پاورپوینت کامل گذری بر بازی‌ها و سرگرمی‌های ایرانیان از دید سیاحان انگلیسی ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل گذری بر بازی‌ها و سرگرمی‌های ایرانیان از دید سیاحان انگلیسی ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل گذری بر بازی‌ها و سرگرمی‌های ایرانیان از دید سیاحان انگلیسی ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل گذری بر بازی‌ها و سرگرمی‌های ایرانیان از دید سیاحان انگلیسی ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint :

در طول تاریخ، قومی وجود ندارد که از قید تعالیم ورزشی به عنوان اساس نیرو و اعتماد به خود و تحول و پیشرفت، تهی باشد. در تاریخ کهن ایران نیز نمونه‌هایی از بازی‌ها و سرگرمی‌ها وجود داشته که از دید سیاحان خارجی دور نمانده است. این بازی‌ها همانند قصه‌ها و افسانه‌ها، متل‌ها، ترانه‌ها، آداب و رسوم و اعتقادهای رایج در میان مردم، نشانه‌هایی از حیات فرهنگی جامعه به شمار می آمده است.

مقدمه: در طول تاریخ، قومی وجود ندارد که از قید تعالیم ورزشی به عنوان اساس نیرو و اعتماد به خود و تحول و پیشرفت، تهی باشد. در تاریخ کهن ایران نیز نمونه‌هایی از بازی‌ها و سرگرمی‌ها وجود داشته که از دید سیاحان خارجی دور نمانده است. این بازی‌ها همانند قصه‌ها و افسانه‌ها، متل‌ها، ترانه‌ها، آداب و رسوم و اعتقادهای رایج در میان مردم، نشانه‌هایی از حیات فرهنگی جامعه به شمار می آمده است.

سفرنامه‌ها از جمله منابع تاریخی و ارزشمند هستند که می‌توان شیوه زندگی ایرانیان را در آن جستجو کرد. سیاحان با دقت به تمامی جنبه‌های زندگی ایرانیان از جمله بازی‌ها و سرگرمی‌های آنها توجه کرده و دیده‌ها و شنیده‌های خود را ثبت و ضبط کرده‌اند.

با توجه به اهمیت موضوع و جایگاه مهم آن در بین ایرانیان از گذشته تاکنون، تعدادی از سفرنامه¬های سیاحان انگلیسی مورد مطالعه قرار گرفته و یادداشت‌های آنها راجع به بازی‌ها و سرگرمی‌ها و ورزش ایرانیان به طور خلاصه ارائه شده است.

تاریخ ورزش در ایران:

در دوران سلطنت هخامنشیان، تربیت جسمی و روحی ایرانیان بر اثر سازمان مجهز کشوری و لشکری که به ابتکار کورش‌کبیر ایجاد شده بود، بی‌نظیر بود و افراد ارتش، پهلوانان نیرومندی بودند. (برزگر، ۱۳۵۰، ص ۲۲)

در دوران داریوش کبیر و خشایارشا نیز این شیوه تربیت روحی و جسمانی افراد ادامه یافت.

هرودوت می‌نویسد که خود داریوش کبیر آنچنان پهلوان بود که برف و باران و یخبندان و تاریکی نمی‌توانست تحت هیچ شرایطی، او و لشکریانش را از سفر باز دارد.

اشکانیان، قریب به ۴۷۴ سال بر ایران سلطنت کردند. تاریخ جهان، تیراندازان و چابکسواران و دلاورانی نظیر جوانان پارت (اشکانی) را بخود ندیده است.

ساسانیان (۲۲۶ تا ۶۵۱ میلادی) نمونه‌ای از پهلوانان نسل جدید ایران، پس از هخامنشیان به شمار می‌رفتند. داستانهای حماسی بسیار در تاریخ هست که از معروفترین آنها، شجاعت بهرام‌گور ساسانی است. یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسان نیز پهلوانان و سردارانی چون رستم فرخ‌زاد در دربار خود داشت. (برزگر،۱۳۵۰، ص۲۳-۲۴)

غزنویان، که سلاطین آنها، محمود و مسعود شهرت زیادی دارند (۳۶۶- ۴۳۲) از سلسله‌های سلطنتی مهم ایران در قرون بعد از اسلام به شمار می‌روند. هم‌عصر این سلسه بود که بزرگترین حماسه ملی ایرانیان، شاهنامه، به منظور اعاده روح شجاعت و قهرمانی مردم میهن ما، در ظرف ۳۰ سال توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی تنظیم و تدوین گردید.

سلجوقیان از سالهای ۴۳۰ الی ۵۵۲ هجری بر میهن ما سلطنت کردند. فرهنگ و تمدن و آداب ایرانیان چنان در وجود آنان که ترک‌نژاد بودند موثر افتاد که در تاریخ کشور ما ممتاز است.

تمرینات دشوار، پرش از ارتفاع و کارهای سخت دیگر از جمله و فعالیتهای جنگجویان فرقه معروف صباحیه به رهبری حسن صباح است که در آن دوره شکل گرفت.

خوارزمشاهیان سلسله‌ای هستند که از سال ۵۲۱ تا ۶۲۸ هجری بر ایران حکومت کردند. و در میان آنها سلطان جلال الدین (یکی از حاکمان این دوره)، به سبب چابکی و صلابت در کارزار، قدرت بازو و شمشیرزنی، و… شهرت زیادی دارد.

صفویان (۹۰۷-۱۱۳۵ هجری) که شاهنشاهان بزرگی نظیر شاه اسمعیل، شاه طهماسب و شاه عباس‌کبیر از میان آنها به ظهور پیوست، نیروی معروف قزلباش را با کلاه‌های سرخ بوجود آوردند .این افراد از لحاظ جسمی و آمادگی رزمی تعلیمات خاص می‌یافتند و در انواع فنون جنگی تخصص داشتند.

افشاریه و زندیه، شاهنشاهان نامداری داشتند و از میان آنها نادرشاه افشار و کریمخان‌زند (معروف به وکیل الرعایا) با الشخصه از جهان پهلوانان و دلاوران روزگار بودند.

قاجاریه (۱۱۷۲-۱۳۳۹ هجری) که پادشاهان زیادی را در خود دید، یکی از ادوار طوفانی و متلاطم میهن ماست. چهره پهلوان و نیرومند ایران در این دوران، عباس میرزاولیعهد، پسر فتحعلی‌شاه قاجار است که از شجاعت و تدابیر او حماسه‌ها ساخته شده است. (برزگر، ۱۳۵۰ ،ص ۲۵-۲۶)

در دوره پهلوی نیز زورخانه‌ها و ورزش‌های پهلوانی در ادامه سیر گذشته تاریخ گسترش یافتند تا به امروز که شاهد انواع جدیدی از ورزش به شکل بومی و محلی هستیم.

سیاحان انگلیسی که اکثریت آنها پس از دوره صفویه یعنی از زمان حکومت پادشاهان قاجار تا پایان دوره پهلوی به ایران می‌آمدند، شاهد انواع گوناگون بازی‌ها و ورزش‌ها در ایران، اعم از باستانی، زورخا‌نه‌ای، اسب‌سواری و… بوده اند و آن را به زبان خود توصیف کرده‌اند.

بازی‌ها و سرگرمی‌ها در سفرنامه‌های سیاحان انگلیسی:

فریزر در سفرنامه خود از برخی سرگرمی‌های ایرانیان نام می‌برد که یکی از آنها بازی “گرگم ‌به ‌هوا” است. که االبته راجع به آن توضیحی نمی‌دهد. (فریزر،۱۳۶۴، ص ۱۷۹)

او در ادامه می‌نویسد: ” سرگرمی دیگر ایرانیان عبارت است از نوعی تاب یا چرخ و فلک. یک چهار‌چوب عمودی مرکب از دو تیر را به وسیله یک تیر افقی کمی پائینتر از نوک آنها به هم وصل می‌کنند و ماشینی شبیه به یک قرقره بزرگ حول آن می‌چرخد. روی هر میله این قرقره نوعی صندلی تاب می‌خورد … و کسانی که در آنها نشسته‌اند در حین بالا و پائین آمدن لذت می‌برند. (فریزر، ۱۳۶۴، ص ۱۸۰)

دکتر ویلز که در سال ۱۸۶۶، در دوره حکومت ناصرالدین‌شاه به ایران آمده راجع به سرگرمی‌های ایرانیان صحبت می‌کند و چند نمونه آن را ذکر می‌کند. او می‌نویسد: “بازی شطرنج یکی از بازی‌های قدیمی رایج در بین طبقات بالای مملکت است علاوه بر اینکه بازی «تخته‌نرد» هم رواج زیادی دارد که تخته بازان ماهر و قدیمی زیادی در انجام این بازی شهرت دارند. یک نوع بازی دیگر در میان طبقات پائین جامعه رواج دارد، بازی «دوز» است که با کشیدن خطوطی بر روی یک آجر یا سنگ کف حیاط یا اتاق انجام می‌گیرد. یکی از بازی‌های خیلی قدیمی هم که بر روی یک صفحه تخته‌ای یا پارچه برودری دوزی شده انجام می‌گیرد، «تخته پل» است. بازی دیگر مرسوم در بین پسربچه‌های کوچه و بازار، بازی “تیله‌بازی” و «لیست پس لیست» است. بازی تیله بازی بوسیله سن¬ هایی گرد و کره‌ای و صاف شده به نام تیله انجام می‌گیرد و “لیست پس لیست” پرتاب سنگ یا سکه بطرف یک هدف که نزدیکترین سکه یا سنگ قرار گرفته در کنار سکه یا نشان اولی برنده محسوب می‌شود”. (ویلز، ۱۳۶۸،ص ۱۳۲-۱۳۳)

دکتر ویلز در سفرنامه خود راجع به یکی دیگر از سرگرمی‌های ایرانیان یعنی کبوتربازی می‌نویسد: “کبوتربازی یکی از کارهائیست که جوانان علاقه شدیدی به آن دارند و در پرورش و نگهداری و پروازدادن آنان توجه زیادی به خرج می‌دهند و گاه با تدابیری کبوتر‌های دیگران را به دام می‌اندازند و از این لحاظ درآمد خوبی برای خود فراهم می‌آورند. عجیب اینکه کبوتران اهلی یا بقول کبوتربازان «جلد» هر جا که بروند دوباره مستقیماً به روی پشت‌بامی که در آنجا لانه دارند برمی‌گردند. هر کدام از کبوترها بنا به شکل ظاهر و نحوه شیرینکاری و پروازشان نامهای متفاوتی دارند. کبوتر معلق زن، پرپا، زاغی، طوقی، باباکو و… .

آنها گله کبوتران خود را روزانه دوبار، صبح و عصر به پرواز وا می‌دارند. معمولاً تعداد کبوترهای هر گله تا حدود سی کبوتر بالغ می‌گردد. وقتی کبوتران تا ارتفاعی پرواز کردند صاحب آنها به منظور علامت دادن به برگشت چوب بلندی را که تکه‌پارچه سفید و کهنه‌ای بر سر آن نصب کرده است بر هوا بلند می‌کند و شروع به تکان دادن آن به شکل دایره‌وار می‌کند و این علامت حاضر بودن دانه بر روی بام است.

وقتی کبوتری غریبه به پای خود همراه با گله‌ای از کبوتران رقیب به پشت بام آنها می‌رود و به دام می‌افتد طبق قراری که در میان کبوتربازان همیشه محترم و مورد قبول است، کبوتر به کبوترباز موفق به صید تعلق دارد و صاحب قبل آن حق اعتراض ندارد. صاحب آن گاهی چند برابر قیمت اصلی برای خرید و برگشت دادن کبوتر خود می‌پردازد.” (ویلز،۱۳۶۸،ص۱۳۱-۱۳۲)

پوکر:

اف هیل، یکی از سیاحان انگلیسی است که در سال ۱۹۱۳ و در زمان پادشاهی احمدشاه به ایران آمده است. او در زمان سفر به بیرجند در نوامبر ۱۹۱۳ با حاکم، بریج بازی می‌کند. او می‌گوید: “بازیکن‌ها همه متوسط و هم قوه‌اند و اصطلاحاتی که در بریج به کار می‌برند مخلوطی جالب از انگلیسی و فرانسه و روسی و فارسی است که از اروپایی‌ها اقتباس یا به وسیله ایرانیها ابداع شده است”.( هیل، ۱۳۷۸، ص۳۰-۳۱) مترجم به بیانات سیاح اضافه می‌کند که بازی بریج را بعد از شطرنج عملی‌ترین بازی دانسته‌اند که راه و رسم خاصی دارد.

سرکلارمونت اسکرین که اولین بار در سال ۱۹۱۸ در دوره حکومت احمدشاه قاجار به ایران آمده و سالهای متمادی به ایران سفر کرده در سفرنامه خود به نام “جنگهای جهانی در ایران” می‌نویسد: «با دوستی که تاریخ قدیم ایران را می‌داند و درباره تاریخ ایام جدید ایران بسیار اندیشیده وقایع را مورد بحث قرار دادم. ما همداستان بودیم که گرچه بازی محبوب ایرانیان «پوکر» است آنها در بازی «بریج» و «کاناستا» هم زبردست هستند”. اما او توضیحی در این‌باره نمی‌دهد. (اسکرین،۱۳۶۳، ص۴۹۳)

در دائره‌المعارف مصاحب آمده است که پوکر، نوعی بازی ورق است که ظاهراً نخستین بار در قایق‌های بخاری روی رودخانه‌ی میسی سیپی بازی شده است. در قرن ۲۰م رواج فراوان و جنبه‌ی بین‌المللی یافت و بازی آن شباهت زیادی به بازی ” آس” دارد.

و اما بازی بریج نیز در دائره‌المعارف مصاحب به این شرح آمده است: نوعی بازی با ۵۲ ورق و ۴ بازیکن که بدو شریکند. نوعی بریج در قرن ۱۹م در شرق میانه معمول بود و از آنجا به اروپا و امریکا وارد شد.

دوچرخه سواری:

فرد ریچاردز در سال ۱۹۲۵ همزمان با پادشاهی احمدشاه قاجار به ایران می آید. او درباره دوچرخه سواری ایرانیان می نویسد:” از ایوانهای عالی قاپو مناظر جالبی را می توان تماشا کرد. در حال حاضر ورزشی که در این میدان معمول می باشد دوچرخه‌سواری است. هنگام عصر، میدان شاه از صدای زنگ و بوق دوچرخه سواران که اغلب آنها شاگردان دکان‌های بازار بزرگ اصفهان هستند پر می شود. آنها نمی دانند دوچرخه‌هایی که تازه به کشور آنها وارد شده مانند بازی گوی و چوگان قدیمی شده است. آنها با روپوش‌هایی شبیه به جامه خواب که انتهای آنرا به مچ پای خود بسته‌اند و یا آنرا لای دندان خود گرفته اند در گوشه و کنار میدان به دوچرخه سواری مشغولند و از اینکار لذت می برند. (ریچاردز، ۱۳۴۳، ص۹)

سوارکاری و مهارت‌های آن:

“ویلیام هالینگبری”، روزنامه سفر هیئت سرجان ملکم به ایران را نگاشته است. سرجان ملکم اولین بار در سال ۱۷۹۹ در زمان فتحعلی شاه به ایران آمد و همچنین در سالهای ۱۸۰۰و ۱۸۰۱. او می‌نویسد: “سوارکاران ایرانی بسیار ماهر و جسورند و بی‌اندازه به انجام نمایشهای سوارکاری علاقه‌مند هستند آنها این نمایش سوارکاری را به کمک جرید که چوب کوتاهی است و سوارکار هنگامی که با سرعت زیاد تاخت می‌کند، آن را محکم به زمین می‌زند، انجام می‌دهند. این چوب هنگامی که به زمین می‌خورد باز دوباره به هوا باز می‌گردد و سوارکار آن را در هوا می‌گیرد. برخی اوقات تنها سرگرمی آنها پرتاب جرید به سوی یکدیگر و جا خالی دادن است. این جاخالی دادن به این شکل است که سوارکار هنگام سوارکاری خود را زیر شکم اسب می‌برد و این کار بی‌تردید مهارت زیادی می‌خواهد یکی دیگر از کارهای برجسته سوارکار ایرانی این است که هنگامی که باسرعت می‌تازند، روی زین اسب خود بر می‌گردند و اسلحه خود را از عقب شلیک می‌کنند. (هالینگبری، ۱۳۶۳، ص ۶۸-۶۹)

پاتینجر در سال ۱۸۱۰، همزمان با پادشاهی فتحعلی شاه قاجار به ایران آمده و سفرنامه نوشته است. او در سفرنامه خود راجع به جریده بازی می نویسد: “این بازی عمومی است و بین تمامی طبقات ایرانیان مرسوم می باشد. او این بازی را بر دو نوع می داند: یکنوع آن بوسیله دو سوارکار انجام می شود که هر یک نیزه ای چوبی بطول ۱۲ فوت یا بیشتر به کار میبرند. نوع دیگر آن فقط توسط یک سوارکار بازی می‌شود و طول نیزه او نیز در حدود دو یا سه فوت است. در بازی اول دو مبارز متناوباً چهارنعل یکدیگر را تعقیب می کنند و نیزه را با حداکثر قدرت پرتاب می کنند. هدف نیزه انداز وارد کردن ضربه به حریف و انداختن او از روی اسب است. بازی دیگر ساده بوده و مشتمل است بر آنکه اسب را در نهایت سرعت می رانند و نیزه کوتاهی را از سر با ضربه شدید به سوی زمین پرتاب می کنند بقسمی که در اثر عکس العمل ضربه، نیزه به سمت بالا بپرد و سپس آنرا می ربایند. (پاتینجر، ۱۳۴۸، ص ۲۱۵-۲۱۶)

همچنین جیمزبیلی فریزر در سال ۱۸۳۳ مقارن با حکومت فتحعلی شاه قاجار به ایران می‌آید و در سفرنامه خود می‌نویسد: “هنگام غروب به تماشای تمرین‌های نیزه‌بازی و جریده بازی رفتیم و این کاری است که هر روز پنج شنبه در دروازه شاه عبدالعظیم صورت می‌گیرد.” (فریزر، ۱۳۶۴،ص ۱۷۹)

“لیدی شیل”، همسر کلنل شیل، وزیر مختار انگلیس در اوائل سلطنت ناصرالدین شاه (۱۸۴۹م) به ایران آمد و از سوارکاران ایرانی می‌نویسد. او می‌گوید: “عده

‎

ای از سوارکاران شروع به بازی «قیقاج» نمودند یعنی با چهار نعل سریع به دنبال یکدیگر می‌تاختند و در همان حال تفنگ درازشان را شلیک می‌کردند. دیدن این صحنه بسیار جالب و هیجان انگیز بود مخصوصاً هنگامی که در حال تاختن اسب ناگهان بعقب برمی‌گشت و تیراندازی می‌کرد و تعقیب کننده هم خود را به زیر گردن اسب می‌کشید.

آنها در همان تاخت وتاز، تفنگهای خود را هم پر می‌کردند و در حالیکه اسبها با سرعت از روی گودالهای خطرناک می‌جهیدند تیراندازی می‌کردند.

او در ادامه می نویسد: “من شنیده بودم که ایرانیها سوارکاران بسیار پر قدرتی هستند ولی اکنون می‌بینم که آنها بقدری زیاد بی‌پروا و خشن رفتار می‌کنند. من شنیده بودم سوارکاران هندی از ایرانیان بهترند اما حالا متوجه شدم که قدرت و جسارت آنها بر سوارکاران عمامه به سر هندی برتری دارد. تمام ملت ایران به طور غریزی سوارکار هستند.

آنها همچنین عملیاتی با چوبدستی انجام می‌دهند [جریده بازی] به طوریکه یک چوبدستی به طول ۴ فوت و با حرکت چهار نعل آن را مانند نیزه به سمت جلو و بالا پرتاب می‌کنند و بلافاصله چنان می‌تازند که قبل از رسیدن چوبدستی به زمین آن را در هوا می‌گیرند و اگر به زمین می‌افتاد بایستی با چوبدستی آن را از زمین بردارد. من تاکنون چنین کار برجسته‌ای ندیده بودم”. (شیل، ۱۳۶۲، ص۲۰-۲۱)

مک گرکور سیاح انگلیسی دوره ناصرالدین شاه (۱۸۷۵) درباره یکی از ورزشهای سوارکاران می‌گوید و از نمایش محیرالعقول سوارکاران می‌نویسد: “سوارکار چهارنعل می‌تاخت و سوارکاری دیگر در حالی که به دور زمین می‌چرخید او را تعقیب می‌کرد و به سوی او تیر می‌انداخت. سپس از زیر پای اسبهایشان شلیک می‌کردند و خود در طرف چپ زین پنهان می‌شدند. نمایش دیگر « تقلا » نامیده می‌شد و نحوه انجام آن به این شکل بود که سوارکار می‌بایست چهار نعل بتازد و چوب کوتاهی را به زمین بزند که پس از چند بار چرخیدن دوباره از زمین بلند شود و از فاصله‌ای آن طرفتر آن را بقاپد. ظاهراً این عملیات بسیار دشوار است زیرا تقریباً هیچ یک کاملاً موفق به انجام آن نشدند. این قبیل بازیها به جز تقویت اعصاب سوارکاران فایده دیگری ندارد.” (مک کرگور، ۱۳۶۸-۱۳۶۶ ،ج۱، ص۷۴)

“ییت”، از سیاحان انگلیسی که در سال ۱۸۹۳ در اواخر حکومت ناصرالدین شاه به ایران آمده راجع به مسابقات اسب سواری در میان ترکمنهای گوکلان می‌نویسد: “در روز مسابقه مردم زیادی از دهکده‌های اطراف به محل برگزاری مسابقه آمده بودند به نحوی که نزدیک ۱۵۰ سوار و تعداد زیادی پیاده حوالی ظهر در محل دیده می‌شدند. جمعاً ۸۰ نفر اسب سوار که بعضی نیز به آبادی‌های دوردست تعلق داشتند برای شرکت در این مسابقات حضور یافتند. در تمامی قلمرو گوکلان‌ها انجام این مسابقات بسیار مورد استقبال واقع شده بود. جوایز در نظر گرفته شده از نفر اول تا پنجم از ۵تومان تا ۱تومان بود. و نفر ششم ۸ قران، نفر هفتم ۴ قران و نفر هشتم تا بیستم ۲ قران.

کلاً ۲۰ مسابقه برگزار می‌گردید و قرار بود که در هر مسابقه ۴ سوارکار شرکت کنند. بدین ترتیب هر یک از این ۸۰ نفر شانس این را می‌یافت که در یک مسابقه و در گروه انتخابی خود شرکت کند. وکیل یا داور مسابقه از نقطه شروع، تاخت را آغاز می‌کردند. مسافت آنقدر طولانی بود که اسبها از دید‌ها محو می‌گردید. ترکمن‌ها وقت