توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل برقع (فرهنگ‌نامه‌حج) ۵۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل برقع (فرهنگ‌نامه‌حج) ۵۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل برقع (فرهنگ‌نامه‌حج) ۵۴ اسلاید در PowerPoint :

برقع

برای دیگر کاربردها، برقع (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برقع به پوشش ویژه درِ کعبه اطلاق می‌شود. پوشاندن کعبه با پرده مخصوص، پیشینه‌ای دراز دارد که طبق گزارش‌های تاریخی، این پرده در اوایل سده ۹ق نصب شده و هنگام ساخت آن به پیش از این تاریخ بازمی‌گردد. در دوران‌های مختلف تغییراتی در این پرده ایجاد شد. در دوران جدید، جامه کعبه یکی از حقوق شیبیان شد؛ اما به سال ۱۳۷۸ق با ساخت جامه از جانب دولت عربستان، این دولت فروش پوشش کعبه را ممنوع اعلام کرده و از آن پس در برابر آن، مبلغی را سالانه در اختیار شیبیان قرار می‌دهد. جنس برقع، ابریشم و اطلس است که روی آن‌ها نقش و نگارهای زیبا و نیز آیاتی با آرایه‌های اسلامی به صورت طرح برجسته اجرا شده است.

فهرست مندرجات

۱ – معنای لغوی
۲ – پیشینه برقع
۲.۱ – دوره سلطان سلیم عثمانی
۲.۲ – دوره آل سعود
۲.۳ – دوره جدید
۳ – ویژگی‌های برقع
۳.۱ – قطعه عتبه
۳.۲ – قطعه طراز
۳.۳ – قطعه قائم صغیر
۳.۴ – قطعه قائم کبیر
۳.۵ – قطعاتی دیگر
۳.۶ – وسایل روی پرده
۴ – نوشته‌های روی برقع
۴.۱ – بخش بالایی پرده
۴.۲ – بخش زیرین
۴.۳ – بخش پایانی
۵ – فهرست منابع
۶ – پانویس
۷ – منبع

۱ – معنای لغوی

بُرْقُع و بُرْقَع از ریشه رباعی «ب ـ ر ـ ق ـ ع» و جمع آن براقع، به معنای پوشاننده صورت است

[۱] فراهیدی، خلیل بن أحمد، العین، ج۲، ص۲۹۸.

[۲] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۸، ص۹.

[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۲۹۹، «برقع»، محقق:سید احمد حسینی.

و به پوشش ویژه درِ کعبه اطلاق می‌شود.

[۴] مجموعه من العلماء والباحثین، الموسوعه العربیه، باب الکعبه، ص۱۱.

[۵] کردی، محمدطاهر، التاریخ القویم، ج۴، ص۲۴.

[۶] کردی، محمدطاهر، التاریخ القویم، ج۴، ص۲۶.

[۷] فصل‌نامه میقات حج، ش۲۹، ص۱۰۹.

۲ – پیشینه برقع

پوشاندن کعبه با پرده مخصوص، پیشینه‌ای دراز دارد. دقیقاً معلوم نیست که از چه هنگام افزون بر پرده اصلی، پرده ویژه دیگری برای در کعبه اختصاص یافته است. نصب سایبان‌هایی بالای در کعبه در دوره متوکل عباسی، به صورت سنتی سالانه درآمد و خلیفه هر سال در موسم حج، سایبانی برای نصب بر سر در کعبه هدیه می‌داد.

[۸] مقریزی، تقی‌الدین، اتعاظ الحنفاء، ص۱۴۱.

گویا نخستین یادکرد از برقع در کتاب تاریخ مکه فاسی به سال ۸۱۹ق آمده که به زیبایی ویژه پرده در کعبه نسبت به پرده‌های سال‌های گذشته اشاره می‌کند.

[۹] فاسی، محمد، شفاء الغرام، ج۱، ص۱۴۳.

قلقشندی نیز در گزارشی از پرده در کعبه، طول آن را به سال ۸۰۱ق به‌ اندازه خود در شمرده و از نوشته‌هایی بر آن به رنگ سفید یاد کرده است.

[۱۰] قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی، ج۴، ص۲۸۶.

از گونه گزارش‌های این دو تن برمی‌آید که این پرده در اوایل سده ۹ق نصب شده و هنگام ساخت آن به پیش از این تاریخ بازمی‌گردد. همچنین قلقشندی می‌گوید که این پرده در سال‌های بعد از ابریشم سیاهی درست می‌شد که روی آن گلدوزی‌های نقره‌ای پوشیده از طلا وجود داشت.

[۱۱] قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی، ج۴، ص۲۸۶-۲۸۷.

۲.۱ – دوره سلطان سلیم عثمانی

سلطان سلیم عثمانی بر زیبایی‌های برقع بیش از پیش افزود و آذین‌بندی آن را به نهایت زیبایی رساند. کوشش برای زیبا کردن برقع در دوران عثمانی، با پدید آمدن امکانات فنی جدید، ادامه و تطور یافت.

[۱۲] دقن، محمد، کعبه و جامه آن، ص۱۵۴.

[۱۳] دقن، محمد، کعبه و جامه آن، ص۱۵۷.

۲.۲ – دوره آل سعود

پس از روی کار آمدن آل سعود و خودداری مصر از ارسال پرده کعبه، تهیه چهارچوب و پرده در مزین به طلا و نقره در خود عربستان صورت گرفت. دولت سعودی به سال ۱۲۲۱ق پرده‌ای به رنگ قرمز و آراسته شده با طلا و نقره بر در کعبه آویخت.

[۱۴] ازرقی، محمد بن عبد الله، اخبار مکه، ج۱، ص۲۵۸.

این پرده که اکنون در کارگاهی در مکه آماده می‌شود، از لحاظ شکل عمومی و تزئینات و آیات نوشته بر آن، مانند پرده ساخت مصر است و تنها تغییراتی‌ اندک از جمله جابه‌جایی یا حذف برخی آیات و عبارات دینی در آن، دیده می‌شود.

[۱۵] حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، میقات حج، ش۳۸، ص۱۰۳، «جامه ساخت عربستان».

نیز سعودی‌ها اخیرا قطعه‌ای پنجم را به برقع افزوده‌اند که در پایین آن قرار گرفته و عبارت اهدا را روی آن نوشته‌اند. با پیوستن این قطعه، ارتفاع برقع به هفت و نیم متر و عرض آن به چهار متر رسیده است.

[۱۶] حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، میقات حج، ش۳۸، ص۱۰۰.

برقع همراه پرده اصلی کعبه از گذشته تاکنون در اختیار بنی‌شیبه قرار می‌گرفت. بر پایه گزارش فاسی، پیشترها امیران مکه پرده درِ کعبه و بخشی بزرگ از جامه آن را با بهای شش هزار درهم از آنان می‌خریدند. این سنت را عنان بن مغامس بن رمیثه آن گاه که در سال ۷۸۸ق امیر مکه شد، پدید آورد و پس از او بیشتر امیران مکه از آن پیروی کردند. سید حسن بن عجلان که به سال ۷۹۸ق امیر مکه شد، پرده در کعبه و جامه مقام ابراهیم را از شیبی‌ها می‌گرفت و در اختیار بزرگان و پادشاهان مورد نظر خویش قرار می‌داد.

[۱۷] فاسی، محمد، شفاء الغرام، ج۱، ص۱۷۳.

۲.۳ – دوره جدید

در دوران جدید، جامه کعبه میان امیران مکه و خاندان شیبی تقسیم می‌شد. پرده در کعبه به امیران مکه می‌رسید و این تقسیم تا روزگار شریف حسین بن علی ادامه داشت. هنگامی که ملک عبدالعزیز آل سعود به سال ۱۳۴۳ق به حجاز دست یافت، جامه کعبه را همراه دیگر مشتقات آن به خاندان شیبی بازگرداند. این وضعیت تا هنگام ساخت جامه از جانب دولت عربستان ادامه داشت و جامه کعبه یکی از حقوق شیبیان شد.

[۱۸] دقن، محمد، کعبه و جامه آن، ص۲۸۵.

به سال ۱۳۷۸ق دولت عربستان فروش جامه کعبه را ممنوع اعلام کرد و از آن پس، در برابر آن، مبلغی را سالانه در اختیار شیبیان قرار می‌دهد.

[۱۹] کردی، محمدطاهر، التاریخ القویم، ج۴، ص۱۵.

۳ – ویژگی‌های برقع

جنس قسمتی از برقع، ابریشم و اطلس سیاه رنگ به مساحت ۴۶ ذراع و ربع و بخش دیگر آن پارچه اطلس خارجی به رنگ قرمز و سبز است. این دو بخش به یکدیگر پیوسته‌اند و روی آن‌ها نقش و نگارهای زیبا با تارهای نقره‌ای و طلاییِ خالص دیده می‌شود. این پرده دو آستر دارد و پیرامون و وسط آن، نوار پهن پنبه‌ای به صورت مفتول جای گرفته است.

[۲۰] حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، میقات حج، ش۳۵، ص۱۴۱، «جامه مصری در دوران جدید».

طول و عرض برقع کمی بیش از‌ اندازه درِ کعبه است تا هنگام آویخته شدن کاملاً آن را بپوشاند. پوشش در کعبه از چهار قطعه تشکیل می‌شود:

۳.۱ – قطعه عتبه

قطعه فرازین به نام «عتبه»، مساحتی به‌ اندازه ۴۳۱۲ ذراع دارد و وزن تارهای نقره‌ای سفید و نیز طلایی بافته شده در آن ۳۱۱۴۰۴ مثقال است.

۳.۲ – قطعه طراز

قطعه زیرین به نام «طراز»، دارای مساحت ۴۳۱۱ ذراع و وزن تارهای زینتی آن ۳۱۱۰۵۷ مثقال است.

۳.۳ – قطعه قائم صغیر

قطعه دنباله طراز به نام «قائم صغیر»، نُه ذراع مساحت دارد و تارهای زینتی آن به ۹۰۱ مثقال می‌رسد.

۳.۴ – قطعه قائم کبیر

قطعه انتهایی با نام «قائم کبیر» که در آن شکافی قرار دارد، ۴۳۱۱ ذراع مساحت دارد و وزن زینت‌های روی آن ۳۲۱۴۵۵ مثقال است.

۳.۵ – قطعاتی دیگر

افزون بر این چهار قطعه، قطعه‌ای به نام «وصله» نیز در برقع دیده می‌شود که دو قطعه «قائم صغیر» و «قائم کبیر» را به هم پیوند می‌دهد و دارای تارهای نقره‌ای به مقدار ۴۳ مثقال است. روی همه قطعه‌ها، آیاتی با آرایه‌های اسلامی به صورت طرح برجسته، زردوزی و طراحی و با نخ نقره دارای روکش طلا، اجرا شده است.

[۲۱] مجموعه من العلماء والباحثین، الموسوعه العربیه، ص۱۱.

[۲۲] جمعی از نویسندگان، فی رحاب البیت العتیق، ج۱، ص۲۱۵.

[۲۳] کردی، محمدطاهر، التاریخ القویم، ج۴، ص۲۴.

۳.۶ – وسایل روی پرده

روی پرده در کعبه وسایلی نیز قرار داده می‌شود:
۱. شش صفحه نقره‌ای با عیار ۹۰ که با طلای زرد ونیزی طلاکاری شده‌اند و هر یک از آن‌ها روی دو چتر آفتابگیر قرار دارد.
۲. دوازده چتر بافته شده از ابریشم سرخ که روی آن‌ها با تارهای نقره‌ای و طلایی تزیین و با پوست بُز دباغی شده، آستر گشته و بر هر یک از آن‌ها، منگوله‌ای از نخ‌های پنبه‌ای هندی قرار دارد.
۳. دوازده عدد