توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل واگای قدیم ۶۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل واگای قدیم ۶۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل واگای قدیم ۶۱ اسلاید در PowerPoint :

باجه (شهری در آفریقیه)

باجه‌، شهری‌ مهم‌ و کهن‌ در افریقیه‌ می‌باشد. این‌ شهر امروزه‌ در حدود ۱۰۰ کیلومتری‌ غرب‌ شهر تونس‌ واقع‌ شده‌، و مرکز استان‌ (ولایت‌) باجه‌ در شمال‌ کشور تونس‌ است‌.

فهرست مندرجات

۱ – قدمت باجه
۲ – موقعیت جغرافیایی
۳ – اوصاف باجه
۴ – بناهای تاریخی باجه
۵ – زمان فتح باجه
۶ – شورش خوارج در آفریقیه
۷ – اهمیت خاص باجه
۸ – باجه در دوران ابویزید
۹ – باجه در زمان حماد بن بلکین
۱۰ – عهد فاطمیان
۱۱ – عبدالمومن بن علی در باجه
۱۲ – باجه در دوره عثمانی
۱۳ – استحکام شهر باجه
۱۴ – جایگاه علمی باجه
۱۵ – باجه از لحاظ کشاورزی
۱۶ – مساحت استان باجه
۱۷ – دو شهر باجه در تونس
۱۷.۱ – باجهالزیت‌
۱۷.۲ – باجه القدیمه‌
۱۸ – فهرست منابع
۱۹ – پانویس
۲۰ – منابع

قدمت باجه

قدمت‌ شهر به‌ دوره رومی‌ها بازمی‌گردد و نام‌ باستانی‌ آن‌ واگا بوده‌ است‌.

[۱] وزان‌، حسن‌، وصف‌ افریقیا، ج۲، ص۶۶، ترجمه محمد حجی‌ و محمداخضر، بیروت‌، ۱۹۸۳م‌.

موقعیت جغرافیایی

باجه‌ در کرانه غربی‌ ناحیه حاصل‌خیز «وادی‌ مَجَرده‌» واقع‌ است‌ و از دیرباز تا به‌ امروز مهم‌ترین‌ شهر این‌ ناحیه‌ به‌ شمار می‌رود. این‌ شهر به‌ سبب‌ قرار گرفتن‌ بر سر راه‌ تونس‌ به‌ قسنطینه‌ در طول‌ دوره اسلامی‌ از اهمیت‌ سوق‌الجیشی‌ برخوردار بوده‌ است‌.

[۲] برنشویگ‌، ر، تاریخ‌ افریقیه فی‌ العهد الحفصی‌، ج۱، ص۳۳۱، ترجمه حمادی‌ ساحلی‌، بیروت‌، ۱۹۸۸م‌.

منابع‌ جغرافیایی‌ باجه‌ را به‌ سبب‌ فراوانی‌ محصول‌ گندمش‌، انبار غله افریقیه‌

[۳] ابوعبید بکری‌، عبدالله‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۲، ص۷۱۹، به‌ کوشش‌ وان‌ لِوِن‌ و ا فره‌، تونس‌، ۱۹۹۲م‌.

و باجه القَمح‌

[۴] یاقوت‌ حموی، البلدان‌، ج۱، ص۴۵۵.

نام‌ داده‌اند.

اوصاف باجه

باجه مرکز ایالتی است که از لحاظ غلات از ایالت‌های دیگر غنیتر است و آن را «انبار غلّه (هُری) افریقیه» می‌خوانند. در قرون گذشته نیز آن را «باجه القَمْح» (باجه غلّه) می‌نامیدند تا از سایر شهرهای افریقا و اسپانیا که به همین نام شهرت داشتند متمایز شود.
بَکْری، جغرافی‌دان مشهور، از این شهر صرفنظر ارائه می‌دهد که، از برخی تغییرات که بعداً در نام جاها پدید آمده، هنوز هم معتبر است. وی می‌گوید «باجه تا قیروان سه روز راه فاصله دارد. شهر بزرگی است که اطراف آن را جوی‌های فراوان احاطه کرده و روی تپه مرتفع شبکلاه مانندی به نام «عین الشمس» (چشمه خورشید) بنا شده است.».

[۵] عبدالله بن عبدالعزیز بکری، کتاب المغرب فی ذکر بلاد افریقیه و المغرب، ج۱، ص۵۶، پاریس ۱۹۶۵.

این چشمه هنوز هم شهر را مشروب می‌کند و به همان نام خوانده می‌شود.

بناهای تاریخی باجه

بناهای مهمی که وی از آن‌ها یاد می‌کند عبارت‌اند از: باروی شهر، که بعداً دیوارهای دیگری که محلاتِ جدیدی را دربر می‌گرفت بر گرد آن کشیده شد؛ قلعه نظامی که هنوز به نام «قصبه» باقی است و «بنایی قدیمی است که با قطعات بزرگ سنگ ساخته شده» (این قلعه را، که طبق سنگ‌نبشته ای لاتینی متعلق به روم شرقی است، کنت پاولوس در زمان یوستی نیانوس بنا کرده است. این بنا در زمان حفصیان و ترک‌ها و حسینیان چندین بار مرمت شده است)؛ مسجد جامع که «بسیار محکم ساخته شده و باروهای شهر در سمت قبله آن قرار گرفته است». این شهر دارای «پنج حمام و تعداد زیادی کاروانسرا (فُندُق) و سه بازارِ روباز (رِحاب) برای فروش خواربار» بوده است. بکری

[۶] عبدالله بن عبدالعزیز بکری، کتاب المغرب فی ذکر بلاد افریقیه و المغرب، ج۱، ص۵۶، پاریس ۱۹۶۵.

می‌افزاید که اطراف شهر «پوشیده از باغ‌های زیبا» بوده که «از جویبارهای متعدد مشروب می‌شده است».

زمان فتح باجه

باجه‌ در زمان‌ زُهیر بن‌ قیس‌ بَلَوی‌، والی‌ اموی‌ افریقیه‌ (۶۷ -۶۹ق‌) توسط مسلمانان‌ فتح‌ شد.

[۷] ابن‌ ابی‌ دینار، محمد، المؤنس‌ فی‌ اخبار افریقیا و تونس‌، ج۱، ص۳۳، به‌ کوشش‌ محمد شمام‌، تونس‌، ۱۳۸۷ق‌.

در ۷۴ق‌/۶۹۳م‌ که‌ جانشین‌ او، حسان‌ بن‌ نعمان‌ غسانی‌ بر قرطاجنه‌ و شهرهای‌ افریقیه‌ مستولی‌ شد و رومیان‌ را شکست‌ داد، آنان‌ به‌ شهر باجه‌ پناهنده‌ شدند.

[۸] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۴، ص۳۶۹-۳۷۰.

پس‌ از آنکه‌ باجه‌ به‌ تصرف‌ این‌ فرمانده‌ اموی‌ درآمد، تبدیل‌ به‌ مرکز نظامی‌ مهمی‌ برای‌ سپاه‌ عرب‌ گردید.

[۹] عبدالوهاب‌، حسن‌ حُسنی‌، ورقات‌ عن‌ الحضاره العربیه بافریقیه، ج۳، ص۴۲۶-۴۲۷، تونس‌، ۱۹۷۲م‌.

به‌ گفته هروی‌ مدفن‌ معبد بن‌ عباس‌ بن‌ عبدالمطلب‌، پسر عم‌ پیامبر (ص‌)، در این‌ شهر بوده‌ است‌.

[۱۰] هروی‌، علی‌، الاشارات‌ الی‌ معرفه الزیارات‌، ج۱، ص‌۵۳، به‌ کوشش‌ ژ سوردل‌ تومین‌، دمشق‌، ۱۹۵۳م‌.

شورش خوارج در آفریقیه

در اواخر حکومت‌ امویان‌، خوارج‌ در شهرهای‌ افریقیه‌ شوریدند.

[۱۱] ابن‌ خلدون‌، العبر، ج۴، ص۴۰۷.

در ۱۲۶ق‌/۷۴۴م‌ بربرها نیز در نواحی‌ کوهستانی‌ مجاور باجه‌ سر به‌ شورش‌ برداشتند و ثابت‌ صنهاجی‌ به‌ کمک‌ یاران‌ بربر خود در باجه‌ بر ضد عبدالرحمان‌ بن‌ حبیب‌ فهری‌، والی‌ افریقیه‌ (۱۲۷- ۱۳۸ق‌) قیام‌ کرد و بر آن‌ شهر چیره‌ شد.

[۱۲] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۵، ص۳۱۱-۳۱۲.

[۱۳] ابن‌ خلدون‌، العبر، ج۶، ص۲۲۳.

پس‌ از آن‌ نیز در ۱۷۰ق‌/۷۸۶م‌، در اوایل‌ حکومت‌ عباسیان‌، کوهستان‌های‌ باجه‌ محل‌ شورش‌ اباضیه‌ بود.

[۱۴] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۶، ص۱۰۸.

اهمیت خاص باجه

از زمان‌ استیلای‌ اغلبیان‌ بر افریقیه‌ (۱۸۴ق‌/۸۰۰م‌) شهر باجه‌ اهمیت‌ خاصی‌ یافت‌ و افراد وابسته‌ به‌ خانواده وزرا و امرا حکومت‌ این‌ ناحیه ثروتمند را در دست‌ گرفتند

[۱۵] عبدالوهاب‌، حسن‌ حُسنی‌، ورقات‌ عن‌ الحضاره العربیه بافریقیه، ج۳، ص۴۲۷، تونس‌، ۱۹۷۲م‌.

از آن‌ جمله‌ خاندان‌ بنی‌ علی‌ بن‌ حُمَید وزیر با لطایف‌ الحیل‌ توانستند دیری‌ بر این‌ شهر حکومت‌ کنند.

[۱۶] ابوعبید بکری‌، عبدالله‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۲، ص۷۲۰، به‌ کوشش‌ وان‌ لِوِن‌ و ا فره‌، تونس‌، ۱۹۹۲م‌.

یعقوبی‌ که‌ در این‌ روزگار افریقیه‌ را دیده‌ است‌، می‌گوید: گروه‌هایی‌ از نسل‌ سپاهیان‌ عباسی‌ و عناصر غیرعرب‌ در باجه‌ سکنی‌ دارند و در مجاورت‌ شهر مردمانی‌ بربر به‌ نام‌ وَزداجه‌ زندگی‌ می‌کنند که‌ در فرمان‌ امیراغلبی‌ نیستند.

[۱۷] احمد بن علی قلقشندی، صبح الاعشی، ج۱، ص۳۴۰، قاهره (تاریخ مقدمه ۱۳۸۳/۱۹۶۳).

[۱۸] یعقوبی‌، احمد، البلدان‌، ج۱، ص‌ ۱۸۸، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۱م‌.

در زمان‌ اغلبیان‌ شورش‌هایی‌ چند در باجه‌ به‌ وقوع‌ پیوست‌.

[۱۹] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۶، ص۳۵۹.

[۲۰] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۶، ص۳۳۱.

[۲۱] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۷، ص۴۰.

[۲۲] العیون‌ و الحدائق‌، ج۱، ص۳۶۸، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۹م‌.

باجه در دوران ابویزید

از ۳۱۶ق‌/۹۲۸م‌ کار ابویزید مخلد بن‌ کیداد خارجی‌، معروف‌ به‌ راکب‌الحمار (صاحب‌ الحمار) که‌ از قبیله بربر زناته‌ بود، بالا گرفت‌ و در زمان‌ القائم‌، خلیفه فاطمی‌ (حک ۳۲۲-۳۳۴ق‌) پیروان‌ بسیاری‌ یافت‌. وی‌ در ۳۳۳ق‌/۹۴۵م‌ در افریقیه‌ قیام‌ کرد و شهرهایی‌ را به‌ باد غارت‌ داد. در محرم‌ همین‌ سال‌ وی‌ در باجه‌ با لشکر القائم‌ به‌ سرکردگی‌ بُشری‌ جنگید و او را شکست‌ داد. ابویزید پس‌ از تصرف‌ باجه‌ در آن‌جا کشتار و غارت‌ کرد و بخشی‌ از شهر را به‌ آتش‌ کشید و قبایل‌ بربر را به‌ سوی‌ خویش‌ فراخواند.

[۲۳] ابوعبید بکری‌، عبدالله‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۲، ص۷۲۰، به‌ کوشش‌ وان‌ لِوِن‌ و ا فره‌، تونس‌، ۱۹۹۲م‌.

[۲۴] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۸، ص۴۲۲-۴۲۳.

[۲۵] ادریس‌ بن‌ حسن‌، تاریخ‌ الخلفاء الفاطمیین‌ بالمغرب‌، ج۱، ص۲۷۶- ۲۷۸، به‌ کوشش‌ محمد یعلاوی‌، بیروت‌، ۱۹۸۵م‌.

در ۳۳۴ق‌/۹۴۶م‌ نیز ایوب‌، پسر ابویزید در باجه‌ کشتار کرد و شهر را به‌ آتش‌ کشید و ویران‌ ساخت‌

[۲۶] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۸، ص۴۳۲.

[۲۷] مقریزی‌، احمد، اتعاظ الحنفاء، ج‌۱، ص۸۰ ۸۱، به‌ کوشش‌ جمال‌الدین‌ شیال‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.

. در همین‌ سال‌ مردی‌ با داعیه انتساب‌ به‌ عباسیان‌ در باجه‌ قیام‌ کرد و جمعی‌ را پیرامون‌ خود گرد آورد، اما به‌ دست‌ ایوب‌ بن‌ مخلد گرفتار شد و در قیروان‌ به‌ قتل‌ رسید.

[۲۸] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۸، ص۴۳۰.

[۲۹] ادریس‌ بن‌ حسن‌، تاریخ‌ الخلفاء الفاطمیین‌ بالمغرب‌، ج۱، ص۳۲۰، به‌ کوشش‌ محمد یعلاوی‌، بیروت‌، ۱۹۸۵م‌.

در آخر ذیحجه همین‌ سال‌ لشکریان‌ فاطمی‌ به‌ فرماندهی‌ حسن‌ بن‌ علی‌ کلبی‌ باجه‌ را تصرف‌ کردند و کارگزار ابویزید را در آن‌جا از میان‌ برداشتند.

[۳۰] ادریس‌ بن‌ حسن‌، تاریخ‌ الخلفاء الفاطمیین‌ بالمغرب‌، ج۱، ص۳۸۴- ۳۸۵، به‌ کوشش‌ محمد یعلاوی‌، بیروت‌، ۱۹۸۵م‌.

باجه در زمان حماد بن بلکین

در ۴۰۶ق‌/۱۰۱۵م‌ حماد بن‌ بلکین‌ بر پسر برادر خود، بادیس‌ زیری‌، امیر افریقیه‌ (حک ۳۸۶-۴۰۶ق‌) شورید و بر باجه‌ حمله‌ برد و در آن‌جا کشتار و غارت‌ کرد.

[۳۱] ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۹، ص۲۵۳-۲۵۴.

پس‌ از آن‌ نیز که‌ معز، پسر و جانشین‌ بادیس‌ (۴۰۶-۴۵۳ق‌) در ۴۴۰ق‌/۱۰۴۸م‌ به‌ نام‌ خلیفه عباسی‌ خطبه‌ کرد، در ۴۴۶ق‌/۱۰۵۴م‌ قبایل‌ عرب‌ به‌ تحریک‌ فاطمیان‌، قیروان‌ را در محاصره‌ گرفتند و مونس‌ بن‌ یحیی‌ مرداسی‌ از قبیله ریاح‌ بر باجه‌ مستولی‌ شد. اهالی‌ شهر نیز چون‌ معز را از حمایت‌ خویش‌ ناتوان‌ دیدند، راهی‌ مهدیه‌ شدند

[۳۲] ابن‌ اثیر، الکامل‌