توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نقد قضا و قدر معتزله ۴۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نقد قضا و قدر معتزله ۴۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نقد قضا و قدر معتزله ۴۴ اسلاید در PowerPoint :

عقاید معتزله (قضا و قدر)

از اصول و مبانی معتزله به معارف و نظرات مختلفی مانند دیدگاه ایشان در مورد قضاء و قدر می‌رسیم. ایشان با توجه به اندیشه عقل گرائی زمینه بررسی عقلی قضاء و قدر را برای خویش بوجود آوردند، ولی تحلیل نادرست ایشان از قضاء و قدر به مقدمات و اصول عقلی ایشان سرایت می‌کند و در نتیجه بنیان فکری معتزله در بوته نقد قرار می‌گیرد. مساله قضاء و قدر از مسائلی است که برای معتزله یک آسیب و لغزشگاه اعتقادی محسوب می‌شود. به این دیدگاه معتزلی توجه می‌کنیم.

فهرست مندرجات

۱ – معنای قضاء و قدر
۲ – اهمیت قضاء و قدر
۳ – مبنای انکار قضاء و قدر
۴ – رابطه خداوند و افعال بندگان
۵ – نتایج انکار قضاء و قدر
۶ – قضاء و قدر نزد اهل بیت
۶.۱ – روایات مربوطه
۷ – رابطه امتحانات الهی و قضا و قدر
۸ – پانویس
۹ – منبع

معنای قضاء و قدر

قضاء در لغت به معنی حکم و قدر به معنی قضاء معین شده می‌باشد.

[۱] الافریقی المصری، محمد بن مکرم بن منظور، لسان العرب، بیروت، دارصادر، بی تا، ج۵، ص۷۴.

[۲] الفراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، بی تا، ج۵، ص۱۱۳.

قدری و قدریه در موارد مختلفی بکار می‌رود، از جمله به منکرین قضاء و قدر خداوند در امور گفته می‌شود. در شرح مواقف گفته شده است که به معتزله قدری می‌گویند؛ زیرا افعال را بدون مشیت الهی، به خود منتسب می‌کنند.

[۳] فخرالدین، طریحی، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۱۴۵.

[۴] معروف الحسینی، هاشم، الشیعه بین الاشاعره و المعتزله، بی تا، ص۱۷۲.

همچنین به افرادی که با تفسیر ناصحیح از قضاء و قدر به جبر معتقد شدند نیز قدری گفته می‌شود. در اعتقادات از قضاء و قدر به عنوان کیفیت و نحوه اراده الهی نسبت به افعال بندگان یاد می‌شود. این اصل اعتقادی موجب اختلاف شدید بین معتزله و اشاعره می‌باشد.

اهمیت قضاء و قدر

نزد تشیع اهمیت این مساله از اعتقادی بودن آن کشف می‌شود. رابطه بین قضاء و قدر و اعتراف به توحید و خالقیت خداوند رابطه‌ای همسو است و نمی‌توان با اعتراف به یکی دیگری را انکار نمود. در حقیقت مساله قضاء و قدر یکی از شئون توحید را به تصویر می‌کشد و به همین دلیل یکی از ارکان شناخت توحید قضاء و قدر معرفی شده است، چنانکه در روایت از قول خداوند متعال آمده است که: هرکس به قضاء و بلاء من صبر ندارد و راضی نیست، پروردگار دیگری انتخاب کند.

[۵] کراجکی، ابوالفتح، کنز الفوائد، ج۱، ص۱۶۸.

همچنین امام زین العابدین (علیه‌السّلام) فرمودند: فلو لم یکن القدر واقعا علی العمل لم یعرف الخالق من المخلوق
اگر قدر بر اعمال نبود، خالق از مخلوق شناخته نمی‌شد.

[۶] صدوق، محمد بن علی بن الحسین، التوحید، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۳۹۸ ه ق (۱۳۵۷ش)، ص۳۶۶.

در نتیجه منکرین قضاء و قدر (معتزله، مفوضه) از این جهت که شناخت صحیحی از توحید و خالقیت خداوند ندارد، محکوم به لعن و کفر و الحاد و تشبیه شده‌اند.

[۷] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ه ق، ج۲، ص۲۹۳ و ج۱، ص۱۴۹.

[۸] مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، لبنان، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ه ق، ج۵، ص۸ و ج۲، ص۳۰۳.

مبنای انکار قضاء و قدر

برداشت و تفسیر ناصحیح از قضاء و قدر باعث شد تا عده‌ای با اعتقاد به قضاء و قدر به دام جبرگرائی بلغزند و در برابر ایشان عده‌ای به انکار جبر و قضاء و قدر بپردازند. گروه اول عموم اهل حدیث از جامعه اهل سنت بودند و گروه دوم معتزله بود. تفویض که یکی از اصول اعتقادی معتزله است، برای نفی جبرگرائی و رد توحید افعالی و بالتبع رد قضاء و قدر اهل حدیث در افکار معتزله مطرح شد.

[۹] ا لاسفراینی، طاهربن محمد، التبصیرفی الدین، بیروت، عالم الکتب، ۱۹۸۳م، الطبعه الاولی، ص۶۴.

[۱۰] فخررازی، محمد بن عمر، اعتقادالمسلمین والمشرکین، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۲ ه ق، ص۳۸.

اما غافل از اینکه با اصل تفویض به توحید ضربه زدند؛ زیرا خدای مکتب معتزلی اراده‌ای حاکم بر افعال مخلوقات خویش ندارد. این متفکرین قائل به آزادی عمل و خارج دانستن افعال از اراده خداوند هستند. به همین دلیل قضاء و قدر نیز به تبع انکار تاثیر اراده الهی نفی می‌شود.

رابطه خداوند و افعال بندگان

همانطور که دانستیم معتزله با اعتقاد به تفویض منکر قضاء و قدر شدند و گمان می‌کردند که با این اصل می‌توان در رد جبرگرائی استفاده کرد. اهل حدیث نیز با اعتقاد نادرست از قضاء و قدر جبرگرا شدند. این اختلافات تماما از بررسی نسبت بین اراده خدا و افعال بندگان بوجود آمد. در این رابطه سه نظریه مهم به صورت افراط و تفریط و اعتدال وجود دارد.

[۱۱] الشهرستانی، عبدالکریم، الملل والنحل، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۴۴.

[۱۲] البغدادی، عبدالقاهربن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق وبیان الفرقه الناجیه، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعهالثانیه، ص۹۴.

[۱۳] معروف الحسینی، هاشم، الشیعه بین الاشاعره و المعتزله، بی تا، ص۱۸۳ الی ۱۸۵.

۱. اشاعره معتقدند که خداوند قدرت را برای بندگان خلق ننموده و قائل به جبر شدند. به همین دلیل تمام افعال را از خود سلب نموده و به خدا نسبت می‌دهند حتی قبایح را به خداوند نسبت دادند.
۲. معتزله معتقداست که خداوند هیچ قدرتی بر فعل بندگان ندارد و قائل به تفویض شدند و قدرت و اراده و علم و قضاء و قدر خداوند را نسبت به افعال بندگان نفی می‌کنند و در واقع قدرت خدا را کاسته و نسبت عجز به خدا می‌دهند.
۳. امامیه معتقداست که خداوند همانطور که انسانها را خلق نموده است، قدرت (قدرت بر فعل و ترک) را نیز در ایشان نهاده است و به همین دلیل او را به انجام واجبات و ترک محرمات امر نموده است. به این ترتیب افعال اختیاری و خیر و شر حقیقتا به انسانها انتساب دارد و این درحالی است که خداوند علاوه بر اینکه قدرت بر فعل و ترک را به انسانها داده، می‌تواند بدون بوجود آمدن جبر مانع از اعمال ایشان شود و یا به ایشان توفیق عمل عنایت کند و هرگز به خداوند نسبت عجز داده نمی‌شود، همانطور که فعل قبیح را از او نفی می‌کنند.

نتایج انکار قضاء و قدر

توفیق و توکل و استعانت از خداوند و دعا و طلب مغفرت که تماما وابسته به اراده و قضاء و قدرالهی است، از معارف معتزلی حدف می‌شود. حتی وعد و ترغیب به حسنات و وعید از گناهان که تماما قضاء و قدرالهی در افعال ما محسوب می‌شود

[۱۴] کراجکی، ابوالفتح، کنز الفوائد، قم، انتشارات دار الذخائر، ۱۴۱۰ هـ ق، ج۱، ص۳۶۳.

بدون معنی خواهد شد.

قضاء و قدر نزد اهل بیت

در مکتب شیعه گاهی از قضاء و قدرالهی به عنوان اراده تشریعی خداوند در امور یاد می‌شود و گاهی به عنوان علم و اراده و توفیق و لطف خداوند در امور معرفی شده که از امور ت