نمی‌نهند.

نظریه گادامر

«گادامر» یکی از رجال سرشناس هرمنوتیک جدید است. او معتقد است: «هستی که به فهم درمی‌آید زبان است».
هرمنوتیک مواجهه‌ای است با هستی از طریق زبان. وی معتقد است که هیچ تاویل و تفسیری نیست که در هم ادوار معتبر باشد و به تبعیت از نیچه می‌گوید که در هر دوره، افق انتظاری هست؛ یعنی هر دوره، مقتضیات‌ اندیشه‌ای خاص خود را دارد. منتها نیچه می‌گفت دیگر گذشته را نمی‌توان شناخت؛ اما گادامر می‌گوید بین گذشته و اکنون «مکالمه» است. به نظر او متن را وقتی می‌توان فهمید که نخست پرسش‌های آن را دانسته باشیم. پس متن بستگی به پرسش خواننده دارد.

توضیح نظریه

شمیسا در توضیح این حرف می‌گوید: «ظاهراً مراد گادامر این است که هر جمل متن در حقیقت پاسخ به پرسشی است و در حقیقت