پاورپوینت کامل بوالفضل بیهقی به روایت بوالحسن بیهقی ۴۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بوالفضل بیهقی به روایت بوالحسن بیهقی ۴۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بوالفضل بیهقی به روایت بوالحسن بیهقی ۴۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل بوالفضل بیهقی به روایت بوالحسن بیهقی ۴۴ اسلاید در PowerPoint :

ابوالفضل محمّد بن حسین بیهقی، مؤلّف کتاب مشهور تاریخ بیهقی، در بخش باقی‌ماند اثر سترگ خویش اطلاعات مختصری از احوال و زادگاه خود به دست داده است و بقی احوال وی را دیگران روایت کرده‌اند، در رأس هم آنها، هم‌ولایتی نامی او، ابوالحسن علّی ‌بن زید بیهقی که به «ابن ‌فندق» نیز شهرت یافته است.

چکیده:

ابوالفضل محمّد بن حسین بیهقی، مؤلّف کتاب مشهور تاریخ بیهقی، در بخش باقی‌ماند اثر سترگ خویش اطلاعات مختصری از احوال و زادگاه خود به دست داده است و بقی احوال وی را دیگران روایت کرده‌اند، در رأس هم آنها، هم‌ولایتی نامی او، ابوالحسن علّی ‌بن زید بیهقی که به «ابن ‌فندق» نیز شهرت یافته است. ابوالفضل بیهقی در سال ۳۸۵ هجری قمری در روستای حارث‌آباد ولایت بیهق متولد شده و پس از ۸۵ سال عمر در سال ۴۷۰ درگذشت؛ ابوالحسن بیهقی بیست سال پس از درگذشت بوالفضل، یعنی در سال ۴۹۰ ق. زاده شده و در سال ۵۶۵ ق. از دنیا رفت؛ وی در کتاب ارزشمند تاریخ بیهق احوال بسیاری از اُدبا و فضلای هم‌ولایتی خویش را برشمرده، که از شاخص‌ترین آنها ابوالفضل بیهقی است. اطلاعات بوالحسن از بوالفضل و اثرش عمدتاً شامل مطالبی است که در بخش باقی‌ماند تاریخ بیهقی دیده نمی‌شود، بدین‌سبب حائز اهمیّت و ارزش ویژه است، که در ادامه به آن می‌پردازیم.

ابوالحسن علّی ‌بن زید بیهقی که به سال ۴۹۰ ق. در روستای ششتمد در همسایگی زادگاه ابوالفضل بیهقی (حارث‌آباد) به دنیا آمده، نمی‌توانسته با نام و آثار هم‌ولایتی نامی خود آشنا نبوده باشد. او ذیل فصل «کتاب‌های تاریخ مشهور جهان اسلام و ایران، از آغاز تا زمان خود» یا «فصل‌التّواریخ فی اعداد ‌التّواریخ المشهوره‌»، اولین تاریخ‌نویس دور اسلامی را یکی از طبق «تابعین» به نام «محمّد بن اسحق یسار» دانسته، دربار محمد بن جریر طبری (مورّخ نامی آغاز سد چهارم) هم نوشته که «مرا در نسب عِرقی به محمّد بن جریر المورّخ کشد، چنان‌که حاکم ابوعبدالله الحافظ در تاریخ نشابور آورده است» (تاریخ بیهق، ۱۳۱۷، ص ۱۱۹). در پایان فصل یادآور شده است «خواجه ابوالفضل البیهقی که دبیر سلطان محمود بن سبکتکین بود ـ استاد صناعت و مستولی بر مناکب و غوارب براعت ـ تاریخ آل محمود ساخته است به پارسی، زیادت از سی مجلّد، بعضی در کتابخان سرخس بود، بعضی در کتابخان خاتونِ مهد عراق رحمهاالله به نشابور» (همان، ص ۲۰).

در حال حاضر، این اولین خبر از بوالفضل بیهقی و کتاب اوست، که مهم است و چنان‌که خواهیم دید خالی از ابهام نیست. پس از آن در فصل یا باب مفصّل رجال بیهق یا «در ذکر علما و ائمّه و افاضل که ازین ناحیت (بیهق) خاسته یا به این ناحیّت انتقال کرده‌اند» (ص ۱۳۷ تا ۱۹۰) به شرح حال حدود ۸۰ تن از علما و فضلای بیهق پرداخته است، از آن جمله ابوالفضل بیهقی. وی ذیل «الشیخ ابوالفضل محمد بن الحسین الکاتب البیهقی» در حدود سه صفحه به شرح‌حال وی پرداخته است: «او دبیر سلطان محمود بود به نیابت ابونصر بن مشکان، و دبیر سلطان مسعود، آنگاه دبیر سلطان مودود، آنگاه دبیر سلطان فرخّزاد. چون مدت مملکت فرخزاد منقطع شد انزوا اختیار کرد و به تصانیف مشغول گشت. و مولد او دیه حارث‌آباد بوده است. و از تصانیف او کتاب زینت‌الکتّاب است، و در آن فنّ مثل آن کتاب نیست؛ و تاریخ ناصری، از اول ایّام سبکتگین تا اول ایّام سلطان ابراهیم، روز به روز را تاریخ ایشان بیان کرده است. و آن همانا سی مجلّد منصّف زیادت باشد. و از آن مجلّدی چند در کتابخان سرخس دیدم و مجلّدی چند در کتابخان مهد عراق رحمهاالله، و مجلّدی چند در دست هر کسی، و تمام ندیدم؛ و با فصاحت و بلاغت. احادیث بسیار سماع داشته است: قال نا ابوعبدالرحمن السُلمی فی سن احدی و اربعمائه، قال …» (ص ۱۷۵).

در اینجا دو گزارش و خبر از تاریخ بیهقی نقل کرده، که یکی مربوط به برف و قحطی کم‌نظیر سال ۴۰۰ در نیشابور و خراسان است و دیگری دربار مقدارِ نقد ذخیره کردن و مال‌اندوزی خدم عالی‌رتب سلطان. پس از آن به سال‌های پایانی عمر بیهقی پرداخته و نوشته است: «و او را جهت مَهر زنی قاضی در غزنی حبس فرمود، بعد از آن «طغرل برار» که غلام گریخت محمودیان بود مُلکِ غزنی به دست گرفت و سلطان عبدالرشید را بکشت و خَدَم ملوک را با قلعه فرستاد، از آن جمله یکی ابوالفضل بیهقی بود که از زندان قاضی به حبس قلعه فرستاد؛ ابوالفضل در آن قلعه گوید:

کلما مرّ من سرورکَ یومٌ مرّ فی الحبس من بلائی یومُ

ما لبؤسی و ما لنعمی دوامٌ لم یدم فی ‌النعیمِ و البؤسِ قومُ

پس اندک مایه روزگار برآمد که طغرل برار بر دست «نوشتکین زوبین‌دار» کشته آمد؛ و مدت استیلای وی پنجاه و هفت روز بیش نبود، و ملک با محمودیان افتاد. و بر ولی‌نعمت بیرون آمدن مبارک نیاید و مدت دراز مهلت ندهد… و توفّی الشیخ ابوالفضل محمّد بن الحسین البیهقی الکاتب فی صفر سن سبعین و اربعمائه» (= ۴۷۰) (همان، ص ۱۷۸).

***

آنچه گذشت هم اطلاعاتی است که ابوالحسن بیهقی از زندگانی هم‌ولایتی مورّخ خود بوالفضل بیهقی به دست داده است. نخست ذکر نام زادگاه بوالفضل یعنی حارث‌آباد است، که خود بوالفضل در آثار باقی‌مانده‌اش اشاره‌ای به آن نکرده و ابوالحسن هم از زمان ولادت بوالفضل (سال ۳۸۵) سخنی به یاد نیاورده است، امّا خود بوالفضل بی‌آنکه مستقیماً به این سال اشاره کرده باشد، با ذکر قراینی صریحاً نشان داده که در این سال زاده شده است. وی در آغاز قصّ بردار کردن حسنک نوشته: «اکنون که من آغاز این قصّه می‌کنم ذی‌الحج سن خمسین و اربعمائه (یعنی ۴۵۰) در فرّخ روزگار سلطان … فرخّزاد است … و عمر من به شصت و پنج آمده و بر اثر وی می‌بباید رفت» (تاریخ بیهقی، ۱۳۸۸، تصحیح محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی، ج۱، ص ۱۶۸؛ نیز دیبای دیداری، ۱۳۹۰، ص۲۱۸)؛ که معلوم می‌شود زاد سال ۳۸۵ بوده؛ نیز باری ضمن حکایتی مربوط به «بوالمظفّر برغشی» نوشته: «من که بوالفضلم این بوالمظفّر را به نشابور دیدم در سن اربعمائه‌ (۴۰۰) پیری سخت بشکوه، درازبالای و روی سرخ و موی سپید … و من پانزده ساله بودم» (همان، ص ۳۴۲؛ دیبای دیداری، ص۳۹۲). همچنین دربار بردن یکی از دختران سلطان محمود برای منوچهرِ قابوس در گرگان نوشته است: وقتی کوکب عروس از نشابور می‌گذشت (حدود سال ۴۰۲) «من که بوالفضلم بدان وقت شانزده ساله بودم» (همان، ص ۲۰۱؛ دیبای دیداری، ص۲۵۱). هم این‌ها، سال ولادت بیهقی را دقیقاً معلوم می‏دارد، ابوالحسن بیهقی زمان درگذشت بوالفضل بیهقی را با ذکر ماه و سال (ماه صفر سال ۴۷۰) آورده است. هیچ خبری نوشت ابوالحسن بیهقی را نقض نمی‌کند؛ و معقول هم هست که وی بعد از ۸۵ سال عمر درگذشته باشد.

دربار سال‌های پایانی زندگانی ابوالفضل بیهقی، آنچه خود وی در مجلّدات باقی‌ماند تاریخ بیهقی نقل کرده حاکی از آن است که تا مرگ استادش بونصر مشکان (در ماه صفر سال ۴۳۱) در دیوان رسالت سلطا